ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Lojistik ve tedarik_zinciri_yönetimi-lojistiktr.net

•Download as PPT, PDF•
•
Ertan Aslan
Ertan Aslan
1 of 18
Downloaded 33 times
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 1 Lojistik ve tedarik zinciri yönetimi www.lojistiktr.net
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 2 Lojistiğin tarihçesi Bu haritalar size ne ifade ediyor? Beijing Suzhou Guangzhou Malacca Constantinople Rostov Antioch Alexandria Kashgar Xian Samarkand Dunhuang Merv Bactra
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 3 Lojistiğin tarihçesi • Lojistik, Yunanca Logistikos kelimesinden türemiş olup, "hesap kitap yapma bilimi", "hesapta becerikli" anlamına gelmektedir. • Lojistiğin kökleri savaşlara ve hayatta kalma mücadelesine dayanır. – Soru 1: İstanbul’dan Viyana’ya sefere çıkan 70.000 kişilik bir Osmanlı ordusu ne yer, ne içer? Bu insanların aslında kaçı bizzat savaşır? • Ordular sayesinde disiplin kazanan kavram, ticaret alanında da “farkettirmeden” kabul görmüş, ama savaşlar her zaman ticari motifleri gölgede bırakmıştır. – Soru 2: İpek yolu ile günümüzün inter-modal taşımacılık ve lojistik kavramları ne kadar benzerlik göstermektedir? II. Mehmet İstanbul’u “fethetmeyi” neden bu kadar istemiştir?
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 5 Lojistik pratik ve kullanışlı bir bakış açısı Hareket ettirilebilen her kaynak için • Doğru miktar (magnitude) • Doğru zaman (timing) • Doğru yer (place, source, destination) bilinmeyenlerini saptama becerisi Doğru x (miktar + zaman + yer) * (*) Azla yetinmeyenlere Doğru x (ürün +kaynak + varış noktası + miktar + durumda + zaman + maliyet)
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 6 Bazı istatistikler • Türkiye lojistik pazar büyüklüğü 4 milyar USD. • Lojistik maliyetler işletmelerin toplam maliyetlerininin %6-20 sine karşılık gelmekte (tüm modlar ve endirekt maliyetler dahil) – Soru 1: Mal bedeli yükseldikçe bu oran düşer mi? Örneğin elektronik ve tütün mamulleri – Soru 2: Bu oranı coğrafi uzaklık haricinde etkileyen diğer faktörler nelerdir? • Lojistik maliyetlerin GSMH içindeki payı – Kuzey Amerika’da %10, – AB’de %11, – Türkiye’de %1.5 trivia quiz Neden bu kadar düşüktür? a) GSMH miz çok büyüktür b) Hiç kimsede olmayan optimizasyon teknolojisi bizdedir c) Ülkemizde petrol gani, işçilik ve malzeme bedavadır d) Herkes bulduğuna razıdır, talep standardı düşüktür e) Hiçbiri (rakam doğru mu?)
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 8 İşletme lojistiği • Lojistik incelenirken fiziksel öğelerin yanısıra işletmede tüm bu öğeleri bir arada bulunduran yer / yön esaslı yaklaşımlar değerlendirilir: Giriş lojistiği (INBOUND) Çıkış lojistiği (OUTBOUND)Depo veya fabrika (FACILITY) Tedarik Dağıtım Depo yönetim i Malzem e yönetim i
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 10 Tedarik zinciri Tanım 1 İlk kaynaktan müşteriye kadar uzanan mamul ve servislerin dönüşümü ve akışı ile ilgili tüm faaliyetler Tanım 2 Tedarikçilerden müşterilere kadar uzanan; üzerinde ürün, hizmet ve bilginin taşındığı işler silsilesi Ana üretici / Tesis Tedarikçi 1. seviye Tedarikçi 2. seviye Satış şirketi Distribütör / Bayi Müşteri Nakliye Depolama
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 12 Tedarik zinciri yönetimi Tedarik zinciri yönetimine kullanılan tekniklerin ve yöntemlerin hemen hepsi modern operasyon yönetimi şemsiyesi altındadır • Operasyonel strateji • Operasyonel tasarım • Ürün/hizmet tasarımı • Süreç tasarımı • Tesis tasarımı ve yönetimi • Dağıtım planlaması ve sevkiyat • Tahmin yöntemleri • Stratejik kapasite planlama • Topyekün (aggregate) planlama • Malzeme, atölye ve işgücü planlaması • Çizelgeleme ve sıralama • Envanter yönetimi • Satın alma ve kaynaklama • Dış kaynak kullanma • Kalite güvence • Personel yönetimi Bu işlevlere yardımcı olan tüm lojistik faaliyetler trivia quiz Sizce hangisi doğru a) Lojistik ve TZY de tüm bu alanlara dokunulmalıdır b) Sadece koyu renkli alanlar kapsama uygundur. c) Turuncu alanlar da eklense iyi olur d) Biraz envanter, biraz planlama yeter de artar.
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 14 Tedarik zincirinde entegrasyon Tedarik Malzeme kontrol Üretim Satış Dağıtım Tedarik zinciri unsurları Dağınık bakış Fonksiyonel bütünleşme Firma içi bütünleşme Topyekün bütünleşme Tedarik Üretim Dağıtım Tedarik yönetimi Üretim yönetimi Dağıtım yönetimi Dahili tedarik zinciri MüşterilerTedarikçiler
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 17 Tedarik zincirinin modellenmesi : belirleyici faktörler Bir tedarik zincirinin karakterini belirleyen faktörler • Ürün özellikleri – Bedel – Raf ömrü – Fayda x yaratıcılık • Pazarın talep yapısı ve üretimin cevap şekli – Akış şekli – Proses şekli – Müşteri sipariş kırılma noktası • Üretim teknolojisi – Süreler, kısıtlar • Coğrafi uzaklık ve dağıtım imkanları • Maliyetler !
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 18 Lojistik ve tedarik zinciri Maliyet kalemleri Bildiğimiz temel maliyet eksenleri • İşçilik direkt-endirekt herkesin gözdesi • Malzeme Ambalaj ürüne neden dahil değildir? • Ekipman – amortisman Gerçekten dikkate alan var mı? • Alan - yapılar Üretimcilerin temel sıkıntısı • Nakliye İlk müdahale noktası • Alınan hizmetler Outsource, ne derece kontrol altında? • İdari giderler (overhead) Muhasebecileri kimse sevmez, özellikle dönem sonu masraf yazarken. • Bilişim giderleri Bakınız: bir üstteki madde Peki bunlar ne? • Stok maliyeti • Fırsat maliyeti • Kayıp satış/üretim maliyeti • Kalitesizlik maliyeti • Fazla kapasite maliyeti
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 19 Lojistik ve diğer maliyetlerle ilişkisi • Doğru bilgi akışı sağlanırsa satış kaybı azalıyor – artan gelirler • Doğru lojistik bilgisi ürün tasarımı ve üretime olumlu yansıyor – ürün ebatları • Kontrol edilebilen lojistik maliyetleri satınalmada (sourcing) stabilite sağlıyor Özetle lojistiğin maliyeti az, diğer maliyetlere etkisi çok büyüktür.
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 20 Tedarik zincirinin modellenmesi : ürün ve proses karakterli sınıflama Talebin özellikleri İşlevsel ürünler (talep tahmin edilebilir) Yaratıcı ürünler (talep kestirilemez) Ürün hayat çevrimi > 24 ay 3- 12 ay Çeşit ve varyasyon Az (10 ila 20 varyant) Fazla (binler-milyonlar seviyesinde) Kar katkısı (fiyat değişken maliyet farkı ) %5 - %20 %20 - %50 Üretime girildiği andaki tahmin ile gerçekleşen farkı % 10 %40 - %100 Stoksuz kalma olasılığı (stock out) %1 - %2 %10 - %40 Siparişten-üretime geçen süre 6 - 12 ay 1 gün – 2 hafta Ürünleri doğaları gereği işlevsel ve yaratcı olmak üzere iki sınıfa ayırmak mümkündür.
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 21 Tedarik zincirinin modellenmesi : ürün ve proses karakterli sınıflama Tedarik zincirleri maliyet x sürat ikileminde ekstrem kategorilerde incelenebilir. Talebin özellikleri Verimlilik odaklı süreç (maliyet) Cevap odaklı süreç (sürat) Ana amaç Stabil ve tahmin edilen talebe mümkün olan en uygun maliyetle arz Değişken ve kestirilemeyen talebe hızla cevap vererek satış kayıplarını, iskontolorı ve ölü stokları azaltmak Üretim felsefesi Kapasite kullanım oranlarını genelde yüksek tut Tampon (yedek) kapasite yarat Envanter stratejisi Yüksek devir hızları ve düşük envanter miktarları Belirgin şekilde ara ve bitmiş mamul stoklarına yönel Üretim / çevrim süreleri felsefesi Maliyetleri artırmadığı sürece kısalt Süreleri kısaltmak için yoğun yatırım yap Tedarikçi seçme yaklaşımı Maliyet ve kaliteye bakarak seçim Sürat, esneklik ve kaliteye bakarak seçim Ürün tasarım stratejisi Performansı yükselt ve maliyeti düşür Modüler tasarım teknikleri kullanarak tasarım finalizasyonunu olabildiğince geciktir
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 22 Tedarik zincirinin modellenmesi Doğru eşleşme     Verimlilik odaklı tedarik zinciri Cevap odaklı tedarik zinciri İşlevsel ürün Yaratıcı ürün Soru 1: Tekstil sektörünü nerede görüyorsunuz? Soru 2: Sektörünüzü nerede görüyorsunuz? Soru 3: Şirketinizi nerede görüyorsunuz? (EVET! Hibrit uygulamalar mümkün)
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 27 Tedarik zinciri ve lojistik Performans göstergeleri • Lojistik ve tedarik zinciri yönetimiyle iç içe olan her organizasyon performansı ölçmelidir. • Performans göstergeleri (metrics) – Doğru gösterge seçmek – Doğru tanımlamak – Tedarik zincirinin geneline uzanabilmek – Ucunu müşteriye dokundurabilmek! – İşleve değil sürece odaklanmak
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 28 Lojistik ve tedarik zinciri Proses metrikleri Süreç odaklı 4 temel gösterge grubu ve örnekleri Temel bazı göstergeler ZAMAN – Teslimat süresi – Sipariş çevrim süresi – Cevap süresi KALİTE – Zamanında teslim – Siparişin tamlığı – Bütçeye uygunluk ve sapma MALİYETLER Anlamlı ve ölçülebilen her maliyet unsuru bir performans göstergesidir. – Envanter dönüş hızı ve değeri – Nakliye maliyetleri – Endirekt giderler vb.
www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 29 Müşteri de haksızdır, 3PL de! • Evet, lojistiğin iş zinciri üzerinde görünür maliyeti azdır. Fakat “hijyen” değil, “itici unsur” olarak algılanmalıdır. • Evet, 3PL şirketleri kendilerine çeki düzen vermelidir. Fakat, müşteriler de soluk almak için hizmet sağlayıcılara imkan sağlamalıdır. • Evet, müşteriler avantaj peşindedir. Fakat hedef aynı performansı ucuza almak değil, birim fiyata sağlanan faydayı yükseltmek olmalıdır. • Ortaklık tasarruf değil, devamlılık, ilave gelir ve yaratıcılık olarak algılanmalıdır.

More Related Content

Lojistik ve tedarik_zinciri_yönetimi-lojistiktr.net

  • 1. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 1 Lojistik ve tedarik zinciri yönetimi www.lojistiktr.net
  • 2. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 2 Lojistiğin tarihçesi Bu haritalar size ne ifade ediyor? Beijing Suzhou Guangzhou Malacca Constantinople Rostov Antioch Alexandria Kashgar Xian Samarkand Dunhuang Merv Bactra
  • 3. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 3 Lojistiğin tarihçesi • Lojistik, Yunanca Logistikos kelimesinden türemiş olup, "hesap kitap yapma bilimi", "hesapta becerikli" anlamına gelmektedir. • Lojistiğin kökleri savaşlara ve hayatta kalma mücadelesine dayanır. – Soru 1: İstanbul’dan Viyana’ya sefere çıkan 70.000 kişilik bir Osmanlı ordusu ne yer, ne içer? Bu insanların aslında kaçı bizzat savaşır? • Ordular sayesinde disiplin kazanan kavram, ticaret alanında da “farkettirmeden” kabul görmüş, ama savaşlar her zaman ticari motifleri gölgede bırakmıştır. – Soru 2: İpek yolu ile günümüzün inter-modal taşımacılık ve lojistik kavramları ne kadar benzerlik göstermektedir? II. Mehmet İstanbul’u “fethetmeyi” neden bu kadar istemiştir?
  • 4. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 5 Lojistik pratik ve kullanışlı bir bakış açısı Hareket ettirilebilen her kaynak için • Doğru miktar (magnitude) • Doğru zaman (timing) • Doğru yer (place, source, destination) bilinmeyenlerini saptama becerisi Doğru x (miktar + zaman + yer) * (*) Azla yetinmeyenlere Doğru x (ürün +kaynak + varış noktası + miktar + durumda + zaman + maliyet)
  • 5. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 6 Bazı istatistikler • Türkiye lojistik pazar büyüklüğü 4 milyar USD. • Lojistik maliyetler işletmelerin toplam maliyetlerininin %6-20 sine karşılık gelmekte (tüm modlar ve endirekt maliyetler dahil) – Soru 1: Mal bedeli yükseldikçe bu oran düşer mi? Örneğin elektronik ve tütün mamulleri – Soru 2: Bu oranı coğrafi uzaklık haricinde etkileyen diğer faktörler nelerdir? • Lojistik maliyetlerin GSMH içindeki payı – Kuzey Amerika’da %10, – AB’de %11, – Türkiye’de %1.5 trivia quiz Neden bu kadar düşüktür? a) GSMH miz çok büyüktür b) Hiç kimsede olmayan optimizasyon teknolojisi bizdedir c) Ülkemizde petrol gani, işçilik ve malzeme bedavadır d) Herkes bulduğuna razıdır, talep standardı düşüktür e) Hiçbiri (rakam doğru mu?)
  • 6. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 8 İşletme lojistiği • Lojistik incelenirken fiziksel öğelerin yanısıra işletmede tüm bu öğeleri bir arada bulunduran yer / yön esaslı yaklaşımlar değerlendirilir: Giriş lojistiği (INBOUND) Çıkış lojistiği (OUTBOUND)Depo veya fabrika (FACILITY) Tedarik Dağıtım Depo yönetim i Malzem e yönetim i
  • 7. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 10 Tedarik zinciri Tanım 1 İlk kaynaktan müşteriye kadar uzanan mamul ve servislerin dönüşümü ve akışı ile ilgili tüm faaliyetler Tanım 2 Tedarikçilerden müşterilere kadar uzanan; üzerinde ürün, hizmet ve bilginin taşındığı işler silsilesi Ana üretici / Tesis Tedarikçi 1. seviye Tedarikçi 2. seviye Satış şirketi Distribütör / Bayi Müşteri Nakliye Depolama
  • 8. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 12 Tedarik zinciri yönetimi Tedarik zinciri yönetimine kullanılan tekniklerin ve yöntemlerin hemen hepsi modern operasyon yönetimi şemsiyesi altındadır • Operasyonel strateji • Operasyonel tasarım • Ürün/hizmet tasarımı • Süreç tasarımı • Tesis tasarımı ve yönetimi • Dağıtım planlaması ve sevkiyat • Tahmin yöntemleri • Stratejik kapasite planlama • Topyekün (aggregate) planlama • Malzeme, atölye ve işgücü planlaması • Çizelgeleme ve sıralama • Envanter yönetimi • Satın alma ve kaynaklama • Dış kaynak kullanma • Kalite güvence • Personel yönetimi Bu işlevlere yardımcı olan tüm lojistik faaliyetler trivia quiz Sizce hangisi doğru a) Lojistik ve TZY de tüm bu alanlara dokunulmalıdır b) Sadece koyu renkli alanlar kapsama uygundur. c) Turuncu alanlar da eklense iyi olur d) Biraz envanter, biraz planlama yeter de artar.
  • 9. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 14 Tedarik zincirinde entegrasyon Tedarik Malzeme kontrol Üretim Satış Dağıtım Tedarik zinciri unsurları Dağınık bakış Fonksiyonel bütünleşme Firma içi bütünleşme Topyekün bütünleşme Tedarik Üretim Dağıtım Tedarik yönetimi Üretim yönetimi Dağıtım yönetimi Dahili tedarik zinciri MüşterilerTedarikçiler
  • 10. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 17 Tedarik zincirinin modellenmesi : belirleyici faktörler Bir tedarik zincirinin karakterini belirleyen faktörler • Ürün özellikleri – Bedel – Raf ömrü – Fayda x yaratıcılık • Pazarın talep yapısı ve üretimin cevap şekli – Akış şekli – Proses şekli – Müşteri sipariş kırılma noktası • Üretim teknolojisi – Süreler, kısıtlar • Coğrafi uzaklık ve dağıtım imkanları • Maliyetler !
  • 11. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 18 Lojistik ve tedarik zinciri Maliyet kalemleri Bildiğimiz temel maliyet eksenleri • İşçilik direkt-endirekt herkesin gözdesi • Malzeme Ambalaj ürüne neden dahil değildir? • Ekipman – amortisman Gerçekten dikkate alan var mı? • Alan - yapılar Üretimcilerin temel sıkıntısı • Nakliye İlk müdahale noktası • Alınan hizmetler Outsource, ne derece kontrol altında? • İdari giderler (overhead) Muhasebecileri kimse sevmez, özellikle dönem sonu masraf yazarken. • Bilişim giderleri Bakınız: bir üstteki madde Peki bunlar ne? • Stok maliyeti • Fırsat maliyeti • Kayıp satış/üretim maliyeti • Kalitesizlik maliyeti • Fazla kapasite maliyeti
  • 12. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 19 Lojistik ve diğer maliyetlerle ilişkisi • Doğru bilgi akışı sağlanırsa satış kaybı azalıyor – artan gelirler • Doğru lojistik bilgisi ürün tasarımı ve üretime olumlu yansıyor – ürün ebatları • Kontrol edilebilen lojistik maliyetleri satınalmada (sourcing) stabilite sağlıyor Özetle lojistiğin maliyeti az, diğer maliyetlere etkisi çok büyüktür.
  • 13. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 20 Tedarik zincirinin modellenmesi : ürün ve proses karakterli sınıflama Talebin özellikleri İşlevsel ürünler (talep tahmin edilebilir) Yaratıcı ürünler (talep kestirilemez) Ürün hayat çevrimi > 24 ay 3- 12 ay Çeşit ve varyasyon Az (10 ila 20 varyant) Fazla (binler-milyonlar seviyesinde) Kar katkısı (fiyat değişken maliyet farkı ) %5 - %20 %20 - %50 Üretime girildiği andaki tahmin ile gerçekleşen farkı % 10 %40 - %100 Stoksuz kalma olasılığı (stock out) %1 - %2 %10 - %40 Siparişten-üretime geçen süre 6 - 12 ay 1 gün – 2 hafta Ürünleri doğaları gereği işlevsel ve yaratcı olmak üzere iki sınıfa ayırmak mümkündür.
  • 14. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 21 Tedarik zincirinin modellenmesi : ürün ve proses karakterli sınıflama Tedarik zincirleri maliyet x sürat ikileminde ekstrem kategorilerde incelenebilir. Talebin özellikleri Verimlilik odaklı süreç (maliyet) Cevap odaklı süreç (sürat) Ana amaç Stabil ve tahmin edilen talebe mümkün olan en uygun maliyetle arz Değişken ve kestirilemeyen talebe hızla cevap vererek satış kayıplarını, iskontolorı ve ölü stokları azaltmak Üretim felsefesi Kapasite kullanım oranlarını genelde yüksek tut Tampon (yedek) kapasite yarat Envanter stratejisi Yüksek devir hızları ve düşük envanter miktarları Belirgin şekilde ara ve bitmiş mamul stoklarına yönel Üretim / çevrim süreleri felsefesi Maliyetleri artırmadığı sürece kısalt Süreleri kısaltmak için yoğun yatırım yap Tedarikçi seçme yaklaşımı Maliyet ve kaliteye bakarak seçim Sürat, esneklik ve kaliteye bakarak seçim Ürün tasarım stratejisi Performansı yükselt ve maliyeti düşür Modüler tasarım teknikleri kullanarak tasarım finalizasyonunu olabildiğince geciktir
  • 15. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 22 Tedarik zincirinin modellenmesi Doğru eşleşme     Verimlilik odaklı tedarik zinciri Cevap odaklı tedarik zinciri İşlevsel ürün Yaratıcı ürün Soru 1: Tekstil sektörünü nerede görüyorsunuz? Soru 2: Sektörünüzü nerede görüyorsunuz? Soru 3: Şirketinizi nerede görüyorsunuz? (EVET! Hibrit uygulamalar mümkün)
  • 16. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 27 Tedarik zinciri ve lojistik Performans göstergeleri • Lojistik ve tedarik zinciri yönetimiyle iç içe olan her organizasyon performansı ölçmelidir. • Performans göstergeleri (metrics) – Doğru gösterge seçmek – Doğru tanımlamak – Tedarik zincirinin geneline uzanabilmek – Ucunu müşteriye dokundurabilmek! – İşleve değil sürece odaklanmak
  • 17. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 28 Lojistik ve tedarik zinciri Proses metrikleri Süreç odaklı 4 temel gösterge grubu ve örnekleri Temel bazı göstergeler ZAMAN – Teslimat süresi – Sipariş çevrim süresi – Cevap süresi KALİTE – Zamanında teslim – Siparişin tamlığı – Bütçeye uygunluk ve sapma MALİYETLER Anlamlı ve ölçülebilen her maliyet unsuru bir performans göstergesidir. – Envanter dönüş hızı ve değeri – Nakliye maliyetleri – Endirekt giderler vb.
  • 18. www.lojistiktr.net Lojistik Topluluğu 29 Müşteri de haksızdır, 3PL de! • Evet, lojistiğin iş zinciri üzerinde görünür maliyeti azdır. Fakat “hijyen” değil, “itici unsur” olarak algılanmalıdır. • Evet, 3PL şirketleri kendilerine çeki düzen vermelidir. Fakat, müşteriler de soluk almak için hizmet sağlayıcılara imkan sağlamalıdır. • Evet, müşteriler avantaj peşindedir. Fakat hedef aynı performansı ucuza almak değil, birim fiyata sağlanan faydayı yükseltmek olmalıdır. • Ortaklık tasarruf değil, devamlılık, ilave gelir ve yaratıcılık olarak algılanmalıdır.