ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
(Amhara Region Agricultural Research Institute/ARARI)
በአማራ áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ተá‰áˆ
Debre Birhan Agricultural Research Center
ደብረ ብርሃን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ማዕከáˆ
1
Presentation For USAID-ICARD
By: Getabalew Teshome
January, 2017
D/Birhan
የáŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáŒ£áŠ” ሃብትና áˆáˆ­áˆáˆ­ ስርጸት ዳይሬክቶሬት
 ዳይሬክቶሬቱ ስድስት ተመራማሪዎችና áˆáˆˆá‰µ ኬá‹á‰²áˆ(áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáŒ£áŠ” ሃብት እና
áˆáˆ­áˆáˆ­ ስርጸት) ያሉተ ሲሆን በዋናáŠá‰µ የሚሰራá‹áˆ
 አዳዲስ ለወጡና በየአካባቢዠለተላመዱ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½áŠ“ አሰራሮች ሰርቶ ማሳያ መስራትá£
ማስተዋወቅና áላጎት መáጠርá¤
 በመስክ ቶÄን በስáˆáŒ áŠ“ እና የተለያዩ መድረኮች በማዘጋጀት የአርሶ አደሮችንና የተለያዩ
አጋር አካላትን አቅሠማጎáˆá‰ á‰µáŠ“ ስራዎችንሠማስተዋወቅ
 አርሶ አደሮችን በማደራጀትና ተቋማዊ በማደረጠየዘር áˆá‹á‹áŒ¥áŠ“ የገበያ ትስስር
መáጠርá¡
 የተለያዩ áˆáˆ­áŒ¥ ተሞክዎችን በመቅሰáˆáŠ“ በመተንተን የአርሶ አደሮችና የአጋር አካላት
áˆáˆá‹µ áˆá‹á‹áŒ¥ ማደረáŒ
 የቅáŠá‰µ/ዳሰሳ/ ጥናት ማድረáŒá¡ የአዋጭáŠá‰µ ጥናትᣠየእሴት ሰንሰለትና የገበያ ጥናትá¡
 የተዋወá‰áŠ“ ወደ ማህበረሰቡ የገቡ አዳዲስ አሰራሮችና á‹áˆ«á‹«á‹Žá‰½ በማህበረሰቡ ኑሮ
ላይ ያመጡትን ለá‹áŒ¥á£ የታየባቸá‹áŠ• ችáŒáˆ­áŠ“ ማህበረሰቡ የሚሰጠá‹áŠ• ሃሳብ
በመሰብሰና በመተንተንᣠየá–ሊሲ áˆáŠ­áˆ¨ ሃሳቦችን ማá‹áŒ£á‰µáŠ“ ለሚመለከተዠአካáˆ
የተለያዩ መድረኮችን በመáጠር የáŒáŠ•á‹›á‰¤ ማስጨበጫ ማድáŒá¤
 በáŒá‰¥áˆ­áŠ“ ላይ ለተሰማሩ ድርጅቶችᣠባለሃብቶች እና ተማሪዎች የማማከር ስራ
መስራትá¤
 የáˆáˆ­áˆáˆ­ መáŠáˆ»/የችáŒáˆ­ áˆá‹¨á‰³/ የዳሰሳ ጥናት ማደረáŒ
ባለá‰á‰µ አመታት በሰሜን ሽዋ ዞን በቴክኖሎጅ ሽáŒáŒáˆ­ በተለያዩ
á•áˆ®áŒ€áŠ­á‰¶á‰½ እና በመንáŒáˆµá‰µ በጀት ድጋá የተከናወኑ ተáŒá‰£áˆ«á‰µ እና
የተገኘ ዉጤትá¤
ስራዠየተከናወáŠá‹ በደብረ ብርሃን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ማዕከáˆ
እና በሰሜን ሸዋ ዞን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ መáˆáˆªá‹« እና በየደረጃዠበሚገኙ
የáŒá‰¥áˆ­áŠ“ ባለሙያዎች በቅንጂት áŠá‹
ባለá‰á‰µ አመታት በሰሜን ሽዋ ዞን በቴክኖሎጅ ሽáŒáŒáˆ­ በተለያዩ
á•áˆ®áŒ€áŠ­á‰¶á‰½ እና በመንáŒáˆµá‰µ በጀት ድጋá የተከናወኑ ተáŒá‰£áˆ«á‰µ
እና የተገኙ ዉጤቶችá¤
ስራዠየተከናወáŠá‹ በደብረ ብርሃን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ማዕከáˆ
እና በሰሜን ሸዋ ዞን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ መáˆáˆªá‹« እና በየደረጃዠበሚገኙ
የáŒá‰¥áˆ­áŠ“ ባለሙያዎች በቅንጂት áŠá‹
1.የሽáˆá‰¥áˆ« ቴክኖሎጂዎች ቅድመ ማስá‹á‰µplanting
weeding
Flowering
Maturity
በባለá‰á‰µ አመታት
ወረዳዎች
 ሞረትና ጂሩ
 እንሳሮ
 ሲያደብርና ዋዩ
 ባሶና ወረና
 ሞጃና ወደራ
የተለያዩ አጋር አካላትን ያሳተሠመስክ ቶÄን
የተሻሻሉ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
 ማስተዋáˆ
 ሃብሩ
 ናቶሊ
 አረርቲ
የተገኙ á‹áŒ¤á‰¶á‰½
- የሽáˆá‰¥áˆ« ዘር ወቅትን ወደ áŠáˆƒáˆ´ አጋማሽ በመሳብ
- በማጠንáˆá በመá‹áˆ«á‰µ
- የሚያስáˆáˆáŒˆá‹áŠ• áŒá‰¥áŠ á‰µ በመጠቀáˆ(ህያዠማዳበሪያ)
- የተሻሻሉ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½áŠ• በመጠቀሠና እንክብካቤ በመድረáŒ
- በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ ሽáˆá‰¥áˆ«áŠ• በማጠንáˆá በመá‹áˆ«á‰µ
-የሽáˆá‰¥áˆ« áˆáˆ­á‰³áˆ›áŠá‰µáŠ• በአርሶ አደሮች ማሳ
ላይ በሶስት እጥá ማሳደጠተችሉዋáˆá¡á¡
- በአርሶ አደር ማሳ ላይ ከ 25 እስከ 48
ኩንታሠሽáˆá‰¥áˆ« በሄክታር ማáŒáŠ˜á‰µ
ተችሉዋáˆ
2. የባቄላ ቅድመ ማስá‹á‰µ
- ባሶና ወረና
- ጣርማበር
- ሲያደብር
- ሞረትና ጂሩ
- እንሳሮ
 157.55 ሄክታር ለ 535( 60 ሴት)
 በስáˆáŒ áŠ“ የተሳተá‰--1139(175 ሴት)
 በመስክ ቶÄን የተሳተá‰--787(153 ሴት)
 ዳáŒáˆ
 ላሎ
 ሃጫሉ
 ዶሻ
 ወáˆá‰‚
ለጥá‰áˆ­
አáˆáˆ­
ባሶና
ጣርማበር
የባቄላ ቆርáˆá‹µáŠ•
- የተመከሩá£áŠ¬áˆšáŠ«áˆŽá‰½áŠ•(ባይላተንᣠሪዶሚሠ)
- በትክክለኛዠመጠንና ጊዜ ዘር በማሸትና በመርጨት ማዳን
ተችሉዋáˆ
-
ጣርማበር ወረዳ ይዛባወይን ቀበሌ በአርሶ አደር ማሳ
ላይ የáŠá‰ áˆ¨ ወáˆá‰‚ ባቄላ 2017/18
 ዶሻ á‹áˆ­á‹« ባሶና ጣርማበር
በአርሶ አደር ማሳ ላይ እስከ 36 ኩ/ሄ
ዳáŒáˆ á‹áˆ­á‹« እáŠá‹‹áˆª
Walki at Goshebado
 ዳáŒáˆ á‹áˆ­á‹« በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ
በአርሶ አደር ማሳ
አስከ 37 ኩ/ሄ
 ሃጫሉ á‹áˆ­á‹«
በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ
አስከ 35 ኩ/ሄ
o ወáˆá‰‚ á‹áˆ­á‹«áŠ• በባሶና ጣርማበር
በአርሶ አደር ማሳ ላይ እስከ 35 ኩ/ሄ
የመስክ ቶÄን ወáˆá‰‚ á‹áˆ­á‹« ጣርማበር
3. የብቅሠገብስ ቅድመ ማስá‹á‰µ
የደረስንባቸዠወረዳዎች
 ባሶና ወረና
 ጣርማበር
 አንጎለላና ጠራ
 አሳáŒáˆ­á‰µ
ï¶ 113.7 ሄክታር ለ 343(30 ሴት)
ï¶ áˆµáˆáŒ áŠ“ --ለ 539(87)
ï¶ áˆ˜áˆµáŠ­ ቶÄን --688(128 ሴት)
በቆጂ á‹áˆ­á‹« በአርሶ አደር ማሳ ላይ በጣርማበር ወረዳ እስከ 36
ኩ/ሄ
ኢቦን-174/03 á‹áˆ­á‹« በባሶ ወረ በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ አስከ
40 ኩ/ሄ ማáŒáŠ˜á‰µ ተችሉዋáˆ
 በ USAID-ICARDA á•áˆ®áŒ€áŠ­á‰µ ድጋá ለሰባት የዘር ብዜት ማህበራት የእያንዳንዱ
áŒáˆá‰µ 135000 ብር የሚገመት የመá‹á‰‚á‹« ማሽንና ኩንታሠመስáŠá‹« ተሰጥቱዋáˆ
 ለወይራáˆá‰£á£ ኢጀርሳ á‰á‰ á‰² እና ሙሽ ዘር ብዜት ማህበራት 225 ኩንታሠየሚሆን
የባቄላᣠብቅሠገብስና ሽáˆá‰¥áˆ« የመáŠáˆ» ዘር በ 2018 ከá•áˆ®áŒ€áŠ­á‰± ድጋá አንዲደረáŒ
አስደርገናáˆ
 የተንቀሳቃሽ መá‹á‰‚á‹« ማሽን የንድሠሃሳብና የተáŒá‰£áˆ­ ስáˆáŒ áŠ“ ለማህበራት አመራሮችና
ለወረዳ ደጋአባለሙያዎች ተሰጥቱዋáˆ
4. የáˆáŒá‰¥ ገብስ ቅድመ ማስá‹á‰µ
4. የáˆáŒá‰¥ ገብስ ቅድመ ማስá‹á‰µ
ባሶና ጣርማበር ወረዳ -- HB1307
--አገኘáˆ
-- ባሶ
á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
HB1307 በባሶና ወረና
በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ እስከ
34 ኩ/ሄ
- በ 101.3 ሄክታር ለ 254(36 ሴት)
- በስáˆáŒ áŠ“á¡ 341(69 ሴት)
- በመስክ ቶÄን á¡681(112 ሴት)
አገኘሠእና ባሶ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ ጣርማበር
5. የማሾ ቅድመ ማስá‹á‰µ - ቀወት - አለሠከተማ
- ሸዋሮቢት - እንሳሮ
- አጣዬ
በባለá‰á‰µ áˆáˆˆá‰µ አመታት
 54 ሄክታር መሬት በመሸáˆáŠ•
 ለ 203( 2 ሴት) አርሶ አደሮች
 በስáˆáŒ áŠ“ - -- 215( 20 ሴት)
 በመስክ ቶÄን--- 276 ( 19 ሴት)
እንሳሮ በáˆá‰ áˆŠá‰µ
የመስክ áŒáˆáŒˆáˆ›
ቀወት ወረዳ መስክ ቶÄን
ራሳ/N-26/ á‹áˆ­á‹« ትáˆá‰… የáሬ መጠን ያለá‹áŠ“
በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ አስከ 16 ኩ/ሄ መስጠት
ችሉዋáˆ
6. የመኮረኒ ስንዴ ቅድመ ማስá‹á‰µ በሲያደብርና á‹‹á‹© ወረዳ
ማንጉዶ á‹áˆ­á‹«
 በ7.5 ሄክታር ማሳ ላይ
 ለ 20 አርሶ አደሮች
 65(14 ሴት) በስáˆáŒ áŠ“
 á‹áˆ­á‹« በáŠá‰ áˆ¨á‹ የተሸለ አá‰áˆ በአካባቢá‹
አርሶ አደሮች ከáተኛ ተቀባይáŠá‰µáŠ•
አስገáŠá‰±á‹‹áˆ
 ሆኖሠáŒáŠ• ሰብሉ የገበያ ሰብሠበመሆኑና
የገበያ ትስስር ባለመኖሩ በስá‹á‰µ ወደ አርሶ
አደሩ ማስገባትና ማስá‹á‰µ አáˆá‰°á‰»áˆˆáˆ
7 June 2019
7. የዳቦ ሰንዴ ቅድመ ማስá‹á‰µ - እንሳሮ - ሲያደብርና á‹‹á‹©
- ባሶና ወረና -ጣርማበር
 በ 175.4 ሄ ክታር ላይ
 ለ 462(63 ሴት)
 በስáˆáŒ áŠ“-- 790(53 ሴት)
 በመስክ ቶÄን--901(33 ሴት)
á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
ጸሃይ
ቦሎ
መንዜ
 á€áˆƒá‹­ á‹áˆ­á‹« በባሶና ወረና በአርሶ አደር ማሳ ላይ አስከ 38ኩ/ሄ
ቦሎ á‹áˆ­á‹« ባሶና ወረና
á€áˆƒá‹­ á‹áˆ­á‹« እንሳሮ
8. የማሽላ ቅድ ማስá‹á‰µ
መáˆáŠ«áˆ á‹áˆ­á‹«
ሸዋሮቢት
የደረስንባቸዠወረዳዎች
 ሸዋሮቢት
 ቀወት
 ኤáራታና áŒá‹µáˆ
 አንÊ;ኪያና ገáˆá‹›
 እንሳሮ
 መረሃቤቴ
á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
 áˆáˆáŠ«áˆ
 ጊራና-1
 ኢስ ኤች -1
በመረሃቤቴ ወረዳ በመስመር የተዘራ መáˆáŠ«áˆ ማሽላ
 122 ሄክታር
 ለ299(25ሴት)አርሶ አደሮች
 ስáˆáŒ áŠ“--447(56 ሴት)
 መስክ ቶÄን--158(19 ሴት)
 በርጥበትá£áŠ áŒ áˆ­ አካባቢዎችá£
ቶሎ የሚደርሱና የተሻለ
áˆáˆ­á‰µ የሚሰጡ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ ናቸá‹
9. የብቅሠገብስ ተሳትáŽáŠ á‹Š á‹áˆ­á‹« መረጣ
በሶስት ወረዳዎች
 ባሶና ወረና
 ጣርማበርና
 አሳáŒáˆ­á‰µ
á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
አይቦáŠ-174
á‹áŠ“ካ
ኤች ቢ 1964
ኤችቢ 1963
ባሶና ወረና ሙሽ
á‹áˆ­á‹« መረጣ
ጣርማበር ይዛባ ቀበሌ
á‹áˆ­á‹« መረጣ
HB1964 የተባለዠá‹áˆ­á‹«
- ከáተኛ የሆአየáˆáˆ­á‰µ ጭማሪ (እስከ 48 ኩ/ሄ
- አካባቢá‹áŠ• መላመድ
- በአካባቢዠአርሶ አደር ተáˆáˆ‹áŒŠ የሆኑ መስáˆáˆ­á‰¶á‰½áŠ• በማሟላቱ ወደ
ቀጣይ የቅድመ ማስá‹á‰µáŠ“ የማሰá‹á‰µ ስራዎች እንዲገባ ተድረጉዋáˆá¡á¡
10. የáˆáŒá‰¥ ገብስ ተሳትáŽáŠ á‹Š á‹áˆ­á‹« መረጣ
በሶስት ወረዳዎች á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
 ባሶና ወረና - ኤችቢ1307
 ጣርማበርና - ሮቤራ
 አሳáŒáˆ­á‰µ - አብዳኔ
- ክሮስ 41/98
ክሮስ 41/98 የተባለዠá‹áˆ­á‹«
• ከáተኛ የሆአየáˆáˆ­á‰µ ጭማሪ( እስከ 52 ኩ/ሄ)
• አካባቢá‹áŠ• መላመዱ
• ትáˆá‰…ና áŠáŒ­ áሬ መሆኑ ለገበያ ተáˆáˆ‹áŒŠ በመሆኑ
• ረጅሠá‰áˆá‰µáŠ“ ጠንካራ የማይወድቅ በመሆኑ
• በአካባቢዠአርሶ አደሮች ተáˆáˆ‹áŒŠ በመሆኑ ወደ ቀጣይ የቅድመ
ማስá‹á‰µáŠ“ የማሰá‹á‰µ ስራዎች እንዲገባ ተደርጉዋáˆ
11. ለጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ተስማሚ የሆኑ ተሳትáŽáŠ á‹Š የባቄላ á‹áˆ­á‹« መረጣ
á‹áˆ­á‹«á¡ ዳáŒáˆá£ ወáˆá‰‚ᣠሃጫሉ
ወረዳᡠሲያደብርና ዋዩ እና ሞረትና ጂሩ ᣠሞጃና ወደራ
ሃጫሉ የተባለዠየባቄላ á‹áˆ­á‹«
- በáˆáˆ­á‰³áˆ›áŠá‰±áŠ“ ትáˆá‰… የáሬ መጠን በመኖሩ
- በአርሶ አደሮች ከá‹á‰°áŠ› áላጎት በመገኘቱና
- ለአካባቢዠተስማሚ በመሆኑ በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ በስá‹á‰µ
እንዲገባ ተደርጉዋáˆ
11. በመስኖ የበርበሬ ሰርቶ ማሳያ
12. የበርበሬ ቴክኖሎጂዎች ሰርቶ ማሳያና ቅድመ ማስá‹á‰µ በመስኖ
ኤáራታናáŒá‹µáˆ እና አንÊ;ኪያ ገáˆá‹›
 መáˆáŠ«áŠ á‹‹á‹œ የተባለá‹áŠ• á‹áˆ­á‹«
ሪዶሚáˆáŠ“ ዲያá‹áŠ–ን ኬሚካáˆ
በመጠቀሠየተሸለ ማáˆáˆ¨á‰µ ተችሉዋáˆ
በመስክ ላይ አንÊ;ኪያ
Field monitoring
Data recording
Early maturity
መስክ ቶÄን ኤáራታና አንÊ;ኪያ
12. የáˆáˆµáˆ­ ሰርቶ ማሳያ 2018
 በሞረትና ጂሩ እና እንሳሮ ወረዳ
á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½
 ጂሩ
 ደራሽ
በáˆáˆˆá‰± ወረዳ በአáˆáˆµá‰µ አርሶ አደሮች ማሳ እና በáˆáˆˆá‰µ FTC
ተሰርቶ ትላáˆá‰€ የáሬ መጠንá£á‹¨á‰°áˆ»áˆˆ áˆáˆ­á‰µ ስላላቸዠበአርሶ
አደሮቹሠተመርጠዋáˆ
13.
 ደራሽ á‹áˆ­á‹« በአርሶ አደሮች
áˆáˆ­áŒ«áˆáŠ“ በáˆáˆ­á‰±áˆ እንሳሮ
ወረዳ ሲመረጥ ጂሩ á‹áˆ­á‹« á‹°áŒáˆž
በሞረትና ጂሩ ወረዳá£á‰ áŠ áŠ•á‹°áŠ›áŠá‰µ
ተመርጡዋáˆ
 በዚህ አመትሠአዲስ የáˆáˆµáˆ­ በሽታ(ቆርáˆá‹µ)
በመከሰቱ ከáተኛ ችáŒáˆ­ áŠá‰ áˆ­
የተጠራቀሙ á‹áˆƒá‹Žá‰½áŠ• በመጠቀሠበደረቃማ አካባቢዎች(ራሳ
ቀበሌ ቀወት )
14. በጠብታ መስኖ ሰርቶ ማሳያ በቀወት(ራሳ ) እና ኤáራታና
áŒá‹µáˆ(á‹­áˆáˆŽá‹‹)
አáŠáˆµá‰°áŠ› የá‹áˆƒ áˆáŠ•áŒ­ ባሉባቸá‹
አካባቢዎች(á‹­áˆáˆŽá‹‹)
 በበጋና áˆáŠ•áˆ በማይመረትበት ቦታ
በአáŠáˆµá‰°áŠ› ወጪ በጠብታ መስኖ
አትክáˆá‰¶á‰½áŠ• በማáˆáˆ¨á‰µ ገቢን ማሳደáŒ
አንደሚቻáˆáŠ“ የቤት á‹áˆµáŒ¥ አመጋገብን
ማሻሸሠእንደሚቻሠታይቱዋáˆ
መስክ ቶÄን ራሳ
• የዘር ብዜት ማህበራት እንዲመሰረቱና የáŠá‰ áˆ©á‰µáŠ•áˆ በስáˆáŒ áŠ“ እና የመáŠáˆ» ዘር ድጋá
በማደረጠእንዲጠናከሩ ተደርጉዋáˆ
• በቅድመ ማስá‹á‰µ የሚመረቱ ዘሮች በመስክ ላይ በደንብ በመከታተáˆáŠ“ በዘር አጽዳቂ
ባለሙያዎች በማስገáˆáŒˆáˆáŠ“ በማጸደቅ ወደ መደበኛዠየዘር ስርዓት እንዲገቡ
ተደርጉዋáˆ
• በመስክ ቶÄንና በተለያዩ ስብሰባዎች የሚመለከታቸá‹áŠ• አጋር አካላት በመጋበá‹
ቴክኖሎጂዎች በስá‹á‰µ እንዲተዋወá‰áŠ“ በአርሶ አደሮች የእርስ በርስ ዘር áˆá‹á‹áŒ¥
እንዲኖር ተደርጉዋáˆ
ያጋጠሙ ዋና ዋና ችáŒáˆ®á‰½
 በጣሠአáŠáˆµá‰°áŠ› የሰዠሃይáˆ( ሶስት ባለሙያ ለአንድ ዞን)
 ቴክኖሎጂዎች ሶስት አራት አመት በስá‹á‰µ ተዋá‹á‰€á‹ እኛ ከቦታዠስንወጣ áŒáŠ•
ቀጣይáŠá‰µ አለመኖር
 በሚሰሩ የቅድመ ማስá‹á‰µ ስራዎች የተለያዩ አጋር አካላት ተሳትᎠአáŠáˆµá‰°áŠ› መሆን
 የበጀት እጥረት
 አዳዲስ በሽታዎች( የሽáˆá‰¥áˆ«á£ ባቄላና áˆáˆµáˆ­)
 በባቄላᣠሽáˆá‰¥áˆ«áŠ“ ሌሎች ሰብሎች ላይ á‹áˆ­áŒ­ መከሰት
THANK YOU!!!

More Related Content

Major socio economics and research extension directorate activities acomplished

  • 1. (Amhara Region Agricultural Research Institute/ARARI) በአማራ áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ተá‰áˆ Debre Birhan Agricultural Research Center ደብረ ብርሃን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ማዕከሠ1 Presentation For USAID-ICARD By: Getabalew Teshome January, 2017 D/Birhan
  • 2. የáŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáŒ£áŠ” ሃብትና áˆáˆ­áˆáˆ­ ስርጸት ዳይሬክቶሬት  ዳይሬክቶሬቱ ስድስት ተመራማሪዎችና áˆáˆˆá‰µ ኬá‹á‰²áˆ(áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáŒ£áŠ” ሃብት እና áˆáˆ­áˆáˆ­ ስርጸት) ያሉተ ሲሆን በዋናáŠá‰µ የሚሰራá‹áˆ  አዳዲስ ለወጡና በየአካባቢዠለተላመዱ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½áŠ“ አሰራሮች ሰርቶ ማሳያ መስራትᣠማስተዋወቅና áላጎት መáጠርᤠ በመስክ ቶÄን በስáˆáŒ áŠ“ እና የተለያዩ መድረኮች በማዘጋጀት የአርሶ አደሮችንና የተለያዩ አጋር አካላትን አቅሠማጎáˆá‰ á‰µáŠ“ ስራዎችንሠማስተዋወቅ  አርሶ አደሮችን በማደራጀትና ተቋማዊ በማደረጠየዘር áˆá‹á‹áŒ¥áŠ“ የገበያ ትስስር መáጠርᡠ የተለያዩ áˆáˆ­áŒ¥ ተሞክዎችን በመቅሰáˆáŠ“ በመተንተን የአርሶ አደሮችና የአጋር አካላት áˆáˆá‹µ áˆá‹á‹áŒ¥ ማደረáŒ
  • 3.  የቅáŠá‰µ/ዳሰሳ/ ጥናት ማድረáŒá¡ የአዋጭáŠá‰µ ጥናትᣠየእሴት ሰንሰለትና የገበያ ጥናትᡠ የተዋወá‰áŠ“ ወደ ማህበረሰቡ የገቡ አዳዲስ አሰራሮችና á‹áˆ«á‹«á‹Žá‰½ በማህበረሰቡ ኑሮ ላይ ያመጡትን ለá‹áŒ¥á£ የታየባቸá‹áŠ• ችáŒáˆ­áŠ“ ማህበረሰቡ የሚሰጠá‹áŠ• ሃሳብ በመሰብሰና በመተንተንᣠየá–ሊሲ áˆáŠ­áˆ¨ ሃሳቦችን ማá‹áŒ£á‰µáŠ“ ለሚመለከተዠአካሠየተለያዩ መድረኮችን በመáጠር የáŒáŠ•á‹›á‰¤ ማስጨበጫ ማድáŒá¤  በáŒá‰¥áˆ­áŠ“ ላይ ለተሰማሩ ድርጅቶችᣠባለሃብቶች እና ተማሪዎች የማማከር ስራ መስራትᤠ የáˆáˆ­áˆáˆ­ መáŠáˆ»/የችáŒáˆ­ áˆá‹¨á‰³/ የዳሰሳ ጥናት ማደረáŒ
  • 4. ባለá‰á‰µ አመታት በሰሜን ሽዋ ዞን በቴክኖሎጅ ሽáŒáŒáˆ­ በተለያዩ á•áˆ®áŒ€áŠ­á‰¶á‰½ እና በመንáŒáˆµá‰µ በጀት ድጋá የተከናወኑ ተáŒá‰£áˆ«á‰µ እና የተገኘ ዉጤትᤠስራዠየተከናወáŠá‹ በደብረ ብርሃን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ማዕከሠእና በሰሜን ሸዋ ዞን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ መáˆáˆªá‹« እና በየደረጃዠበሚገኙ የáŒá‰¥áˆ­áŠ“ ባለሙያዎች በቅንጂት áŠá‹ ባለá‰á‰µ አመታት በሰሜን ሽዋ ዞን በቴክኖሎጅ ሽáŒáŒáˆ­ በተለያዩ á•áˆ®áŒ€áŠ­á‰¶á‰½ እና በመንáŒáˆµá‰µ በጀት ድጋá የተከናወኑ ተáŒá‰£áˆ«á‰µ እና የተገኙ ዉጤቶችᤠስራዠየተከናወáŠá‹ በደብረ ብርሃን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ áˆáˆ­áˆáˆ­ ማዕከሠእና በሰሜን ሸዋ ዞን áŒá‰¥áˆ­áŠ“ መáˆáˆªá‹« እና በየደረጃዠበሚገኙ የáŒá‰¥áˆ­áŠ“ ባለሙያዎች በቅንጂት áŠá‹
  • 6. በባለá‰á‰µ አመታት ወረዳዎች  ሞረትና ጂሩ  እንሳሮ  ሲያደብርና á‹‹á‹©  ባሶና ወረና  ሞጃና ወደራ
  • 7. የተለያዩ አጋር አካላትን ያሳተሠመስክ ቶÄን የተሻሻሉ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½  ማስተዋሠ ሃብሩ  ናቶሊ  አረርቲ
  • 8. የተገኙ á‹áŒ¤á‰¶á‰½ - የሽáˆá‰¥áˆ« ዘር ወቅትን ወደ áŠáˆƒáˆ´ አጋማሽ በመሳብ - በማጠንáˆá በመá‹áˆ«á‰µ - የሚያስáˆáˆáŒˆá‹áŠ• áŒá‰¥áŠ á‰µ በመጠቀáˆ(ህያዠማዳበሪያ) - የተሻሻሉ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½áŠ• በመጠቀሠና እንክብካቤ በመድረጠ- በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ ሽáˆá‰¥áˆ«áŠ• በማጠንáˆá በመá‹áˆ«á‰µ -የሽáˆá‰¥áˆ« áˆáˆ­á‰³áˆ›áŠá‰µáŠ• በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ በሶስት እጥá ማሳደጠተችሉዋáˆá¡á¡ - በአርሶ አደር ማሳ ላይ ከ 25 እስከ 48 ኩንታሠሽáˆá‰¥áˆ« በሄክታር ማáŒáŠ˜á‰µ ተችሉዋáˆ
  • 9. 2. የባቄላ ቅድመ ማስá‹á‰µ - ባሶና ወረና - ጣርማበር - ሲያደብር - ሞረትና ጂሩ - እንሳሮ
  • 10.  157.55 ሄክታር ለ 535( 60 ሴት)  በስáˆáŒ áŠ“ የተሳተá‰--1139(175 ሴት)  በመስክ ቶÄን የተሳተá‰--787(153 ሴት)  ዳáŒáˆ  ላሎ  ሃጫሉ  ዶሻ  ወáˆá‰‚ ለጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ባሶና ጣርማበር
  • 11. የባቄላ ቆርáˆá‹µáŠ• - የተመከሩá£áŠ¬áˆšáŠ«áˆŽá‰½áŠ•(ባይላተንᣠሪዶሚሠ) - በትክክለኛዠመጠንና ጊዜ ዘር በማሸትና በመርጨት ማዳን ተችሉዋሠ- ጣርማበር ወረዳ ይዛባወይን ቀበሌ በአርሶ አደር ማሳ ላይ የáŠá‰ áˆ¨ ወáˆá‰‚ ባቄላ 2017/18
  • 12.  ዶሻ á‹áˆ­á‹« ባሶና ጣርማበር በአርሶ አደር ማሳ ላይ እስከ 36 ኩ/ሄ ዳáŒáˆ á‹áˆ­á‹« እáŠá‹‹áˆª Walki at Goshebado  ዳáŒáˆ á‹áˆ­á‹« በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ በአርሶ አደር ማሳ አስከ 37 ኩ/ሄ  ሃጫሉ á‹áˆ­á‹« በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ አስከ 35 ኩ/ሄ o ወáˆá‰‚ á‹áˆ­á‹«áŠ• በባሶና ጣርማበር በአርሶ አደር ማሳ ላይ እስከ 35 ኩ/ሄ
  • 13. የመስክ ቶÄን ወáˆá‰‚ á‹áˆ­á‹« ጣርማበር
  • 14. 3. የብቅሠገብስ ቅድመ ማስá‹á‰µ የደረስንባቸዠወረዳዎች  ባሶና ወረና  ጣርማበር  አንጎለላና ጠራ  አሳáŒáˆ­á‰µ ï¶ 113.7 ሄክታር ለ 343(30 ሴት) ï¶ áˆµáˆáŒ áŠ“ --ለ 539(87) ï¶ áˆ˜áˆµáŠ­ ቶÄን --688(128 ሴት)
  • 15. በቆጂ á‹áˆ­á‹« በአርሶ አደር ማሳ ላይ በጣርማበር ወረዳ እስከ 36 ኩ/ሄ
  • 16. ኢቦን-174/03 á‹áˆ­á‹« በባሶ ወረ በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ አስከ 40 ኩ/ሄ ማáŒáŠ˜á‰µ ተችሉዋáˆ
  • 17.  በ USAID-ICARDA á•áˆ®áŒ€áŠ­á‰µ ድጋá ለሰባት የዘር ብዜት ማህበራት የእያንዳንዱ áŒáˆá‰µ 135000 ብር የሚገመት የመá‹á‰‚á‹« ማሽንና ኩንታሠመስáŠá‹« ተሰጥቱዋሠ ለወይራáˆá‰£á£ ኢጀርሳ á‰á‰ á‰² እና ሙሽ ዘር ብዜት ማህበራት 225 ኩንታሠየሚሆን የባቄላᣠብቅሠገብስና ሽáˆá‰¥áˆ« የመáŠáˆ» ዘር በ 2018 ከá•áˆ®áŒ€áŠ­á‰± ድጋá አንዲደረጠአስደርገናሠ የተንቀሳቃሽ መá‹á‰‚á‹« ማሽን የንድሠሃሳብና የተáŒá‰£áˆ­ ስáˆáŒ áŠ“ ለማህበራት አመራሮችና ለወረዳ ደጋአባለሙያዎች ተሰጥቱዋáˆ
  • 18. 4. የáˆáŒá‰¥ ገብስ ቅድመ ማስá‹á‰µ 4. የáˆáŒá‰¥ ገብስ ቅድመ ማስá‹á‰µ ባሶና ጣርማበር ወረዳ -- HB1307 --አገኘሠ-- ባሶ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ HB1307 በባሶና ወረና በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ እስከ 34 ኩ/ሄ - በ 101.3 ሄክታር ለ 254(36 ሴት) - በስáˆáŒ áŠ“á¡ 341(69 ሴት) - በመስክ ቶÄን á¡681(112 ሴት)
  • 19. አገኘሠእና ባሶ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ ጣርማበር
  • 20. 5. የማሾ ቅድመ ማስá‹á‰µ - ቀወት - አለሠከተማ - ሸዋሮቢት - እንሳሮ - አጣዬ በባለá‰á‰µ áˆáˆˆá‰µ አመታት  54 ሄክታር መሬት በመሸáˆáŠ•  ለ 203( 2 ሴት) አርሶ አደሮች  በስáˆáŒ áŠ“ - -- 215( 20 ሴት)  በመስክ ቶÄን--- 276 ( 19 ሴት)
  • 23. ራሳ/N-26/ á‹áˆ­á‹« ትáˆá‰… የáሬ መጠን ያለá‹áŠ“ በአርሶ አደሮች ማሳ ላይ አስከ 16 ኩ/ሄ መስጠት ችሉዋáˆ
  • 24. 6. የመኮረኒ ስንዴ ቅድመ ማስá‹á‰µ በሲያደብርና á‹‹á‹© ወረዳ ማንጉዶ á‹áˆ­á‹«
  • 25.  በ7.5 ሄክታር ማሳ ላይ  ለ 20 አርሶ አደሮች  65(14 ሴት) በስáˆáŒ áŠ“  á‹áˆ­á‹« በáŠá‰ áˆ¨á‹ የተሸለ አá‰áˆ በአካባቢዠአርሶ አደሮች ከáተኛ ተቀባይáŠá‰µáŠ• አስገáŠá‰±á‹‹áˆ  ሆኖሠáŒáŠ• ሰብሉ የገበያ ሰብሠበመሆኑና የገበያ ትስስር ባለመኖሩ በስá‹á‰µ ወደ አርሶ አደሩ ማስገባትና ማስá‹á‰µ አáˆá‰°á‰»áˆˆáˆ
  • 26. 7 June 2019 7. የዳቦ ሰንዴ ቅድመ ማስá‹á‰µ - እንሳሮ - ሲያደብርና á‹‹á‹© - ባሶና ወረና -ጣርማበር  በ 175.4 ሄ ክታር ላይ  ለ 462(63 ሴት)  በስáˆáŒ áŠ“-- 790(53 ሴት)  በመስክ ቶÄን--901(33 ሴት) á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ ጸሃይ ቦሎ መንዜ
  • 27.  á€áˆƒá‹­ á‹áˆ­á‹« በባሶና ወረና በአርሶ አደር ማሳ ላይ አስከ 38ኩ/ሄ ቦሎ á‹áˆ­á‹« ባሶና ወረና á€áˆƒá‹­ á‹áˆ­á‹« እንሳሮ
  • 28. 8. የማሽላ ቅድ ማስá‹á‰µ መáˆáŠ«áˆ á‹áˆ­á‹« ሸዋሮቢት የደረስንባቸዠወረዳዎች  ሸዋሮቢት  ቀወት  ኤáራታና áŒá‹µáˆ  አንÊ;ኪያና ገáˆá‹›  እንሳሮ  መረሃቤቴ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½  áˆáˆáŠ«áˆ  ጊራና-1  ኢስ ኤች -1
  • 29. በመረሃቤቴ ወረዳ በመስመር የተዘራ መáˆáŠ«áˆ ማሽላ
  • 30.  122 ሄክታር  ለ299(25ሴት)አርሶ አደሮች  ስáˆáŒ áŠ“--447(56 ሴት)  መስክ ቶÄን--158(19 ሴት)  በርጥበትá£áŠ áŒ áˆ­ አካባቢዎችᣠቶሎ የሚደርሱና የተሻለ áˆáˆ­á‰µ የሚሰጡ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ ናቸá‹
  • 31. 9. የብቅሠገብስ ተሳትáŽáŠ á‹Š á‹áˆ­á‹« መረጣ በሶስት ወረዳዎች  ባሶና ወረና  ጣርማበርና  አሳáŒáˆ­á‰µ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½ አይቦáŠ-174 á‹áŠ“ካ ኤች ቢ 1964 ኤችቢ 1963
  • 32. ባሶና ወረና ሙሽ á‹áˆ­á‹« መረጣ ጣርማበር ይዛባ ቀበሌ á‹áˆ­á‹« መረጣ HB1964 የተባለዠá‹áˆ­á‹« - ከáተኛ የሆአየáˆáˆ­á‰µ ጭማሪ (እስከ 48 ኩ/ሄ - አካባቢá‹áŠ• መላመድ - በአካባቢዠአርሶ አደር ተáˆáˆ‹áŒŠ የሆኑ መስáˆáˆ­á‰¶á‰½áŠ• በማሟላቱ ወደ ቀጣይ የቅድመ ማስá‹á‰µáŠ“ የማሰá‹á‰µ ስራዎች እንዲገባ ተድረጉዋáˆá¡á¡
  • 33. 10. የáˆáŒá‰¥ ገብስ ተሳትáŽáŠ á‹Š á‹áˆ­á‹« መረጣ በሶስት ወረዳዎች á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½  ባሶና ወረና - ኤችቢ1307  ጣርማበርና - ሮቤራ  አሳáŒáˆ­á‰µ - አብዳኔ - ክሮስ 41/98
  • 34. ክሮስ 41/98 የተባለዠá‹áˆ­á‹« • ከáተኛ የሆአየáˆáˆ­á‰µ ጭማሪ( እስከ 52 ኩ/ሄ) • አካባቢá‹áŠ• መላመዱ • ትáˆá‰…ና áŠáŒ­ áሬ መሆኑ ለገበያ ተáˆáˆ‹áŒŠ በመሆኑ • ረጅሠá‰áˆá‰µáŠ“ ጠንካራ የማይወድቅ በመሆኑ • በአካባቢዠአርሶ አደሮች ተáˆáˆ‹áŒŠ በመሆኑ ወደ ቀጣይ የቅድመ ማስá‹á‰µáŠ“ የማሰá‹á‰µ ስራዎች እንዲገባ ተደርጉዋáˆ
  • 35. 11. ለጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ተስማሚ የሆኑ ተሳትáŽáŠ á‹Š የባቄላ á‹áˆ­á‹« መረጣ á‹áˆ­á‹«á¡ ዳáŒáˆá£ ወáˆá‰‚ᣠሃጫሉ ወረዳᡠሲያደብርና á‹‹á‹© እና ሞረትና ጂሩ ᣠሞጃና ወደራ
  • 36. ሃጫሉ የተባለዠየባቄላ á‹áˆ­á‹« - በáˆáˆ­á‰³áˆ›áŠá‰±áŠ“ ትáˆá‰… የáሬ መጠን በመኖሩ - በአርሶ አደሮች ከá‹á‰°áŠ› áላጎት በመገኘቱና - ለአካባቢዠተስማሚ በመሆኑ በጥá‰áˆ­ አáˆáˆ­ ላይ በስá‹á‰µ እንዲገባ ተደርጉዋáˆ
  • 37. 11. በመስኖ የበርበሬ ሰርቶ ማሳያ 12. የበርበሬ ቴክኖሎጂዎች ሰርቶ ማሳያና ቅድመ ማስá‹á‰µ በመስኖ ኤáራታናáŒá‹µáˆ እና አንÊ;ኪያ ገáˆá‹›  መáˆáŠ«áŠ á‹‹á‹œ የተባለá‹áŠ• á‹áˆ­á‹« ሪዶሚáˆáŠ“ ዲያá‹áŠ–ን ኬሚካሠበመጠቀሠየተሸለ ማáˆáˆ¨á‰µ ተችሉዋáˆ
  • 40. 12. የáˆáˆµáˆ­ ሰርቶ ማሳያ 2018  በሞረትና ጂሩ እና እንሳሮ ወረዳ á‹áˆ­á‹«á‹Žá‰½  ጂሩ  ደራሽ በáˆáˆˆá‰± ወረዳ በአáˆáˆµá‰µ አርሶ አደሮች ማሳ እና በáˆáˆˆá‰µ FTC ተሰርቶ ትላáˆá‰€ የáሬ መጠንá£á‹¨á‰°áˆ»áˆˆ áˆáˆ­á‰µ ስላላቸዠበአርሶ አደሮቹሠተመርጠዋሠ13.
  • 41.  ደራሽ á‹áˆ­á‹« በአርሶ አደሮች áˆáˆ­áŒ«áˆáŠ“ በáˆáˆ­á‰±áˆ እንሳሮ ወረዳ ሲመረጥ ጂሩ á‹áˆ­á‹« á‹°áŒáˆž በሞረትና ጂሩ ወረዳá£á‰ áŠ áŠ•á‹°áŠ›áŠá‰µ ተመርጡዋሠ በዚህ አመትሠአዲስ የáˆáˆµáˆ­ በሽታ(ቆርáˆá‹µ) በመከሰቱ ከáተኛ ችáŒáˆ­ áŠá‰ áˆ­
  • 42. የተጠራቀሙ á‹áˆƒá‹Žá‰½áŠ• በመጠቀሠበደረቃማ አካባቢዎች(ራሳ ቀበሌ ቀወት ) 14. በጠብታ መስኖ ሰርቶ ማሳያ በቀወት(ራሳ ) እና ኤáራታና áŒá‹µáˆ(á‹­áˆáˆŽá‹‹)
  • 43. አáŠáˆµá‰°áŠ› የá‹áˆƒ áˆáŠ•áŒ­ ባሉባቸዠአካባቢዎች(á‹­áˆáˆŽá‹‹)
  • 44.  በበጋና áˆáŠ•áˆ በማይመረትበት ቦታ በአáŠáˆµá‰°áŠ› ወጪ በጠብታ መስኖ አትክáˆá‰¶á‰½áŠ• በማáˆáˆ¨á‰µ ገቢን ማሳደጠአንደሚቻáˆáŠ“ የቤት á‹áˆµáŒ¥ አመጋገብን ማሻሸሠእንደሚቻሠታይቱዋáˆ
  • 46. • የዘር ብዜት ማህበራት እንዲመሰረቱና የáŠá‰ áˆ©á‰µáŠ•áˆ በስáˆáŒ áŠ“ እና የመáŠáˆ» ዘር ድጋá በማደረጠእንዲጠናከሩ ተደርጉዋሠ• በቅድመ ማስá‹á‰µ የሚመረቱ ዘሮች በመስክ ላይ በደንብ በመከታተáˆáŠ“ በዘር አጽዳቂ ባለሙያዎች በማስገáˆáŒˆáˆáŠ“ በማጸደቅ ወደ መደበኛዠየዘር ስርዓት እንዲገቡ ተደርጉዋሠ• በመስክ ቶÄንና በተለያዩ ስብሰባዎች የሚመለከታቸá‹áŠ• አጋር አካላት በመጋበዠቴክኖሎጂዎች በስá‹á‰µ እንዲተዋወá‰áŠ“ በአርሶ አደሮች የእርስ በርስ ዘር áˆá‹á‹áŒ¥ እንዲኖር ተደርጉዋሠያጋጠሙ ዋና ዋና ችáŒáˆ®á‰½  በጣሠአáŠáˆµá‰°áŠ› የሰዠሃይáˆ( ሶስት ባለሙያ ለአንድ ዞን)  ቴክኖሎጂዎች ሶስት አራት አመት በስá‹á‰µ ተዋá‹á‰€á‹ እኛ ከቦታዠስንወጣ áŒáŠ• ቀጣይáŠá‰µ አለመኖር  በሚሰሩ የቅድመ ማስá‹á‰µ ስራዎች የተለያዩ አጋር አካላት ተሳትᎠአáŠáˆµá‰°áŠ› መሆን  የበጀት እጥረት  አዳዲስ በሽታዎች( የሽáˆá‰¥áˆ«á£ ባቄላና áˆáˆµáˆ­)  በባቄላᣠሽáˆá‰¥áˆ«áŠ“ ሌሎች ሰብሎች ላይ á‹áˆ­áŒ­ መከሰት