際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Literatura Galega
do S辿culo XX e da Actualidade

Margarita Ledo


         Entrevista
  IES Manuel Garc鱈a Barros
         A Estrada


                                 Texto: 息 Cc-by-sa-3.0
                         Fotos: 息 Todos os dereitos reservados
Margarita Ledo
1.     Que recordos ten Vostede daqueles seus primeiros anos naquela sociedade marcada pola ditadura? Foron estas circunstancias da
       vida as que marcaron dalg炭n xeito o seu futuro persoal e o seu pensamento?
Se tivera que dicir cal foi o primeiro sinal, para min, da Ditadura, remitir鱈ame a un feito que decote retornou ao meu max鱈n coma un
bucle. Aos 10 anos d辿ronme unha bolsa para comezar o bachalerato no Instituto Feminino de Lugo, pero a bolsa levaba canda ela a
obriga de ir residir ou ben a una colexio da Falange espa単ola ou ben a un outro de monxas, La Milagrosa, sito na Praza do Ferrol que
辿 onde fun parar. O meu pai acompa単oume e xusto ao entrar a monxa que agardaba colocouse entre nos os dous. Eu puxen a pequena
mala nun chanzo das escadas e revireime para lle dar un bico ao pap叩. Pero ela, a freira, non mo permitiu. Souben nese intre o que
era asoballar, a sen raz坦n, facerche obedecer sen m叩is. Levoume 3 anos conseguir que me expulsaran. Secomas鱈, aprend鱈n a
desenvolver unha grande capacidade de observaci坦n, f鱈xenme unha mirona e sempre que pod鱈a fac鱈a todo o que, segundo a norma, non
ti単a que facer. Por exemplo, falar durante os exercicios espirituais, unha estra単a pr叩ctica que consist鱈a en pecharnos sen que
puidesemos nin abrir a boca, cun libro piadoso entre as mans. Canto ao meu modo de pensar, foise constru鱈ndo nesa posici坦n de
observante que me permitiu apa単ar calquera diferenza a redor. No Instituto, a dun profe moi calado de nome Camilo (Gonsar) e, de
maneira fundamental, as novas que, por vieiros diferentes, chegaban sobre as folgas estudiant鱈s en Compostela o ano no que cursei
o Preu.

2.      Que importancia tiveron para Vostede realidades como a
        emigraci坦n e o pensamento progresista familiar?
A primeira pequena migraci坦n foi      para ir 叩 escola de Barxa,       a 2
quil坦metros da vila, da escola de Castro de Rei, onde os mestres eran
ostentoriamente fascistas e onde separaban a nenos e nenas. Os meus
pais, co simples xesto de mandarnos andando cada ma単叩 ate unha escola
rural, impediron que caeramos nas s炭as gadoupas. Despois vi単an os
comentarios 叩s noticias da tele que me 鱈an indicando, entre li単as, que
aquel r辿xime non era quen dic鱈a ser. E a grande liberdade para
decidir.Acababa de ver unha reportaxe de Quadra Salcedo na Amazonia
(m叩is tarde souben que levaba un acompa単ante que respond鱈a por Avil辿s
de Taramancos) e d鱈xenlle ao meu pai: quero ser xornalista. E鱈s a orixe da
mi単a segunda migraci坦n 叩 cidade de Barcelona no 1969.
                                                                                                Fonte: El Correo Gallego
Margarita Ledo

3.      Cando Vostede se puxo a Parolar consigo mesma, cos intres e cos insectos foi debido a aquela represi坦n, a aquela persecuci坦n
        e 叩s anteditas circunstancias? Eran estes feitos tan significativos como para que a persoa se tiver que encerrar en si mesma?
P炭xenme a parolar comigo mesma seguramente so influencia do existencialismo (lera, xa no bachalerato, autores tan distantes como
Sartre e Unamuno) e f鱈xeno para escribir en galego, un galego que co単ec鱈a a nivel oral e que, para a escrita, aprend鱈a nos libros de
poes鱈a que editaba Galaxia e, sobre todo, de Castelao. A represi坦n non nos met鱈a medo porque en calquera lugar, e con calquera
motivo, sempre hab鱈a algu辿n que se opu単a de maneira aberta ao r辿xime, que era o xen辿rico para refer鱈rmonos aos gobernos
franquistas. A mi単a primeira manifestaci坦n foi en Barcelona, contra o Consello de Guerra de Burgos a militantes de ETA, e a mi単a
experiencia nos anos de estudante de xornalismo estivo ateigada de asembleas.

4.      O exilio marcou fondamente 叩 nosa cultura. Que supuxo esta circunstancia para
        Vostede? Redundou a鱈nda m叩is fondamente no seu pensamento?

O exilio permite comprender a complexidade da pol鱈tica e a solidariedade como unha das
formas da pol鱈tica-; o exilio fai que valores o papel de dar a ver, de que os outros te reco単ezan
polo que representas, polo tipo de loita (no meu caso o que na altura se chamaba liberaci坦n
nacional e social); o exilio ponte fronte ao abismo e vas sabendo que dar un paso atr叩s non
sempre querer叩 dicir retroceder nos teus obxectivos.


5.      Dirixir un xornal como A Nosa Terra, tristemente desaparecido recentemente, foi a
        s炭a meirande experiencia xornal鱈stica ou simplemente unha experiencia m叩is na s炭a                 Foto sacada do blog da editorial galaxia.
        profesi坦n?

Foi unha experiencia basilar que conecta coa necesidade de dar a ver que ve単o de mencionar. Foi recuperar o que se tronzara coa
guerra civil, soerguer esa ponte imaxinaria entre aquele exilio e n坦s, a xeraci坦n dos anos 70, foi a construci坦n dun modelo de
peri坦dico interpretativo dende o interior do pensamento nacionalista de esquerdas, foi a proba material de que outro xornalismo era
pos鱈bel: que evitara as fontes oficiais, que trouxera 叩 tona os intereses do capital monopolista a traveso das s炭as actuaci坦ns concretas,
que lle puxera rostro 叩s clases populares... Pero sobre todo, A nosa terra (1977-1980) soubo enxergar cada un dos elementos que
definen un produto como a prensa: do dese単o (de Pepe Barro), aos fot坦grafos e ilustradores (a primeira tira de Xaqu鱈n Mar鱈n, a dos
p辿s, f鱈xose para ANT) e ate os e as colaboradoras. Convido a ler, por exemplo, a secci坦n de Teresa Conde Pumpido O dereito e a
raz坦n.
Margarita Ledo
6.     Poder叩 a nosa cultura, o noso idioma, aturar a perda continua at辿 case a desaparici坦n de prensa total ou parcialmente en
       galego? Que futuro pode agardar, segundo Vostede, 叩 nosa prensa en galego?

Digo sempre que un xornal non 辿 unha mercador鱈a como as m叩is. E unha sociedade fica eivada sen xornais na lingua de seu. Os medios
de comunicaci坦n son un elemento insubstitu鱈bel no uso p炭blico dunha lingua e a historia da normalizaci坦n do galego a trav辿s dos
xornais ofr辿cenos unha cartograf鱈a na que nos situar no mundo. Porque os Medios son tam辿n un s鱈ntoma do estado xeral dunha
sociedade, da s炭a invern鱈a ou do seu desenvolvemento cabal, da s炭a capacidade para se expresar.Para al辿n da desaparici坦n desta ou
daquela cabeceira, a ausencias de medios en galego atinxe, directamente, o coraz坦n dun dereito, o de expresi坦n, informaci坦n e
comunicaci坦n, dun dereito que iguala os membros dunha sociedade, en facendo m叩is feble o espazo com炭n, o espazo p炭blico.


7.     Como lembra a s炭a experiencia cinematogr叩fica? Que lle falta ao noso cinema
       para dar ese chimpo que todos desexariamos?

A鱈nda estou dentro da mi単a experiencia como cineasta. O que quero 辿 facer un
cinema contempor叩neo tanto en documental como en ficci坦n, por falarmos en
termos convencionais- dende o interior da cultura galega e en todos os rexistros que
eu poida abranguer. Comecei por Santa Liberdade, polas acci坦ns pol鱈ticas dos anos
sesenta, e continuei pola outra cara da guerra, por Liste, pronunciado L鱈ster. Agora
remato unha sorte de trilox鱈a do s辿culo XX con A cicatriz branca, unha ficci坦n sobre
as mulleres que emigraron soas. Pero tam辿n fixen mediametraxes, por exemplo,
Manuel Mar鱈a, fala e terra desta mi単a terra, ou Cienfuegos 1913. Estaban depositadas
en Flocos, no tempo do outro goberno, e poderiades acceder a elas. Con isto avanzo
un dos problemas do cinema galego: nos ter circu鱈tos de exhibici坦n.

                                                                                             Margarita Ledo en Praga na rodaxe de L鱈ster.

8.      Vostede que viviu a cultura catal叩, que ter鱈a que mimetizar a nosa dela? Que lle falta 叩 nosa para acadar o respecto que cremos
        que pos炭e a catal叩?

O sentido nacional pleno. E lugares que dean a ver ese sentido como poder鱈a ser a creaci坦n do Instituto Rosal鱈a tipo o que 辿 o
Instituto Cervantes-. Pero craro, 辿 unha decisi坦n pol鱈tica. Catalunya, por exemplo, ten o Institut Ramon Llull.
Margarita Ledo

9.        Vostede unha persoa fortemente identificada coas reivindicaci坦ns feministas. A鱈nda queda moito cami単o por percorrermos at辿
         a igualdade muller-home? Foi a s炭a obra Contos er坦ticos. Elas o seu berro feminista para reclamar esa igualdade?



Na historia, como sabedes, as relaci坦ns de x辿nero foron marcadas polas
relaci坦ns de poder,     relaci坦ns que se trasladan a cada 叩meto da nosa
experiencia. Entre iguais pasa por medidas que combatan a discriminaci坦n e
por unha mudanza nas mentalidades, por que os rapaces             decidan ser
feministas e as rapazas rexeiten seren machistas, 辿 dicir, deixen de aceptar o
rol dependente tam辿n nas emoci坦ns- que se lles asigna. Renda no muro de
Contos er坦ticos 辿 un ollar feminino, ir坦nico e tenso a redor destas relaci坦ns.




       10.
                 Que
                onde futuro l
                      cada les ag
                             vez       oi
    Som
          os o                    lles ra 叩 nos
   rapa                                acha        a
        zas     que                         mos literat
  prof               fa                           m叩is      ur
 eram
       esor do C lamos
                     or          ,                      atra a e 叩 no
            b                                               ncos        s
nosa   os u rasileir relingu a panc
                                a n                              por a lingua
     s ba nha nac o, Carlo                  arta                       toda
                                                                              s as nestes t
          rreir
               as m
                    i坦n.       s Ge a Praza que am                                 part      e mp
                          O          r                                                  es?       os
                    enta s atran basse, do Obr osaba
                         is.         cos       que       ador      un g
                                          vis鱈b      no        io         r
                                                eis s s visita deulle upo de
                                                     on m      ba           q        ra
                                                          叩is f . E de ue pen paces
                                                                叩cei      s           s        e
                                                                    s de 炭peto s ar a un
                                                                           sobo oubo                   Foto sacada de La voz de Galicia
                                                                                 rdar      qu
                                                                                       que e
                                                                                            as
A R IO
      IO N
  ES T
CU
Un personaxe galego e
                               un estranxeiro?
                                                             Un p
                    a obra                                ficci ersonax
                unh          A muller do mariscal              坦n c
                                                                    o qu e de cien
           /-a e gos?                                                   e se i        cia-
     a utor gale                Pardo de Cela.                                 dent
  /ha raria                                                                         ifiqu
Un lite
                  ir e na                                   Tal v
                                                                                          e?
             do a entel.                                 robot ez Hall
         bra Pim
   Som u鱈s                                                    de O
                                                                  disei
                                                                        , o pe
                                                                               quen
        a, L                    Unh                                     a do        o
   herb                             a pel
                                          鱈cula                               Espa
            ent
                o              Gali             de ci
                                                      ne                           zo.
           m                        cia, d
        nu bel?
     mo t叩           a,                     e Car                          obr
                                                                               a
   Un lien
              Lo  rig or             Velo.         los
                                                                   e u ro
                                                                         a
                                                                      nh s?
     sa
         or scul      t                                           a
                                                               r/- anxei
      iad o e
   av , d
                                                            uto str               lio
                 rey
                                                          a
                                                        ha ria e
                                                                         d,    Ju
 Ao al鱈n      so                                      n/ era
                                                     U it
                                                                    un
   L cisc  oA        Unha obr
                              a teatral?
                                                        l
                                                              Ro ar.
 en an            Marat-S                                   mo rt叩z
   F r                     ade de Pe
                                       ter             U lti Co
                              Weiss.
Un feito hist坦rico?            Un lugar para visitar? e un lugar para descansar?

         A revoluci坦n                 O Castro de Viladonga. Carnota.
           cubana.
                                              a ?                               Un l
                                       u top鱈                                       ugar
      Un tipo                   nha                                                        axeit
              de m炭si          U          o ao                                          lectu ado para
       Unha ca
                nci坦n?
                      ca?
                                   etorn do
                                O r rio                                                      ra?       a
                                  idea ete de
                                                                               O pa
    Calquer
           a variac                                                                 rque
     do Jazz.       i坦n              nqu o.
                                 Ba nx                                         Bona       de
              Negra                   C o           ad Out                          val e
        Sombra                                           em ro                Com         n
               .
                                                M
                                                  ira      ai en                  poste
                                               ex     r:
                                                       a
                                                      po pa
                                                        si
                                                             s t da rete                la.
                      ?
                                                     ci is
                                                       坦n ax        lit me
                b ano          Un/h                in s e,              er nt
            l/ur ?                  a au              st de as            at o
        rura ta単a
                                                        al fo p
                              quen        tor/-           ac to el鱈         ur
  ndo mon                          se id       a con        i坦 gr cu           a?                   zar?
Mu                                                                                             eali
                                                              ns a la
          /                              entif                      f鱈
     raia                                                                                por r
                                                                ...    a, s, a
                                               ique
   P
         cat     ro             Marg                ?                    as s
                                                                                  ncei
                                                                                       o
                                                                                                do g
                                                                                                     aleg
                                                                                                          o
                n.                                                              na
     Os      nu                  Dura
                                     uerit
                                           e                                   U         aci坦
                                                                                              n
                                                                                     aliz dios de
      un dos                          s.                                       A norm os me ci坦n.
    m                                                                                n
                                                                                     com
                                                                                         u nica

More Related Content

What's hot (19)

Claudio Rodr鱈guez Fer
Claudio Rodr鱈guez Fer Claudio Rodr鱈guez Fer
Claudio Rodr鱈guez Fer
Asnosasletras
Entrevista a Tucho calvo
Entrevista a Tucho calvoEntrevista a Tucho calvo
Entrevista a Tucho calvo
Asnosasletras
Agust鱈n fern叩ndez paz
Agust鱈n fern叩ndez pazAgust鱈n fern叩ndez paz
Agust鱈n fern叩ndez paz
Asnosasletras
Entrevista a Clara do Roxo
Entrevista a Clara do RoxoEntrevista a Clara do Roxo
Entrevista a Clara do Roxo
Asnosasletras
Maria Reimondez
Maria ReimondezMaria Reimondez
Maria Reimondez
Asnosasletras
Pepe Carballude
Pepe CarballudePepe Carballude
Pepe Carballude
Asnosasletras
Celso Emilio
Celso EmilioCelso Emilio
Celso Emilio
callobre
Lapis carpinteiro
Lapis carpinteiroLapis carpinteiro
Lapis carpinteiro
normalizacioniesn1ordes
Que 辿 un microrrelato
Que 辿 un microrrelatoQue 辿 un microrrelato
Que 辿 un microrrelato
mbcentoira
Entrevista Anton Lopo
Entrevista Anton LopoEntrevista Anton Lopo
Entrevista Anton Lopo
Asnosasletras
Entrevista Anibal C. Malvar
Entrevista Anibal C. MalvarEntrevista Anibal C. Malvar
Entrevista Anibal C. Malvar
Asnosasletras
Manolo portas
Manolo portasManolo portas
Manolo portas
Asnosasletras
Xos辿 luis franco grande
Xos辿 luis franco grandeXos辿 luis franco grande
Xos辿 luis franco grande
Asnosasletras
Fina casalderrei 坦ptima
Fina casalderrei 坦ptimaFina casalderrei 坦ptima
Fina casalderrei 坦ptima
Asnosasletras
Maruxa mallo (2017)
Maruxa mallo (2017)Maruxa mallo (2017)
Maruxa mallo (2017)
Marlou
Claudio Rodr鱈guez Fer
Claudio Rodr鱈guez Fer Claudio Rodr鱈guez Fer
Claudio Rodr鱈guez Fer
Asnosasletras
Entrevista a Tucho calvo
Entrevista a Tucho calvoEntrevista a Tucho calvo
Entrevista a Tucho calvo
Asnosasletras
Agust鱈n fern叩ndez paz
Agust鱈n fern叩ndez pazAgust鱈n fern叩ndez paz
Agust鱈n fern叩ndez paz
Asnosasletras
Entrevista a Clara do Roxo
Entrevista a Clara do RoxoEntrevista a Clara do Roxo
Entrevista a Clara do Roxo
Asnosasletras
Celso Emilio
Celso EmilioCelso Emilio
Celso Emilio
callobre
Que 辿 un microrrelato
Que 辿 un microrrelatoQue 辿 un microrrelato
Que 辿 un microrrelato
mbcentoira
Entrevista Anton Lopo
Entrevista Anton LopoEntrevista Anton Lopo
Entrevista Anton Lopo
Asnosasletras
Entrevista Anibal C. Malvar
Entrevista Anibal C. MalvarEntrevista Anibal C. Malvar
Entrevista Anibal C. Malvar
Asnosasletras
Xos辿 luis franco grande
Xos辿 luis franco grandeXos辿 luis franco grande
Xos辿 luis franco grande
Asnosasletras
Fina casalderrei 坦ptima
Fina casalderrei 坦ptimaFina casalderrei 坦ptima
Fina casalderrei 坦ptima
Asnosasletras
Maruxa mallo (2017)
Maruxa mallo (2017)Maruxa mallo (2017)
Maruxa mallo (2017)
Marlou

Viewers also liked (11)

Teresa gonzalez costa
Teresa gonzalez costaTeresa gonzalez costa
Teresa gonzalez costa
Asnosasletras
Entrevista 叩 escritora Chus Pato
Entrevista 叩 escritora Chus PatoEntrevista 叩 escritora Chus Pato
Entrevista 叩 escritora Chus Pato
Asnosasletras
Entrevista a Marta Dacosta
Entrevista a Marta DacostaEntrevista a Marta Dacosta
Entrevista a Marta Dacosta
Asnosasletras
Entrevista Ana Romani
Entrevista Ana RomaniEntrevista Ana Romani
Entrevista Ana Romani
Asnosasletras
Mar鱈a xos辿 queiz叩n
 Mar鱈a xos辿 queiz叩n Mar鱈a xos辿 queiz叩n
Mar鱈a xos辿 queiz叩n
Asnosasletras
Manuel lvarez Fuentes
Manuel lvarez FuentesManuel lvarez Fuentes
Manuel lvarez Fuentes
Asnosasletras
Concha Blanco
Concha BlancoConcha Blanco
Concha Blanco
Asnosasletras
Maria Canosa
Maria Canosa Maria Canosa
Maria Canosa
Asnosasletras
Carmen Blanco
Carmen Blanco Carmen Blanco
Carmen Blanco
Asnosasletras
Teresa gonzalez costa
Teresa gonzalez costaTeresa gonzalez costa
Teresa gonzalez costa
Asnosasletras
Entrevista 叩 escritora Chus Pato
Entrevista 叩 escritora Chus PatoEntrevista 叩 escritora Chus Pato
Entrevista 叩 escritora Chus Pato
Asnosasletras
Entrevista a Marta Dacosta
Entrevista a Marta DacostaEntrevista a Marta Dacosta
Entrevista a Marta Dacosta
Asnosasletras
Entrevista Ana Romani
Entrevista Ana RomaniEntrevista Ana Romani
Entrevista Ana Romani
Asnosasletras
Mar鱈a xos辿 queiz叩n
 Mar鱈a xos辿 queiz叩n Mar鱈a xos辿 queiz叩n
Mar鱈a xos辿 queiz叩n
Asnosasletras
Manuel lvarez Fuentes
Manuel lvarez FuentesManuel lvarez Fuentes
Manuel lvarez Fuentes
Asnosasletras

Similar to Margarita ledo (20)

Carlos Mella entrevista
Carlos Mella entrevistaCarlos Mella entrevista
Carlos Mella entrevista
Asnosasletras
Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n
 Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n
Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n
Asnosasletras
A prosa de fins do s辿culo XX
A prosa de fins do s辿culo XXA prosa de fins do s辿culo XX
A prosa de fins do s辿culo XX
xenevra
Carlos Casares. Letras galegas 2017
Carlos Casares. Letras galegas 2017Carlos Casares. Letras galegas 2017
Carlos Casares. Letras galegas 2017
Marlou
don Alfonso lvarez C叩ccamo
don Alfonso lvarez C叩ccamodon Alfonso lvarez C叩ccamo
don Alfonso lvarez C叩ccamo
Asnosasletras
Xes炭s Alonso Montero
Xes炭s Alonso MonteroXes炭s Alonso Montero
Xes炭s Alonso Montero
Asnosasletras
Entrevista Miguel Anxo Fern叩ndez
Entrevista Miguel Anxo Fern叩ndezEntrevista Miguel Anxo Fern叩ndez
Entrevista Miguel Anxo Fern叩ndez
Asnosasletras
Manuel Antonio
Manuel AntonioManuel Antonio
Manuel Antonio
amelia-rodrigues
Anxos Sumai
Anxos SumaiAnxos Sumai
Anxos Sumai
Asnosasletras
Discurso agustin fdez paz dr. hc u vigo
Discurso agustin fdez paz   dr. hc u vigoDiscurso agustin fdez paz   dr. hc u vigo
Discurso agustin fdez paz dr. hc u vigo
cenlf
Tema7_2010
Tema7_2010Tema7_2010
Tema7_2010
xenevra
Tema 7
Tema 7Tema 7
Tema 7
xenevra
Manuel Forcadela
Manuel Forcadela Manuel Forcadela
Manuel Forcadela
Asnosasletras
Entrevista a Xose Miranda
Entrevista a Xose MirandaEntrevista a Xose Miranda
Entrevista a Xose Miranda
Asnosasletras
Carlos Mella entrevista
Carlos Mella entrevistaCarlos Mella entrevista
Carlos Mella entrevista
Asnosasletras
Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n
 Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n
Mar鱈a Xos辿 Queiz叩n
Asnosasletras
A prosa de fins do s辿culo XX
A prosa de fins do s辿culo XXA prosa de fins do s辿culo XX
A prosa de fins do s辿culo XX
xenevra
Carlos Casares. Letras galegas 2017
Carlos Casares. Letras galegas 2017Carlos Casares. Letras galegas 2017
Carlos Casares. Letras galegas 2017
Marlou
don Alfonso lvarez C叩ccamo
don Alfonso lvarez C叩ccamodon Alfonso lvarez C叩ccamo
don Alfonso lvarez C叩ccamo
Asnosasletras
Xes炭s Alonso Montero
Xes炭s Alonso MonteroXes炭s Alonso Montero
Xes炭s Alonso Montero
Asnosasletras
Entrevista Miguel Anxo Fern叩ndez
Entrevista Miguel Anxo Fern叩ndezEntrevista Miguel Anxo Fern叩ndez
Entrevista Miguel Anxo Fern叩ndez
Asnosasletras
Discurso agustin fdez paz dr. hc u vigo
Discurso agustin fdez paz   dr. hc u vigoDiscurso agustin fdez paz   dr. hc u vigo
Discurso agustin fdez paz dr. hc u vigo
cenlf
Tema7_2010
Tema7_2010Tema7_2010
Tema7_2010
xenevra
Tema 7
Tema 7Tema 7
Tema 7
xenevra
Manuel Forcadela
Manuel Forcadela Manuel Forcadela
Manuel Forcadela
Asnosasletras
Entrevista a Xose Miranda
Entrevista a Xose MirandaEntrevista a Xose Miranda
Entrevista a Xose Miranda
Asnosasletras

More from Asnosasletras (20)

Entrevista ledicia costas
Entrevista ledicia costasEntrevista ledicia costas
Entrevista ledicia costas
Asnosasletras
Entrevista bieito iglesias
Entrevista bieito iglesiasEntrevista bieito iglesias
Entrevista bieito iglesias
Asnosasletras
Entrevista xose monteagudo
Entrevista xose monteagudoEntrevista xose monteagudo
Entrevista xose monteagudo
Asnosasletras
Entrevista agrafoxo
Entrevista agrafoxoEntrevista agrafoxo
Entrevista agrafoxo
Asnosasletras
Xabier lopez
Xabier lopezXabier lopez
Xabier lopez
Asnosasletras
Xabier lopez
Xabier lopezXabier lopez
Xabier lopez
Asnosasletras
Orla 15/16
Orla 15/16Orla 15/16
Orla 15/16
Asnosasletras
Xesus Constela
Xesus ConstelaXesus Constela
Xesus Constela
Asnosasletras
Manuel Lourenzo Gonzalez
Manuel Lourenzo GonzalezManuel Lourenzo Gonzalez
Manuel Lourenzo Gonzalez
Asnosasletras
Colaxes e caligramas 15/16Colaxes e caligramas 15/16
Colaxes e caligramas 15/16
Asnosasletras
Collages e caligramas 15/16Collages e caligramas 15/16
Collages e caligramas 15/16
Asnosasletras
Lopo
LopoLopo
Lopo
Asnosasletras
Jaureguizar
JaureguizarJaureguizar
Jaureguizar
Asnosasletras
Maria reimondez
Maria reimondezMaria reimondez
Maria reimondez
Asnosasletras
David otero
David oteroDavid otero
David otero
Asnosasletras
Orla 2015Orla 2015
Orla 2015
Asnosasletras
Collages e caligramas curso 2014-1015Collages e caligramas curso 2014-1015
Collages e caligramas curso 2014-1015
Asnosasletras
Entrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier QueipoEntrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier Queipo
Asnosasletras
Entrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier QueipoEntrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier Queipo
Asnosasletras
Entrevista Xes炭s Pis坦n
Entrevista Xes炭s Pis坦nEntrevista Xes炭s Pis坦n
Entrevista Xes炭s Pis坦n
Asnosasletras
Entrevista ledicia costas
Entrevista ledicia costasEntrevista ledicia costas
Entrevista ledicia costas
Asnosasletras
Entrevista bieito iglesias
Entrevista bieito iglesiasEntrevista bieito iglesias
Entrevista bieito iglesias
Asnosasletras
Entrevista xose monteagudo
Entrevista xose monteagudoEntrevista xose monteagudo
Entrevista xose monteagudo
Asnosasletras
Entrevista agrafoxo
Entrevista agrafoxoEntrevista agrafoxo
Entrevista agrafoxo
Asnosasletras
Manuel Lourenzo Gonzalez
Manuel Lourenzo GonzalezManuel Lourenzo Gonzalez
Manuel Lourenzo Gonzalez
Asnosasletras
Colaxes e caligramas 15/16Colaxes e caligramas 15/16
Colaxes e caligramas 15/16
Asnosasletras
Collages e caligramas 15/16Collages e caligramas 15/16
Collages e caligramas 15/16
Asnosasletras
Orla 2015Orla 2015
Orla 2015
Asnosasletras
Collages e caligramas curso 2014-1015Collages e caligramas curso 2014-1015
Collages e caligramas curso 2014-1015
Asnosasletras
Entrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier QueipoEntrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier Queipo
Asnosasletras
Entrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier QueipoEntrevista Xavier Queipo
Entrevista Xavier Queipo
Asnosasletras
Entrevista Xes炭s Pis坦n
Entrevista Xes炭s Pis坦nEntrevista Xes炭s Pis坦n
Entrevista Xes炭s Pis坦n
Asnosasletras

Margarita ledo

  • 1. Literatura Galega do S辿culo XX e da Actualidade Margarita Ledo Entrevista IES Manuel Garc鱈a Barros A Estrada Texto: 息 Cc-by-sa-3.0 Fotos: 息 Todos os dereitos reservados
  • 2. Margarita Ledo 1. Que recordos ten Vostede daqueles seus primeiros anos naquela sociedade marcada pola ditadura? Foron estas circunstancias da vida as que marcaron dalg炭n xeito o seu futuro persoal e o seu pensamento? Se tivera que dicir cal foi o primeiro sinal, para min, da Ditadura, remitir鱈ame a un feito que decote retornou ao meu max鱈n coma un bucle. Aos 10 anos d辿ronme unha bolsa para comezar o bachalerato no Instituto Feminino de Lugo, pero a bolsa levaba canda ela a obriga de ir residir ou ben a una colexio da Falange espa単ola ou ben a un outro de monxas, La Milagrosa, sito na Praza do Ferrol que 辿 onde fun parar. O meu pai acompa単oume e xusto ao entrar a monxa que agardaba colocouse entre nos os dous. Eu puxen a pequena mala nun chanzo das escadas e revireime para lle dar un bico ao pap叩. Pero ela, a freira, non mo permitiu. Souben nese intre o que era asoballar, a sen raz坦n, facerche obedecer sen m叩is. Levoume 3 anos conseguir que me expulsaran. Secomas鱈, aprend鱈n a desenvolver unha grande capacidade de observaci坦n, f鱈xenme unha mirona e sempre que pod鱈a fac鱈a todo o que, segundo a norma, non ti単a que facer. Por exemplo, falar durante os exercicios espirituais, unha estra単a pr叩ctica que consist鱈a en pecharnos sen que puidesemos nin abrir a boca, cun libro piadoso entre as mans. Canto ao meu modo de pensar, foise constru鱈ndo nesa posici坦n de observante que me permitiu apa単ar calquera diferenza a redor. No Instituto, a dun profe moi calado de nome Camilo (Gonsar) e, de maneira fundamental, as novas que, por vieiros diferentes, chegaban sobre as folgas estudiant鱈s en Compostela o ano no que cursei o Preu. 2. Que importancia tiveron para Vostede realidades como a emigraci坦n e o pensamento progresista familiar? A primeira pequena migraci坦n foi para ir 叩 escola de Barxa, a 2 quil坦metros da vila, da escola de Castro de Rei, onde os mestres eran ostentoriamente fascistas e onde separaban a nenos e nenas. Os meus pais, co simples xesto de mandarnos andando cada ma単叩 ate unha escola rural, impediron que caeramos nas s炭as gadoupas. Despois vi単an os comentarios 叩s noticias da tele que me 鱈an indicando, entre li単as, que aquel r辿xime non era quen dic鱈a ser. E a grande liberdade para decidir.Acababa de ver unha reportaxe de Quadra Salcedo na Amazonia (m叩is tarde souben que levaba un acompa単ante que respond鱈a por Avil辿s de Taramancos) e d鱈xenlle ao meu pai: quero ser xornalista. E鱈s a orixe da mi単a segunda migraci坦n 叩 cidade de Barcelona no 1969. Fonte: El Correo Gallego
  • 3. Margarita Ledo 3. Cando Vostede se puxo a Parolar consigo mesma, cos intres e cos insectos foi debido a aquela represi坦n, a aquela persecuci坦n e 叩s anteditas circunstancias? Eran estes feitos tan significativos como para que a persoa se tiver que encerrar en si mesma? P炭xenme a parolar comigo mesma seguramente so influencia do existencialismo (lera, xa no bachalerato, autores tan distantes como Sartre e Unamuno) e f鱈xeno para escribir en galego, un galego que co単ec鱈a a nivel oral e que, para a escrita, aprend鱈a nos libros de poes鱈a que editaba Galaxia e, sobre todo, de Castelao. A represi坦n non nos met鱈a medo porque en calquera lugar, e con calquera motivo, sempre hab鱈a algu辿n que se opu単a de maneira aberta ao r辿xime, que era o xen辿rico para refer鱈rmonos aos gobernos franquistas. A mi単a primeira manifestaci坦n foi en Barcelona, contra o Consello de Guerra de Burgos a militantes de ETA, e a mi単a experiencia nos anos de estudante de xornalismo estivo ateigada de asembleas. 4. O exilio marcou fondamente 叩 nosa cultura. Que supuxo esta circunstancia para Vostede? Redundou a鱈nda m叩is fondamente no seu pensamento? O exilio permite comprender a complexidade da pol鱈tica e a solidariedade como unha das formas da pol鱈tica-; o exilio fai que valores o papel de dar a ver, de que os outros te reco単ezan polo que representas, polo tipo de loita (no meu caso o que na altura se chamaba liberaci坦n nacional e social); o exilio ponte fronte ao abismo e vas sabendo que dar un paso atr叩s non sempre querer叩 dicir retroceder nos teus obxectivos. 5. Dirixir un xornal como A Nosa Terra, tristemente desaparecido recentemente, foi a s炭a meirande experiencia xornal鱈stica ou simplemente unha experiencia m叩is na s炭a Foto sacada do blog da editorial galaxia. profesi坦n? Foi unha experiencia basilar que conecta coa necesidade de dar a ver que ve単o de mencionar. Foi recuperar o que se tronzara coa guerra civil, soerguer esa ponte imaxinaria entre aquele exilio e n坦s, a xeraci坦n dos anos 70, foi a construci坦n dun modelo de peri坦dico interpretativo dende o interior do pensamento nacionalista de esquerdas, foi a proba material de que outro xornalismo era pos鱈bel: que evitara as fontes oficiais, que trouxera 叩 tona os intereses do capital monopolista a traveso das s炭as actuaci坦ns concretas, que lle puxera rostro 叩s clases populares... Pero sobre todo, A nosa terra (1977-1980) soubo enxergar cada un dos elementos que definen un produto como a prensa: do dese単o (de Pepe Barro), aos fot坦grafos e ilustradores (a primeira tira de Xaqu鱈n Mar鱈n, a dos p辿s, f鱈xose para ANT) e ate os e as colaboradoras. Convido a ler, por exemplo, a secci坦n de Teresa Conde Pumpido O dereito e a raz坦n.
  • 4. Margarita Ledo 6. Poder叩 a nosa cultura, o noso idioma, aturar a perda continua at辿 case a desaparici坦n de prensa total ou parcialmente en galego? Que futuro pode agardar, segundo Vostede, 叩 nosa prensa en galego? Digo sempre que un xornal non 辿 unha mercador鱈a como as m叩is. E unha sociedade fica eivada sen xornais na lingua de seu. Os medios de comunicaci坦n son un elemento insubstitu鱈bel no uso p炭blico dunha lingua e a historia da normalizaci坦n do galego a trav辿s dos xornais ofr辿cenos unha cartograf鱈a na que nos situar no mundo. Porque os Medios son tam辿n un s鱈ntoma do estado xeral dunha sociedade, da s炭a invern鱈a ou do seu desenvolvemento cabal, da s炭a capacidade para se expresar.Para al辿n da desaparici坦n desta ou daquela cabeceira, a ausencias de medios en galego atinxe, directamente, o coraz坦n dun dereito, o de expresi坦n, informaci坦n e comunicaci坦n, dun dereito que iguala os membros dunha sociedade, en facendo m叩is feble o espazo com炭n, o espazo p炭blico. 7. Como lembra a s炭a experiencia cinematogr叩fica? Que lle falta ao noso cinema para dar ese chimpo que todos desexariamos? A鱈nda estou dentro da mi単a experiencia como cineasta. O que quero 辿 facer un cinema contempor叩neo tanto en documental como en ficci坦n, por falarmos en termos convencionais- dende o interior da cultura galega e en todos os rexistros que eu poida abranguer. Comecei por Santa Liberdade, polas acci坦ns pol鱈ticas dos anos sesenta, e continuei pola outra cara da guerra, por Liste, pronunciado L鱈ster. Agora remato unha sorte de trilox鱈a do s辿culo XX con A cicatriz branca, unha ficci坦n sobre as mulleres que emigraron soas. Pero tam辿n fixen mediametraxes, por exemplo, Manuel Mar鱈a, fala e terra desta mi単a terra, ou Cienfuegos 1913. Estaban depositadas en Flocos, no tempo do outro goberno, e poderiades acceder a elas. Con isto avanzo un dos problemas do cinema galego: nos ter circu鱈tos de exhibici坦n. Margarita Ledo en Praga na rodaxe de L鱈ster. 8. Vostede que viviu a cultura catal叩, que ter鱈a que mimetizar a nosa dela? Que lle falta 叩 nosa para acadar o respecto que cremos que pos炭e a catal叩? O sentido nacional pleno. E lugares que dean a ver ese sentido como poder鱈a ser a creaci坦n do Instituto Rosal鱈a tipo o que 辿 o Instituto Cervantes-. Pero craro, 辿 unha decisi坦n pol鱈tica. Catalunya, por exemplo, ten o Institut Ramon Llull.
  • 5. Margarita Ledo 9. Vostede unha persoa fortemente identificada coas reivindicaci坦ns feministas. A鱈nda queda moito cami単o por percorrermos at辿 a igualdade muller-home? Foi a s炭a obra Contos er坦ticos. Elas o seu berro feminista para reclamar esa igualdade? Na historia, como sabedes, as relaci坦ns de x辿nero foron marcadas polas relaci坦ns de poder, relaci坦ns que se trasladan a cada 叩meto da nosa experiencia. Entre iguais pasa por medidas que combatan a discriminaci坦n e por unha mudanza nas mentalidades, por que os rapaces decidan ser feministas e as rapazas rexeiten seren machistas, 辿 dicir, deixen de aceptar o rol dependente tam辿n nas emoci坦ns- que se lles asigna. Renda no muro de Contos er坦ticos 辿 un ollar feminino, ir坦nico e tenso a redor destas relaci坦ns. 10. Que onde futuro l cada les ag vez oi Som os o lles ra 叩 nos rapa acha a zas que mos literat prof fa m叩is ur eram esor do C lamos or , atra a e 叩 no b ncos s nosa os u rasileir relingu a panc a n por a lingua s ba nha nac o, Carlo arta toda s as nestes t rreir as m i坦n. s Ge a Praza que am part e mp O r es? os enta s atran basse, do Obr osaba is. cos que ador un g vis鱈b no io r eis s s visita deulle upo de on m ba q ra 叩is f . E de ue pen paces 叩cei s s e s de 炭peto s ar a un sobo oubo Foto sacada de La voz de Galicia rdar qu que e as
  • 6. A R IO IO N ES T CU
  • 7. Un personaxe galego e un estranxeiro? Un p a obra ficci ersonax unh A muller do mariscal 坦n c o qu e de cien /-a e gos? e se i cia- a utor gale Pardo de Cela. dent /ha raria ifiqu Un lite ir e na Tal v e? do a entel. robot ez Hall bra Pim Som u鱈s de O disei , o pe quen a, L Unh a do o herb a pel 鱈cula Espa ent o Gali de ci ne zo. m cia, d nu bel? mo t叩 a, e Car obr a Un lien Lo rig or Velo. los e u ro a nh s? sa or scul t a r/- anxei iad o e av , d uto str lio rey a ha ria e d, Ju Ao al鱈n so n/ era U it un L cisc oA Unha obr a teatral? l Ro ar. en an Marat-S mo rt叩z F r ade de Pe ter U lti Co Weiss.
  • 8. Un feito hist坦rico? Un lugar para visitar? e un lugar para descansar? A revoluci坦n O Castro de Viladonga. Carnota. cubana. a ? Un l u top鱈 ugar Un tipo nha axeit de m炭si U o ao lectu ado para Unha ca nci坦n? ca? etorn do O r rio ra? a idea ete de O pa Calquer a variac rque do Jazz. i坦n nqu o. Ba nx Bona de Negra C o ad Out val e Sombra em ro Com n . M ira ai en poste ex r: a po pa si s t da rete la. ? ci is 坦n ax lit me b ano Un/h in s e, er nt l/ur ? a au st de as at o rura ta単a al fo p quen tor/- ac to el鱈 ur ndo mon se id a con i坦 gr cu a? zar? Mu eali ns a la / entif f鱈 raia por r ... a, s, a ique P cat ro Marg ? as s ncei o do g aleg o n. na Os nu Dura uerit e U aci坦 n aliz dios de un dos s. A norm os me ci坦n. m n com u nica