Este documento es una lista de nombres de estudiantes que asistieron a una clase de "Colaxes e caligramas" el viernes 22 de abril de 2016. Contiene 26 nombres de estudiantes seguidos de la fecha de la clase.
Este documento es una lista de nombres de estudiantes que asistieron a un curso de collages e caligramas el 14 de abril de 2016. La lista contiene los nombres de 25 estudiantes con su fecha de asistencia.
Este documento presenta las citas y nombres de varios estudiantes. Cada entrada incluye el nombre de un estudiante seguido de una cita o frase atribuida a un autor diferente. Las citas tratan sobre una variedad de temas como la literatura, la vida, la m炭sica, la libertad y Galicia.
Distintos collages e caligramas feitos polo alumnado de Literatura galega do s辿culo XX e da actualidade. Foron elaborados a partir de imaxes, poemas de escritores galegos ou composici坦ns propias para transmitir os nosos pensamentos e as nosas preocupaci坦ns.
1. Literatura Galega
do S辿culo XX e da Actualidade
Margarita Ledo
Entrevista
IES Manuel Garc鱈a Barros
A Estrada
Texto: 息 Cc-by-sa-3.0
Fotos: 息 Todos os dereitos reservados
2. Margarita Ledo
1. Que recordos ten Vostede daqueles seus primeiros anos naquela sociedade marcada pola ditadura? Foron estas circunstancias da
vida as que marcaron dalg炭n xeito o seu futuro persoal e o seu pensamento?
Se tivera que dicir cal foi o primeiro sinal, para min, da Ditadura, remitir鱈ame a un feito que decote retornou ao meu max鱈n coma un
bucle. Aos 10 anos d辿ronme unha bolsa para comezar o bachalerato no Instituto Feminino de Lugo, pero a bolsa levaba canda ela a
obriga de ir residir ou ben a una colexio da Falange espa単ola ou ben a un outro de monxas, La Milagrosa, sito na Praza do Ferrol que
辿 onde fun parar. O meu pai acompa単oume e xusto ao entrar a monxa que agardaba colocouse entre nos os dous. Eu puxen a pequena
mala nun chanzo das escadas e revireime para lle dar un bico ao pap叩. Pero ela, a freira, non mo permitiu. Souben nese intre o que
era asoballar, a sen raz坦n, facerche obedecer sen m叩is. Levoume 3 anos conseguir que me expulsaran. Secomas鱈, aprend鱈n a
desenvolver unha grande capacidade de observaci坦n, f鱈xenme unha mirona e sempre que pod鱈a fac鱈a todo o que, segundo a norma, non
ti単a que facer. Por exemplo, falar durante os exercicios espirituais, unha estra単a pr叩ctica que consist鱈a en pecharnos sen que
puidesemos nin abrir a boca, cun libro piadoso entre as mans. Canto ao meu modo de pensar, foise constru鱈ndo nesa posici坦n de
observante que me permitiu apa単ar calquera diferenza a redor. No Instituto, a dun profe moi calado de nome Camilo (Gonsar) e, de
maneira fundamental, as novas que, por vieiros diferentes, chegaban sobre as folgas estudiant鱈s en Compostela o ano no que cursei
o Preu.
2. Que importancia tiveron para Vostede realidades como a
emigraci坦n e o pensamento progresista familiar?
A primeira pequena migraci坦n foi para ir 叩 escola de Barxa, a 2
quil坦metros da vila, da escola de Castro de Rei, onde os mestres eran
ostentoriamente fascistas e onde separaban a nenos e nenas. Os meus
pais, co simples xesto de mandarnos andando cada ma単叩 ate unha escola
rural, impediron que caeramos nas s炭as gadoupas. Despois vi単an os
comentarios 叩s noticias da tele que me 鱈an indicando, entre li単as, que
aquel r辿xime non era quen dic鱈a ser. E a grande liberdade para
decidir.Acababa de ver unha reportaxe de Quadra Salcedo na Amazonia
(m叩is tarde souben que levaba un acompa単ante que respond鱈a por Avil辿s
de Taramancos) e d鱈xenlle ao meu pai: quero ser xornalista. E鱈s a orixe da
mi単a segunda migraci坦n 叩 cidade de Barcelona no 1969.
Fonte: El Correo Gallego
3. Margarita Ledo
3. Cando Vostede se puxo a Parolar consigo mesma, cos intres e cos insectos foi debido a aquela represi坦n, a aquela persecuci坦n
e 叩s anteditas circunstancias? Eran estes feitos tan significativos como para que a persoa se tiver que encerrar en si mesma?
P炭xenme a parolar comigo mesma seguramente so influencia do existencialismo (lera, xa no bachalerato, autores tan distantes como
Sartre e Unamuno) e f鱈xeno para escribir en galego, un galego que co単ec鱈a a nivel oral e que, para a escrita, aprend鱈a nos libros de
poes鱈a que editaba Galaxia e, sobre todo, de Castelao. A represi坦n non nos met鱈a medo porque en calquera lugar, e con calquera
motivo, sempre hab鱈a algu辿n que se opu単a de maneira aberta ao r辿xime, que era o xen辿rico para refer鱈rmonos aos gobernos
franquistas. A mi単a primeira manifestaci坦n foi en Barcelona, contra o Consello de Guerra de Burgos a militantes de ETA, e a mi単a
experiencia nos anos de estudante de xornalismo estivo ateigada de asembleas.
4. O exilio marcou fondamente 叩 nosa cultura. Que supuxo esta circunstancia para
Vostede? Redundou a鱈nda m叩is fondamente no seu pensamento?
O exilio permite comprender a complexidade da pol鱈tica e a solidariedade como unha das
formas da pol鱈tica-; o exilio fai que valores o papel de dar a ver, de que os outros te reco単ezan
polo que representas, polo tipo de loita (no meu caso o que na altura se chamaba liberaci坦n
nacional e social); o exilio ponte fronte ao abismo e vas sabendo que dar un paso atr叩s non
sempre querer叩 dicir retroceder nos teus obxectivos.
5. Dirixir un xornal como A Nosa Terra, tristemente desaparecido recentemente, foi a
s炭a meirande experiencia xornal鱈stica ou simplemente unha experiencia m叩is na s炭a Foto sacada do blog da editorial galaxia.
profesi坦n?
Foi unha experiencia basilar que conecta coa necesidade de dar a ver que ve単o de mencionar. Foi recuperar o que se tronzara coa
guerra civil, soerguer esa ponte imaxinaria entre aquele exilio e n坦s, a xeraci坦n dos anos 70, foi a construci坦n dun modelo de
peri坦dico interpretativo dende o interior do pensamento nacionalista de esquerdas, foi a proba material de que outro xornalismo era
pos鱈bel: que evitara as fontes oficiais, que trouxera 叩 tona os intereses do capital monopolista a traveso das s炭as actuaci坦ns concretas,
que lle puxera rostro 叩s clases populares... Pero sobre todo, A nosa terra (1977-1980) soubo enxergar cada un dos elementos que
definen un produto como a prensa: do dese単o (de Pepe Barro), aos fot坦grafos e ilustradores (a primeira tira de Xaqu鱈n Mar鱈n, a dos
p辿s, f鱈xose para ANT) e ate os e as colaboradoras. Convido a ler, por exemplo, a secci坦n de Teresa Conde Pumpido O dereito e a
raz坦n.
4. Margarita Ledo
6. Poder叩 a nosa cultura, o noso idioma, aturar a perda continua at辿 case a desaparici坦n de prensa total ou parcialmente en
galego? Que futuro pode agardar, segundo Vostede, 叩 nosa prensa en galego?
Digo sempre que un xornal non 辿 unha mercador鱈a como as m叩is. E unha sociedade fica eivada sen xornais na lingua de seu. Os medios
de comunicaci坦n son un elemento insubstitu鱈bel no uso p炭blico dunha lingua e a historia da normalizaci坦n do galego a trav辿s dos
xornais ofr辿cenos unha cartograf鱈a na que nos situar no mundo. Porque os Medios son tam辿n un s鱈ntoma do estado xeral dunha
sociedade, da s炭a invern鱈a ou do seu desenvolvemento cabal, da s炭a capacidade para se expresar.Para al辿n da desaparici坦n desta ou
daquela cabeceira, a ausencias de medios en galego atinxe, directamente, o coraz坦n dun dereito, o de expresi坦n, informaci坦n e
comunicaci坦n, dun dereito que iguala os membros dunha sociedade, en facendo m叩is feble o espazo com炭n, o espazo p炭blico.
7. Como lembra a s炭a experiencia cinematogr叩fica? Que lle falta ao noso cinema
para dar ese chimpo que todos desexariamos?
A鱈nda estou dentro da mi単a experiencia como cineasta. O que quero 辿 facer un
cinema contempor叩neo tanto en documental como en ficci坦n, por falarmos en
termos convencionais- dende o interior da cultura galega e en todos os rexistros que
eu poida abranguer. Comecei por Santa Liberdade, polas acci坦ns pol鱈ticas dos anos
sesenta, e continuei pola outra cara da guerra, por Liste, pronunciado L鱈ster. Agora
remato unha sorte de trilox鱈a do s辿culo XX con A cicatriz branca, unha ficci坦n sobre
as mulleres que emigraron soas. Pero tam辿n fixen mediametraxes, por exemplo,
Manuel Mar鱈a, fala e terra desta mi単a terra, ou Cienfuegos 1913. Estaban depositadas
en Flocos, no tempo do outro goberno, e poderiades acceder a elas. Con isto avanzo
un dos problemas do cinema galego: nos ter circu鱈tos de exhibici坦n.
Margarita Ledo en Praga na rodaxe de L鱈ster.
8. Vostede que viviu a cultura catal叩, que ter鱈a que mimetizar a nosa dela? Que lle falta 叩 nosa para acadar o respecto que cremos
que pos炭e a catal叩?
O sentido nacional pleno. E lugares que dean a ver ese sentido como poder鱈a ser a creaci坦n do Instituto Rosal鱈a tipo o que 辿 o
Instituto Cervantes-. Pero craro, 辿 unha decisi坦n pol鱈tica. Catalunya, por exemplo, ten o Institut Ramon Llull.
5. Margarita Ledo
9. Vostede unha persoa fortemente identificada coas reivindicaci坦ns feministas. A鱈nda queda moito cami単o por percorrermos at辿
a igualdade muller-home? Foi a s炭a obra Contos er坦ticos. Elas o seu berro feminista para reclamar esa igualdade?
Na historia, como sabedes, as relaci坦ns de x辿nero foron marcadas polas
relaci坦ns de poder, relaci坦ns que se trasladan a cada 叩meto da nosa
experiencia. Entre iguais pasa por medidas que combatan a discriminaci坦n e
por unha mudanza nas mentalidades, por que os rapaces decidan ser
feministas e as rapazas rexeiten seren machistas, 辿 dicir, deixen de aceptar o
rol dependente tam辿n nas emoci坦ns- que se lles asigna. Renda no muro de
Contos er坦ticos 辿 un ollar feminino, ir坦nico e tenso a redor destas relaci坦ns.
10.
Que
onde futuro l
cada les ag
vez oi
Som
os o lles ra 叩 nos
rapa acha a
zas que mos literat
prof fa m叩is ur
eram
esor do C lamos
or , atra a e 叩 no
b ncos s
nosa os u rasileir relingu a panc
a n por a lingua
s ba nha nac o, Carlo arta toda
s as nestes t
rreir
as m
i坦n. s Ge a Praza que am part e mp
O r es? os
enta s atran basse, do Obr osaba
is. cos que ador un g
vis鱈b no io r
eis s s visita deulle upo de
on m ba q ra
叩is f . E de ue pen paces
叩cei s s e
s de 炭peto s ar a un
sobo oubo Foto sacada de La voz de Galicia
rdar qu
que e
as
7. Un personaxe galego e
un estranxeiro?
Un p
a obra ficci ersonax
unh A muller do mariscal 坦n c
o qu e de cien
/-a e gos? e se i cia-
a utor gale Pardo de Cela. dent
/ha raria ifiqu
Un lite
ir e na Tal v
e?
do a entel. robot ez Hall
bra Pim
Som u鱈s de O
disei
, o pe
quen
a, L Unh a do o
herb a pel
鱈cula Espa
ent
o Gali de ci
ne zo.
m cia, d
nu bel?
mo t叩 a, e Car obr
a
Un lien
Lo rig or Velo. los
e u ro
a
nh s?
sa
or scul t a
r/- anxei
iad o e
av , d
uto str lio
rey
a
ha ria e
d, Ju
Ao al鱈n so n/ era
U it
un
L cisc oA Unha obr
a teatral?
l
Ro ar.
en an Marat-S mo rt叩z
F r ade de Pe
ter U lti Co
Weiss.
8. Un feito hist坦rico? Un lugar para visitar? e un lugar para descansar?
A revoluci坦n O Castro de Viladonga. Carnota.
cubana.
a ? Un l
u top鱈 ugar
Un tipo nha axeit
de m炭si U o ao lectu ado para
Unha ca
nci坦n?
ca?
etorn do
O r rio ra? a
idea ete de
O pa
Calquer
a variac rque
do Jazz. i坦n nqu o.
Ba nx Bona de
Negra C o ad Out val e
Sombra em ro Com n
.
M
ira ai en poste
ex r:
a
po pa
si
s t da rete la.
?
ci is
坦n ax lit me
b ano Un/h in s e, er nt
l/ur ? a au st de as at o
rura ta単a
al fo p
quen tor/- ac to el鱈 ur
ndo mon se id a con i坦 gr cu a? zar?
Mu eali
ns a la
/ entif f鱈
raia por r
... a, s, a
ique
P
cat ro Marg ? as s
ncei
o
do g
aleg
o
n. na
Os nu Dura
uerit
e U aci坦
n
aliz dios de
un dos s. A norm os me ci坦n.
m n
com
u nica