ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
1
Metilfenidat’ın Dikkat EksikliğiMetilfenidat’ın Dikkat Eksikliği
Hiperaktivite BozukluÄŸuHiperaktivite BozukluÄŸu
Dışındaki Kullanım AlanlarıDışındaki Kullanım Alanları
2
DAT
VMAT-2
Metilfenidat
Psikostimülanlar içinde en sık kullanılandır.
Bilişsel sorunların, aşırı hareketlilik ve
impulsivitenin bulunduğu birçok bozuklukta
kullanılabilmektedir.
METÄ°LFENÄ°DAT
3
METÄ°LFENÄ°DAT
- Herşeye çare değil !!!!!
- Seçenek olarak akla gelmelidir….
4
Metilfenidat’ın Diğer Kullanım Alanları
Özgül öğrenme bozuklukları
Yıkıcı davranış bozuklukları
Sınır zeka işlevi ve mental retardasyonlar
Yaygın gelişimsel bozukluklar
Kafa travmaları sonrası bilişsel defisitlerde
Narkolepsi
İştah kesmek için
Epilepside biliÅŸsel defisitlerde
Depresyonda augmentasyon için
Sigara bırakmak için
Nöroleptik toksisitesinde
Kanser hastalarında fatigue yönelik
5
Özgül Öğrenme Bozuklukları
Özgül öğrenme bozukluklarında temel
işlev sorunlarından biri işlem belleğinde (working memory-
çevrimiçi bellek) defisit olmasıdır.
DEHB ile öğrenme bozukluğu arasındaki binişiklik
oranı %10 ile %60 arasında (bazı araştırmalarda %92’ye
kadar). (Bizim çalışmamızda %61.4 ÖÖB + DEHB
komorbiditesi)
Ä°ÅŸlem belleÄŸindeki sorunlar dikkati, dikkatteki sorunlar
işlem belleğini bozmaktadır.
Bizim çalışmamızda ÖÖB+DEHB komorbid grubunda
GİSD’in işitsel-sözel ve işitsel-yazılı bellek alt testleri
anlamlı düzeyde daha düşüktü.
6
Özgül Öğrenme Bozuklukları
Metilfenidat belleÄŸi olumlu etkiler (frontostriatal
yapılar intakt ise).
Metilfenidat mekansal iÅŸlem belleÄŸini olumlu etkiler
(Mehta ve ark. 2004).
MPH görsel belleği restore eder, işlem belleğini
etkilemez (Sinead ve ark. 2004).
7
Yıkıcı Davranış Bozuklukları
Metilfenidatın inatlaşma bozukluğu ve davranım
bozukluğunda davranış kontrolü sağladığı, özellikle
impulsivite üzerine frenleyici olarak…
Bazı araştırmalarda davranım bozukluğu üzerine
metilfenidatın etkileri, birlikte bulunabilen DEHB’dan
bağımsız olarak olduğu ileri sürülmektedir.
Davranım bozukluğunda daha yüksek dozlar kullanılması
önerilmektedir.
8
Mental Retardasyon
DEHB belirtileri gösteren MR olan çocuklarda
MPH ile dikkat sürekliliği, seçici dikkat,
dizinhibisyonimpulsivite üzerine olumlu etkiler
saptanmıştır (Pearson ve ark. 2004). Daha yüksek
dozlarda daha iyi yanıt alınmıştır.
Zeka düzeyi yükseldikçe (yüksek işlev)
metilfenidata yanıt artar.
9
OTÄ°ZM
Otistik çocukların %12’sine MPH verilmektedir
(ABD, Aman ve ark. 1995).
Yüksek işlevli otistik bozuklukta ve Asperger
bozukluğunda ortak dikkat ve davranış kontrolü
üzerine olumlu etkiler olabilmektedir.
Bazı olgularda metilfenidat içe çekilme,
stereotipilerin ortaya çıkmasına veya varolanların
artışına, ajitasyona ve sulu gözlülüğe yol açabilir.
10
Kafa Travmasına Bağlı
Beyin Zedelenmesi
Beyin zedelenmesi sonucu dikkat iÅŸlevleri ve
bilişsel işlevleri düşebilir.
Çalışmaların çoğu erişkinlerle yapılmış
MPH; kan basıncı 2.5 mmHg, dakikada 7
vuru artışı (Napolitano ve ark. 2004).
Hafif ve orta derecede zedelenmelerde etkili.
11
Kemoterapiye bağlı fatigue ve opiatlara
bağlı somnolansta
Kemoterapiye bağlı gelişen kronik yorgunluk
ve halsizlik durumunda yararlı olabilmektedir
(Hanna ve ark. 2005, meme Ca.)
Kanserlerde ağrıya yönelik kullanılan opiadlara
bağlı oluşan somnolansta (Bruear ve ark. 1987).
12
Metilfenidat’ın Diğer Kullanım Alanları
Özgül öğrenme bozuklukları
Yıkıcı davranış bozuklukları
Sınır zeka işlevi ve mental retardasyonlar
Yaygın gelişimsel bozukluklar
Kafa travmaları sonrası bilişsel defisitlerde
Kanser hastalarında fatigue yönelik
Narkolepsi
İştah kesmek için
Epilepside biliÅŸsel defisitlerde
Depresyonda augmentasyon için
Sigara bırakmak için
Nöroleptik toksisitesinde
13
TeşekkürlerTeşekkürler

More Related Content

Metilfenidat

  • 1. 1 Metilfenidat’ın Dikkat EksikliÄŸiMetilfenidat’ın Dikkat EksikliÄŸi Hiperaktivite BozukluÄŸuHiperaktivite BozukluÄŸu Dışındaki Kullanım AlanlarıDışındaki Kullanım Alanları
  • 2. 2 DAT VMAT-2 Metilfenidat Psikostimülanlar içinde en sık kullanılandır. BiliÅŸsel sorunların, aşırı hareketlilik ve impulsivitenin bulunduÄŸu birçok bozuklukta kullanılabilmektedir. METÄ°LFENÄ°DAT
  • 3. 3 METÄ°LFENÄ°DAT - HerÅŸeye çare deÄŸil !!!!! - Seçenek olarak akla gelmelidir….
  • 4. 4 Metilfenidat’ın DiÄŸer Kullanım Alanları Özgül öğrenme bozuklukları Yıkıcı davranış bozuklukları Sınır zeka iÅŸlevi ve mental retardasyonlar Yaygın geliÅŸimsel bozukluklar Kafa travmaları sonrası biliÅŸsel defisitlerde Narkolepsi Ä°ÅŸtah kesmek için Epilepside biliÅŸsel defisitlerde Depresyonda augmentasyon için Sigara bırakmak için Nöroleptik toksisitesinde Kanser hastalarında fatigue yönelik
  • 5. 5 Özgül Öğrenme Bozuklukları Özgül öğrenme bozukluklarında temel iÅŸlev sorunlarından biri iÅŸlem belleÄŸinde (working memory- çevrimiçi bellek) defisit olmasıdır. DEHB ile öğrenme bozukluÄŸu arasındaki biniÅŸiklik oranı %10 ile %60 arasında (bazı araÅŸtırmalarda %92’ye kadar). (Bizim çalışmamızda %61.4 ÖÖB + DEHB komorbiditesi) Ä°ÅŸlem belleÄŸindeki sorunlar dikkati, dikkatteki sorunlar iÅŸlem belleÄŸini bozmaktadır. Bizim çalışmamızda ÖÖB+DEHB komorbid grubunda GÄ°SD’in iÅŸitsel-sözel ve iÅŸitsel-yazılı bellek alt testleri anlamlı düzeyde daha düşüktü.
  • 6. 6 Özgül Öğrenme Bozuklukları Metilfenidat belleÄŸi olumlu etkiler (frontostriatal yapılar intakt ise). Metilfenidat mekansal iÅŸlem belleÄŸini olumlu etkiler (Mehta ve ark. 2004). MPH görsel belleÄŸi restore eder, iÅŸlem belleÄŸini etkilemez (Sinead ve ark. 2004).
  • 7. 7 Yıkıcı Davranış Bozuklukları Metilfenidatın inatlaÅŸma bozukluÄŸu ve davranım bozukluÄŸunda davranış kontrolü saÄŸladığı, özellikle impulsivite üzerine frenleyici olarak… Bazı araÅŸtırmalarda davranım bozukluÄŸu üzerine metilfenidatın etkileri, birlikte bulunabilen DEHB’dan bağımsız olarak olduÄŸu ileri sürülmektedir. Davranım bozukluÄŸunda daha yüksek dozlar kullanılması önerilmektedir.
  • 8. 8 Mental Retardasyon DEHB belirtileri gösteren MR olan çocuklarda MPH ile dikkat sürekliliÄŸi, seçici dikkat, dizinhibisyonimpulsivite üzerine olumlu etkiler saptanmıştır (Pearson ve ark. 2004). Daha yüksek dozlarda daha iyi yanıt alınmıştır. Zeka düzeyi yükseldikçe (yüksek iÅŸlev) metilfenidata yanıt artar.
  • 9. 9 OTÄ°ZM Otistik çocukların %12’sine MPH verilmektedir (ABD, Aman ve ark. 1995). Yüksek iÅŸlevli otistik bozuklukta ve Asperger bozukluÄŸunda ortak dikkat ve davranış kontrolü üzerine olumlu etkiler olabilmektedir. Bazı olgularda metilfenidat içe çekilme, stereotipilerin ortaya çıkmasına veya varolanların artışına, ajitasyona ve sulu gözlülüğe yol açabilir.
  • 10. 10 Kafa Travmasına BaÄŸlı Beyin Zedelenmesi Beyin zedelenmesi sonucu dikkat iÅŸlevleri ve biliÅŸsel iÅŸlevleri düşebilir. Çalışmaların çoÄŸu eriÅŸkinlerle yapılmış MPH; kan basıncı 2.5 mmHg, dakikada 7 vuru artışı (Napolitano ve ark. 2004). Hafif ve orta derecede zedelenmelerde etkili.
  • 11. 11 Kemoterapiye baÄŸlı fatigue ve opiatlara baÄŸlı somnolansta Kemoterapiye baÄŸlı geliÅŸen kronik yorgunluk ve halsizlik durumunda yararlı olabilmektedir (Hanna ve ark. 2005, meme Ca.) Kanserlerde aÄŸrıya yönelik kullanılan opiadlara baÄŸlı oluÅŸan somnolansta (Bruear ve ark. 1987).
  • 12. 12 Metilfenidat’ın DiÄŸer Kullanım Alanları Özgül öğrenme bozuklukları Yıkıcı davranış bozuklukları Sınır zeka iÅŸlevi ve mental retardasyonlar Yaygın geliÅŸimsel bozukluklar Kafa travmaları sonrası biliÅŸsel defisitlerde Kanser hastalarında fatigue yönelik Narkolepsi Ä°ÅŸtah kesmek için Epilepside biliÅŸsel defisitlerde Depresyonda augmentasyon için Sigara bırakmak için Nöroleptik toksisitesinde

Editor's Notes

  • #7: Mekansal iÅŸlem belleÄŸi planlama yapmada önemli BelleÄŸi tanımla, önceden biliyordukki bellek merkezi hipkampus
  • #8: Mekansal iÅŸlem belleÄŸi planlama yapmada önemli BelleÄŸi tanımla, önceden biliyordukki bellek merkezi hipkampus
  • #9: Pearson ve arkadaÅŸları MR\ADHD olan olgulara plasebo kontrollü, çift kör, cross-over 24 çocuk, 0.15, 0.30, 0.60 mg\kg günde iki doz ÅŸeklinde mph verilerek kognitif etkiler deÄŸerlendirilmiÅŸ. BiliÅŸsel test yaklaşık 1 saat sonra yapılmış, DEHB belirtileri gösteren MR olan çocuklarda MPH ile dikkat sürekliliÄŸi, seçici dikkat, dizinhibisyon\impulsivite üzerine olumlu etkiler saptanmıştır (Pearson ve ark. 2004)