2. Co to jest test?
• „zbiory pytań lub sytuacje, służące do badania
własności jednostek lub grup ludzkich przez
wywołanie u nich określonych
obserwowalnych reakcji werbalnych lub
niewerbalnych, będących w miarę możliwości
reprezentatywnymi próbkami ich zachowania
się” (Choynowski, 1971 za Brzeziński, 2004)
3. Dwa najważniejsze kryteria dobrego
testu
• Rzetelność
– Jak dobrze test mierzy to co powinien mierzyć?
• Trafność
– Czy test mierzy to co powinien mierzyć?
4. Rzetelność – podstawy teoretyczne –
klasyczna teoria testu
• Podejście Gulliksena
• ������������ = ������∞ + ������������
• ������∞ - wynik prawdziwy
• ������������ - składnik błędy
• ������������ - wynik otrzymany
5. Rzetelność – podstawy teoretyczne –
klasyczna teoria testu
• Co to jest ������∞
– Wynik osoby badanej uzyskany w idealnych
warunkach lub za pomocą idealnego narzędzia
– Średni wynik danej osoby uzyskany w
nieskończenie wielu niezależnych badaniach tym
samym testem
– „granica do jakiej zmierza przeciętna wyników i-tej
osoby w danej liczbie testów, jeżeli liczba testów
równoległych (K) wzrasta nieograniczenie”
(Gulliksen)
6. Rzetelność – podstawy teoretyczne –
klasyczna teoria testu
• Założenia
– Średnia arytmetyczna błędów wynosi ������������ = 0
– Korelacja wyniku prawdziwego i składnika błędu
������∞������ = 0
– Korelacja składników błędu dwóch równoległych
testów ������e1������2 = 0
7. Rzetelność – podstawy teoretyczne –
klasyczna teoria testu
• ������������ = ������∞ + ������������ = ������∞
• W przypadku małej ilości pomiarów często
będzie jednak:
– ������������ ≠ 0
– ������������ ≠ ������∞
8. Rzetelność – podstawy teoretyczne –
klasyczna teoria testu
• ������������������������ = ������������������∞ + ������������������������
• Rzetelność to stosunek wariancji prawdziwej
do wariancji otrzymanej
������������������∞
• ������ =
������������ ������������������������
• Czyli
������������������������
• ������������������ = 1 −
������������������������
• ������������������������ max oraz ������������������������ min
9. Rzetelność – podstawy teoretyczne –
klasyczna teoria testu
• Standardowy błąd pomiary
• ������������������ = ������������������ 1 − ������������������
– ������������������ – odchylenie standardowe wyników
testowych w danej próbie
– ������������������ - współczynnik rzetelności
10. Estymacja wyniku prawdziwego
• Punktowa
– Przeprowadzamy ją z wykorzystaniem modelu
regresji liniowej, aby jej dokonać musimy znać:
• Wynik otrzymany ������������
• Współczynnik rzetelności ������������������
• Średnią wyników w danej próbie ������������
– ������′∞ = ������������ + ������������������ ������������ − ������������ = ������������������ ������������ + (1 − ������������������ )������������
11. Estymacja wyniku prawdziwego
• Gdy ������������������ = 1to ������′∞ = ������������
• Gdy ������������������ = 0to ������′∞ = ������������
• Niestety stosując tę metodę w praktyce nie
wiemy czy estymowany wynik jest równy,
niższy czy wyższy od wyniku prawdziwego
• Dlatego porzucamy ją bez wstydu…i…
12. Estymacja wyniku prawdziwego
• Przedziałowa
• ������∞ ∊< ������������ − ������������/2 ������������������; ������������ + ������������/2 ������������������ >
• ������������/2 - wartość statystyki z dla danego poziomu
ufności (1-α)100%
• Np.. α=0,05 mamy 95% przedział ufności i
������0,05/2 = 1,96������������������
13. Estymacja wyniku prawdziwego
• Przedziałowa
– Zatem jeśli chcemy uzyskać większą pewność
musimy za to zapłacić szerszym przedziałem
ufności
– Jeśli chcemy uzyskać węższy przedział ufności to
niestety nasze zaufanie do estymacji wyniku
prawdziwego będzie mniejsze
14. Estymacja rzetelności
• Metody oparte na porównaniu dwukrotnego
badania tym samym testem (metoda test -
retest)
– między badaniem pierwszym (test) a badaniem
drugim (retest) mija jakiś czas - estymacja
stabilności bezwzględnej
– badanie drugie (retest) następuje zaraz po
zakończeniu badania pierwszego (test) - estymacja
wiarygodności testu
15. Estymacja rzetelności
• Metody oparte na porównaniu form
alternatywnych (równoległych) testu
– między badaniem pierwszą wersją testu a
badaniem drugą wersją testu mija jakiś czas -
estymacja stabilności względnej
– badanie drugą formą testu następuje zaraz po
zakończeniu badania pierwszą formą testu -
estymacja równoważności międzytestowej
16. Estymacja rzetelności
• Testy równoległe to testy mierzące tę samą
właściwość psychologiczną i dokładnie w ten
sam sposób, tzn.
– ������������ = ������������
– ������������������������ = ������������������������
– ������������������ = ������������������
17. Estymacja rzetelności
• Metody oparte na porównywaniu połówek
tego samego testu (analiza równoważności
międzypołówkowej - metoda split-half)
– szacowanie rzetelności całego testu na podstawie
rzetelności połówki wzór Spearmana – Browna
18. Estymacja rzetelności
• Metody oparte na analizie właściwości
statystycznych pozycji testowych (analiza
zgodności wewnętrznej)
– Podejście Cronbacha (o tym więcej w
przyszłości)