ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Metodologia badań
 psychologicznych
Jak mierzyć żeby zmierzyć
        Zajęcia 7
      Karol Wolski
Co to jest test?
• „zbiory pytań lub sytuacje, służące do badania
  własności jednostek lub grup ludzkich przez
  wywołanie u nich określonych
  obserwowalnych reakcji werbalnych lub
  niewerbalnych, będących w miarę możliwości
  reprezentatywnymi próbkami ich zachowania
  się” (Choynowski, 1971 za Brzeziński, 2004)
Dwa najważniejsze kryteria dobrego
               testu
• Rzetelność
  – Jak dobrze test mierzy to co powinien mierzyć?
• Trafność
  – Czy test mierzy to co powinien mierzyć?
Rzetelność – podstawy teoretyczne –
        klasyczna teoria testu
• Podejście Gulliksena

• ������������ = ������∞ + ������������
• ������∞ - wynik prawdziwy
• ������������ - składnik błędy
• ������������ - wynik otrzymany
Rzetelność – podstawy teoretyczne –
        klasyczna teoria testu
• Co to jest ������∞
  – Wynik osoby badanej uzyskany w idealnych
    warunkach lub za pomocą idealnego narzędzia
  – Średni wynik danej osoby uzyskany w
    nieskończenie wielu niezależnych badaniach tym
    samym testem
  – „granica do jakiej zmierza przeciętna wyników i-tej
    osoby w danej liczbie testów, jeżeli liczba testów
    równoległych (K) wzrasta nieograniczenie”
    (Gulliksen)
Rzetelność – podstawy teoretyczne –
        klasyczna teoria testu
• Założenia
  – Średnia arytmetyczna błędów wynosi ������������ = 0
  – Korelacja wyniku prawdziwego i składnika błędu
    ������∞������ = 0
  – Korelacja składników błędu dwóch równoległych
    testów ������e1������2 = 0
Rzetelność – podstawy teoretyczne –
        klasyczna teoria testu
• ������������ = ������∞ + ������������ = ������∞
• W przypadku małej ilości pomiarów często
  będzie jednak:
  – ������������ ≠ 0
  – ������������ ≠ ������∞
Rzetelność – podstawy teoretyczne –
        klasyczna teoria testu
• ������������������������ = ������������������∞ + ������������������������
• Rzetelność to stosunek wariancji prawdziwej
  do wariancji otrzymanej
           ������������������∞
• ������ =
   ������������    ������������������������
• Czyli
                 ������������������������
• ������������������ = 1   −
                 ������������������������
• ������������������������  max oraz ������������������������  min
Rzetelność – podstawy teoretyczne –
        klasyczna teoria testu
• Standardowy błąd pomiary
• ������������������ = ������������������ 1 − ������������������
   – ������������������ – odchylenie standardowe wyników
     testowych w danej próbie
   – ������������������ - współczynnik rzetelności
Estymacja wyniku prawdziwego
• Punktowa
  – Przeprowadzamy ją z wykorzystaniem modelu
    regresji liniowej, aby jej dokonać musimy znać:
      • Wynik otrzymany ������������
      • Współczynnik rzetelności ������������������
      • Średnią wyników w danej próbie ������������
  – ������′∞ = ������������ + ������������������ ������������ − ������������ = ������������������ ������������ + (1 − ������������������ )������������
Estymacja wyniku prawdziwego
• Gdy ������������������ = 1to ������′∞ = ������������
• Gdy ������������������ = 0to ������′∞ = ������������
• Niestety stosując tę metodę w praktyce nie
  wiemy czy estymowany wynik jest równy,
  niższy czy wyższy od wyniku prawdziwego
• Dlatego porzucamy ją bez wstydu…i…
Estymacja wyniku prawdziwego
• Przedziałowa
• ������∞ ∊< ������������ − ������������/2 ������������������; ������������ + ������������/2 ������������������ >
• ������������/2 - wartość statystyki z dla danego poziomu
  ufności (1-α)100%
• Np.. α=0,05 mamy 95% przedział ufności i
  ������0,05/2 = 1,96������������������
Estymacja wyniku prawdziwego
• Przedziałowa
  – Zatem jeśli chcemy uzyskać większą pewność
    musimy za to zapłacić szerszym przedziałem
    ufności
  – Jeśli chcemy uzyskać węższy przedział ufności to
    niestety nasze zaufanie do estymacji wyniku
    prawdziwego będzie mniejsze
Estymacja rzetelności
• Metody oparte na porównaniu dwukrotnego
  badania tym samym testem (metoda test -
  retest)
  – między badaniem pierwszym (test) a badaniem
    drugim (retest) mija jakiś czas - estymacja
    stabilności bezwzględnej
  – badanie drugie (retest) następuje zaraz po
    zakończeniu badania pierwszego (test) - estymacja
    wiarygodności testu
Estymacja rzetelności
• Metody oparte na porównaniu form
  alternatywnych (równoległych) testu
  – między badaniem pierwszą wersją testu a
    badaniem drugą wersją testu mija jakiś czas -
    estymacja stabilności względnej
  – badanie drugą formą testu następuje zaraz po
    zakończeniu badania pierwszą formą testu -
    estymacja równoważności międzytestowej
Estymacja rzetelności
• Testy równoległe to testy mierzące tę samą
  właściwość psychologiczną i dokładnie w ten
  sam sposób, tzn.
  – ������������ = ������������
  – ������������������������ = ������������������������
  – ������������������ = ������������������
Estymacja rzetelności
• Metody oparte na porównywaniu połówek
  tego samego testu (analiza równoważności
  międzypołówkowej - metoda split-half)
  – szacowanie rzetelności całego testu na podstawie
    rzetelności połówki wzór Spearmana – Browna
Estymacja rzetelności
• Metody oparte na analizie właściwości
  statystycznych pozycji testowych (analiza
  zgodności wewnętrznej)
  – Podejście Cronbacha (o tym więcej w
    przyszłości)
Estymacja rzetelności
Metodologia badań psychologicznych - zajęcia 7 - Pomiar w psychologii, klasyczna teoria testu

More Related Content

Metodologia badań psychologicznych - zajęcia 7 - Pomiar w psychologii, klasyczna teoria testu

  • 1. Metodologia badań psychologicznych Jak mierzyć żeby zmierzyć Zajęcia 7 Karol Wolski
  • 2. Co to jest test? • „zbiory pytań lub sytuacje, służące do badania własności jednostek lub grup ludzkich przez wywołanie u nich określonych obserwowalnych reakcji werbalnych lub niewerbalnych, będących w miarę możliwości reprezentatywnymi próbkami ich zachowania się” (Choynowski, 1971 za Brzeziński, 2004)
  • 3. Dwa najważniejsze kryteria dobrego testu • Rzetelność – Jak dobrze test mierzy to co powinien mierzyć? • Trafność – Czy test mierzy to co powinien mierzyć?
  • 4. Rzetelność – podstawy teoretyczne – klasyczna teoria testu • Podejście Gulliksena • ������������ = ������∞ + ������������ • ������∞ - wynik prawdziwy • ������������ - składnik błędy • ������������ - wynik otrzymany
  • 5. Rzetelność – podstawy teoretyczne – klasyczna teoria testu • Co to jest ������∞ – Wynik osoby badanej uzyskany w idealnych warunkach lub za pomocą idealnego narzędzia – Średni wynik danej osoby uzyskany w nieskończenie wielu niezależnych badaniach tym samym testem – „granica do jakiej zmierza przeciętna wyników i-tej osoby w danej liczbie testów, jeżeli liczba testów równoległych (K) wzrasta nieograniczenie” (Gulliksen)
  • 6. Rzetelność – podstawy teoretyczne – klasyczna teoria testu • Założenia – Średnia arytmetyczna błędów wynosi ������������ = 0 – Korelacja wyniku prawdziwego i składnika błędu ������∞������ = 0 – Korelacja składników błędu dwóch równoległych testów ������e1������2 = 0
  • 7. Rzetelność – podstawy teoretyczne – klasyczna teoria testu • ������������ = ������∞ + ������������ = ������∞ • W przypadku małej ilości pomiarów często będzie jednak: – ������������ ≠ 0 – ������������ ≠ ������∞
  • 8. Rzetelność – podstawy teoretyczne – klasyczna teoria testu • ������������������������ = ������������������∞ + ������������������������ • Rzetelność to stosunek wariancji prawdziwej do wariancji otrzymanej ������������������∞ • ������ = ������������ ������������������������ • Czyli ������������������������ • ������������������ = 1 − ������������������������ • ������������������������  max oraz ������������������������  min
  • 9. Rzetelność – podstawy teoretyczne – klasyczna teoria testu • Standardowy błąd pomiary • ������������������ = ������������������ 1 − ������������������ – ������������������ – odchylenie standardowe wyników testowych w danej próbie – ������������������ - współczynnik rzetelności
  • 10. Estymacja wyniku prawdziwego • Punktowa – Przeprowadzamy ją z wykorzystaniem modelu regresji liniowej, aby jej dokonać musimy znać: • Wynik otrzymany ������������ • Współczynnik rzetelności ������������������ • Średnią wyników w danej próbie ������������ – ������′∞ = ������������ + ������������������ ������������ − ������������ = ������������������ ������������ + (1 − ������������������ )������������
  • 11. Estymacja wyniku prawdziwego • Gdy ������������������ = 1to ������′∞ = ������������ • Gdy ������������������ = 0to ������′∞ = ������������ • Niestety stosując tę metodę w praktyce nie wiemy czy estymowany wynik jest równy, niższy czy wyższy od wyniku prawdziwego • Dlatego porzucamy ją bez wstydu…i…
  • 12. Estymacja wyniku prawdziwego • Przedziałowa • ������∞ ∊< ������������ − ������������/2 ������������������; ������������ + ������������/2 ������������������ > • ������������/2 - wartość statystyki z dla danego poziomu ufności (1-α)100% • Np.. α=0,05 mamy 95% przedział ufności i ������0,05/2 = 1,96������������������
  • 13. Estymacja wyniku prawdziwego • Przedziałowa – Zatem jeśli chcemy uzyskać większą pewność musimy za to zapłacić szerszym przedziałem ufności – Jeśli chcemy uzyskać węższy przedział ufności to niestety nasze zaufanie do estymacji wyniku prawdziwego będzie mniejsze
  • 14. Estymacja rzetelności • Metody oparte na porównaniu dwukrotnego badania tym samym testem (metoda test - retest) – między badaniem pierwszym (test) a badaniem drugim (retest) mija jakiś czas - estymacja stabilności bezwzględnej – badanie drugie (retest) następuje zaraz po zakończeniu badania pierwszego (test) - estymacja wiarygodności testu
  • 15. Estymacja rzetelności • Metody oparte na porównaniu form alternatywnych (równoległych) testu – między badaniem pierwszą wersją testu a badaniem drugą wersją testu mija jakiś czas - estymacja stabilności względnej – badanie drugą formą testu następuje zaraz po zakończeniu badania pierwszą formą testu - estymacja równoważności międzytestowej
  • 16. Estymacja rzetelności • Testy równoległe to testy mierzące tę samą właściwość psychologiczną i dokładnie w ten sam sposób, tzn. – ������������ = ������������ – ������������������������ = ������������������������ – ������������������ = ������������������
  • 17. Estymacja rzetelności • Metody oparte na porównywaniu połówek tego samego testu (analiza równoważności międzypołówkowej - metoda split-half) – szacowanie rzetelności całego testu na podstawie rzetelności połówki wzór Spearmana – Browna
  • 18. Estymacja rzetelności • Metody oparte na analizie właściwości statystycznych pozycji testowych (analiza zgodności wewnętrznej) – Podejście Cronbacha (o tym więcej w przyszłości)