際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Mga Uri ng Dula

Download as PPTX, PDF
charlhen1017
charlhen1017

Mga Uri ng Dula

1 of 44
Downloaded 730 times
MGA URI NG DULA
Ayon kay Arrogante (1991), ang dula ay isang pampanitikang panggagaya sa buhay upang maipamalas sa tanghalan. Sa pamamagitan ng dula,nailalarawan ang buhay ng tao na maaaring malungkot,masaya,mapagbiro, masalimuot at iba pa.
Ang Dula ito ay isang paglalarawan ng buhay na ginaganap sa isang tanghalan
Mga Uri ng Dula: 1. Trahedya- nagwawakas sa pagkasawi o pagkamatay ng mga pangunahing tauhan Halimbawa: Moses, Moses Jaguar Kahapon, Ngayon, Bukas(sarswela) Sinag Ng Karimlan Anghel ni Noel De Leon Ang Trahedya Sa balay ni kadil na isinulat ni Don pagurasa
JAGUAR Kahapon ,Ngayon at Bukas
2. Komedya - ang wakas ay kasiya-siya sa mga manood dahil nagtatapos na masaya sapagkat ang mga tauhan ay magkakasundo Halimbawa: Sa Pula, Sa Puti > Plop! Click
3. Melodrama kasiya-siya din ang wakas nito bagamat ang uring itoy may malulungkot na bahagi Halimbawa: SarinManok ni Patrick c. Fernandez
4. Parsa ang layunin nitoy magpatawa at itoy sa pamamagitan ng mga pananalitang katawatawa Halimbwa: Karaniwang Tao by: Joey Ayala
5. Saynete mga karaniwang ugali ang pinaksa dito
Panahon ng Katutubo
Wayang Orang ng mga Katutubo Purwa (Bisaya) tumutukoy sa pagmamalupit ng mga Sultan sa kanilang aliping mga babae. Ginaganap kaugnay ng mga seremonya sa pananampalataya at pagpaparangal sa kani- kanilang mga pinuno at bayani. Patula ang usapan ng mga tauhang magsisiganap
Dulang pagtutula kahawig ng Balagtasan ng mga Tagalog. Kinapapalooban ng sayawan at awitan. Embayoka at Sayatan (Muslim sa Jolo at Lanao)
B u l o n g ginagawa o ginaganap sa tunay na buhay kaugnay s panananpalataya, pamahiin o paniniwala at panggagamot.
Panahon ng Kastila
TATLONG URI NG DULA P a n t a h a n a n - isinasagawa sa tahanan. Halimbawa nito ay ang Pamamanhikan. P a n l a n s a n g a n - isinasagawa sa lansangan. Halimbawa nito ay Panunuluyan atbp. P a n t a n g h a l a n -isinasagawa sa loob ng tanghalan.
Paksa ng mga Dulang ipinapalabas P a n g k a g a n d a h a n g As a l P a n g w i k a P a n r e l i hiyon
PANRELIHIYON PANUNULUYAN Dulang tinatanghal sa lansangan Paghahanap ng matutuluyan nina Maria at Joseph sa Bethlehem Ang mga bahay sa paligid ang hinihingan ng mag-asawa ng silid na matutuluyan
DALIT ang pag-aalay ng bulaklak kasabay nang pag-awit bilang handog sa Birheng Maria. P. Mariano Sevilla (Tondo, Nobyembre 12, 1832) FLORES DE MAYO
SANTA CRUZAN ay isang prusisyon na isinasagawa sa huling bahagi ng pagdiriwang ng Flores de Mayo. Isinasalarawan nito ang paghahanap sa Banal na Krus ni Reyna Elena, ang ina ni Constantino.
SENAKULO isang dulang nagsasalaysay ng buhay at kamatayan ng Poong Hesuskristo. Kadalasan ginaganap sa lansangan o sa bakuran ng simbahan.
SALUBONG Pagtatanghal ng pagtatagpo ng muling nabuhay na Panginoong Hesus at ni Maria.
TIBAG isang pagtatanghal kung buwan ng Mayo, ng paghahanap ni Santa Elena sa krus na pinagpakuan kay Kristo.
IBA PANG MGA DULA
KOMEDYA/ MORO-MORO isang matandang dulang Kastila na naglalarawan ng pakikipaglaban ng Espanya sa mga Muslim noong unang panahon.
KARILYO pagpapagalaw ng mga anino ng mga pira-pirasong kartong hugis tao sa likod ng isang kumot na puti na may ilaw.
SARSUWELA isang komedya o melodramang may kasamang awit at tugtog, may tatlong (3)yugto, at nauukol sa mga masisidhing damdamin tulad ng pag-ibig, paghihiganti, panibugho, pagkasuklam at iba pa. Severino Reyes o Lola Basyang
DUNG-AW binibigkas nang paawit ng isang naulila sa piling ng bangkay ng yumaong asawa, magulang at anak.
KARAGATAN Nanggaling sa alamat ng prinsesang naghulog ng singsing sa karagatan, tapos nangakong papakasalan niya ang binatang makakakuha nito. isang larong may paligsahan sa tula ukol sa singsing ng isang dalagang nahulog sa gitna ng dagat at kung sinong binata ang makakuha rito ay siyang pagkakalooban ng pag-ibig ng dalaga.
DUPLO larong paligsahan sa pagbigkas ng tula na isinasagawa bilang paglalamay sa patay. Isinasagawa sa ika-9 na araw ng pagkamatay.
Pagalingan ito sa pagbigkas at pagdebate, pero kailangan may tugma / sa paraang patula. Gumagamit ng mga biro, kasabihan, salawikain at taludtod galing sa banal na kasulatan. BILYAKA at BILYOKO = DUPLERO
DUPLO vs. KARAGATAN DUPLO KARAGATAN Mas nauna Pinalitan ng Karagatan May isang paraan ng paglalaro Madalas dalawang lalaki ang naglalaban Parehong gumagamit ng kasabihan, parabula at makulay na lenguahe, at kumuha ng taludtod galing sa panitikan dahil dito, nakatulong sila sa pagunlad ng mga wikang Pilipino.
SAYNETE itinuturing na isa sa mga dulang panlibangan nang mga huling taon ng pananakop ng mga Kastila. Ang paksa ng dulang ito ay nahihinggil sa paglalahad ng kaugalian ng isang lahi o katutubo.
PANGANGALULUWA Kilala bilang Todos Los Santos Kaluluwa kaming tambing Sa purgatoryo nanggaling Doon poy ang gawa namin Araw gabiy manalangin
Dulang Pangtanghalan Entablado Senakulo Moro-moro Komedya Karilyo Dulang Panlansangan Pangangaluwa Tibag Panunuluyan Salubong Dulang Pantahanan Pamamanhikan Patung/Panubong Duplo Karagatan Juego de prenda
PANAHON NG AMERIKANO
Isang bagong pangkat ng mananakop ang nagdalang mga pagbabago sa panitikan ng Pilipinas. Ipinakilala ang mga bagong anyo ng literatura gayang malayang taludturan (sa mga tula), maiklingkwento at mapamunang sanaysay (critical essay).Ang impluwensya ng mga Amerikanong mananakop ay nanatili ka alinsabay ng pagtatalaga sa Ingles bilang wikang ginagamit sa lahat ng paaralan sa bansa gayundin ng paglinang sa masining na kamalayan ng mga manunulat batay sa modernong panitikang dala ng mga mananakop
Maliwanag na ambag ngpanahong ito ang pelikula. Sa kauna-unahang pagkakataon ay nakapanonood ang mga Pinoy ng mga larawang gumagalaw. Binigyang-daan ng imbensyong ito ang pag-ungos ng kulturang popular. Dito kauna-unahang kinilala ang DULA o drama. Sa unang bahagi ng ika-20 siglo ang mga dulay tungkol sa MAKABAYAN subalit noong 1920 ang karamihan sa dulaan ay nagupo mula sa makabayan napalitan ito nga MAKATOTOHANAN at MAROMANSA. Dito sa panahong ito pinanghina ang Moro-morong SARSWELA subalit di rin ito tumagal ng mahabang panahon at itoy naigupo namanng bodabil, Burlesque at sine na dala rin ngmga dayuhan,
S A R S WE L A - dulangmusikal o isang melodramang may 3 yugtona ang mga paksa ay tungkol sa pag-ibig, panibugho, paghihiganti, pagkasuklamat ibat iba pang masidhing damdamin.1844 ng ipalaganap ni Narciso Claveria(Governador ng Pilipinas) ang komedya
Unang tatlong komedyang ipinalabas: a. La Conjuracion de Venecia b. La Bata de Cobra c. La Reduma 1852, tatlong komedyang komedyangitinanghal ng samahang Lopez at Asiya. a. Isabel La Catolica b. Diego Corrientes c. El Trio Camilletas
Pagkakaiba ng Sarsuwela sa Moro Moro. a. Buhay Pilipino ang tinatalakay. b. b. Ang kasuotan ng nagsisiganap ay damit Pilipino. c. May kasamang katatawanan na laging ginagampanan ng mga katulong sa dula. d. Ang usapan ay tuluyan.Isa sa mga sumikat sa dulang ito ayang Walang Sugat ni SeverinoReyes.
D A L A WA N G B A H A G I N G T A ONG NA K A P A L OOB SA DUL A. IMPESARYO- nag-aayos, pumipili sa mga magtatanghal sa palabas. Kinabibilangan ito nina Severino Reyes at Hermogenes Ilagan na nagtatag ng Compania Ilagan.B. MANUNULAT- mga tagapagsulat ng mga dula.
MAKABAGONG PANAHON
Muling sumigla ang panitikang Pilipino ngtuparin ni MacArthur ang kanyang pangako atnatalo ang mga Hapon .Nagkaroon ng ibat ibang patimpalak salarangan ng pagsusulat gaya ng mga ss: Tuluyang namatay ang sining ng dulang pandulaan. Dahilan: a. P a ma ma l a s a k n g p e l i k u l a n g Ta g a l o g a t p e l i k u l a n g d a y u h a n . b . Ka wa l a n n g s a ma h a n
Inulat ni : Ma. Lourdslyn F. Vitto BEED -III MARAMING SALAMAT

More Related Content

Mga Uri ng Dula

  • 1. MGA URI NG DULA
  • 2. Ayon kay Arrogante (1991), ang dula ay isang pampanitikang panggagaya sa buhay upang maipamalas sa tanghalan. Sa pamamagitan ng dula,nailalarawan ang buhay ng tao na maaaring malungkot,masaya,mapagbiro, masalimuot at iba pa.
  • 3. Ang Dula ito ay isang paglalarawan ng buhay na ginaganap sa isang tanghalan
  • 4. Mga Uri ng Dula: 1. Trahedya- nagwawakas sa pagkasawi o pagkamatay ng mga pangunahing tauhan Halimbawa: Moses, Moses Jaguar Kahapon, Ngayon, Bukas(sarswela) Sinag Ng Karimlan Anghel ni Noel De Leon Ang Trahedya Sa balay ni kadil na isinulat ni Don pagurasa
  • 6. 2. Komedya - ang wakas ay kasiya-siya sa mga manood dahil nagtatapos na masaya sapagkat ang mga tauhan ay magkakasundo Halimbawa: Sa Pula, Sa Puti > Plop! Click
  • 7. 3. Melodrama kasiya-siya din ang wakas nito bagamat ang uring itoy may malulungkot na bahagi Halimbawa: SarinManok ni Patrick c. Fernandez
  • 8. 4. Parsa ang layunin nitoy magpatawa at itoy sa pamamagitan ng mga pananalitang katawatawa Halimbwa: Karaniwang Tao by: Joey Ayala
  • 9. 5. Saynete mga karaniwang ugali ang pinaksa dito
  • 11. Wayang Orang ng mga Katutubo Purwa (Bisaya) tumutukoy sa pagmamalupit ng mga Sultan sa kanilang aliping mga babae. Ginaganap kaugnay ng mga seremonya sa pananampalataya at pagpaparangal sa kani- kanilang mga pinuno at bayani. Patula ang usapan ng mga tauhang magsisiganap
  • 12. Dulang pagtutula kahawig ng Balagtasan ng mga Tagalog. Kinapapalooban ng sayawan at awitan. Embayoka at Sayatan (Muslim sa Jolo at Lanao)
  • 13. B u l o n g ginagawa o ginaganap sa tunay na buhay kaugnay s panananpalataya, pamahiin o paniniwala at panggagamot.
  • 15. TATLONG URI NG DULA P a n t a h a n a n - isinasagawa sa tahanan. Halimbawa nito ay ang Pamamanhikan. P a n l a n s a n g a n - isinasagawa sa lansangan. Halimbawa nito ay Panunuluyan atbp. P a n t a n g h a l a n -isinasagawa sa loob ng tanghalan.
  • 16. Paksa ng mga Dulang ipinapalabas P a n g k a g a n d a h a n g As a l P a n g w i k a P a n r e l i hiyon
  • 17. PANRELIHIYON PANUNULUYAN Dulang tinatanghal sa lansangan Paghahanap ng matutuluyan nina Maria at Joseph sa Bethlehem Ang mga bahay sa paligid ang hinihingan ng mag-asawa ng silid na matutuluyan
  • 18. DALIT ang pag-aalay ng bulaklak kasabay nang pag-awit bilang handog sa Birheng Maria. P. Mariano Sevilla (Tondo, Nobyembre 12, 1832) FLORES DE MAYO
  • 19. SANTA CRUZAN ay isang prusisyon na isinasagawa sa huling bahagi ng pagdiriwang ng Flores de Mayo. Isinasalarawan nito ang paghahanap sa Banal na Krus ni Reyna Elena, ang ina ni Constantino.
  • 20. SENAKULO isang dulang nagsasalaysay ng buhay at kamatayan ng Poong Hesuskristo. Kadalasan ginaganap sa lansangan o sa bakuran ng simbahan.
  • 21. SALUBONG Pagtatanghal ng pagtatagpo ng muling nabuhay na Panginoong Hesus at ni Maria.
  • 22. TIBAG isang pagtatanghal kung buwan ng Mayo, ng paghahanap ni Santa Elena sa krus na pinagpakuan kay Kristo.
  • 23. IBA PANG MGA DULA
  • 24. KOMEDYA/ MORO-MORO isang matandang dulang Kastila na naglalarawan ng pakikipaglaban ng Espanya sa mga Muslim noong unang panahon.
  • 25. KARILYO pagpapagalaw ng mga anino ng mga pira-pirasong kartong hugis tao sa likod ng isang kumot na puti na may ilaw.
  • 26. SARSUWELA isang komedya o melodramang may kasamang awit at tugtog, may tatlong (3)yugto, at nauukol sa mga masisidhing damdamin tulad ng pag-ibig, paghihiganti, panibugho, pagkasuklam at iba pa. Severino Reyes o Lola Basyang
  • 27. DUNG-AW binibigkas nang paawit ng isang naulila sa piling ng bangkay ng yumaong asawa, magulang at anak.
  • 28. KARAGATAN Nanggaling sa alamat ng prinsesang naghulog ng singsing sa karagatan, tapos nangakong papakasalan niya ang binatang makakakuha nito. isang larong may paligsahan sa tula ukol sa singsing ng isang dalagang nahulog sa gitna ng dagat at kung sinong binata ang makakuha rito ay siyang pagkakalooban ng pag-ibig ng dalaga.
  • 29. DUPLO larong paligsahan sa pagbigkas ng tula na isinasagawa bilang paglalamay sa patay. Isinasagawa sa ika-9 na araw ng pagkamatay.
  • 30. Pagalingan ito sa pagbigkas at pagdebate, pero kailangan may tugma / sa paraang patula. Gumagamit ng mga biro, kasabihan, salawikain at taludtod galing sa banal na kasulatan. BILYAKA at BILYOKO = DUPLERO
  • 31. DUPLO vs. KARAGATAN DUPLO KARAGATAN Mas nauna Pinalitan ng Karagatan May isang paraan ng paglalaro Madalas dalawang lalaki ang naglalaban Parehong gumagamit ng kasabihan, parabula at makulay na lenguahe, at kumuha ng taludtod galing sa panitikan dahil dito, nakatulong sila sa pagunlad ng mga wikang Pilipino.
  • 32. SAYNETE itinuturing na isa sa mga dulang panlibangan nang mga huling taon ng pananakop ng mga Kastila. Ang paksa ng dulang ito ay nahihinggil sa paglalahad ng kaugalian ng isang lahi o katutubo.
  • 33. PANGANGALULUWA Kilala bilang Todos Los Santos Kaluluwa kaming tambing Sa purgatoryo nanggaling Doon poy ang gawa namin Araw gabiy manalangin
  • 34. Dulang Pangtanghalan Entablado Senakulo Moro-moro Komedya Karilyo Dulang Panlansangan Pangangaluwa Tibag Panunuluyan Salubong Dulang Pantahanan Pamamanhikan Patung/Panubong Duplo Karagatan Juego de prenda
  • 36. Isang bagong pangkat ng mananakop ang nagdalang mga pagbabago sa panitikan ng Pilipinas. Ipinakilala ang mga bagong anyo ng literatura gayang malayang taludturan (sa mga tula), maiklingkwento at mapamunang sanaysay (critical essay).Ang impluwensya ng mga Amerikanong mananakop ay nanatili ka alinsabay ng pagtatalaga sa Ingles bilang wikang ginagamit sa lahat ng paaralan sa bansa gayundin ng paglinang sa masining na kamalayan ng mga manunulat batay sa modernong panitikang dala ng mga mananakop
  • 37. Maliwanag na ambag ngpanahong ito ang pelikula. Sa kauna-unahang pagkakataon ay nakapanonood ang mga Pinoy ng mga larawang gumagalaw. Binigyang-daan ng imbensyong ito ang pag-ungos ng kulturang popular. Dito kauna-unahang kinilala ang DULA o drama. Sa unang bahagi ng ika-20 siglo ang mga dulay tungkol sa MAKABAYAN subalit noong 1920 ang karamihan sa dulaan ay nagupo mula sa makabayan napalitan ito nga MAKATOTOHANAN at MAROMANSA. Dito sa panahong ito pinanghina ang Moro-morong SARSWELA subalit di rin ito tumagal ng mahabang panahon at itoy naigupo namanng bodabil, Burlesque at sine na dala rin ngmga dayuhan,
  • 38. S A R S WE L A - dulangmusikal o isang melodramang may 3 yugtona ang mga paksa ay tungkol sa pag-ibig, panibugho, paghihiganti, pagkasuklamat ibat iba pang masidhing damdamin.1844 ng ipalaganap ni Narciso Claveria(Governador ng Pilipinas) ang komedya
  • 39. Unang tatlong komedyang ipinalabas: a. La Conjuracion de Venecia b. La Bata de Cobra c. La Reduma 1852, tatlong komedyang komedyangitinanghal ng samahang Lopez at Asiya. a. Isabel La Catolica b. Diego Corrientes c. El Trio Camilletas
  • 40. Pagkakaiba ng Sarsuwela sa Moro Moro. a. Buhay Pilipino ang tinatalakay. b. b. Ang kasuotan ng nagsisiganap ay damit Pilipino. c. May kasamang katatawanan na laging ginagampanan ng mga katulong sa dula. d. Ang usapan ay tuluyan.Isa sa mga sumikat sa dulang ito ayang Walang Sugat ni SeverinoReyes.
  • 41. D A L A WA N G B A H A G I N G T A ONG NA K A P A L OOB SA DUL A. IMPESARYO- nag-aayos, pumipili sa mga magtatanghal sa palabas. Kinabibilangan ito nina Severino Reyes at Hermogenes Ilagan na nagtatag ng Compania Ilagan.B. MANUNULAT- mga tagapagsulat ng mga dula.
  • 43. Muling sumigla ang panitikang Pilipino ngtuparin ni MacArthur ang kanyang pangako atnatalo ang mga Hapon .Nagkaroon ng ibat ibang patimpalak salarangan ng pagsusulat gaya ng mga ss: Tuluyang namatay ang sining ng dulang pandulaan. Dahilan: a. P a ma ma l a s a k n g p e l i k u l a n g Ta g a l o g a t p e l i k u l a n g d a y u h a n . b . Ka wa l a n n g s a ma h a n
  • 44. Inulat ni : Ma. Lourdslyn F. Vitto BEED -III MARAMING SALAMAT