3. 動畛ng m鱈a v 動畛ng c畛 c畉i l nh畛ng ngu畛n 動畛ng ch鱈nh tr棚n th畉
gi畛i
Ch但u , Ch但u M畛, Ch但u u l nh畛ng n董i s畉n xu畉t 動畛ng ch鱈nh
Theo FAO, di畛n t鱈ch m鱈a nm 2013 l tr棚n 26 tri棚味u ha, nng su畉t
v畛i s畉n l動畛ng 畉t 2 ty t但n t畉n m鱈a nguy棚n li畛u
C但y m鱈a l ngu畛n ti nguy棚n nhi棚n nhi棚n c坦 th畛 ph畛c h畛i. C坦 th畛
s畉n xu畉t 動畛ng nhi棚n li畛u sinh h畛c, ph但n b坦n, s畛i v v担 s畛 c叩c s畉n
ph畉m ph畛 kh叩c
C叩c n動畛c s畉n xu畉t m鱈a 動畛ng l畛n l Brazil, India, Thailand, China
Gi畛i thi畛u chung
4. Ngu畛n g畛c c但y m鱈a
Nh畛ng ti li畛u 動畛c t狸m th畉y ghi ch辿p v畛 vi畛c canh t叩c m鱈a c畛a
h畛 trong th畛i k畛 t畛 1400 1000 B.C. T畛 'sugar c坦 ngu畛n g畛c t畛
ti畉ng Sanskrit l 'Sankkara' ho畉c 'sarkara'.
Theo Barber (1931) cho r畉ng c但y m鱈a 畉n 畛 th但n nh畛 b畉t ngu畛n
t畛 v湛ng 担ng b畉c 畉n, c坦 quan h畛 r畉t g畉n v畛i loi Saccharum
spontaneum. (Kans). M鱈a nhi畛t 畛i c坦 th畛 b畉t ngu畛n t畛 c叩c qu畉n
畉o Occania, h畉u h畉t l 畛 New Guinea.
Theo Brandes (1956) cho r畉ng m鱈a c坦 ngu畛n g畛c t畛 New
Guinea. 但y l n董i c嘆n c坦 nhi畛u d畉ng m鱈a kh叩c nhau v c但y m鱈a
. 動畛c tr畛ng t畛 th畛i c畛 畉i.
Theo Rachel (2007), c但y m鱈a 動畛c con ng動畛i s畛 d畛ng c叩ch 但y
h董n 5000 nm
5. Qu叩 tr狸nh di c動 v s畛 ph叩t tri畛n c畛a c但y m鱈a
動畛ng tr棚n th畉 gi畛i v Vi畛t Nam
Theo Rachel (2007), khi vua Ba T動, Darius x但m chi畉m 畉n
畛 nm 510 B.C. 担ng . n, th畉y ng畛t v bi畉t 動畛c 但y l
c但y c坦 gi叩 tr畛, Sau 坦 担ng . mang v畛 tr畛ng 畛 Ba T動. Do
ng動畛i Ba T動 l畉y m畉t l m畛t ch畉t lm ng畛t n棚n h畛 畉t t棚n cho
c但y m鱈a l 'c但y lau l畉y m畉t m kh担ng c坦 ong
200 nm sau, Alexander 畉i 畉 khi chinh ph畛c 動畛c ph畉n
l畛n Ch但u v g畛i m鱈a l 'c但y th畉n' . B畉t 畉u t畛 但y, c但y m鱈a
動畛c 動a 畉n Greece v mang t畛i thnh Rome
6. Khi Ba T動 b畛 ng動畛i 畉 R畉p x但m chi畉m vo th畉 k畛 th畛 7, h畛
達 c動畛p b坦c c但y m鱈a v xem 坦 nh動 l ph畉n th動畛ng c畛a
h畛. C湛ng v畛i qu叩 tr狸nh x但m l動畛c, c但y m鱈a 達 動畛c mang
畉n Egypt, Cyprus, B畉c Phi v T但y Ban Nha
Khi ng動畛i 畉 R畉p mang c但y m鱈a 畉n B畛 o Nha v T但y
Ban Nha, ch炭ng 動畛c xem l c但y tr畛ng c坦 gi叩 tr畛 v 達
tr畛ng 畛 nhi畛u v湛ng th鱈ch h畛p
Qu叩 tr狸nh di th動味c v s畛 ph叩t tri畛n c畛a c但y
m鱈a 動畛ng tr棚n th畉 gi畛i v Vi畛t Nam
7. Qu叩 tr狸nh di th動味c v s畛 ph叩t tri畛n c畛a c但y m鱈a
動畛ng tr棚n th畉 gi畛i v Vi畛t Nam
Arab expansion of sugar production (blue line)
8. Qu叩 tr狸nh di c動 v s畛 ph叩t tri畛n c畛a c但y m鱈a
動畛ng tr棚n th畉 gi畛i v Vi畛t Nam
Nm 1493, Christopher Columbus 達 mang c但y m鱈a 畉n
Santa Domingo v湛ng Carribean tr畛ng th鱈 nghi畛m. V畛i i畛u
ki畛n t畛 nhi棚n th鱈ch h畛p, c但y m鱈a ph叩t tri畛n r畉t t畛t. K畉t qu畉
ny 達 動畛c b叩o c叩o l棚n n畛 hoang Isabella c畛a T但y Ban
Nha
Nhi畛u n担ng d但n 畛 Anh, Ph叩p v H Lan 達 mang c但y m鱈a t畛i
Nam M畛, v畛i nh畛ng l畛i 鱈ch em l畉i, m鱈a c嘆n 動畛c g畛i l 'vng
tr畉ng'
Nm 1791, Capt Bligh 達 em c但y m鱈a t畛 Tahiti 畉n Jamaica
v c但y m鱈a 達 動畛c mang i kh畉p Ch但u M畛
9. S畛 ph叩t tri畛n 界担稼乙 ngh畛 ch畉 bi畉n 動畛ng
tr棚n th畉 gi畛i v Vi畛t Nam
Ng動畛i Vi畛t c畛 達 bi畉t ch畉 bi畉n 動畛ng c叩ch 但y h董n 2000
nm. Vo nh畛ng nm tr動畛c 界担稼乙 nguy棚n, ng動畛i Vi畛t c畛 達
d湛ng 動畛ng m鱈a 畛 c畛ng cho tri畛u .nh Trung Qu畛c 畛 th畛i
H叩n Cao 畉.
C叩c s畉n ph畉m 動畛ng ph竪n, 動畛ng ph畛i 達 動畛c ch畉 bi畉n
v l nh畛ng 畉c s畉n c坦 ti畉ng
31. T狸nh h狸nh s畉n xu畉t m鱈a 畛 Vi畛t Nam (NV2013/2014)
Di n t鱈ch: 309.400 ha畛
Tng so v i nm tr c: 11.200 ha畛 動畛
Nng su t trung b狸nh: 64,7 t n/ha (tng h n v tr c 0,8 t n/ha)畉 畉 董 畛 動畛 畉
Ch ng b狸nh qu但n (CCS ): 10,3 10,5 (tng 0,5 0,7 CCS)畛 動畛
S n l ng m鱈a 辿p: tr棚n 20,02 tri u t n畉 動畛 畛 畉
S n xu t ng 1,6 tri u t n畉 畉 動畛 畛 畉
32. T狸nh h狸nh s畉n xu畉t m鱈a 畛 Vi畛t NamT狸nh h狸nh s畉n xu畉t m鱈a 畛 Vi畛t Nam
Th ph n 2013畛 畉
C担ng ty Th ph n畛 畉
ng Bi棚n H嘆a動畛 10%
ng Lam S n動畛 董 10%
ng Bourbon動畛 7%
Hi n nay, c叩c nh m叩y s n xu t 2 lo i ng ch鱈nh l :畛 畉 畉 畉 動畛
- ng RS: l ng ch y u trong ti棚u th d但n d ng th担ng qua c叩c動畛 動畛 畛 畉 畛 畛
hi th ng b叩n l畛 畛 畉
- ng RE (30% s n l ng): l ng ch t l ng cao c s d ng動畛 畉 動畛 動畛 畉 動畛 動畛 畛 畛
trong ch bi n th c ph m v u ng畉 畉 畛 畉 畛 畛