ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

Michel Wiegandt; Visie van de auteur

•
•
Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw (VVBAD)
Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw (VVBAD)
1 of 4
Problematiek van auteursrechten bij het beschikbaar stellen van digitaal archief.   Volgens de wet moet je altijd toestemming vragen aan de auteur versus fotograaf om zijn beeld te mogen publiceren. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen wie het auteursrecht bezit en wie het vaderschap heeft. Zelfs indien een fotograaf zijn auteursrechten heeft afgestaan, zal hij nog steeds inspraak hebben over zijn vaderschap. Het vaderschap kan tot 70 jaar na zijn dood worden overgedragen aan zijn erfgenamen. Het gaat hier niet enkel om het uitbetalen van een vergoeding maar ook om het vrijwaren van de creatieve integriteit van de auteur fotograaf. Door het plaatsen van een foto buiten zijn context kan je de goede naam van een fotograaf schaden. Dit kan meer schade toebrengen dan het eventueel niet uitbetalen van een vergoeding.  1. Hoe zoek je de auteur op? 1.1. zoeken via de IPTC-gegevens Wat is iptc ? http://nl.wikipedia.org/wiki/IPTC
- bv IPTC raadplegen via Photoshop - Later kan je de gegevens van de fotograaf via het internet, Sabam of SOFAM opzoeken. 1.2. Zoeken via de opdrachtgever of de uitgeverij. Meestal bezitten zij de gegevens van de fotograaf. Werden de facturen opgesteld met afstand van auteursrechten? Wat zijn de verkoopsvoorwaarden? Werden er auteurscontracten opgesteld? Maw werkte de fotograaf in opdracht van een agenschap, als freelancer of werden zijn diensten betaald met afstand van auteursrechten? 2. Omzeilen? - Indien je “beschermde “ werken opslaat in een database en wenst op te stellen voor een publiek zal je altijd om een geschreven toestemming moeten vragen. Dit moet niet als je werkt met een hyperlink. Hierbij maak je automatisch een link die doorverwijst naar een andere site. Qua content ben je dan steeds afhankelijke van derden en zal je regelmatig moeten updaten.
3. Digitaal archief op een veilige manier toegankelijk maken en beschikbaar stellen voor een zo breed mogelijk publiek. - Met een gepersonaliseerde inlog die je op regelmatige tijdstippen vernieuwt, ben je al een heel stuk geholpen - Met de nodige software kan je vermijden dan men beelden of data zomaar afhaalt of doorstuurt. Enkel via een screenshot kan men een illegale kopie aanmaken. Hoge resolutie bestanden of beelden downloaden zonder toestemming wordt dan onmogelijk. - Extra beveiligen kan via speciale inplugs waarmee illegale downloads als corrupt worden opgeslagen of waarmee je IP-adres kan traceren. (Later kan je de toegang tot de datebase voor bepaald IP-adressen afschermen. ) - Het meest sluitende is de database enkel toegankelijk te maken via een lokale pc in een leeszaal. 4. Vergoeding ter beschikking stellen in een archiefdienst? - Je kan enkel over een vergoeding spreken indien je overgaat tot publicatie. Het ter beschikking stellen met een beperkte toegang of binnen een beperkte kring geldt als privégebruik en niet als een publicatie. - Bij beschermde werken, of waar er geen spake is van afstand van auteursrechten aan derden dien je een vergoeding af te spreken bij elke keer dat je de beelden via een archiefdienst ter beschikking stelt voor een breed publiek. Deze vergoeding kan je dan later terug vorderen van de uitgever of de persoon die het beeld wenst te gebruiken voor commerciële doeleinden. Ter info: het publiceren van een foto op bv facebook wordt aanzien als een commerciële publicatie. Doordat de persoon de beelden op facebook plaatst, draagt hij automatisch de rechten over aan facebook. Wat je niet bezit, kan je niet overdragen. - Bij twijfel kan je steeds terecht bij SOFAM of SABAM. Zij kunnen steeds een billijke vergoeding voorstellen en dan deze doorstorten aan hun leden. 5. Een soort algemene regeling of vind je dat de rechten steeds rechtstreeks met de fotograaf moeten worden geklaard? - Om zeker te zijn kan je best met de fotograaf afspreken, zelf als hij enkel het vaderschap bezit en niet de auteursrechten. - Een algemene regeling kan alleen als je iedereen op dezelfde lijn krijgt en je in orde bent met de wetgeving. - Je kan niets afdwingen omdat je geen werkgever of opdrachtergever bent. Je hangt af van de goodwill van de fotograaf.
6. Is er voor een auteur-fotograaf een verschil tussen het beschikbaar stellen van fotoʼs in fysieke vorm in de leeszaal van een archiefdienst of in digitale vorm? - In een leeszaal kan je de beelden moeilijk kopiëren en direct verspreiden. Je hebt dus meer controle over eventuele publicaties. Alleen is een leeszaal niet altijd even toegankelijk. De lezer zal zich fysiek moeten verplaatsen binnen welbepaalde uren. Iets wat niet meer van onze tijd is. - Via een digitale weg is een datebase of leeszaal steeds bereikbaar voor een heel groot publiek. Maar met twee muisklikken kan je beelden of andere data de ganse wereld laten rond gaan. Je bent de controle van het beeld kwijt. Waarbij derden geen weet heeft of de beelden al dan niet auteursrechtelijk beschermd zijn. Hij kan ze dan eventueel uit hun contest halen of ze commercieel uitbuiten.

More Related Content

Michel Wiegandt; Visie van de auteur

  • 1. Problematiek van auteursrechten bij het beschikbaar stellen van digitaal archief.   Volgens de wet moet je altijd toestemming vragen aan de auteur versus fotograaf om zijn beeld te mogen publiceren. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen wie het auteursrecht bezit en wie het vaderschap heeft. Zelfs indien een fotograaf zijn auteursrechten heeft afgestaan, zal hij nog steeds inspraak hebben over zijn vaderschap. Het vaderschap kan tot 70 jaar na zijn dood worden overgedragen aan zijn erfgenamen. Het gaat hier niet enkel om het uitbetalen van een vergoeding maar ook om het vrijwaren van de creatieve integriteit van de auteur fotograaf. Door het plaatsen van een foto buiten zijn context kan je de goede naam van een fotograaf schaden. Dit kan meer schade toebrengen dan het eventueel niet uitbetalen van een vergoeding.  1. Hoe zoek je de auteur op? 1.1. zoeken via de IPTC-gegevens Wat is iptc ? http://nl.wikipedia.org/wiki/IPTC
  • 2. - bv IPTC raadplegen via Photoshop - Later kan je de gegevens van de fotograaf via het internet, Sabam of SOFAM opzoeken. 1.2. Zoeken via de opdrachtgever of de uitgeverij. Meestal bezitten zij de gegevens van de fotograaf. Werden de facturen opgesteld met afstand van auteursrechten? Wat zijn de verkoopsvoorwaarden? Werden er auteurscontracten opgesteld? Maw werkte de fotograaf in opdracht van een agenschap, als freelancer of werden zijn diensten betaald met afstand van auteursrechten? 2. Omzeilen? - Indien je “beschermde “ werken opslaat in een database en wenst op te stellen voor een publiek zal je altijd om een geschreven toestemming moeten vragen. Dit moet niet als je werkt met een hyperlink. Hierbij maak je automatisch een link die doorverwijst naar een andere site. Qua content ben je dan steeds afhankelijke van derden en zal je regelmatig moeten updaten.
  • 3. 3. Digitaal archief op een veilige manier toegankelijk maken en beschikbaar stellen voor een zo breed mogelijk publiek. - Met een gepersonaliseerde inlog die je op regelmatige tijdstippen vernieuwt, ben je al een heel stuk geholpen - Met de nodige software kan je vermijden dan men beelden of data zomaar afhaalt of doorstuurt. Enkel via een screenshot kan men een illegale kopie aanmaken. Hoge resolutie bestanden of beelden downloaden zonder toestemming wordt dan onmogelijk. - Extra beveiligen kan via speciale inplugs waarmee illegale downloads als corrupt worden opgeslagen of waarmee je IP-adres kan traceren. (Later kan je de toegang tot de datebase voor bepaald IP-adressen afschermen. ) - Het meest sluitende is de database enkel toegankelijk te maken via een lokale pc in een leeszaal. 4. Vergoeding ter beschikking stellen in een archiefdienst? - Je kan enkel over een vergoeding spreken indien je overgaat tot publicatie. Het ter beschikking stellen met een beperkte toegang of binnen een beperkte kring geldt als privégebruik en niet als een publicatie. - Bij beschermde werken, of waar er geen spake is van afstand van auteursrechten aan derden dien je een vergoeding af te spreken bij elke keer dat je de beelden via een archiefdienst ter beschikking stelt voor een breed publiek. Deze vergoeding kan je dan later terug vorderen van de uitgever of de persoon die het beeld wenst te gebruiken voor commerciële doeleinden. Ter info: het publiceren van een foto op bv facebook wordt aanzien als een commerciële publicatie. Doordat de persoon de beelden op facebook plaatst, draagt hij automatisch de rechten over aan facebook. Wat je niet bezit, kan je niet overdragen. - Bij twijfel kan je steeds terecht bij SOFAM of SABAM. Zij kunnen steeds een billijke vergoeding voorstellen en dan deze doorstorten aan hun leden. 5. Een soort algemene regeling of vind je dat de rechten steeds rechtstreeks met de fotograaf moeten worden geklaard? - Om zeker te zijn kan je best met de fotograaf afspreken, zelf als hij enkel het vaderschap bezit en niet de auteursrechten. - Een algemene regeling kan alleen als je iedereen op dezelfde lijn krijgt en je in orde bent met de wetgeving. - Je kan niets afdwingen omdat je geen werkgever of opdrachtergever bent. Je hangt af van de goodwill van de fotograaf.
  • 4. 6. Is er voor een auteur-fotograaf een verschil tussen het beschikbaar stellen van fotoʼs in fysieke vorm in de leeszaal van een archiefdienst of in digitale vorm? - In een leeszaal kan je de beelden moeilijk kopiëren en direct verspreiden. Je hebt dus meer controle over eventuele publicaties. Alleen is een leeszaal niet altijd even toegankelijk. De lezer zal zich fysiek moeten verplaatsen binnen welbepaalde uren. Iets wat niet meer van onze tijd is. - Via een digitale weg is een datebase of leeszaal steeds bereikbaar voor een heel groot publiek. Maar met twee muisklikken kan je beelden of andere data de ganse wereld laten rond gaan. Je bent de controle van het beeld kwijt. Waarbij derden geen weet heeft of de beelden al dan niet auteursrechtelijk beschermd zijn. Hij kan ze dan eventueel uit hun contest halen of ze commercieel uitbuiten.