ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Microsoft Office Access 2013 Hafta 7

•Download as PPTX, PDF•
•
A
abdullahgul42

Microsoft Office Access 2013 Hafta 7

1 of 36
Downloaded 25 times
Sorguda Tekrar Eden Kayıtların Görüntülenmesini Engellemek Bir kayıttaki herhangi bir alanda bulunan diğer başka kayıttaki aynı alanda bulunan değerden farklı olduğunda kaydı benzersiz olarak algılar. Sorguda tabloda bulunan tüm alanları kullanamayabilirsiniz. Bu durumda bazı kayıtların aynı olduğunu düşünebilirsiniz. Örneğin müşteriler tablosunda müşteri adı, şehir ve diğer alanlar bulunabilir. Sorguda sadece müşteri adı ve şehir alanları kullanılırsa aynı ada sahip ve aynı şehirde birden fazla müşteriniz olduğunda bu kaydın tekrar ettiğini düşünebilirsiniz.
Sorguda tekrar eden kayıtları önlemek için sorgu tasarımı görünümünde tasarım kılavuzu ve alan listesi dışında herhangi bir yere tıklatın. Daha sonra Tasarım sekmesinde yer alan Göster/Gizle grubundaki Sayfa Özellikleri düğmesine tıklatın.
Alanlar İle Çalışmak Sorguların temelini alanlar oluşturur. Yani sorguda tablodaki veya başka bir sorgudaki alanları kullanarak istediğimiz kayıtları istediğimiz alanlar ile görüntüleyebiliriz. Görüntülenecek kayıtlar ile ilgili ölçütler belirleyebilir, alanları taşıyabilir, alanların adlarını değiştirebilirsiniz. Şimdi alanlar ile ilgili ayrıntıları öğrenelim. Belli Kayıtları Kullanmak İçin ölçütler Kullanmak Sorgunun dayandığı tablo veya sorgudaki tüm kayıtları görüntülemeniz gerekmez. Sizin için gerekli olan kayıtları görüntüleyebilirsiniz. Örneğin müşterilerimizin tasarımı yerine Ankaralı olanları görmek isteyebilirsiniz. Bu durumda şehir alanı ile Ölçüt satırının kesiştiği hücreye bir ölçüt yazmanız gerekir.
Aşağıda sorgu tasarım görünümünde Ankaralı müşterilerin kayıtların görüntülenmesini sağlayan ‘Ankara Ölçütünün kullanılması görülmektedir.
Örneğin yukarıdaki sorguda Ankaralı müşterileri görebilmek için bir ölçüt belirledik. Şimdi de Ankaralı ve Sakaryalı müşteriler ile ilgili kayıtları görecek bir ölçüt belirleyelim. Bunun için şehir alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye “Ankara” or “Sakarya” ölçütünü girin. Aşağıda ölçütün getirilmiş şekli görülmektedir.
Şimdi de and bağlacını kullanarak bir ölçüt belirleyelim. Örneğin 12/08/2010 tarihi ile 12/09/2010 tarihleri arasında yığılmış olan alış-veriş kayıtlarını görüntülemek istiyoruz. Bunun için tarih alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye Between 12/08/2010 and 12/09/2010 ölçütünü yazın Bu aşağıda görüntülenmektedir.
Birden fazla alan içinde ölçüt belirleyebilirsiniz. Bu ölçütler yine or (veya) ve and ( ve ) bağlacı ile bağlanırlar. Burada Ölçüt ve Veya satırlarına dikkat edin. Eğer birden fazla alan için ölçüt girmişseniz, bu ölçütleri or ( veya ) bağlacı ile bağlamak istiyorsanız bir ölçütü Ölçüt satırına diğer ölçütü Veya satırına yazın. Hemen şunu belirleteyim. Veya satırının alt tarafındaki satırların tümü Veya satırına aittir. Ölçütleri and ( ve ) bağlacı ile bağlamak istiyorsanız ölçütleri Ölçüt satırına girin. Örneğin 12/09/2010 tarihinden sonra ve 1000 TL’den büyük alışveriş kayıtlarını görüntülemek için Tarih alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye >12/09/2010 ve alış veriş miktarı alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye >1000 yazın. Bu aşağıda görülmektedir.
Benzer şekilde or ve and bağlaçlarını ölçütlerde birlikte kullanabilirsiniz. Örneğin 12/09/2010 tarihinden sonra veya 2000 tlden büyük alışveriş miktarı kayıtlarını görüntülemek isteyelim. Bunun için ölçütler aşağıdaki gibi olmalıdır.
Sorgu İçindeki Boş(Null) Alanları Kullanmak Bir alan hiçbir değer içermediğinde boş değerini içerir veya Metin, Not, Köprü alanları için Boş değeri veya sıfır uzunlukta dize içerir. Bir alanda boş değerler varsa sorgunun sonuçlarını etkileyebilir. Şimdi bu durumda neler yapılması gerektiğini öğrenelim. Bir sorgudaki tabloları birleştiğinizde sonuç eşleşen alanlar içinde Boş ( Null ) olmayan değerleri olan kayıtlar içerir. Örneğin aynı şehirde yaşayan ürün aldığınız ve mal ürün sattığınız kişileri listelemek için Alışlar ve Satışlar tabloları içeren bir sorgu oluşturursunuz ve tablolar Şehir alanı içinde birleştirilir. Sonuçları görüntülediğinizde yanlızca her iki tabloda şehir alanında bir değer içeren kayıtlarla ilgili değerleri görürsünüz.
Boş değeri veya sıfır uzunlukta dizeler aramak için bir sorgu kullanıyorsanız Boş ( Null ) değerleri aramak için bir ölçütler hücresine IsNull yazın veya sıfır uzunluklu dizeler aramak için Ölçütler hücresine iki çift tırnak işareti (“”) yazın. Bir alanı artan sıralama düzeninde sıralarsanız içinde bu alanın Boş(Null)değeri içerdiği herhangi bir kayıt önce listelenir. Bir alan hem boş değer hem de sıfır uzunluklu dizeler içeriyorsa Boş değerler sıralama düzeninde önce görünür hemen ardından sıfır uzunluklu dizeler gelir.
Joker Karakterleri Kullanmak Ölçütler belirlerken veya kayıt ararken joker karakterlerden yararlanabilirsiniz. Örneğin A karakteri ile başlayan müşterilerinizi görüntüleyecek sorgu hazırlarken ölçüt olarak A* ölçütü kullanabilirsiniz. Bunun anlamı; A karakteri ile başlayan diğer önemli olmayan kayıtlardır. Yine arama yaparken A* olan diğer karakterleri önemli olmayan kayıtlardır. Yine arama yaparken A* olan diğer karakterleri önemli olmayan kayıtlar demektir. Aşağıda tabloda kullanabilecek joker karekterler ve kullanım örnekler görülmektedir. Karakter Açıklama Örnek * Bulunduğunu noktadan itibaren tüm karakterlere karşılık gelir. Karakter grubunun ilk veya son karakter olarak kullanılabilir. A* Ankara ve Adıyaman vb. Adana bulur. ? Herhangi bir tek alfabetik karakterlerle eşleşir A?i Ali abi asi ve ahi’yi bulur. [] Köşeli parantez içindeki herhangi bir tek karakterle eşleşir. A[1b]i Ali ve abiyi bulur Asi ve abiyi bulamaz. ! Köşeli parantez içinde olmayan herhangi bir karakterle eşleşir. A[!1b]i asi ve ahiyi bulur Ali ve abiyi bulamaz. - Bir karakterler aralığındaki herhangi bir karakterlerle eşleşir. Aralığı artan sıralama düzeninde belirtmelisiniz. ( A’dan Z’ye , Z’den A’ya değil ). t[a-c]p tap tbp ve tcpyi bulur. # Herhangi bir tek sayısal karakterle eşleşir. 1#3 103 113 123
Sorgu sonucunda Alanları Göstermek veya Gizlemek Sorguya eklemiş olduğunuz alanların tamamının sorguyu çalıştırdığınızda görünmesi gerekmez. Örneğin Ankaralı müşterilerinizi görüntülemek için hazırlamış olduğunuz sorguda sorgu çalıştırıldığında Şehir alanının görüntülenmesini istemeyebiliriz. Çünkü zaten Ankaralı müşterilerin kayıtlarını görüyorsunuz. Sorgu çalıştığında alanların görüntülenmesi veya gizlenmesi için sorgu tasarım görünümünde Göster satırı kullanılır. Görüntülenmesini istemediğimiz alanların Göster satırındaki onay kutusunu kaldırın. Varsayılan olarak bu onay kutuları işaretlenmiş olarak karşınıza gelir. Gösterimden kaldırdığınız alanları yeniden görüntülemek için onay kutusunu işaretleyin.
Sorgunun dayandığı temel tablodaki veya sorgudaki tüm alanları otomatik olarak görüntülemek için sorgu tasarım görünümünde tasarım kılavuzu ve alan listesi dışında bir yere tıklatın. Daha sonra tasarım sekmesinde yer alan Göster/Gizle grubundaki Sayfa Özellikleri düğmesine tıklatın Sorguda Alan Adlarının Görüntülenmesini Özelleştirmek
Tüm alanları çıkar özelliğini evet deyin. Bu değerin varsayılan değerini değiştirmek için Dosya menüsünden seçenekler seçeneğini tıklatın. Sol taraftan nesne tasarımcıları seçeneğini seçin Sağ taraftaki tüm alanların çıktısını al onay kutusunu işaretleyin.
Sorgu durum çubuğunda seçili olan alan ile ilgili açıklamalarını görüntüleyebilirsiniz. Bunun için sorgu tasarım görünümünde durum çubuğunda açıklama görülmesini istediği alanı tıklatın. Daha sonra tasarım sekmesinde yer alan göster/gizle grubundaki sayfa özellikleri düğmesine tıklatın.
Tanım özelliğine istediğiniz açıklamayı yazın. Sorguyu veri sayfası görünümünde açtığınızda aşağıda görüldüğü gibi açıklama durum çubuğunda karşınıza gelecektir.
Çok Kullanıcılı Sorgu Seçeneklerini Ayarlama Sorgunun dayandığı temel tablodaki kayıtları veya yalnızca düzenlemekte olduğunuz kayıtları kilitleyebilirsiniz. Her iki durumda da siz sonuçları düzenleyebilirken diğer kullanıcılar sorgunun dayandığı tablodaki kayıtları değiştiremez. Kayıtları kilitlemek için öncelikle tüm kullanıcıların sorgu ve sorguya dayanan tüm nesneleri kapattığından emin olun. daha sonra sorguyu Tasarım Görünümünde açın Tasarım klavuzu ve alan listesi dışında bir noktaya tıklatın
Kayıt Kilitleri satırına tıklatın. Sağ tarafta beliren oka tıklatıp seçenekleri görüntüleyin. Tüm kayıtları kilitlemek için Tüm Kayıtlar, düzenlenen kayıtları kilitlemek için Düzenlenen Kayıt seçeneğini kilidi kaldırmak için Kilit Yok seçeneğini seçin. Temel kaynak olarak ODCB veri tabanı kullanılan bir sorguda, ağ trafiğinden veya ODCB sunucusunun yoğun kullanımından dolayı gecikmeler yaşanabilir. Bu durumda süreyi ağ trafiğini ve ODCB yoğunluğuna göre ayarlamanız gerekir.
Veri Almak için Ölçüt ve Deyim Kullanmak Belli verileri almak için ölçütler ve değimler kullanılır. Daha önceden ölçüt kullanmayı çok basit olarak öğrendik. Şimdi ölçüt ve değim kullanmayı ayrıntıları ile öğrenelim. Belli Kayıtları Alacak Ölçüt Girmek Sorgu tasarım penceresinde ölçüt satırına alınacak verileri belirlemeyip sağlayan ölçütler girilir. Daha önceden ölçütler girmiştik yine ölçütleri or ve and bağlayıcı ile bağlamayı öğrenmiştik.
Tasarım Görünümünde * Jokerlerini Kullanarak Ölçüt Girme ve Kayıtlarını Sıralamak Sorgu penceresinde kopyaladığımız tablo veya sorguları listesinin en başında * karakteri bulunur. Bunun tüm listeyi temsil ettiğini söylemiştim. Ölçüt satırına ölçüt girmek için belirlediğiniz alanlar için ölçüt girin. Yine sıralama yapmak istediğiniz alan için sırala satırından sıralama şeklini seçin. Daha sonra ölçüt girmek için sıralama yapmak istediğiniz alanların göster satırındaki onay kutularını temizleyin çünkü * kullanarak zaten tablonun tüm alanlarını sorguya eklenmiştir. Aşağıdaki sorgu tasarımını inceleyelim.
Sorguda Deyim Kullanmak Sorgularda ölçüt belirlerken deyimlerden de yararlanabiliriz. Deyimleri direk kullanabileceğiniz gibi deyim oluşturucuyu da kullanabilirsiniz. Şimdi şöyle bir örnek yapalım. Daha önceden Ankaralı müşterilerin kayıtlarını gösteren sorgu oluşturduk. Şimdi de deyimleri kullanarak Ankaralı müşterilerin kayıtlarını gösteren sorgu oluşturalım. Sorguyu tasarlamayı anlatmayacağım. Bunu daha önceden öğrenmiştik. Deyim kullanarak ölçüt oluşturmayı anlatacağım.
Bir Cümlede Her Bir Kelimenin Bir Harfini Büyük Yazdırmak Bir metindeki her kelimenin büyük harf yazdırmak için StrConv işlevi kullanılır. Şöyle bir örnek yapalım. Alış-veriş tablosundaki kişilerin adını soyadını bir alanda birleştirelim ve sorgunun dayandığı tabloda kişilerin adı ve soyadının ilk karakterleri küçük yazılsa bile büyük harfe çevrilsin. Kullanmak istediğiniz alanları sorguya ekleyin. Ancak adı ve soyadı alanlarını eklemeyin. Bu alanları deyimle birleştirip bir alan oluşturacağız. Kişinin adının ve soyadının görüntülenmesi istediğimiz sütunun alan satırını şu deyimi yazın. Adısoyadı:Str(((Adı) & ‘’, ‘’ & (Soyadı) ;3) bu deyimin sorgu tasarım görünümünde yazılmış şekli aşağıdaki gibidir.
Sorguda Hesaplama İşlemleri Sorgudaki alanların hesaplamalarını yapabilirsiniz. Hesaplamalar yaparken işlevler kullanabileceğiniz gibi aritmetik operatörleri de kullanabilirsiniz. Daha önceden öğrendiğiniz deyim oluşturucudan işlev kullanmak için yararlanabilirsiniz. Birden Fazla Alanın Toplanması Sorgu içerisindeki birden fazla alanın toplayıp yeni bir alanda görüntüleyebilirsiniz. Aşağıdaki tabloda müşterilerin almış olduğu ürünler ve ödemeleri görülmektedir. Bir sorgu oluşturalım ve sorguda her müşterinin toplam ödemesini hesaplayalım.
Tasarım görünümünde bu tablo için bir sorgu oluşturun. Daha sonra toplama yapmak için alanların bittiği yerdeki son satıra baş harfleri büyük toplam ödeme: [Tv]+[buzdolabı]+[süpürge] yazın. Aşağıda bu görülmektedir.
ÇAPMA YAPMAK Sorgularda alanları veya bir alanı bir sabitle çarparak sonucu görüntülemeniz gerekebilir. Aşağıdaki tabloda ürünlerin fiyatları ve KDV oranları görülmektedir. Ürünlerin satış fiyatlarını görüntüleyen bir sorgu oluşturalım.
Tasarım görünümünde sorguyu oluşturun. Aşağıda görüldüğü gibi son sütuna Satış Fiyatı: [fiyatı]*1.18 yazın.
ALANIN GRUPLANIP TOPLAM FONKSİYONLARININ KULLANILMASI Sorgudaki bir alanı gruplayarak grubun toplam, en büyük değer, en küçük değer, ortalama gibi toplamlarını bulabilirsiniz. Bu işlem sorgulardaki sıklıkla yapılan ve sorgu sonuçlarını kullanılır hale getiren işlemdir. Örneğin bir tabloda kişilerin alış-veriş kaydı yer almaktadır. Bu tablo için bir sorgu hazırlanabilir ve her kişinin toplam alış-verişi hesaplanır. Bu işlemin daha önceden oluşturduğumuz aşağıda görülen alışveriş tablosunu bir sorgu hazırlayarak yapalım.
Microsoft Office Access 2013 Hafta 7
Microsoft Office Access 2013 Hafta 7
SORGU TASARIMI VARSAYILAN SEÇİMLERİ BELİRLEMEK Sorgu tasarımın varsayılan seçeneklerini belirlemek için dosya menüsünden seçenekler seçeneğini tıklatın. Sol taraftaki nesne tasarımcıları seçeneğini tıklatın. Sağ taraftaki sorgu tasarımı alanındaki seçenekleri kullanarak sorgu tasarımı varsayılan seçenekleri belirleyeceksiniz.
 Tablo adlarını göster. Onay kutusunu işaretlersiniz. Sorgu tasarım kılavuzundaki tablo satırı gösterilir. Birkaç tabloyu temel alan sorgudaki alanların kaynaklarını izlememiz gerektiğinde onay kutusunu işaretleyin.  Tüm alanların çıktısını al. Onay kutusunu işaretlenirse sorgularınıza seç * ifadesi eklenir. Bu ifade belirli bir sorgu için temel alınan tablolardaki veya sorgulardaki bütün alanları alır.  Otomatik birleştirmeyi etkinleştir onay kutusu işaretlenirse sorgu tasarımcısını kullanırken iki tablo arasında otomatik olarak iç birleştirir oluşturur. İlişkiyi kendiniz tanımlamak istiyorsanız onay kutusunu temizleyin.  Yazı tipi açılır listeden sorgu tasarımcısında kullanılan varsayılan yazı tipini seçebilirsiniz.  Boyut metin kutusuna sorgu tasarımında kullanılan varsayılan yazı tipinin boyutunu girebilirsiniz.
Formlar ile Çalışmak Form nedir? Ne işe yarar? Formlar hazırlayarak tablolara doğrudan bilgi girişi yapılabilir. Aynı zamanda kayıtlar ile ilgili düzenlemeleri yapabilirsiniz. Şu ana kadar tablolara bilgileri tablolarımızı açıp tek tek girdik. Oysa bilgi giriş formları hazırlayarak bu işlemi çok daha kolaylaştırabiliriz. Sorgular için formlar hazırlayabilir ve verileri daha rahat görüntüleyebiliriz ve kayıt ekleyebiliriz. Aynı zamanda formu birden fazla tabloya dayandırırken sorgulara da dayandırabilirsiniz. Oluşturduğumuz formlar sol taraftaki daha önceden tablolar ve sorguların yerleştiği pencereye yerleşir. Pencerenin sağ üst tarafındaki başlığa tıklatıp açın ve Formlar seçeneğini tıklatın. Form Oluşturma Yöntemleri Birkaç değişik yöntemle form oluşturabiliriz. Veritabanı içeriğine göre değişik formlar oluşturma şansınız vardır. Şimdi form oluşturma yöntemlerini öğrenelim.
Tablo için Otomatik Form oluşturmak Tablolar üzerinde çalışırken otomatik olarak kayıt giriş formları hazırlanabilir. Bunun için forma oluşturmak istediğiniz tabloyu seçin. Oluştur sekmesine yer alan Formlar grubundaki Form düğmesine tıklatın. Örneğin Alış Veriş tablosunu seçin ve Form düğmesine tıklatın.
Sorgular için Otomatik Form Oluşturmak Otomatik form oluşturmak istediğiniz sorguyu gezinti bölmesinden seçin. Oluştur sekmesinde yer alan formlar gurubundaki Form düğmesine tıklatın.
Microsoft Office Access 2013 Hafta 7
Görüntülenecek formu aç veya bilgileri gir seçeneğini seçerseniz form bilgi giriş formunda açılacaktır. Form tasarımını değiştir seçeneğini seçerseniz form tasarım görünümünde açılır ve tasarımda değişiklik yapabilirsiniz. Şimdilik tasarım görünümünde çalışmayı bilmiyoruz. İlk seçeneği seçip son komut düğmesine tıklatıp formu oluşturun. Form aşağıdaki şekilde karşınıza gelecektir. Artık bu formu kullanarak, bu formu hangi tablo için hazırlamışsanız o tabloya istediğiniz kadar yeni kayıtlar girebilir ve görüntüleyebilir veya daha önceden girilmiş kayıtları değiştirebilirsiniz.

More Related Content

Microsoft Office Access 2013 Hafta 7

  • 1. Sorguda Tekrar Eden Kayıtların Görüntülenmesini Engellemek Bir kayıttaki herhangi bir alanda bulunan diğer başka kayıttaki aynı alanda bulunan değerden farklı olduğunda kaydı benzersiz olarak algılar. Sorguda tabloda bulunan tüm alanları kullanamayabilirsiniz. Bu durumda bazı kayıtların aynı olduğunu düşünebilirsiniz. Örneğin müşteriler tablosunda müşteri adı, şehir ve diğer alanlar bulunabilir. Sorguda sadece müşteri adı ve şehir alanları kullanılırsa aynı ada sahip ve aynı şehirde birden fazla müşteriniz olduğunda bu kaydın tekrar ettiğini düşünebilirsiniz.
  • 2. Sorguda tekrar eden kayıtları önlemek için sorgu tasarımı görünümünde tasarım kılavuzu ve alan listesi dışında herhangi bir yere tıklatın. Daha sonra Tasarım sekmesinde yer alan Göster/Gizle grubundaki Sayfa Özellikleri düğmesine tıklatın.
  • 3. Alanlar İle Çalışmak Sorguların temelini alanlar oluşturur. Yani sorguda tablodaki veya başka bir sorgudaki alanları kullanarak istediğimiz kayıtları istediğimiz alanlar ile görüntüleyebiliriz. Görüntülenecek kayıtlar ile ilgili ölçütler belirleyebilir, alanları taşıyabilir, alanların adlarını değiştirebilirsiniz. Şimdi alanlar ile ilgili ayrıntıları öğrenelim. Belli Kayıtları Kullanmak İçin ölçütler Kullanmak Sorgunun dayandığı tablo veya sorgudaki tüm kayıtları görüntülemeniz gerekmez. Sizin için gerekli olan kayıtları görüntüleyebilirsiniz. Örneğin müşterilerimizin tasarımı yerine Ankaralı olanları görmek isteyebilirsiniz. Bu durumda şehir alanı ile Ölçüt satırının kesiştiği hücreye bir ölçüt yazmanız gerekir.
  • 4. Aşağıda sorgu tasarım görünümünde Ankaralı müşterilerin kayıtların görüntülenmesini sağlayan ‘Ankara Ölçütünün kullanılması görülmektedir.
  • 5. Örneğin yukarıdaki sorguda Ankaralı müşterileri görebilmek için bir ölçüt belirledik. Şimdi de Ankaralı ve Sakaryalı müşteriler ile ilgili kayıtları görecek bir ölçüt belirleyelim. Bunun için şehir alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye “Ankara” or “Sakarya” ölçütünü girin. Aşağıda ölçütün getirilmiş şekli görülmektedir.
  • 6. Şimdi de and bağlacını kullanarak bir ölçüt belirleyelim. Örneğin 12/08/2010 tarihi ile 12/09/2010 tarihleri arasında yığılmış olan alış-veriş kayıtlarını görüntülemek istiyoruz. Bunun için tarih alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye Between 12/08/2010 and 12/09/2010 ölçütünü yazın Bu aşağıda görüntülenmektedir.
  • 7. Birden fazla alan içinde ölçüt belirleyebilirsiniz. Bu ölçütler yine or (veya) ve and ( ve ) bağlacı ile bağlanırlar. Burada Ölçüt ve Veya satırlarına dikkat edin. Eğer birden fazla alan için ölçüt girmişseniz, bu ölçütleri or ( veya ) bağlacı ile bağlamak istiyorsanız bir ölçütü Ölçüt satırına diğer ölçütü Veya satırına yazın. Hemen şunu belirleteyim. Veya satırının alt tarafındaki satırların tümü Veya satırına aittir. Ölçütleri and ( ve ) bağlacı ile bağlamak istiyorsanız ölçütleri Ölçüt satırına girin. Örneğin 12/09/2010 tarihinden sonra ve 1000 TL’den büyük alışveriş kayıtlarını görüntülemek için Tarih alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye >12/09/2010 ve alış veriş miktarı alanı ile ölçüt satırının kesiştiği hücreye >1000 yazın. Bu aşağıda görülmektedir.
  • 8. Benzer şekilde or ve and bağlaçlarını ölçütlerde birlikte kullanabilirsiniz. Örneğin 12/09/2010 tarihinden sonra veya 2000 tlden büyük alışveriş miktarı kayıtlarını görüntülemek isteyelim. Bunun için ölçütler aşağıdaki gibi olmalıdır.
  • 9. Sorgu İçindeki Boş(Null) Alanları Kullanmak Bir alan hiçbir değer içermediğinde boş değerini içerir veya Metin, Not, Köprü alanları için Boş değeri veya sıfır uzunlukta dize içerir. Bir alanda boş değerler varsa sorgunun sonuçlarını etkileyebilir. Şimdi bu durumda neler yapılması gerektiğini öğrenelim. Bir sorgudaki tabloları birleştiğinizde sonuç eşleşen alanlar içinde Boş ( Null ) olmayan değerleri olan kayıtlar içerir. Örneğin aynı şehirde yaşayan ürün aldığınız ve mal ürün sattığınız kişileri listelemek için Alışlar ve Satışlar tabloları içeren bir sorgu oluşturursunuz ve tablolar Şehir alanı içinde birleştirilir. Sonuçları görüntülediğinizde yanlızca her iki tabloda şehir alanında bir değer içeren kayıtlarla ilgili değerleri görürsünüz.
  • 10. Boş değeri veya sıfır uzunlukta dizeler aramak için bir sorgu kullanıyorsanız Boş ( Null ) değerleri aramak için bir ölçütler hücresine IsNull yazın veya sıfır uzunluklu dizeler aramak için Ölçütler hücresine iki çift tırnak işareti (“”) yazın. Bir alanı artan sıralama düzeninde sıralarsanız içinde bu alanın Boş(Null)değeri içerdiği herhangi bir kayıt önce listelenir. Bir alan hem boş değer hem de sıfır uzunluklu dizeler içeriyorsa Boş değerler sıralama düzeninde önce görünür hemen ardından sıfır uzunluklu dizeler gelir.
  • 11. Joker Karakterleri Kullanmak Ölçütler belirlerken veya kayıt ararken joker karakterlerden yararlanabilirsiniz. Örneğin A karakteri ile başlayan müşterilerinizi görüntüleyecek sorgu hazırlarken ölçüt olarak A* ölçütü kullanabilirsiniz. Bunun anlamı; A karakteri ile başlayan diğer önemli olmayan kayıtlardır. Yine arama yaparken A* olan diğer karakterleri önemli olmayan kayıtlardır. Yine arama yaparken A* olan diğer karakterleri önemli olmayan kayıtlar demektir. Aşağıda tabloda kullanabilecek joker karekterler ve kullanım örnekler görülmektedir. Karakter Açıklama Örnek * Bulunduğunu noktadan itibaren tüm karakterlere karşılık gelir. Karakter grubunun ilk veya son karakter olarak kullanılabilir. A* Ankara ve Adıyaman vb. Adana bulur. ? Herhangi bir tek alfabetik karakterlerle eşleşir A?i Ali abi asi ve ahi’yi bulur. [] Köşeli parantez içindeki herhangi bir tek karakterle eşleşir. A[1b]i Ali ve abiyi bulur Asi ve abiyi bulamaz. ! Köşeli parantez içinde olmayan herhangi bir karakterle eşleşir. A[!1b]i asi ve ahiyi bulur Ali ve abiyi bulamaz. - Bir karakterler aralığındaki herhangi bir karakterlerle eşleşir. Aralığı artan sıralama düzeninde belirtmelisiniz. ( A’dan Z’ye , Z’den A’ya değil ). t[a-c]p tap tbp ve tcpyi bulur. # Herhangi bir tek sayısal karakterle eşleşir. 1#3 103 113 123
  • 12. Sorgu sonucunda Alanları Göstermek veya Gizlemek Sorguya eklemiş olduğunuz alanların tamamının sorguyu çalıştırdığınızda görünmesi gerekmez. Örneğin Ankaralı müşterilerinizi görüntülemek için hazırlamış olduğunuz sorguda sorgu çalıştırıldığında Şehir alanının görüntülenmesini istemeyebiliriz. Çünkü zaten Ankaralı müşterilerin kayıtlarını görüyorsunuz. Sorgu çalıştığında alanların görüntülenmesi veya gizlenmesi için sorgu tasarım görünümünde Göster satırı kullanılır. Görüntülenmesini istemediğimiz alanların Göster satırındaki onay kutusunu kaldırın. Varsayılan olarak bu onay kutuları işaretlenmiş olarak karşınıza gelir. Gösterimden kaldırdığınız alanları yeniden görüntülemek için onay kutusunu işaretleyin.
  • 13. Sorgunun dayandığı temel tablodaki veya sorgudaki tüm alanları otomatik olarak görüntülemek için sorgu tasarım görünümünde tasarım kılavuzu ve alan listesi dışında bir yere tıklatın. Daha sonra tasarım sekmesinde yer alan Göster/Gizle grubundaki Sayfa Özellikleri düğmesine tıklatın Sorguda Alan Adlarının Görüntülenmesini Özelleştirmek
  • 14. Tüm alanları çıkar özelliğini evet deyin. Bu değerin varsayılan değerini değiştirmek için Dosya menüsünden seçenekler seçeneğini tıklatın. Sol taraftan nesne tasarımcıları seçeneğini seçin Sağ taraftaki tüm alanların çıktısını al onay kutusunu işaretleyin.
  • 15. Sorgu durum çubuğunda seçili olan alan ile ilgili açıklamalarını görüntüleyebilirsiniz. Bunun için sorgu tasarım görünümünde durum çubuğunda açıklama görülmesini istediği alanı tıklatın. Daha sonra tasarım sekmesinde yer alan göster/gizle grubundaki sayfa özellikleri düğmesine tıklatın.
  • 16. Tanım özelliğine istediğiniz açıklamayı yazın. Sorguyu veri sayfası görünümünde açtığınızda aşağıda görüldüğü gibi açıklama durum çubuğunda karşınıza gelecektir.
  • 17. Çok Kullanıcılı Sorgu Seçeneklerini Ayarlama Sorgunun dayandığı temel tablodaki kayıtları veya yalnızca düzenlemekte olduğunuz kayıtları kilitleyebilirsiniz. Her iki durumda da siz sonuçları düzenleyebilirken diğer kullanıcılar sorgunun dayandığı tablodaki kayıtları değiştiremez. Kayıtları kilitlemek için öncelikle tüm kullanıcıların sorgu ve sorguya dayanan tüm nesneleri kapattığından emin olun. daha sonra sorguyu Tasarım Görünümünde açın Tasarım klavuzu ve alan listesi dışında bir noktaya tıklatın
  • 18. Kayıt Kilitleri satırına tıklatın. Sağ tarafta beliren oka tıklatıp seçenekleri görüntüleyin. Tüm kayıtları kilitlemek için Tüm Kayıtlar, düzenlenen kayıtları kilitlemek için Düzenlenen Kayıt seçeneğini kilidi kaldırmak için Kilit Yok seçeneğini seçin. Temel kaynak olarak ODCB veri tabanı kullanılan bir sorguda, ağ trafiğinden veya ODCB sunucusunun yoğun kullanımından dolayı gecikmeler yaşanabilir. Bu durumda süreyi ağ trafiğini ve ODCB yoğunluğuna göre ayarlamanız gerekir.
  • 19. Veri Almak için Ölçüt ve Deyim Kullanmak Belli verileri almak için ölçütler ve değimler kullanılır. Daha önceden ölçüt kullanmayı çok basit olarak öğrendik. Şimdi ölçüt ve değim kullanmayı ayrıntıları ile öğrenelim. Belli Kayıtları Alacak Ölçüt Girmek Sorgu tasarım penceresinde ölçüt satırına alınacak verileri belirlemeyip sağlayan ölçütler girilir. Daha önceden ölçütler girmiştik yine ölçütleri or ve and bağlayıcı ile bağlamayı öğrenmiştik.
  • 20. Tasarım Görünümünde * Jokerlerini Kullanarak Ölçüt Girme ve Kayıtlarını Sıralamak Sorgu penceresinde kopyaladığımız tablo veya sorguları listesinin en başında * karakteri bulunur. Bunun tüm listeyi temsil ettiğini söylemiştim. Ölçüt satırına ölçüt girmek için belirlediğiniz alanlar için ölçüt girin. Yine sıralama yapmak istediğiniz alan için sırala satırından sıralama şeklini seçin. Daha sonra ölçüt girmek için sıralama yapmak istediğiniz alanların göster satırındaki onay kutularını temizleyin çünkü * kullanarak zaten tablonun tüm alanlarını sorguya eklenmiştir. Aşağıdaki sorgu tasarımını inceleyelim.
  • 21. Sorguda Deyim Kullanmak Sorgularda ölçüt belirlerken deyimlerden de yararlanabiliriz. Deyimleri direk kullanabileceğiniz gibi deyim oluşturucuyu da kullanabilirsiniz. Şimdi şöyle bir örnek yapalım. Daha önceden Ankaralı müşterilerin kayıtlarını gösteren sorgu oluşturduk. Şimdi de deyimleri kullanarak Ankaralı müşterilerin kayıtlarını gösteren sorgu oluşturalım. Sorguyu tasarlamayı anlatmayacağım. Bunu daha önceden öğrenmiştik. Deyim kullanarak ölçüt oluşturmayı anlatacağım.
  • 22. Bir Cümlede Her Bir Kelimenin Bir Harfini Büyük Yazdırmak Bir metindeki her kelimenin büyük harf yazdırmak için StrConv işlevi kullanılır. Şöyle bir örnek yapalım. Alış-veriş tablosundaki kişilerin adını soyadını bir alanda birleştirelim ve sorgunun dayandığı tabloda kişilerin adı ve soyadının ilk karakterleri küçük yazılsa bile büyük harfe çevrilsin. Kullanmak istediğiniz alanları sorguya ekleyin. Ancak adı ve soyadı alanlarını eklemeyin. Bu alanları deyimle birleştirip bir alan oluşturacağız. Kişinin adının ve soyadının görüntülenmesi istediğimiz sütunun alan satırını şu deyimi yazın. Adısoyadı:Str(((Adı) & ‘’, ‘’ & (Soyadı) ;3) bu deyimin sorgu tasarım görünümünde yazılmış şekli aşağıdaki gibidir.
  • 23. Sorguda Hesaplama İşlemleri Sorgudaki alanların hesaplamalarını yapabilirsiniz. Hesaplamalar yaparken işlevler kullanabileceğiniz gibi aritmetik operatörleri de kullanabilirsiniz. Daha önceden öğrendiğiniz deyim oluşturucudan işlev kullanmak için yararlanabilirsiniz. Birden Fazla Alanın Toplanması Sorgu içerisindeki birden fazla alanın toplayıp yeni bir alanda görüntüleyebilirsiniz. Aşağıdaki tabloda müşterilerin almış olduğu ürünler ve ödemeleri görülmektedir. Bir sorgu oluşturalım ve sorguda her müşterinin toplam ödemesini hesaplayalım.
  • 24. Tasarım görünümünde bu tablo için bir sorgu oluşturun. Daha sonra toplama yapmak için alanların bittiği yerdeki son satıra baş harfleri büyük toplam ödeme: [Tv]+[buzdolabı]+[süpürge] yazın. Aşağıda bu görülmektedir.
  • 25. ÇAPMA YAPMAK Sorgularda alanları veya bir alanı bir sabitle çarparak sonucu görüntülemeniz gerekebilir. Aşağıdaki tabloda ürünlerin fiyatları ve KDV oranları görülmektedir. Ürünlerin satış fiyatlarını görüntüleyen bir sorgu oluşturalım.
  • 26. Tasarım görünümünde sorguyu oluşturun. Aşağıda görüldüğü gibi son sütuna Satış Fiyatı: [fiyatı]*1.18 yazın.
  • 27. ALANIN GRUPLANIP TOPLAM FONKSİYONLARININ KULLANILMASI Sorgudaki bir alanı gruplayarak grubun toplam, en büyük değer, en küçük değer, ortalama gibi toplamlarını bulabilirsiniz. Bu işlem sorgulardaki sıklıkla yapılan ve sorgu sonuçlarını kullanılır hale getiren işlemdir. Örneğin bir tabloda kişilerin alış-veriş kaydı yer almaktadır. Bu tablo için bir sorgu hazırlanabilir ve her kişinin toplam alış-verişi hesaplanır. Bu işlemin daha önceden oluşturduğumuz aşağıda görülen alışveriş tablosunu bir sorgu hazırlayarak yapalım.
  • 30. SORGU TASARIMI VARSAYILAN SEÇİMLERİ BELİRLEMEK Sorgu tasarımın varsayılan seçeneklerini belirlemek için dosya menüsünden seçenekler seçeneğini tıklatın. Sol taraftaki nesne tasarımcıları seçeneğini tıklatın. Sağ taraftaki sorgu tasarımı alanındaki seçenekleri kullanarak sorgu tasarımı varsayılan seçenekleri belirleyeceksiniz.
  • 31.  Tablo adlarını göster. Onay kutusunu işaretlersiniz. Sorgu tasarım kılavuzundaki tablo satırı gösterilir. Birkaç tabloyu temel alan sorgudaki alanların kaynaklarını izlememiz gerektiğinde onay kutusunu işaretleyin.  Tüm alanların çıktısını al. Onay kutusunu işaretlenirse sorgularınıza seç * ifadesi eklenir. Bu ifade belirli bir sorgu için temel alınan tablolardaki veya sorgulardaki bütün alanları alır.  Otomatik birleştirmeyi etkinleştir onay kutusu işaretlenirse sorgu tasarımcısını kullanırken iki tablo arasında otomatik olarak iç birleştirir oluşturur. İlişkiyi kendiniz tanımlamak istiyorsanız onay kutusunu temizleyin.  Yazı tipi açılır listeden sorgu tasarımcısında kullanılan varsayılan yazı tipini seçebilirsiniz.  Boyut metin kutusuna sorgu tasarımında kullanılan varsayılan yazı tipinin boyutunu girebilirsiniz.
  • 32. Formlar ile Çalışmak Form nedir? Ne işe yarar? Formlar hazırlayarak tablolara doğrudan bilgi girişi yapılabilir. Aynı zamanda kayıtlar ile ilgili düzenlemeleri yapabilirsiniz. Şu ana kadar tablolara bilgileri tablolarımızı açıp tek tek girdik. Oysa bilgi giriş formları hazırlayarak bu işlemi çok daha kolaylaştırabiliriz. Sorgular için formlar hazırlayabilir ve verileri daha rahat görüntüleyebiliriz ve kayıt ekleyebiliriz. Aynı zamanda formu birden fazla tabloya dayandırırken sorgulara da dayandırabilirsiniz. Oluşturduğumuz formlar sol taraftaki daha önceden tablolar ve sorguların yerleştiği pencereye yerleşir. Pencerenin sağ üst tarafındaki başlığa tıklatıp açın ve Formlar seçeneğini tıklatın. Form Oluşturma Yöntemleri Birkaç değişik yöntemle form oluşturabiliriz. Veritabanı içeriğine göre değişik formlar oluşturma şansınız vardır. Şimdi form oluşturma yöntemlerini öğrenelim.
  • 33. Tablo için Otomatik Form oluşturmak Tablolar üzerinde çalışırken otomatik olarak kayıt giriş formları hazırlanabilir. Bunun için forma oluşturmak istediğiniz tabloyu seçin. Oluştur sekmesine yer alan Formlar grubundaki Form düğmesine tıklatın. Örneğin Alış Veriş tablosunu seçin ve Form düğmesine tıklatın.
  • 34. Sorgular için Otomatik Form Oluşturmak Otomatik form oluşturmak istediğiniz sorguyu gezinti bölmesinden seçin. Oluştur sekmesinde yer alan formlar gurubundaki Form düğmesine tıklatın.
  • 36. Görüntülenecek formu aç veya bilgileri gir seçeneğini seçerseniz form bilgi giriş formunda açılacaktır. Form tasarımını değiştir seçeneğini seçerseniz form tasarım görünümünde açılır ve tasarımda değişiklik yapabilirsiniz. Şimdilik tasarım görünümünde çalışmayı bilmiyoruz. İlk seçeneği seçip son komut düğmesine tıklatıp formu oluşturun. Form aşağıdaki şekilde karşınıza gelecektir. Artık bu formu kullanarak, bu formu hangi tablo için hazırlamışsanız o tabloya istediğiniz kadar yeni kayıtlar girebilir ve görüntüleyebilir veya daha önceden girilmiş kayıtları değiştirebilirsiniz.