2. ÍNDICE AS ORIXES DO POBO ETRUSCO HISTORIA DOS ETRUSCOS A MONARQUÍA ETRUSCA EN ROMA A HERDANZA ETRUSCA A RELIXIÓN ETRUSCA
3. AS ORIXES DO POBO ETRUSCO Orixe oriental Costumes, relixión, lingua, estrañas ó resto dos pobos itálicos. Afinidades con pobos orientais (Asia Menor e illas do mar Exeo) Orixe autóctona Presencia en Italia dende o s.VIII, sen indicios de invasión estranxeira. Misterio sen resolver. Sarcófago dos esposos. Museo Villa Giulia, Roma. 520 – 500 a.C.
4. HISTORIA DOS ETRUSCOS Etruscos e gregos: Pobos máis avanzados nos tempos dos primeiros reis de Roma Clases sociais etruscas: Nobres: política e ocio Clases baixas: traballos agrícolas e artesanais s. VII a. C.: Apoxeo da súa civilización Cidades principais : Arezzo, Veii, Perusna, Caisra, Velathri, Tarchna/Tarchuna Expansión cara ó sur (Lacio e Campania) e norte (chaira do Po) Transforman en cidades a pobos Roma , Tusculum , Praeneste , Capua , Pompeia , Mantua . vicus tuscus Etrusquización > non conquista militar asimilación de costumes e institución etruscas en Roma. S. VI a. C.: Declive Derrota militar fronte ós gregos do sur debido á rivalidade comercial. Expulsión do último rei en Roma > instauración da República Regresión económica. Alianza con Roma > Etruria cada vez máis romana.
5. Cidades etruscas Velathri Volaterra VOLTERRA ¿? Arretium AREZZO Persna Perusia PERUGIA Tarchna/Tarchuna Tarquinii TARQUINIA Vei ? Veii VEIO Cisra Caere CERVETERI Nome etrusco – nome latino – nome actual
7. A MONARQUÍA ETRUSCA EN ROMA Tarquinio o Antigo (616-578 a.C.) Home rico e afable, casado con Tanaquil Introduce en Roma a civilización etrusca: ritos sagrados, insignias do poder… Reforma urbanística da cidade: deseca a lagoa do Foro, Cloaca Máxima, Circo Máximo, Templo de Xúpiter no Capitolio. Asasinado polos fillos de Anco Marcio . Tanaquil aborta a conxura. Servio Tulio (578-534 a.C) Protexido de Tanaquil. Casa ás fillas cos fillos de Tarquinio . Reformas socio-políticas e militares e construcción das murallas. Morre tras un complot da súa filla (casada con un fillo de Tarquinio ) Tarquinio o soberbio (534-509 a.C.) Goberno despótico. Conclúe o templo de Xúpiter Violación de Lucrecia > expulsión do rei Colatino e Bruto cónsules da nova República. Tarquinio en Etruria. Lars Porsenna . Horacio Cocles . Mucio Escévola .
11. HORACIO COCLES Horatius Cocles , from the series The Roman Heroes , 1586 Engraved by Hendrick Goltzius (Dutch, 1558–1617) THÉODORE GÉRICAULT HORATIUS COCLES DEFENDING THE SUBLICIUS BRIDGE , EXECUTED CA. 1816. BLACK PENCIL AND BROWN WASH ON PAPER: 6 3/8 X 11 IN. (160 X 228 MM.)
12. A HERDANZA ETRUSCA Urbanismo Trazado ortogonal Influencia grega Cardo (n-S) e decumanus (E-O). Imaxe do cosmos divino Ritos de fundación dunha cidade Arquitectura e obras públicas Foro ( Tarquinio o antigo) Cloaca Máxima Circo Máximo Templo Xúpiter no Capitolio Murallas ó redor da cidade ( Servio Tulio ) Vivenda romana: vivendas en torno ó atrium Templos: influencia grega Relixión Tríada divina: Xúpiter , Xuno e Minerva Técnica adivinatoria (vó das aves) Alfabeto Adaptación do grego Onomástica Tria nomina Xogos escénicos Músicos e bailaríns Os histriones Combates de gladiadores Orixe: cerimonias fúnebres das grandes familias. En Roma perden carácter funerario. Insignias do poder Coroa de ouro, trono de marfil, cetro con aguia, túnica palmata , toga picta , os doce lictores do rei portando as fasces (na República romana acompañarán ós cónsules) O trunfo Indumentaria Toga e calzado
13. Lictores-Fasces- Toga Picta Statue of Cincinnatus, Cincinnati, OH, 2004, by Rick Dikeman Moeda romana: un maxistrado e dous lictores Toga Picta: de color púrpura e bordada en ouro Lictores e músicos, acompañando a un maxistrado romano
14. TRIA NOMINA PUBLIUS CORNELIA NOMEN MARCUS PRAENOMEN COGNOMEN NOMEN NOMEN NOMEN PRAENOMEN COGNOMEN ADNOMEN TULLIUS CICERO CORNELIUS SCIPIO AFRICANUS CORNELIA MAIOR / MINOR PRIMA / SECUNDA ORDINAL + ADXECTIVO +
15. A RELIXIÓN ETRUSCA Eixo fundamental na vida etrusca. Arcaísmo e crenza en seres sobrenaturais. Arte da adiviñación. Divindades etruscas. Tinia, Uni, Menrva (tríada), e outros. Ritos fúnebres Necrópoles (Cerveteri) Procesión, banquete , xogos fúnebres. Adiviñación Libros sagrados: fulgurales (raios) dos arúspices (interpretación das vísceras de animais) Rituais (interpretación do vo das aves, fenómenos inusuais...) Os arúspices . Gran poder e influenza. Fígado de Piacenza.
16. Adiviñación etrusca Espello etrusco: Calcas como Arúspice Museos Vaticanos - Roma Tumba François Vel Saties e Arnza Vulci, 320 – 310 a.C. Villa Albani, Roma
17. Escena de banquete Larth Velcha with his wife Velia Seitithi, who is passing him an egg, symbol of rebirth , Velthur and Arnth, the grandparents of Larth, accompanied by two young musicians. Velthur and Ravnthiu A tumba dos escudos, Tarquinia, 340 a.C.
18. Haruspex: Interpretación das vísceras dos animais The Placenza Liver, Model of a sheep's liver inscribed with the names of Etruscan gods, 100 B.C. Augur e Hauruspex Asas Etruscas decoradas en bronce. Amsterdam, Allard Pierson Museum. Relevo da escena dun sacrificio