ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

MÜSLÜMANIN ÜZERİNDEKİ

•Download as PPTX, PDF•
•
N
nurmuhammedsite
1 of 41
Download to read offline
MÜSLÜMANIN ÜZERİNDEKİ MÜSLÜMANIN HAKLARI
Sosyal ilişkilerde karşılıklı olarak yerine getirilmesi gereken bir takım hak ve görevler vardır. Bu görevler ve haklar, eğer; 1- Tanınsalar, 2- Yapılsalar, 3- Karşılıklı olarak yerine getirilseler, Problemlerin çoğu, ya meydana gelmeyecek ya da bertaraf olacaklardır.
Müslüman, kendini, din kardeşlerinin haklarına karşı sorumlu hisseder ve görevleri olduğunu bilincindedir. Tabi ki her müslüman bu hakları karşılıklı olarak riayet etmeli ki mevesi görülebilsin. Bu haklar oldukça çoktur, ama biz onlardan bazılarına işaret ediyoruz:
Müslüman, kendisi için sevdiğini, müslüman kardeşi için de sevmelidir; Enes b. Mâlik'ten (Radıyallahüanh): Hz.Peygamber (s.a.s) şöyle buyurdu:
"Nefsimi elinde tutan Allah'a yemin ederim ki, bir kişi hayırdan kendisi için istediğini, Müslüman kardeşi için de istemedikçe mükemmel bir şekilde îman etmiş olmaz."
Müslüman, müslüman kardeşini dili ve eli ile rencide etmemelidir. Peygamberi (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Müslüman, diğer Müslümanların, elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir.
Müslümanın, müslümana karşı mütevazı olmalıdır. “Allah Teâlâ bana: O kadar mütevâzi olun ki, kimse kimseye böbürlenmesin; kimse kimseye zulmetmesin, diye bildirdi.” (Müslim, Ebû Dâvûd, İbni Mâce)
müslümanların aleyhinde olan sözleri dinlememeli, onları kabul etmemeli, yapılan dedikodulara kulak asmamalı, kusur ve ayıpların peşinde olmamalıdır. Hatalrını ifşa etmemeli ve onu rencide etmemelidir.
ِ‫ن‬َّ‫ظ‬‫ال‬ َ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ا‬ً‫ير‬ٖ‫ث‬َ‫ك‬ ‫وا‬ُ‫ب‬ِ‫ن‬َ‫ت‬ْ‫اج‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ ‫وا‬ُ‫س‬َّ‫س‬َ‫ج‬َ‫ت‬ َ‫َل‬ َ‫و‬ ٌ‫م‬ْ‫ِث‬‫ا‬ ِ‫ن‬َّ‫الظ‬ َ‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ َّ‫ِن‬‫ا‬ ‫ا‬ً‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ ْ‫ب‬َ‫ت‬ْ‫غ‬َ‫ي‬ َ‫َل‬ َ‫و‬ Hücürat-12
ُ‫ه‬‫و‬ُ‫م‬ُ‫ت‬ْ‫ه‬ ِ‫ر‬َ‫ك‬َ‫ف‬ ‫ا‬ً‫ت‬ْ‫ي‬َ‫م‬ ِ‫ه‬‫ي‬ ٖ‫خ‬َ‫ا‬ َ‫م‬ْ‫ح‬َ‫ل‬ َ‫ل‬ُ‫ك‬ْ‫ا‬َ‫ي‬ ْ‫ن‬َ‫ا‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫د‬َ‫ح‬َ‫ا‬ ُّ‫ب‬ ِ‫ح‬ُ‫ي‬َ‫ا‬ ٌ‫م‬‫ي‬ ٖ‫ح‬ َ‫ر‬ ٌ‫اب‬َّ‫و‬َ‫ت‬ َ ‫ه‬‫اّٰلل‬ َّ‫ن‬ِ‫ا‬ َ ‫ه‬‫اّٰلل‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬‫ا‬ َ‫و‬ Hücürat-12
Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Hücürat-12
Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir. Hücürat-12
Resulullah (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır: "Her kim bir müslüman kardeşinin ayıp ve kusurlarını, kimsenin görmediği ve görmesini istemediği şeylerini örterse, Allah'u Teâlâ da kıyamet gününde onun ayıplarını örter.
Her kim müslüman kardeşinin meydana çıkmasını istemediği birşeyini ortaya çıkarır ve dile verirse; Allah da onun ayıplarını, kimsenin bilmesini istemediği hallerini meydana çıkarır. Bu suretle kendi evi içinde de olsa onu rezil eder. Müslüman kardeşinin ayıplarını örten, bir ölüyü diriltmiş gibidir. "
Küsmekten kaçınmalıdır.. Resûlullah s.a.a şöyle buyurdu: "Bir müslümanın, din kardeşini üç gün üç geceden fazla terkedip küs durması helâl değildir: İki müslüman karşılaşırlar biri bir tarafa öteki öbür tarafa döner. Halbuki o ikisinin en iyisi önce selâm verendir.
İzinsiz ve habersiz mümin kardeşinin evine girmemelidir. ‫ا‬ً‫ت‬‫و‬ُ‫ي‬ُ‫ب‬ ‫وا‬ُ‫ل‬ُ‫خ‬ْ‫د‬َ‫ت‬ َ‫َل‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ َ‫ر‬ْ‫ي‬َ‫غ‬‫وا‬ُ‫س‬ِ‫ن‬ْ‫ا‬َ‫ت‬ْ‫س‬َ‫ت‬ ‫ى‬ّٰ‫ت‬َ‫ح‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ِ‫ت‬‫و‬ُ‫ي‬ُ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ه‬ِ‫ل‬ْ‫ه‬َ‫ا‬ ‫ى‬ٰ‫ل‬َ‫ع‬ ‫وا‬ُ‫م‬ِ‫ل‬َ‫س‬ُ‫ت‬َ‫و‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ِ‫ل‬ٰ‫ذ‬َ‫ون‬ُ‫ر‬َّ‫ك‬َ‫ذ‬َ‫ت‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ل‬َ‫ع‬َ‫ل‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ٌ‫ر‬ْ‫ي‬َ‫خ‬ Nur-27
Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi hissettirip (izin alıp) ev sahiplerine selâm vermeden girmeyin. Bu davranış sizin için daha hayırlıdır. Düşünüp anlayasınız diye size böyle öğüt veriliyor. Nur-27
Müslümanlarla karşılaşırken; mümin kardeşinin kalbinden kederleri eriten, üzüntü ve gamları yok eden, kalbe sevgiyi ve mutluluğu eken, açık bir sima ve güler yüzlü olmalıdır. Bu davranışın Allah katında büyük bir mükafatı vardır.
Resûlullah [s.a.v] buyurdu ki: "Müslüman müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez ve onu zalime teslim etmez. Kim kardeşinin yardımında bulunursa Allah da (c.c) ona yardım eder. Kim bir müslümanın sıkıntısını giderirse Allah da [c.c] onun kıyamet günündeki sıkıntılarından birini giderir. Kim bir müslümanın ayıbını örterse Allah da [c.c] kıyamet gününde onun ayıplarını örter."
Ahde vefa, sözün yerine getirilmesi. ُ‫ن‬َ‫س‬ْ‫ح‬َ‫أ‬ َ‫ي‬ِ‫ه‬ ‫ي‬ِ‫ت‬َّ‫ل‬‫ا‬ِ‫ب‬ َّ‫َل‬ِ‫إ‬ ِ‫يم‬ِ‫ت‬َ‫ي‬ْ‫ل‬‫ا‬ َ‫ل‬‫ا‬َ‫م‬ ْ‫ا‬‫و‬ُ‫ب‬َ‫ر‬ْ‫ق‬َ‫ت‬ َ‫َل‬َ‫و‬ ِ‫د‬ْ‫ه‬َ‫ع‬ْ‫ل‬‫ا‬ِ‫ب‬ ْ‫ا‬‫و‬ُ‫ف‬ ْ‫و‬َ‫أ‬َ‫و‬ ُ‫ه‬َّ‫د‬ُ‫ش‬َ‫أ‬ َ‫غ‬ُ‫ل‬ْ‫ب‬َ‫ي‬ ‫ى‬َّ‫ت‬َ‫ح‬ ً‫َل‬‫ُو‬‫ؤ‬ْ‫س‬َ‫م‬ َ‫َان‬‫ك‬ َ‫د‬ْ‫ه‬َ‫ع‬ْ‫ل‬‫ا‬ َّ‫ن‬ِ‫إ‬ İsrâ sûresi (17), 34
“Verdiğiniz sözü ve yaptığınız antlaşmayı yerine getirin. Çünkü verilen söz, sorumluluğu gerektirir.” İsrâ sûresi (17), 34
Hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (Vaat söz vermek borçtur. Sözünde durmayana yazıklar olsun.) [Deylemi]
Müslümanlarla insaflı olmak. َ‫ق‬ ‫وا‬ُ‫ن‬‫ُو‬‫ك‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ِ ّٰ ِِ َ‫ين‬ ٖ‫ام‬َّ‫و‬ ِ‫ط‬ْ‫س‬ِ‫ق‬ْ‫ل‬‫ا‬ِ‫ب‬ َ‫ء‬‫َا‬‫د‬َ‫ه‬ُ‫ش‬ ْ‫و‬َ‫ق‬ ُ‫ن‬ٰ‫ا‬َ‫ن‬َ‫ش‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ن‬َ‫م‬ ِ‫ر‬ْ‫ج‬َ‫ي‬ َ‫َل‬َ‫و‬‫وا‬ُ‫ل‬ِ‫د‬ْ‫ع‬َ‫ت‬ َّ‫َل‬َ‫ا‬ ‫ى‬ٰ‫ل‬َ‫ع‬ ٍ‫م‬ ‫ى‬ ٰ‫و‬ْ‫ق‬َّ‫ت‬‫ل‬ِ‫ل‬ ُ‫ب‬َ‫ر‬ْ‫ق‬َ‫ا‬ َ‫و‬ُ‫ه‬ ‫وا‬ُ‫ل‬ِ‫د‬ْ‫ع‬ِ‫ا‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬‫ا‬َ‫و‬‫ي‬ٖ‫ب‬َ‫خ‬ َ ِّٰ‫ا‬ َّ‫ن‬ِ‫ا‬ َ ِّٰ‫ا‬َ‫ون‬ُ‫ل‬َ‫م‬ْ‫ع‬َ‫ت‬ ‫ا‬َ‫م‬ِ‫ب‬ ٌ‫ر‬ Maide-8
Ey iman edenler! Allah için hakkı titizlikle ayakta tutan, adalet ile şahitlik eden kimseler olun. Bir topluma olan kininiz, sakın ha sizi adaletsizliğe itmesin. Âdil olun. Bu, takvaya daha yakındır. Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır. Maide-8
Büyüklere saygı göstermek, küçüklere de sevgi ve iyilikle davranmak. Peygamberimiz (sav); “ Küçüklerimize merhamet etmeyen, büyüklerimize saygı duymayan bizden değildir” buyurmuştur. (Tirmizi 7/155)
İnsanların arasını bulmak ve onları barıştırmak. ْ‫م‬ُ‫ك‬ْ‫ي‬َ‫و‬َ‫خ‬َ‫ا‬ َ‫ن‬ْ‫ي‬َ‫ب‬ ‫وا‬ُ‫ح‬ِ‫ل‬ْ‫ص‬َ‫ا‬َ‫ف‬ ٌ‫ة‬َ‫و‬ْ‫ِخ‬‫ا‬ َ‫ون‬ُ‫ن‬ِ‫م‬ْ‫ؤ‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫م‬َّ‫ن‬ِ‫ا‬ َ‫ون‬ُ‫م‬َ‫ح‬ْ‫ر‬ُ‫ت‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ل‬َ‫ع‬َ‫ل‬ َ ِّٰ‫ا‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬‫ا‬َ‫و‬ Hücürat-10
Mü’minler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin. Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhamet edilsin. Hücürat-10
Peygamber şöyle buyurdu: "Aralarında düşmanlık olan iki müminin arasını bulmaktır. O müminlerin arasını açmak dini traş etmektir."
Müslümana her halda yardım etmek Hz. Peygamber şöyle buyurdu: "Din kardeşin zalim de olsa mazlum da olsa ona yardım et." Bir adam: -Ya Resulallah! Kardeşim mazlumsa ona yardım edeyim.
Ama zalimse ona nasıl yardım edeyim, söyler misin? dedi. Peygamberimiz: "Onu zulümden alıkoyar, zulmüne engel olursun. Şüphesiz ki bu ona yardım etmektir" buyurdu. (Buhari, Mezalim
Müslümanların su-i zannına sebep olan yerlerden kaçınmak. ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ ِ‫ن‬َّ‫ظ‬‫ال‬ َ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ا‬ً‫ير‬ٖ‫َث‬‫ك‬ ‫وا‬ُ‫ب‬ِ‫ن‬َ‫ت‬ْ‫اج‬ ٌ‫م‬ْ‫ث‬ِ‫ا‬ ِ‫ن‬َّ‫ظ‬‫ال‬ َ‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ َّ‫ن‬ِ‫ا‬ Hücürat-12
Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Hücürat-12
Müminlerin ihtiyacını gidermek, ihtiyaçlarının giderilmesi için çabalamak ve sorunlarını bertaraf etmek.
“Müslüman müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez, onu (düşmanına) teslim etmez. Kim, (mümin) kardeşinin bir ihtiyacını giderirse Allah da onun bir ihtiyacını giderir.
Kim, bir müslümanı bir sıkıntıdan kurtarırsa, bu sebeple Allah da onu kıyamet günü sıkıntılarının birinden kurtarır. Kim bir müslümanı(n kusurunu) örterse, Allah da kıyamet günü onu(n kusurunu) örter.”
Müslümanın ırzını ve şerefini, onun gıyabında muhafaza etmek. Eğer birisi, bir müslümanı töhmet altında bırakırsa, o müslümanı savunmak farzdır. Rasûlüllah (s.a.v.) şöyle buyurmaktadırlar:
"Herhangi bir kimse, şerefi çiğnenen ve ırzına leke getirilen bir yerde bir müslümana yardım etmeyip, onu rezil eder bir şekilde terkederse, Allah da onu, zafer kazanmayı ve yardım görmeyi istediği bir yerde yardımsız bırakıp rezil eder.
(Yine herhangi bir kimse ırzının küçük düşürüldüğü, saygınlığının çiğnendiği bir yerde bir müslümana yardım ederse, Allah (c.c.) da, onun zafer ve yardım istediği bir yerde kendisine zafer ve yardım kazandırır.
Selamlaşmak, tokalaşmak ve onunla kucaklaşmalı, öksürdüğünde dua ile karşılık vermeli ve Allah’tan onun için rahmet talep etmeli. Resülullah s.a.s şöyle buyurdu:
"Canım kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki sizler iman etmedikçe cennete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş olmazsınız. Yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayınız!"
Ziyaretleşmek, görüşmek, cenaze merasimine katılmak, kabirleri ziyaret etmek, başsağlığı dilemek, vefat edenin yakınlarının taziyelerine katılarak onları teselli etmek… Bunlar da müslümanların birbirlerine karşı yerine getirmeleri gereken haklardır.

More Related Content

MÜSLÜMANIN ÜZERİNDEKİ

  • 2. Sosyal ilişkilerde karşılıklı olarak yerine getirilmesi gereken bir takım hak ve görevler vardır. Bu görevler ve haklar, eğer; 1- Tanınsalar, 2- Yapılsalar, 3- Karşılıklı olarak yerine getirilseler, Problemlerin çoğu, ya meydana gelmeyecek ya da bertaraf olacaklardır.
  • 3. Müslüman, kendini, din kardeşlerinin haklarına karşı sorumlu hisseder ve görevleri olduğunu bilincindedir. Tabi ki her müslüman bu hakları karşılıklı olarak riayet etmeli ki mevesi görülebilsin. Bu haklar oldukça çoktur, ama biz onlardan bazılarına işaret ediyoruz:
  • 4. Müslüman, kendisi için sevdiğini, müslüman kardeşi için de sevmelidir; Enes b. Mâlik'ten (Radıyallahüanh): Hz.Peygamber (s.a.s) şöyle buyurdu:
  • 5. "Nefsimi elinde tutan Allah'a yemin ederim ki, bir kişi hayırdan kendisi için istediğini, Müslüman kardeşi için de istemedikçe mükemmel bir şekilde îman etmiş olmaz."
  • 6. Müslüman, müslüman kardeşini dili ve eli ile rencide etmemelidir. Peygamberi (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Müslüman, diğer Müslümanların, elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir.
  • 7. Müslümanın, müslümana karşı mütevazı olmalıdır. “Allah Teâlâ bana: O kadar mütevâzi olun ki, kimse kimseye böbürlenmesin; kimse kimseye zulmetmesin, diye bildirdi.” (Müslim, Ebû Dâvûd, İbni Mâce)
  • 8. müslümanların aleyhinde olan sözleri dinlememeli, onları kabul etmemeli, yapılan dedikodulara kulak asmamalı, kusur ve ayıpların peşinde olmamalıdır. Hatalrını ifşa etmemeli ve onu rencide etmemelidir.
  • 9. ِ‫ن‬َّ‫ظ‬‫ال‬ َ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ا‬ً‫ير‬ٖ‫ث‬َ‫ك‬ ‫وا‬ُ‫ب‬ِ‫ن‬َ‫ت‬ْ‫اج‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ ‫وا‬ُ‫س‬َّ‫س‬َ‫ج‬َ‫ت‬ َ‫َل‬ َ‫و‬ ٌ‫م‬ْ‫ِث‬‫ا‬ ِ‫ن‬َّ‫الظ‬ َ‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ َّ‫ِن‬‫ا‬ ‫ا‬ً‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ ْ‫ب‬َ‫ت‬ْ‫غ‬َ‫ي‬ َ‫َل‬ َ‫و‬ Hücürat-12
  • 10. ُ‫ه‬‫و‬ُ‫م‬ُ‫ت‬ْ‫ه‬ ِ‫ر‬َ‫ك‬َ‫ف‬ ‫ا‬ً‫ت‬ْ‫ي‬َ‫م‬ ِ‫ه‬‫ي‬ ٖ‫خ‬َ‫ا‬ َ‫م‬ْ‫ح‬َ‫ل‬ َ‫ل‬ُ‫ك‬ْ‫ا‬َ‫ي‬ ْ‫ن‬َ‫ا‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫د‬َ‫ح‬َ‫ا‬ ُّ‫ب‬ ِ‫ح‬ُ‫ي‬َ‫ا‬ ٌ‫م‬‫ي‬ ٖ‫ح‬ َ‫ر‬ ٌ‫اب‬َّ‫و‬َ‫ت‬ َ ‫ه‬‫اّٰلل‬ َّ‫ن‬ِ‫ا‬ َ ‫ه‬‫اّٰلل‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬‫ا‬ َ‫و‬ Hücürat-12
  • 11. Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Hücürat-12
  • 12. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir. Hücürat-12
  • 13. Resulullah (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır: "Her kim bir müslüman kardeşinin ayıp ve kusurlarını, kimsenin görmediği ve görmesini istemediği şeylerini örterse, Allah'u Teâlâ da kıyamet gününde onun ayıplarını örter.
  • 14. Her kim müslüman kardeşinin meydana çıkmasını istemediği birşeyini ortaya çıkarır ve dile verirse; Allah da onun ayıplarını, kimsenin bilmesini istemediği hallerini meydana çıkarır. Bu suretle kendi evi içinde de olsa onu rezil eder. Müslüman kardeşinin ayıplarını örten, bir ölüyü diriltmiş gibidir. "
  • 15. Küsmekten kaçınmalıdır.. Resûlullah s.a.a şöyle buyurdu: "Bir müslümanın, din kardeşini üç gün üç geceden fazla terkedip küs durması helâl değildir: İki müslüman karşılaşırlar biri bir tarafa öteki öbür tarafa döner. Halbuki o ikisinin en iyisi önce selâm verendir.
  • 16. İzinsiz ve habersiz mümin kardeşinin evine girmemelidir. ‫ا‬ً‫ت‬‫و‬ُ‫ي‬ُ‫ب‬ ‫وا‬ُ‫ل‬ُ‫خ‬ْ‫د‬َ‫ت‬ َ‫َل‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ َ‫ر‬ْ‫ي‬َ‫غ‬‫وا‬ُ‫س‬ِ‫ن‬ْ‫ا‬َ‫ت‬ْ‫س‬َ‫ت‬ ‫ى‬ّٰ‫ت‬َ‫ح‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ِ‫ت‬‫و‬ُ‫ي‬ُ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ه‬ِ‫ل‬ْ‫ه‬َ‫ا‬ ‫ى‬ٰ‫ل‬َ‫ع‬ ‫وا‬ُ‫م‬ِ‫ل‬َ‫س‬ُ‫ت‬َ‫و‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ِ‫ل‬ٰ‫ذ‬َ‫ون‬ُ‫ر‬َّ‫ك‬َ‫ذ‬َ‫ت‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ل‬َ‫ع‬َ‫ل‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ٌ‫ر‬ْ‫ي‬َ‫خ‬ Nur-27
  • 17. Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi hissettirip (izin alıp) ev sahiplerine selâm vermeden girmeyin. Bu davranış sizin için daha hayırlıdır. Düşünüp anlayasınız diye size böyle öğüt veriliyor. Nur-27
  • 18. Müslümanlarla karşılaşırken; mümin kardeşinin kalbinden kederleri eriten, üzüntü ve gamları yok eden, kalbe sevgiyi ve mutluluğu eken, açık bir sima ve güler yüzlü olmalıdır. Bu davranışın Allah katında büyük bir mükafatı vardır.
  • 19. Resûlullah [s.a.v] buyurdu ki: "Müslüman müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez ve onu zalime teslim etmez. Kim kardeşinin yardımında bulunursa Allah da (c.c) ona yardım eder. Kim bir müslümanın sıkıntısını giderirse Allah da [c.c] onun kıyamet günündeki sıkıntılarından birini giderir. Kim bir müslümanın ayıbını örterse Allah da [c.c] kıyamet gününde onun ayıplarını örter."
  • 20. Ahde vefa, sözün yerine getirilmesi. ُ‫ن‬َ‫س‬ْ‫ح‬َ‫أ‬ َ‫ي‬ِ‫ه‬ ‫ي‬ِ‫ت‬َّ‫ل‬‫ا‬ِ‫ب‬ َّ‫َل‬ِ‫إ‬ ِ‫يم‬ِ‫ت‬َ‫ي‬ْ‫ل‬‫ا‬ َ‫ل‬‫ا‬َ‫م‬ ْ‫ا‬‫و‬ُ‫ب‬َ‫ر‬ْ‫ق‬َ‫ت‬ َ‫َل‬َ‫و‬ ِ‫د‬ْ‫ه‬َ‫ع‬ْ‫ل‬‫ا‬ِ‫ب‬ ْ‫ا‬‫و‬ُ‫ف‬ ْ‫و‬َ‫أ‬َ‫و‬ ُ‫ه‬َّ‫د‬ُ‫ش‬َ‫أ‬ َ‫غ‬ُ‫ل‬ْ‫ب‬َ‫ي‬ ‫ى‬َّ‫ت‬َ‫ح‬ ً‫َل‬‫ُو‬‫ؤ‬ْ‫س‬َ‫م‬ َ‫َان‬‫ك‬ َ‫د‬ْ‫ه‬َ‫ع‬ْ‫ل‬‫ا‬ َّ‫ن‬ِ‫إ‬ İsrâ sûresi (17), 34
  • 21. “Verdiğiniz sözü ve yaptığınız antlaşmayı yerine getirin. Çünkü verilen söz, sorumluluğu gerektirir.” İsrâ sûresi (17), 34
  • 22. Hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (Vaat söz vermek borçtur. Sözünde durmayana yazıklar olsun.) [Deylemi]
  • 23. Müslümanlarla insaflı olmak. َ‫ق‬ ‫وا‬ُ‫ن‬‫ُو‬‫ك‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ِ ّٰ ِِ َ‫ين‬ ٖ‫ام‬َّ‫و‬ ِ‫ط‬ْ‫س‬ِ‫ق‬ْ‫ل‬‫ا‬ِ‫ب‬ َ‫ء‬‫َا‬‫د‬َ‫ه‬ُ‫ش‬ ْ‫و‬َ‫ق‬ ُ‫ن‬ٰ‫ا‬َ‫ن‬َ‫ش‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ن‬َ‫م‬ ِ‫ر‬ْ‫ج‬َ‫ي‬ َ‫َل‬َ‫و‬‫وا‬ُ‫ل‬ِ‫د‬ْ‫ع‬َ‫ت‬ َّ‫َل‬َ‫ا‬ ‫ى‬ٰ‫ل‬َ‫ع‬ ٍ‫م‬ ‫ى‬ ٰ‫و‬ْ‫ق‬َّ‫ت‬‫ل‬ِ‫ل‬ ُ‫ب‬َ‫ر‬ْ‫ق‬َ‫ا‬ َ‫و‬ُ‫ه‬ ‫وا‬ُ‫ل‬ِ‫د‬ْ‫ع‬ِ‫ا‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬‫ا‬َ‫و‬‫ي‬ٖ‫ب‬َ‫خ‬ َ ِّٰ‫ا‬ َّ‫ن‬ِ‫ا‬ َ ِّٰ‫ا‬َ‫ون‬ُ‫ل‬َ‫م‬ْ‫ع‬َ‫ت‬ ‫ا‬َ‫م‬ِ‫ب‬ ٌ‫ر‬ Maide-8
  • 24. Ey iman edenler! Allah için hakkı titizlikle ayakta tutan, adalet ile şahitlik eden kimseler olun. Bir topluma olan kininiz, sakın ha sizi adaletsizliğe itmesin. Âdil olun. Bu, takvaya daha yakındır. Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır. Maide-8
  • 25. Büyüklere saygı göstermek, küçüklere de sevgi ve iyilikle davranmak. Peygamberimiz (sav); “ Küçüklerimize merhamet etmeyen, büyüklerimize saygı duymayan bizden değildir” buyurmuştur. (Tirmizi 7/155)
  • 26. İnsanların arasını bulmak ve onları barıştırmak. ْ‫م‬ُ‫ك‬ْ‫ي‬َ‫و‬َ‫خ‬َ‫ا‬ َ‫ن‬ْ‫ي‬َ‫ب‬ ‫وا‬ُ‫ح‬ِ‫ل‬ْ‫ص‬َ‫ا‬َ‫ف‬ ٌ‫ة‬َ‫و‬ْ‫ِخ‬‫ا‬ َ‫ون‬ُ‫ن‬ِ‫م‬ْ‫ؤ‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫م‬َّ‫ن‬ِ‫ا‬ َ‫ون‬ُ‫م‬َ‫ح‬ْ‫ر‬ُ‫ت‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ل‬َ‫ع‬َ‫ل‬ َ ِّٰ‫ا‬ ‫وا‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬‫ا‬َ‫و‬ Hücürat-10
  • 27. Mü’minler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin. Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhamet edilsin. Hücürat-10
  • 28. Peygamber şöyle buyurdu: "Aralarında düşmanlık olan iki müminin arasını bulmaktır. O müminlerin arasını açmak dini traş etmektir."
  • 29. Müslümana her halda yardım etmek Hz. Peygamber şöyle buyurdu: "Din kardeşin zalim de olsa mazlum da olsa ona yardım et." Bir adam: -Ya Resulallah! Kardeşim mazlumsa ona yardım edeyim.
  • 30. Ama zalimse ona nasıl yardım edeyim, söyler misin? dedi. Peygamberimiz: "Onu zulümden alıkoyar, zulmüne engel olursun. Şüphesiz ki bu ona yardım etmektir" buyurdu. (Buhari, Mezalim
  • 31. Müslümanların su-i zannına sebep olan yerlerden kaçınmak. ‫وا‬ُ‫ن‬َ‫م‬ٰ‫ا‬ َ‫ين‬ ٖ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫ي‬َ‫ا‬ ‫ا‬َ‫ي‬ ِ‫ن‬َّ‫ظ‬‫ال‬ َ‫ن‬ِ‫م‬ ‫ا‬ً‫ير‬ٖ‫َث‬‫ك‬ ‫وا‬ُ‫ب‬ِ‫ن‬َ‫ت‬ْ‫اج‬ ٌ‫م‬ْ‫ث‬ِ‫ا‬ ِ‫ن‬َّ‫ظ‬‫ال‬ َ‫ض‬ْ‫ع‬َ‫ب‬ َّ‫ن‬ِ‫ا‬ Hücürat-12
  • 32. Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Hücürat-12
  • 33. Müminlerin ihtiyacını gidermek, ihtiyaçlarının giderilmesi için çabalamak ve sorunlarını bertaraf etmek.
  • 34. “Müslüman müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez, onu (düşmanına) teslim etmez. Kim, (mümin) kardeşinin bir ihtiyacını giderirse Allah da onun bir ihtiyacını giderir.
  • 35. Kim, bir müslümanı bir sıkıntıdan kurtarırsa, bu sebeple Allah da onu kıyamet günü sıkıntılarının birinden kurtarır. Kim bir müslümanı(n kusurunu) örterse, Allah da kıyamet günü onu(n kusurunu) örter.”
  • 36. Müslümanın ırzını ve şerefini, onun gıyabında muhafaza etmek. Eğer birisi, bir müslümanı töhmet altında bırakırsa, o müslümanı savunmak farzdır. Rasûlüllah (s.a.v.) şöyle buyurmaktadırlar:
  • 37. "Herhangi bir kimse, şerefi çiğnenen ve ırzına leke getirilen bir yerde bir müslümana yardım etmeyip, onu rezil eder bir şekilde terkederse, Allah da onu, zafer kazanmayı ve yardım görmeyi istediği bir yerde yardımsız bırakıp rezil eder.
  • 38. (Yine herhangi bir kimse ırzının küçük düşürüldüğü, saygınlığının çiğnendiği bir yerde bir müslümana yardım ederse, Allah (c.c.) da, onun zafer ve yardım istediği bir yerde kendisine zafer ve yardım kazandırır.
  • 39. Selamlaşmak, tokalaşmak ve onunla kucaklaşmalı, öksürdüğünde dua ile karşılık vermeli ve Allah’tan onun için rahmet talep etmeli. Resülullah s.a.s şöyle buyurdu:
  • 40. "Canım kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki sizler iman etmedikçe cennete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş olmazsınız. Yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayınız!"
  • 41. Ziyaretleşmek, görüşmek, cenaze merasimine katılmak, kabirleri ziyaret etmek, başsağlığı dilemek, vefat edenin yakınlarının taziyelerine katılarak onları teselli etmek… Bunlar da müslümanların birbirlerine karşı yerine getirmeleri gereken haklardır.