ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Mustafa kemal atatürk

•Download as PPTX, PDF•
•
M
Manas Abdibaliev

Mustafa Kemal Ataturks Biography

Convert to study materialsBETA

Transform any presentation into ready-made study material—select from outputs like summaries, definitions, and practice questions.

1 of 22
Downloaded 11 times
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK (19 MAYIS 1881, SELANIK – 10 KASIM 1938, İSTANBUL)
• 1839'DA KOCACIK'TA DOĞDUĞU SANILAN BABASI ALI RIZA EFENDI, ASLEN MANASTIR'A BAĞLI DEBRE-I BÂLÂ'DANDIR. BABASININ AILESI ARNAVUTLARDAN YA DA 14-15. YÜZYILDA ANADOLU'DAN BÖLGEYE GÖÇ ETMIŞ OLAN YÖRÜKLERDENDIR. AILESI ILE SELANIK'E GÖÇ EDEN ALI RIZA BEY, BURADA GÜMRÜK MEMURLUĞU VE KERESTE TICARETI YAPTI. ALI RIZA BEY, 93 HARBI (1877-78) ESNASINDA YEREL BIRLIKLERDE TEĞMENLIK YAPMIŞTI. BU DURUM, ATATÜRK'ÜN AILESININ KISMEN DE OLSA OSMANLI'DAKI EGEMEN ELITLERDEN OLDUĞUNU GÖSTERIR. • ALI RIZA BEY, 1871 YILINDA, 1857 YILINDA SELANIK'IN BATISINDAKI LANGAZA'DA ÇIFTÇI BIR AILEDE DOĞAN ZÜBEYDE HANIM'LA EVLENMIŞTI. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK, BU ÇIFTIN ÇOCUĞU OLARAK RUMÎ 1296 (MILADÎ 1881) YILINDA SELANIK'TE DOĞMUŞTUR. SAMSUN'A ÇIKTIĞI 19 MAYIS TARIHINI DOĞUM GÜNÜ KABUL ETMIŞTIR. FATMA, ÖMER, AHMET, NACIYE VE MAKBULE ADLI BEŞ KARDEŞININ ILK DÖRDÜ KÜÇÜK YAŞTA HAYATINI KAYBETMIŞTIR.
KIZ KARDEŞI MAKBULE HANIM, ANNESI ZÜBEYDE HANIM VE ATATÜRK
ÇOCUKLUK VE GENÇLIK (1881-1904) • 1888 YILINDA BABASINI KAYBETTI. • BIR SÜRE RAPLA ÇIFTLIĞI'NDE ANNESININ ÜVEY KARDEŞI HÜSEYIN'IN YANINDA KALIP HAFIF ÇIFTLIK IŞLERIYLE UĞRAŞTIKTAN SONRA EĞITIMSIZ KALACAĞINDAN ENDIŞE EDEN ANNESININ ISTEĞIYLE SELANIK'E DÖNÜP OKULUNU BITIRDI. BU ARADA ZÜBEYDE HANIM, SELANIK'TE GÜMRÜK MEMURU OLAN RAGIP BEY ILE EVLENDI. • ŞIMDI MÜZE OLAN KOCA KASIM PAŞA MAHALLESI, ISLAHHANE CADDESI'NDEKI EV 1870'TE RODOSLU MÜDERRIS HACI MEHMED VAKFI TARAFINDAN YAPTIRILMIŞ VE 1878'DE YENI EVLENEN ALI RIZA BEY TARAFINDAN KIRALANMIŞTIR ANCAK O ÖLDÜKTEN SONRA MUSTAFA VE AILESI BU EVDEN YANINDAKI 2 KATLI, 3 ODALI VE MUTFAKLI DAHA KÜÇÜK EVE TAŞINMIŞLARDIR.
• MUSTAFA, SEKÜLER BIR OKUL OLAN VE BÜROKRAT YETIŞTIREN SELÂNIK MÜLKIYE RÜŞTIYESI'NE KAYDOLDU. ANCAK MUHITINDEKI ASKERÎ ÖĞRENCILERIN ÜNIFORMALARINDAN DA ETKILENEREK ANNESININ KARŞI ÇIKMASINA RAĞMEN- 1893 YILINDA SELÂNIK ASKERÎ RÜŞTIYESI'NE GIRDI. BU OKULDA MATEMATIK ÖĞRETMENI YÜZBAŞI ÜSKÜPLÜ MUSTAFA SABRI BEY, ONA ANLAMI MÜKEMMELLIK, OLGUNLUK OLAN "KEMAL" ADINI VERDI. FRANSIZCA ÖĞRETMENI YÜZBAŞI NAKIYÜDDIN BEY (YÜCEKÖK), ÖZGÜRLÜK DÜŞÜNCESIYLE GENÇ MUSTAFA KEMAL'IN DÜŞÜNCE YAPISINI ETKILEDI. MUSTAFA KEMAL KULELI ASKERÎ İDADISI'NE GIRMEYI DÜŞÜNDÜYSE DE ONA AĞABEYLIK YAPAN SELÂNIKLI SUBAY HASAN BEY'IN TAVSIYESINE UYARAK MANASTIR ASKERÎ İDADISI'NE KAYDOLDU. 1896-1899 YILLARINDA OKUDUĞU MANASTIR ASKERÎ İDADISI'NDE TARIH ÖĞRETMENI KOLAĞASI MEHMET TEVFIK BEY (BILGE), MUSTAFA KEMAL'IN TARIHE OLAN MERAKINI GÜÇLENDIRDI. BU TARIHTE BAŞLAYAN1897 OSMANLI- YUNAN SAVAŞI'NA GÖNÜLLÜ OLARAK KATILMAK ISTEDIYSE DE HEM IDADI ÖĞRENCISI OLDUĞU IÇIN HEM DE 16 YAŞINDA OLDUĞUNDAN DOLAYI CEPHEYE GIDEMEMIŞTIR. BU OKULU IKINCILIKLE BITIRDI. 13 MART 1899'DA İSTANBUL'DA MEKTEB-I HARBIYE-I ŞAHANE'YE GIRDI. BIRINCI SINIFI 27., IKINCI SINIFI 11., ÜÇÜNCÜ SINIFI 1902'DE MÜLAZIM (BUGÜNKÜ ISMIYLETEĞMEN) RÜTBESIYLE 549 KIŞI ARASINDAN PIYADE SINIF SEKIZINCISI OLARAK BITIRDI. AKABINDE ERKAN-I HARBIYE MEKTEBI'NE (HARP AKADEMISI) DEVAM
HARP OKULU'NDA ARKADAŞLARI ILE BIRLIKTE, 1901
ASKERLIK (1905-1918) • 11 OCAK 1905'TE YÜZBAŞI RÜTBESIYLE AKADEMI'YI TAMAMLADI. 1905-1907 YILLARI ARASINDA ŞAM'DA 5. ORDU EMRINDE GÖREV YAPTI. 1907'DE KOLAĞASI (KIDEMLI YÜZBAŞI) OLDU. MANASTIR'A III. ORDU'YA ATANDI. 19 NISAN 1909'DA İSTANBUL'A GIREN HAREKET ORDUSU'NDA KURMAY BAŞKANI OLARAK GÖREV ALDI. 1910 YILINDA FRANSA'YA GÖNDERILDI. PICARDIE MANEVRALARI'NA KATILDI. 1911 YILINDA İSTANBUL'DA GENEL KURMAY BAŞKANLIĞI EMRINDE ÇALIŞMAYA BAŞLADI. • 1911 YILINDA İTALYANLARIN TRABLUSGARP'A HÜCUMU ILE BAŞLAYAN SAVAŞTA, MUSTAFA KEMAL BIR GRUP ARKADAŞIYLA BIRLIKTE TOBRUK VE DERNE BÖLGESINDE GÖREV ALDI. 22 ARALIK 1911'DE İTALYANLARA KARŞI TOBRUK SAVAŞINI KAZANDI. 6 MART 1912'DE DERNE KOMUTANLIĞINA GETIRILDI.
• EKIM 1912'DE BALKAN SAVAŞI BAŞLAYINCA MUSTAFA KEMAL GELIBOLU VE BOLAYIR'DAKI BIRLIKLERLE SAVAŞA KATILDI. DIMETOKA VE EDIRNE'NIN GERI ALINIŞINDA BÜYÜK HIZMETLERI GÖRÜLDÜ. 1913 YILINDA SOFYA ATEŞEMILITERLIĞINE ATANDI. BU GÖREVDE IKEN 1914 YILINDA YARBAYLIĞA YÜKSELDI. ATEŞEMILITERLIK GÖREVI OCAK 1915'TE SONA ERDI. BU SIRADA I. DÜNYA SAVAŞI BAŞLAMIŞ, OSMANLI İMPARATORLUĞU SAVAŞA GIRMEK ZORUNDA KALMIŞTI. MUSTAFA KEMAL 19. TÜMENI KURMAK ÜZERE
TRABLUSGARP SAVAŞI BALKAN SAVAŞLARI,
• 1914 YILINDA BAŞLAYAN I. DÜNYA SAVAŞI'NDA, MUSTAFA KEMAL ÇANAKKALE'DE BIR KAHRAMANLIK DESTANI YAZIP İTILAF DEVLETLERINE "ÇANAKKALE GEÇILMEZ! " DEDIRTTI. 18 MART 1915'TE ÇANAKKALE BOĞAZINI GEÇMEYE KALKAN İNGILIZ VE FRANSIZ DONANMASI AĞIR KAYIPLAR VERINCE GELIBOLU YARIMADASI'NA ASKER ÇIKARMAYA KARAR VERDILER. 25 NISAN 1915'TE ARIBURNU'NA ÇIKAN DÜŞMAN KUVVETLERINI, MUSTAFA KEMAL'IN KOMUTA ETTIĞI 19. TÜMEN CONKBAYIRI'NDA DURDURDU. MUSTAFA KEMAL, BU BAŞARI ÜZERINE ALBAYLIĞA YÜKSELDI. İNGILIZLER 6-7 AĞUSTOS 1915'TE ARIBURNU'NDA TEKRAR TAARRUZA GEÇTI. ANAFARTALAR GRUBU KOMUTANI MUSTAFA KEMAL 9-10 AĞUSTOS'TA ANAFARTALAR ZAFERINI KAZANDI. BU ZAFERI 17 AĞUSTOS'TA KIREÇTEPE, 21 AĞUSTOS'TA II. ANAFARTALAR ZAFERLERI TAKIP ETTI. ÇANAKKALE SAVAŞLARINDA YAKLAŞIK 253.000 ŞEHIT VEREN TÜRK ULUSU ONURUNU İTILAF DEVLETLERINE KARŞI KORUMASINI BILMIŞTIR. MUSTAFA KEMAL'IN ASKERLERINE "BEN SIZE TAARRUZU
• MUSTAFA KEMAL ÇANAKKALE SAVAŞLARI'DAN SONRA 1916'DA EDIRNE VE DIYARBAKIR'DA GÖREV ALDI. 1 NISAN 1916'DA TÜMGENERALLIĞE YÜKSELDI. RUS KUVVETLERIYLE SAVAŞARAK MUŞ VE BITLIS'IN GERI ALINMASINI SAĞLADI. ŞAM VE HALEP'TEKI KISA SÜRELI GÖREVLERINDEN SONRA 1917'DE İSTANBUL'A GELDI. VELIHAT VAHIDETTIN EFENDI'YLE ALMANYA'YA GIDEREK CEPHEDE INCELEMELERDE BULUNDU. BU SEYEHATTEN SONRA HASTALANDI. VIYANA VE KARISBAD'A GIDEREK TEDAVI OLDU. 15 AĞUSTOS 1918'DE HALEP'E 7. ORDU KOMUTANI OLARAK DÖNDÜ. BU CEPHEDE İNGILIZ KUVVETLERINE KARŞI BAŞARILI SAVUNMA SAVAŞLARI YAPTI. MONDROS MÜTAREKESI'NIN IMZALANMASINDAN BIR GÜN SONRA, 31 EKIM 1918'DE YILDIRIM ORDULARI GRUBU KOMUTANLIĞINA GETIRILDI. BU ORDUNUN KALDIRILMASI ÜZERINE 13 KASIM 1918'DE İSTANBUL'A GELIP HARBIYE NEZÂRETI'NDE (BAKANLIĞINDA) GÖREVE BAŞLADI.
• MONDROS MÜTAREKESI'NDEN SONRA İTILAF DEVLETLERI'NIN OSMANLI ORDULARINI IŞGALE BAŞLAMALARI ÜZERINE; MUSTAFA KEMAL 9. ORDU MÜFETTIŞI OLARAK 19 MAYIS 1919'DA SAMSUN'A ÇIKTI. 22 HAZIRAN 1919'DA AMASYA'DA YAYIMLADIĞI GENELGEYLE "MILLETIN ISTIKLÂLINI YINE MILLETIN AZIM VE KARARININ KURTARACAĞINI " ILAN EDIP SIVAS KONGRESI'NI TOPLANTIYA ÇAĞIRDI. 23 TEMMUZ - 7 AĞUSTOS 1919 TARIHLERI ARASINDA ERZURUM, 4 - 11 EYLÜL 1919 TARIHLERI ARASINDA DA SIVAS KONGRESI'NI TOPLAYARAK VATANIN KURTULUŞU IÇIN IZLENECEK YOLUN BELIRLENMESINI SAĞLADI. 27 ARALIK 1919'DA ANKARA'DA HEYECANLA KARŞILANDI. 23 NISAN 1920'DE TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI'NIN AÇILMASIYLA TÜRKIYE CUMHURIYETI'NIN KURULMASI YOLUNDA ÖNEMLI BIR ADIM ATILMIŞ OLDU. MECLIS VE HÜKÜMET BAŞKANLIĞINA MUSTAFA KEMAL SEÇILDI TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI,
Mustafa kemal atatürk
• TÜRK KURTULUŞ SAVAŞI 15 MAYIS 1919'DA YUNANLILARIN İZMIR'I IŞGALI SIRASINDA DÜŞMANA ILK KURŞUNUN ATILMASIYLA BAŞLADI. 10 AĞUSTOS 1920 TARIHINDE SEVR ANTLAŞMASI'NI IMZALAYARAK ARALARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU'NU PAYLAŞAN I. DÜNYA SAVAŞI'NIN GALIP DEVLETLERINE KARŞI ÖNCE KUVÂ-YI MILLIYE ADI VERILEN MILIS KUVVETLERIYLE SAVAŞILDI. TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI DÜZENLI ORDUYU KURDU, KUVÂ-YI MILLIYE -
MUSTAFA KEMAL YÖNETIMINDEKI TÜRK KURTULUŞ SAVAŞININ ÖNEMLI AŞAMALARI ŞUNLARDIR: • SARIKAMIŞ (20 EYLÜL 1920), KARS (30 EKIM 1920) VE GÜMRÜ'NÜN (7 KASIM 1920) KURTARILIŞI. • ÇUKUROVA, GAZI ANTEP, KAHRAMAN MARAŞ ŞANLI URFA SAVUNMALARI (1919- 1921) • I. İNÖNÜ ZAFERI (6 -10 OCAK 1921) • II. İNÖNÜ ZAFERI (23 MART-1 NISAN 1921) • SAKARYA ZAFERI (23 AĞUSTOS-13 EYLÜL 1921) • BÜYÜK TAARRUZ, BAŞKOMUTAN MEYDAN MUHABERESI VE BÜYÜK ZAFER (26 AĞUSTOS 9 EYLÜL 1922)
• SAKARYA ZAFERINDEN SONRA 19 EYLÜL 1921'DE TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI MUSTAFA KEMAL'E MAREŞAL RÜTBESI VE GAZI UNVANINI VERDI. KURTULUŞ SAVAŞI, 24 TEMMUZ 1923'TE IMZALANAN LOZAN ANTLAŞMASI'YLA SONUÇLANDI. BÖYLECE SEVR ANTLAŞMASI'YLA PARAMPARÇA EDILEN, TÜRKLERE 5-6 IL BÜYÜKLÜĞÜNDE VATAN BIRAKILAN TÜRKIYE TOPRAKLARI ÜZERINDE ULUSAL BIRLIĞE DAYALI YENI TÜRK DEVLETININ KURULMASI IÇIN HIÇBIR ENGEL KALMADI. • 23 NISAN 1920'DE ANKARA'DA TBMM'NIN AÇILMASIYLA TÜRKIYE CUMHURIYETI'NIN KURULUŞU MÜJDELENMIŞTIR. MECLISIN TÜRK KURTULUŞ SAVAŞI'NI BAŞARIYLA YÖNETMESI, YENI TÜRK DEVLETININ KURULUŞUNU HIZLANDIRDI. 1 KASIM 1922'DE HILÂFET VE SALTANAT BIRBIRINDEN AYRILDI, SALTANAT KALDIRILDI. BÖYLECE OSMANLI İMPARATORLUĞU'YLA YÖNETIM BAĞLARI KOPARILDI. 29 EKIM 1923'TE CUMHURIYET IDARESI KABUL EDILDI, ATATÜRK OYBIRLIĞIYLE ILK CUMHURBAŞKANI SEÇILDI. 30 EKIM 1923 GÜNÜ İSMET İNÖNÜ TARAFINDAN CUMHURIYET'IN ILK HÜKÜMETI KURULDU. TÜRKIYE CUMHURIYETI, "EGEMENLIK KAYITSIZ
• SOYADI KANUNU GEREĞINCE, 24 KASIM 1934'DE TBMM'NCE MUSTAFA KEMAL'E "ATATÜRK" SOYADI VERILDI. ATATÜRK, 24 NISAN 1920 VE 13 AĞUSTOS 1923 TARIHLERINDE TBMM BAŞKANLIĞINA SEÇILDI. BU BAŞKANLIK GÖREVI, DEVLET-HÜKÜMET BAŞKANLIĞI DÜZEYINDEYDI. 29 EKIM 1923 YILINDA CUMHURIYET ILAN EDILDI VE ATATÜRK ILK CUMHURBAŞKANI SEÇILDI. ANAYASA GEREĞINCE DÖRT YILDA BIR CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇIMLERI YENILENDI. 1927,1931, 1935 YILLARINDA TBMM ATATÜRK'Ü YENIDEN CUMHURBAŞKANLIĞINA SEÇTI. • ATATÜRK SIK SIK YURT GEZILERINE ÇIKARAK DEVLET ÇALIŞMALARINI YERINDE DENETLEDI. İLGILILERE AKSAYAN YÖNLERLE ILGILI EMIRLER VERDI. CUMHURBAŞKANI SIFATIYLA TÜRKIYE'YI ZIYARET EDEN YABANCI ÜLKE DEVLET BAŞKANLARINI, BAŞBAKANLARINI, BAKANLARINI KOMUTANLARINI AĞIRLADI. • 15-20 EKIM 1927 TARIHINDE KURTULUŞ SAVAŞI'NI VE CUMHURIYET'IN KURULUŞUNU ANLATAN BÜYÜK NUTKUNU, 29 EKIM 1933 TARIHINDE DE 10. YIL NUTKU'NU OKUDU. ATATÜRK ÖZEL YAŞAMINDA SADELIK IÇINDE YAŞADI. 29 OCAK 1923'DE LATIFE HANIMLA EVLENDI. BIRÇOK YURT GEZISINE BIRLIKTE ÇIKTILAR. BU EVLILIK 5 AĞUSTOS 1925 TARIHINE DEK SÜRDÜ. ÇOCUKLARI ÇOK SEVEN ATATÜRK AFET (İNAN), SABIHA (GÖKÇEN), FIKRIYE, ÜLKÜ, NEBILE, RUKIYE, ZEHRA ADLI KIZLARI VE MUSTAFA ADLI
KURTULUŞ SAVAŞI'NI VE CUMHURIYET'IN KURULUŞUNU ANLATAN BÜYÜK NUTKUNU, 29 EKIM 1933
• 1937 YILINDA ÇIFTLIKLERINI HAZINEYE, BIR KISIM TAŞINMAZLARINI DA ANKARA VE BURSA BELEDIYELERINE BAĞIŞLADI. MIRASINDAN KIZKARDEŞINE, MANEVI EVLATLARINA, TÜRK DIL VE TARIH KURUMLARINA PAY AYIRDI. KITAP OKUMAYI, MÜZIK DINLEMEYI, DANS ETMEYI, ATA BINMEYI VE YÜZMEYI ÇOK SEVERDI. ZEYBEK OYUNLARINA, GÜREŞE, RUMELI TÜRKÜLERINE AŞIRI ILGISI VARDI. TAVLA VE BILARDO OYNAMAKTAN BÜYÜK KEYIF ALIRDI. SAKARYA ADLI ATIYLA, KÖPEĞI FOX'A ÇOK DEĞER VERIRDI. ZENGIN BIR KITAPLIK OLUŞTURMUŞTU. AKŞAM YEMEKLERINE DEVLET VE BILIM ADAMLARINI, SANATÇILARI DAVET EDER, ÜLKENIN SORUNLARINI TARTIŞIRDI. TEMIZ VE DÜZENLI GIYINMEYE ÖZEN GÖSTERIRDI. DOĞAYI ÇOK SEVERDI. SIK SIK ATATÜRK ORMAN ÇIFTLIĞI'NE GIDER, ÇALIŞMALARA BIZZAT KATILIRDI.
• MUSTAFA KEMAL ATATÜRK FRANSIZCA VE ALMANCA BILIYORDU. 10 KASIM 1938 SAAT 9.05'TE YAKALANDIĞI SIROZ HASTALIĞINDAN KURTULAMAYARAK İSTANBUL'DA DOLMABAHÇE SARAYI'NDA HAYATA GÖZLERINI YUMDU. CENAZESI 21 KASIM 1938 GÜNÜ TÖRENLE GEÇICI ISTIRAHATGÂHI OLAN ANKARA ETNOGRAFYA MÜZESI'NDE TOPRAĞA VERILDI. ANITKABIR YAPILDIKTAN SONRA NÂŞI GÖRKEMLI BIR TÖRENLE 10
• EKONOMI ÜZERINE: ATATÜRK DEVRIMLERININ SONUCUNDA, TÜRKIYE'NIN EKONOMIK YAPISI TÜMÜYLE IYI YÖNDE BIR GELIŞME GÖSTERMIŞTIR. KAPITÜLASYONLARIN KALDIRILMASI ILE BIRLIKTE, ULUSAL BIR EKONOMI IÇIN GEREKLI OLAN TEMEL ATILMIŞTIR. ATATÜRK'ÜN ÜLKE EKONOMISI HAKKINDAKI DÜŞÜNCESINI, "MEMLEKETIN EFENDISI HAKIKI MÜSTAHSIL OLAN KÖYLÜDÜR" SÖZLERINDE BULMAK MÜMKÜNDÜR. • DIŞ POLITIKA ÜZERINE: O DÖNEMDE BIRÇOK ÜLKE YÖNETICISININ IZLEDIĞI IÇ ÇATIŞMA POLITIKALARINA, POLIS DEVLETI TAKTIKLERINE VE NIHAYET ULUSLARARASI IHTILAFLARA YÖNELMELERINE RAĞMEN, ATATÜRK'ÜN "YURTTA SULH, CIHANDA SULH" SÖZÜNE SIKI BIR BIÇIMDE, BAĞLI KALAN TÜRKIYE, BU DÖNEMDE ÜLKE IÇERISINDEKI DEVLETI VE ONUN KURUMLARINI IÇTEN ÇÖKERTME GIRIŞIMLERINI ENGELLEYEBILDIĞI GIBI, SAVAŞLARA DA BULAŞMAMAYI BAŞARMIŞTIR.
DİKKATINIZ IÇIN TEŞEKKÜRLER

More Related Content

Mustafa kemal atatürk

  • 1. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK (19 MAYIS 1881, SELANIK – 10 KASIM 1938, İSTANBUL)
  • 2. • 1839'DA KOCACIK'TA DOĞDUĞU SANILAN BABASI ALI RIZA EFENDI, ASLEN MANASTIR'A BAĞLI DEBRE-I BÂLÂ'DANDIR. BABASININ AILESI ARNAVUTLARDAN YA DA 14-15. YÜZYILDA ANADOLU'DAN BÖLGEYE GÖÇ ETMIŞ OLAN YÖRÜKLERDENDIR. AILESI ILE SELANIK'E GÖÇ EDEN ALI RIZA BEY, BURADA GÜMRÜK MEMURLUĞU VE KERESTE TICARETI YAPTI. ALI RIZA BEY, 93 HARBI (1877-78) ESNASINDA YEREL BIRLIKLERDE TEĞMENLIK YAPMIŞTI. BU DURUM, ATATÜRK'ÜN AILESININ KISMEN DE OLSA OSMANLI'DAKI EGEMEN ELITLERDEN OLDUĞUNU GÖSTERIR. • ALI RIZA BEY, 1871 YILINDA, 1857 YILINDA SELANIK'IN BATISINDAKI LANGAZA'DA ÇIFTÇI BIR AILEDE DOĞAN ZÜBEYDE HANIM'LA EVLENMIŞTI. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK, BU ÇIFTIN ÇOCUĞU OLARAK RUMÎ 1296 (MILADÎ 1881) YILINDA SELANIK'TE DOĞMUŞTUR. SAMSUN'A ÇIKTIĞI 19 MAYIS TARIHINI DOĞUM GÜNÜ KABUL ETMIŞTIR. FATMA, ÖMER, AHMET, NACIYE VE MAKBULE ADLI BEŞ KARDEŞININ ILK DÖRDÜ KÜÇÜK YAŞTA HAYATINI KAYBETMIŞTIR.
  • 3. KIZ KARDEŞI MAKBULE HANIM, ANNESI ZÜBEYDE HANIM VE ATATÜRK
  • 4. ÇOCUKLUK VE GENÇLIK (1881-1904) • 1888 YILINDA BABASINI KAYBETTI. • BIR SÜRE RAPLA ÇIFTLIĞI'NDE ANNESININ ÜVEY KARDEŞI HÜSEYIN'IN YANINDA KALIP HAFIF ÇIFTLIK IŞLERIYLE UĞRAŞTIKTAN SONRA EĞITIMSIZ KALACAĞINDAN ENDIŞE EDEN ANNESININ ISTEĞIYLE SELANIK'E DÖNÜP OKULUNU BITIRDI. BU ARADA ZÜBEYDE HANIM, SELANIK'TE GÜMRÜK MEMURU OLAN RAGIP BEY ILE EVLENDI. • ŞIMDI MÜZE OLAN KOCA KASIM PAŞA MAHALLESI, ISLAHHANE CADDESI'NDEKI EV 1870'TE RODOSLU MÜDERRIS HACI MEHMED VAKFI TARAFINDAN YAPTIRILMIŞ VE 1878'DE YENI EVLENEN ALI RIZA BEY TARAFINDAN KIRALANMIŞTIR ANCAK O ÖLDÜKTEN SONRA MUSTAFA VE AILESI BU EVDEN YANINDAKI 2 KATLI, 3 ODALI VE MUTFAKLI DAHA KÜÇÜK EVE TAŞINMIŞLARDIR.
  • 5. • MUSTAFA, SEKÜLER BIR OKUL OLAN VE BÜROKRAT YETIŞTIREN SELÂNIK MÜLKIYE RÜŞTIYESI'NE KAYDOLDU. ANCAK MUHITINDEKI ASKERÎ ÖĞRENCILERIN ÜNIFORMALARINDAN DA ETKILENEREK ANNESININ KARŞI ÇIKMASINA RAĞMEN- 1893 YILINDA SELÂNIK ASKERÎ RÜŞTIYESI'NE GIRDI. BU OKULDA MATEMATIK ÖĞRETMENI YÜZBAŞI ÜSKÜPLÜ MUSTAFA SABRI BEY, ONA ANLAMI MÜKEMMELLIK, OLGUNLUK OLAN "KEMAL" ADINI VERDI. FRANSIZCA ÖĞRETMENI YÜZBAŞI NAKIYÜDDIN BEY (YÜCEKÖK), ÖZGÜRLÜK DÜŞÜNCESIYLE GENÇ MUSTAFA KEMAL'IN DÜŞÜNCE YAPISINI ETKILEDI. MUSTAFA KEMAL KULELI ASKERÎ İDADISI'NE GIRMEYI DÜŞÜNDÜYSE DE ONA AĞABEYLIK YAPAN SELÂNIKLI SUBAY HASAN BEY'IN TAVSIYESINE UYARAK MANASTIR ASKERÎ İDADISI'NE KAYDOLDU. 1896-1899 YILLARINDA OKUDUĞU MANASTIR ASKERÎ İDADISI'NDE TARIH ÖĞRETMENI KOLAĞASI MEHMET TEVFIK BEY (BILGE), MUSTAFA KEMAL'IN TARIHE OLAN MERAKINI GÜÇLENDIRDI. BU TARIHTE BAŞLAYAN1897 OSMANLI- YUNAN SAVAŞI'NA GÖNÜLLÜ OLARAK KATILMAK ISTEDIYSE DE HEM IDADI ÖĞRENCISI OLDUĞU IÇIN HEM DE 16 YAŞINDA OLDUĞUNDAN DOLAYI CEPHEYE GIDEMEMIŞTIR. BU OKULU IKINCILIKLE BITIRDI. 13 MART 1899'DA İSTANBUL'DA MEKTEB-I HARBIYE-I ŞAHANE'YE GIRDI. BIRINCI SINIFI 27., IKINCI SINIFI 11., ÜÇÜNCÜ SINIFI 1902'DE MÜLAZIM (BUGÜNKÜ ISMIYLETEĞMEN) RÜTBESIYLE 549 KIŞI ARASINDAN PIYADE SINIF SEKIZINCISI OLARAK BITIRDI. AKABINDE ERKAN-I HARBIYE MEKTEBI'NE (HARP AKADEMISI) DEVAM
  • 6. HARP OKULU'NDA ARKADAŞLARI ILE BIRLIKTE, 1901
  • 7. ASKERLIK (1905-1918) • 11 OCAK 1905'TE YÜZBAŞI RÜTBESIYLE AKADEMI'YI TAMAMLADI. 1905-1907 YILLARI ARASINDA ŞAM'DA 5. ORDU EMRINDE GÖREV YAPTI. 1907'DE KOLAĞASI (KIDEMLI YÜZBAŞI) OLDU. MANASTIR'A III. ORDU'YA ATANDI. 19 NISAN 1909'DA İSTANBUL'A GIREN HAREKET ORDUSU'NDA KURMAY BAŞKANI OLARAK GÖREV ALDI. 1910 YILINDA FRANSA'YA GÖNDERILDI. PICARDIE MANEVRALARI'NA KATILDI. 1911 YILINDA İSTANBUL'DA GENEL KURMAY BAŞKANLIĞI EMRINDE ÇALIŞMAYA BAŞLADI. • 1911 YILINDA İTALYANLARIN TRABLUSGARP'A HÜCUMU ILE BAŞLAYAN SAVAŞTA, MUSTAFA KEMAL BIR GRUP ARKADAŞIYLA BIRLIKTE TOBRUK VE DERNE BÖLGESINDE GÖREV ALDI. 22 ARALIK 1911'DE İTALYANLARA KARŞI TOBRUK SAVAŞINI KAZANDI. 6 MART 1912'DE DERNE KOMUTANLIĞINA GETIRILDI.
  • 8. • EKIM 1912'DE BALKAN SAVAŞI BAŞLAYINCA MUSTAFA KEMAL GELIBOLU VE BOLAYIR'DAKI BIRLIKLERLE SAVAŞA KATILDI. DIMETOKA VE EDIRNE'NIN GERI ALINIŞINDA BÜYÜK HIZMETLERI GÖRÜLDÜ. 1913 YILINDA SOFYA ATEŞEMILITERLIĞINE ATANDI. BU GÖREVDE IKEN 1914 YILINDA YARBAYLIĞA YÜKSELDI. ATEŞEMILITERLIK GÖREVI OCAK 1915'TE SONA ERDI. BU SIRADA I. DÜNYA SAVAŞI BAŞLAMIŞ, OSMANLI İMPARATORLUĞU SAVAŞA GIRMEK ZORUNDA KALMIŞTI. MUSTAFA KEMAL 19. TÜMENI KURMAK ÜZERE
  • 10. • 1914 YILINDA BAŞLAYAN I. DÜNYA SAVAŞI'NDA, MUSTAFA KEMAL ÇANAKKALE'DE BIR KAHRAMANLIK DESTANI YAZIP İTILAF DEVLETLERINE "ÇANAKKALE GEÇILMEZ! " DEDIRTTI. 18 MART 1915'TE ÇANAKKALE BOĞAZINI GEÇMEYE KALKAN İNGILIZ VE FRANSIZ DONANMASI AĞIR KAYIPLAR VERINCE GELIBOLU YARIMADASI'NA ASKER ÇIKARMAYA KARAR VERDILER. 25 NISAN 1915'TE ARIBURNU'NA ÇIKAN DÜŞMAN KUVVETLERINI, MUSTAFA KEMAL'IN KOMUTA ETTIĞI 19. TÜMEN CONKBAYIRI'NDA DURDURDU. MUSTAFA KEMAL, BU BAŞARI ÜZERINE ALBAYLIĞA YÜKSELDI. İNGILIZLER 6-7 AĞUSTOS 1915'TE ARIBURNU'NDA TEKRAR TAARRUZA GEÇTI. ANAFARTALAR GRUBU KOMUTANI MUSTAFA KEMAL 9-10 AĞUSTOS'TA ANAFARTALAR ZAFERINI KAZANDI. BU ZAFERI 17 AĞUSTOS'TA KIREÇTEPE, 21 AĞUSTOS'TA II. ANAFARTALAR ZAFERLERI TAKIP ETTI. ÇANAKKALE SAVAŞLARINDA YAKLAŞIK 253.000 ŞEHIT VEREN TÜRK ULUSU ONURUNU İTILAF DEVLETLERINE KARŞI KORUMASINI BILMIŞTIR. MUSTAFA KEMAL'IN ASKERLERINE "BEN SIZE TAARRUZU
  • 11. • MUSTAFA KEMAL ÇANAKKALE SAVAŞLARI'DAN SONRA 1916'DA EDIRNE VE DIYARBAKIR'DA GÖREV ALDI. 1 NISAN 1916'DA TÜMGENERALLIĞE YÜKSELDI. RUS KUVVETLERIYLE SAVAŞARAK MUŞ VE BITLIS'IN GERI ALINMASINI SAĞLADI. ŞAM VE HALEP'TEKI KISA SÜRELI GÖREVLERINDEN SONRA 1917'DE İSTANBUL'A GELDI. VELIHAT VAHIDETTIN EFENDI'YLE ALMANYA'YA GIDEREK CEPHEDE INCELEMELERDE BULUNDU. BU SEYEHATTEN SONRA HASTALANDI. VIYANA VE KARISBAD'A GIDEREK TEDAVI OLDU. 15 AĞUSTOS 1918'DE HALEP'E 7. ORDU KOMUTANI OLARAK DÖNDÜ. BU CEPHEDE İNGILIZ KUVVETLERINE KARŞI BAŞARILI SAVUNMA SAVAŞLARI YAPTI. MONDROS MÜTAREKESI'NIN IMZALANMASINDAN BIR GÜN SONRA, 31 EKIM 1918'DE YILDIRIM ORDULARI GRUBU KOMUTANLIĞINA GETIRILDI. BU ORDUNUN KALDIRILMASI ÜZERINE 13 KASIM 1918'DE İSTANBUL'A GELIP HARBIYE NEZÂRETI'NDE (BAKANLIĞINDA) GÖREVE BAŞLADI.
  • 12. • MONDROS MÜTAREKESI'NDEN SONRA İTILAF DEVLETLERI'NIN OSMANLI ORDULARINI IŞGALE BAŞLAMALARI ÜZERINE; MUSTAFA KEMAL 9. ORDU MÜFETTIŞI OLARAK 19 MAYIS 1919'DA SAMSUN'A ÇIKTI. 22 HAZIRAN 1919'DA AMASYA'DA YAYIMLADIĞI GENELGEYLE "MILLETIN ISTIKLÂLINI YINE MILLETIN AZIM VE KARARININ KURTARACAĞINI " ILAN EDIP SIVAS KONGRESI'NI TOPLANTIYA ÇAĞIRDI. 23 TEMMUZ - 7 AĞUSTOS 1919 TARIHLERI ARASINDA ERZURUM, 4 - 11 EYLÜL 1919 TARIHLERI ARASINDA DA SIVAS KONGRESI'NI TOPLAYARAK VATANIN KURTULUŞU IÇIN IZLENECEK YOLUN BELIRLENMESINI SAĞLADI. 27 ARALIK 1919'DA ANKARA'DA HEYECANLA KARŞILANDI. 23 NISAN 1920'DE TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI'NIN AÇILMASIYLA TÜRKIYE CUMHURIYETI'NIN KURULMASI YOLUNDA ÖNEMLI BIR ADIM ATILMIŞ OLDU. MECLIS VE HÜKÜMET BAŞKANLIĞINA MUSTAFA KEMAL SEÇILDI TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI,
  • 14. • TÜRK KURTULUŞ SAVAŞI 15 MAYIS 1919'DA YUNANLILARIN İZMIR'I IŞGALI SIRASINDA DÜŞMANA ILK KURŞUNUN ATILMASIYLA BAŞLADI. 10 AĞUSTOS 1920 TARIHINDE SEVR ANTLAŞMASI'NI IMZALAYARAK ARALARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU'NU PAYLAŞAN I. DÜNYA SAVAŞI'NIN GALIP DEVLETLERINE KARŞI ÖNCE KUVÂ-YI MILLIYE ADI VERILEN MILIS KUVVETLERIYLE SAVAŞILDI. TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI DÜZENLI ORDUYU KURDU, KUVÂ-YI MILLIYE -
  • 15. MUSTAFA KEMAL YÖNETIMINDEKI TÜRK KURTULUŞ SAVAŞININ ÖNEMLI AŞAMALARI ŞUNLARDIR: • SARIKAMIŞ (20 EYLÜL 1920), KARS (30 EKIM 1920) VE GÜMRÜ'NÜN (7 KASIM 1920) KURTARILIŞI. • ÇUKUROVA, GAZI ANTEP, KAHRAMAN MARAŞ ŞANLI URFA SAVUNMALARI (1919- 1921) • I. İNÖNÜ ZAFERI (6 -10 OCAK 1921) • II. İNÖNÜ ZAFERI (23 MART-1 NISAN 1921) • SAKARYA ZAFERI (23 AĞUSTOS-13 EYLÜL 1921) • BÜYÜK TAARRUZ, BAŞKOMUTAN MEYDAN MUHABERESI VE BÜYÜK ZAFER (26 AĞUSTOS 9 EYLÜL 1922)
  • 16. • SAKARYA ZAFERINDEN SONRA 19 EYLÜL 1921'DE TÜRKIYE BÜYÜK MILLET MECLISI MUSTAFA KEMAL'E MAREŞAL RÜTBESI VE GAZI UNVANINI VERDI. KURTULUŞ SAVAŞI, 24 TEMMUZ 1923'TE IMZALANAN LOZAN ANTLAŞMASI'YLA SONUÇLANDI. BÖYLECE SEVR ANTLAŞMASI'YLA PARAMPARÇA EDILEN, TÜRKLERE 5-6 IL BÜYÜKLÜĞÜNDE VATAN BIRAKILAN TÜRKIYE TOPRAKLARI ÜZERINDE ULUSAL BIRLIĞE DAYALI YENI TÜRK DEVLETININ KURULMASI IÇIN HIÇBIR ENGEL KALMADI. • 23 NISAN 1920'DE ANKARA'DA TBMM'NIN AÇILMASIYLA TÜRKIYE CUMHURIYETI'NIN KURULUŞU MÜJDELENMIŞTIR. MECLISIN TÜRK KURTULUŞ SAVAŞI'NI BAŞARIYLA YÖNETMESI, YENI TÜRK DEVLETININ KURULUŞUNU HIZLANDIRDI. 1 KASIM 1922'DE HILÂFET VE SALTANAT BIRBIRINDEN AYRILDI, SALTANAT KALDIRILDI. BÖYLECE OSMANLI İMPARATORLUĞU'YLA YÖNETIM BAĞLARI KOPARILDI. 29 EKIM 1923'TE CUMHURIYET IDARESI KABUL EDILDI, ATATÜRK OYBIRLIĞIYLE ILK CUMHURBAŞKANI SEÇILDI. 30 EKIM 1923 GÜNÜ İSMET İNÖNÜ TARAFINDAN CUMHURIYET'IN ILK HÜKÜMETI KURULDU. TÜRKIYE CUMHURIYETI, "EGEMENLIK KAYITSIZ
  • 17. • SOYADI KANUNU GEREĞINCE, 24 KASIM 1934'DE TBMM'NCE MUSTAFA KEMAL'E "ATATÜRK" SOYADI VERILDI. ATATÜRK, 24 NISAN 1920 VE 13 AĞUSTOS 1923 TARIHLERINDE TBMM BAŞKANLIĞINA SEÇILDI. BU BAŞKANLIK GÖREVI, DEVLET-HÜKÜMET BAŞKANLIĞI DÜZEYINDEYDI. 29 EKIM 1923 YILINDA CUMHURIYET ILAN EDILDI VE ATATÜRK ILK CUMHURBAŞKANI SEÇILDI. ANAYASA GEREĞINCE DÖRT YILDA BIR CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇIMLERI YENILENDI. 1927,1931, 1935 YILLARINDA TBMM ATATÜRK'Ü YENIDEN CUMHURBAŞKANLIĞINA SEÇTI. • ATATÜRK SIK SIK YURT GEZILERINE ÇIKARAK DEVLET ÇALIŞMALARINI YERINDE DENETLEDI. İLGILILERE AKSAYAN YÖNLERLE ILGILI EMIRLER VERDI. CUMHURBAŞKANI SIFATIYLA TÜRKIYE'YI ZIYARET EDEN YABANCI ÜLKE DEVLET BAŞKANLARINI, BAŞBAKANLARINI, BAKANLARINI KOMUTANLARINI AĞIRLADI. • 15-20 EKIM 1927 TARIHINDE KURTULUŞ SAVAŞI'NI VE CUMHURIYET'IN KURULUŞUNU ANLATAN BÜYÜK NUTKUNU, 29 EKIM 1933 TARIHINDE DE 10. YIL NUTKU'NU OKUDU. ATATÜRK ÖZEL YAŞAMINDA SADELIK IÇINDE YAŞADI. 29 OCAK 1923'DE LATIFE HANIMLA EVLENDI. BIRÇOK YURT GEZISINE BIRLIKTE ÇIKTILAR. BU EVLILIK 5 AĞUSTOS 1925 TARIHINE DEK SÜRDÜ. ÇOCUKLARI ÇOK SEVEN ATATÜRK AFET (İNAN), SABIHA (GÖKÇEN), FIKRIYE, ÜLKÜ, NEBILE, RUKIYE, ZEHRA ADLI KIZLARI VE MUSTAFA ADLI
  • 18. KURTULUŞ SAVAŞI'NI VE CUMHURIYET'IN KURULUŞUNU ANLATAN BÜYÜK NUTKUNU, 29 EKIM 1933
  • 19. • 1937 YILINDA ÇIFTLIKLERINI HAZINEYE, BIR KISIM TAŞINMAZLARINI DA ANKARA VE BURSA BELEDIYELERINE BAĞIŞLADI. MIRASINDAN KIZKARDEŞINE, MANEVI EVLATLARINA, TÜRK DIL VE TARIH KURUMLARINA PAY AYIRDI. KITAP OKUMAYI, MÜZIK DINLEMEYI, DANS ETMEYI, ATA BINMEYI VE YÜZMEYI ÇOK SEVERDI. ZEYBEK OYUNLARINA, GÜREŞE, RUMELI TÜRKÜLERINE AŞIRI ILGISI VARDI. TAVLA VE BILARDO OYNAMAKTAN BÜYÜK KEYIF ALIRDI. SAKARYA ADLI ATIYLA, KÖPEĞI FOX'A ÇOK DEĞER VERIRDI. ZENGIN BIR KITAPLIK OLUŞTURMUŞTU. AKŞAM YEMEKLERINE DEVLET VE BILIM ADAMLARINI, SANATÇILARI DAVET EDER, ÜLKENIN SORUNLARINI TARTIŞIRDI. TEMIZ VE DÜZENLI GIYINMEYE ÖZEN GÖSTERIRDI. DOĞAYI ÇOK SEVERDI. SIK SIK ATATÜRK ORMAN ÇIFTLIĞI'NE GIDER, ÇALIŞMALARA BIZZAT KATILIRDI.
  • 20. • MUSTAFA KEMAL ATATÜRK FRANSIZCA VE ALMANCA BILIYORDU. 10 KASIM 1938 SAAT 9.05'TE YAKALANDIĞI SIROZ HASTALIĞINDAN KURTULAMAYARAK İSTANBUL'DA DOLMABAHÇE SARAYI'NDA HAYATA GÖZLERINI YUMDU. CENAZESI 21 KASIM 1938 GÜNÜ TÖRENLE GEÇICI ISTIRAHATGÂHI OLAN ANKARA ETNOGRAFYA MÜZESI'NDE TOPRAĞA VERILDI. ANITKABIR YAPILDIKTAN SONRA NÂŞI GÖRKEMLI BIR TÖRENLE 10
  • 21. • EKONOMI ÜZERINE: ATATÜRK DEVRIMLERININ SONUCUNDA, TÜRKIYE'NIN EKONOMIK YAPISI TÜMÜYLE IYI YÖNDE BIR GELIŞME GÖSTERMIŞTIR. KAPITÜLASYONLARIN KALDIRILMASI ILE BIRLIKTE, ULUSAL BIR EKONOMI IÇIN GEREKLI OLAN TEMEL ATILMIŞTIR. ATATÜRK'ÜN ÜLKE EKONOMISI HAKKINDAKI DÜŞÜNCESINI, "MEMLEKETIN EFENDISI HAKIKI MÜSTAHSIL OLAN KÖYLÜDÜR" SÖZLERINDE BULMAK MÜMKÜNDÜR. • DIŞ POLITIKA ÜZERINE: O DÖNEMDE BIRÇOK ÜLKE YÖNETICISININ IZLEDIĞI IÇ ÇATIŞMA POLITIKALARINA, POLIS DEVLETI TAKTIKLERINE VE NIHAYET ULUSLARARASI IHTILAFLARA YÖNELMELERINE RAĞMEN, ATATÜRK'ÜN "YURTTA SULH, CIHANDA SULH" SÖZÜNE SIKI BIR BIÇIMDE, BAĞLI KALAN TÜRKIYE, BU DÖNEMDE ÜLKE IÇERISINDEKI DEVLETI VE ONUN KURUMLARINI IÇTEN ÇÖKERTME GIRIŞIMLERINI ENGELLEYEBILDIĞI GIBI, SAVAŞLARA DA BULAŞMAMAYI BAŞARMIŞTIR.