Naar buiten: Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
•Download as PPTX, PDF•
0 likes•216 views
Powerpoints van een lezing voor WijHeemstede gegeven in juni 2018 over de verbeeldingen van Haarlem in de 17de eeuw aan de hand van een denkbeeldige wandeling rond Haarlem en in de omgeving van de Spaarnestad. Inclusief een korte inleiding over het ontstaan van het genre landschap in de kunst aan het begin van de Gouden Eeuw in Haarlem.
Naar buiten: Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
- 1. Naar buiten: wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw Michiel Kersten | Artetcetera. Kunst in woorden
- 2. Jan van de Velde II, naar Pieter de Molijn, Gezicht op Haarlem vanaf de ruïne van het Huis ter Kleef, 1621, ets, 41 x 169,2 cm, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 3. Haarlem, een aards paradijs Volgens Hadrianus Junius in Batavia (1588) gaat Haarlem Dordrecht en Leiden te boven in: “geneugchgelijckheyt des ghelegentheydts, ende gesontheydt des luchts.” De Haarlemmerhout als Locus amoenis (plaisante plaats, een aards paradijs): plaats voor vermaak om de geest op te vrolijken , maar vooral ook voor contemplatie en bespiegeling, en de Hout als leverancier van voedsel en brandhout.
- 4. Karel van Mander, Lofdicht Het Beelt van Haerlem. Geschreven voor 1596 en gebaseerd op Diric Matthijszn’s lofdicht op Haarlem: Ic heb wel groter steden ghesien. Nochtans duncht mi Haerlem hebbe al Dat een guede stede hebben sal.
- 5. Lanck, wijt en breet daer de duijnen verschijnen, Daer loopen de konijnen als in 't gras de mieren, Ja herten en hinden, in alle termijnen, Somma den jager vinter wel van den sijnen, Daer hij den borger mede kan festieren. Dan leggen daer die bleijcken die 't al vercieren Schoon wit overspreijt, ende oock bij plecken groen, 't Welck lustich om sien is in alder manieren : 't Oogh en kan 't herte tot luste verwecken doen.
- 7. Hendrick Goltzius, landschap met bomen en zittend herderspaar, ca. 1597-1598, houtsnede (hierboven) en Studie van bomen, ca. 1600, pen in gruis, penseel in grijs, groen en bruin, wit gehoogd en gele dekverf, op blauw papier, 284 x 228mm, Parijs, Collectie Frits Lugt, Fondation Custodia
- 12. Frans Hals, Portret van Samuel Ampzing, 1630, olieverf op koper, 16,2 x 12,3 cm Tot lof van Haerlem
- 18. Joannes en Lucas van Doetecum, naar de Meester van de Kleine Landschappen, 1561, ets en gravure , Koninklijke Bibliotheek van België, Prentenkabinet, Brussels
- 19. Joannes en/of Lucas van Doetecum, naar de Meester van de Kleine Landschappen, 1561, ets en gravure , Koninklijke Bibliotheek van België, Prentenkabinet, Brussels
- 26. Jan van de Velde, Amoenissimae aliquot Regiunculae, Gezicht op de ruïne van het Huis ter Kleef, 1612-15, ets, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 30. Een rondje Haarlem – stadsprofiel en muren
- 31. Aelbert Cuyp (1620-1691), Gezicht op Haarlem vanuit het noordoosten, ca. 1655-1665, zwart en rood krijt, 100 x 570 mm, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 36. De Zijlpoort
- 37. Romeyn de Hooghe, Gezicht op de westzijde van Haarlem, 1688, kopergravure, 26 x 119 cm, is rand versiering van de plattegrond van Haarlem, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 38. Romeyn de Hooghe, Gezicht op de westzijde van Haarlem, 1688, kopergravure, 26 x 119 cm, is detail van de randversiering van de plattegrond van Haarlem (detail: zijlpoort), Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 39. Romeyn de Hooghe, Gezicht op de westzijde van Haarlem, 1688, kopergravure, 26 x 119 cm, is detail van de randversiering van de plattegrond van Haarlem, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 41. AnthonieWaterloo,DeZijlpoortteHaarlem,zwartkrijtenpenseelin grijs,283x410mm,Haarlem,TeylersMuseum
- 44. Pieter Jansz Saenredam of Emanuel de Witte, De Zijlpoort van uit het zuidwesten met rechts op de achtergrond de Pinkmolen en uiterst rechts de dakruiten van het Magdalenaklooster (Arme Kinderhuis), ca. 1650, Noord-Hollands Archief
- 49. GerritAdriaenszBerckheyde,DeZijlpoort,ca.1670,olieverfopdoek, 88x150cm,Stockholm,NationaalMuseum
- 53. De Raampoort
- 56. HendrikSpilman(1721-1784),RaampoortmetdeDoelmolen, 1739,ets,Haarlem,Haarlem,Noord-HollandsArchief
- 57. Wis en waarachtig: pauze
- 58. Grote Houtpoort
- 59. Anthonie van Waterloo, Grote Houtpoort te Haarlem gezien vanaf het oosten, ca. 1650, 95 x 170 mm, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 60. Kleine Houtpoort
- 64. Jan van de Velde II, De Kleine Houtpoort vanuit het westen naar het oosten gezien, met pleziervaartuig op de voorgrond, uit de serie Playsante landschappen ende vermakelycke gesichten, 1639-1641, ets, Haarlem, Noord- Hollands Archief
- 66. De Eendjes of Leidse waterpoort
- 71. Schalwijkerpoort
- 79. J. Van der Sprang (werkzaam 1775-1800), Gezicht op de Oude Weg (nu onderdeel van de Gedempte Oostersingelgracht), de Amsterdamse Vaart, kijkend naar het zuidwesten, 1793, penseel in kleur, 435 x 680 mm, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 86. Pieter van Loo, Gezicht op de Schoterweg, 1770, zwart krijt, penseel in kleur, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 89. Net buiten Haarlem: De Baan en de Koekamp – gewoon mooi
- 90. Vincent Jansz. van der Winne, Gezicht over de Baan of Koekamp op de buitenplaatsjes aan de rand (Krommelaancomplex), op de achtergrond Paviljoen Welgelegen, 1809, 245 x 500 mm, Haarlem, Noord-Hollands Archief
- 92. En nu wandelen….
- 97. Wilt gy langs het Weſter-pad Zien een over-ryken Schat Van Gods goedheid over al? Beemd, en Woud, en Berg en Dal, Vruchtb're Hoven daar het Kruid Tot verfrissing weelig spruit? Zyl weg of de Brouwers- vaart, Voerd u zachjens Veldewaart, En zo voort door Overveen, Na de hooge Bergen heen; Daar u menig zoet verſchiet T'elkens in het herte ſchiet, En het oog op ider tred, Zich met wond'ren vind omzet. Zo gy wilt noch verder gaan Na den grooten Oceaan, Langs den Blink of Vollemeer? Ga de Bergen op en neer, Klauter lustig op den Duin, En beklim haar kaalen kruin;
- 99. Laat dan Haarlems Contreijen, niet meer werden vervult, met dartelheid, wulpsheid, dronkenſchap, en dergelyke ongebondenheden; volgens de vermaaninge des Apostels: Werd niet dronken in Wyn waar in overdaad is, maar werd vervuld met den Geest, Spreekende onder malkander, met Psalmen, Lofzang en en Geeſtelyke Liedekens, Zingende en Psalmende den Heere in uwe Herten Ephezen 5 vers 18. En daartoe zult gy in onze Verhandelingen stoffe vinden, die by na op alles wat op het Land kan werden beschouwt, toegepast zyn.
- 100. Jan van de Velde II, Wandeleende en op het gras zittende elegant geklede paren en groepje pratende paren en spelende kinderen, derde prent uit een fries bestaande uit vier prenten voorstellende een makte, ca. 1620, ets, Amsterdam, Rijksmuseum, Rijksprentenkabinet.
- 103. JacobvanRuisdael,Landschapmetwegenwandelaar,1646, olieverfoppaneel,76,2x109,2cm,NewYork,MetMuseum