ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
ISSN: 2148-0273 Cilt 4, Say? 1, 2016
Vol. 4, Issue 1, 2016
1
Lisans ??rencisi, Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹, Tunceli,
e-mail: ins.muh.ozguryildiz@gmail.com
2
Murat Dal, Yrd. Do?. Dr.,Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹,
Tunceli, e-mail: muratdal@tunceli.edu.tr, teknikmurathoca@gmail.com
?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su-Nem Kaynakl? Hasarlar?n
De?erlendirilmesi
?zg¨¹r YILDIZ 1
, Murat DAL2
?zet
D¨¹nya¡¯n?n ?¡¯¨¹n¨¹n su olmas? ve ¨¹lkemizin ¨¹? taraf? denizlerle kapl? olmas? da su ile yap?
ili?kisinin ?nemini artt?rmaktad?r.Bu ?al??mada, ?e?itli sebeplerle in?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar?nda
ortaya ??kan su-nem sorunlar? ele al?nmaktad?r. Bu sorunlar?n ba?l?ca g?r¨¹lece?i yerleri ise ??yle
s?ralayabiliriz. Zemine oturan d??eme(temel), bina ?evresini saran tretuvar b?lgesi, zemin katlar?, bina i?-
d?? duvarlar?, tavan vb.yerlere verdi?i zarar ve etkileri ¨¹zerinde durulmaktad?r. Bu etkilerin bina
yap?m?nda g?zden ka?an ?nemli noktalar? ele al?nm?? ve yap? fizi?i a??s?ndan, yap? malzemesi ve yap?
eleman? hasarlar?na neden olabilecek fakt?rlerin ortadan kald?r?lmas? amac?yla al?nmas? gereken ?nlemler
mevcuttur. Bu bilgiler ?????nda pratik ??z¨¹mler sunularak, yap? de?eri ve performans? ile yap? konfor
?artlar?ndaki s¨¹reklili?in sa?lanmas? i?in su-nem sorunlar?n?n giderilmesi ve bu sorunlar?n ?nemi
vurgulanmaya ?al???lm??t?r.
Anahtar kelimeler: su, nem, yap?, tretuvar, hasar
Assessment of Water-Moisture Sourced Damages in Civil Engineering
Applications
Abstract
Since ? of the Earth is covered with water and our country is also surrounded on three sides by the sea
the importance of relationship between construction and water increases. In this study, the water-moisture
problems which occur frequently in civil engineering applications for various reasons were discussed.
The main locations that these problems can be seen as follows; Their damages and effects on the places
like ground floors (foundation), pavement area surrounding the building perimeter, internal and external
walls of building, ceilings and so on. The overlooked important points of these effects on the
constructionof buildings were discussedand in terms of physical structure, in order to eliminate factors
26 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi
that could cause damages in building materials and structural elements, there are measures to be taken.In
light of this information, practical solutions were presented to ensure continuity in building comfort
conditions with the structure values and performanceand it was be tried to emphasize the importance of
this issue and the elimination of water and humidity problems.
Keywords: water, moisture, structure, pavement, damage
1. Giri?
Nem korunumu, yap? tekni?i dilinde, binalar?n ya??? sular?, zemin nemi, bas?n?l? ve
bas?n?s?z su ile su buhar? gibi, her t¨¹rl¨¹ suya kar?? korunmas? anlam?nda kullan?lan
genel bir terimdir. Neme kar?? yap?y? korumak amac?yla al?nan yal?t?m ?nlemleri, insan
sa?l??? ve konforu a??s?ndan olduk?a ?nemlidir. Konforlu bir ortam ancak mekan? saran
yap? elemanlar?n?n yeterli d¨¹zeyde kuru olmas? ile sa?lanabilir. Nemli yap? elemanlar?
y¨¹ksek ?s? iletim g¨¹c¨¹ne ve bu nedenle de d¨¹?¨¹k y¨¹zey s?cakl???na sahiptir. Bu
elemanlar?n ?evreledi?i mekanlarda ise yo?un ?s?tma yap?lsa bile istenen konfor
sa?lanamaz. Ayr?ca b?yle mekanlar?n ?s?t?lmas? fazla enerji harcamas?n? gerektirir.
Dolay?s?yla neme kar?? al?nacak ?nlemler ayn? zamanda binalar?n ?s? korunumunun
artmas?n? sa?lar (G?kaltun, 2001; G?n¨¹l, 2000).
Nem yap? elemanlar?nda;
?Malzeme g?zenekleri su ald???nda, malzemenin ?s? tutuculuk yetene?inin azalmas?na,
?G?zeneklerdeki suyun donmas? durumunda, malzemede kabarmave par?alanmalar?n
g?r¨¹lmesine,
???z¨¹len tuzlar ve di?er maddelerin, kimyasal olarak a??nd?r?c? etki yapmas? ve
?i?eklenmelere neden olmas?na,
?Yap? eleman? b¨¹nyesinde bozunma, ?¨¹r¨¹me ve korozyon meydana gelmesi ve bu
olu?umlarla birlikte hasarlar?n ba?lamas?na,
?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 27
?K¨¹f ve mantarlar?n ortaya ??kmas? ile mekan i?erisinde ya?ayanlar ¨¹zerinde ?e?itli
hastal?klara neden olmas?na,
?Yap?n?n kullan?m de?erinin d¨¹?mesine neden olmaktad?r.
T¨¹m bunlardan dolay?, su ve nem ile temasta bulunabilecek t¨¹m yap? elemanlar?n?n
bozunmamas? i?in bunlara kar?? gerekli ?nlemlerin al?nmas? gerekir. Binan?n
i?inedo?rudan su giri?ine kadar, yap? elemanlar?na k?lcal hareketler ve buhar dif¨¹zyonu
yoluyla nem s?zmas?n? engelleyerek, su ve nem etkisini azaltmak, su ve nem yal?t?m?n?n
esas?n? olu?turur. K?saca su ve nem yal?t?m?, yap?lar?n su-nemden etkilenmesine kar??
al?nmas? gereken ?nlemlerin t¨¹m¨¹n¨¹ kapsar (Erten, 1996; Akman, 2001).
Zemin nemi, havan?n nemi, yap? suyu (yap? malzemesinin kendi nemi), zemin suyu
(bas?n?l? su ile y¨¹zey ve s?z?nt? sular?n? i?eren bas?n?s?z su), ya??? sular?, s??rama sular?,
y¨¹zeydeki birikme sular?gibi ?ok ?e?itli kaynaklardan yap?ya su-nem girebilir. ?zellikle
bas?n?l? su (?ok y¨¹ksek seviyelerde olmad??? s¨¹rece) bodrum katlar? i?in ?nemli bir
problemdir. Bas?n?l? su d???ndakiler ise t¨¹m yap?lar?n kar?? kar??ya kalabilece?i nem su
kaynaklar?d?r. Zemine oturan d??emelerde ise, nem probleminin ba?l?ca kaynaklar?,
zemin nemi, s??rama suyu ve y¨¹zeydeki birikme sular? ile bas?n?s?z sular? (y¨¹zey ve
s?z?nt?sular?) i?eren zemin sular?d?r (T¨¹rk?¨¹, 1997; Ayd?n, 2011).
2.Metot ve Y?ntem
?lkemizdeki in?aat m¨¹hendisli?i uygulama ?rnekleri su-nem sorunlar? a??s?ndan
incelenmi?tir. Farkl? ?rnekler foto?raflan?p, su-nem hasarlar? ele al?nm??t?r. Gerekli
de?erlendirmeler yap?l?p, yap?larda su-nemin ?nemi vurgulanm??t?r.
3.?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?ndaki Su-Nem Hasarlar?
?e?itli in?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar? su-nem hasarlar? a??s?ndan ele al?n?p gerekli
inceleme, de?erlendirmeler yap?lm??t?r. Su-nem hasarlar?na dikkat ?ekilmeye
?al???lm??t?r.
28 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi
?ekil 1. Tavanda ve duvarda su-nemin verdi?i
hasardan dolay? boyada kabarma, d?k¨¹lme ve renk
de?i?imi g?zlenmi?tir.
Su yal?t?m? yap?lmad???ndan dolay? bu t¨¹r sorunlar
g?zlemlenir. ?zolasyonun sadece tavanda de?il hem
i? hem de d?? duvarda yap?lmas? gerekir.
(Uygulama olarak; d?? cephe i?in 5cm kal?nl???nda
EPS-Genle?tirilmi? polistiren sert k?p¨¹k),
i?cephede cam y¨¹n¨¹ ?s? yal?t?m?, tavanda ise PVC-
Poli-vinil-klor¨¹r) serme membran kullan?labilir.
?ekil 2. Su-nem hasarlar?ndan dolay? kartonpiyerler
d¨¹?m¨¹?t¨¹r.
D??emede biriken nemden dolay? kartonpiyer
yap??t?r?c?s? g?revini yerine getirememi?tir. Bunun
?n¨¹ne ge?mek i?in tavanda su-nem yal?t?m? ve
duvarda da ?s? yal?t?m? yap?lmas? gerekir.
?ekil 3. Su s?zmalar? sebebi ile ?irkin y¨¹zeyli bir
d??eme-kolon-kiri? birle?imi.
Su yal?t?m? yap?lmad???ndan dolay? kolon-kiri?
birle?im b?lgesinde su s?z?nt?s? meydana gelmi?tir.
Bu da yap? cephesinde ?irkin bir g?r¨¹nt¨¹ ortaya
??karm??t?r.
?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 29
?ekil 4. Kolon alt b?lgesinde boyalarda d?k¨¹lmeler
meydana gelmi?tir. Bunun nedeni malzeme kalitesi,
ortam nemi ve yap? i??ili?i olabilir.
Bu sorunu ortadan kald?rmak i?in duvara yap?lan
s?van?n, boyadan ?nce yap?lan astar uygulamas?n?n
ve en ?nemlisi izolasyonun uygun bir ?ekilde
yap?lmas? gerekir.
?ekil 5. Merdivenin alt b?lgesinde suyun betondan
s?zmas?ndan dolay? ?atlama, d?k¨¹lme, renk de?i?ikli?i
ve k¨¹flenme meydana gelmi?tir.
Yap?n?n buradaki b?l¨¹m¨¹ i?in d?? hava ko?ullar?
ile m¨¹cadele edebilecek malzeme veya d?? cephe
kaplamas? yap?lmas? gerekir.
?ekil 6. Asma tavan al?? ile kaplanan b?l¨¹mlerde su
ve nemden ?t¨¹r¨¹ d?k¨¹lme, rutubet ve kabarma
meydana gelmi?tir.
Bu b?l¨¹mlerde ?s? k?pr¨¹lerinin(yap?da malzeme
veya konstr¨¹ksiyon kaynakl? ?s? ge?i?inin, yap?n?n
di?er b?l¨¹mlerine k?yasla yo?un oldu?u b?lgelere
?s? k?pr¨¹s¨¹ denir.) kullan?lmas? ve temiz bir
i??ilikle bu sorun giderilebilir.
?ekil 7. Zeminde serme su yal?t?m uygulamas?
yap?lm??t?r. Ancak zemine hatal? e?imin
verilmesinden ?t¨¹r¨¹ su birikmesi meydana gelmi?tir.
Bu durum zaman i?inde s?k?nt? yaratacakt?r.
Burada yal?t?m?n yap?lmadan ?nce e?imin gidere
do?ru yap?lmas? gerekir. Su yal?t?m? uygulamas?
sonras? da ayn? su e?imi ile sular?n gidere do?ru
akmas? gerekir. Aksi durumda su-nem hasarlar?
ka??n?lmaz.
30 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi
?ekil 8. ???ili?i d¨¹zg¨¹n yap?lmad???ndan dolay? balkon
d??emesi ve kiri?te su-nem etkisi ile olu?an hasarlar.
Bu t¨¹r yap?larda d?? hava ko?ullar?na ve su-neme
kar?? koyabilecek malzemeler kullan?lmas? gerekir.
Balkon su gideri detay? uygun ??z¨¹mlenmelidir.
?ekil 9. Kapiler emme ile bina d?? cephesinde
?atlamalar, d?k¨¹lmeler ve ?i?eklenmeler meydana
gelmi?tir.
Bu t¨¹r durumlar?n ?n¨¹ne ge?ebilmek i?in zemin ve
d?? cephe yal?t?m uygulamas?n?n yap?lmas? gerekir.
B?ylece binan?n d?? ortam ?artlar?na kar??
direncini artt?rabilir ve d?? cephedeki g?rsel
?irkinli?ide ortadan kald?rm?? oluruz.
?ekil 10. Bina ?evresini saran tretuvar uygulamas?
hatal? yap?lm??t?r. Bu t¨¹r hatal? uygulamalardan ?t¨¹r¨¹
ya?mur ve kar sular? yap?ya zarar vermi?tir.
Tretuvar betonu bina ?evresini saran d??a do?ru
e?imli, 15 cm y¨¹ksekli?inde ve 50-100 cm
geni?li?inde olmal?d?r. ?zerine oluklu karo ta?? ile
d??eme yap?l?r. Ama?, ya?mur ve kar sular?n?n
binaya zarar vermesini ?nlemektir.
?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 31
?ekil 11. Bina d???nda iklim ?artlar?ndan dolay?
betonda d?k¨¹lme, k?r?lma ve k¨¹flenme meydana
gelmi?tir.
Bu sorunun giderilebilmesi i?in ustal?k gerektiren
bir i??ilik, kaliteli beton kullan?m? ve bunlar?n
yan?nda tabi ki yal?t?m uygulamas? yap?lmal?d?r.
?ekil 12. Balkon duvarlar? ya?mur ve kar sular?na en
?ok maruz kalan b?l¨¹mlerdir. Bundan dolay? duvar
boyas?n?n kalkmas?, ?atlamas? ve d?k¨¹lmesi ?eklinde
hasar meydana gelmi?tir.
Bu sorunun en iyi ??z¨¹m¨¹ d??tan ve i?ten ?s?
yal?t?m? yapmakt?r. (Fayans kaplamas? ?evremizde
nadiren g?r¨¹nse de pek uzun ?m¨¹rl¨¹ bir ??z¨¹m
de?ildir.)
?ekil 13. Banyoda seramik d??eme uygulamas?nda
hatal? e?imden ?t¨¹r¨¹ su birikmesi meydana gelmi?tir.
Bu t¨¹r uygulamalarda e?im gidere do?ru yap?lmaz
ise zamanla suyun birikti?i b?lgede derz a??n?r ve
s?zma meydana gelir. Bundan dolay? ?zellikle ?slak
zeminlerde uygun e?imin yap?lmas? gerekir.
?ekil 14. Kat y¨¹ksekliklerinin bulundu?u b?lgenin
bina d???nda hasar ald???n? g?r¨¹yoruz. Buda yap? i?in
?irkin bir g?r¨¹nt¨¹ sergiliyor.
Yap? cephesindeki?atlamalar?, d?k¨¹lmeleri
?nlemek i?in bina d???n?n mantolanmas? ve ?s?
k?pr¨¹lerinin yap?lmas? gerekir.
32 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi
?ekil 15. Hatal? uygulama ve eksik malzemenin
kullan?lmas?ndan ?t¨¹r¨¹ ya?mur ve kar sular?n?n
y¨¹ksek bas?n?tan dolay? istinat duvar?n?n ??kmesine
neden oldu?u g?r¨¹lm¨¹?t¨¹r.
Bu t¨¹r istinat duvarlar?n?n ??kmemesi i?in yeteri
kadar barbakan ve sa?lam bir ta? duvar i??ili?i
gereklidir.
?ekil 16. So?uk havalarda tavan ve k??elerde siyah
lekeler, terleme ve damlac?klar olu?ur, bunun nedeni
s?cak havayla so?uk havan?n etkile?imidir.
Odan?n tavan? +250
C civar?nda iken birden bire
so?uk beton ile kar??la??r. Tam bu arada yo?u?ma
olu?ur. Daha sonra kararma, k¨¹f gibi yan etkileri
olu?turur. Betonu so?uktan ?s? yal?t?m? ile korursak
betonun ?s?s?n? y¨¹kseltip odan?n tavan?ndaki
yo?u?may? ?nleyebiliriz.
?ekil 17. R?gar borusunun etraf?na yal?t?m
yap?lmam??t?r. Yal?t?m yap?lmad???ndan dolay?, bir
s¨¹re sonra s?zma meydana gelecektir.
R?gar borular?n?n etraf? k?p¨¹k veya yal?t?m harc?
ile katk? harc?n?n kar??t?r?l?p uygulanmas? gerekir.
?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 33
?ekil 18. Betonarme perde duvardaki hatal?
uygulamadan dolay? su s?z?nt?s? meydana gelmi?tir.
Kademeli perde betonarme d?k¨¹m¨¹nde kal?pta
bo?luk meydana gelmi?tir. Bu bo?luk nitekim
k?p¨¹k ile kapat?lm??t?r. Ayr?ca bu bo?luklar su ile
doldu?u i?in hasar meydana gelmi?tir. Bu
durumun katk? harc? ile kapat?l?p yal?t?m yap?lmas?
gerekir.
?ekil 19. Tahliye borular?ndan akan suyun betona
zarar verdi?i g?r¨¹lmektedir.
Metro hatlar?n?n yap?m?nda tahliye borular?n?n
mutlaka bir gidere ula?mas? gerekir. Aksi takdirde
suyun ?ekilde g?r¨¹ld¨¹?¨¹ gibi metro yoluna akmas?,
elektrik hatt?ndan ?t¨¹r¨¹ ?ok tehlikeli durumlara
yol a?abilir.
34 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi
?ekil 20. Ta?lama veya raspalama yapmadan,
y¨¹zeydeki gev?ek durumdaki s?va taneciklerini
temizlemeden astar ve boya uygulamas? yap?lmas?
yada ba?ka bir neden ise astars?z direk boya
uygulamas? yap?lm??t?r.
Ham s?val? y¨¹zeye ?ncelikle silme mozaik ta?? ile
ta?lama yap?lmal?d?r. Zay?f s?va tanecikleri
y¨¹zeyden temizlenmelidir. Daha sonra boyan?n
y¨¹zeyde daha iyi tutunmas?n? sa?lamak i?in renk
fark? ve dalgalanmalar? ?nlemek amac?yla homojen
bir y¨¹zey elde etmek i?in i? cephelerde astar veya
macun astar? ile d?? cephelerde d?? cephe boyas?n?n
astar? ile bir kat astarlanmal?d?r. Daha sonra boya
uygulamas? yap?lmal?d?r.
?ekil 21. Balkonda uygun e?imin verilmemesinden
dolay? su gidere do?ru de?ilde, parapet duvar?n?n
dibinde toplanm??t?r. Bu hatal? uygulamada suyun
birikti?i b?lgelerde zamanla derz aralar?n?n
a??nmas?na ve suyun alt kat?n tavan?na s?zmas?na
neden olacakt?r.
Yap?n?n herhangi bir b?l¨¹m¨¹nde karo veya fayans
d??emesi yap?l?rken o b?lgenin tam ortas?ndan ip
yard?m?yla bir ?zel ¨¹?gen olu?turulur ve ba?lang??
olarak 90o
lik b?l¨¹mden ilk karo veya fayans?
b?rakarak ba?lan?r. Gerekli su e?imide uygun bir
?ekilde verilmelidir. Aksi durumda bir alt kat?n
tavan?nda nemden dolay? boya ve s?va hasarlar?
olu?acakt?r.
?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 35
4. Sonu?lar
Her biri ?nemli bir yat?r?m olan m¨¹hendislik yap?lar?n?n de?erini korumak zorunday?z.
Yap?n?n uzun y?llar boyunca de?erini koruyarak kullan?c?lara hizmet verebilmesi, ancak yap?
iyi tasarlanm?? ve d?? etkilerden korunmu?sa ger?ekle?ebilir. Bu bak?mdan, yap?n?n toprak
¨¹zerindeki k?s?mlar?n?n oldu?u kadar, toprak alt?nda kalan b?l¨¹mlerinin de, ?zellikle nem ve
su gibi etkilere kar?? korunmas? gerekir. G¨¹n¨¹m¨¹zde yal?t?m malzemeleri ¨¹retim ve uygulama
teknolojisindeki geni? olanaklar ve ??z¨¹mler sayesinde, yap?n?n herhangi bir noktas?nda,
ortaya ??kmas? s?zkonusu olan nem sorununu ortadan kald?rmak, olduk?a pratik ve kolay bir
y?ntem haline gelmi?tir. Ne var ki, ¨¹lkemizde nem ve su yal?t?m?n?n, zorunluluktan
kaynaklanan bir durum olarak ve sadece yap?n?n oturaca?? alanda yeralt? sular?n?n olmas?
veya yap?n?n bodrum katlar?na uygulanmas? gibi bir kan? vard?r. Ancak, yap? bodrum kat?
olarak in?a edilsin veya edilmesin, yap?n?n, toprakla veya zeminle temas eden b¨¹t¨¹n
b?l¨¹mlerinin, nem ve su etkileri ile olan ili?kisinin kesilerek, d?? etkilerle meydana
gelebilecek olas? hasarlardan korunumu sa?lanmal? ve yap?n?n de?erinin ve konfor ?artlar?n?n
d¨¹?erek, kullan?lmaz hale gelmesi ?nlenmelidir. Bunun i?in, uygulamada do?ru olarak bilinen
ve yap?sal bir problemin ??z¨¹m¨¹ne olanak tan?yan baz? detaylar?n, ger?ekte yap?sal ba?ka
problemlerin ortaya ??k???na olabilecek etkisi engellenmeli ve bu ama?la, yap?n?n zemine
oturan d??eme b?lgesindeki kritik noktalar, do?ru tespitler ile, do?ru ??z¨¹mlere
kavu?turularak in?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar?ndaki yap?lar?n ?mr¨¹ uzat?lm?? olacakt?r.
Tavanlarda, ?slak zeminlerde, d?? cephelerde, balkonlarda, tretuvarlarda, istinat duvarlar?nda
v.b gibi yap? b?l¨¹mlerinde su-nem hasarlar?na s?kl?kla rastlanm??t?r. Bu hasarlar?n en ?nemli
nedenlerinden biri uygunsuz detay ??z¨¹mlemeleri ve uygunsuz yal?t?mlardan kaynakland???
tesbit edilmi?tir.
¡°Yap?y? nem, insan? gam ?ld¨¹r¨¹r¡± c¨¹mlesi ile de yap? nem ili?kisinin insan sa?l??? ve yap?
konforuna etkisi vurgulanm??t?r.Yap?da nem, yap? konforunu olumsuz etkilemektedir. Nem
a???sndan konforsuz yap?lar, insan sa?l???n? tehdit etmektedir. Yap?larda nem; k¨¹f, mantar,
bakteri vb. mikrobiyolojik aktivitelerin olu?mas?na sebep olmaktad?r. Bu aktiviteler ortam?n
hava kalitesini olumsuz etkilemekte ve insan sa?l???n? tehdit etmektedir. Yap?lar?m?z?n daha
uzun ?m¨¹rl¨¹ olmas?n? istiyorsak, nemden zarar g?rmelerine engel olmal?y?z.
36 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi
Kaynak?a
Ayd?n, E.S. (2011). Yap?larda Su ve Nem Etkileri, Hali? ?niversitesi Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹
Mimarl?k A.D. Uluslararas? Hakemli Akademik Sosyal Bilimleri Dergisi, Say?:1, Cilt:1.
Akman, A. (2001).Yap? B¨¹t¨¹n¨¹ndeki Nem Olgusunun ?nsan Sa?l??? ile Olan ?li?kisi, Yap?,
Say?:115, s.83-84.
Avlar, E. (2000). Yap?larda Su ve Nem Korunumu, YT?, ?stanbul.
Ademci, K.T. (2000). Al¨¹minyum Giydirme Cephelerde Su ve Nem Problemleri, Y¨¹ksek
Lisans Tezi, ?T?, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, ?stanbul.
Baerman, D. (1997). Subsurface Moisture Protection, Time-Saver Standarts for Architectural
Design Data, Edit?r: Watson, D., McGraw ¨C Hill, Inc., A.B.D., s.A13-A18.
Baytop, F. (2014). ?n?aat Uygulamalar?nda Yanl??lar Do?rular, Yem Yay?n, ?stanbul.
Bilal, F. (2010).Enerjinin Verimlili?i ve Yal?t?m, Yal?t?m Dergisi, Say?:87.
Dal, M. (2015). ?antiye Ders Notlar? (Yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik
Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli.
Dal, M. (2015). Yap? Fizi?i Ders Notlar? (Yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik
Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli.
Dal, M. (2015). Yal?t?m Teknolojisi Ders Notlar?(yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi,
M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli.
Dal, M. (2015). Ergonomi Ders Notlar?(yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik
Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli.
Dal, M. (2015). Yap? Malzemesi Ders Notlar? (Yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi,
M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli.
Dal, M., Y?lmaz D. (2015).The Negative Impact of Water-Moisture to Building Elements and
Building Comfort, Int. J. Pure Appl. Sci. 1: 89-99 (2015).
Dal, M., Ayhan, E.(2015). ?n?aat & Mimarl?k Bilgisi, Mimarl?k Vakf? ?ktisadi ??letmesi,
Haziran 2015, ?stanbul.
Da?, F.E. (2001). Suyun Yap?daki Etkileri ve Yap?lar?n Suya Kar?? Yal?t?m?, Y¨¹ksek Lisans
Tezi, ?stanbul Teknik ?niversitesi, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, ?stanbul.
Erten, E. (1996).Binalarda Nem Yal?t?m?, Karadeniz Teknik ?niversitesi M¨¹hendislik-
Mimarl?k Fak¨¹ltesi Fak¨¹ltesi, Ders Notlar?, No:46, Trabzon.
Erta?, K.(2001). Binalarda Buhar Dif¨¹zyonu Olay?n?n ?rdelenmesi, TMMOB Makina
M¨¹hendisleri Odas? Yal?t?m Kongresi, Eski?ehir.
?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 37
Ekinci, C.E.(2003). Yal?t?m Teknikleri, Atlas Yay?n Da??t?m, ?stanbul.
G?kaltun, E., (2001).Yap?lar?n Zemine Oturan D??emelerinde Ortaya ??kan Nem Sorunlar?
Ve Yal?t?m ??z¨¹mleri, TMMOB Makina M¨¹hendisleri Odas? Yal?t?m Kongresi Eski?ehir.
G?n¨¹l, ?.A.(2000). Binalarda Zeminden Kaynaklanan Nemlenmeyi ?nleme Y?ntemlerinin
Belirlenmesi, Y¨¹ksek Lisans Tezi, Gazi ?niversitesi, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, Ankara.
Louren?o, P.B., Luso, E., Almeida, M.G. (2006). Defects and Moisture Problems in Buildings
from Historical City Centres: A Case Study in Portugal, Volume 41, Issue 2, 223-234.
?cal, A.D. & Dal, M. (2012). Do?al Ta?lardaki Bozunmalar,Mimarl?k Vakf? ?ktisadi
??letmesi, ?stanbul.
?zkan, N.(2002).Yal?t?m?n S?rr?: Titizlik, Hassasl?k, Detay, ?n?aat Malzeme ve Uygulamalar?
Dergisi, Say?:52, s.21-48.
?im?ek, Z. (2005). Yap? Yeralt? Kabu?unda Su ve Nem Sorunlar?n?n Ge?irimsiz Beton
Malzeme ile Giderilmesi, Y¨¹ksek Lisans Tezi, Uluda? ?niversitesi, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹,
Bursa.
T¨¹rk?¨¹, ?. (1997). Yap?m, Mimarlar Odas? ?zmir ?ubesi Yay?nlan, ?zmir.
Toydemir, N., G¨¹rdal, E., Tana?an, L. (2000).Yap? Eleman? Tasar?m?nda Malzeme, Literat¨¹r
Yay?nc?l?k, s.58-104, ?stanbul.
Trechsel, H.R. (1994). Moisture Control In Buildings, ASTM, West Conshohocken.
Utkutu?, Z.(2006).Konutta Kalite Kavram? ve Yap? Hasarlar?, Gazi ?niversitesi, M¨¹h-Mim.
Fak. Dergisi, Cilt:21, No:2, s.205-211.
URL 1.(2015). http://www.egegrupdekorasyon.com.tr/hizmet-57-su-yalitiminedir/nasil
yapilir/faydalari-nelerdir/tarihcesi/html, Eri?im Tarihi: 31.12.2015.

More Related Content

?n?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar?nda su-nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi

  • 1. ISSN: 2148-0273 Cilt 4, Say? 1, 2016 Vol. 4, Issue 1, 2016 1 Lisans ??rencisi, Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹, Tunceli, e-mail: ins.muh.ozguryildiz@gmail.com 2 Murat Dal, Yrd. Do?. Dr.,Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹, Tunceli, e-mail: muratdal@tunceli.edu.tr, teknikmurathoca@gmail.com ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su-Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi ?zg¨¹r YILDIZ 1 , Murat DAL2 ?zet D¨¹nya¡¯n?n ?¡¯¨¹n¨¹n su olmas? ve ¨¹lkemizin ¨¹? taraf? denizlerle kapl? olmas? da su ile yap? ili?kisinin ?nemini artt?rmaktad?r.Bu ?al??mada, ?e?itli sebeplerle in?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar?nda ortaya ??kan su-nem sorunlar? ele al?nmaktad?r. Bu sorunlar?n ba?l?ca g?r¨¹lece?i yerleri ise ??yle s?ralayabiliriz. Zemine oturan d??eme(temel), bina ?evresini saran tretuvar b?lgesi, zemin katlar?, bina i?- d?? duvarlar?, tavan vb.yerlere verdi?i zarar ve etkileri ¨¹zerinde durulmaktad?r. Bu etkilerin bina yap?m?nda g?zden ka?an ?nemli noktalar? ele al?nm?? ve yap? fizi?i a??s?ndan, yap? malzemesi ve yap? eleman? hasarlar?na neden olabilecek fakt?rlerin ortadan kald?r?lmas? amac?yla al?nmas? gereken ?nlemler mevcuttur. Bu bilgiler ?????nda pratik ??z¨¹mler sunularak, yap? de?eri ve performans? ile yap? konfor ?artlar?ndaki s¨¹reklili?in sa?lanmas? i?in su-nem sorunlar?n?n giderilmesi ve bu sorunlar?n ?nemi vurgulanmaya ?al???lm??t?r. Anahtar kelimeler: su, nem, yap?, tretuvar, hasar Assessment of Water-Moisture Sourced Damages in Civil Engineering Applications Abstract Since ? of the Earth is covered with water and our country is also surrounded on three sides by the sea the importance of relationship between construction and water increases. In this study, the water-moisture problems which occur frequently in civil engineering applications for various reasons were discussed. The main locations that these problems can be seen as follows; Their damages and effects on the places like ground floors (foundation), pavement area surrounding the building perimeter, internal and external walls of building, ceilings and so on. The overlooked important points of these effects on the constructionof buildings were discussedand in terms of physical structure, in order to eliminate factors
  • 2. 26 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi that could cause damages in building materials and structural elements, there are measures to be taken.In light of this information, practical solutions were presented to ensure continuity in building comfort conditions with the structure values and performanceand it was be tried to emphasize the importance of this issue and the elimination of water and humidity problems. Keywords: water, moisture, structure, pavement, damage 1. Giri? Nem korunumu, yap? tekni?i dilinde, binalar?n ya??? sular?, zemin nemi, bas?n?l? ve bas?n?s?z su ile su buhar? gibi, her t¨¹rl¨¹ suya kar?? korunmas? anlam?nda kullan?lan genel bir terimdir. Neme kar?? yap?y? korumak amac?yla al?nan yal?t?m ?nlemleri, insan sa?l??? ve konforu a??s?ndan olduk?a ?nemlidir. Konforlu bir ortam ancak mekan? saran yap? elemanlar?n?n yeterli d¨¹zeyde kuru olmas? ile sa?lanabilir. Nemli yap? elemanlar? y¨¹ksek ?s? iletim g¨¹c¨¹ne ve bu nedenle de d¨¹?¨¹k y¨¹zey s?cakl???na sahiptir. Bu elemanlar?n ?evreledi?i mekanlarda ise yo?un ?s?tma yap?lsa bile istenen konfor sa?lanamaz. Ayr?ca b?yle mekanlar?n ?s?t?lmas? fazla enerji harcamas?n? gerektirir. Dolay?s?yla neme kar?? al?nacak ?nlemler ayn? zamanda binalar?n ?s? korunumunun artmas?n? sa?lar (G?kaltun, 2001; G?n¨¹l, 2000). Nem yap? elemanlar?nda; ?Malzeme g?zenekleri su ald???nda, malzemenin ?s? tutuculuk yetene?inin azalmas?na, ?G?zeneklerdeki suyun donmas? durumunda, malzemede kabarmave par?alanmalar?n g?r¨¹lmesine, ???z¨¹len tuzlar ve di?er maddelerin, kimyasal olarak a??nd?r?c? etki yapmas? ve ?i?eklenmelere neden olmas?na, ?Yap? eleman? b¨¹nyesinde bozunma, ?¨¹r¨¹me ve korozyon meydana gelmesi ve bu olu?umlarla birlikte hasarlar?n ba?lamas?na,
  • 3. ?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 27 ?K¨¹f ve mantarlar?n ortaya ??kmas? ile mekan i?erisinde ya?ayanlar ¨¹zerinde ?e?itli hastal?klara neden olmas?na, ?Yap?n?n kullan?m de?erinin d¨¹?mesine neden olmaktad?r. T¨¹m bunlardan dolay?, su ve nem ile temasta bulunabilecek t¨¹m yap? elemanlar?n?n bozunmamas? i?in bunlara kar?? gerekli ?nlemlerin al?nmas? gerekir. Binan?n i?inedo?rudan su giri?ine kadar, yap? elemanlar?na k?lcal hareketler ve buhar dif¨¹zyonu yoluyla nem s?zmas?n? engelleyerek, su ve nem etkisini azaltmak, su ve nem yal?t?m?n?n esas?n? olu?turur. K?saca su ve nem yal?t?m?, yap?lar?n su-nemden etkilenmesine kar?? al?nmas? gereken ?nlemlerin t¨¹m¨¹n¨¹ kapsar (Erten, 1996; Akman, 2001). Zemin nemi, havan?n nemi, yap? suyu (yap? malzemesinin kendi nemi), zemin suyu (bas?n?l? su ile y¨¹zey ve s?z?nt? sular?n? i?eren bas?n?s?z su), ya??? sular?, s??rama sular?, y¨¹zeydeki birikme sular?gibi ?ok ?e?itli kaynaklardan yap?ya su-nem girebilir. ?zellikle bas?n?l? su (?ok y¨¹ksek seviyelerde olmad??? s¨¹rece) bodrum katlar? i?in ?nemli bir problemdir. Bas?n?l? su d???ndakiler ise t¨¹m yap?lar?n kar?? kar??ya kalabilece?i nem su kaynaklar?d?r. Zemine oturan d??emelerde ise, nem probleminin ba?l?ca kaynaklar?, zemin nemi, s??rama suyu ve y¨¹zeydeki birikme sular? ile bas?n?s?z sular? (y¨¹zey ve s?z?nt?sular?) i?eren zemin sular?d?r (T¨¹rk?¨¹, 1997; Ayd?n, 2011). 2.Metot ve Y?ntem ?lkemizdeki in?aat m¨¹hendisli?i uygulama ?rnekleri su-nem sorunlar? a??s?ndan incelenmi?tir. Farkl? ?rnekler foto?raflan?p, su-nem hasarlar? ele al?nm??t?r. Gerekli de?erlendirmeler yap?l?p, yap?larda su-nemin ?nemi vurgulanm??t?r. 3.?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?ndaki Su-Nem Hasarlar? ?e?itli in?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar? su-nem hasarlar? a??s?ndan ele al?n?p gerekli inceleme, de?erlendirmeler yap?lm??t?r. Su-nem hasarlar?na dikkat ?ekilmeye ?al???lm??t?r.
  • 4. 28 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi ?ekil 1. Tavanda ve duvarda su-nemin verdi?i hasardan dolay? boyada kabarma, d?k¨¹lme ve renk de?i?imi g?zlenmi?tir. Su yal?t?m? yap?lmad???ndan dolay? bu t¨¹r sorunlar g?zlemlenir. ?zolasyonun sadece tavanda de?il hem i? hem de d?? duvarda yap?lmas? gerekir. (Uygulama olarak; d?? cephe i?in 5cm kal?nl???nda EPS-Genle?tirilmi? polistiren sert k?p¨¹k), i?cephede cam y¨¹n¨¹ ?s? yal?t?m?, tavanda ise PVC- Poli-vinil-klor¨¹r) serme membran kullan?labilir. ?ekil 2. Su-nem hasarlar?ndan dolay? kartonpiyerler d¨¹?m¨¹?t¨¹r. D??emede biriken nemden dolay? kartonpiyer yap??t?r?c?s? g?revini yerine getirememi?tir. Bunun ?n¨¹ne ge?mek i?in tavanda su-nem yal?t?m? ve duvarda da ?s? yal?t?m? yap?lmas? gerekir. ?ekil 3. Su s?zmalar? sebebi ile ?irkin y¨¹zeyli bir d??eme-kolon-kiri? birle?imi. Su yal?t?m? yap?lmad???ndan dolay? kolon-kiri? birle?im b?lgesinde su s?z?nt?s? meydana gelmi?tir. Bu da yap? cephesinde ?irkin bir g?r¨¹nt¨¹ ortaya ??karm??t?r.
  • 5. ?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 29 ?ekil 4. Kolon alt b?lgesinde boyalarda d?k¨¹lmeler meydana gelmi?tir. Bunun nedeni malzeme kalitesi, ortam nemi ve yap? i??ili?i olabilir. Bu sorunu ortadan kald?rmak i?in duvara yap?lan s?van?n, boyadan ?nce yap?lan astar uygulamas?n?n ve en ?nemlisi izolasyonun uygun bir ?ekilde yap?lmas? gerekir. ?ekil 5. Merdivenin alt b?lgesinde suyun betondan s?zmas?ndan dolay? ?atlama, d?k¨¹lme, renk de?i?ikli?i ve k¨¹flenme meydana gelmi?tir. Yap?n?n buradaki b?l¨¹m¨¹ i?in d?? hava ko?ullar? ile m¨¹cadele edebilecek malzeme veya d?? cephe kaplamas? yap?lmas? gerekir. ?ekil 6. Asma tavan al?? ile kaplanan b?l¨¹mlerde su ve nemden ?t¨¹r¨¹ d?k¨¹lme, rutubet ve kabarma meydana gelmi?tir. Bu b?l¨¹mlerde ?s? k?pr¨¹lerinin(yap?da malzeme veya konstr¨¹ksiyon kaynakl? ?s? ge?i?inin, yap?n?n di?er b?l¨¹mlerine k?yasla yo?un oldu?u b?lgelere ?s? k?pr¨¹s¨¹ denir.) kullan?lmas? ve temiz bir i??ilikle bu sorun giderilebilir. ?ekil 7. Zeminde serme su yal?t?m uygulamas? yap?lm??t?r. Ancak zemine hatal? e?imin verilmesinden ?t¨¹r¨¹ su birikmesi meydana gelmi?tir. Bu durum zaman i?inde s?k?nt? yaratacakt?r. Burada yal?t?m?n yap?lmadan ?nce e?imin gidere do?ru yap?lmas? gerekir. Su yal?t?m? uygulamas? sonras? da ayn? su e?imi ile sular?n gidere do?ru akmas? gerekir. Aksi durumda su-nem hasarlar? ka??n?lmaz.
  • 6. 30 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi ?ekil 8. ???ili?i d¨¹zg¨¹n yap?lmad???ndan dolay? balkon d??emesi ve kiri?te su-nem etkisi ile olu?an hasarlar. Bu t¨¹r yap?larda d?? hava ko?ullar?na ve su-neme kar?? koyabilecek malzemeler kullan?lmas? gerekir. Balkon su gideri detay? uygun ??z¨¹mlenmelidir. ?ekil 9. Kapiler emme ile bina d?? cephesinde ?atlamalar, d?k¨¹lmeler ve ?i?eklenmeler meydana gelmi?tir. Bu t¨¹r durumlar?n ?n¨¹ne ge?ebilmek i?in zemin ve d?? cephe yal?t?m uygulamas?n?n yap?lmas? gerekir. B?ylece binan?n d?? ortam ?artlar?na kar?? direncini artt?rabilir ve d?? cephedeki g?rsel ?irkinli?ide ortadan kald?rm?? oluruz. ?ekil 10. Bina ?evresini saran tretuvar uygulamas? hatal? yap?lm??t?r. Bu t¨¹r hatal? uygulamalardan ?t¨¹r¨¹ ya?mur ve kar sular? yap?ya zarar vermi?tir. Tretuvar betonu bina ?evresini saran d??a do?ru e?imli, 15 cm y¨¹ksekli?inde ve 50-100 cm geni?li?inde olmal?d?r. ?zerine oluklu karo ta?? ile d??eme yap?l?r. Ama?, ya?mur ve kar sular?n?n binaya zarar vermesini ?nlemektir.
  • 7. ?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 31 ?ekil 11. Bina d???nda iklim ?artlar?ndan dolay? betonda d?k¨¹lme, k?r?lma ve k¨¹flenme meydana gelmi?tir. Bu sorunun giderilebilmesi i?in ustal?k gerektiren bir i??ilik, kaliteli beton kullan?m? ve bunlar?n yan?nda tabi ki yal?t?m uygulamas? yap?lmal?d?r. ?ekil 12. Balkon duvarlar? ya?mur ve kar sular?na en ?ok maruz kalan b?l¨¹mlerdir. Bundan dolay? duvar boyas?n?n kalkmas?, ?atlamas? ve d?k¨¹lmesi ?eklinde hasar meydana gelmi?tir. Bu sorunun en iyi ??z¨¹m¨¹ d??tan ve i?ten ?s? yal?t?m? yapmakt?r. (Fayans kaplamas? ?evremizde nadiren g?r¨¹nse de pek uzun ?m¨¹rl¨¹ bir ??z¨¹m de?ildir.) ?ekil 13. Banyoda seramik d??eme uygulamas?nda hatal? e?imden ?t¨¹r¨¹ su birikmesi meydana gelmi?tir. Bu t¨¹r uygulamalarda e?im gidere do?ru yap?lmaz ise zamanla suyun birikti?i b?lgede derz a??n?r ve s?zma meydana gelir. Bundan dolay? ?zellikle ?slak zeminlerde uygun e?imin yap?lmas? gerekir. ?ekil 14. Kat y¨¹ksekliklerinin bulundu?u b?lgenin bina d???nda hasar ald???n? g?r¨¹yoruz. Buda yap? i?in ?irkin bir g?r¨¹nt¨¹ sergiliyor. Yap? cephesindeki?atlamalar?, d?k¨¹lmeleri ?nlemek i?in bina d???n?n mantolanmas? ve ?s? k?pr¨¹lerinin yap?lmas? gerekir.
  • 8. 32 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi ?ekil 15. Hatal? uygulama ve eksik malzemenin kullan?lmas?ndan ?t¨¹r¨¹ ya?mur ve kar sular?n?n y¨¹ksek bas?n?tan dolay? istinat duvar?n?n ??kmesine neden oldu?u g?r¨¹lm¨¹?t¨¹r. Bu t¨¹r istinat duvarlar?n?n ??kmemesi i?in yeteri kadar barbakan ve sa?lam bir ta? duvar i??ili?i gereklidir. ?ekil 16. So?uk havalarda tavan ve k??elerde siyah lekeler, terleme ve damlac?klar olu?ur, bunun nedeni s?cak havayla so?uk havan?n etkile?imidir. Odan?n tavan? +250 C civar?nda iken birden bire so?uk beton ile kar??la??r. Tam bu arada yo?u?ma olu?ur. Daha sonra kararma, k¨¹f gibi yan etkileri olu?turur. Betonu so?uktan ?s? yal?t?m? ile korursak betonun ?s?s?n? y¨¹kseltip odan?n tavan?ndaki yo?u?may? ?nleyebiliriz. ?ekil 17. R?gar borusunun etraf?na yal?t?m yap?lmam??t?r. Yal?t?m yap?lmad???ndan dolay?, bir s¨¹re sonra s?zma meydana gelecektir. R?gar borular?n?n etraf? k?p¨¹k veya yal?t?m harc? ile katk? harc?n?n kar??t?r?l?p uygulanmas? gerekir.
  • 9. ?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 33 ?ekil 18. Betonarme perde duvardaki hatal? uygulamadan dolay? su s?z?nt?s? meydana gelmi?tir. Kademeli perde betonarme d?k¨¹m¨¹nde kal?pta bo?luk meydana gelmi?tir. Bu bo?luk nitekim k?p¨¹k ile kapat?lm??t?r. Ayr?ca bu bo?luklar su ile doldu?u i?in hasar meydana gelmi?tir. Bu durumun katk? harc? ile kapat?l?p yal?t?m yap?lmas? gerekir. ?ekil 19. Tahliye borular?ndan akan suyun betona zarar verdi?i g?r¨¹lmektedir. Metro hatlar?n?n yap?m?nda tahliye borular?n?n mutlaka bir gidere ula?mas? gerekir. Aksi takdirde suyun ?ekilde g?r¨¹ld¨¹?¨¹ gibi metro yoluna akmas?, elektrik hatt?ndan ?t¨¹r¨¹ ?ok tehlikeli durumlara yol a?abilir.
  • 10. 34 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi ?ekil 20. Ta?lama veya raspalama yapmadan, y¨¹zeydeki gev?ek durumdaki s?va taneciklerini temizlemeden astar ve boya uygulamas? yap?lmas? yada ba?ka bir neden ise astars?z direk boya uygulamas? yap?lm??t?r. Ham s?val? y¨¹zeye ?ncelikle silme mozaik ta?? ile ta?lama yap?lmal?d?r. Zay?f s?va tanecikleri y¨¹zeyden temizlenmelidir. Daha sonra boyan?n y¨¹zeyde daha iyi tutunmas?n? sa?lamak i?in renk fark? ve dalgalanmalar? ?nlemek amac?yla homojen bir y¨¹zey elde etmek i?in i? cephelerde astar veya macun astar? ile d?? cephelerde d?? cephe boyas?n?n astar? ile bir kat astarlanmal?d?r. Daha sonra boya uygulamas? yap?lmal?d?r. ?ekil 21. Balkonda uygun e?imin verilmemesinden dolay? su gidere do?ru de?ilde, parapet duvar?n?n dibinde toplanm??t?r. Bu hatal? uygulamada suyun birikti?i b?lgelerde zamanla derz aralar?n?n a??nmas?na ve suyun alt kat?n tavan?na s?zmas?na neden olacakt?r. Yap?n?n herhangi bir b?l¨¹m¨¹nde karo veya fayans d??emesi yap?l?rken o b?lgenin tam ortas?ndan ip yard?m?yla bir ?zel ¨¹?gen olu?turulur ve ba?lang?? olarak 90o lik b?l¨¹mden ilk karo veya fayans? b?rakarak ba?lan?r. Gerekli su e?imide uygun bir ?ekilde verilmelidir. Aksi durumda bir alt kat?n tavan?nda nemden dolay? boya ve s?va hasarlar? olu?acakt?r.
  • 11. ?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 35 4. Sonu?lar Her biri ?nemli bir yat?r?m olan m¨¹hendislik yap?lar?n?n de?erini korumak zorunday?z. Yap?n?n uzun y?llar boyunca de?erini koruyarak kullan?c?lara hizmet verebilmesi, ancak yap? iyi tasarlanm?? ve d?? etkilerden korunmu?sa ger?ekle?ebilir. Bu bak?mdan, yap?n?n toprak ¨¹zerindeki k?s?mlar?n?n oldu?u kadar, toprak alt?nda kalan b?l¨¹mlerinin de, ?zellikle nem ve su gibi etkilere kar?? korunmas? gerekir. G¨¹n¨¹m¨¹zde yal?t?m malzemeleri ¨¹retim ve uygulama teknolojisindeki geni? olanaklar ve ??z¨¹mler sayesinde, yap?n?n herhangi bir noktas?nda, ortaya ??kmas? s?zkonusu olan nem sorununu ortadan kald?rmak, olduk?a pratik ve kolay bir y?ntem haline gelmi?tir. Ne var ki, ¨¹lkemizde nem ve su yal?t?m?n?n, zorunluluktan kaynaklanan bir durum olarak ve sadece yap?n?n oturaca?? alanda yeralt? sular?n?n olmas? veya yap?n?n bodrum katlar?na uygulanmas? gibi bir kan? vard?r. Ancak, yap? bodrum kat? olarak in?a edilsin veya edilmesin, yap?n?n, toprakla veya zeminle temas eden b¨¹t¨¹n b?l¨¹mlerinin, nem ve su etkileri ile olan ili?kisinin kesilerek, d?? etkilerle meydana gelebilecek olas? hasarlardan korunumu sa?lanmal? ve yap?n?n de?erinin ve konfor ?artlar?n?n d¨¹?erek, kullan?lmaz hale gelmesi ?nlenmelidir. Bunun i?in, uygulamada do?ru olarak bilinen ve yap?sal bir problemin ??z¨¹m¨¹ne olanak tan?yan baz? detaylar?n, ger?ekte yap?sal ba?ka problemlerin ortaya ??k???na olabilecek etkisi engellenmeli ve bu ama?la, yap?n?n zemine oturan d??eme b?lgesindeki kritik noktalar, do?ru tespitler ile, do?ru ??z¨¹mlere kavu?turularak in?aat m¨¹hendisli?i uygulamalar?ndaki yap?lar?n ?mr¨¹ uzat?lm?? olacakt?r. Tavanlarda, ?slak zeminlerde, d?? cephelerde, balkonlarda, tretuvarlarda, istinat duvarlar?nda v.b gibi yap? b?l¨¹mlerinde su-nem hasarlar?na s?kl?kla rastlanm??t?r. Bu hasarlar?n en ?nemli nedenlerinden biri uygunsuz detay ??z¨¹mlemeleri ve uygunsuz yal?t?mlardan kaynakland??? tesbit edilmi?tir. ¡°Yap?y? nem, insan? gam ?ld¨¹r¨¹r¡± c¨¹mlesi ile de yap? nem ili?kisinin insan sa?l??? ve yap? konforuna etkisi vurgulanm??t?r.Yap?da nem, yap? konforunu olumsuz etkilemektedir. Nem a???sndan konforsuz yap?lar, insan sa?l???n? tehdit etmektedir. Yap?larda nem; k¨¹f, mantar, bakteri vb. mikrobiyolojik aktivitelerin olu?mas?na sebep olmaktad?r. Bu aktiviteler ortam?n hava kalitesini olumsuz etkilemekte ve insan sa?l???n? tehdit etmektedir. Yap?lar?m?z?n daha uzun ?m¨¹rl¨¹ olmas?n? istiyorsak, nemden zarar g?rmelerine engel olmal?y?z.
  • 12. 36 | ?n?aat M¨¹hendisli?i Uygulamalar?nda Su ¨C Nem Kaynakl? Hasarlar?n De?erlendirilmesi Kaynak?a Ayd?n, E.S. (2011). Yap?larda Su ve Nem Etkileri, Hali? ?niversitesi Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹ Mimarl?k A.D. Uluslararas? Hakemli Akademik Sosyal Bilimleri Dergisi, Say?:1, Cilt:1. Akman, A. (2001).Yap? B¨¹t¨¹n¨¹ndeki Nem Olgusunun ?nsan Sa?l??? ile Olan ?li?kisi, Yap?, Say?:115, s.83-84. Avlar, E. (2000). Yap?larda Su ve Nem Korunumu, YT?, ?stanbul. Ademci, K.T. (2000). Al¨¹minyum Giydirme Cephelerde Su ve Nem Problemleri, Y¨¹ksek Lisans Tezi, ?T?, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, ?stanbul. Baerman, D. (1997). Subsurface Moisture Protection, Time-Saver Standarts for Architectural Design Data, Edit?r: Watson, D., McGraw ¨C Hill, Inc., A.B.D., s.A13-A18. Baytop, F. (2014). ?n?aat Uygulamalar?nda Yanl??lar Do?rular, Yem Yay?n, ?stanbul. Bilal, F. (2010).Enerjinin Verimlili?i ve Yal?t?m, Yal?t?m Dergisi, Say?:87. Dal, M. (2015). ?antiye Ders Notlar? (Yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli. Dal, M. (2015). Yap? Fizi?i Ders Notlar? (Yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli. Dal, M. (2015). Yal?t?m Teknolojisi Ders Notlar?(yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli. Dal, M. (2015). Ergonomi Ders Notlar?(yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli. Dal, M. (2015). Yap? Malzemesi Ders Notlar? (Yay?nlanmam??), Tunceli ?niversitesi, M¨¹hendislik Fak¨¹ltesi, ?n?aat M¨¹hendisli?i B?l¨¹m¨¹ Yap? Anabilim Dal?, Tunceli. Dal, M., Y?lmaz D. (2015).The Negative Impact of Water-Moisture to Building Elements and Building Comfort, Int. J. Pure Appl. Sci. 1: 89-99 (2015). Dal, M., Ayhan, E.(2015). ?n?aat & Mimarl?k Bilgisi, Mimarl?k Vakf? ?ktisadi ??letmesi, Haziran 2015, ?stanbul. Da?, F.E. (2001). Suyun Yap?daki Etkileri ve Yap?lar?n Suya Kar?? Yal?t?m?, Y¨¹ksek Lisans Tezi, ?stanbul Teknik ?niversitesi, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, ?stanbul. Erten, E. (1996).Binalarda Nem Yal?t?m?, Karadeniz Teknik ?niversitesi M¨¹hendislik- Mimarl?k Fak¨¹ltesi Fak¨¹ltesi, Ders Notlar?, No:46, Trabzon. Erta?, K.(2001). Binalarda Buhar Dif¨¹zyonu Olay?n?n ?rdelenmesi, TMMOB Makina M¨¹hendisleri Odas? Yal?t?m Kongresi, Eski?ehir.
  • 13. ?zg¨¹r YILDIZ, Murat DAL | 37 Ekinci, C.E.(2003). Yal?t?m Teknikleri, Atlas Yay?n Da??t?m, ?stanbul. G?kaltun, E., (2001).Yap?lar?n Zemine Oturan D??emelerinde Ortaya ??kan Nem Sorunlar? Ve Yal?t?m ??z¨¹mleri, TMMOB Makina M¨¹hendisleri Odas? Yal?t?m Kongresi Eski?ehir. G?n¨¹l, ?.A.(2000). Binalarda Zeminden Kaynaklanan Nemlenmeyi ?nleme Y?ntemlerinin Belirlenmesi, Y¨¹ksek Lisans Tezi, Gazi ?niversitesi, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, Ankara. Louren?o, P.B., Luso, E., Almeida, M.G. (2006). Defects and Moisture Problems in Buildings from Historical City Centres: A Case Study in Portugal, Volume 41, Issue 2, 223-234. ?cal, A.D. & Dal, M. (2012). Do?al Ta?lardaki Bozunmalar,Mimarl?k Vakf? ?ktisadi ??letmesi, ?stanbul. ?zkan, N.(2002).Yal?t?m?n S?rr?: Titizlik, Hassasl?k, Detay, ?n?aat Malzeme ve Uygulamalar? Dergisi, Say?:52, s.21-48. ?im?ek, Z. (2005). Yap? Yeralt? Kabu?unda Su ve Nem Sorunlar?n?n Ge?irimsiz Beton Malzeme ile Giderilmesi, Y¨¹ksek Lisans Tezi, Uluda? ?niversitesi, Fen Bilimleri Enstit¨¹s¨¹, Bursa. T¨¹rk?¨¹, ?. (1997). Yap?m, Mimarlar Odas? ?zmir ?ubesi Yay?nlan, ?zmir. Toydemir, N., G¨¹rdal, E., Tana?an, L. (2000).Yap? Eleman? Tasar?m?nda Malzeme, Literat¨¹r Yay?nc?l?k, s.58-104, ?stanbul. Trechsel, H.R. (1994). Moisture Control In Buildings, ASTM, West Conshohocken. Utkutu?, Z.(2006).Konutta Kalite Kavram? ve Yap? Hasarlar?, Gazi ?niversitesi, M¨¹h-Mim. Fak. Dergisi, Cilt:21, No:2, s.205-211. URL 1.(2015). http://www.egegrupdekorasyon.com.tr/hizmet-57-su-yalitiminedir/nasil yapilir/faydalari-nelerdir/tarihcesi/html, Eri?im Tarihi: 31.12.2015.