ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Narsisizm

•
•
S
scanlier
1 of 39
İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri
lisel jane ashlock
• Narsisistik kişilik bozukluğu, ismini yunan mitolojisindeki Narcissus’tan almaktadır • Narcissus, sudaki yansımasına aşık olmuş, kendini arzulamaktan tükenmiş ve sonra bir çiçeğe dönüşmüştür
• Narsisistik özellikler çeşitli derecelerde çoğu insanda görülmekte ve günümüz şartlarında giderek yaygınlaşmaktadır
• Anlaşılabilme umudunu yitiren insanlar dünyayla ilişkilerini beğenilme üzerine kurma eğilimindedir • Bu kişilere göre kendini var hissedebilmenin tek yolu beğenilmenin sürekliliğini sağlamaya yönelik bir hayat tarzıdır • Hayatını beğenilme üzerine kuran insanların derininde genellikle dışardan fark edilemeyecek kadar iyi maskelenmiş bir depresyon yaşanır
• Narsisistik kişiliği olan insanlar, kendi benzersizliklerini ve yetilerini büyüklenmeci bir gözle görürler • Narsisistik kişilik bozukluğu; çok önemli, üstün ve eşi bulunmaz birisi olduğuna ilişkin yaygın bir duygu, beğenilme gereksinimi ve empati yapamama ile belirli bir kişilik bozukluğudur
Narsistin Ebeveyni • Çok küçük çocuklarda kendilik saygısı; yaşamındaki önemli diğer kişilerce derinden ve koşulsuz sevildiği, kabul edildiği, önemsendiği, bedensel ve duygusal olarak beslenmeyi hak eden bir varlık olduğu inancına bağlıdır
Narsistin Ebeveyni • Sağlıklı bir anneyle kurulan ilişkide, bebeğin iç dünyasında olumlu yaşantı anıları birikir; kendisinin önemli, değerli, sevilmeyi ve bakımı hak eden bir varlık olduğu duygu ve inancı gelişir
Narsistin Ebeveyni • İhmal edilme, reddedilme sonucu çocuğun gereksinimleri karşılanmazsa kendini değersiz bir varlık gibi hisseder • Bebek, kendi bedeninden sonra keşfettiği ikincil nesnesi olan annesinin tutarsız, değişken, reddedici, duygusal olarak terk eden tutumu nedeniyle düş kırıklığı ve dış dünyaya karşı bir güvensizlik geliştirir
Narsistin Ebeveyni • Sevgi yatırımı için seçtiği ikincil nesne olan annesinin yanlış bir yatırım alanı olduğunu sezinler • Ardından, bu sevgi yatırımını geri çekip, birincil nesne olarak keşfettiği ve güvendiği kendiliğine yatırır • Tutarlı, dengeli ve öngörülebilir tek alan kendi iç dünyasıdır
Narsistin Ebeveyni • Kendi iç dünyasına dönme, narsisizmin ilkel biçimine savunma amaçlı bir dönüş olup zaman boyutunda bir gerilemedir • Bu tür bir anne-bebek ilişkisi çocukta, dış dünyanın tehlikeli, düşmanca, değişken ve öngörülemez bir ortam olduğu inancı ve temel güvensizlik duygusunu geliştirir
Narsistin Ebeveyni • Narsistin ebeveyni sıkıca yapıştığı çocuğu olmasa bir hiçtir • Çocuğunu tersler; soğuk, buyurucu, baskıcı ve duygusal olarak uzak davranır • Çocuğuna yönelik kötüye kullanım niteliğindeki tutumu, “Kendini ayrı bir birey olarak var edebilirsin, bu çabanı onaylıyorum; her eyleminin ve başarının benimle bağlantılı olması koşuluyla” biçiminde özetlenebilir
Narsistin Ebeveyni • Narsisistin tüm yaşamı ebeveyninin emrindedir • İkili birimin ortak yaşamında başka nesneye yer yoktur • Ebeveyninin sömürgesidir ve ebeveyn, asla bir ortak istemez • Çocuğunu ayrı bir insan değil, kendisinin bir uzantısı gibi görür
Narsistin Ebeveyni • Beklentilerine, çocuğunu kullanarak ulaşmaya çalışır • Eş duyum yapamayan bir davranış biçimi sergiler • Çocuğunun acılarıyla değil, ulaşamadığı kendi beklentisiyle ilgilenir • Birçok yolla çocuğunu kötüye kullanır • Acımasızca suçlar ve azarlar
Narsistin Ebeveyni • Yaşamını baskıyla denetlemeye çalışır • Tepkilerindeki oransızlık, çocuğunu denetlemekte kullandığı en güçlü silahıdır • Kişisel sınırlara ve gizliliğe saygı göstermez; hem gizli hem de açıkça çocuğunun özel yaşamına sızmaya çalışır • Yalan söyleyerek bu tutumunu yadsır • Çocuğunun gereksinimlerini görmezlikten gelir ya da aldırış etmez
• Bir narsisti en iyi tanımlayabilecek iki kavram, varlık ve hiçliktir • Narsist, bu iki kendiliği tek bedende barındıran bir varlıktır • Kişiliği çok ilkel ve dağınıktır • Tam oluşmuş, bütünleşmiş bir insan değildir • Tasarıları geçici, beraberlikleri gösteriş ve sahtedir
• Bir narsistle yaşamak, yalnızca nasıl bir kişi olduğu değil nasıl bir kişi olmadığından dolayı da diğer insanların içini bulandıran bir deneyimdir • İnsanlar başlangıçta en iyi yüzünü sergileyen narsistin çekiciliğine kapılırlar fakat çoğu bir süre sonra kendini geri çekme gereği duyar
• Bir narsistin hem değersiz gerçek kendiliği hem de büyüklenen sahte kendiliği aslında aynı bedende yaşar • Ancak hiçbir zaman bir araya gelmezler • Biri varken diğeri yoktur ve beden çoğu zaman büyüklenen sahte kendiliğinin yönetimindedir
• Duygulandığı an, büyüklenen sahte kendiliği toparlanıp yönetime el koyar ve duyguları bastırır • Belirli bir alandaki yeteneği elle tutulur tek olumlu özelliğidir • Çünkü ebeveyni bireyselleşmesine bir tek bu alanda izin vermiştir
• Narsist aslında keyiflenemeyen, gülemeyen, yeteneklerini n kıvancını yaşayamayan bir bireydir picasso
• İnsanlarla kurduğu ilişki, gizli başlayıp görünür hale gelen kötüye kullanım biçimindeki davranış dağarcığından oluşur • Kötüye kullanım, kurbanı kuşatan ve aldırış etmediği duygusunu uyandıran davranışıyla başlar
• Yapılan tek bir hatayı bile affetmez • Tepkisindeki oransızlık, yalnızca bir nesne olarak gördüğü çevresindeki insanları denetlemede kullandığı en güçlü silahıdır
• Beğenmemek, kötülemek, değersizleştirm ek, yıpratmak, yüksek beklentiler beslemek ve cesaretini kırma tutumu, kötüye kullanımın açık örnekleridir: ebeveynin kendisine yönelik davranışının aynısını sergiler aslında
• Narsisistik kişilik bozukluğunun en ayrılmaz parçası, istismardır • Narsist kişinin birini çok fazla seviyor olması da istismarı içerir • Çünkü karşısındaki insana, kendisinin bir uzantısı olarak davranır; sürekli kontrol etmeye çalışır
• Narsist tüm evreni kendi zihninde taşır, ona göre kendinden başka hiçbir şey yoktur • Çevresindekilerin üzerindeki kontrolünü kaybetmek, kolunu, bacağını, hatta beynini kaybetmekle eşdeğer bir dehşet yaşamasına neden olur • Bağımsız davranan ya da sözünü dinlemeyen insanlar, narsist kişinin dünyanın merkezi olduğu inancını sarsar
Chryssa Wolfe
• Narsisistik desteği sağlayan kaynaklar üzerindeki kontrolünü sürdürmek, onun için bir ölüm kalım meselesidir ve bunun devamlılığını sağlamak için her yola başvurabilir • Narsist kendisinin çevredekiler için tek güvenilir kaynak olarak kabul edildiğinden emin olana kadar uğraşır • Kendisini onların hayatının temel direği haline getirirken, onların hayat dengesini alt üst eder
• Narsistin vaatleri kendisi tarafından kolayca yok farz edilebilir • Kendisine yapılan iyilikler onda iz bırakmaz
• Narsist; ulaşılmazlığını, dokunulmazlığını simgeleyen bir cam fanus içinde yaşadığını düşler (Tıpkı, paha biçilmez bir mücevherin kalın camlar ardında beğeniye sunulması gibi) • Gerçeküstü dünyasında sözcükleri savunma silahı olarak kullanır
• Özel ve eşi bulunmaz biri olduğuna ve ancak başka özel ya da toplumsal durumu üstün kişilerin (ya da kurumların) kendisini anlayabileceğine ya da ancak onlarla arkadaşlık etmesi gerektiğine inanır • Çok beğenilmek ister
• Hiçbir şeyle gerçek anlamda ilgilenmez, daha çok beğenilebilmek için çok farklı etkinliklerle meşgul olur • Başkalarına göstermek için, her konuda bilgi sahibi olmak ister
• Narsist kişi empati yapamaz • Çoğu zaman başkalarını kıskanır ve başkalarının da kendisini kıskandığına inanır • Bilinçli ya da bilinçsiz haset, dikkati çekecek kadar ön plandadır • Başka birinin iyi ve başarılı olması, kendi yetersizlik duygularını tetiklediği için rahatsızlık yaratır
• Biri hakkında iyi bir şey söylendiğinde narsist, kendisini huzursuz hisseder • Övülen, takdir edilen kişilerin küçümsenmesi çabasına girişir • Çeşitli fırsatlarla, söz konusu kişilerin açıklarını yakalamaya ve teşhir etmeye çabalar
• Narsist, eleştirilebileceği durumlarda kibirli ve uzak davranır
• Narsist, çevresindekilere nutuk atar, ders verir bir tutum içindedir • Anlatıyor, açıklıyor gibi görünüp anlaşılmaz kılar, ustaca saklar • Gizeme bürünür, soyuta gizlenir
• Narsistin gerçeküstü dünyasında, sözcükler gibi suskunluk da bir savunma ve saldırı silahına dönüşür • Ülküleştirdiği suskun kalma tutumu, denetimi sağlamak amacıyla kullandığı bir yöntemdir • Konuşmaz, gizlenir, kaçınır, bekler ve beklemenin ne getireceğini görür • Kaçınma ve ertelemeyi, yaşamda kalmanın bir yolu olarak kullanır
• Denetimi yitirmek, çocukluğunda yaşadığı gibi yaralayıcı olacaktır judith redman
Kaynaklar • Davison G. C, Neale J. M. (2004). Anormal Psikolojisi. Türk psikologlar derneği yayınları, s. 353-354. • Geçtan E. (2002). Hayat. Metis yayıncılık, s. 59-64. • Ozan E, Kırpınar İ, Aydın N, Fidan T, Oral M (2009). Narsisistik kişilik bozukluğu: gelişim süreçleri ve yaşamı. RCHP, 1(2), 25-37. • Şahin D. Kişilik Bozuklukları. Klinik Gelişim, s. 51-52.
շÜ鳢 judith redman

More Related Content

Narsisizm

  • 1. İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri
  • 3. • Narsisistik kişilik bozukluğu, ismini yunan mitolojisindeki Narcissus’tan almaktadır • Narcissus, sudaki yansımasına aşık olmuş, kendini arzulamaktan tükenmiş ve sonra bir çiçeğe dönüşmüştür
  • 4. • Narsisistik özellikler çeşitli derecelerde çoğu insanda görülmekte ve günümüz şartlarında giderek yaygınlaşmaktadır
  • 5. • Anlaşılabilme umudunu yitiren insanlar dünyayla ilişkilerini beğenilme üzerine kurma eğilimindedir • Bu kişilere göre kendini var hissedebilmenin tek yolu beğenilmenin sürekliliğini sağlamaya yönelik bir hayat tarzıdır • Hayatını beğenilme üzerine kuran insanların derininde genellikle dışardan fark edilemeyecek kadar iyi maskelenmiş bir depresyon yaşanır
  • 6. • Narsisistik kişiliği olan insanlar, kendi benzersizliklerini ve yetilerini büyüklenmeci bir gözle görürler • Narsisistik kişilik bozukluğu; çok önemli, üstün ve eşi bulunmaz birisi olduğuna ilişkin yaygın bir duygu, beğenilme gereksinimi ve empati yapamama ile belirli bir kişilik bozukluğudur
  • 7. Narsistin Ebeveyni • Çok küçük çocuklarda kendilik saygısı; yaşamındaki önemli diğer kişilerce derinden ve koşulsuz sevildiği, kabul edildiği, önemsendiği, bedensel ve duygusal olarak beslenmeyi hak eden bir varlık olduğu inancına bağlıdır
  • 8. Narsistin Ebeveyni • Sağlıklı bir anneyle kurulan ilişkide, bebeğin iç dünyasında olumlu yaşantı anıları birikir; kendisinin önemli, değerli, sevilmeyi ve bakımı hak eden bir varlık olduğu duygu ve inancı gelişir
  • 9. Narsistin Ebeveyni • İhmal edilme, reddedilme sonucu çocuğun gereksinimleri karşılanmazsa kendini değersiz bir varlık gibi hisseder • Bebek, kendi bedeninden sonra keşfettiği ikincil nesnesi olan annesinin tutarsız, değişken, reddedici, duygusal olarak terk eden tutumu nedeniyle düş kırıklığı ve dış dünyaya karşı bir güvensizlik geliştirir
  • 10. Narsistin Ebeveyni • Sevgi yatırımı için seçtiği ikincil nesne olan annesinin yanlış bir yatırım alanı olduğunu sezinler • Ardından, bu sevgi yatırımını geri çekip, birincil nesne olarak keşfettiği ve güvendiği kendiliğine yatırır • Tutarlı, dengeli ve öngörülebilir tek alan kendi iç dünyasıdır
  • 11. Narsistin Ebeveyni • Kendi iç dünyasına dönme, narsisizmin ilkel biçimine savunma amaçlı bir dönüş olup zaman boyutunda bir gerilemedir • Bu tür bir anne-bebek ilişkisi çocukta, dış dünyanın tehlikeli, düşmanca, değişken ve öngörülemez bir ortam olduğu inancı ve temel güvensizlik duygusunu geliştirir
  • 12. Narsistin Ebeveyni • Narsistin ebeveyni sıkıca yapıştığı çocuğu olmasa bir hiçtir • Çocuğunu tersler; soğuk, buyurucu, baskıcı ve duygusal olarak uzak davranır • Çocuğuna yönelik kötüye kullanım niteliğindeki tutumu, “Kendini ayrı bir birey olarak var edebilirsin, bu çabanı onaylıyorum; her eyleminin ve başarının benimle bağlantılı olması koşuluyla” biçiminde özetlenebilir
  • 13. Narsistin Ebeveyni • Narsisistin tüm yaşamı ebeveyninin emrindedir • İkili birimin ortak yaşamında başka nesneye yer yoktur • Ebeveyninin sömürgesidir ve ebeveyn, asla bir ortak istemez • Çocuğunu ayrı bir insan değil, kendisinin bir uzantısı gibi görür
  • 14. Narsistin Ebeveyni • Beklentilerine, çocuğunu kullanarak ulaşmaya çalışır • Eş duyum yapamayan bir davranış biçimi sergiler • Çocuğunun acılarıyla değil, ulaşamadığı kendi beklentisiyle ilgilenir • Birçok yolla çocuğunu kötüye kullanır • Acımasızca suçlar ve azarlar
  • 15. Narsistin Ebeveyni • Yaşamını baskıyla denetlemeye çalışır • Tepkilerindeki oransızlık, çocuğunu denetlemekte kullandığı en güçlü silahıdır • Kişisel sınırlara ve gizliliğe saygı göstermez; hem gizli hem de açıkça çocuğunun özel yaşamına sızmaya çalışır • Yalan söyleyerek bu tutumunu yadsır • Çocuğunun gereksinimlerini görmezlikten gelir ya da aldırış etmez
  • 16. • Bir narsisti en iyi tanımlayabilecek iki kavram, varlık ve hiçliktir • Narsist, bu iki kendiliği tek bedende barındıran bir varlıktır • Kişiliği çok ilkel ve dağınıktır • Tam oluşmuş, bütünleşmiş bir insan değildir • Tasarıları geçici, beraberlikleri gösteriş ve sahtedir
  • 17. • Bir narsistle yaşamak, yalnızca nasıl bir kişi olduğu değil nasıl bir kişi olmadığından dolayı da diğer insanların içini bulandıran bir deneyimdir • İnsanlar başlangıçta en iyi yüzünü sergileyen narsistin çekiciliğine kapılırlar fakat çoğu bir süre sonra kendini geri çekme gereği duyar
  • 18. • Bir narsistin hem değersiz gerçek kendiliği hem de büyüklenen sahte kendiliği aslında aynı bedende yaşar • Ancak hiçbir zaman bir araya gelmezler • Biri varken diğeri yoktur ve beden çoğu zaman büyüklenen sahte kendiliğinin yönetimindedir
  • 19. • Duygulandığı an, büyüklenen sahte kendiliği toparlanıp yönetime el koyar ve duyguları bastırır • Belirli bir alandaki yeteneği elle tutulur tek olumlu özelliğidir • Çünkü ebeveyni bireyselleşmesine bir tek bu alanda izin vermiştir
  • 20. • Narsist aslında keyiflenemeyen, gülemeyen, yeteneklerini n kıvancını yaşayamayan bir bireydir picasso
  • 21. • İnsanlarla kurduğu ilişki, gizli başlayıp görünür hale gelen kötüye kullanım biçimindeki davranış dağarcığından oluşur • Kötüye kullanım, kurbanı kuşatan ve aldırış etmediği duygusunu uyandıran davranışıyla başlar
  • 22. • Yapılan tek bir hatayı bile affetmez • Tepkisindeki oransızlık, yalnızca bir nesne olarak gördüğü çevresindeki insanları denetlemede kullandığı en güçlü silahıdır
  • 23. • Beğenmemek, kötülemek, değersizleştirm ek, yıpratmak, yüksek beklentiler beslemek ve cesaretini kırma tutumu, kötüye kullanımın açık örnekleridir: ebeveynin kendisine yönelik davranışının aynısını sergiler aslında
  • 24. • Narsisistik kişilik bozukluğunun en ayrılmaz parçası, istismardır • Narsist kişinin birini çok fazla seviyor olması da istismarı içerir • Çünkü karşısındaki insana, kendisinin bir uzantısı olarak davranır; sürekli kontrol etmeye çalışır
  • 25. • Narsist tüm evreni kendi zihninde taşır, ona göre kendinden başka hiçbir şey yoktur • Çevresindekilerin üzerindeki kontrolünü kaybetmek, kolunu, bacağını, hatta beynini kaybetmekle eşdeğer bir dehşet yaşamasına neden olur • Bağımsız davranan ya da sözünü dinlemeyen insanlar, narsist kişinin dünyanın merkezi olduğu inancını sarsar
  • 27. • Narsisistik desteği sağlayan kaynaklar üzerindeki kontrolünü sürdürmek, onun için bir ölüm kalım meselesidir ve bunun devamlılığını sağlamak için her yola başvurabilir • Narsist kendisinin çevredekiler için tek güvenilir kaynak olarak kabul edildiğinden emin olana kadar uğraşır • Kendisini onların hayatının temel direği haline getirirken, onların hayat dengesini alt üst eder
  • 28. • Narsistin vaatleri kendisi tarafından kolayca yok farz edilebilir • Kendisine yapılan iyilikler onda iz bırakmaz
  • 29. • Narsist; ulaşılmazlığını, dokunulmazlığını simgeleyen bir cam fanus içinde yaşadığını düşler (Tıpkı, paha biçilmez bir mücevherin kalın camlar ardında beğeniye sunulması gibi) • Gerçeküstü dünyasında sözcükleri savunma silahı olarak kullanır
  • 30. • Özel ve eşi bulunmaz biri olduğuna ve ancak başka özel ya da toplumsal durumu üstün kişilerin (ya da kurumların) kendisini anlayabileceğine ya da ancak onlarla arkadaşlık etmesi gerektiğine inanır • Çok beğenilmek ister
  • 31. • Hiçbir şeyle gerçek anlamda ilgilenmez, daha çok beğenilebilmek için çok farklı etkinliklerle meşgul olur • Başkalarına göstermek için, her konuda bilgi sahibi olmak ister
  • 32. • Narsist kişi empati yapamaz • Çoğu zaman başkalarını kıskanır ve başkalarının da kendisini kıskandığına inanır • Bilinçli ya da bilinçsiz haset, dikkati çekecek kadar ön plandadır • Başka birinin iyi ve başarılı olması, kendi yetersizlik duygularını tetiklediği için rahatsızlık yaratır
  • 33. • Biri hakkında iyi bir şey söylendiğinde narsist, kendisini huzursuz hisseder • Övülen, takdir edilen kişilerin küçümsenmesi çabasına girişir • Çeşitli fırsatlarla, söz konusu kişilerin açıklarını yakalamaya ve teşhir etmeye çabalar
  • 34. • Narsist, eleştirilebileceği durumlarda kibirli ve uzak davranır
  • 35. • Narsist, çevresindekilere nutuk atar, ders verir bir tutum içindedir • Anlatıyor, açıklıyor gibi görünüp anlaşılmaz kılar, ustaca saklar • Gizeme bürünür, soyuta gizlenir
  • 36. • Narsistin gerçeküstü dünyasında, sözcükler gibi suskunluk da bir savunma ve saldırı silahına dönüşür • Ülküleştirdiği suskun kalma tutumu, denetimi sağlamak amacıyla kullandığı bir yöntemdir • Konuşmaz, gizlenir, kaçınır, bekler ve beklemenin ne getireceğini görür • Kaçınma ve ertelemeyi, yaşamda kalmanın bir yolu olarak kullanır
  • 37. • Denetimi yitirmek, çocukluğunda yaşadığı gibi yaralayıcı olacaktır judith redman
  • 38. Kaynaklar • Davison G. C, Neale J. M. (2004). Anormal Psikolojisi. Türk psikologlar derneği yayınları, s. 353-354. • Geçtan E. (2002). Hayat. Metis yayıncılık, s. 59-64. • Ozan E, Kırpınar İ, Aydın N, Fidan T, Oral M (2009). Narsisistik kişilik bozukluğu: gelişim süreçleri ve yaşamı. RCHP, 1(2), 25-37. • Şahin D. Kişilik Bozuklukları. Klinik Gelişim, s. 51-52.
  • 39. շÜ鳢 judith redman