6. İBS (İrritabl Bağırsak Sendromu) Organik bir patoloji ile açıklanamayan, bağırsak
alışkanlıklarında değişim, defekasyon ile rahatlayan kronik karın ağrısı ile karakterize
bağırsağın fonksiyonel bir hastalığıdır.
Gelişmiş ekonomi ülkelerinde IBS prevalansı genel popülasyonda % 10 – 20
IBS tanısında genellikle hastanın fizik muayenesi, semptomları ve tıbbi geçmişi
Bazı vakalarda belirtiler karmaşık olmakta ve diğer patolojilerin dışlanmasını
gerektirmektedir.
IBD (inflamatuvar Bağırsak Hastalığı / Ülseratif kolit – Crohn hastalığı)
İnflamasyon ile karakterize organik bağırsak hastalığıdır
Her yaşta görülebilir. Prevalansı 1-1,5 / 1000, İnsidansı 7-10 / 100000.
Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerikada daha yüksek prevalans
Akdeniz ülkeleri ve diğer gelişmekte olan ülkelerde artış eğilimi (muhtemelen yemek
alışkanlıklarındaki değişiklik)
Çocuklarda IBD vakalarında artış
Ä°BS - Ä°BD
7. IBS
(İrritabl Bağırsak Sendromu)
Karın ağrısı ve kramplar
İshal ve kabızlık
Dışkıda mukus
ÅžiÅŸkinlik hissi
Gaz
IBD
(inflamatuvar Bağırsak Hastalığı)
Genellikle şiddetli karın ağrısı
Rekürren diyare kanlı veya kansız
Dışkıda fazla miktarda mukus
Bazı vakalarda ateş, kilo kaybı, iştahsızlık,
malabsorpsiyon
IBS
semptomları
IBD
semptomları
Ä°BS - Ä°BD
8. Fekal inflamasyon belirteci (ör., kalprotektin)
Tam kan sayımı,
Eritrosit sedimantasyon hızı (ESR)
C-reaktif protein (CRP)
Dışkı incelemeleri (lökosit, parazit, gizli kan)
Tiroid fonksiyonları
Doku transglutaminaz antikoru (TTG)
Kolonoskopi ve biyopsi
World Gastroenterology Organization (WGO) The WGO’s 2015 global guideline for irritable bowel syndrome (IBS),
IBS Ayırıcı Tanısında Kullanılan Testler
12. Kalprotektin protein yapısında
Vücudun savunma sistemlerinde rolü önemli
Bakteriostatik ve mikostatik aktivitesi vardır.
Nötrofil /granülosit sınıfı lokositlerde bol miktarda,
monositlerde ve aktive makrofajlarda az miktarda
Vücutta serum, tükürük, BOS ve idrar gibi biyolojik
sıvılarda ve dışkıda bulunur
Kalprotektin Nedir? Nerede bulunur? Ne iÅŸe
yarar?
13. Dışkıda oldukça homojen, stabil
Bağırsaklarda inflamasyon varlığında inflamasyonlu dokuda
birikir dışkıya geçer
Dışkıda Kalprotektin bağırsakta inflamasyon
IBD ve diğer organik bağırsak hastalıkları varlığında dışkıda
kalprotektin
Serum/plazmadaki inflamasyon belirteçleri vücudun
herhangi bir bölgesindeki inflamasyon
Dışkıda İnflamasyon Belirteçleri Arasından Neden
Kalprotektin ?
14. Dışkıda kalprotektin ölçümü başlıca bağırsak
inflamasyonunun deÄŸerlendirilmesinde gastrointestinal
sistemde aktif organik hastalıkların (ülseratif kolit ve Crohn
hastalığı gibi) IBS hastalarından ayrılmasında kullanılır.
Kalprotektin düzeyi IBD hastalarında çok yüksek
IBS hastalarında çok daha düşük (normal kişilere göre bir
miktar daha yüksek)
Dışkıda Kalprotektin Ne Amaçla Çalışılır?
Normal Yüksek
IBS Şüphesi IBD Şüphesi
Fekal kalprotektin
15. Testin deÄŸerlendirilmesinde ROC curve analizleri ile (AUC:
0.935) klinik eşik değer 50 µg/g olarak belirlenmiştir.
Organik ve fonksiyonel hastalıkların ayrımında duyarlılık
%84.4 , özgüllük %94.5
Eşik değer 4 – 17 yaş grubu çocuklarda ve yetişkinlerde
cinsiyete bağlı olmadan kullanılabilmektedir.
Yenidoğanın ilk günlerinde kalprotektin düzeyi aşırı yüksek
Klinik EÅŸik DeÄŸer
16. Kalprotektin Düzeyinin Yorumlanması
< 50 µg/g Normal
50 – 200 µg/g
ılımlı bir organik hastalık, ılımlı divertikulit
remisyon fazinda IBD olasılıkları
> 200 µg/g
Organik bağırsak hastalığı
IBD, kolorektal karsinoma, bakteriyel veya viral
gastroenterit, divertikülit, gıda intoleransı,
nonstereoidal enteropati
19. Fekal kalprotektin düzeyi yüksek (> 200 µg/g ) = Organik hastalık
IBD (inflamatuvar bağırsak hastalığı)
Gastrointestinal sistemin nötrofilik inflamasyonu
Çölyak hastalığı,
Kolorektal kanser
Gastrointestinal infeksiyonlar
Klinik deÄŸerlendirme
Endoskopi
Histoloji ve/veya görüntüleme tetkikleri
Fekal Kalprotektin Düzeyi Normal (< 50 µg/g ) = Fonksiyonel Hastalık
IBS?
Kolonoskopi vb. invaziv iÅŸlemlere gerek kalmaz
Test Sonucunun DeÄŸerlendirmesi
20. Yapılan bir meta analizde fekal kalprotektin taramasının IBD
şüphelenilen hastaların endoskopik tetkiklerini %67 oranında
azalttığı hesaplanmıştır.
Van Rheenen PF, Van de Vijver E, Fidler V. Faecal calprotectin for screening of patients with suspected inflammatory bowel disease:
diagnostic meta-analysis. BMJ 2010; 341: c3369–c3369
21. Bilinen IBD hastalarında;
Aktif inflamasyon dönemlerinde fekal kalprotektin yüksek,
Remisyon dönemlerinde düşük,
Hastalığın aktivitesinin izlenmesinde fekal kalprotektin düzeyinin CRP
gibi geleneksel inflamasyon belirteçlerinden daha iyi olduğu
bildirilmiÅŸtir.
Lewis JD. The utility of biomarkers in the diagnosis and therapy of inflammatory bowel disease. Gastroenterology 2011; 140: 1817–1826
De Vos M, Dewit O, D’Haens G, et al. Fast and sharp decrease in calprotectin predicts remission by infliximab in anti-TNF naïve patients
with ulcerative colitis. J Crohns Colitis 2012; 6: 557–562
23. Dışkı örneği temiz sızdırmaz bir kaba alınır
2 – 8 °C da 6 güne kadar muhafaza edilebilir
Numune dondurulursa numunede bulunan
nötrofillerin parçalanması sonucu salınan kalprotektin
nedeniyle sonuç daha yüksek bulunabilir
Fekal Kalprotektin Testi Numunesi Özellikleri
24. Fekal kalprotektin testi;
Bağırsaklarda inflamasyonu (yangıyı) saptar
İnflamasyonun (yangının) derecelendirilmesine imkan verir
Düzeyi bazı ilaçlardan etkilenir
Soğuk şartlarda dondurulmadan nakli sağlanmalıdır
Başlıca IBD tanı ve takibinde kullanılır
Hekim, test sonucuna göre fonksiyonel ve organik hastalık ayırımını yapabilir
Test sonucu organik hastalık yönünde ise kolonoskopi vb. invaziv işlemlerle
inceleme ve doğrulamaya yönelebilecektir.
Test sonucu fonksiyonel hastalık yönünde ise gereksiz kolonoskopi
işlemlerinden kaçınılması mümkün olacaktır.
Sunudan Eve Götürülecek Mesajlar