1. Generaties in de gezondheidszorg
NFU Master Kwaliteit en Veiligheid
Prof.dr. Robbert Huijsman MBA,
Bijzonder hoogleraar Management & Organisatie Ouderenzorg
Manager Innovatie en programmamanager Kwaliteit van zorg
bij Zilveren Kruis (Achmea)
2. Dynamiek en beweging,
in soorten en maten
Beweging in loopbaan: even voorstellen
Veranderingen in demografie en ziekten
Sociaal-maatschappelijke bewegingen:
het fenomeen van generaties
Bewegende normen over
gezondheid en zelfredzaamheid
Bewegingen in de gezondheidszorg
Hou jezelf en anderen in beweging!
3. Beweging in loopbaan:
even voorstellen
Geboren Rotterdammer (1962)
Macro-economie (1980-1986), MBA RSM (2000-2001)
Promotie Model van voorzieningen voor ouderen (1990)
Senior onderzoeker (1990-1993), UHD (1993-2002)
Drie leerstoelen (1997-2001, 2002-2011, 2012-)
Vakgroepvoorzitter (2000-2007), Opleidingsdirecteur (2003-2007)
Parttime hoogleraar sinds 2007, combinatie met de praktijk!
Directeur adviesbureau (2007-2009), directeur CIZ (2009-2011)
Nu: Senior Manager Innovatie en programmamanager
Kwaliteit van Zorg bij Zilveren Kruis Achmea (2011-)
10. Generatietheorie (Bontekoning, 2007/2010)
Een generatie bestaat uit (leef)tijdgenoten die zich met elkaar verbinden door:
gedeelde beleving van de vitaliteit van omringende cultuur, gevolgd door
gedeelde reactie in de vorm van spontane vernieuwingsimpulsen, en
gedeelde mentale, emotionele en fysieke ontwikkeling,
die is afgestemd op de evolutionaire rol van hun generatie.
Elkaar in levensfasen opvolgende generaties zorgen - mits ondersteund - voor
de evolutie van sociale systemen, zoals maatschappijen, organisaties en
verenigingen, voor de evolutie van het leiden, organiseren, samenwerken en
communiceren. Iedere levensfase opnieuw.
Een (nieuwe) generatie wordt energiek als zij haar evolutionaire rol kan
uitleven en verliest energie als ze wordt gedwongen om zich aan te passen
aan werk- en leefwijzen van de oudere generaties die zij instinctief en intu誰tief
als niet-vitaal ervaart. Parallel daaraan versnelt of vertraagt haar collectieve
talentontwikkeling, en daarmee ook de vernieuwing van de organisatiecultuur.
10
11. Generatie-indeling van Nederland
Generaties Geboortejaren Kenmerkend motto
Vooroorlogse generatie 1910-1925
conventionele waarden, kerkelijke verzuiling
je krijgt niets cadeau
Stille generatie 1925-1940
gezagsgetrouwe burgerwaarden, hard werken
niet klagen, we hebben het best goed
Protestgeneratie der
Babyboomers
1940-1955
idealistische en gedreven democratiseerders
emancipatie, inspraak en draagvlak
Verbindende of verloren
generatie X
1955-1970
nuchtere verbinders van diversiteit
samen werken, samen leven
Pragmatische generatie 1970-1985
werk is belangrijk, levensgeluk nog belangrijker;
je eigen ding doen en vooral jezelf zijn
Grenzeloze generatie,
generatie Einstein
1985-2000
projectwerken, zonder hi谷rarchie en bureaucratie
alles kan en alles moet, ondanks tegenslag
Digigeneratie 2000-2015
authenticiteit, leren in het nieuwe digitale werken
multitasking in the cloud, duurzame foot print
11
13. Demografische kengetallen der generaties
Generaties
Aantal
levend-
geboren
x1.000
(% bevolking)
Percentage
sterfte in
eerste
levensjaar
Percentage
dat leeftijd
van 65 jaar
bereikt
Levensverwachting
bij geboorte
(M/V)
Resterende
levensverwachting
bij 65 jaar (M/V)
Vooroorlogse
generatie
2.635
(2,70%)
8,65% 67,3% ? M: 14,3
V: 19,0
Stille generatie 2.639
(2,19%)
4,62% 75,5% ? M: 15,4
V: 19,6
Protestgeneratie der
Babyboomers
3.377
(2,34%)
3,49% 78,5% M: 70,3
V: 72,6
M: 17,9
V: 19,5
Verbindende of
verloren generatie X
3.616
(2,05%)
1,60% ? M: 71,0
V: 75,6
M: 19,5
V: 22,3
Pragmatische
generatie Y
2.816
(1,36%)
0,96% ? M: 72,1
V: 78,5
M: 20,5
V: 23,1
Grenzeloze
generatie of
generatie Einstein
2.884
(1,27%)
0,62% ? M: 74,3
V: 80,3
M: 21,3
V: 24,0
Digigeneratie Z 2.294
(1,17%)
0,43% M: 78,0
V: 82,3
?
13
14. Vier generaties professionals bieden zorg
aan drie generaties ouderen
Team van
professionals
Oudere zorg-
vragers
Generaties:
1.Verbindende
2.Pragmatische
3.Grenzeloze
4.Heldere Digi/Z
Generaties:
1.Vooroorlogse
2.Stille
3.Protest
Plan:
dubbelpromotie-onderzoek naar
renderende generatiedynamiek
in de ouderenzorg
A
B
14
15. Deel A: (interventies in) generatie-
dynamiek binnen zorgteams
A
Hoe werken verschillende generaties professionals in multidisciplinaire zorgteams effectief
samen en hoe kunnen ze een voortdurende sociale evolutie op gang houden of brengen,
gebruik makend van elkaars competenties en drijfveren vanuit generatietheorie?
1.Systematische literatuurreview: verschillen en overeenkomsten in teamaspecten tussen generaties
2.Modelontwikkeling: hoe is (interventie in) ervaren dynamiek en samenwerking tussen verschillende
generaties professionals in de ouderenzorg te conceptualiseren en te operationaliseren?
3.Secundaire data-analyse: welke statistische samenhangen zijn uit reeds uitgevoerde onderzoeken te
destilleren tussen teamaspecten en behoren tot een bepaalde generatie?
4.Analyse huidige situatie: hoe verloopt de samenwerking tussen verschillende generaties
professionals in de dagelijkse praktijk van zorgteams in de extra- en intramurale ouderenzorg?
5.Interventie-studies: nut van (nader te selecteren) interventies in de dynamiek en samenwerking
tussen generaties in zorgteams.
16. Van organisatie-gecentreerd aanbod, naar
ketenzorg en cli谷ntgecentreerde netwerken
Organisatie XGemeente Y
Professional Z
Organisatie R Mantelzorger
Aanbieder B
Zorg-
aanbieder
cli谷nt
cli谷ntcli谷nt
cli谷nt
cli谷nt
cli谷nt
cli谷nt
cli谷ntcli谷nt
cli谷nt
16
17. Werkwijzen en condities voor teams
Motiverende doelen
Respect voor
verschillen
Initatief
tonen
Ge誰nspireerd
samenwerken
Flexibel aanpassenOpen communicatie
Gedeelde
verantwoor-delijkheid
Uitdaging
Vertrouwen
EnergieVerbinding
OntwikkelingHelderheid
17
18. Drijfveren van verschillende generaties
op de werkvloer (Bontekoning)
Protestgeneratie
der Babyboomers
Verbindende of
verloren generatie X
Pragmatische
generatie Y
Grenzeloze
generatie
Bezitten nog de
sleutel/topposities
(deel moet langer
blijven)
Zitten veelal bekneld
tussen Babyboomers
en Pragmaten
Nemen veel posities
van Babyboomers over
Komen er aan!
Draagvlak cre谷ren
Structureren
Idealiseren
Status
Polderen/consensus
Teamplayers
Visionairs
Rapporten/verslagen
Vergadercultuur
Conflict vermijdend
Politieke spelers
Aanpassen
Persoonlijk
ontwikkelen
Kwaliteit
Verantwoordelijkheid
naar thuisbasis
Bruggenbouwers
Korte termijn
ori谷ntatie
Sceptisch/realistisch
Heb ik het bereikt?
Politiek mijdend
Ik wil en kan alles
Zelfverzekerd
Interactief
Concrete resultaten
Innovatie boven
hi谷rarchie
Open constructieve
teamspirit
Balans Werk / Priv辿
Direct en
ondernemend
Multitasking
Zelf dingen uitvinden
Ontwikkeling/fun
Oppervlakkiger?
Verzet tegen sturing
Bepalen zelf wat
goed is
Beeldcultuur in
plaats van tekst-
cultuur
De BV IK
Sturen op sterktes!
18
19. Normen, waarden en kwaliteiten voor de vier werkzame
generaties (Bontekoning, 2010)
23. Deel B: (interventies in) generatie-
dynamiek tussen cli谷nt en zorgteam
B
Hoe kunnen verschillende generaties zorgprofessionals op effectieve en klantwaarde
toevoegende wijze inspelen op de wensen, behoeften en (gedrags)stijlen van
verschillende generaties zorgvragende ouderen?
1.Systematische literatuurreview: verschillen en overeenkomsten in wensen, behoeften en
(gedrags)stijlen tussen generaties ouderen.
2.Modelontwikkeling: hoe kunnen (interventies in) ervaren dynamiek en samenwerking tussen
verschillende generaties professionals en generaties ouderen worden geconceptualiseerd?
3.Secundaire data-analyse: welke samenhangen zijn uit reeds uitgevoerde onderzoeken te destilleren
tussen de wensen, behoeften en satisfactie van zorgvragende ouderen van verschillende generatie?
4.Analyse huidige situatie: hoe verloopt de zorgrelatie tussen verschillende generaties professionals
en verschillende generaties ouderen in de dagelijkse extra- en intramurale ouderenzorg?
5.Interventie-studies: nut van (nader te selecteren) interventies in de dynamiek en zorgrelatie tussen
professionals en verschillende generaties ouderen.
Nieuwe vormen van vraaggerichtheid
of persoonsgerichte zorg
25. Generatie-indeling van Nederland
Generaties Geboortejaren Kenmerkend motto
Vooroorlogse generatie 1910-1925
conventionele waarden, kerkelijke verzuiling
je krijgt niets cadeau
Stille generatie 1925-1940
gezagsgetrouwe burgerwaarden, hard werken
niet klagen, we hebben het best goed
Protestgeneratie der
Babyboomers
1940-1955
idealistische en gedreven democratiseerders
emancipatie, inspraak en draagvlak
Verbindende of verloren
generatie X
1955-1970
nuchtere verbinders van diversiteit
samen werken, samen leven
Pragmatische generatie 1970-1985
werk is belangrijk, levensgeluk nog belangrijker;
je eigen ding doen en vooral jezelf zijn
Grenzeloze generatie,
generatie Einstein
1985-2000
projectwerken, zonder hi谷rarchie en bureaucratie
alles kan en alles moet, ondanks tegenslag
Digigeneratie 2000-2015
authenticiteit, leren in het nieuwe digitale werken
multitasking in the cloud, duurzame foot print
25
36. Dank voor uw aandacht!
Prof.dr. Robbert Huijsman MBA
email: huijsman@bmg.eur.nl
36
37. Definitie van gezondheid
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO 1948):
toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en
niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken.
the ability to adapt
and to self manage
Machteld Huber (2012):
vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren,
in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
http://www.youtube.com/watch?v=eNIVJptxJu0&feature=youtu.be
37
38. Zelfredzaamheid is kern van gezondheid
Betekenisvol leven, je mag er zijn
Baas over eigen hoofd, lijf en leven
Persoonlijke contacten en interactie
Accent op wat w辿l kan, zorgen even opzij
Mens m辿辿r dan bundel zorgactiviteiten
Eigen regie en veerkracht
39. Van ziekte en zorg (ZZ) naar gezondheid en gedrag (GG)
en mens en maatschappij (MM) met technologie thuis (TT)
Zelfred-
zaamheid
Demografie
- dubbele vergrijzing
- gezinsverdunning
- ontvolking grensstreek
- multiculturaliteit
-
Maatschappelijk
- individualisering
- verzakelijk, juridisering
- burgerperspectief
- risico-bereidheid
Epidemiologisch
- chroniciteit
- overleving na kanker
- DNA-factor
- welvaartziekten
Technologie
- Internet, social media
- e-Health, domotica
- Zorg op afstand
-
Sociale trends
- solidariteit onder druk
- afkalvende mantelzorg
- nieuwe vrijwilligers
- civil society?
Politieke dynamiek
- neo-liberalisme mensbeeld - inzet en effect preventiebeleid?
- zelf eigen kring overheid - afbouw AWBZ, PGB, opbouw WMO
Economisch
- bezuinigingen
- pensioencrisis
- eigen bijdragen
- samenloop SES