NHI "Hen tre em"
- 1. Cha奪n 単oa湛n va淡 単ieuCha奪n 単oa湛n va淡 単ieu tr嘆 hen tre短 emtr嘆 hen tre短 em Bo辰 mo但n Nhi, H Y D
- 2. Khi m畛t tr畉 b畛 kh嘆 kh竪 cha m畉 th動畛ng h畛i: - con t担i c坦 b畛 hen kh担ng ? - n畉u c坦, t畉i sao b畛 hen ? - c坦 i畛u tr畛 kh畛i kh担ng ? - c畉n d湛ng thu畛c i畛u tr畛 g狸 ? - lm g狸 畛 ph嘆ng 稼乙畛a? - d湛ng thu畛c c坦 t叩c d畛ng ph畛 kh担ng ?
- 3. Hen la淡 g狸 ? 1. Be辰nh vie但m ma探n 単旦担淡ng ho但 ha叩p 2. Ta棚ng nha誰y ca短m PQ v担湛i nh旦探ng ye叩u to叩 kich th鱈ch 3. Ta辿c nghe探n PQ lan to短a c担n hen B狸nh th旦担淡ng Hen C担n ca叩p
- 4. Ye叩u to叩 nguy c担 Gen Nhie達m sie但u vi Mo但i tr旦担淡ng Hie辰n t旦担誰ng vie但m Ta棚ng ma達n ca短mPQ He誰p 単旦担淡ng da達n kh鱈 Ye叩u to叩 kh担短i pha湛t Kho湛i , di nguye但n ,th担淡i tie叩t, va辰n 単o辰ng Trie辰u ch旦湛ng Ho, kho淡 khe淡 , th担淡 nhanh, t旦湛c ng旦誰c C CHE TRONG NH NGHA HEN C CHE TRONG NH NGHA HEN
- 5. LAM THE NAO CHAN OAN HEN? Ba b旦担湛c 単e奪 cha奪n 単oa湛n hen tre短 em 1.Be辰nh s旦短 ( medical history) 2. Kha湛m la但m sa淡ng (physical examination) 3.a湛nh gia湛 kha湛ch quan (objectives measurements) Ch旦湛c na棚ng ho但 ha叩p Xe湛t nghie辰m kha湛c
- 6. B旦担湛c 1: BENH S Ngh坦 単e叩n hen khi co湛 tien s旦短 ta湛i 単i ta湛i la誰i: Ho Kho淡 khe淡 Th担短 nhanh hay th担短 no但ng T旦湛c ng旦誰c Nh旦探ng trie辰u ch旦湛ng na淡y co湛 the奪 xa短y ra va淡 na谷ng h担n va淡o ban 単e但m, la淡m tre短 pha短i th旦湛c gia叩c
- 7. Nh旦探ng trie辰u ch旦湛ng na淡y xa叩u h担n khi: Nhie達m sie但u vi Tie叩p xu湛c kho湛i thuo叩c, mu淡i na谷ng The奪 thao Tie叩p xu湛c d嘆 nguye但n: bu誰i nha淡, pha叩n hoa, thu湛 va辰t,na叩m mo叩c, da湛n Thay 単o奪i kh鱈 ha辰u Cu担淡i, kho湛c
- 8. Cha奪n 単oa湛n so湛t ( underdiagnosis) be辰nh hen la淡 va叩n 単e th旦担淡ng ga谷p, 単a谷c bie辰t la淡 khi tre短 co湛 ke淡m NTHH kho但ng 単旦担誰c 単ieu tr嘆 th鱈ch h担誰p Ca但n nha辿c cha奪n 単oa湛n hen 担短 tre短 co湛 cha奪n 単oa湛n la辰p 単i la辰p la誰i: VPQ d嘆 旦湛ng VPQ kho淡 khe淡 VPQ da誰ng hen Vie但m pho奪i ta湛i pha湛t VTPQ ta湛i pha湛t
- 9. Nh旦探ng nguye但n nha但n 単旦担誰c che da叩u (masqueraders) b担短i cha奪n 単oa湛n hen: Do淡 kh鱈 qua短n th旦誰c qua短n Vascular ring Di va辰t 単旦担淡ng th担短 Be辰nh tim ba奪m sinh co湛 cao a湛p pho奪i Tra淡o ng旦担誰c da誰 da淡y th旦誰c qua短n Ha誰ch lao trung tha叩t, u trung tha叩t Be辰nh suy gia短m mie達n d嘆ch ( HIV) Loa誰n sa短n phe叩 qua短n pho奪i
- 10. Nh旦探ng da叩u hie辰u va淡 trie辰u ch旦湛ng nghi ng担淡 kho但ng pha短i hen: T鱈m khi bu湛, a棚n No但n o湛i khi bu湛, a棚n Kho但ng ta棚ng ca但n( failure to thrive) Kho但ng 単a湛p 旦湛ng v担湛i 単ieu tr嘆 hen th鱈ch h担誰p Ngo湛n tay du淡i tro叩ng
- 11. B旦担湛c 2: Kha湛m la但m sa淡ng - Ho辰i ch旦湛ng ta辿c nghe探n ho但 ha叩p d旦担湛i -Th旦誰c ha淡nh LS 単a湛nh gia湛 nhanh 単e奪 x旦短 tr鱈: C担n nhe誰: kho但ng hoa谷c kho湛 th担短 nhe誰, SpO2 > 95% C担n TB: kho湛 th担短, NT nhanh, ru湛t lo探m ng旦誰c, SpO2 91-95% C担n na谷ng :ngoi th担短, co ke湛o UC, kho但ng a棚n, bu湛 単旦担誰c,SpO2 < 91%
- 12. B旦担湛c 3: a湛nh gia湛 kha湛ch quan -1. Spirometry ( FEV1, FVC, FEV1/ FVC): Ho辰i ch旦湛ng ta辿c nghe探n co湛 単a湛p 旦湛ng v担湛i k鱈ch th鱈ch 硫2 ( gold standard) FEV1 g i m ,畉 FEV1 / FVC < 0 , 8 ; sau khi d湛ng thu c d達n ph畛 畉 q u n FEV1 t ng 1 2% ( ho c 20 0 m l)畉 畉 2.Theo do探i s旦誰 thay 単o奪i PEF ( peak expiratory flow) trong 1-2 tuan khi: Tre短 co湛 trie辰u ch旦湛ng hen nh旦ng spirometry b狸nh th旦担淡ng e奪 単a湛nh gia湛 単o辰 na谷ng cu短a be辰nh va淡 h旦担湛ng da達n 単ieu tr嘆 PEF la淡 co但ng cu誰 単e奪 theo do探i be辰nh , gia湛 tr嘆 du淡ng 単e奪 cha奪n 単oa湛n
- 14. -Nghi畛m ph叩p kh担ng x但m l畉n o l動畛ng ch畛 s畛 sinh h畛c hi畛n t動畛ng vi棚m tr棚n nh畛ng tr畉 kh嘆 kh竪 t叩i ph叩t -eNO tng cao 畛 b畛nh nh但n hen, tng trong 畛t b畛nh c畉p, gi畉m khi i畛u tr畛 v畛i corticoids 動畛ng h鱈t hay u畛ng, montelucast - eNO gi炭p ch畉n o叩n ch鱈nh x叩c 畉n > 80% c叩c tr動畛ng h畛p hen 3.. o kh鱈 NO th ra ( eNO): 畛
- 15. TIU CHU畉N CH畉N ON HEN 5 ti棚u chu畉n : Ho, kh嘆 kh竪 t叩i i t叩i l畉i 達 lo畉i tr畛 c叩c nguy棚n nh但n ho, kh嘆 kh竪 kh叩c C坦 y畉u t畛 nguy c董 hen 叩p 畛ng v畛i thu畛c d達n ph畉 qu畉n Kh叩m l但m sng v test ch畉n o叩n
- 16. La淡m the叩 na淡o 単e奪 単ieu tr嘆 tha淡nh co但ng hen tre短 em?
- 17. a湛nh gia湛 va淡 Theo do探i Kie奪m soa湛t nh旦探ng ye叩u to叩 la淡m hen na谷ng ieu tr嘆 ba竪ng thuo叩c G鱈a湛o du誰c be辰nh nha但n BON CHA KHOA C BAN E IEU TR THANH CONG HEN PQ
- 18. 1.ieu tr嘆 ba竪ng thuo叩c Thuo叩c ca辿t c担n Thuo叩c ng旦淡a c担n -SABA ( short acting beta 2 agonist) -Ipratropium bromide -Corticosteroide uo叩ng(nga辿n nga淡y) -Theophylline -Sulfate magne -ICS ( inhaled corticosteroid) -LABA ( long acting) -Leucotriene modifier -Theophylline pho湛ng th鱈ch cha辰m Anti -IgE
- 19. S OV TR TAC DUNG THUOC CAT CN 硫ADRENORECEPTOR CHOLINERGICRECEPTOR ADENYLCYCLA SE GUANYLCYCLASE AMP AMP c DAN PQ CO PQ GMP C GMP 5 AMP 5 GMP PHOSPhODIESTERASE XANTHINES 硫 AGONIST ANTI- CHOLINERGIC (-) (-)(+)
- 20. i畛u tr畛 c畉t c董n hen
- 21. C叩c thu畛c c畉t c董n SABA ( Short acting 2 agonist) : Ventoline (ch鱈ch, u畛ng, KD) , Bricanyl ( TDD, u畛ng) Anti cholinergic ( Ipratropium bromide): Atrovent, Combivent ( Ipra 500袖g+ vento 3mg) Magne sulfate Theophylline ( ch鱈ch) Corticoides ( ch鱈ch, u畛ng, KD Pulmicort)
- 22. i畛u tr畛 c董n D達n ph畉 qu畉n T叩c d畛ng ngay V畛i d畛ng c畛 th鱈ch h畛p
- 23. Bu ng h鱈t t ch畛 畛 畉
- 24. C叩ch x畛 tr鱈 c董n hen t畉i nh Ho, kho淡 khe淡, th担短 me辰t, X嘆t Salbutamol 100袖g MDI 2 nha湛t (tre短 nho短 x嘆t 4 nha湛t salbutamol 100袖g MDI + Babyhaler) mo達i 20 phu湛t trong 1 gi担淡 単au (ne叩u ch旦a ca辿t c担n)
- 25. 叩ap 畛ng t畛t -H畉t th畛 m畛t - C畉t c董n hen k辿o di 4 gi畛 X畛t ti畉p Salbutamol 100袖g MDI M畛i 3 4 gi畛 Trong 1 2 ngy Li棚n h畛 BS kh叩m b畛nhh
- 26. a湛p 旦湛ng kho但ng hoa淡n toa淡n C担n trung b狸nh Tie叩p tu誰c h鱈t salbutamol mo達i 1-2 gi担淡 Corticoids uo叩ng e叩n BS ngay nga淡y 単o湛
- 27. a湛p 旦湛ng xa叩u Be湛 co淡n th担短 me辰t H鱈t tie叩p Salbutamol MDI Ke叩t h担誰p h鱈t Ipratropium Uo叩ng Corticoids 旦a be辰nh nhi 単e叩n Khoa Ca叩p c旦湛u BV ngay.
- 28. C董n hen C n TB,n ng: Oxy,董 畉 KD Salbu/ 20ph x 3 KD Ipratropium / 20ph x 3 Hydrocortisone TM Prednisone 叩p ng t t 畛 畛 Kd Salbu賊 Ipratropium /4-6h /24h Ti p t c Prednisone 3-5 ng畉 畛 C董n d畛a ng動ng th董 :oxy, Adrenaline TDD /20ph x 3 KD Salbu/ 20ph x 3 KD Ipratropium / 20ph x 3 Hydrocortisone TM 叩p 畛ng kh担ng hon ton, x畉u N m h i s c畉 畛 畛 Kd Salbu/1h+Ipratropium/4-6h Hydrocortisone TM C但n nh c Aminophyllin,畉 Magnesium Kh担ng c畉i thi畛n: 畉t NKQ, Th畛 m叩y
- 29. Kd 硫2 I II III / 1,2,3 h.. Anticholinergic 30 I II III / 2,4,6 h TDD Bricanyl,Adrenaline I II III TTM Salbutamol,Xanthines /1h Corticoides N旦担湛c 単gia短i Ho奪 tr担誰 h h hoa谷c
- 30. i畛u tr畛 ph嘆ng 稼乙畛a
- 31. Nh旦探ng ye叩u to叩 kha湛c la淡m na谷ng hen PQ: Vie但m mu探i- vie但m xoang TNDD-TQ D嘆 旦湛ng v担湛i thuo叩c: aspirine, NSAID, sulfites( ba短o qua短n tra湛i ca但y, th旦湛c uo叩ng但), betablockers ieu tr嘆 単u湛ng nh旦探ng t狸nh tra誰ng na淡y co湛 the奪 gia短m tan sua叩t va淡 単o辰 na谷ng c担n hen
- 32. Y畉u t畛 b畛nh nguy棚n c畛a hen d畛 畛ng D畛 nguy棚n trong nh ( b棚n trong ) M畉t nh trong b畛i nh 畉m 動畛t Th炭 nu担i trong nh C但y trong nh N畉m m畛c D畛 nguy棚n trong kh担ng kh鱈 (b棚n ngoi) Ph畉n hoa: theo m湛a N畉m m畛c M RAFFARD CIAC HCMV 2010
- 33. H畛y b畛H畛y b畛 T畛 b畉o v畛T畛 b畉o v畛 Tr叩nh xaTr叩nh xa 33 M畉T NH
- 34. 2.Kie奪m soa湛t nh旦探ng ye叩u to叩 go湛p phan la淡m na谷ng c担n hen NTHHC, Cu湛m Ha誰n che叩 tie叩p xu湛c v担湛i ng旦担淡i b嘆 ca短m cu湛m- Chu短ng ng旦淡a cu湛m Kho湛i thuo叩c Kho但ng hu湛t thuo叩c trong nha淡 Bu誰i nha淡 Gia谷t a湛o go叩i, thu湛 bo但ng ba竪ng n旦担湛c no湛ng mo達i tuan Su湛c va辰t Kho但ng nuo但i trong
- 35. Inhaled glucocorticosteroids ( ICS) (beclomethasone, budesonide, fluticasone) Long-acting inhaled 硫2-agonists ( LABA) (formoterol, salmeterol) ( > 5t) Combination: ICS + LABA Leukotriene modifiers (montelukast (Singulair, Montiget), zafirlukast) Methylxanthines SR Anti-IgE Cromones THU C NG A畛 畛 hen
- 36. Lieu corticoids h鱈t 担短 tre短 em: Thuo叩c Lieu tha叩p Lieu trung b狸nh Lieu cao Beclomethasone dipropionate 100-400袖g 400-800袖g >800袖g Budesonide 100-200袖g 200-400袖g >400袖g Fluticasone 100-200袖g 200-500袖g >500袖g ( GINA 2002
- 37. KHI NO C畉N NG畛A hen ?
- 38. IEU TR D PHONG BANGIEU TR D PHONG BANG THUOCTHUOC Suy n kho但ng kie奪m soa湛t畛Suy n kho但ng kie奪m soa湛t畛 hoa谷choa谷c kie奪m soa湛tkie奪m soa湛t 1 phan1 phan Suye達n dai da炭ngSuye達n dai da炭ng (co湛 trie辰u ch旦湛ng 1 lan /(co湛 trie辰u ch旦湛ng 1 lan / tuan hoa谷c h担n, c担n suye達n ve 単e但m 2 lan /tuan hoa谷c h担n, c担n suye達n ve 単e但m 2 lan / tha湛ng)tha湛ng) Suye達n t旦淡ng c担nSuye達n t旦淡ng c担n,, nh旦ng co湛 tien ca棚n nha辰pnh旦ng co湛 tien ca棚n nha辰p vie辰n v狸 c担n suye達n k嘆ch pha湛t na谷ngvie辰n v狸 c担n suye達n k嘆ch pha湛t na谷ng Suye達n theo mu淡aSuye達n theo mu淡a :: 単ieu tr嘆 d旦誰 pho淡ng ba辿t単ieu tr嘆 d旦誰 pho淡ng ba辿t 単au mu淡a hoa谷c khi xua叩t hie辰n trie辰u ch旦湛ng単au mu淡a hoa谷c khi xua叩t hie辰n trie辰u ch旦湛ng
- 39. MC O KIEM SOAT HEN a谷c 単ie奪m Kie奪m soa湛t Ta叩t ca短 nh旦探ng 単ie奪m d旦担湛i 単a但y Kie奪m soa湛t mo辰t phan Ca湛c tie但u ch鱈 co湛 the奪 hie辰n die辰n trong ba叩t ky淡 tuan na淡o Kho但ng kie奪m soa湛t Trie辰u ch旦湛ng ban nga淡y Kho但ng co湛 ( 2/tuan) > 2 lan/ tuan Xua叩t hie辰n 3 ye叩u to叩 cu短a Hen kie奪m soa湛t mo辰t phan trong ba叩t k畛 tuan na淡o Gi担湛i ha誰n ho誰at 単o辰ng Kho但ng Co湛 Trie辰u ch旦湛ng ban 単e但m/th旦湛c gia叩c Kho但ng Co湛 Co湛 nhu cau du淡ng thuo叩c ca辿t c担n Kho但ng ( 2 lan/tuan) > 2 lan/tuan Ch旦湛c na棚ng ho但 ha叩p (PEF hay FEV1) B狸nh th旦担淡ng <80% d旦誰 単o湛an (hay so叩 to叩i 旦u nha叩t cu短a be辰nh nha但n ne叩u co湛) 1 lan/na棚m 1 GINA 2006. Available from www.ginasthma.com Page 58 PEF: Peak Expiratory Flow ratePEF: Peak Expiratory Flow rate FEV1: Forced Expiratory Volume in 1 secondFEV1: Forced Expiratory Volume in 1 second
- 41. 3.a湛nh gia湛 va淡 theo do探i -He誰n ta湛i kha湛m: Hen ch旦a ki畛m soa湛t: TKmo達i 2 tuan Kie奪m soa湛t mo辰t phan: TK mo達i tha湛ng Kie奪m soa湛t trie辰t 単e奪 hen: TK mo達i 3 tha湛ng -Mu誰c 単鱈ch: Kie奪m tra s旦誰 tua但n thu短 che叩 単o辰 単ieu tr嘆 Ta棚ng gia短m lieu thuo叩c khi can Cha叩m 単ie奪m theo ACT, CACT
- 42. 4. Gia湛o du誰c be辰nh nha但n -To叩n nhieu th担淡i gian,nh旦ng giu湛p bn tua但n thu短 単ieu tri Gia湛o du誰c : Hen la淡 g狸? Ca湛ch pho淡ng tra湛nh ca湛c ye叩u to叩 la淡m na谷ng c担n hen Co湛 hai loa誰i thuo叩c 単ieu tr嘆 hen ( ca辿t c担n, ng旦淡a c担n)
- 43. Can bie叩t 単ieu tri hen bao gom: 単ieu tr嘆 ha淡ng nga淡y va淡 単ieu tr嘆 khi co湛 c担n hen ( action plan) Ca湛ch nha辰n bie辰t ca湛c da叩u hie辰u hen tr担短 na谷ng va淡 ca湛ch t旦誰 x旦短 tr鱈 b旦担湛c 単au Gia湛o du誰c ve ky探 na棚ng: Ca湛ch du淡ng MDI, buong 単e辰m Ca湛ch du淡ng PEF
Editor's Notes
- C叩c h動畛ng d畉n GINA tr動畛c nm 2006 d畛a vo m畛c 畛 tri畛u ch畛ng v CNHH 畛 ph但n lo畉i hen theo 畛 n畉ng c畛a b畛nh( B畉c 1: nh畉 t畛ng c董n, B畉c 2: nh畉 dai d畉ng, B畉c 3: v畛a dai d畉ng, B畉c 4: n畉ng dai d畉ng ). Tuy nhi棚n nh狸n theo g坦c 畛 i畛u tr畛 c滴ng c畉n ph畉i x叩c 畛nh r畉ng m畛c 畛 n畉ng nh畉 c畛a hen bao g畛m c畉 m畛c 畛 b畛nh hen v s畛 叩p 畛ng v畛i i畛u tr畛 Do v畉y ph但n lo畉i hen theo m畛c 畛 ki畛m so叩t GINA 2006 l h畛u 鱈ch h董n v d畛 叩p d畛ng trong th畛c t畉 i畛u tr畛