ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ
ÖMER YAVUZ
İçindekiler
1. İşgören Seçiminin Önemi
2. İşgören Seçim Aşamaları
1. Başvuruların Alınması ve Ön görüşme
2. BaÅŸvuru Formu ve Biyografik envanter
3. Test (Sınav)
4. Mülakat (Görüşme)
5. DeÄŸerlendirme Merkezi
6. Referans Kontrolü
7. İşe Kabul Kararı
8. Sağlık Muayenesi
9. İş Teklifi ve Diğer Adayların Bilgilendirilmesi
10. Ä°ÅŸe YerleÅŸtirme ve Oryantasyon
3. Sonuç
İŞGÖREN SEÇİMİNİN ÖNEMİ
İşgören bulma ve seçme, örgütlerin performansını
doğrudan etkileyen en önemli insan kaynakları yönetimi
faaliyetlerinden biridir.
Bir işin arzulanan standartlarda yapılabilmesi için
işgörenin, o işin gereklerini karşılayabilecek özelliklere
sahip olması gerekir.
Etkili işgören seçme ve yerleştirmenin önemi üzerine
dikkat çeken iki bakış açısı mevcuttur. ( Mathis &
Jackson, 2007 )
1. Zor seç kolay yönet.
İşin gereklerine uygun kişiyi seçmek için harcanan
zaman ve çaba ne kadar artarsa o kişiyi yönetmek için
harcanan zaman o kadar azalır. Çünkü pek çok problem
önceden elenmiş olur.
2. Kötü bir seçimi iyi bir eğitimle telafi etmek zordur.
İşin gerekçelerine uygun kalifiye insan seçilmediğinde
işverenler bu kişileri eğitmek için çeşitli zorluklar
yaşayacaktır.
İŞGÖREN SEÇİM AŞAMALARI
İşletmeler işgören seçimlerinde iki türlü yaklaşım
sergileyebilirler. Bu yaklaşımlar Bütüncül yaklaşım ve
Elemeci yaklaşımdır.
• Bütüncül yaklaşım : Aday hakkında daha fazla bilgi
toplamak amacıyla ilk elemeyi geçen adaylar tüm
aÅŸamalara tabi tutulur.
 Elemeci yaklaşım : Her bir aşamada yetersiz görülen
adaylar elenir. Aday sayısının çokluğu ve edinilen
bilgilerin adayların yetersizliğini açıkça gösterdiği
durumlarda benimsenen bir yaklaşımdır.
İşgören seçimi konusunda işletmeler, biçimsel ya da
biçimsel olmayan bir süreç benimseyebilirler.
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ - İŞGÖREN SEÇME VE YERLEŞTİRME DÜZCE ÜNİVERSİTESİ
1. Başvuruların alınması ve Ön Görüşme
Adaylar iÅŸletmenin duyurmuÅŸ olduÄŸu ÅŸartlara uygun
olarak şahsen, yazılı olarak ve posta yoluyla işletmedeki
göreve talip olabilirler. Bu yolla istekte bulunan adayların
verdikleri bilgilere göre iş şartlarına uygun olup
olmadıkları saptanır.
2. BaÅŸvuru Formu ve Biyografik Envanter
• Başvuru formunda adayın adını, yaşını, adresini,
eÄŸitim durumunu (mezun olduÄŸu okullar, dereceleri
vs. ) daha önce çalıştığı iş yerlerini , ulaşabilecek eski
yöneticilerinin telefon numaralarını, katıldığı kurs,
seminer vs. bilgileri istenir.
• Biyografik envanterde ise başvuru formunun ötesinde
adayın değerlerinin, tutumlarının, tercihlerinin,
geçmiş yaşantılarının belirlenmeye çalışıldığı çoktan
seçmeli sorular listelenir.
3. Test(Sınav)
İşe alınacak adayların fazla olduğu zamanlarda
uygulanır. Test ve sınavlar çok çeşitli olup özellikle büyük
işletmelerde kullanılırlar çünkü bunların hazırlanıp
uygulanması ve değerlendirilmesi zor ve pahalıdır.
İşgören seçimi sırasında kullanılan bazı testler şunlardır:
• Zeka Testleri
• Yetenek Testleri
• Başarı Testleri
• İlgi Testleri
• Kişilik Testleri
4. Mülakat (Görüşme)
 Görüşme ''amaçlı bir söyleşi'', ''işe alma görüşmesi''
adayın işe uygunluğunu değerlemek üzere yüz yüze
yapılan iki yönlü bir biçimsel konuşmadır.
 Seçim başlarında toplanılan bilgileri netleştirmek,
adayın iş ve işyeri hakkında bilgisi olup olmadığını
saptamak, adayın sosyal ilişkilerini değerlendirmek ve
adaya işletme ile ilgili bilgi vermek gibi amaçları
vardır.
 Plansız(Serbest) Mülakat
 Planlı Mülakat
 Sorun çözmeye yönelik mülakat
 Grup mülakat
 Kurum(Komisyon) mülakat
 Stres(Baskılı) mülakat
 Yoğunlaştırılmış mülakat
 Mülakata Hazırlık
 Mülakatın Yürütülmesi
 Mülakatın Sona Erdirilmesi
ï‚— DeÄŸerlendirme
 Mülakat Hataları
5. DeÄŸerlendirme Merkezi
ï‚— Fiziksel bir yerden ziyade, eÄŸitimli deÄŸerlendiriciler
tarafından çeşitli simülasyon teknikleriyle adayların
işin gereklerini ne derece karşıladıklarının
değerlendirildiği gelişmiş, standart mülakatlara göre
daha kesin sonuç veren ve maliyetli seçim metodudur.
 Yaygın olarak grup tartışmaları, sunumlar, kişilik
testleri, rol oynama, yapılandırılmış görüşmeler ve
yapılacak işler sepeti gibi uygulamalarla adayların iş
yerinde sergilenecek davranışları gözlemlenir.
6. Referans Kontrolü
İşletmede personel seçimiyle yetkili kılınan kişiler
iÅŸletmeye girmek isteyen adaylara iliÅŸkin olarak bir
referans araştırması yapabilir. Burada tamamlayıcı ve
doğrulayıcı bilgi almak amacıyla önceden çalıştığı yer
yöneticileriyle yada referans olarak gösterilen kişilerle
görüşme yapabilir. Böylelikle daha önce çalıştığı yerden
ayrılma nedenleri başarı ve başarısızlıkları davranışları
ve iş birliği yapma nitelikleri araştırılır.
7. İşe Kabul Kararı
Modern seçim sürecini benimseyen işletmeler ilk
görüşmeden son görüşmeye kadar adayları çeşitli
aşamalardan geçirir. Bir kısmı elenerek seçim kararının
alınması aşamasına gelinir. Kararın objektif olması için
kurul düzenlenir. Kararın alınmasında en öneli rol insan
kaynakları bölümü ve adayın gireceği bölüm yetkilerine
düşer. Bu nedenle aralarında çok iyi bir iş birliği ve eş
güdüm sağlanması gerekir
8. Sağlık Muayenesi
Genellikle işe başlamadan önce yada daha sonra deneme
süresi içinde adayların sağlık kontrolünden geçirilmesi
çoğu kez yasal bir zorunluluktur. Özellikle fiziksel
çalışmayı gerektiren bir işte işgörenin aranan sağlık
koşullarına sahip olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır.
9. İş Teklifi ve Diğer Adayların Bilgilendirilmesi
Sağlık kontrolünden sonra işe alınma kararı verilen
adaya bu teklif geciktirilmeden iletilmelidir. Çünkü bu
adayın başka firmalarla olan ilişkileri sonucu kaçırılma
riski vardır buda işletmeye zaman ve maliyet kaybına
neden olur. İşe kabul edilmeyen adaylara olumsuz sonuç
mektupla iletilmeli kısaca nedeni belirtilmelidir.
10. Ä°ÅŸe YerleÅŸtirme ve Oryantasyon
İşe alınmasına karar verilen ve sağlık raporu olan bir kişi
sonuncu aşama olarak işletme ilgilileri tarafından
karşılanır gerekirse belirli bir süre denenir ve iş
yerleÅŸtirilir.
4. Sonuç
• İnsan kaynakları yönetimi tarafından, işe uygun
niteliklere sahip işgörenler işletme içi ve işletme dışı
kaynaklardan bulunduktan sonra, baÅŸvuru
kabulünden itibaren başlayan ve işe kabul sürecine
kadar ilerleyen bir dizi personel seçimi aşamaları
gerçekleştirilir.
• Sonuç olarak ise işe alınmasına karar verilen kişi işe
yerleÅŸtirilir.
°Õ·¡½¢·¡°­°­Ãœ¸é³¢·¡¸é

More Related Content

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ - İŞGÖREN SEÇME VE YERLEŞTİRME DÜZCE ÜNİVERSİTESİ

  • 2. İçindekiler 1. Ä°ÅŸgören Seçiminin Önemi 2. Ä°ÅŸgören Seçim AÅŸamaları 1. BaÅŸvuruların Alınması ve Ön görüşme 2. BaÅŸvuru Formu ve Biyografik envanter 3. Test (Sınav) 4. Mülakat (Görüşme) 5. DeÄŸerlendirme Merkezi 6. Referans Kontrolü 7. Ä°ÅŸe Kabul Kararı 8. SaÄŸlık Muayenesi 9. Ä°ÅŸ Teklifi ve DiÄŸer Adayların Bilgilendirilmesi 10. Ä°ÅŸe YerleÅŸtirme ve Oryantasyon 3. Sonuç
  • 3. Ä°ÅžGÖREN SEÇİMÄ°NÄ°N ÖNEMÄ° Ä°ÅŸgören bulma ve seçme, örgütlerin performansını doÄŸrudan etkileyen en önemli insan kaynakları yönetimi faaliyetlerinden biridir. Bir iÅŸin arzulanan standartlarda yapılabilmesi için iÅŸgörenin, o iÅŸin gereklerini karşılayabilecek özelliklere sahip olması gerekir.
  • 4. Etkili iÅŸgören seçme ve yerleÅŸtirmenin önemi üzerine dikkat çeken iki bakış açısı mevcuttur. ( Mathis & Jackson, 2007 ) 1. Zor seç kolay yönet. Ä°ÅŸin gereklerine uygun kiÅŸiyi seçmek için harcanan zaman ve çaba ne kadar artarsa o kiÅŸiyi yönetmek için harcanan zaman o kadar azalır. Çünkü pek çok problem önceden elenmiÅŸ olur.
  • 5. 2. Kötü bir seçimi iyi bir eÄŸitimle telafi etmek zordur. Ä°ÅŸin gerekçelerine uygun kalifiye insan seçilmediÄŸinde iÅŸverenler bu kiÅŸileri eÄŸitmek için çeÅŸitli zorluklar yaÅŸayacaktır.
  • 6. Ä°ÅžGÖREN SEÇİM AÅžAMALARI Ä°ÅŸletmeler iÅŸgören seçimlerinde iki türlü yaklaşım sergileyebilirler. Bu yaklaşımlar Bütüncül yaklaşım ve Elemeci yaklaşımdır. • Bütüncül yaklaşım : Aday hakkında daha fazla bilgi toplamak amacıyla ilk elemeyi geçen adaylar tüm aÅŸamalara tabi tutulur.
  • 7. ï‚— Elemeci yaklaşım : Her bir aÅŸamada yetersiz görülen adaylar elenir. Aday sayısının çokluÄŸu ve edinilen bilgilerin adayların yetersizliÄŸini açıkça gösterdiÄŸi durumlarda benimsenen bir yaklaşımdır. Ä°ÅŸgören seçimi konusunda iÅŸletmeler, biçimsel ya da biçimsel olmayan bir süreç benimseyebilirler.
  • 9. 1. BaÅŸvuruların alınması ve Ön Görüşme Adaylar iÅŸletmenin duyurmuÅŸ olduÄŸu ÅŸartlara uygun olarak ÅŸahsen, yazılı olarak ve posta yoluyla iÅŸletmedeki göreve talip olabilirler. Bu yolla istekte bulunan adayların verdikleri bilgilere göre iÅŸ ÅŸartlarına uygun olup olmadıkları saptanır.
  • 10. 2. BaÅŸvuru Formu ve Biyografik Envanter • BaÅŸvuru formunda adayın adını, yaşını, adresini, eÄŸitim durumunu (mezun olduÄŸu okullar, dereceleri vs. ) daha önce çalıştığı iÅŸ yerlerini , ulaÅŸabilecek eski yöneticilerinin telefon numaralarını, katıldığı kurs, seminer vs. bilgileri istenir. • Biyografik envanterde ise baÅŸvuru formunun ötesinde adayın deÄŸerlerinin, tutumlarının, tercihlerinin, geçmiÅŸ yaÅŸantılarının belirlenmeye çalışıldığı çoktan seçmeli sorular listelenir.
  • 11. 3. Test(Sınav) Ä°ÅŸe alınacak adayların fazla olduÄŸu zamanlarda uygulanır. Test ve sınavlar çok çeÅŸitli olup özellikle büyük iÅŸletmelerde kullanılırlar çünkü bunların hazırlanıp uygulanması ve deÄŸerlendirilmesi zor ve pahalıdır. Ä°ÅŸgören seçimi sırasında kullanılan bazı testler ÅŸunlardır: • Zeka Testleri • Yetenek Testleri • BaÅŸarı Testleri • Ä°lgi Testleri • KiÅŸilik Testleri
  • 12. 4. Mülakat (Görüşme) ï‚— Görüşme ''amaçlı bir söyleÅŸi'', ''iÅŸe alma görüşmesi'' adayın iÅŸe uygunluÄŸunu deÄŸerlemek üzere yüz yüze yapılan iki yönlü bir biçimsel konuÅŸmadır. ï‚— Seçim baÅŸlarında toplanılan bilgileri netleÅŸtirmek, adayın iÅŸ ve iÅŸyeri hakkında bilgisi olup olmadığını saptamak, adayın sosyal iliÅŸkilerini deÄŸerlendirmek ve adaya iÅŸletme ile ilgili bilgi vermek gibi amaçları vardır.
  • 13. ï‚— Plansız(Serbest) Mülakat ï‚— Planlı Mülakat ï‚— Sorun çözmeye yönelik mülakat ï‚— Grup mülakat ï‚— Kurum(Komisyon) mülakat ï‚— Stres(Baskılı) mülakat ï‚— YoÄŸunlaÅŸtırılmış mülakat ï‚— Mülakata Hazırlık ï‚— Mülakatın Yürütülmesi ï‚— Mülakatın Sona Erdirilmesi ï‚— DeÄŸerlendirme ï‚— Mülakat Hataları
  • 14. 5. DeÄŸerlendirme Merkezi ï‚— Fiziksel bir yerden ziyade, eÄŸitimli deÄŸerlendiriciler tarafından çeÅŸitli simülasyon teknikleriyle adayların iÅŸin gereklerini ne derece karşıladıklarının deÄŸerlendirildiÄŸi geliÅŸmiÅŸ, standart mülakatlara göre daha kesin sonuç veren ve maliyetli seçim metodudur. ï‚— Yaygın olarak grup tartışmaları, sunumlar, kiÅŸilik testleri, rol oynama, yapılandırılmış görüşmeler ve yapılacak iÅŸler sepeti gibi uygulamalarla adayların iÅŸ yerinde sergilenecek davranışları gözlemlenir.
  • 15. 6. Referans Kontrolü Ä°ÅŸletmede personel seçimiyle yetkili kılınan kiÅŸiler iÅŸletmeye girmek isteyen adaylara iliÅŸkin olarak bir referans araÅŸtırması yapabilir. Burada tamamlayıcı ve doÄŸrulayıcı bilgi almak amacıyla önceden çalıştığı yer yöneticileriyle yada referans olarak gösterilen kiÅŸilerle görüşme yapabilir. Böylelikle daha önce çalıştığı yerden ayrılma nedenleri baÅŸarı ve baÅŸarısızlıkları davranışları ve iÅŸ birliÄŸi yapma nitelikleri araÅŸtırılır.
  • 16. 7. Ä°ÅŸe Kabul Kararı Modern seçim sürecini benimseyen iÅŸletmeler ilk görüşmeden son görüşmeye kadar adayları çeÅŸitli aÅŸamalardan geçirir. Bir kısmı elenerek seçim kararının alınması aÅŸamasına gelinir. Kararın objektif olması için kurul düzenlenir. Kararın alınmasında en öneli rol insan kaynakları bölümü ve adayın gireceÄŸi bölüm yetkilerine düşer. Bu nedenle aralarında çok iyi bir iÅŸ birliÄŸi ve eÅŸ güdüm saÄŸlanması gerekir
  • 17. 8. SaÄŸlık Muayenesi Genellikle iÅŸe baÅŸlamadan önce yada daha sonra deneme süresi içinde adayların saÄŸlık kontrolünden geçirilmesi çoÄŸu kez yasal bir zorunluluktur. Özellikle fiziksel çalışmayı gerektiren bir iÅŸte iÅŸgörenin aranan saÄŸlık koÅŸullarına sahip olup olmadığı mutlaka araÅŸtırılmalıdır.
  • 18. 9. Ä°ÅŸ Teklifi ve DiÄŸer Adayların Bilgilendirilmesi SaÄŸlık kontrolünden sonra iÅŸe alınma kararı verilen adaya bu teklif geciktirilmeden iletilmelidir. Çünkü bu adayın baÅŸka firmalarla olan iliÅŸkileri sonucu kaçırılma riski vardır buda iÅŸletmeye zaman ve maliyet kaybına neden olur. Ä°ÅŸe kabul edilmeyen adaylara olumsuz sonuç mektupla iletilmeli kısaca nedeni belirtilmelidir.
  • 19. 10. Ä°ÅŸe YerleÅŸtirme ve Oryantasyon Ä°ÅŸe alınmasına karar verilen ve saÄŸlık raporu olan bir kiÅŸi sonuncu aÅŸama olarak iÅŸletme ilgilileri tarafından karşılanır gerekirse belirli bir süre denenir ve iÅŸ yerleÅŸtirilir.
  • 20. 4. Sonuç • Ä°nsan kaynakları yönetimi tarafından, iÅŸe uygun niteliklere sahip iÅŸgörenler iÅŸletme içi ve iÅŸletme dışı kaynaklardan bulunduktan sonra, baÅŸvuru kabulünden itibaren baÅŸlayan ve iÅŸe kabul sürecine kadar ilerleyen bir dizi personel seçimi aÅŸamaları gerçekleÅŸtirilir. • Sonuç olarak ise iÅŸe alınmasına karar verilen kiÅŸi iÅŸe yerleÅŸtirilir.