1. O ENSAIO DE VICENTE
RISCO
Javier e Beatriz Ferrad叩s Pacheco
2尊 BACH
2. CARACTERSTICAS
Car叩cter de tipo:
Pol鱈tico (Teor鱈a do nazonalismo galego)
Did叩ctico (Didactismo)
Tres tipos de ensaio.
3. DIDACTISMO- DEFINICIN
Diccionario: Conxunto de condici坦ns apropiadas para a ensinanza.
A literatura did叩ctica ter叩 o fin de educar ao home co obxectivo de que
todos poidan acceder 叩 cultura. Crit鱈canse abertamente as superstici坦ns e falsas
crenzas (non apoiadas na raz坦n) para dar unha adecuada formaci坦n ao pobo.
4. DIDACTISMO- CARACTERSTICAS
-B炭squeda da Verdade , non da Beleza. Aband坦nase o puramente est辿tico, a
idea do arte polo arte. Predomina a 辿tica sobre a est辿tica.
-Predominio da Raz坦n sobre o sentimiento ou a imaxinaci坦n. Por tanto,
cr辿ase unha arte racional..
6. OBXECTIVO
Propagar os principios do nacionalismo
galego
Convencer ao lector da vontade desta
teor鱈a
7. ESTILO
Ensaios breves, axustados moitas veces ao
tama単o do artigo de colaboraci坦n nun xornal
ou revista.
Entre 1918 e 1936:
Par叩grafos breves
Oraci坦ns afirmativas e tallantes
Utilizaci坦n s坦 de argumentos favorables 叩
s炭a tese
Sintaxe rica, pero sinxela.
8. ALGNS TTULOS
Teor鱈a do nazonalismo gallego
O sentimento da terra na raza
galega
Manuel Murgu鱈a
Mitteleuropa
9. TEORA D O NACIONALISMO
GALLEGO
1920
44 p叩xinas
Obxectivo: facer chegar ao lector conceptos como nacionalismo,
rexionalismo, naci坦n
A destacar:
A claridade e brevidade nas definici坦ns.
Establece distinci坦ns entre termos que poder鱈an parecer
sin坦nimos. Exemplo: rexionalismo, nacionalismo e nacionalismo
galego.
Definici坦n de naci坦n: unha poboaci坦n dotada de unidade 辿tnica
que habita un terreo dotado de unidade xeogr叩fica.
Argumentaci坦n: unidade xeogr叩fica e unidade 辿tnica.
Emprego da ant鱈tese. Exemplo:
Galegos: dominados polo sentimento e a intuici坦n.
Ib辿ricos: dominado pola intelixencia de orixe grecolatino, a
paix坦n e a imaxinaci坦n.
10. O SENTIMENTO DA TERRA NA RAZA
GALEGA
Publicado no n炭mero 1 da revista N坦s.
Home galego caracterizado polo patriotismo
vexetal .
Manif辿stase nos grandes escritores galegos:
Rosal鱈a, Pondal A単坦n, Lamas Carvajal, Noriega,
Cabanillas, Castelao
Segundo Risco, distingue ao celta atl叩ntico do
ibero mediterr叩neo, pois este 炭ltimo non ten o
sentimento da paisaxe.
11. ARTIGOS POLTICO-IDEOLXICOS
En N坦s, A Nosa Terra
Destinados a propagar o seu ideario
nacionalista.
Esta obra conv辿rteo no ensa鱈sta m叩is
importante e influente da literatura
galega no per鱈odo 1918-1936.
12. MANUEL MURGUA
Ensaio biogr叩fico sobre Manuel Murgu鱈a.
Formado por:
A biograf鱈a propiamente dita do autor, poucas
p叩xinas.
A maior parte do texto: comentar as obras e mesmo
as paisaxes destas obras de Murgu鱈a, que coinciden
coa idea do nacionalismo galego que sost辿n Risco.
Resulta unha exposici坦n do seu ideario nacionalista
apoi叩ndoo na autoridade de Murgu鱈a.
13. MITTELEUROPA
1934
Recolle a reedici坦n de Da Alema単a e Mitteleuropa.
Transmite a s炭a concepci坦n do mundo e, especialmente, a
s炭a opini坦n da Alema単a dos anos 30.
Exemplificaci坦n actualizada de Babel.
Esta situaci坦n ca坦tica estenderase por todo o mundo
Prop坦n a volta a un catolicismo conservador, medieval e ata 叩
estrutura social xer叩rquica do feudalismo.
15. NS, OS INADAPTADOS
Tenta caracterizar os escritores do cen叩culo ourens叩n e animadores do
grupo N坦s.
Caracter鱈zase a si mesmo e aos do seu grupo como vencidos da vida por
inadaptados.
Fronte ao inadaptado coloca a figura do filisteo.
Representaci坦n simb坦lica: se単or grave, notario, maxistrado,
interventor de Facenda, con bimba e leontina de ouro.
ltima parte do ensaio: o grupo de inadaptados at坦pase con Galicia, que
era un para鱈so non tocado polo materialismo moderno.
Obxectivo: descubrir esta cultura popular, dignificala, propagala e, a
partir dela, elaborar a cultura galega culta.
En ning炭n modo representa a Galicia real de comezos do s辿culo
XX.
16. PREOCUPACIN LINGSTICA
Pensaba que a lingua galega deb鱈a constru鱈r un rexistro
culto capaz de expresar toda a complexidade do mundo
cient鱈fico, intelectual e t辿cnico moderno
Considera que hai que buscar un galego aut辿ntico, libre
de castelanismos, e que adopte tanto lusismos,
estranxeirismos, medievalismos como termos dialectais
e populares
Usa o galego sen ning炭n tipo de complexo no debate
pol鱈tico e no ensaio literario.
18. Exemplo deste labor: a s炭a contribuci坦n a Historia de Galiza
(1962), dirixida por Otero Pedrayo, en cuxo tomo 1 oc炭pase de
Etnograf鱈a. Cultura Espiritual.
Linguaxe t辿cnica precisa
Traza as li単as mestras da mitolox鱈a popular galega: a
relixiosidade, as superstici坦ns, os costumes ou as festas,
sen esquecer o estudo da literatura popular.
Tam辿n cultivou o artigo breve, a columna xornal鱈stica
Seguindo o Glosari do seu admirado D卒 Ors:
Motivo aparentemente trivial (unha partida de cartas, a
contemplaci坦n dun casti単eiro, o silencio, a n辿boa)
el辿vase a meditaci坦ns filos坦ficas innovadoras.
19. ENSAIOS
Teor鱈a do nazonalismo galego . A Nosa Terra. A Coru単a, 1918.
Teor鱈a d'o nacionalismo galego. La Regi坦n. Ourense, 1920.
O programa do nazonalismo. A Nosa Terra, 1931.
"N坦s, os inadaptados", (Importante) in rev. N坦s, n尊 115, 1933.
Mitteleuropa. Impresi坦ns d'unha viaxe. N坦s. Santiago, 1934.
Nacionalismo galego. Alento: Bolet鱈n de Estudos Pol鱈teios. Santiago-Noia,
1934-1935.
Leria. Galaxia. Vigo, 1961.
Doutrina e ritual da Moi Nobre Orde Galega do Santo Grial. Edici坦n p坦stuma
de Joaquim Ventura, Xunta de Galicia, 1997.
