O ensaio de vicente risco
- 1. O ENSAIO DE VICENTE RISCO Javier e Beatriz Ferradás Pacheco 2º BACH
- 2. CARACTERÍSTICAS ● Carácter de tipo: ○ Político (Teoría do nazonalismo galego) ○ Didáctico (Didactismo) Tres tipos de ensaio.
- 3. DIDACTISMO- DEFINICIÓN Diccionario: Conxunto de condicións apropiadas para a ensinanza. A literatura didáctica terá o fin de educar ao home co obxectivo de que todos poidan acceder á cultura. Critícanse abertamente as supersticións e falsas crenzas (non apoiadas na razón) para dar unha adecuada formación ao pobo.
- 4. DIDACTISMO- CARACTERÍSTICAS -Búsqueda da Verdade , non da Beleza. Abandónase o puramente estético, a idea do “arte polo arte”. Predomina a ética sobre a estética. -Predominio da Razón sobre o sentimiento ou a imaxinación. Por tanto, créase unha arte racional..
- 6. OBXECTIVO ❖ Propagar os principios do nacionalismo galego ❖ Convencer ao lector da vontade desta teoría
- 7. ESTILO ❏ Ensaios breves, axustados moitas veces ao tamaño do artigo de colaboración nun xornal ou revista. ❏ Entre 1918 e 1936: ❏ Parágrafos breves ❏ Oracións afirmativas e tallantes ❏ Utilización só de argumentos favorables á súa tese ❏ Sintaxe rica, pero sinxela.
- 8. ALGÚNS TÍTULOS ➔ Teoría do nazonalismo gallego ➔ O sentimento da terra na raza galega ➔ Manuel Murguía ➔ Mitteleuropa
- 9. TEORÍA D’ O NACIONALISMO GALLEGO ➢ 1920 ➢ 44 páxinas ➢ Obxectivo: facer chegar ao lector conceptos como nacionalismo, rexionalismo, nación… ➢ A destacar: ○ A claridade e brevidade nas definicións. ○ Establece distincións entre termos que poderían parecer sinónimos. Exemplo: rexionalismo, nacionalismo e nacionalismo galego. ○ Definición de nación: “unha poboación dotada de unidade étnica que habita un terreo dotado de unidade xeográfica”. ■ Argumentación: unidade xeográfica e unidade étnica. ○ Emprego da antítese. Exemplo: ■ Galegos: dominados polo sentimento e a intuición. ■ Ibéricos: dominado pola intelixencia de orixe grecolatino, a paixón e a imaxinación.
- 10. O SENTIMENTO DA TERRA NA RAZA GALEGA ➢ Publicado no número 1 da revista Nós. ➢ Home galego caracterizado polo “patriotismo vexetal” . ○ Maniféstase nos grandes escritores galegos: Rosalía, Pondal Añón, Lamas Carvajal, Noriega, Cabanillas, Castelao… ○ Segundo Risco, distingue ao celta atlántico do ibero mediterráneo, pois este último non ten o sentimento da paisaxe.
- 11. ARTIGOS POLÍTICO-IDEOLÓXICOS ❖ En Nós, A Nosa Terra… ❖ Destinados a propagar o seu ideario nacionalista. ❖ Esta obra convérteo no ensaísta máis importante e influente da literatura galega no período 1918-1936.
- 12. MANUEL MURGUÍA ❖ Ensaio biográfico sobre Manuel Murguía. ❖ Formado por: ➢ A biografía propiamente dita do autor, poucas páxinas. ➢ A maior parte do texto: comentar as obras e mesmo as paisaxes destas obras de Murguía, que coinciden coa idea do nacionalismo galego que sostén Risco. ❖ Resulta unha exposición do seu ideario nacionalista apoiándoo na autoridade de Murguía.
- 13. MITTELEUROPA ❖ 1934 ❖ Recolle a reedición de Da Alemaña e Mitteleuropa. ❖ Transmite a súa concepción do mundo e, especialmente, a súa opinión da Alemaña dos anos 30. ➢ Exemplificación actualizada de Babel. ➢ Esta situación caótica estenderase por todo o mundo Propón a volta a un catolicismo conservador, medieval e ata á estrutura social xerárquica do feudalismo.
- 15. NÓS, OS INADAPTADOS ❖ Tenta caracterizar os escritores do cenáculo ourensán e animadores do grupo Nós. ❖ Caracterízase a si mesmo e aos do seu grupo como “vencidos da vida por inadaptados”. ❖ Fronte ao inadaptado coloca a figura do filisteo. ➢ Representación simbólica: señor grave, notario, maxistrado, interventor de Facenda, con bimba e leontina de ouro. ❖ Última parte do ensaio: o grupo de inadaptados atópase con Galicia, que era un paraíso non tocado polo materialismo moderno. ➢ Obxectivo: descubrir esta cultura popular, dignificala, propagala e, a partir dela, elaborar a cultura galega culta. ➢ En ningún modo representa a Galicia real de comezos do século XX.
- 16. PREOCUPACIÓN LINGÜÍSTICA ➢ Pensaba que a lingua galega debía construír un rexistro culto capaz de expresar toda a complexidade do mundo científico, intelectual e técnico moderno ➢ Considera que hai que buscar un galego auténtico, libre de castelanismos, e que adopte tanto lusismos, estranxeirismos, medievalismos como termos dialectais e populares ➢ Usa o galego sen ningún tipo de complexo no debate político e no ensaio literario.
- 18. ➢ Exemplo deste labor: a súa contribución a Historia de Galiza (1962), dirixida por Otero Pedrayo, en cuxo tomo 1 ocúpase de Etnografía. Cultura Espiritual. ○ Linguaxe técnica precisa ○ Traza as liñas mestras da mitoloxía popular galega: a relixiosidade, as supersticións, os costumes ou as festas, sen esquecer o estudo da literatura popular. ➢ Tamén cultivou o artigo breve, a columna xornalística ○ Seguindo o Glosari do seu admirado D´ Ors: Motivo aparentemente trivial (unha partida de cartas, a contemplación dun castiñeiro, o silencio, a néboa…) elévase a meditacións filosóficas innovadoras.
- 19. ENSAIOS ● Teoría do nazonalismo galego . A Nosa Terra. A Coruña, 1918. ● Teoría d'o nacionalismo galego. La Región. Ourense, 1920. ● O programa do nazonalismo. A Nosa Terra, 1931. ● "Nós, os inadaptados", (Importante) in rev. Nós, nº 115, 1933. ● Mitteleuropa. Impresións d'unha viaxe. Nós. Santiago, 1934. ● Nacionalismo galego. Alento: Boletín de Estudos Políteios. Santiago-Noia, 1934-1935. ● Leria. Galaxia. Vigo, 1961. ● Doutrina e ritual da Moi Nobre Orde Galega do Santo Grial. Edición póstuma de Joaquim Ventura, Xunta de Galicia, 1997.