際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Okres stalinowski w polsce

Download as PPT, PDF
Jakub Leniewski
Jakub Leniewski
1 of 32
Downloaded 25 times
Okres stalinowski w Polsce ( 1948 1956 ) 1.Odsunicie Gomuki od wadzy. 2.Powstanie systemu monopartyjnego. 3.Ludowe Wojsko Polskie. 4.Przemiany gospodarcze. 5.Stalinizm w kulturze, owiacie i nauce. 6.Pastwo terroru. 7.Walka z Kocioem katolickim. 8.Konstytucja 22 lipca 1952 r.
Wadysaw Gomuka i sekretarz PPR Oskar甜ony o odchylenie prawicowo nacjonalistyczne za opowiedzenie si za polska droga do komunizmu. Odsunity od wadzy i aresztowany w 1951 r. Wadzy raz zdobytej nigdy nie oddamy!
Powstanie systemu monopartyjnego. przygotowania do likwidacji systemu wielopartyjnego zepchniecie na margines 甜ycia politycznego, a potem zlikwidowanie Stronnictwa Pracy i Polskiego Stronnictwa Ludowego SP - rozbite od wewntrz i zlikwidowane w 1950 r. PSL rozbite i wchonite przez SL SL ZSL ( Zjednoczone Stronnictwo Ludowe ) SD i ZSL pasami transmisyjnymi ideologii komunistycznej do rodowisk inteligenckich i rolniczych 15 XII 1948 r. Kongres Zjednoczeniowy w auli Politechniki warszawskiej PPR + PPS = PZPR ( Polska Zjednoczona Partia Robotnicza ) Bolesaw Bierut przew. Komitetu Centralnego PZPR uksztatowanie si najwy甜szego kierownictwa partii i pastwa triumwirat: B. Bierut Jakub Berman Hilary Minc ideologia i aparat gospodarka bezpieczestwa
Ludowe Wojsko Polskie od 1945 r. ministrem obrony i marszakiem Konstanty Rokossowski zwikszenie liczby oficer坦w radzieckich i doradc坦w w LWP czystka w wojsku ( usunito ok. 10 tys. oficer坦w polskich ) rozbudowa armii do 400 tys. intensywna rozbudowa przemysu zbrojeniowego i infrastruktury wojskowej stacjonowanie ok. 300 tys. armii radzieckiej
Przemiany gospodarcze wedug wzorca radzieckiego wprowadzenie systemu centralnego sterowania oraz 6 letni Planu Rozwoju Gospodarczego i Budowy Podstaw Socjalizmu wczeniej realizacja 3 letniego Planu Odbudowy Gospodarki ustawa o nacjonalizacji przemysu z 3 I 1946 r. ( skutkiem likwidacja bur甜uazji przemysowej ) bitwa o handel od 1947 r. zmonopolizowanie handlu detalicznego i hurtowego przez pastwo i kontrola sp坦dzielni handlowych i usugowych ( skutkiem braki w sklepach ) nacisk na rozw坦j przemysu ci甜kiego, zwaszcza zbrojeniowego kolektywizacja rolnictwa na wz坦r radziecki Towarzyszya temu propaganda, szykany wobec opornych rolnik坦w ( m. inn. wysokie podatki, konfiskaty gospodarstw, aresztowania ). Skolektywizowano tylko 10 % ziemi ( op坦r wsi ) wprowadzenie norm wydajnoci pracy zachcanie do pracy kobiety i modzie甜 propagowanie wsp坦zawodnictwa pracy ( przykadem g坦rnik Wincenty Pstrowski polski przodownik pracy ) zmuszanie rolnik坦w do dostarczania artyku坦w rolnych po zani甜onych cenach wymiana pienidza w 1950 r. ( Polacy stracili na niej ok. 3 mld z )
Plan Szecioletni (19501955 przyjto 21 lipca 1950 r.; podobnie jak p坦添niejsze plany picioletnie by on jednak wielokrotnie modyfikowany (rozw坦j przemysu ci甜kiego w zwizku z wojn koreask) i tylko w czci zrealizowany. Priorytetem planu byo zwikszenie inwestycji i polityka intensywnej industrializacji kraju na wz坦r radziecki, w tym przede wszystkim rozw坦j przemysu ci甜kiego i metalowego. Sztandarow budow realizowan w ramach planu szecioletniego by kombinat metalurgiczny w Nowej Hucie. Cen za intensywn industrializacj by ograniczony wzrost poziomu 甜ycia i ograniczanie inwestycji w innych dziedzinach, np. budownictwie mieszkaniowym. Spoecznym skutkiem planu szecioletniego by znaczny wzrost udziau klasy robotniczej w spoeczestwie (m.in. przez migracj ludnoci wiejskiej do miast). W rolnictwie zakadano rozw坦j pastwowych gospodarstw rolnych oraz kolektywizacj gospodarstw indywidualnych.
Okres stalinowski w polsce
Okres stalinowski w polsce
Plan Trzyletni (Trzyletni Plan Odbudowy Gospodarki) to realizowany w latach 1947 1949 plan gospodarczy. Plan trzyletni jest uznawany za jedyny skuteczny plan gospodarczy w historii PRL: dziki niemu w du甜ej mierze odbudowano gospodark ze zniszcze wojennych. Plan przewidywa r坦wnoprawn rol gospodarce trzech sektor坦w: pastwowego, sp坦dzielczego i prywatnego. 21 wrzenia 1946 KRN podja uchwa zatwierdzajc wytyczne planu gospodarczego obejmujcego okres do 1949. Ustaw okrelajc zadania planu uchwali Sejm 2 lipca 1947 Ustawa postulowaa wzrost udziau przemysu i usug w og坦lnej produkcji, rozw坦j handlu zagranicznego, wzrost produkcji podstawowych artyku坦w przemysu konsumpcyjnego. Okrelaa rozmiary produkcji przemysowej i rolnej w kolejnych latach. W 1949 miao nastpi przekroczenie przedwojennej produkcji przemysowej, w rolnictwie za osignicie na gow ludnoci 110% przecitnej produkcji z lat 19361938. W latach 19471949 miaa w zasadzie by zakoczona odbudowa gospodarki polskiej i r坦wnoczenie zmienione proporcje midzy produkcj przemysow a roln. Zao甜enia planu nie przewidyway budowy nowych zakad坦w. rodki inwestycyjne przeznaczono g坦wnie na odbudow najmniej zniszczonych przedsibiorstw. Wa甜nym czynnikiem by ruch wsp坦zawodnictwa pracy. Wzrost produkcji wiza si z szybkim zwikszeniem si zatrudnienia. Rozw坦j przemysu doprowadzi do istotnych przemian w strukturze zawodowej Polski. W okresie planu 3-letniego rozpocza si wielka migracja ludnoci ze wsi do miast. Mniej korzystnie przedstawiaa si sytuacja w rolnictwie. W 1947 zbiory okazay si mniejsze ni甜 oczekiwano. Sytuacja rolnictwa zmuszaa do importu du甜ej iloci zb坦甜. Dla poprawy sytuacji pastwo rozwino kontraktacj czyli system um坦w zawieranych z rolnikami przez uspoecznienie przedsibiorstw, kt坦re gwarantoway uzyskanie okrelonych z g坦ry cen za produkty rolne, gospodarce socjalistycznej zapewniay za dostawy potrzebnych towar坦w.
Okres stalinowski w polsce
Okres stalinowski w polsce
Okres stalinowski w polsce
Powszechna Organizacja Su甜ba Polsce (SP), dziaajca w latach 194855 pastwowa organizacja modzie甜owa o charakterze paramilitarnym. Prowadzia obowizkowe przysposobienie zawodowe, wojskowe wychowanie fizyczne oraz ideologiczn indoktrynacj modzie甜y (wiek 1621 lat). W 1949 zrzeszaa 1,2 mln czonk坦w. Hufce SP istniay w szkoach, gminach, przy przedsibiorstwach. Uczestniczya w wielkich budowach przy odbudowie Warszawy, w Nowej Hucie. Modzie甜, zorganizowana na wz坦r wojskowy, poddawana bya indoktrynacji komunistycznej.
zaamanie si produkcji rolnej rozwizywanie problemu niedobor坦w 甜ywnoci w miastach poprzez system zbiorowego 甜ywienia Stalinizm w kulturze, owiacie i nauce wzorce radzieckie w systemie owiaty i programach nauczania obowizkowa nauka jzyka rosyjskiego wycofywanie i niszczenie ksi甜ek przedwojennych zakaz uprawiania niekt坦rych dyscyplin naukowych odsuwanie od pracy dydaktycznej niepokornych profesor坦w realizm socjalistyczny w kulturze ( kult pracy i wy甜szo kolektywizmu ) zwalczanie tzw. niezaanga甜owanych dzie samokrytyka niekt坦rych pisarzy kontrola tw坦rc坦w kultury przez stowarzyszenia
Pastwo terroru oskar甜anie za niepowodzenia gospodarcze konspiracyjnych grup kontrrewolucyjnych, sabota甜yst坦w, kuak坦w podtrzymywanie psychozy strachu przed III wojn wiatow zwalczanie wrog坦w ludu przez rozbudowane Ministerstwo Bezpieczestwa Publicznego ( Stanisaw Radkiewicz na czele ) pozyskiwanie do wsp坦pracy informatorskiej ( ich liczba to 10 % spoeczestwa ) podporzdkowanie pastwu wymiaru sprawiedliwoci utrzymanie maego kodeksu karnego mo甜liwo represjonowania niemal ka甜dego obywatela na mocy obowizujcego prawa objcie przeladowaniami ok. 1 mln os坦b
Walka z Kocioem katolickim d甜enie wadz do ateizacji spoeczestwa zwalczanie wpyw坦w Kocioa katolickiego przejmowanie prowadzonych przez Koci坦 szpitali, szk坦, przedszkoli, d坦br kocielnych i zakonnych rozbijanie duchowiestwa przez popieranie tzw. ksi甜y - patriot坦w ( Komisja Ksi甜y przy ZBOWiD ZBOWiD Zwizek Bojownik坦w o Wolno i Demokracj odebranie majtku Kocioowi w 1950 r. porozumienie miedzy Episkopatem polskim a wadzami w 1950 r. amanie przez wadze komunistyczne porozumienia, m. inn. Szykanowano ksi甜y 1953 r. - pokazowy proces biskupa ordynariusza kieleckiego Czesawa Kaczmarka ( 12 lat wizienia ) 8 maja 1953 list biskup坦w do rzdu PRL nazwany Non possumus
Porozumienie zawarte midzy przedstawicielami Rzdu Rzeczpospolitej Polskiej i Episkopatu Polski 14 kwietnia 1950 roku, Krak坦w 1. Episkopat wezwie duchowiestwo, aby w pracy duszpasterskiej zgodnie z nauk Kocioa nauczao wiernych poszanowania prawa i wadzy pastwowej. 2. Episkopat wezwie duchowiestwo, aby w swej dziaalnoci duszpasterskiej nawoywao wiernych do wzmo甜onej pracy nad odbudow kraju i nad podniesieniem dobrobytu Narodu. 3. Episkopat Polski stwierdza, 甜e zar坦wno prawa ekonomiczne, historyczne, kulturalne, religijne, jak i sprawiedliwo dziejowa wymagaj, aby Ziemie Odzyskane na zawsze nale甜ay do Polski. Wychodzc z zao甜enia, 甜e Ziemie Odzyskane stanowi nieodczn cz Rzeczypospolitej, Episkopat zwr坦ci si z prob do Stolicy Apostolskiej, aby administracje kocielne, korzystajce z prawa biskupstw rezydencjalnych, byy zamienione na stae ordynariaty biskupie. 4. Episkopat w granicach sobie dostpnych bdzie si przeciwstawia wrogiej Polsce dziaalnoci, a zwaszcza antypolskim i rewizjonistycznym wystpieniom czci kleru niemieckiego. 5. Zasada, 甜e Papie甜 jest miarodajnym i najwy甜szym autorytetem Kocioa, odnosi si do spraw wiary, moralnoci oraz jurysdykcji kocielnej, w innych natomiast sprawach Episkopatu kieruje si polsk racj stanu. 6. Wychodzc z zao甜enia, 甜e misja Kocioa mo甜e by realizowana w r坦甜nych ustrojach spoeczno- gospodarczych, ustanowionych przez wadz wieck, Episkopat wyjani duchowiestwu, aby nie przeciwstawiao si rozbudowie sp坦dzielczoci na wsi, poniewa甜 wszelka sp坦dzielczo w istocie swej jest oparta na etycznym zao甜eniu natury ludzkiej, d甜cej do dobrowolnej solidarnoci spoecznej, majcej na celu dobro og坦u. 7. Koci坦 zgodnie ze swymi zasadami potpiajc wszelkie wystpienia antypastwowe bdzie przeciwstawia si zwaszcza nadu甜ywaniu uczu religijnych w celach antypastwowych. 8. Koci坦 katolicki, potpiajc zgodnie ze swymi zao甜eniami ka甜d zbrodni, zwalcza bdzie r坦wnie甜 zbrodnicz dziaalno band podziemia oraz bdzie pitnowa i kara konsekwencjami kanonicznymi duchownych, winnych udziau w jakiejkolwiek akcji podziemnej i antypastwowej.
10. Nauka religii w szkoach. a) Rzd nie zamierza ograniczy obecnego stanu nauczania religii w szkoach; Episkopatem. b) Wadze nie bd stawiay przeszk坦d uczniom w braniu udziau w praktykach religijnych poza szko. c) Istniejce dotychczas szkoy o charakterze katolickim bd zachowane, natomiast Rzd bdzie przestrzega, aby te lojalnie wykonyway zarzdzenia i wypeniay program ustalony przez wadze pastwowe. d) Szkoy prowadzone przez Koci坦 katolicki bd mogy korzysta z praw szk坦 pastwowych na og坦lnych zasadach, okrelonych przez odpowiednie ustawy i zarzdzenia wadz szkolnych. W razie tworzenia lub przeksztacenia szkoy zwykej na szko bez nauki religii, rodzice katoliccy, kt坦rzy bd sobie tego 甜yczyli, bd mieli prawo i mo甜no posyania dzieci do szk坦l z nauczaniem religii. 11. Katolicki Uniwersytet Lubelski bdzie m坦g funkcjonowa w obecnym zakresie. 12. Stowarzyszenia katolickie bd korzystay z dotychczasowych praw po zado uczynieniu wymogom przewidzianym w dekrecie o stowarzyszeniach. Te same za sady dotycz sodalicji mariaskich. 13. Koci坦 bdzie mia prawo i mo甜no prowadzi w ramach obowizujcych przepis坦w akcj charytatywn, dobroczynn i katechetyczn. 14. Prasa katolicka i wydawnictwa katolickie bd korzystay z uprawnie okrelonych przez odpowiednie ustawy i zarzdzenia wadz na r坦wni z innymi wydawnictwami. 15. Kult publiczny, tradycyjne pielgrzymki i procesje nie bd napotykay na przeszkody. Obchody te dla zachowania porzdku bd uzgadniane przez wadze kocielne z wadzami administracyjnymi. 16. Duszpasterstwo wojskowe bdzie uregulowane specjalnym statutem, opracowanym przez wadze wojskowe w porozumieniu z przedstawicielami Episkopatu. 17. W wizieniach karnych opiek religijn bd sprawowali kapelani powoani przez odpowiednie wadze na wniosek biskupa ordynariusza. 18. W szpitalach pastwowych i samorzdowych opiek religijn nad chorymi, kt坦rzy sobie tego 甜ycz, bd wykonywali kapelani szpitalni, wynagradzani w drodze specjalnych um坦w. 19. Zakony i zgromadzenia zakonne, w zakresie swego powoania i obowizujcych ustaw, bd miay cakowit swobod dziaalnoci.
"Nale甜y odda, co jest Cezara Cezarowi, a co Bo甜ego - Bogu. A gdy Cezar siada na otarzu to m坦wimy kr坦tko: nie wolno!" Kard. Stefan Wyszyski, Prymas Polski 25 IX 1953 r. aresztowanie kardynaa Wyszyskiego ( wiziony przez 3 lata bez procesu ) zmuszanie duchowiestwa do lubowania na wierno PRL
Konstytucja PRL uchwalona 22 lipca 1952 r. zmiana nazwy pastwa na Polsk Rzeczpospolita Ludow podzia organ坦w pastwa na organy wadzy pastwowej ( Sejm, Rada Pastwa i rady narodowe ) oraz organy administracji pastwowej czyli rzd likwidacja urzdu prezydenta formalnie szerokie prawa obywatelskie nowa ordynacja wyborcza ( pozbawienie obywateli mo甜liwoci zgaszania kandydat坦w ) wybory wg nowej ordynacji wyborczej 1952 r. wg oficjalnego komunikatu wadz frekwencja 95,33 %, z czego 99,8 % oddao gos na list Frontu Narodowego ( PZPR, SD, ZSL )
Okres stalinowski w polsce
Rozdzia 1. Ustr坦j polityczny. Art 1.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa jest pastwem demokracji ludowej. 2. W Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wadza nale甜y do ludu pracujcego miast i wsi. Art 2.1. Lud pracujcy sprawuje wadz pastwow przez swych przedstawicieli, wybieranych do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i do rad narodowych w wyborach powszechnych, r坦wnych, bezporednich, w gosowaniu tajnym. Art 3.Polska Rzeczpospolita Ludowa: 1)stoi na stra甜y zdobyczy polskiego ludu pracujcego miast i wsi, zabezpiecza jego wadz i wolno przed siami wrogimi ludowi, 2) zapewnia rozw坦j i nieustanny wzrost si wytw坦rczych kraju przez jego uprzemysowienie, przez likwidacj zacofania gospodarczego, technicznego i kulturalnego, 3) organizuje gospodark planow, opierajc si na przedsibiorstwach stanowicych wasno spoeczn, 4) ogranicza, wypiera i likwiduje klasy spoeczne, 甜yjce z wyzysku robotnik坦w i chop坦w, 5) zabezpiecza stay wzrost dobrobytu, zdrowotnoci i poziomu kulturalnego mas ludowych, 6) zapewnia wszechstronny rozw坦j kultury narodowej.
Rozdzia 2. Ustr坦j spoeczno-gospodarczy. Art 9.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa planowo wzmacnia sp坦jni gospodarcz midzy miastem i wsi na podstawie braterskiej wsp坦pracy robotnik坦w i chop坦w. 2. W tym celu Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia nieustanny wzrost produkcji przemysu pastwowego, su甜cej wszechstronnemu zaspokajaniu potrzeb wytw坦rczych i konsumpcyjnych ludnoci wiejskiej, jednoczenie planowo wpywajc na stay wzrost towarowej produkcji rolniczej, kt坦ra zaopatruje przemys w surowce, a ludno miejsk w 甜ywno. Art 10.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa otacza opiek indywidualne gospodarstwa rolne pracujcych chop坦w i udziela im pomocy - w celu ochrony przed wyzyskiem kapitalistycznym, zwikszenia produkcji, podwy甜szenia poziomu rolniczo-technicznego oraz podniesienia ich dobrobytu. 2. Polska Rzeczpospolita Ludowa udziela szczeg坦lnego poparcia i wszechstronnej pomocy powstajcym na zasadzie dobrowolnoci rolniczym sp坦dzielniom produkcyjnym - jako formom gospodarki zespoowej. []
Art 12.Polska Rzeczpospolita Ludowa uznaje i ochrania na podstawie obowizujcych ustaw indywidualn wasno i prawo dziedziczenia ziemi, budynk坦w i innych rodk坦w produkcji nale甜cych do chop坦w, rzemielnik坦w i chaupnik坦w. Rozdzia 6. Sd i prokuratura. Art 48. Sdy stoj na stra甜y ustroju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, ochraniaj zdobycze polskiego ludu pracujcego, strzeg praworzdnoci ludowej, wasnoci spoecznej i praw obywateli, karz przestpc坦w. Rozdzia 7. Podstawowe prawa i obowizki obywateli. Art 70.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom wolno sumienia i wyznania. Koci坦 i inne zwizki wyznaniowe mog swobodnie wypenia swoje funkcje religijne. Art 71.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom wolno sowa, druku, zgromadze i wiec坦w, pochod坦w i manifestacji. Art 72.1. W celu rozwoju aktywnoci politycznej, spoecznej, gospodarczej i kulturalnej ludu pracujcego miast i wsi Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom prawo zrzeszania si. Art 74.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom nietykalno osobist.
"Marsz" J. Brzechwa Bije godzina niezapomniana zakrt historii - druga zmiana Trzeba zwycistwu drog torowa, Marsz rozpoczty, Partio prowad添!... Chowa spekulant worki w sklepie, Kotun z trwogi pacierze klepie... Wied添my po domach strasz dzieci, Masa nie ma, wzili "Sowieci"... Pasibrzuch wiejski chop坦w judzi Na Sybir bd wywozi ludzi 纏yje, mci, knowa podziemie, Walka trwa dalej, wr坦g nie drzemie, Kto nie z nami, bdzie z nami, Kto przeciw nam - pia go zamie! Kt坦ry tam? Z drogi. Partia kroczy, Twoja partia ludu roboczy Wsp坦lnie pracowa, wsp坦lnie budowa maszerowa! Partio, prowad添!
"Na Ciebie" A. Wa甜yk Od tajgi, od tundry siwej, od g坦r i fabryk i sztolni, gdzie co dzie piew pracy wolnej jak morze bije przypywem, z pocig坦w pdzcych przez mosty i z miast i z okrt坦w i zewszd przez kraj nasz radosny piesz oddawane na Ciebie gosy. Na Ciebie, Stalinie, z chwast坦w i gszczy kwitnce wydrzesz ogrody, Wodzu nasz wiecznie mody, Nasz przyjacielu najdro甜szy Niech si o Tobie pie rozkoysze jak wiosn szumi jabonie w sadzie - gosem Ojczyzny do Rady Najwy甜szej gwia添dzisty nasz wejd添 kandydacie! Twoim imieniem gwiazdosiejnym w niebie nawouj si lotnicy nawzajem - na Ciebie, nasz miy, na Ciebie Ojczyzna gos sw坦j oddaje.
Rzeka Adam Wa甜yk Mdro Stalina rzeka szeroka, w ci甜kich turbinach przetacza wody, pync wysiewa pszenic w tundrach, zalesia stepy, stawia ogrody. W gmachu imperium strop si ugina pka kolumna. Wstpuje z gbin mdro Stalina, rzeka podsk坦rna.
Piosenka o Nowej Hucie. I Nad Wis, nad Wis szerok Murarzy rozdzwoni si piew I pynie piosenka murarska wysoko I pynie przez noce i dnie. Ref: O Nowej to Hucie piosenka O Nowej to Hucie melodia. Jest taka prosta i pikna I taka najmilsza z melodii. O Nowej to Hucie piosenka O Nowej to Hucie s sowa. Jest taka prosta i pikna I nowa jest Huta jest Nowa. II Sto dom坦w wyroso nad Wis I tysic dr坦g do nich na wprost. Piosenka murarska wyrosa nad przyszo I czy dwa brzegi jak most. Ref: O Nowej to Hucie piosenka O Nowej to Hucie melodia. Jest taka prosta i pikna I taka najmilsza z melodii. O Nowej to Hucie piosenka
Wisawa Szymborska Nienawidz naszego wgla. Nienawidz naszych cegie i przdzy. Nienawidz tego, co ju甜 jest Nienawidz wszystkiego,co bdzie. Naszych okien i kwiat坦w w oknach Naszych las坦w i ciszy lenej Nawet wiosny, bo to nasza wiosna Nawet szkoy z wesoymi dziemi Rozpruli atom jak pancern kas lecz nic pr坦cz strachu nie znale添li w kasie O,gdyby mogli, gdyby mogli tym strachem uderzy w domy i fabryki nasze.
Szymborska Wisawa Modzie甜y budujcej Now Hut Kto dom zbudowa, w kt坦rym mieszkam? Kto kad sw prac na fundament? w murarz, zdun i szklarz, i ciela minici s przez ludzk pami. Klasa z pamici z - umiera. Wierniejsz pami wybieramy: sama jak ksi甜ka si otwiera w miejscach najczciej czytywanych. Dzi dla was, przy was, od was, modzi, miasta zaczyna si 甜yciorys. Pami imiona wasze codzie notuje sowem zdobnym w podziw, notuje normy waszej poryw i wcza w pikny plan oblicze. Bo to jest pami robotnicza su甜ca klasie robotniczej.
Brzechwa Jan - Nowa Huta Na to, 甜ebymy w Polsce socjalizm zbudowali, Potrzeba wicej maszyn, potrzeba wicej stali, Potrzeba nowych ludzi i nowych szk坦, i wierszy. Wszystkie zegary bij. Trwa bitwa o rok pierwszy Planu Szecioletniego. Pdzi koo historii, Mno甜 si w nieskoczono liczby wolt i kalorii, Pulsuj manometry, czowiek wyciga rami, Przeobra甜a natur i stare prawa amie, Szarpie wntrznoci ziemi, rudy, w pomienie rzuca, Pluj wciek purpur hut oszalae puca, W piecach lawa szkaratnym pomieniem si pali - Sta - li! Sta - li! Sta - li!!!
I wicej szk坦 dla dzieci, wicej ksi甜ek i wierszy! O, wizjo romantyczna, stworzona po raz pierwszy, Jakim ci ma powita hymnem albo peanem Poeta zadumany nad Szecioletnim Planem? Gdzie si znajduj sowa godne twego patosu? W jakich orkiestrach szuka do natchnionego gosu? Trzeba nam pi坦ra przeku na moty i kilofy, W ogniu hutniczych piec坦w trzeba hartowa strofy, W ogniu, co serca krzepi i m坦zgi doskonali - Sta - li! Sta - li! Sta - li!!! Niech mno甜 si traktory, kt坦re zaorz pola, Niech mno甜 si maszyny i ksi甜ki, i przedszkola, A jeszcze stal i wgiel. I znowu stal i wgiel! G坦rnicy i hutnicy kuj nasz potg. Nie masz granicy szczcia, gdy tworzy si epoka: Pucom oddech szeroki, modym droga szeroka, Przyszo nale甜y do tych, czyja wola niezomna, Drog wskaza nam Stalin - chwaa mu wiekopomna! wiat nowy budujemy od podstaw, od podwalin - Sta - lin! Sta - lin! Sta - lin!!!

More Related Content

Okres stalinowski w polsce

  • 1. Okres stalinowski w Polsce ( 1948 1956 ) 1.Odsunicie Gomuki od wadzy. 2.Powstanie systemu monopartyjnego. 3.Ludowe Wojsko Polskie. 4.Przemiany gospodarcze. 5.Stalinizm w kulturze, owiacie i nauce. 6.Pastwo terroru. 7.Walka z Kocioem katolickim. 8.Konstytucja 22 lipca 1952 r.
  • 2. Wadysaw Gomuka i sekretarz PPR Oskar甜ony o odchylenie prawicowo nacjonalistyczne za opowiedzenie si za polska droga do komunizmu. Odsunity od wadzy i aresztowany w 1951 r. Wadzy raz zdobytej nigdy nie oddamy!
  • 3. Powstanie systemu monopartyjnego. przygotowania do likwidacji systemu wielopartyjnego zepchniecie na margines 甜ycia politycznego, a potem zlikwidowanie Stronnictwa Pracy i Polskiego Stronnictwa Ludowego SP - rozbite od wewntrz i zlikwidowane w 1950 r. PSL rozbite i wchonite przez SL SL ZSL ( Zjednoczone Stronnictwo Ludowe ) SD i ZSL pasami transmisyjnymi ideologii komunistycznej do rodowisk inteligenckich i rolniczych 15 XII 1948 r. Kongres Zjednoczeniowy w auli Politechniki warszawskiej PPR + PPS = PZPR ( Polska Zjednoczona Partia Robotnicza ) Bolesaw Bierut przew. Komitetu Centralnego PZPR uksztatowanie si najwy甜szego kierownictwa partii i pastwa triumwirat: B. Bierut Jakub Berman Hilary Minc ideologia i aparat gospodarka bezpieczestwa
  • 4. Ludowe Wojsko Polskie od 1945 r. ministrem obrony i marszakiem Konstanty Rokossowski zwikszenie liczby oficer坦w radzieckich i doradc坦w w LWP czystka w wojsku ( usunito ok. 10 tys. oficer坦w polskich ) rozbudowa armii do 400 tys. intensywna rozbudowa przemysu zbrojeniowego i infrastruktury wojskowej stacjonowanie ok. 300 tys. armii radzieckiej
  • 5. Przemiany gospodarcze wedug wzorca radzieckiego wprowadzenie systemu centralnego sterowania oraz 6 letni Planu Rozwoju Gospodarczego i Budowy Podstaw Socjalizmu wczeniej realizacja 3 letniego Planu Odbudowy Gospodarki ustawa o nacjonalizacji przemysu z 3 I 1946 r. ( skutkiem likwidacja bur甜uazji przemysowej ) bitwa o handel od 1947 r. zmonopolizowanie handlu detalicznego i hurtowego przez pastwo i kontrola sp坦dzielni handlowych i usugowych ( skutkiem braki w sklepach ) nacisk na rozw坦j przemysu ci甜kiego, zwaszcza zbrojeniowego kolektywizacja rolnictwa na wz坦r radziecki Towarzyszya temu propaganda, szykany wobec opornych rolnik坦w ( m. inn. wysokie podatki, konfiskaty gospodarstw, aresztowania ). Skolektywizowano tylko 10 % ziemi ( op坦r wsi ) wprowadzenie norm wydajnoci pracy zachcanie do pracy kobiety i modzie甜 propagowanie wsp坦zawodnictwa pracy ( przykadem g坦rnik Wincenty Pstrowski polski przodownik pracy ) zmuszanie rolnik坦w do dostarczania artyku坦w rolnych po zani甜onych cenach wymiana pienidza w 1950 r. ( Polacy stracili na niej ok. 3 mld z )
  • 6. Plan Szecioletni (19501955 przyjto 21 lipca 1950 r.; podobnie jak p坦添niejsze plany picioletnie by on jednak wielokrotnie modyfikowany (rozw坦j przemysu ci甜kiego w zwizku z wojn koreask) i tylko w czci zrealizowany. Priorytetem planu byo zwikszenie inwestycji i polityka intensywnej industrializacji kraju na wz坦r radziecki, w tym przede wszystkim rozw坦j przemysu ci甜kiego i metalowego. Sztandarow budow realizowan w ramach planu szecioletniego by kombinat metalurgiczny w Nowej Hucie. Cen za intensywn industrializacj by ograniczony wzrost poziomu 甜ycia i ograniczanie inwestycji w innych dziedzinach, np. budownictwie mieszkaniowym. Spoecznym skutkiem planu szecioletniego by znaczny wzrost udziau klasy robotniczej w spoeczestwie (m.in. przez migracj ludnoci wiejskiej do miast). W rolnictwie zakadano rozw坦j pastwowych gospodarstw rolnych oraz kolektywizacj gospodarstw indywidualnych.
  • 9. Plan Trzyletni (Trzyletni Plan Odbudowy Gospodarki) to realizowany w latach 1947 1949 plan gospodarczy. Plan trzyletni jest uznawany za jedyny skuteczny plan gospodarczy w historii PRL: dziki niemu w du甜ej mierze odbudowano gospodark ze zniszcze wojennych. Plan przewidywa r坦wnoprawn rol gospodarce trzech sektor坦w: pastwowego, sp坦dzielczego i prywatnego. 21 wrzenia 1946 KRN podja uchwa zatwierdzajc wytyczne planu gospodarczego obejmujcego okres do 1949. Ustaw okrelajc zadania planu uchwali Sejm 2 lipca 1947 Ustawa postulowaa wzrost udziau przemysu i usug w og坦lnej produkcji, rozw坦j handlu zagranicznego, wzrost produkcji podstawowych artyku坦w przemysu konsumpcyjnego. Okrelaa rozmiary produkcji przemysowej i rolnej w kolejnych latach. W 1949 miao nastpi przekroczenie przedwojennej produkcji przemysowej, w rolnictwie za osignicie na gow ludnoci 110% przecitnej produkcji z lat 19361938. W latach 19471949 miaa w zasadzie by zakoczona odbudowa gospodarki polskiej i r坦wnoczenie zmienione proporcje midzy produkcj przemysow a roln. Zao甜enia planu nie przewidyway budowy nowych zakad坦w. rodki inwestycyjne przeznaczono g坦wnie na odbudow najmniej zniszczonych przedsibiorstw. Wa甜nym czynnikiem by ruch wsp坦zawodnictwa pracy. Wzrost produkcji wiza si z szybkim zwikszeniem si zatrudnienia. Rozw坦j przemysu doprowadzi do istotnych przemian w strukturze zawodowej Polski. W okresie planu 3-letniego rozpocza si wielka migracja ludnoci ze wsi do miast. Mniej korzystnie przedstawiaa si sytuacja w rolnictwie. W 1947 zbiory okazay si mniejsze ni甜 oczekiwano. Sytuacja rolnictwa zmuszaa do importu du甜ej iloci zb坦甜. Dla poprawy sytuacji pastwo rozwino kontraktacj czyli system um坦w zawieranych z rolnikami przez uspoecznienie przedsibiorstw, kt坦re gwarantoway uzyskanie okrelonych z g坦ry cen za produkty rolne, gospodarce socjalistycznej zapewniay za dostawy potrzebnych towar坦w.
  • 13. Powszechna Organizacja Su甜ba Polsce (SP), dziaajca w latach 194855 pastwowa organizacja modzie甜owa o charakterze paramilitarnym. Prowadzia obowizkowe przysposobienie zawodowe, wojskowe wychowanie fizyczne oraz ideologiczn indoktrynacj modzie甜y (wiek 1621 lat). W 1949 zrzeszaa 1,2 mln czonk坦w. Hufce SP istniay w szkoach, gminach, przy przedsibiorstwach. Uczestniczya w wielkich budowach przy odbudowie Warszawy, w Nowej Hucie. Modzie甜, zorganizowana na wz坦r wojskowy, poddawana bya indoktrynacji komunistycznej.
  • 14. zaamanie si produkcji rolnej rozwizywanie problemu niedobor坦w 甜ywnoci w miastach poprzez system zbiorowego 甜ywienia Stalinizm w kulturze, owiacie i nauce wzorce radzieckie w systemie owiaty i programach nauczania obowizkowa nauka jzyka rosyjskiego wycofywanie i niszczenie ksi甜ek przedwojennych zakaz uprawiania niekt坦rych dyscyplin naukowych odsuwanie od pracy dydaktycznej niepokornych profesor坦w realizm socjalistyczny w kulturze ( kult pracy i wy甜szo kolektywizmu ) zwalczanie tzw. niezaanga甜owanych dzie samokrytyka niekt坦rych pisarzy kontrola tw坦rc坦w kultury przez stowarzyszenia
  • 15. Pastwo terroru oskar甜anie za niepowodzenia gospodarcze konspiracyjnych grup kontrrewolucyjnych, sabota甜yst坦w, kuak坦w podtrzymywanie psychozy strachu przed III wojn wiatow zwalczanie wrog坦w ludu przez rozbudowane Ministerstwo Bezpieczestwa Publicznego ( Stanisaw Radkiewicz na czele ) pozyskiwanie do wsp坦pracy informatorskiej ( ich liczba to 10 % spoeczestwa ) podporzdkowanie pastwu wymiaru sprawiedliwoci utrzymanie maego kodeksu karnego mo甜liwo represjonowania niemal ka甜dego obywatela na mocy obowizujcego prawa objcie przeladowaniami ok. 1 mln os坦b
  • 16. Walka z Kocioem katolickim d甜enie wadz do ateizacji spoeczestwa zwalczanie wpyw坦w Kocioa katolickiego przejmowanie prowadzonych przez Koci坦 szpitali, szk坦, przedszkoli, d坦br kocielnych i zakonnych rozbijanie duchowiestwa przez popieranie tzw. ksi甜y - patriot坦w ( Komisja Ksi甜y przy ZBOWiD ZBOWiD Zwizek Bojownik坦w o Wolno i Demokracj odebranie majtku Kocioowi w 1950 r. porozumienie miedzy Episkopatem polskim a wadzami w 1950 r. amanie przez wadze komunistyczne porozumienia, m. inn. Szykanowano ksi甜y 1953 r. - pokazowy proces biskupa ordynariusza kieleckiego Czesawa Kaczmarka ( 12 lat wizienia ) 8 maja 1953 list biskup坦w do rzdu PRL nazwany Non possumus
  • 17. Porozumienie zawarte midzy przedstawicielami Rzdu Rzeczpospolitej Polskiej i Episkopatu Polski 14 kwietnia 1950 roku, Krak坦w 1. Episkopat wezwie duchowiestwo, aby w pracy duszpasterskiej zgodnie z nauk Kocioa nauczao wiernych poszanowania prawa i wadzy pastwowej. 2. Episkopat wezwie duchowiestwo, aby w swej dziaalnoci duszpasterskiej nawoywao wiernych do wzmo甜onej pracy nad odbudow kraju i nad podniesieniem dobrobytu Narodu. 3. Episkopat Polski stwierdza, 甜e zar坦wno prawa ekonomiczne, historyczne, kulturalne, religijne, jak i sprawiedliwo dziejowa wymagaj, aby Ziemie Odzyskane na zawsze nale甜ay do Polski. Wychodzc z zao甜enia, 甜e Ziemie Odzyskane stanowi nieodczn cz Rzeczypospolitej, Episkopat zwr坦ci si z prob do Stolicy Apostolskiej, aby administracje kocielne, korzystajce z prawa biskupstw rezydencjalnych, byy zamienione na stae ordynariaty biskupie. 4. Episkopat w granicach sobie dostpnych bdzie si przeciwstawia wrogiej Polsce dziaalnoci, a zwaszcza antypolskim i rewizjonistycznym wystpieniom czci kleru niemieckiego. 5. Zasada, 甜e Papie甜 jest miarodajnym i najwy甜szym autorytetem Kocioa, odnosi si do spraw wiary, moralnoci oraz jurysdykcji kocielnej, w innych natomiast sprawach Episkopatu kieruje si polsk racj stanu. 6. Wychodzc z zao甜enia, 甜e misja Kocioa mo甜e by realizowana w r坦甜nych ustrojach spoeczno- gospodarczych, ustanowionych przez wadz wieck, Episkopat wyjani duchowiestwu, aby nie przeciwstawiao si rozbudowie sp坦dzielczoci na wsi, poniewa甜 wszelka sp坦dzielczo w istocie swej jest oparta na etycznym zao甜eniu natury ludzkiej, d甜cej do dobrowolnej solidarnoci spoecznej, majcej na celu dobro og坦u. 7. Koci坦 zgodnie ze swymi zasadami potpiajc wszelkie wystpienia antypastwowe bdzie przeciwstawia si zwaszcza nadu甜ywaniu uczu religijnych w celach antypastwowych. 8. Koci坦 katolicki, potpiajc zgodnie ze swymi zao甜eniami ka甜d zbrodni, zwalcza bdzie r坦wnie甜 zbrodnicz dziaalno band podziemia oraz bdzie pitnowa i kara konsekwencjami kanonicznymi duchownych, winnych udziau w jakiejkolwiek akcji podziemnej i antypastwowej.
  • 18. 10. Nauka religii w szkoach. a) Rzd nie zamierza ograniczy obecnego stanu nauczania religii w szkoach; Episkopatem. b) Wadze nie bd stawiay przeszk坦d uczniom w braniu udziau w praktykach religijnych poza szko. c) Istniejce dotychczas szkoy o charakterze katolickim bd zachowane, natomiast Rzd bdzie przestrzega, aby te lojalnie wykonyway zarzdzenia i wypeniay program ustalony przez wadze pastwowe. d) Szkoy prowadzone przez Koci坦 katolicki bd mogy korzysta z praw szk坦 pastwowych na og坦lnych zasadach, okrelonych przez odpowiednie ustawy i zarzdzenia wadz szkolnych. W razie tworzenia lub przeksztacenia szkoy zwykej na szko bez nauki religii, rodzice katoliccy, kt坦rzy bd sobie tego 甜yczyli, bd mieli prawo i mo甜no posyania dzieci do szk坦l z nauczaniem religii. 11. Katolicki Uniwersytet Lubelski bdzie m坦g funkcjonowa w obecnym zakresie. 12. Stowarzyszenia katolickie bd korzystay z dotychczasowych praw po zado uczynieniu wymogom przewidzianym w dekrecie o stowarzyszeniach. Te same za sady dotycz sodalicji mariaskich. 13. Koci坦 bdzie mia prawo i mo甜no prowadzi w ramach obowizujcych przepis坦w akcj charytatywn, dobroczynn i katechetyczn. 14. Prasa katolicka i wydawnictwa katolickie bd korzystay z uprawnie okrelonych przez odpowiednie ustawy i zarzdzenia wadz na r坦wni z innymi wydawnictwami. 15. Kult publiczny, tradycyjne pielgrzymki i procesje nie bd napotykay na przeszkody. Obchody te dla zachowania porzdku bd uzgadniane przez wadze kocielne z wadzami administracyjnymi. 16. Duszpasterstwo wojskowe bdzie uregulowane specjalnym statutem, opracowanym przez wadze wojskowe w porozumieniu z przedstawicielami Episkopatu. 17. W wizieniach karnych opiek religijn bd sprawowali kapelani powoani przez odpowiednie wadze na wniosek biskupa ordynariusza. 18. W szpitalach pastwowych i samorzdowych opiek religijn nad chorymi, kt坦rzy sobie tego 甜ycz, bd wykonywali kapelani szpitalni, wynagradzani w drodze specjalnych um坦w. 19. Zakony i zgromadzenia zakonne, w zakresie swego powoania i obowizujcych ustaw, bd miay cakowit swobod dziaalnoci.
  • 19. "Nale甜y odda, co jest Cezara Cezarowi, a co Bo甜ego - Bogu. A gdy Cezar siada na otarzu to m坦wimy kr坦tko: nie wolno!" Kard. Stefan Wyszyski, Prymas Polski 25 IX 1953 r. aresztowanie kardynaa Wyszyskiego ( wiziony przez 3 lata bez procesu ) zmuszanie duchowiestwa do lubowania na wierno PRL
  • 20. Konstytucja PRL uchwalona 22 lipca 1952 r. zmiana nazwy pastwa na Polsk Rzeczpospolita Ludow podzia organ坦w pastwa na organy wadzy pastwowej ( Sejm, Rada Pastwa i rady narodowe ) oraz organy administracji pastwowej czyli rzd likwidacja urzdu prezydenta formalnie szerokie prawa obywatelskie nowa ordynacja wyborcza ( pozbawienie obywateli mo甜liwoci zgaszania kandydat坦w ) wybory wg nowej ordynacji wyborczej 1952 r. wg oficjalnego komunikatu wadz frekwencja 95,33 %, z czego 99,8 % oddao gos na list Frontu Narodowego ( PZPR, SD, ZSL )
  • 22. Rozdzia 1. Ustr坦j polityczny. Art 1.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa jest pastwem demokracji ludowej. 2. W Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wadza nale甜y do ludu pracujcego miast i wsi. Art 2.1. Lud pracujcy sprawuje wadz pastwow przez swych przedstawicieli, wybieranych do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i do rad narodowych w wyborach powszechnych, r坦wnych, bezporednich, w gosowaniu tajnym. Art 3.Polska Rzeczpospolita Ludowa: 1)stoi na stra甜y zdobyczy polskiego ludu pracujcego miast i wsi, zabezpiecza jego wadz i wolno przed siami wrogimi ludowi, 2) zapewnia rozw坦j i nieustanny wzrost si wytw坦rczych kraju przez jego uprzemysowienie, przez likwidacj zacofania gospodarczego, technicznego i kulturalnego, 3) organizuje gospodark planow, opierajc si na przedsibiorstwach stanowicych wasno spoeczn, 4) ogranicza, wypiera i likwiduje klasy spoeczne, 甜yjce z wyzysku robotnik坦w i chop坦w, 5) zabezpiecza stay wzrost dobrobytu, zdrowotnoci i poziomu kulturalnego mas ludowych, 6) zapewnia wszechstronny rozw坦j kultury narodowej.
  • 23. Rozdzia 2. Ustr坦j spoeczno-gospodarczy. Art 9.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa planowo wzmacnia sp坦jni gospodarcz midzy miastem i wsi na podstawie braterskiej wsp坦pracy robotnik坦w i chop坦w. 2. W tym celu Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia nieustanny wzrost produkcji przemysu pastwowego, su甜cej wszechstronnemu zaspokajaniu potrzeb wytw坦rczych i konsumpcyjnych ludnoci wiejskiej, jednoczenie planowo wpywajc na stay wzrost towarowej produkcji rolniczej, kt坦ra zaopatruje przemys w surowce, a ludno miejsk w 甜ywno. Art 10.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa otacza opiek indywidualne gospodarstwa rolne pracujcych chop坦w i udziela im pomocy - w celu ochrony przed wyzyskiem kapitalistycznym, zwikszenia produkcji, podwy甜szenia poziomu rolniczo-technicznego oraz podniesienia ich dobrobytu. 2. Polska Rzeczpospolita Ludowa udziela szczeg坦lnego poparcia i wszechstronnej pomocy powstajcym na zasadzie dobrowolnoci rolniczym sp坦dzielniom produkcyjnym - jako formom gospodarki zespoowej. []
  • 24. Art 12.Polska Rzeczpospolita Ludowa uznaje i ochrania na podstawie obowizujcych ustaw indywidualn wasno i prawo dziedziczenia ziemi, budynk坦w i innych rodk坦w produkcji nale甜cych do chop坦w, rzemielnik坦w i chaupnik坦w. Rozdzia 6. Sd i prokuratura. Art 48. Sdy stoj na stra甜y ustroju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, ochraniaj zdobycze polskiego ludu pracujcego, strzeg praworzdnoci ludowej, wasnoci spoecznej i praw obywateli, karz przestpc坦w. Rozdzia 7. Podstawowe prawa i obowizki obywateli. Art 70.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom wolno sumienia i wyznania. Koci坦 i inne zwizki wyznaniowe mog swobodnie wypenia swoje funkcje religijne. Art 71.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom wolno sowa, druku, zgromadze i wiec坦w, pochod坦w i manifestacji. Art 72.1. W celu rozwoju aktywnoci politycznej, spoecznej, gospodarczej i kulturalnej ludu pracujcego miast i wsi Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom prawo zrzeszania si. Art 74.1. Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia obywatelom nietykalno osobist.
  • 25. "Marsz" J. Brzechwa Bije godzina niezapomniana zakrt historii - druga zmiana Trzeba zwycistwu drog torowa, Marsz rozpoczty, Partio prowad添!... Chowa spekulant worki w sklepie, Kotun z trwogi pacierze klepie... Wied添my po domach strasz dzieci, Masa nie ma, wzili "Sowieci"... Pasibrzuch wiejski chop坦w judzi Na Sybir bd wywozi ludzi 纏yje, mci, knowa podziemie, Walka trwa dalej, wr坦g nie drzemie, Kto nie z nami, bdzie z nami, Kto przeciw nam - pia go zamie! Kt坦ry tam? Z drogi. Partia kroczy, Twoja partia ludu roboczy Wsp坦lnie pracowa, wsp坦lnie budowa maszerowa! Partio, prowad添!
  • 26. "Na Ciebie" A. Wa甜yk Od tajgi, od tundry siwej, od g坦r i fabryk i sztolni, gdzie co dzie piew pracy wolnej jak morze bije przypywem, z pocig坦w pdzcych przez mosty i z miast i z okrt坦w i zewszd przez kraj nasz radosny piesz oddawane na Ciebie gosy. Na Ciebie, Stalinie, z chwast坦w i gszczy kwitnce wydrzesz ogrody, Wodzu nasz wiecznie mody, Nasz przyjacielu najdro甜szy Niech si o Tobie pie rozkoysze jak wiosn szumi jabonie w sadzie - gosem Ojczyzny do Rady Najwy甜szej gwia添dzisty nasz wejd添 kandydacie! Twoim imieniem gwiazdosiejnym w niebie nawouj si lotnicy nawzajem - na Ciebie, nasz miy, na Ciebie Ojczyzna gos sw坦j oddaje.
  • 27. Rzeka Adam Wa甜yk Mdro Stalina rzeka szeroka, w ci甜kich turbinach przetacza wody, pync wysiewa pszenic w tundrach, zalesia stepy, stawia ogrody. W gmachu imperium strop si ugina pka kolumna. Wstpuje z gbin mdro Stalina, rzeka podsk坦rna.
  • 28. Piosenka o Nowej Hucie. I Nad Wis, nad Wis szerok Murarzy rozdzwoni si piew I pynie piosenka murarska wysoko I pynie przez noce i dnie. Ref: O Nowej to Hucie piosenka O Nowej to Hucie melodia. Jest taka prosta i pikna I taka najmilsza z melodii. O Nowej to Hucie piosenka O Nowej to Hucie s sowa. Jest taka prosta i pikna I nowa jest Huta jest Nowa. II Sto dom坦w wyroso nad Wis I tysic dr坦g do nich na wprost. Piosenka murarska wyrosa nad przyszo I czy dwa brzegi jak most. Ref: O Nowej to Hucie piosenka O Nowej to Hucie melodia. Jest taka prosta i pikna I taka najmilsza z melodii. O Nowej to Hucie piosenka
  • 29. Wisawa Szymborska Nienawidz naszego wgla. Nienawidz naszych cegie i przdzy. Nienawidz tego, co ju甜 jest Nienawidz wszystkiego,co bdzie. Naszych okien i kwiat坦w w oknach Naszych las坦w i ciszy lenej Nawet wiosny, bo to nasza wiosna Nawet szkoy z wesoymi dziemi Rozpruli atom jak pancern kas lecz nic pr坦cz strachu nie znale添li w kasie O,gdyby mogli, gdyby mogli tym strachem uderzy w domy i fabryki nasze.
  • 30. Szymborska Wisawa Modzie甜y budujcej Now Hut Kto dom zbudowa, w kt坦rym mieszkam? Kto kad sw prac na fundament? w murarz, zdun i szklarz, i ciela minici s przez ludzk pami. Klasa z pamici z - umiera. Wierniejsz pami wybieramy: sama jak ksi甜ka si otwiera w miejscach najczciej czytywanych. Dzi dla was, przy was, od was, modzi, miasta zaczyna si 甜yciorys. Pami imiona wasze codzie notuje sowem zdobnym w podziw, notuje normy waszej poryw i wcza w pikny plan oblicze. Bo to jest pami robotnicza su甜ca klasie robotniczej.
  • 31. Brzechwa Jan - Nowa Huta Na to, 甜ebymy w Polsce socjalizm zbudowali, Potrzeba wicej maszyn, potrzeba wicej stali, Potrzeba nowych ludzi i nowych szk坦, i wierszy. Wszystkie zegary bij. Trwa bitwa o rok pierwszy Planu Szecioletniego. Pdzi koo historii, Mno甜 si w nieskoczono liczby wolt i kalorii, Pulsuj manometry, czowiek wyciga rami, Przeobra甜a natur i stare prawa amie, Szarpie wntrznoci ziemi, rudy, w pomienie rzuca, Pluj wciek purpur hut oszalae puca, W piecach lawa szkaratnym pomieniem si pali - Sta - li! Sta - li! Sta - li!!!
  • 32. I wicej szk坦 dla dzieci, wicej ksi甜ek i wierszy! O, wizjo romantyczna, stworzona po raz pierwszy, Jakim ci ma powita hymnem albo peanem Poeta zadumany nad Szecioletnim Planem? Gdzie si znajduj sowa godne twego patosu? W jakich orkiestrach szuka do natchnionego gosu? Trzeba nam pi坦ra przeku na moty i kilofy, W ogniu hutniczych piec坦w trzeba hartowa strofy, W ogniu, co serca krzepi i m坦zgi doskonali - Sta - li! Sta - li! Sta - li!!! Niech mno甜 si traktory, kt坦re zaorz pola, Niech mno甜 si maszyny i ksi甜ki, i przedszkola, A jeszcze stal i wgiel. I znowu stal i wgiel! G坦rnicy i hutnicy kuj nasz potg. Nie masz granicy szczcia, gdy tworzy si epoka: Pucom oddech szeroki, modym droga szeroka, Przyszo nale甜y do tych, czyja wola niezomna, Drog wskaza nam Stalin - chwaa mu wiekopomna! wiat nowy budujemy od podstaw, od podwalin - Sta - lin! Sta - lin! Sta - lin!!!