ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Omonteeanosavida
ÍԻ徱

                            4       Filosofía de “O monte é a nosa vida”
                            7       Dinámica de grupo
                            8       Participantes
                                    10       Unha ollada ao pasado
                                    15       Debilidades e fortalezas do sector no presente
                                    19       Deseñando un futuro ideal
                            23      Claves de mellora
                            28      Conclusións
                            31      Equipo de traballo




2   O MONTE É A NOSA VIDA                                                       O MONTE É A NOSA VIDA   3
u Co lema “O monte é a nosa vida, axúdanos a
                             coidalo” as industrias da madeira presentaron
                             no verán de 2007 unha campaña de sensibi-
                             lización co obxectivo de resaltar a importancia
                             do monte para Galicia.

                             u A iniciativa, impulsada polas asociacións
                             Fearmaga, Monte Industria e Cluster da Madei-         O monte é a nosa vida
                             ra de Galicia, contou co respaldo das empresas
                             do sector e a colaboración da Consellería do
                             Medio Rural.
                                                                               u  Na perspectiva medioambiental, representa as-      u Así o refrenda que na metade das comarcas
                             u  Para Galicia o monte representa unha triple    pectos tan importantes como a conservación da         galegas a madeira lidera a actividade industrial
                             fonte de riqueza: económica, social e medioam-    biodiversidade e a loita contra o cambio climático.   por emprego.
                             biental.
                                                                               u A diferenza doutros montes coma o mediterrá-        u Na actualidade, o monte ocupa máis das
                             u  Desde o punto de vista económico, o monte      neo, cunha función eminentemente protectora,          dúas terceiras partes do territorio galego, e as
                             xera emprego e riqueza. Cada ano 40.000 ga-       o monte galego ten unha función produtiva. Nel        árbores cubren o 50% desa superficie.
                             legos venden madeira.                             conviven actividades coma a produción de ma-
O monte é a nosa vida                                                          deira, a gandeiría ou a caza.                         u Para divulgar as mensaxes da campaña, o
                             u  O monte desenvolve unha función de social-                                                           peso informativo recaeu sobre un folleto expli-
                             ización cada vez máis importante como con-        En concreto, a función produtiva do sector fores-     cativo e postais gratuitas con imaxes do monte
                             secuencia do auxe nos novos modos de lecer        tal -un dos máis arraigados na sociedade gale-        galego expostas en oficinas de turismo, casas ru-
                             (turismo rural, actividades ao aire libre...)     ga- xenera actividades estratéxicas para Galicia.     rais, concellos e oficinas forestais, entre outros.




 4   O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                     O MONTE É A NOSA VIDA       5
u No marco de “O monte é a nosa vida”, as
                                                asociacións promotoras desta iniciativa deci-
                                                diron desenvolver unha actividade que per-
                                                mitise poñer en común a percepción do monte
                                                galego de todos os axentes implicados.

                                                u Para iso, púxose en marcha unha dinámica
                                                de grupo en base a unha metodoloxía desen-
                                                volvida para a ocasión, na que aquelas persoas
                                                que gardan relación directa coa realidade do
                                                monte galego puidesen reflexionar e intentar
                                                chegar a consensos básicos.

                                                u O obxectivo da dinámica era coñecer o pasa-
                                                do, presente e futuro do monte galego, como se
                                                está actuando e cales son as claves de mellora.

                                                u A selección dos participantes realizouse
                                                previamente a partir das propostas do Grupo
                                                Promotor que estivo formado por represen-
                                                tantes da Asociación Galega Monte Industria
                                                e Fearmaga en colaboración coa Consellería do
                                                Medio Rural.

                                                u Os sectores baixo os que se agruparon ós
                                                participantes foron: Propietarios, Empresas, Ad-
                                                ministración, Universidade, Axentes sociais e
                            Postais gratuitas   Outras Actividades.

                                                u Por primeira vez e de xeito desinteresado,       Dinámica de grupo
                                                unha representación de todos os axentes impli-
                                                cados co monte -preto de 40 persoas- participa-
                                                ron nesta iniciativa co obxectivo de alcanzar un
                                                consenso acerca de cales deben ser as claves de
                                                mellora para o futuro do monte en Galicia.



6   O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                     O MONTE É A NOSA VIDA   7
u A dinámica de grupo tivo lugar o 22 de
                                                                                                                                        febreiro de 2008 en Santiago de Compostela
                                                                                                                                        e nela participaron preto de 40 persoas
                                                                                                  Administración
                                                                                                          José M. Zapata Fernádez       Xefe Distrito Forestal Ferrol
                                                                                                          Ramón Rozadillas              Técnico de Distrito Forestal de Terra Cha
                                                                                                          Xoan Carlos Pérez             Garda Distrito Forestal de Finisterre
                                                                                                          José Marcial Díaz Manso       Técnico de Bantegal
                                                                                                          Bruno del Llano Goméz Ulla    Técnico Provincial Pontevedra Seaga
                                                                                                          Mónica Leizán                 Xefa de Distrito Forestal de Monforte de Lemos

                                                                                                  Universidade
                                                                                                           Santos Gabriel Arenas Ruiz   Profesor asociado de Dirección y Planificación de empresas
                                                                                                                                        E.P.S. (U.S.C.) y profesor del C.F.E.A. Becerreá (Lugo),
                                                                                                                                        Consellería del Medio Rural, Xunta de Galicia
                                                                                                           Xesús A. Lage Picos          Sociólogo, especialista en Socioloxía Rural e Cultura
                                                                                                                                        Forestal da Universidade de Vigo
                                                                                                           Brais Alonso                 Estudante de Enxeñería Técnica Forestal da Univ. de Vigo
                                                                                                           Melina Barrio                Doutoranda IDEGA-USC
                            Participantes                                                                  Federico Sánchez Rodríguez   Profesor do Departamento de Produción Vexetal da USC
                                                                                                           Gonzalo Piñeiro              Técnico do CIS Madeira

                                                                                                  Axentes sociais
                                                                                                          José A. González Ríos         Ex Técnico de Incendios Tragsa
        Propietarios                                                                                      Jaime López Golpe             Secretario de Acción Sindical e Política Sectorial da
                 José R. Mariño Pedrido     Propietario                                                                                 Executiva de CCOO Galicia
                 Manuel Castro Villar       Propietario                                                    Jesús Cordo Alfaya           Brigadista
                 Manuel Iglesias García     Propietario                                                    Carlos Rodríguez Campelo     Trabajador de Norfor
                 Delio Guizande Alonso      Membro da CMVMC Valadares                                      Gustavo Iglesias Trabado     Consultor GIT Forestry Consulting
                 J. Ramón Pedre Cela        Propietario                                                    Jacobo Feijoo                Secretario de Desenvolvemento Rural de Unións Agrarias
                 José del Río de la Peña    Presidente da CMVMC Gondomar
                                                                                                  Outras actividades
        Empresarios                                                                                       Diego Miranda                 Técnico de Proyectos de GAL Terras das Mariñas
                Víctor Torrado Ares         Enxeñeiro Técnico do Departamento Forestal de FINSA           Manuel Fernández              Presidente da Explotación Gandeira AVV Monte Forgoselo
                Roberto Bolaño              Enxeñeiro de Hermanos García Rocha                            Ángel Rodríguez Conde         Presidente del “ Colectivo Remonte”
                Tomás López Franco          Xerente Madeiras Galicia                                      Elsa Grille                   Técnico de PEFC Galicia
                Manuel Valcárcel            Enxeñeiro Servitec                                            Fernando Pérez                Alumno de Segundo Ciclo de Enxeñería de Montes
                Constantino Canosa          Xerente Sylnor                                                Elena Fabeiro                 Xerente da Fundación María Martínez




8   O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                          O MONTE É A NOSA VIDA    9
Na primeira parte da dinámica de grupo, os
                            participantes agrupáronse en mesas mixtas
                            polo que cada mesa estaba constituída por un
                            representante de cada sector.
                               Neste primeiro paso, os participantes anali-
                            zaron cal foi para cada un deles o feito máis
                            significativo ocorrido a nivel: Persoal, Global,
                            Galicia e no Sector forestal durante a década
                            dos 80, dos 90 e dos últimos 7 anos.
                               A nivel persoal cada un dos participantes re-     Unha ollada ao pasado
                            flexionou sobre os momentos máis importantes
                            que aconteceron na súa vida durante as dúas
                            últimas décadas.
                                                                               década no ámbito político-económico. Nun            non pasa desapercibido para os participantes.
                            u Ámbito global                                    aspecto máis social, o concepto de desenvolve-      Os atentados de Nova Iorque, Madrid e Londres
                              Para os asistentes á dinámica os aconte-         mento sostible, a celebración da Conferencia de     en 2001, 2004 e 2005, respectivamente, mar-
                            cementos máis importantes ocorridos no mun-        Río no ano 1992 na que se abordou a protec-         caron sen dúbida esta última década.
                            do nos 80 foi a caída do Muro de Berlín, o fin     ción do medioambiente e as iniciativas para a
                            da Guerra Fría, a entrada de España na Unión       protección de bosques en Europa foron os as-        u Galicia
                            Europea e os avances que se produciron na          pectos máis salientables.                             Para os asistentes á dinámica os aconte-
                            consolidación da democracia. Os comezos de            Desde o ano 2000, o fenómeno da globa-           cementos máis importantes ocorridos en Galicia
Unha ollada ao pasado       conciencia ecoloxista e a preocupación polo        lización é o feito máis repetido polos asistentes   durante a década dos 80 foi o autogoberno, a
                            medio ambiente foron outros dos aspectos si-       á dinámica así como o cambio climático e a de-      construción da Autoestrada A9 e a aprobación
                            nalados polos participantes.                       pendencia dos prezos do petróleo. A evolución       do Estatuto de Autonomía.
                              Nos 90, a apertura de China á economía de        das novas tecnoloxías voltan a ser significativas     Durante os 90, os aspectos máis destacados
                            mercado, o fin da Guerra Fría e o desenvolve-      desde que na década dos 90 empezase a súa           foron as infraestructuras postas en marcha e
                            mento dunha economía global marcaron esta          implantación masiva. O terrorismo internacional     a constitución das Universidades de Vigo e A



 10 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                 O MONTE É A NOSA VIDA   11
Unha ollada ao pasado




Coruña. A celebración do ano Xacobeo en 1992         Nos últimos 7 anos o cambio político que         cente impacto dos incendios forestais foron os
supuxo a consolidación da imaxe de Galicia no      supuxo a alternancia de Goberno, a constante       fitos máis relevantes. A devolución dos montes
mundo e un evento de gran repercusión a nivel      perda de poboación no rural e o “boom” inmo-       veciñais conforme a Lei 13/89 marcou para os
nacional e internacional. Os participantes quix-   biliario na costa son os acontecementos máis       asistentes un antes e un despois nesta década.
eron facer referencia como fito característico     sinalados. O desastre medio ambiental que su-      Esta lei pretendía dar resposta a necesidade
ocorrido na comunidade, á reconversión do sec-     puxo o afundimento do Prestige por un lado, e a    dunha regulación pouco adaptada á realidade
tor gandeiro, peche de explotacións e o aban-      mellora tecnolóxica, por outro, foron tamén as-    dos montes veciñais en man común, unha das
dono do rural. A constitución da Consellería de    pectos destacados polos asistentes á dinámica.     poucas formas de propiedade formas de propie-
                                                                                                                                                         Unha ollada ao pasado
Medio Ambiente foi un feito significativo para                                                        dade comunitaria existentes en Europa que so-
os axentes implicados no monte. Por último, a      u Sector forestal                                  breviviu á organización municipal do século XXI.
consolidación do Estatuto de Autonomía e un           Neste aspecto foi no que os participantes       A expansión da industria forestal e o comezo da
maior desenvolvemento de Galicia foron outros      fixeron máis aportacións. Na década dos 80 o       mecanización xeneralizada das tarefas forestais
dos aspectos máis destacados.                      incremento das plantacións de eucalipto e o cre-   foron os outros aspectos destacados.




 12 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                                   O MONTE É A NOSA VIDA   13
Unha ollada ao pasado




   Nos 90, a Política Agrícola Común (PAC)    forestal en particular. No aspecto negativo, a
da Unión Europea posta en marcha nesta        aprobación e non aplicación do Plan Forestal
década para xestionar as subvencións que      de Galicia supuxo un tema destacado nesta dé-
se dan a produción agrícola foi o fito máis   cada. A consolidación da estrutura de xestión
destacado xunto co desenvolvemento do         forestal pública en Distritos Forestais de ámbito
servizo contra incendios. Os comezos dun      comarcal e os Fondos de cohesión da CEE foron
asociacionismo máis forte son percibi-        outros dos aspectos sinalados polos axentes da
dos polos participantes como un punto         dinámica neste sector.
de partida moi importante para o sector.
O despoboamento do rural e o abandono           u O sector forestal no século XXI
do monte son apuntados de forma reitera-        Nos últimos 7 anos a promoción de novas
tiva dende os 80 e que afectaron non só       fontes de enerxía renovable con impacto na
a Galicia de forma global senón o sector      propiedade forestal, sobre todo as eólicas, e os




 14 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                         O MONTE É A NOSA VIDA   15
Análise DAFO
                                                                                                            Conclusións xerais



                                                                             u Cada mesa realizou a súa propia reflexión so-   u Tamén se produciron coincidencias significa-
                                                                             bre as debilidades e oportunidades que presenta   tivas. Así, de xeito unánime, as mesas destaca-
                                                                             o sector forestal na actualidade                  ron como debilidade o minifundismo e atomi-
                                                                                                                               zación da propiedade
                                                                             u En xeral, todas as mesas detectaron un maior
                                                                             número de debilidades ca de oportunidades         u A modo de resumo, as recollidas nas seguintes
                           aproveitamentos bioenerxéticos da industria da                                                      páxinas foron as debilidades e oportunidades
                           madeira son aspectos de especial relevancia       u Como oportunidade, todos os participantes       que obtiveron un maior consenso entre os par-
                           para o sector. A proposta de decreto das Ux-      sinalaron a alta produtividade do monte galego    ticipantes
                           for, promovida pola Xunta para agrupar varias
                           parcelas do monte, de titularidade particular
                           ou comunal, e xestiona-las conxuntamente co
                           asesoramento continua-do da Consellería foi
                           unha das iniciativas máis significativas para                   Debilidades                                  Oportunidades
                           os asistentes á dinámica.                              u Minifundismo da propiedade forestal        u Alta produtividade dos montes
                              Outras iniciativas salientables apuntadas
                           polos asistentes foron a posta en marcha do            u Despoboamento do rural                     u Tecido industrial forte
                           Banco de Terras de Galicia “Bantegal”; a xe-           u Falla de silvicultura                      u Multifuncionalidade do monte
                           neralización do uso de maquinaria adaptada
                           aos aproveitamentos forestais, os proxectos            u Falla de cultura forestal                  u Alto potencial en I+D+i
                           de ordenación dos montes, a baixada do pr-             u Lexislación inaxeitada
 Unha ollada ao pasado     ezo da madeira, as pragas de eucaliptos, o
                           Sistema de Información Xeográfica de par-              u Falla de man de obra
                           celas agrícolas “SIGPAC” que permiten identi-
                           ficar as parcelas declaradas polos agricultores
                           e gandeiros; a man de obra inmigrante e a
                           I+D+i desenvolvida pola industria durante os      “Galicia é unha potencia forestal que nunca se chega a plasmar”
                           últimos anos.



16 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                               O MONTE É A NOSA VIDA   17
Mesa da industria
                                                                                              Debilidades                                               Oportunidades
                                                                                              u Minifundismo (estructura propiedade)                    u Alta produtividade forestal
                                                                                              u Falla de cultura forestal                               u Tecido industrial forte
                                                                                              u Non existe política forestal, so política de
                                                                                               extinción de incendios
                                                                                              u Falla de segunda transformación da madeira
                                                                                              u Aumento da superficie forestal é por rexeneración
                                                                                               natural non por repoboacións
                                                                                              u Grave falla de inversión no monte
                                                                                              u Despoboamento do rural
                                                                                              u Incumprimento do Plan Forestal Nacional


                                                                                          Mesa da Administración
                                                                                              Debilidades                                               Oportunidades
                                                                                              u Lexislación actual inaxeitada                           u Galicia ten alta produtividade forestal
                           Análise DAFO                                                       u Problema de estructura da propiedade                    u Alto crecemento potencial do sector
                                                                                              u Ausencia de silvicultura
                           Conclusións por mesas                                                                                                          forestal
                                                                                              u Temporalidade e falla de profesionalización do sector u Diversidade potencial de produtos
                                                                                              u Despoboamento do rural                                    no uso do monte
                                                                                              u Incapacidade para diversificar usos do monte            u Tecnificación alta da administración
                                                                                              u Non existe cultura forestal ningunha                      en comparación con outras CC.AA
                                                                                              u Se ve o forestal como inimigo do agrario                u Descentralización da Administración
Mesa de propietarios                                                                          u Falla a extensión forestal
                                                                                              u Non hai obxectivos claros: administración e productores
     Debilidades                            Oportunidades
     u Monocultivo dalgunhas especies       u Alta produtividade
     u Ausencia de especies nobles          u Boas características edáficas dos terreos   Mesa da Universidade
     u Falla de corta lumes naturais        u A nova lei de montes
     u Fiscalidade aos montes comunais                                                        Debilidades                                               Oportunidades
     u O minifundismo da propiedade                                                           u Minifundismo da propiedade                              u Alta produtividade forestal
     u Animais que atacan as repoboacións                                                 	   u Falla de inversións no monte                            u Proximidade dos mercados de consumo	
                                                                                          	   u Incidencia dos incendios nos montes                     u Boa rede industrial
                                                                                          	   u Falla de I+D+i e boa formación práctica                 u Existe unha multifuncionalidade do monte
                                                                                          	   u En xeral, rendibilidade do monte baixa                  u Boa rede de camiños agroforestais
                                                                                          	   u Fertilidade dos solo



18 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                                   O MONTE É A NOSA VIDA    19
Análise DAFO
                                 Conclusións por mesas


Mesa dos axentes sociais
  Debilidades                                             Oportunidades
  u Abandono do rural                                     u	Alta produtividade natural
	 u Lexislación inaxeitada                                u	Posición líder en España                  Neste apartado, os participantes orga-
	 u Falla de man de obra                                  u	Unha industria moi desenvolvida         nizáronse en mesas mixtas. Propúxoselles un
	 u Propiedade particular atomizada                       u	Alta capacidade multifuncional          novo reto, que deseñasen un futuro o ideal
				(6 millones de parcelas)                              u	Desenvolvemento tecnolóxico histórico   para o sector forestal, que representasen de
	 u Alta incidencia dos incendios forestais               u	Capacidade de medrar en madeira         xeito creativo como se imaxinaban a situación
	 u Falla de liderado a todos os niveis                       de calidade
                                                                                                    do monte galego dentro de 40 anos. Houbo pro-
	 u Falla de calidade da madeira                          u	Alto potencial en I+D+i
	 u Problemas para dinamizar a madeira                    u	Globalización: expotar produtos
                                                                                                    postas de todo tipo, contos, debuxos, telexornais
    (moita madeira extramadura)                                                                     e ata un rap.
	 u Globalización; entrada de madeira e outros produtos                                               Estas son as aportacións de cada unha das
                                                                                                    mesas:

Mesa de outras actividades
                                                                                                       u Conto
     Debilidades                                          Oportunidades                                Pepa naceu en pleno século XXI. Ela é unha
     u Minifundismo                                       u Alta produtividade do monte             rapaza con sorte. Seu pai traballa nunha em-
     u Despoboamento do rural                             u Facilidade na restauración forestal     presa forestal, como capataz. A empresa é xa
	    u Avellentamento da poboación                        u Paisaxe que temos na comunidade
                                                                                                    unha pioneira. Adícase a xestionar un bosque
	    u Abandono da propiedade                             u Desenvolvemento tecnolóxico
	    u Falla de planificación                             u Aparición de novas ferramentas de
                                                                                                    de 5.000 Hectáreas arboradas que é capaz de
	    u Baixo prezo dos produtos do monte                     mercado; certificación forestal        xerar beneficios aos seus propietarios, que par-
	    u Falla de man de obra especializada                                                           ticipan na súa xestión activamente. Dentro dos
                                                                                                    montes pódense facer diferentes actividades:
                                                                                                    caza, pesca, sendeirismo, e mesmo organízase        Deseñando un futuro ideal
                                                                                                    unha lonxa de cogomelos durante o outono no
                                                                                                    que participan os máis vellos do lugar. O monte
“Poderiamos duplicar tanto as cortas coma o valor da madeira actual, facendo                        autofinánciase plenamente, e na práctica é im-
                                                                                                    posible imaxinarse a economía do pobo sen as
tratamentos silvícolas e buscando a integración da cadea monte-industria”
                                                                                                    riquezas que produce.



 20 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                           O MONTE É A NOSA VIDA   21
Deseñando un futuro ideal




  u Conto                                             u “Telexornal do mundo forestal”

  Érase unha vez un monte produtivo e sen             Novas:                                           Deseñando un futuro ideal
parcelas, cunha propiedade mixta, privada e           u Dúas comunidades de montes colindantes
pública onde os cedros superaban os 5 metros        ceden terreo para uso e disfrute de ambas.
cúbicos por pé. Os parques forestais serían lugar     u A Xunta crea un Decreto para que o eu-         u “O rap do monte galego”
de lecer. Os montes terían ríos limpos e praga-     calipto sexa especie protexida.                    Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer
dos de troitas e salmóns.                             u Hoxe no Teleclub privado do Monte Os Pi-       No monte ideal os lumes debemos erradicar
  Érase unha vez un monte producivo e sen           ñeiros proxéctase a película de xénero histórico   Nada de abandono do rural, o monte hai que ordenar
pequenas parcelas, cunha propiedade mixta,          “Vida dun fogueteiro”.                             Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer
principalmente privada, xestionado para obter         u A renda per capita do rural triplica á ur-     As fincas debes xuntar e debes xestionar
os máximos beneficios económicos, sociais e me-     bana. As políticas comunitarias instan ás po-      As cunetas hai que limpar para polas pistas poder pasar
dioambientais, obtendo unhas rendas periódicas      boacións que se vaia aos pobos.                    Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer
e persistentes no tempo. Onde os traballadores        Deportes:                                        A administración ten que actuar, ten que vixiar e ten que asesorar
forestais son xustamente valorados e os produ-        O Atlético de Madrid volve a gañar a Cham-       Árbores debes plantar e a lexislación acatar
tos que se obteñen no monte manteñen toda a         pions.                                             Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer
cadea produtiva dentro do territorio.                 u Información meteorolóxica: A tempo-            Os forestais deben de estar e a situación dos propietarios debe mellorar
  É dicir, un monte que a sociedade aproveita,      rada de socorristas na praia de Riazor comeza o    Os nenos ó monte hai que levar e ensinarlles a respectar
desfruta e coida.                                   dous de xaneiro.                                   Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer
                                                                                                       Todos a traballar: plantar, rozar, podar, investigar, formar, asesorar, dinamizar,
                                                                                                       rexenerar, deseñar, cortar, desbrozar...



 22 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                                           O MONTE É A NOSA VIDA   23
u Debuxo




                                                               Claves de mellora


                                         A reflexión en mesas mixtas sobre cáles deben
                                       ser as claves de mellora para o sector forestal,   u Ranking das claves de mellora:
                                       levou á creación dunha árbore sobre a que se
                                                                                          u Política Forestal clara
                                       propuxeron 38 medidas.                             u Fomentar   a especialización dos traballadores
                                         Individualmente, cada participante realizou a    u Agrupación de propietarios e xestión do monte
                                       súa particular escolla das seis medidas máis re-   u Concentración forestal
                                       levantes. Finalmente, as doce claves de mellora    u Lei de montes
                                       máis votadas foron:                                u Estabilidade dos traballadores
Deseñando un futuro ideal
                                                                                          u Extensión Forestal
                                                                                          u Mapa de usos do monte
                                                                                          u Posta en práctica da I+D+i
                                                                                          u Exencións fiscais
                                                                                          u Declaración de “Estado de abandono”
                                                                                          u Promover a cultura forestal na opinión pública




24 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                          O MONTE É A NOSA VIDA      25
Claves de mellora                                                                        Deseñando un futuro ideal


  Identificadas as claves, os participantes de-                                          3. Agrupación de propietarios e xestión do monte
bateron de qué maneira se poden acadar esas                                                u A través das UXFOR
medidas e que axentes deben estar implicados                                               u Incentivando aos propietarios
en cada caso. As conclusións foron:                                                        u Con exencións fiscais e reducindo a burocracia administrativa
                                                                                           u É responsabilidade da administración e dos propietarios
1. Política forestal clara
  u Mediante o cumprimento do Plan Forestal Forestal                                     4. Concentración forestal
  u Equitativamente, sen políticas partidistas e con respecto das funcións productivas     u Co apoio da lexislación, UXFOR
  u Marcando obxectivos, consensuando ideas con tódolos implicados                         u Con recursos económicos e beneficios fiscais
  u Os axentes implicados deben ser a administración e todo o sector                       u Planificando e acordos de concentración
                                                                                           u Unha responsabilidade atribuída á administración e aos propietarios
2. Fomentar a especialización dos traballadores do monte
  u Cunha formación práctica homologada para o traballadores                             5. Lei de Montes
  u Ofrecendo unha continuidade laboral e incrementando os salarios                        u Con consenso do sector
  u A administración, as empresas e as comunidades de montes deben ser os responsables     u A través do plan forestal
                                                                                           u Todo o sector debe estar implicado nesta tarefa




 26 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                          O MONTE É A NOSA VIDA   27
Deseñando un futuro ideal                                                                             Deseñando un futuro ideal


6. Estabilidade dos traballadores                                                                     9. Posta en práctica da I+D+i
  u Con valorización no monte (investimentos)                                                           u Desenvolvendo a I+D+i e aplicándoa
  u Regularidade nas inversión por parte das empresas                                                   u A través de proxecto dotados economicamente e de persoal investigador
  u Formando e especializando de xeito continuo                                                         u Con máis divulgación, máis colaboración e máis financiamento
  u O axentes sinalados foron a administración e as empresas                                            u Universidades e o sector

7. Extensión forestal                                                                                 10. Exencións fiscais
  u Formando e divulgando                                                                              u Eliminando o imposto de sociedades aos montes en mano común
  u Creando una nova figura: técnicos de extensión forestal                                            u Mediante a flexibilidade fiscal
  u Todo o sector debe estar implicado, xunto coa administración                                       u Beneficiando as explotacións sostibles
                                                                                                       u Unha clave de mellora a realizar por parte da administración tributaria
8. Mapa de usos do monte
  u Realizando unha análise territorial                                                               11. Declaración de estado de abandono
  u Con tecnoloxía, inventarios e cartografía                                                          u Aplicando a lei de montes veciñais en man común
  u A través da lei de ordenación do territorio                                                        u Cunha xestión sen propietario pero tendo en conta aos propietarios
  u Co consenso dos propietarios                                                                       u Esta labor lle corresponde á administración
  u Como axentes sinaláronse: as administracións implicadas, propietarios e as empresas interesadas
                                                                                                      12. Promover a cultura forestal na opinión pública
                                                                                                       u Mediante a educación e a divulgación
                                                                                                       u Campañas de sensibilización
                                                                                                       u Unha labor na que deben estar implicados: administración, sector e medios de comunicación



 28 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                                                          O MONTE É A NOSA VIDA   29
u En liñas xerais, as mesas mixtas foron moi      crítica que levou a que se apuntasen, en núme-
                            produtivas. O feito de integrar nunha mesma         ro, moitas máis debilidades. Entres as principais
                            mesa a membros de distintos ámbitos relacio-        destacan: o abandono do medio rural, o mini-
                            nados co monte galego permitiu ter unha visión      fundismo, a falla de man de obra e a existencia
                            máis global da situación que está vivindo o sec-    dunha cultura forestal pobre.
                            tor forestal galego actualmente.                       u Pola contra, como fortalezas se destacan a
                              u A participación e implicación de todas as       produtividade e multifuncionalidade do monte
                            persoas asistentes á dinámica foi elevada, todos    galego así como a existencia dun tecido indus-
                            os participantes fixeronse escoitar.                trial forte.
                              u O interese que demostraron todos os asis-          u Lamentan que non se cumplise o Plan Forestal
                            tentes puxo de manifesto a súa sensibilidade e      Galego pero teñen a esperanza de que coas no-
                            interese por aportar claves que melloren a situa-   vas medidas aportadas polo Goberno galego,          Conclusións
Conclusións                 ción do monte galego. Todos mostraron unha          como son as UXFOR, se poida mellorar a situa-
                            predisposición colectiva para pensar o monte        ción.
                            galego.                                                u A falta de inversión no monte e a incapaci-
                              u A hora de analizar as debilidades e for-        dade para diversificar os seus usos son outras
                            talezas do sector, cabe sinalar unha actitude       das debilidades apuntadas na Dinámica.




 30 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                                         O MONTE É A NOSA VIDA   31
u Opinan que a formación e a inversión en
                           I+D+i son fundamentais para modernizar ó sec-
                           tor e incrementar a súa competitividade.
                             u En canto ás claves de mellora, a máis im-
                           portante é a posta en marcha dunha política
                           forestal clara. A certa distancia atoparíanse: a
                           necesidade de fomentar a especialización dos
                           traballadores do monte e a agrupación dos
                           propietarios.
                             u Os participantes consideran que a Lei de
                           Montes debe ser unha prioridade, sempre con-
                           sensuada co sector
                             u Tamén xenerou un elevado grao de ad-
                           hesión a necesidade de promover a cultura for-
Conclusións
                           estal entre a opinión pública con campañas de
                           sensibilización que cheguen á xente.
                             u Os distintos axentes manifestaron un alto
                           grao de responsabilidade ao asumir que teñen
                           que implicarse en promover as claves de mellora
                           da man da administración.



32 O MONTE É A NOSA VIDA                                                      O MONTE É A NOSA VIDA   33
Agradecementos                                      Equipo de traballo


                      Desde as asociacións Fearmaga e Monte Industria         A dinámica de grupo contou coa colaboración
                    queremos agradecer a participación de todos os asis-
                    tentes á dinámica de grupo así como de todos aqueles     Promotores da iniciativa: Asociación Galega Monte Industria e Fearmaga
                    que fixeron posible que se celebrase esta iniciativa.    Organización e loxística: Torres y Carrera
                      Unha iniciativa que consideramos de vital importan-    Imaxe: Robles Producciones
                    cia para entender cales son as principais inquedanzas    Son: Congresos y Exposiciones
                    e demandas do sector forestal galego. As achegas de      Fotografía: Andrés Fraga
                    todos os participantes serviron para albiscar un pouco   Instalacións: NH Obradoiro de Santiago de Compostela
                    máis cales deben ser os próximos pasos a seguir no fu-
                    turo do monte galego e que poidamos seguir dicindo
                    que o monte á nosa vida, axúdanos a coidalo.




34 O MONTE É A NOSA VIDA                                                                                                      O MONTE É A NOSA VIDA   35
36 O MONTE É A NOSA VIDA   O MONTE É A NOSA VIDA   37
Omonteeanosavida

More Related Content

Omonteeanosavida

  • 2. ÍԻ徱 4 Filosofía de “O monte é a nosa vida” 7 Dinámica de grupo 8 Participantes 10 Unha ollada ao pasado 15 Debilidades e fortalezas do sector no presente 19 Deseñando un futuro ideal 23 Claves de mellora 28 Conclusións 31 Equipo de traballo 2 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 3
  • 3. u Co lema “O monte é a nosa vida, axúdanos a coidalo” as industrias da madeira presentaron no verán de 2007 unha campaña de sensibi- lización co obxectivo de resaltar a importancia do monte para Galicia. u A iniciativa, impulsada polas asociacións Fearmaga, Monte Industria e Cluster da Madei- O monte é a nosa vida ra de Galicia, contou co respaldo das empresas do sector e a colaboración da Consellería do Medio Rural. u Na perspectiva medioambiental, representa as- u Así o refrenda que na metade das comarcas u Para Galicia o monte representa unha triple pectos tan importantes como a conservación da galegas a madeira lidera a actividade industrial fonte de riqueza: económica, social e medioam- biodiversidade e a loita contra o cambio climático. por emprego. biental. u A diferenza doutros montes coma o mediterrá- u Na actualidade, o monte ocupa máis das u Desde o punto de vista económico, o monte neo, cunha función eminentemente protectora, dúas terceiras partes do territorio galego, e as xera emprego e riqueza. Cada ano 40.000 ga- o monte galego ten unha función produtiva. Nel árbores cubren o 50% desa superficie. legos venden madeira. conviven actividades coma a produción de ma- O monte é a nosa vida deira, a gandeiría ou a caza. u Para divulgar as mensaxes da campaña, o u O monte desenvolve unha función de social- peso informativo recaeu sobre un folleto expli- ización cada vez máis importante como con- En concreto, a función produtiva do sector fores- cativo e postais gratuitas con imaxes do monte secuencia do auxe nos novos modos de lecer tal -un dos máis arraigados na sociedade gale- galego expostas en oficinas de turismo, casas ru- (turismo rural, actividades ao aire libre...) ga- xenera actividades estratéxicas para Galicia. rais, concellos e oficinas forestais, entre outros. 4 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 5
  • 4. u No marco de “O monte é a nosa vida”, as asociacións promotoras desta iniciativa deci- diron desenvolver unha actividade que per- mitise poñer en común a percepción do monte galego de todos os axentes implicados. u Para iso, púxose en marcha unha dinámica de grupo en base a unha metodoloxía desen- volvida para a ocasión, na que aquelas persoas que gardan relación directa coa realidade do monte galego puidesen reflexionar e intentar chegar a consensos básicos. u O obxectivo da dinámica era coñecer o pasa- do, presente e futuro do monte galego, como se está actuando e cales son as claves de mellora. u A selección dos participantes realizouse previamente a partir das propostas do Grupo Promotor que estivo formado por represen- tantes da Asociación Galega Monte Industria e Fearmaga en colaboración coa Consellería do Medio Rural. u Os sectores baixo os que se agruparon ós participantes foron: Propietarios, Empresas, Ad- ministración, Universidade, Axentes sociais e Postais gratuitas Outras Actividades. u Por primeira vez e de xeito desinteresado, Dinámica de grupo unha representación de todos os axentes impli- cados co monte -preto de 40 persoas- participa- ron nesta iniciativa co obxectivo de alcanzar un consenso acerca de cales deben ser as claves de mellora para o futuro do monte en Galicia. 6 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 7
  • 5. u A dinámica de grupo tivo lugar o 22 de febreiro de 2008 en Santiago de Compostela e nela participaron preto de 40 persoas Administración José M. Zapata Fernádez Xefe Distrito Forestal Ferrol Ramón Rozadillas Técnico de Distrito Forestal de Terra Cha Xoan Carlos Pérez Garda Distrito Forestal de Finisterre José Marcial Díaz Manso Técnico de Bantegal Bruno del Llano Goméz Ulla Técnico Provincial Pontevedra Seaga Mónica Leizán Xefa de Distrito Forestal de Monforte de Lemos Universidade Santos Gabriel Arenas Ruiz Profesor asociado de Dirección y Planificación de empresas E.P.S. (U.S.C.) y profesor del C.F.E.A. Becerreá (Lugo), Consellería del Medio Rural, Xunta de Galicia Xesús A. Lage Picos Sociólogo, especialista en Socioloxía Rural e Cultura Forestal da Universidade de Vigo Brais Alonso Estudante de Enxeñería Técnica Forestal da Univ. de Vigo Melina Barrio Doutoranda IDEGA-USC Participantes Federico Sánchez Rodríguez Profesor do Departamento de Produción Vexetal da USC Gonzalo Piñeiro Técnico do CIS Madeira Axentes sociais José A. González Ríos Ex Técnico de Incendios Tragsa Propietarios Jaime López Golpe Secretario de Acción Sindical e Política Sectorial da José R. Mariño Pedrido Propietario Executiva de CCOO Galicia Manuel Castro Villar Propietario Jesús Cordo Alfaya Brigadista Manuel Iglesias García Propietario Carlos Rodríguez Campelo Trabajador de Norfor Delio Guizande Alonso Membro da CMVMC Valadares Gustavo Iglesias Trabado Consultor GIT Forestry Consulting J. Ramón Pedre Cela Propietario Jacobo Feijoo Secretario de Desenvolvemento Rural de Unións Agrarias José del Río de la Peña Presidente da CMVMC Gondomar Outras actividades Empresarios Diego Miranda Técnico de Proyectos de GAL Terras das Mariñas Víctor Torrado Ares Enxeñeiro Técnico do Departamento Forestal de FINSA Manuel Fernández Presidente da Explotación Gandeira AVV Monte Forgoselo Roberto Bolaño Enxeñeiro de Hermanos García Rocha Ángel Rodríguez Conde Presidente del “ Colectivo Remonte” Tomás López Franco Xerente Madeiras Galicia Elsa Grille Técnico de PEFC Galicia Manuel Valcárcel Enxeñeiro Servitec Fernando Pérez Alumno de Segundo Ciclo de Enxeñería de Montes Constantino Canosa Xerente Sylnor Elena Fabeiro Xerente da Fundación María Martínez 8 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 9
  • 6. Na primeira parte da dinámica de grupo, os participantes agrupáronse en mesas mixtas polo que cada mesa estaba constituída por un representante de cada sector. Neste primeiro paso, os participantes anali- zaron cal foi para cada un deles o feito máis significativo ocorrido a nivel: Persoal, Global, Galicia e no Sector forestal durante a década dos 80, dos 90 e dos últimos 7 anos. A nivel persoal cada un dos participantes re- Unha ollada ao pasado flexionou sobre os momentos máis importantes que aconteceron na súa vida durante as dúas últimas décadas. década no ámbito político-económico. Nun non pasa desapercibido para os participantes. u Ámbito global aspecto máis social, o concepto de desenvolve- Os atentados de Nova Iorque, Madrid e Londres Para os asistentes á dinámica os aconte- mento sostible, a celebración da Conferencia de en 2001, 2004 e 2005, respectivamente, mar- cementos máis importantes ocorridos no mun- Río no ano 1992 na que se abordou a protec- caron sen dúbida esta última década. do nos 80 foi a caída do Muro de Berlín, o fin ción do medioambiente e as iniciativas para a da Guerra Fría, a entrada de España na Unión protección de bosques en Europa foron os as- u Galicia Europea e os avances que se produciron na pectos máis salientables. Para os asistentes á dinámica os aconte- consolidación da democracia. Os comezos de Desde o ano 2000, o fenómeno da globa- cementos máis importantes ocorridos en Galicia Unha ollada ao pasado conciencia ecoloxista e a preocupación polo lización é o feito máis repetido polos asistentes durante a década dos 80 foi o autogoberno, a medio ambiente foron outros dos aspectos si- á dinámica así como o cambio climático e a de- construción da Autoestrada A9 e a aprobación nalados polos participantes. pendencia dos prezos do petróleo. A evolución do Estatuto de Autonomía. Nos 90, a apertura de China á economía de das novas tecnoloxías voltan a ser significativas Durante os 90, os aspectos máis destacados mercado, o fin da Guerra Fría e o desenvolve- desde que na década dos 90 empezase a súa foron as infraestructuras postas en marcha e mento dunha economía global marcaron esta implantación masiva. O terrorismo internacional a constitución das Universidades de Vigo e A 10 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 11
  • 7. Unha ollada ao pasado Coruña. A celebración do ano Xacobeo en 1992 Nos últimos 7 anos o cambio político que cente impacto dos incendios forestais foron os supuxo a consolidación da imaxe de Galicia no supuxo a alternancia de Goberno, a constante fitos máis relevantes. A devolución dos montes mundo e un evento de gran repercusión a nivel perda de poboación no rural e o “boom” inmo- veciñais conforme a Lei 13/89 marcou para os nacional e internacional. Os participantes quix- biliario na costa son os acontecementos máis asistentes un antes e un despois nesta década. eron facer referencia como fito característico sinalados. O desastre medio ambiental que su- Esta lei pretendía dar resposta a necesidade ocorrido na comunidade, á reconversión do sec- puxo o afundimento do Prestige por un lado, e a dunha regulación pouco adaptada á realidade tor gandeiro, peche de explotacións e o aban- mellora tecnolóxica, por outro, foron tamén as- dos montes veciñais en man común, unha das dono do rural. A constitución da Consellería de pectos destacados polos asistentes á dinámica. poucas formas de propiedade formas de propie- Unha ollada ao pasado Medio Ambiente foi un feito significativo para dade comunitaria existentes en Europa que so- os axentes implicados no monte. Por último, a u Sector forestal breviviu á organización municipal do século XXI. consolidación do Estatuto de Autonomía e un Neste aspecto foi no que os participantes A expansión da industria forestal e o comezo da maior desenvolvemento de Galicia foron outros fixeron máis aportacións. Na década dos 80 o mecanización xeneralizada das tarefas forestais dos aspectos máis destacados. incremento das plantacións de eucalipto e o cre- foron os outros aspectos destacados. 12 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 13
  • 8. Unha ollada ao pasado Nos 90, a Política Agrícola Común (PAC) forestal en particular. No aspecto negativo, a da Unión Europea posta en marcha nesta aprobación e non aplicación do Plan Forestal década para xestionar as subvencións que de Galicia supuxo un tema destacado nesta dé- se dan a produción agrícola foi o fito máis cada. A consolidación da estrutura de xestión destacado xunto co desenvolvemento do forestal pública en Distritos Forestais de ámbito servizo contra incendios. Os comezos dun comarcal e os Fondos de cohesión da CEE foron asociacionismo máis forte son percibi- outros dos aspectos sinalados polos axentes da dos polos participantes como un punto dinámica neste sector. de partida moi importante para o sector. O despoboamento do rural e o abandono u O sector forestal no século XXI do monte son apuntados de forma reitera- Nos últimos 7 anos a promoción de novas tiva dende os 80 e que afectaron non só fontes de enerxía renovable con impacto na a Galicia de forma global senón o sector propiedade forestal, sobre todo as eólicas, e os 14 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 15
  • 9. Análise DAFO Conclusións xerais u Cada mesa realizou a súa propia reflexión so- u Tamén se produciron coincidencias significa- bre as debilidades e oportunidades que presenta tivas. Así, de xeito unánime, as mesas destaca- o sector forestal na actualidade ron como debilidade o minifundismo e atomi- zación da propiedade u En xeral, todas as mesas detectaron un maior número de debilidades ca de oportunidades u A modo de resumo, as recollidas nas seguintes aproveitamentos bioenerxéticos da industria da páxinas foron as debilidades e oportunidades madeira son aspectos de especial relevancia u Como oportunidade, todos os participantes que obtiveron un maior consenso entre os par- para o sector. A proposta de decreto das Ux- sinalaron a alta produtividade do monte galego ticipantes for, promovida pola Xunta para agrupar varias parcelas do monte, de titularidade particular ou comunal, e xestiona-las conxuntamente co asesoramento continua-do da Consellería foi unha das iniciativas máis significativas para Debilidades Oportunidades os asistentes á dinámica. u Minifundismo da propiedade forestal u Alta produtividade dos montes Outras iniciativas salientables apuntadas polos asistentes foron a posta en marcha do u Despoboamento do rural u Tecido industrial forte Banco de Terras de Galicia “Bantegal”; a xe- u Falla de silvicultura u Multifuncionalidade do monte neralización do uso de maquinaria adaptada aos aproveitamentos forestais, os proxectos u Falla de cultura forestal u Alto potencial en I+D+i de ordenación dos montes, a baixada do pr- u Lexislación inaxeitada Unha ollada ao pasado ezo da madeira, as pragas de eucaliptos, o Sistema de Información Xeográfica de par- u Falla de man de obra celas agrícolas “SIGPAC” que permiten identi- ficar as parcelas declaradas polos agricultores e gandeiros; a man de obra inmigrante e a I+D+i desenvolvida pola industria durante os “Galicia é unha potencia forestal que nunca se chega a plasmar” últimos anos. 16 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 17
  • 10. Mesa da industria Debilidades Oportunidades u Minifundismo (estructura propiedade) u Alta produtividade forestal u Falla de cultura forestal u Tecido industrial forte u Non existe política forestal, so política de extinción de incendios u Falla de segunda transformación da madeira u Aumento da superficie forestal é por rexeneración natural non por repoboacións u Grave falla de inversión no monte u Despoboamento do rural u Incumprimento do Plan Forestal Nacional Mesa da Administración Debilidades Oportunidades u Lexislación actual inaxeitada u Galicia ten alta produtividade forestal Análise DAFO u Problema de estructura da propiedade u Alto crecemento potencial do sector u Ausencia de silvicultura Conclusións por mesas forestal u Temporalidade e falla de profesionalización do sector u Diversidade potencial de produtos u Despoboamento do rural no uso do monte u Incapacidade para diversificar usos do monte u Tecnificación alta da administración u Non existe cultura forestal ningunha en comparación con outras CC.AA u Se ve o forestal como inimigo do agrario u Descentralización da Administración Mesa de propietarios u Falla a extensión forestal u Non hai obxectivos claros: administración e productores Debilidades Oportunidades u Monocultivo dalgunhas especies u Alta produtividade u Ausencia de especies nobles u Boas características edáficas dos terreos Mesa da Universidade u Falla de corta lumes naturais u A nova lei de montes u Fiscalidade aos montes comunais Debilidades Oportunidades u O minifundismo da propiedade u Minifundismo da propiedade u Alta produtividade forestal u Animais que atacan as repoboacións u Falla de inversións no monte u Proximidade dos mercados de consumo u Incidencia dos incendios nos montes u Boa rede industrial u Falla de I+D+i e boa formación práctica u Existe unha multifuncionalidade do monte u En xeral, rendibilidade do monte baixa u Boa rede de camiños agroforestais u Fertilidade dos solo 18 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 19
  • 11. Análise DAFO Conclusións por mesas Mesa dos axentes sociais Debilidades Oportunidades u Abandono do rural u Alta produtividade natural u Lexislación inaxeitada u Posición líder en España Neste apartado, os participantes orga- u Falla de man de obra u Unha industria moi desenvolvida nizáronse en mesas mixtas. Propúxoselles un u Propiedade particular atomizada u Alta capacidade multifuncional novo reto, que deseñasen un futuro o ideal (6 millones de parcelas) u Desenvolvemento tecnolóxico histórico para o sector forestal, que representasen de u Alta incidencia dos incendios forestais u Capacidade de medrar en madeira xeito creativo como se imaxinaban a situación u Falla de liderado a todos os niveis de calidade do monte galego dentro de 40 anos. Houbo pro- u Falla de calidade da madeira u Alto potencial en I+D+i u Problemas para dinamizar a madeira u Globalización: expotar produtos postas de todo tipo, contos, debuxos, telexornais (moita madeira extramadura) e ata un rap. u Globalización; entrada de madeira e outros produtos Estas son as aportacións de cada unha das mesas: Mesa de outras actividades u Conto Debilidades Oportunidades Pepa naceu en pleno século XXI. Ela é unha u Minifundismo u Alta produtividade do monte rapaza con sorte. Seu pai traballa nunha em- u Despoboamento do rural u Facilidade na restauración forestal presa forestal, como capataz. A empresa é xa u Avellentamento da poboación u Paisaxe que temos na comunidade unha pioneira. Adícase a xestionar un bosque u Abandono da propiedade u Desenvolvemento tecnolóxico u Falla de planificación u Aparición de novas ferramentas de de 5.000 Hectáreas arboradas que é capaz de u Baixo prezo dos produtos do monte mercado; certificación forestal xerar beneficios aos seus propietarios, que par- u Falla de man de obra especializada ticipan na súa xestión activamente. Dentro dos montes pódense facer diferentes actividades: caza, pesca, sendeirismo, e mesmo organízase Deseñando un futuro ideal unha lonxa de cogomelos durante o outono no que participan os máis vellos do lugar. O monte “Poderiamos duplicar tanto as cortas coma o valor da madeira actual, facendo autofinánciase plenamente, e na práctica é im- posible imaxinarse a economía do pobo sen as tratamentos silvícolas e buscando a integración da cadea monte-industria” riquezas que produce. 20 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 21
  • 12. Deseñando un futuro ideal u Conto u “Telexornal do mundo forestal” Érase unha vez un monte produtivo e sen Novas: Deseñando un futuro ideal parcelas, cunha propiedade mixta, privada e u Dúas comunidades de montes colindantes pública onde os cedros superaban os 5 metros ceden terreo para uso e disfrute de ambas. cúbicos por pé. Os parques forestais serían lugar u A Xunta crea un Decreto para que o eu- u “O rap do monte galego” de lecer. Os montes terían ríos limpos e praga- calipto sexa especie protexida. Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer dos de troitas e salmóns. u Hoxe no Teleclub privado do Monte Os Pi- No monte ideal os lumes debemos erradicar Érase unha vez un monte producivo e sen ñeiros proxéctase a película de xénero histórico Nada de abandono do rural, o monte hai que ordenar pequenas parcelas, cunha propiedade mixta, “Vida dun fogueteiro”. Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer principalmente privada, xestionado para obter u A renda per capita do rural triplica á ur- As fincas debes xuntar e debes xestionar os máximos beneficios económicos, sociais e me- bana. As políticas comunitarias instan ás po- As cunetas hai que limpar para polas pistas poder pasar dioambientais, obtendo unhas rendas periódicas boacións que se vaia aos pobos. Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer e persistentes no tempo. Onde os traballadores Deportes: A administración ten que actuar, ten que vixiar e ten que asesorar forestais son xustamente valorados e os produ- O Atlético de Madrid volve a gañar a Cham- Árbores debes plantar e a lexislación acatar tos que se obteñen no monte manteñen toda a pions. Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer cadea produtiva dentro do territorio. u Información meteorolóxica: A tempo- Os forestais deben de estar e a situación dos propietarios debe mellorar É dicir, un monte que a sociedade aproveita, rada de socorristas na praia de Riazor comeza o Os nenos ó monte hai que levar e ensinarlles a respectar desfruta e coida. dous de xaneiro. Para o monte ideal ter esto é o que hai que facer Todos a traballar: plantar, rozar, podar, investigar, formar, asesorar, dinamizar, rexenerar, deseñar, cortar, desbrozar... 22 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 23
  • 13. u Debuxo Claves de mellora A reflexión en mesas mixtas sobre cáles deben ser as claves de mellora para o sector forestal, u Ranking das claves de mellora: levou á creación dunha árbore sobre a que se u Política Forestal clara propuxeron 38 medidas. u Fomentar a especialización dos traballadores Individualmente, cada participante realizou a u Agrupación de propietarios e xestión do monte súa particular escolla das seis medidas máis re- u Concentración forestal levantes. Finalmente, as doce claves de mellora u Lei de montes máis votadas foron: u Estabilidade dos traballadores Deseñando un futuro ideal u Extensión Forestal u Mapa de usos do monte u Posta en práctica da I+D+i u Exencións fiscais u Declaración de “Estado de abandono” u Promover a cultura forestal na opinión pública 24 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 25
  • 14. Claves de mellora Deseñando un futuro ideal Identificadas as claves, os participantes de- 3. Agrupación de propietarios e xestión do monte bateron de qué maneira se poden acadar esas u A través das UXFOR medidas e que axentes deben estar implicados u Incentivando aos propietarios en cada caso. As conclusións foron: u Con exencións fiscais e reducindo a burocracia administrativa u É responsabilidade da administración e dos propietarios 1. Política forestal clara u Mediante o cumprimento do Plan Forestal Forestal 4. Concentración forestal u Equitativamente, sen políticas partidistas e con respecto das funcións productivas u Co apoio da lexislación, UXFOR u Marcando obxectivos, consensuando ideas con tódolos implicados u Con recursos económicos e beneficios fiscais u Os axentes implicados deben ser a administración e todo o sector u Planificando e acordos de concentración u Unha responsabilidade atribuída á administración e aos propietarios 2. Fomentar a especialización dos traballadores do monte u Cunha formación práctica homologada para o traballadores 5. Lei de Montes u Ofrecendo unha continuidade laboral e incrementando os salarios u Con consenso do sector u A administración, as empresas e as comunidades de montes deben ser os responsables u A través do plan forestal u Todo o sector debe estar implicado nesta tarefa 26 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 27
  • 15. Deseñando un futuro ideal Deseñando un futuro ideal 6. Estabilidade dos traballadores 9. Posta en práctica da I+D+i u Con valorización no monte (investimentos) u Desenvolvendo a I+D+i e aplicándoa u Regularidade nas inversión por parte das empresas u A través de proxecto dotados economicamente e de persoal investigador u Formando e especializando de xeito continuo u Con máis divulgación, máis colaboración e máis financiamento u O axentes sinalados foron a administración e as empresas u Universidades e o sector 7. Extensión forestal 10. Exencións fiscais u Formando e divulgando u Eliminando o imposto de sociedades aos montes en mano común u Creando una nova figura: técnicos de extensión forestal u Mediante a flexibilidade fiscal u Todo o sector debe estar implicado, xunto coa administración u Beneficiando as explotacións sostibles u Unha clave de mellora a realizar por parte da administración tributaria 8. Mapa de usos do monte u Realizando unha análise territorial 11. Declaración de estado de abandono u Con tecnoloxía, inventarios e cartografía u Aplicando a lei de montes veciñais en man común u A través da lei de ordenación do territorio u Cunha xestión sen propietario pero tendo en conta aos propietarios u Co consenso dos propietarios u Esta labor lle corresponde á administración u Como axentes sinaláronse: as administracións implicadas, propietarios e as empresas interesadas 12. Promover a cultura forestal na opinión pública u Mediante a educación e a divulgación u Campañas de sensibilización u Unha labor na que deben estar implicados: administración, sector e medios de comunicación 28 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 29
  • 16. u En liñas xerais, as mesas mixtas foron moi crítica que levou a que se apuntasen, en núme- produtivas. O feito de integrar nunha mesma ro, moitas máis debilidades. Entres as principais mesa a membros de distintos ámbitos relacio- destacan: o abandono do medio rural, o mini- nados co monte galego permitiu ter unha visión fundismo, a falla de man de obra e a existencia máis global da situación que está vivindo o sec- dunha cultura forestal pobre. tor forestal galego actualmente. u Pola contra, como fortalezas se destacan a u A participación e implicación de todas as produtividade e multifuncionalidade do monte persoas asistentes á dinámica foi elevada, todos galego así como a existencia dun tecido indus- os participantes fixeronse escoitar. trial forte. u O interese que demostraron todos os asis- u Lamentan que non se cumplise o Plan Forestal tentes puxo de manifesto a súa sensibilidade e Galego pero teñen a esperanza de que coas no- interese por aportar claves que melloren a situa- vas medidas aportadas polo Goberno galego, Conclusións Conclusións ción do monte galego. Todos mostraron unha como son as UXFOR, se poida mellorar a situa- predisposición colectiva para pensar o monte ción. galego. u A falta de inversión no monte e a incapaci- u A hora de analizar as debilidades e for- dade para diversificar os seus usos son outras talezas do sector, cabe sinalar unha actitude das debilidades apuntadas na Dinámica. 30 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 31
  • 17. u Opinan que a formación e a inversión en I+D+i son fundamentais para modernizar ó sec- tor e incrementar a súa competitividade. u En canto ás claves de mellora, a máis im- portante é a posta en marcha dunha política forestal clara. A certa distancia atoparíanse: a necesidade de fomentar a especialización dos traballadores do monte e a agrupación dos propietarios. u Os participantes consideran que a Lei de Montes debe ser unha prioridade, sempre con- sensuada co sector u Tamén xenerou un elevado grao de ad- hesión a necesidade de promover a cultura for- Conclusións estal entre a opinión pública con campañas de sensibilización que cheguen á xente. u Os distintos axentes manifestaron un alto grao de responsabilidade ao asumir que teñen que implicarse en promover as claves de mellora da man da administración. 32 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 33
  • 18. Agradecementos Equipo de traballo Desde as asociacións Fearmaga e Monte Industria A dinámica de grupo contou coa colaboración queremos agradecer a participación de todos os asis- tentes á dinámica de grupo así como de todos aqueles Promotores da iniciativa: Asociación Galega Monte Industria e Fearmaga que fixeron posible que se celebrase esta iniciativa. Organización e loxística: Torres y Carrera Unha iniciativa que consideramos de vital importan- Imaxe: Robles Producciones cia para entender cales son as principais inquedanzas Son: Congresos y Exposiciones e demandas do sector forestal galego. As achegas de Fotografía: Andrés Fraga todos os participantes serviron para albiscar un pouco Instalacións: NH Obradoiro de Santiago de Compostela máis cales deben ser os próximos pasos a seguir no fu- turo do monte galego e que poidamos seguir dicindo que o monte á nosa vida, axúdanos a coidalo. 34 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 35
  • 19. 36 O MONTE É A NOSA VIDA O MONTE É A NOSA VIDA 37