ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Ôn luyện thi trắc nghiệm THPT Quốc gia năm 2019 môn Vật lý pdf
T I
NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
Ô L U Y
Môn
12
11
10
9
T H P T Q U Ố C G I A N Ă M 2 0 1 9
Nguyễn Văn Tuyên - Trịnh Lê Hoàng - Đặng Thị Lan Anh
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
III
L U
Các em h c sinh thân m n!
Kì thi THPT Qu a cu
ch c ch t c các em h l
có th c gi
c . Là m c gi
i gi a t p h i ti
t là các em h
h i m i v ch c h các em ph i m t v i
c a m
th c c u m i v
c m i. i v – m c g
li i s c h
c h c th t ch . V u các em c i
th t m hi u và m
em gi t m p. Th u hi t h
sách Ôn luyên thi tr c nghi m THPTQG môn V t lí 2019
p t i.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
IV
+
.
.
C th
Ph c
Ph c
Ph c
Ph i
Ph t h c
Ph th
V m Ôn luyên thi tr c nghi m THPTQG môn V t lí 2019
s m h c t em h
c và là tài li o h p t
gi
thi u sót
c s c g
p theo.
Xin chân thành c
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
V
M C L C
PH C ……………………………………………………………………….
Ch c 10 ………………………………………………………………………
Ch c 12 ………………………………………………………………………..
…………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………….
p ………………………..
………………………………………………………….
Ch c ………………………………………………………………………
………………………………………….
……………………………………………………………..
………………………………………………………………….
…………………………………………………………………….
PH N H C ………………………………………………………
Ch n h c 11 ………………………………………………………………………..
– ……………………………………………………..
i ………………………………………………………..
………………………………………….....
……………………………………………………………………
m ……………………………………………………………
Ch ……………………………………………………………..
u ………………………………………….
i m u ………………………………………………
t ……………………………………………………………………..
i tham s R – L – C – f ………………………………………………
……………………………………………………………
Ch n t ………………………………………………………….
…………………………………………………………...
………………………………………………………………….
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
VI
PH N III: QUANG H C ……………………………………………………
Ch c l p 11 ………………………………………………………………….
…………………………………………………………….
c ………………………………………………
Ch – ………………………………………….
……………………………………………………………...
……………………………………………………………
– Các lo ……………………..
PH N IV: V T LÍ HI I ……………………………………………
Ch …………………………………………………………………
………………………………………………………..
Bo …………………………………………………………….
– Laze …………………………………………………………….
Ch t lí h t nhân ………………………………………………………………………
u t o h ……………………………………………………………….
……………………………………………………………..
PH N V: NHI T H C ……………………………………………………….
Ch t khí ……………………………………………………………………………..
Ch c h c …………………………………………………..
Ch t r n – Ch t l – n th …………………………………………….
PH N VI: SAI S TH ……………………………………………...
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
313
B. Các d ng bài t p
i
V n d ng các công th c v hi ng khúc x ánh sáng k t h p v i v gi i bài toán.
V n d ng m t s công th c gi tính nhanh.
M d
Công th c th u kính:
1 2
1 1 1
D n 1
f R R
r ng góc c a quang ph ánh sáng cho b ): t dn n A
Chi u 1 chùm sáng h p sát c t quang nh , sau th t màn E song
song v i m t ph ng phân giác c a góc chi t quang và cách nó kho ng l. B r ng quang ph c
trên màn.
t dL n n A
Chi u m t chùm sáng tr ng h p t không khí vào b r ng quang ph c
là:
d tL h tanr tan r
2. Ví d m u
Khi cho ánh sáng tr c
A. v t sáng tr ng.
B. d i màu bi n thiên liên t c t n tím.
C. các v t sáng t i xen k nhau.
D. v .
L
Trong hi ng tán s c, ánh sáng tr ng b khúc x l ch v phía
tách ra thành nhi u chùm c có màu bi n thiên liên t c t t i tím.
.
M t quang o
A 5 , có chi t su i v và ánh
sáng tím l t là n = 1,643 và nt = 1,685. Cho m t chùm sáng tr ng h p r i vào m t m t bên c
i góc t i i nh r ng góc c a quang ph c a ánh sáng m t tr i cho b
A. 2,5o
. B. 0,042o
. C. 0,21o
. D. 5o
.
L
l ch ít nh t v i góc l ch: d d
u nh )
Tia tím l ch nhi u nh t v i góc l ch: t t
r ng góc c a quang ph c a ánh sáng m t tr i cho
b
t d t d
D
Dt
A
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
314
M t quang b ng 8 . Chi u m t tia sáng tr ng vào m t bên c
i m t ph ng phân giác c a góc chi t m
kính, song song v i m t ph ng phân giác c n l,5m. Chi t
su t c i v là n i v i tia tím là nt r ng c a quang ph liên
t c trên màn quan sát b ng:
7,0 mm 8,4 mm 6,5 mm 9,3 mm
L
t - n ) =
8
180
.1,5.103
- 1,50) = 8,4
M t tia sáng M t Tr i t c chi u lên b m t ph ng c a m t t m th
su t v i góc t i 0
i 60 . Bi t chi t su t c a th i v i ánh sáng M t Tr i bi n thiên t n
1,732. Góc h p b i tia khúc x và tia khúc x tím trong th
4,260
. 10,760
. 7,760
. 9,120
.
L
Áp d nh lu t khúc x ánh sáng t i m t phân cách gi a hai môi
ng không khí và th
t
t
d
d
sini
r arcsin
nsini
sini nsin r r arcsin
n sini
r arcsin
n
Góc l ch gi a hai tia khúc x và tím: 0
d t
d t
sini sini
r r r arcsin arcsin 7,76
n n
C.
Chi u m t chùm sáng tr ng h p t i m t bên c a m m t bên ta th
màu l t bên th 2. Trong các ánh sáng có màu sau, ánh sáng màu nào không ló ra m t
bên th 2:
A. B. Cam C. Vàng D. Tím
L
Ta th t bên th 2.
V ng ánh sáng mà chi t su t c a ch t làm
i v t su t c a
ch i v i ánh sáng l c s b ph n x
toàn ph n m t bên th 2.
, Cam, Vàng s ló ra kh i
Các ánh sáng màu Lam, Chàm, Tím s không ló ra
m t bên th 2.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
315
Bài t p t ng h p 1
C u v c t o ra do hi ng
n trong. quang - phát quang.
c m n t . tán s c ánh sáng.
M t chùm tia sáng h p song song g c màu vàng và màu l n t không khí
i góc t 0 i 90 ). Chùm tia khúc x
A. g c màu vàng và màu l c l
B. g c màu vàng và màu l
C. v n là m t chùm tia sáng h p song song và góc khúc x l i.
D. v n là m t chùm tia sáng h p song song và góc khúc x nh i.
Nh v hi ng tán s c ánh sáng?
A. Ánh sáng m t tr i g m vô s c có d i màu n i li n nhau t n tím
B. T ánh nh ph thu c vào màu c a nó.
C. Ánh sáng M t Tr i g m b , cam, vàng, l c , lam, chàm, tím).
D. Chi t su t c thu c vào màu c c.
Chi u xiên t c m t chùm sáng song song r t h t tia sáng) g m
ba thành ph , lam và tím. G i r , r , rt l t là góc khúc x ng v , tia màu
lam và tia màu tím. H th c là
A. r < r < rt. B. rt < r < r . C. rt < r < r . D. r = rt = r .
Chi u m t tia sáng tr ng n m trong m t ti t di n th ng c a m
i m t bên c t quang c ng 300
. Bi t
chi t su t c i v là i v i tia tím là 1,6. Tính góc làm b và
tia ló màu tím
A. 4,540
. B. 12,230
. C. 2,340
. D. 9,160
.
Chi u xiên m t chùm sáng h p g c màu da cam và màu l c t không khí
t i m c thì
A. so v g tia t i, tia khúc x màu da cam b l ch nhi màu l c.
B. tia khúc x ch c b ph n x toàn ph n.
C. chùm sáng b ph n x toàn ph n.
D. so v i, tia khúc x màu da cam b l ch ít màu l c.
Chi u m t tia sáng t ng h p g m 4 thành ph , cam, chàm, tím t m ng
trong su t t i m t phân cách v i không khí. Bi t chi t su t c ng trong su i v i các b c
x t là n = 1.40, nc = 1.42, nch = 1.46, nt = 1,47 và góc t i i = 45o
. S c
tách ra kh i tia sáng t ng h
A. 3 B. 2 C. 1 D. 4
Chi u t c ra không khí m t chùm tia sáng song song r t h t tia sáng) g m 5
thành ph c , l c màu l i m t phân
cách gi ng). Không k c màu l c:
, vàng, lam , vàng Lam, tím
Chi u m t chùm tia sáng tr ng, song song, h p vào m t bên c a m tinh có góc
chi t quang 5,73o
i m t ph ng phân giác P c a góc chi
t m t màn nh song song v i m t ph ng P và cách P 1,5 m. Tính chi u dài c a quang ph t tia
n tia tím. Cho bi t chi t su t c i v i v i tia tím là 1,54.
A. 8 mm B. 6 mm C. 5 mm D. 4 mm
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
316
Chi u m t tia sáng tr ng h không khí vào m t b i góc t i b ng 60o
. Chi u
sâu c c trong b r ng c . Bi t chi t su t c a
i v và tia tím l t là d tn 1,33, n 1,34.
A. 11,03 mm. B. 40,63 mm. C. 21,11 mm. D. 1,33 mm.
1
– D 2 – B – C – C – A – D – C – C – B - A
G i ý gi i
c tách ra kh i tia t ng h p khi nó không b ph n x toàn ph n. Góc gi i h n ph n
x toàn ph n c a các tia là:
o o o o
d c ch ti 45,6 , i 44,8 , i 43,2 , i 42,9 .
Ta th i b ng 45o
, ch không b ph n x toàn ph n nên ló ra không khí.
V có m c tách ra.
u ki tia sáng ló ra ngoài là không x ng ph n x toàn ph n
u ki x ng ph n x toàn ph n là: ghi i i gh
1
sini
n
)
Vì n < nvàng < nl c < nlam < ntím igh- > igh-vàng > igh-l c > igh-lam > igh-tím.
V ph n x toàn ph n nên ngoài không khí ch và vàng
B r ng quang ph : d tL h tan r tan r
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
GIAO THOA ÁNH SÁNG
a
1S
2S
D
M
OI
x
d1
d2
2 1
a
d d d
D
D
i
a
s ki
s 2k 1
2
i
CùngCùng
GIAO THOA ÁNH SÁNG
317
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
318
B. Các d ng bài t p
D ng 1: a hi ng giao thoa ánh sáng
1. i
V n d ng các công th c v nh a hi ng giao thoa sóng.
V i bài toán h i kho ng cách gi kho n vân trung tâm.
Chú ý:
Kho ng cách gi i) liên ti p là n 1 .
Kho ng cách gi a vân sáng và vân t i:
1
k i
2
Vân t i th k n m gi a vân sáng b c k - 1 và vân sáng b c k
2. Ví d m u
(THPT QG 2018): Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu n sáng phát ra ánh sáng
c sóng 500 nm. Kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t m t ph ng ch a hai
n màn quan sát là 1 m. Trên màn, kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p b ng
0,50 mm. 1,0 mm. 1,5 mm. 0,75 mm.
L
Kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p là kho ng vân:
D 0,5.1
i 0,5 mm
a 1
Trong thí nghi m Yâng v c chi u b c có
ng vân trên màn là i. N u t m M trên màn quan sát có vân t i th vân
sáng trung tâm) thì hi a ánh sáng t hai khe S1, S2 l n b ng
A. 3i. B. C. 2,5i. D.
L
V trí có vân t i khi hi n c a hai tia sáng t i th a mãn: d 2k 1
2
Vân t i th ba tính t vân sáng trung tâm ng v i giá tr k = 2.
d 2.2 1 2,5 .
2
Trong thí nghi m v giao thoa ánh sáng, các khe S1, S2 c chi u b c có
0,5 m . Kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t hai khe t
nh v trí vân sáng b c 2 trên màn.
±3 mm ±1,5 mm ±3,75 mm ±2,25 mm
L
Kho ng vân:
D 0,5.3
i 1,5 mm
a 1
V trí vân sáng b c hai: s2x 2i 3 mm .
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
319
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe sáng là a = 1 mm,
kho ng cách t m t ph ng ch c chi u b ng ánh sáng
c sóng 0,6 m . T m M trên màn cách vân sáng trung tâm m t kho ng 7,2 mm
có vân sáng b c
4. 6. 2. 3.
L
Kho ng vân:
D 0,6.3
i 1,8 mm
a 1
m M có Mx 7,2 mm 4i
i M có vân sáng b c 4.
.
Thí nghi m giao thoa sóng ánh sáng v 0,6 m.
Kho ng cách gi a hai vân sáng b c 2 và b c 5 n m cùng bên vân sáng trung tâm là:
A. 6 mm B. 3 mm C. 8 mm D. 5 mm
L
Kho ng vân:
D 0,6.1
i 2 mm
a 0,3
Kho ng cách gi a vân sáng b n vân sáng b c 5 cùng bên so v i vân trung tâm:
L 5i 2i 3i 6 mm
A.
Trong thí nghi m Y-âng v c sóng
600 nm, kho ng cách gi a hai khe là l,5 mm, khoang cách t m t ph ng ch n màn quan sát
là 3 m. Trên màn, kho ng cách gi a hai vân sáng b c 5 hai phía c a vân sáng trung tâm là:
6,0 mm 9,6 mm 12,0 mm 24,0 mm
L
Kho ng vân i:
D
i 1,2 mm
a
Kho ng cách gi a hai vân sáng b c 5 hai phía c a vân sáng trung tâm:
5L 2x 2.5i 2.5.1,2 12 mm
Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng b ng khe Y-âng. Bi t r ng kho ng cách gi a 10 vân sáng
liên ti p là 1,8 mm. Kho là
A. 0,2 mm B. 0,18 mm C. 0,02 mm D. 0,5 mm
L
Kho ng cách gi a 10 vân sáng liên ti p:
1,8
L 9i 1,8 mm i 0,2 mm
9
.
D ng 2: Tính s vân sáng – t i
i
a) S vân sáng, t ng giao thoa
ng giao thoa có b r i x ng qua vân sáng trung tâm
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
320
Cách 1: Cho x thu n
L L
x
2 2
vân sáng là s giá tr a k th a mãn:
L L
k
2i 2i
S vân t i là s giá tr a k th a mãn:
L 1 L 1
k
2i 2 2i 2
Cách 2: S d ng công th c tính nhanh:
S vân sáng: s
L
n 2. 1
2i
v i
L
2i
là ph a
L
2i
ví d
10
3,3 3
2.1,5
)
S vân t i: t
L
n 2 0,5
2i
b) S vân sáng, t n MN b t kì
T c a M, N so v i vân sáng trung tâm là: M Nx ,x
N u M, N n m cùng phía v i vân trung tâm thì: M Nx 0,x 0
N u M, N n m hai phía vân trung tâm thì: M Nx 0,x 0
S vân sáng n MN: N Mx ki x
S vân t n MN: N M
1
x k i x
2
Chú ý
Khi tính s vân sáng trong kho u) thì trong b ng th c b d u b ng.
Gi a 2 vân sáng liên ti p có 1 vân t i.
Trên m t kho ng r ng i x ng qua vân sáng trung tâm, s vân sáng luôn là s l , s vân
t i luôn là s ch n.
2. Ví d m u
Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng v i khe Y-âng, hai khe cách nhau 0,5 c chi u
b c sóng 0,5 µm. Các vân giao c h ng trên màn cách hai khe 1 m.
Chi u r ng c c trên màn là L = 13 mm. S c
trên màn g m:
13 vân sáng và 13 vân t i 14 vân sáng và 13 vân t i
13 vân sáng và 14 vân t i 13 vân sáng và 12 vân t i
L
Kho ng vân:
D
i 1 mm
a
S vân sáng th u ki n:
L L
ki 6,5 k 6,5
2 2
có 13 giá tr
S vân t i th u ki n:
L L
k 0,5 i 7 k 6
2 2
có 14 giá tr
.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
321
Ti n hành thí nghi m Y-âng v c m t h nh ng vân sáng trên
m M, N n m cùng m i v i vân sáng trung
tâm và cách vân sáng trung tâm nh n 12,5 mm và 5,5 mm. S n MN là:
A. 4. B. 5. C. 6. D. 8.
L
Kho ng cách gi a nh ng vân sáng liên ti p là kho ng vân: i = 1,5 mm.
M và N n m cùng m t phía vân sáng trung tâm nên ch n: M Nx 12,5 mm , x 5,5 mm .
S n MN th a mãn:
N Mx ki x 5,5 1,5k 12,5 3,7 k 8,3 k 4;...8
Có 5 giá tr c n MN.
.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v ng cách
gi a hai khe là 0,5 mm, kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 1,5 m. Trên màn,
g m hai phía so v i vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm l t là
6,8 mm và 5,4 mm. S vân sáng trong kho ng MN là:
A. 6. B. 3. C. 7. D. 2.
L
Kho ng vân:
D
i 1,8 mm
a
M và N n m i v i vân sáng trung tâm nên ch n: M Nx 6,8 mm , x 5,4 mm .
S vân sáng trong kho ng MN: N Mx ki x 5,4 1,8.k 6,8 3 k 3,8 k 2;...3
Có 6 giá tr c a k th a mãn nên có 6 vân sáng trong kho ng MN.
.
D i h th ng giao thoa
i
c 1: Vi t công th c tính kho i:
D
i
a
c 2: Vi t công th c tính kho i:
'D'
i'
a '
c 3: Chia v tri t tiêu nh i.
c 4: S d ng bi i toán h u.
Chú ý: ng chi t su t n: 0
n
v i 0 c sóng trong chân không.
2. Ví d m u
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng v c sóng 1 540 nm
c h vân giao thoa trên màn quan sát có kho ng vân i1 i ánh sáng trên
b c sóng 2 600 nm thì th c h vân giao thoa trên màn quan sát có
khoáng vân i2 là:
0,50 mm 0,45 mm 0,40 mm 0,60 mm
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
322
L
Kho u: 1
1
D
i
a
c sóng, kho ng vân: 2
2
D
i
a
Chia v ta c: 2 2 2
2 1
1 1 1
i 600
i i 0,36. 0,4 mm
i 540
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v u kho ng vân là 1 mm. Khi
i m t ph ng ch kho ng cách gi a màn và hai khe
hì kho t kho ng cách gi c
sóng c a ánh sáng dùng trong thí nghi m là
L
Kho u: 1
1
D
i 1 mm
a
n màn ra xa 0,4 m: 2 1D D 0,4 m
Kho ng vân lúc sau: 2
2
D
i 1,28 mm
a
Chia v c: 2 2 1
1
1 1 1
i D D 0,41,28 10
D m
i D 1 D 7
1
1
i a 1.0,8
0,56 m .
10D
7
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v i ánh sáng ng cách gi a
hai khe là 1,2 mm, kho ng vân trên màn là 1 mm. N u t nh ti n màn ra xa m t ph ng ch a hai khe thêm
50 cm thì kho c
0,50 µm. 0,48 µm. 0,60 µm. 0,72 µm.
L
Kho u: 1
1
D
i 1 mm
a
n màn ra xa 0,5 m thì: 2 1D D 0,5 m
Kho ng vân lúc sau: 2
2
D
i 1,25 mm
a
Chia v c: 2 2 1
1
1 1 1
i D D 0,51,25
D 2 m
i D 1 D
1
1
i a 1.1,2
0,6 m .
D 2
.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
323
Khi th c hi n thí nghi m giao thoa Y-âng v c trong m t b ch i
c kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p là 1,2 mm. Bi t chi t su t c c b ng
4
3
. N u rút
h c trong b thì kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p là:
0,9 mm. 0,8 mm. 1,6 mm. 1,2 mm.
L
G i 0 c sóng trong chân không.
Khi làm thí nghi c: 0
n
.
Kho ng vân:
D
i
a
Rút h ng vân: 0
0
D
i
a
Chia v c: 0 0 0 0
0
i i i 4
n i 1,6 mm .
i 1,2 1,2 3
.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v ng cách gi a
hai khe h p là a, kho ng cách t m t ph ng ch a hai khe h n màn quan sát là 2 m. Trên màn quan
sát, t m M cách vân sáng trung tâm 6 mm, có vân sáng b i kho ng cách gi a hai
khe h p m n b ng 0,2 mm sao cho v i thì t i M có vân sáng
b c 6. Giá tr c ng:
0,60 m. 0,50 m. 0,45 m. 0,55 m.
L
V trí vân sáng: s
D
x k
a
T bài
D
x 5
5 6a
a 1 mm
D a a 0,2
x 6
a 0,2
L i có:
D a.x 1.6
x 5 0,6 m
a 5D 5.2
D ng 4: Giao thoa v i nhi c
i
a) Giao thoa v c
Khi chi u vào hai khe h c sóng 1 và 2 c 3 lo i vân
sáng: vân sáng có màu 1 , vân sáng có màu 2 , vân sáng trùng nhau c a hai b c x 12.
Vân sáng trung tâm là vân sáng có màu trùng nhau c a hai b c x .
tìm v trí trùng nhau c a hai b c x ta l p t s : 1 1
2 2
i a
i b
t i gi n).
ng cách gi a hai vân sáng liên ti p có màu gi ng vân sáng trung tâm):
12 1 2i b.i a.i
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
324
V trí vân sáng trùng nhau: s 12x ki
V trí vân t i trùng nhau: t 12
1
x k i
2
Cho x thu c kho tính s vân sáng trùng.
M d
S vân sáng c a b c x 1 là 1n , s vân sáng c a b c x 2 là 2n , s vân sáng có màu tr n
gi a hai ánh sáng là 12n thì s c trên màn: 1 2 12n n n n
S c trên màn: ds 1 2 12n n n 2n
S vân sáng có màu 1 là: 1 1 12n n n
S vân sáng có màu 2 là: 2 2 12n n n
a) Giao thoa v c
Khi chi u vào hai khe h c sóng 1 , 2 và 3 c 7 lo i vân
sáng: vân sáng có màu 1 , 2 , 3 ; vân sáng trùng nhau c a hai b c x 12 23 13, , ; vân sáng trùng
nhau c a 3 b c x : 123 .
Vân sáng trung tâm là vân sáng có màu trùng nhau c a ba b c x .
tìm v trí trùng nhau c a ba b c x
c 1: L p các t s :
2
1
2
3
i a
i b
i c
i d
t i gi n)
c 2: ng m u s chung các phân s :
2
1
2
3
i a x
i b m
i
i d m
c 3: ng cách gi a hai vân sáng liên ti p có màu gi ng vân sáng
trung tâm): 123 1 2 3
M d
S vân sáng c a b c x 1 là 1n , s vân sáng c a b c x 2 là 2n , s vân sáng c a b c x 3
là 3n , s vân sáng có màu tr n gi a hai ánh sáng là 12 23 13n ,n ,n , s vân sáng có màu tr n gi a
3 ánh sáng là 123n thì s c trên màn: 1 2 3 12 23 13 123n n n n n n n n
2. Ví d m u
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu ng th i 2 b c x có
c sóng là 1 0,42 m và 2 0,7 m . Kho ng cách hai khe S1 và S2 là a = 0,8 mm, màn nh
cách 2 khe là D = 2,4 m. Tính kho ng cách t vân t i th 3 c a b c x 1 và vân t i th 5 c a b c x
2 cùng phía v i vân trung tâm.
8,15 mm. 9,45 mm. C. 6,30 mm. 6,45 mm.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
325
L
Kho ng vân c c: 1
1
D
i 1,26 mm
a
, 2
2
D
i 2,1 mm
a
Vân t i th 3 c a b c x 1 cách vân sáng trung tâm: 1 1d 2,5i 3,15 mm .
Vân t i th 5 c a b c x 2 cách vân sáng trung tâm: 2 2d 4,5i 9,45 mm .
Hai vân cùng m i v i vân sáng trung tâm nên kho ng cách gi a chúng:
2 1L d d 6,3 mm .
.
2 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng
cách t n màn là 2 m. Chi ng th i hai b c x c có 1 0,4 m và 2 0,5 m .
Bi t b r ng vùng giao thoa trên màn là 9 mm. S v trí vân sáng trùng nhau trên màn c a hai b c x là:
3. 2. 1. 4.
L
Kho ng vân c c: 1
1
D
i 0,8 mm
a
, 2
2
D
i 1 mm
a
Ta có: 2
1
i 1 5
i 0,8 4
Kho ng vân trùng: 12 2i 4i 4 mm
S v trí trùng nhau trên màn:
12
L
n 2 1 3
2i
3 Thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách hai khe là a = 0,5 mm, kho ng cách t
n màn quan sát là 2 m. Ngu n sáng dùng trong thí nghi m g m hai b c x c sóng
1 450 nm và 2 600 nm . Trên màn quan sát, g i hai m M, N n m cùng m t phía so v i vân trung
tâm và cách vân trung tâm l t là 5,5 mm và 22 n MN s c là
9. 16. 13. 7 .
L
Kho ng vân c c: 1
1
D
i 1,8 mm
a
, 2
2
D
i 2,4 mm
a
Ta có: 2
12 2
1
i 4
i 3i 7,2 mm .
i 3
M và N n m cùng m i v i vân sáng trung tâm nên ta ch n: M Nx 5,5mm; x 22mm
S vân sáng c a b c x th nh t trên n MN:
M 1 1 N 1 1 1x k i x 3,1 k 12,2 k 4;5;...12 n 9
S vân sáng c a b c x th n MN:
M 2 2 N 2 2 2x k i x 2,3 k 9,2 k 3;4;...9 n 7
S v n MN:
M 12 12 N 12 2 12x k i x 0,7 k 3,1 k 1;2;3 n 3
S c: 1 2 12n n n n 9 7 3 13
.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
326
4 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu ng th i hai b c x s c,
c x c sóng d 750nm và b c x c sóng 450nm. Trên
màn quan sát, gi a hai vân sáng g n nhau nh t và cùng màu v i vân sáng trung tâm có s c
c a hai b c x trên là
và 4 vân lam và 5 vân lam
và 2 vân lam và 3 vân lam
L
Xét t s : d d
d
i 5
3i 5i
i 3
V trí trùng nhau ti p theo k t vân sáng trung tâm là v c 3 và vân lam b c 5
i a hai vân trùng màu v và 4 vân lam c)
A.
5 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu n sáng S ng th i ba b c x
s c sóng l t là 0,4 ng cách gi a hai khe h p b ng 1 mm. Trên
màn cách m t ph ng ch a hai khe h p 1 m, kho ng cách gi a hai vân sáng g n nhau nh t cùng màu v i
vân sáng trung tâm b ng
A. 6 mm. B. 12 mm. C. 10 mm. D. 5 mm.
L
Các kho ng vân c a các b c x c: 31 2
1 2 3
DD D
i 0,4mm, i 0,5mm,i 0,6mm
a a a
Chia v :
2 2
1 1
123 1 2 3
2 2
3 3
i i5 15
i 4 i 12
i 15i 12i 10i 6 mm
i i5 10
i 6 i 12
.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng khe h ng th i ba b c x c có
1 2 3 ng gi a hai vân sáng liên
ti p có cùng màu v i vân sáng trung tâm, n u vân sáng c a hai b c x trùng nhau ch tính m t vân sáng
thì s c là
21. 26. C 23. 27.
L
Chia v :
12 1 22 2 2
23 2 31 1 1
2 2 2 13 1 3
3 3 3 123 1 2 3 12 23 13
i 4i 3ii i4 12
i 9i 8ii 3 i 9
i i i 3i 2i8 8
i 9 i 9 i 12i 9i 8i 3i i 4i
K t u tiên có màu gi ng màu vân sáng trung tâm ng v i các vân
c 1 2 3, , b c 12, 9, và 8.
ng gi a hai vân sáng liên ti p cùng màu vân sáng trung tâm: 1 2 3n 11,n 8,n 7
V ng v i vân trùng 12 23 13, , b c 3, 1 và 4.
12 23 13n 2,n 0,n 3
S c: 1 2 3 12 23 13 123n n n n n n n n 11 8 7 2 0 3 0 21
.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
327
D ng 5: Giao thoa v i ánh sáng tr ng
i
V n d a hi ng giao thoa ánh sáng.
M d
Khi th c hi n giao thoa ánh sáng v i ánh sáng tr ng thì trên màn, hai bên vân sáng trung tâm ta
c các d i màu c u v ng, tím ngoài.
B r ng quang ph b c n: max min
D
L n. .
a
2. Ví d m u
Trong thí nghi m Y-âng v i ánh sáng tr ng 0,4 m 0,75 m , cho a = 1 mm, D = 2 m. B
r ng quang ph liên t c b c 3 là:
A. 2,1 mm. B. 1,8 mm. C. 1,4 mm. D. 1,2 mm.
L
B r ng quang ph b c 3: max min
D
L 3. . 2,1 mm
a
A.
Chi u vào hai khe Y-âng m t chùm ánh sáng tr c sóng t 390 n 760 nm)Bi t
a = 1 mm, D = 2 m nh kho ng cách ng n nh t t n v trí mà t c x
cho vân sáng?
A. 7,84 mm B. 2,34 mm C. 2,40 mm D. 1,16 mm
L
Ta có: maxmin
min max
DD
i 0,78mm, i 1,52mm.
a a
Xét b r ng các quang ph .
Quang ph b c 1 tr i dài t v trí: min maxi 0,78mm i 1,52mm
Quang ph b c 2 tr i dài v trí: min max2i 1,56mm 2i 3,04mm
Quang ph b c 3 tr i dài v trí: min max3i 2,34mm 3i 4,56mm
V u tiên có vân trùng nhau là v trí quang ph b c 3 ph lên quang ph b c 2 t i v trí cách
vân trung tâm 2,34 mm.
Trong thí nghi m Y-âng v c chi u b ng ánh sáng tr ng có
c sóng t n 0,76 µm. T i v trí vân sáng b c 4 c c sóng
0,76 µm bao nhiêu vân sáng n a c c khác?
4. 7. 6. 5.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
328
L
Chu n hóa: a = 1 mm, D = 1 m.
Kho ng vân c a ánh sáng t n 0,76 mm.
T i M là v trí vân sáng b c 4 c c sóng 0,76 mm: Mx 4.0,76 3,04
B c x khác cho vân sáng t i M th a mãn: M
3,04
x ki k 4 i
k
Mà: 0,38 i 0,76 4 k 8 k 5;6;7;8
V a c c khác.
.
Chú ý: Bài t p trên a thí sinh t c tính b c x c sóng
0,76 m k 4) .
V i nh ng bài không cho a và D ta có th chu d dàng tính toán.
Chi u sáng hai khe Y-âng b ng ánh sáng h n h t
kho ng cách gi a hai khe b ng 0,5 mm, kho ng cách t n màn ch n là 2 m. T m M có
hi i hai ngu n b c x cho vân t i n m trùng
A. 4. B. 2. C. 5. D. 3.
L
T m M có vân t i khi hi a hai tia sáng t i M th a mãn:
8
d 2k 1 4 2k 1
2 2 2k 1
Mà: 0,5 0,7 5,2 k 7,5 k 6;7
V i M có 2 b c x cho vân t i.
.
Trong thí nghi m v giao thoa ánh sáng v i hai khe Y-âng, kho ng cách gi a hai khe
a = 2 mm, kho ng cách t i ta chi u sáng hai khe b ng ánh sáng tr ng
m 0,75 m m M trên màn nh, cách vân sáng trung tâm 3,3 mm. H i t i M
b c x cho vân t c sóng ng n nh t b ng:
0,440 µm 0,400 µm 0,508 µm 0,4 m
L
B c x cho vân t i t i M: M
i .2 6,6
x 2k 1 3,3 2k 1
2 2.2 2k 1
Mà: 0,4 0,75 3,9 k 7,75 k 4;5;6;7
B c x c sóng ng n nh t ng v i k l n nh t: k = 7.
6,6
0,44 m
2.7 1
.
Bài t p t ng h p 2
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu c. Kho ng
cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 1,2 m. Trên
màn, kho c sóng c a ánh sáng trong thí nghi m b ng
600 nm. 720 nm. 480 nm. 500 nm.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
329
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu c
sóng 600 nm. Kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 2 m. Trên màn, kho ng vân
c là 1,5 mm. Kho ng cách gi a hai khe b ng
0,4 mm. 0,9 mm. 0,45 mm. 0,8 mm.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c, kho ng cách gi a hai khe là 1,2 mm.
u, thí nghi c ti n hành thí nghi c có chi t
su t
4
3
i v kho i so v u,
i kho ng cách gi a hai khe h p và gi u ki n khác. Kho ng cách gi a
hai khe l ng
A. 0,9 mm. B. 1,6 mm. C. 1,2 mm. D. 0,6 mm.
Hi ng giao thoa ánh sáng là b ng ch ng th c nghi m ch ng t ánh sáng
A. là sóng siêu âm. B. là sóng d c. C. có tính ch t h t. D. có tính ch t sóng.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng th c hi n trong chân không, kho ng cách gi a
hai khe là 2 mm, kho ng cách t n màn là 1 c trong thí nghi m trên là
h th c có chi t su t
4
n
3
. Kho ng vân ánh
ng
A. 0,15 mm B. 0,2 mm C. 0,27 mm D. 0,25 mm
Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng Y-âng v c kho ng cách gi a 2 khe là
0,6 mm. Kho ng cách t m t ph n màn nh là 2 m. Kho ng cách gi a 5 vân sáng liên ti p
trên màn là 8 c sóng.
0,6 µm 0,54 µm 0,4 µm
Trong thí nghi m Y-âng v c 2 khe cách nhau 0,5 mm và kho ng cách
t n màn quan sát là 2 m. Trên màn quan sát kho ng cách gi a 21 vân liên ti p nhau b ng
4,8 c sóng.
0,25 µm 0,6 µm 0,4 µm
Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, 2 khe S1 và S2 cách nhau 1 mm và cách màn h ng 2 m.
Chi c sóng 0,5 µm. T i v trí cách vân trung tâm 5 mm có vân:
t i th 3. t i th 4. sáng b c 4. sáng b c 5.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c, kho ng cách gi a hai khe là 1 mm,
khoáng cách t m t ph ng ch n màn là 2 m. Trong h vân trên màn, vân sáng b c 3 cách
c sóng c c dùng trong thí nghi m là:
0,7 µm. 0,5 µm. . 0,6 µm.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c. G i i là kho ng vân, trên màn quan
sát, vân t i g n vân sáng trung tâm nh t cách vân sáng trung tâm m t kho ng
2i. 0,5i. 0,25i. i.
Ánh sáng dùng trong thí nghi c sóng = 0,45 µm, kho ng cách gi a hai
khe là a = 1 mm và kho ng cách t n màn là 2 m. Kho ng cách t vân t i th n vân trung
tâm là:
4,85 mm. 4,05 mm. 4,5 mm. 5,4 mm.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, 2 khe S1, S2 c chi ng th i b ng 2
1 2 = 0,4 µm. Kho ng cách hai khe S1S2 = 0,4 mm, kho ng
cách t n màn là D = 0,8 m. G i x là t c m kh m nào
có t trùng nhau c 1 2 ?
x = -4 mm x = - 2 mm C x = 3 mm x = 5 mm
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
330
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, hai khe S1 và S2 cách nhau 0,5 t
song song v i m t ph ng ch a hai khe và cách m t ph c dùng trong thí
nghi c sóng 0,5 µm. Cho bi t b r ng c a vùng giao thoa trên màn là 49,6 mm. S vân sáng
và s vân t i trên màn là:
25 vân sáng; 24 vân t i 24 vân sáng; 25 vân t i
25 vân sáng; 26 vân t i 23 vân sáng; 24 vân t i
- p F1,
F2 1, F2 c hi n
thí nghi c sóng 0,5 m. B r c các vân giao thoa trên màn là 25,38 mm
chính gi
53. 51. 50. 49.
Trên b r ng 7,2 mm c hai rìa là hai vân
sáng). T i v trí cách vân trung tâm 14,4 mm là vân
t i th 18 sáng b c 18 sáng b c 16 t i th 6
Trong thí nghi i ta chi c sóng vào hai khe.
Kho ng cách gi a hai khe là 0,5 mm. Kho ng cách gi a 11 vân sáng liên ti c là 1,2 cm. N u
d n màn ra xa hai khe thê c kho ng cách gi a 11 vân sáng liên ti p là
c sóng b ng
A. 500 nm B. 600 nm C. 750 nm D. 450 nm
Trong m t thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe là 0,5 mm,
kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 2 m. Ngu n sáng phát ánh sáng tr ng có
c sóng trong kho ng t n 760 nm. M là m m trên màn, cách vân sáng trung tâm
2 cm. Trong các b c x cho vân sáng t i M, b c x c sóng dài nh t là
A. 417 nm B. 570 nm C. 714 nm D. 760 nm
Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, a = 1 mm, D = 1 m, ánh sáng thí nghi m là ánh sáng
tr c sóng t m M cách vân trung tâm 5 mm có m c x cho
vân sáng:
5. 6. 4. 7.
Trong thí nghi m giao thoa Y-âng, th c hi ng th i v 1 và
2 = 0,6 µm. M là m m thu c vân sáng b c 6 c 1 và O là vân sáng trung tâm. S m
n MO là:
10 vân 8 vân 12 vân 9 vân
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, bi t kho ng cách t n m t ph ng hai
khe là 2 m, kho ng cách gi a hai khe sáng là 2 c chi u b ng ánh sáng tr c
sóng t m trên màn quan sát cách vân tr ng chính gi a 3,3 i ta
khoét m t l . Trên bu ng nh c
quang ph i ta quan sát th
2 v ch sáng.
M t dài màu bi i liên t c t n tím.
4 v ch sáng.
M t dài màu bi i liên t c t n l c.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng ,kho ng cách gi a hai khe là 0,5 mm,kho ng
cách t hai khe t i màn quan sát là 2 m .Ngu n sáng dùng trong thí nghi m g m 2 b c x có b c sóng
1 450nm và 2 600nm .Trên màn quan sát g i M,N là hai i m cùng m t phía so v i vân trung
tâm và cách vân trung tâm l n l t là 5,5 mm và 22 mm.Trên o n MN, s v trí vân sáng trùng nhau
c a hai b c x là:
A. 2 B. 5 C. 4 D. 3
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
331
Trong thí nghi m giao thoa khe Y-âng, chi ng th i hai b c x c
sóng 1 0,490 m và 2 . Trên màn quan sát trong m t kho ng r
có 5 vân sáng cùng màu v m ngoài cùng c a kho ng r ng. Bi t
trong kho ng r c c a 1 nhi vân sáng c a 2 c sóng
2 b ng:
A. 0,551 m B. 0,542 m C. 0,560 m D. 0,550 m
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c, kho c trên màn quan
sát là 1,14 mm. Trên màn, t m M cách vân trung tâm m t kho ng 5,7 mm có
A. vân t i th 6. B. vân sáng b c 5. C. vân sáng b c 6. D. vân t i th 5.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, hai khe h p cách nhau 1 mm, kho ng cách t
hai khe t i màn là 1 m. Chi ng th i hai b c x c sóng 1 = 0,5 m và 2 0,75 m. T i M
là vân sáng b c 3 c a b c x 1 và t i N là vân sáng b c 6 c a b c x 2 . S vân sáng trong kho ng
gi a M và N là
8. 9. 7. 6.
Khi nói v hi ng giao thoa ánh sáng, phát bi i dung sai?
T m có vân sáng, l ch pha c a hai sóng k t h p b ng m t s ch n l
T m có vân sáng, hi u kho ng cách t n hai ngu n k t h p b ng m t s n
c sóng.
T m có vân sáng, ánh sáng t hai ngu n k t h ng l n nhau.
T m có vân sáng, l ch pha c a hai sóng b ng m t s c sóng.
Th c hi n thí nghi m Y-âng v giao thoa v c h vân
giao thoa trên màn. N u th b c màu l c thì
n lên trên.
kho .
kho ng vân gi m xu ng.
vân trung tâm di c n xu i.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu ng th i hai b c x c
ng 1 2. Trên mi n giao thoa b r ng L, c
ng v i b c x 1. c ng v i b c x 2 và t ng c ng 25 vân sáng. Trong s các vân
sáng trùng nhau trên mi n giao thoa có hai vân sáng trùng nhau u. T s 1
2
b ng
A.
2
.
3
B.
1
.
2
C.
1
.
3
18
.
25
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe là a = 2 mm. Chi u
sáng hai khe b ng ánh sáng h n h p g c sóng 500 nm và 660 nm thì thu
c h vân giao thoa trên màn, hai vân sáng g n nhau nh t cùng màu v i vân trung tâm cách nhau
9,9 mm. Kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là
1,5 m. 1,2 m. 1 m. 2 m.
Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng ngu n ng th c có
c sóng l 1 2 3 = 500 nm. Trong vùng giao thoa trên màn, hi ng
a ánh sáng t m M b i M có vân sáng c c
1 2. B. 1 3. 2. 2 3.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
332
Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, ánh sáng dùng trong thí nghi m là ánh sáng tr ng có
c sóng t n 750 nm. B r ng quang ph b c 0,7 mm. Khi d n
i m t ph ng hai khe m t kho ng 40 cm thì b r ng quang ph b
c là 0,84 mm. Kho ng cách gi a hai khe là
1,5 mm. 2 mm. 1 mm. 1,2 mm.
2
– D – D – A – D – A – A – B – D – C – B
– B – A – A – B – C – A – C – B – D – C
– D – C – B – C – D – C – A – B – B 3 - C
G i ý gi i
ng chi t su t n: 0
n
Kho i nên: 0
0
0 0
DD 1
i' i a a . 1,2. 0,9mm.
4a a
3
Áp d ng công th c tính kho ng vân trong giao thoa sánh sáng
1
1
.D1,2
i 0,12cm
10 a
2
2
.D1,5
i 0,15cm
10 a
1 1 1
1
2 2 1
i D D0,12 4 4
D 120cm
i D 0,15 5 D 30 5
1 1
1
1
.D i .a
i 500nm
a D
D = 2 m, a = 0,5mm = 0,5.10-3
m
T i M có vân sáng khi:
D 5
OM ki k m
a k
V i 0,38 m 0,76 m c 6,57 k 13,1 k 7;...13
c sóng dài nh t ng v i k nh nh t.
V mink 7 0,714 m 714nm
Ta có: 0,4 k 0,75D x.a 5
x k 6,7 k 12,5
a kD k
k 7,8,9,10,11,12 => có 6 b c x
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
333
Chu n hóa: a = 1 mm, D = 1 m.
Kho ng vân: 1 2
1 2
D D
i 0,4mm, i 0,6mm.
a a
Chia v : 1
12 1
2
i 2
i 3i 1,2mm.
i 3
M 1 12x 6i 2,4mm 2i .
L i có: 1
1 2
2
i 2 4
6i 4i
i 3 6
V n OM có 7 vân sáng c a b c x 1 , 5 vân sáng c a b c x 2
c vân sáng trung tâm).
V n MO là: 1 2 12n n n n 7 5 3 9
.
Ta có:
D x 3,3
x k k
a k k
n 0,75 µm
3,3
0,38 0,75 4,3 k 8,7
k
k 5;6;7;8 có 4 giá tr k có 4 v ch.
T i v trí hai vân sáng trùng nhau thì 2 2
1 2 1 1 2 2 1 2
1
k 4
x x k k k k
3
1min 2mink 4;k 3
Kho ng vân trùng 1 2
t 1min 2min
D D
i k k 7,2mm
a a
các v trí trùng
t tx ni 7,2n mm 5,5 7,2n 22 0,76 n 3,056 n 1;2;3...
cách vân trung tâm 7,2mm ;14,4mm ;21,6mm)
.
Do có 5 vân trùng nhau nên t ng s c: 57 + 5 = c.
G i x là s vân sáng c a 1 thì s vân sáng c a 2 là x - 4
Ta có: x + x - 4 = 62 x 33.
S vân sáng 1 là 33, s vân sáng 2 là 33 - 4= 29
Vì hai vân trùng nhau n m ngoài cùng nên b r ng giao thoa b ng 32 kho ng vân i1 liên ti p
và b ng 28 kho ng vân i2 liên ti p : 1
1 2 2
32
32i 28i L 0,56 m .
28
S vân sáng trùng nhau: 12 ds1 ds2n n n n 25 12 6 7
V ng giao thoa có t ng c ng: 12 + 7 = 19 vân sáng c a b c x th nh t và 6 + 7 = 13 vân
sáng c a b c x th hai.
Vì hai vân trùng nhau n m ngoài cùng nên b r ng giao thoa b ng 18 l n kho ng vân i1 và
b ng 12 l n kho ng vân i2.
1 1
1 2.
2 2
i 12 2
L 18i 12i .
i 18 3
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
334
Kho ng vân trùng b ng 9,9 mm.
Ta có: 1 1 1
12 1 1
2 2 1
i i .a25
i 33i 9,9 i 0,3 D 1,2 m .
i 33
T i M có vân sáng khi:
1,5
d k k Z
k
V có b c x 1 và 3 th a mãn cho vân sáng t i M.
B r ng quang ph b c 1: 1 max min
D
L . 0,7 1
a
Khi d r ng quang ph : 1 max min 1
D'
L ' . 0,84 L
a
1 max min
D 0,4
D' D 0,4 L ' . 2
a
Chia v c:
0,84 D 0,4
D 2 m
0,7 D
max min
1
.D
a 1 mm .
L
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
335
CHUYÊ 3
TIA H NG NGO I – TIA T NGO I – TIA X –
CÁC LO I QUANG PH
A. Lí thuy t tr ng tâm
1. Các lo i quang ph
Quang ph liên t c Quang ph v ch phát
x
Quang ph v ch h p
th
Là quang ph g m
nhi u d i màu t
n tím, n i li n nhau
m t cách liên t c.
Là quang ph g m các
v ch màu riêng l
cách nhau b ng nh ng
kho ng t i.
Quang ph liên t c b
thi u m t s v ch màu
do b ch
kim lo i) h p th .
Ngu n phát Các ch t r n, l ng và
nh ng ch t khí áp
su t l n b nung nóng.
Ch áp
su t th p b kích thích.
Chi u ánh sáng tr ng
qua m t ch
nhi th
ngu n phát quang ph
liên t c)
Tính ch t Ch ph thu c vào
nhi mà không ph
thu c vào ngu n phát.
ng
.
Quang ph c a các ch t
khác nhau thì khác
nhau v ,
, c và
i c a các
v ch.
ng
, các v ch t i
xu t hi trí
các v ch sáng trong
quang ph v ch phát x
c a ch ng
o s c)
ng d ng o nhi c a
ngu c bi t là
các v t xa).
nh thành ph n
hoá h c c a h p ch t,
ng
c a ngu n.
nh thành ph n
hoá h c c a h p ch t,
ng
c a ngu n.
2. Máy quang ph
Là d ng c s d phân tích chùm sáng ph c t p thành nh ng thành ph c khác nhau.
C u t o: G m 3 b ph n chính
ng chu n tr c: t o ra chùm sáng song song.
H tán s c: phân tích chùm sáng.
Bu ng nh: h quan sát
c ho ng: d a trên hi ng tán s c ánh sáng.
3. Tia h ng ngo i và tia t ngo i
Tia h ng ngo i Tia t ngo i
Là b c x n t không nhìn th
0,76 m n
kho ng vài milimet.
Là b c x n t không nhìn th
c sóng nh 0,38 m
n c 1nm.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
336
Ngu n phát M i v t có nhi trên 0K Các v t b n nhi
o
C )
Tính ch t + Tính ch t n i b t là tác d ng nhi t.
+ t s ph n ng hóa h c.
+ Có th bi u
+ Có th n
trong m t s ch t bán d n.
+ Tác d ng m nh lên kính nh,
làm ion hóa không khí và nhi u
ch t khác.
+ Kích thích s phát quang nhi u
ch t s ph n ng hóa
h c.
+ B th c h p th r t
m nh.
+ Có tác d ng sinh lí, h t t
bào, làm nám da,..
+ Có th c hi ng
n
ng d ng + S i m.
+ Dùng trong các b u khi n.
+ Ch p t t v tinh.
+ ng d ng trong quân s .
+ Kh c, d ng c .
+ Ch a b
+ Tìm v t n t trên b m t kim lo i.
-ghen (tia X)
c x n t c sóng t 8
10 m n 11
10 m .
Tính ch t:
Tính ch t n i b t c a tia X là kh
Tác d ng m nh lên phim nh, làm ion hóa không khí.
Làm phát quang nhi u ch t.
n.
Tác d ng sinh lí m nh, h t t bào.
ng d ng
Chi n, ch n.
Tìm các v t n t bên trong s n ph m.
Ki m tra hành lí cu
Cách t o ra tia X: Cho m t chùm êlectron có t l p vào m t mi ng kim lo
t ng l n.
n t
n t là b ng s p x p và phân lo n t theo th t c sóng gi m d n
ho c t n s n.
Mi n t
n 4 4
3.10 10
Tia h ng ngo i 3 7
10 7,6.10
Ánh sáng nhìn th 7 7
7,6.10 3,8.10
Tia t ngo i 7 9
3,8.10 10
Tia X 8 11
10 10
Tia gamma 11
10
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
337
B. Các d ng bài t p
i
Bài t p v ph t nên các em c n :
V n d t và phân bi t các lo i quang ph , tia h ng ngo i, tia t ngo i, tia X và các
ng d ng c a chúng.
N m v n t v n d ng vào làm bài t p.
2. Ví d m u
Khi nói v tia h ng ngo i, phát bi u nào sau
A. B n ch t c a tia h ng ngo n t .
B. Tính ch t n i b t c a tia h ng ngo i là tác d ng nhi t.
C. Tia h ng ngo c sóng nh c sóng c a tia X.
D. Tia h ng ngo i có kh t s ph n ng hóa h c.
L
Tia h ng ngo i là b c x n t c sóng l c sóng c a tia X.
.
Trong b nh vi n có m t lo i t kh trùng nh ng d ng c s d ng nhi u l n. Khi
ho ng t phát ra b c x có tác d ng kh trùng là
A. Tia h ng ngo i. B. tia gamma. C. tia X. D. tia t ngo i.
L
, tia t ngo c s ng d kh trùng do có tác d ng sinh lí h t t bào.
.
Nh n ?
- n t c sóng ng ngo i.
Tia h ng ngo .
Tia h ng ngo i có tác d ng nhi t manh.
Tia h ng ngo i, ánh sáng nhìn th ngo - i n t .
L
Tia h ng ngo i, tia t ngo u là các b c x n t không nhìn th
có màu.
.
Phát bi khi nói v quang ph ?
Quang ph v ch c khác nhau thì r t khác nhau v s ng các v ch, v v trí và
sáng t i gi a các v ch.
Quang ph v ch do ch t r n ho c ch t l ng phát ra khi b nung nóng.
Quang ph liên t c do các ch t r n, ch t l ng ho c ch t khí có áp su t l n, phát ra khi b nung nóng.
Quang ph v ch là m t h th ng nh ng v ch sáng riêng l i nh ng kho ng t i.
L
Quang ph v ch phát ra khi ch t khí áp su t th p b kích thích phát ra.
Các ch t r n, l ng, khí áp su t cao b nung nóng phát ra quang ph liên t c.
5 Phát bi
Ch áp su t th c kích thích b ng nhi n cho quang ph liên t c.
Ch c kích thích b ng nhi n luôn cho quang ph v ch.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
338
Quang ph liên t c c
Quang ph v ch c
L
Ch c kích thích b t cho quang ph v ch phát x .
Quang ph v ch c
Quang ph liên t c không ph thu c vào thành ph n c u t o ngu n phát mà ch ph thu c vào
ngu n phát.
.
Bài t p t ng h p 3
Tính ch t n i b t nh t c a tia h ng ngo i là
tác d ng lên kính nh tác d ng nhi t
b c và th p th m nh n ngoài
Tia t ngo i
i m, s
có t n s n t c.
c ng d ng kh trùng, di t khu n.
có kh
B c x c sóng trong kho ng t 10-9
n 4.10-7
m là
tia X. ánh sáng nhìn th
tia t ngo i. tia h ng ngo i.
M t trong nh m c a tia t ngo i là:
A. c trong chân không
B. phát ra t nh ng v t b nung nóng t i 1000o
C.
C. c sóng l c sóng c a tia t ngo i.
D. b c và th p th .
Cho các tia sau: tia t ngo i, tia h ng ngo S p x p theo th t c
n.
A. tia t ngo ng ngo i. B. ngo i, tia h ng ngo i.
C. ngo i, tia h ng ngo i. D. ngo i, tia X, tia h ng ngo i.
Tia X không có ng d
A. Ch a b
B. Tìm b t khí bên trong các v t b ng kim lo i
C. Chi n, ch n
D. S i m
Phát bi -ghen
có kh làm phát quang m t s ch t.
không có kh t khí. có tác d ng sinh lý.
Khi nói v tia h ng ngo i và tia t ngo i, phát bi
c sóng c a tia h ng ngo i l c sóng c a tia t ngo i.
Tia h ng ngo i và tia t ngo hi i v i m i kim lo i.
M t v t b nung nóng phát ra tia t ngo t không phát ra tia h ng ngo i.
Tia h ng ngo i và tia t ngo u làm ion hóa m nh các ch t khí.
Trong các lo -ghen, h ng ngo i, t ngo c màu l c, tia có t n s nh nh t là:
tia t ngo i. tia h ng ngo i. t c màu l c. t -ghen.
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
339
K t lu khi nói v quang ph liên t c?
Quang ph liên t c c a m t v t không ph thu c vào nhi t và b n ch t c a v t nóng sáng.
Quang ph liên t c c a m t v t ph thu c vào b n ch t c a v t nóng sáng.
Quang ph liên t c c a m t v t ph thu c c vào nhi và b n ch t c a v t nóng sáng.
Quang ph liên t c c a m t v t ph thu c vào nhi c a v t nóng sáng.
3
– B – C – C – D – B – D – C – A – B - D
https://m.me/vnGooda
GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019

More Related Content

Ôn luyện thi trắc nghiệm THPT Quốc gia năm 2019 môn Vật lý pdf

  • 2. T I NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI Ô L U Y Môn 12 11 10 9 T H P T Q U Ố C G I A N Ă M 2 0 1 9 Nguyễn Văn Tuyên - Trịnh Lê Hoàng - Đặng Thị Lan Anh https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 3. III L U Các em h c sinh thân m n! Kì thi THPT Qu a cu ch c ch t c các em h l có th c gi c . Là m c gi i gi a t p h i ti t là các em h h i m i v ch c h các em ph i m t v i c a m th c c u m i v c m i. i v – m c g li i s c h c h c th t ch . V u các em c i th t m hi u và m em gi t m p. Th u hi t h sách Ôn luyên thi tr c nghi m THPTQG môn V t lí 2019 p t i. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 4. IV + . . C th Ph c Ph c Ph c Ph i Ph t h c Ph th V m Ôn luyên thi tr c nghi m THPTQG môn V t lí 2019 s m h c t em h c và là tài li o h p t gi thi u sót c s c g p theo. Xin chân thành c https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 5. V M C L C PH C ………………………………………………………………………. Ch c 10 ……………………………………………………………………… Ch c 12 ……………………………………………………………………….. ………………………………………….. …………………………………………………………….. ………………………………………………………………. p ……………………….. …………………………………………………………. Ch c ……………………………………………………………………… …………………………………………. …………………………………………………………….. …………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. PH N H C ……………………………………………………… Ch n h c 11 ……………………………………………………………………….. – …………………………………………………….. i ……………………………………………………….. …………………………………………..... …………………………………………………………………… m …………………………………………………………… Ch …………………………………………………………….. u …………………………………………. i m u ……………………………………………… t …………………………………………………………………….. i tham s R – L – C – f ……………………………………………… …………………………………………………………… Ch n t …………………………………………………………. …………………………………………………………... …………………………………………………………………. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 6. VI PH N III: QUANG H C …………………………………………………… Ch c l p 11 …………………………………………………………………. ……………………………………………………………. c ……………………………………………… Ch – …………………………………………. ……………………………………………………………... …………………………………………………………… – Các lo …………………….. PH N IV: V T LÍ HI I …………………………………………… Ch ………………………………………………………………… ……………………………………………………….. Bo ……………………………………………………………. – Laze ……………………………………………………………. Ch t lí h t nhân ……………………………………………………………………… u t o h ………………………………………………………………. …………………………………………………………….. PH N V: NHI T H C ………………………………………………………. Ch t khí …………………………………………………………………………….. Ch c h c ………………………………………………….. Ch t r n – Ch t l – n th ……………………………………………. PH N VI: SAI S TH ……………………………………………... https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 7. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 8. 313 B. Các d ng bài t p i V n d ng các công th c v hi ng khúc x ánh sáng k t h p v i v gi i bài toán. V n d ng m t s công th c gi tính nhanh. M d Công th c th u kính: 1 2 1 1 1 D n 1 f R R r ng góc c a quang ph ánh sáng cho b ): t dn n A Chi u 1 chùm sáng h p sát c t quang nh , sau th t màn E song song v i m t ph ng phân giác c a góc chi t quang và cách nó kho ng l. B r ng quang ph c trên màn. t dL n n A Chi u m t chùm sáng tr ng h p t không khí vào b r ng quang ph c là: d tL h tanr tan r 2. Ví d m u Khi cho ánh sáng tr c A. v t sáng tr ng. B. d i màu bi n thiên liên t c t n tím. C. các v t sáng t i xen k nhau. D. v . L Trong hi ng tán s c, ánh sáng tr ng b khúc x l ch v phía tách ra thành nhi u chùm c có màu bi n thiên liên t c t t i tím. . M t quang o A 5 , có chi t su i v và ánh sáng tím l t là n = 1,643 và nt = 1,685. Cho m t chùm sáng tr ng h p r i vào m t m t bên c i góc t i i nh r ng góc c a quang ph c a ánh sáng m t tr i cho b A. 2,5o . B. 0,042o . C. 0,21o . D. 5o . L l ch ít nh t v i góc l ch: d d u nh ) Tia tím l ch nhi u nh t v i góc l ch: t t r ng góc c a quang ph c a ánh sáng m t tr i cho b t d t d D Dt A https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 9. 314 M t quang b ng 8 . Chi u m t tia sáng tr ng vào m t bên c i m t ph ng phân giác c a góc chi t m kính, song song v i m t ph ng phân giác c n l,5m. Chi t su t c i v là n i v i tia tím là nt r ng c a quang ph liên t c trên màn quan sát b ng: 7,0 mm 8,4 mm 6,5 mm 9,3 mm L t - n ) = 8 180 .1,5.103 - 1,50) = 8,4 M t tia sáng M t Tr i t c chi u lên b m t ph ng c a m t t m th su t v i góc t i 0 i 60 . Bi t chi t su t c a th i v i ánh sáng M t Tr i bi n thiên t n 1,732. Góc h p b i tia khúc x và tia khúc x tím trong th 4,260 . 10,760 . 7,760 . 9,120 . L Áp d nh lu t khúc x ánh sáng t i m t phân cách gi a hai môi ng không khí và th t t d d sini r arcsin nsini sini nsin r r arcsin n sini r arcsin n Góc l ch gi a hai tia khúc x và tím: 0 d t d t sini sini r r r arcsin arcsin 7,76 n n C. Chi u m t chùm sáng tr ng h p t i m t bên c a m m t bên ta th màu l t bên th 2. Trong các ánh sáng có màu sau, ánh sáng màu nào không ló ra m t bên th 2: A. B. Cam C. Vàng D. Tím L Ta th t bên th 2. V ng ánh sáng mà chi t su t c a ch t làm i v t su t c a ch i v i ánh sáng l c s b ph n x toàn ph n m t bên th 2. , Cam, Vàng s ló ra kh i Các ánh sáng màu Lam, Chàm, Tím s không ló ra m t bên th 2. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 10. 315 Bài t p t ng h p 1 C u v c t o ra do hi ng n trong. quang - phát quang. c m n t . tán s c ánh sáng. M t chùm tia sáng h p song song g c màu vàng và màu l n t không khí i góc t 0 i 90 ). Chùm tia khúc x A. g c màu vàng và màu l c l B. g c màu vàng và màu l C. v n là m t chùm tia sáng h p song song và góc khúc x l i. D. v n là m t chùm tia sáng h p song song và góc khúc x nh i. Nh v hi ng tán s c ánh sáng? A. Ánh sáng m t tr i g m vô s c có d i màu n i li n nhau t n tím B. T ánh nh ph thu c vào màu c a nó. C. Ánh sáng M t Tr i g m b , cam, vàng, l c , lam, chàm, tím). D. Chi t su t c thu c vào màu c c. Chi u xiên t c m t chùm sáng song song r t h t tia sáng) g m ba thành ph , lam và tím. G i r , r , rt l t là góc khúc x ng v , tia màu lam và tia màu tím. H th c là A. r < r < rt. B. rt < r < r . C. rt < r < r . D. r = rt = r . Chi u m t tia sáng tr ng n m trong m t ti t di n th ng c a m i m t bên c t quang c ng 300 . Bi t chi t su t c i v là i v i tia tím là 1,6. Tính góc làm b và tia ló màu tím A. 4,540 . B. 12,230 . C. 2,340 . D. 9,160 . Chi u xiên m t chùm sáng h p g c màu da cam và màu l c t không khí t i m c thì A. so v g tia t i, tia khúc x màu da cam b l ch nhi màu l c. B. tia khúc x ch c b ph n x toàn ph n. C. chùm sáng b ph n x toàn ph n. D. so v i, tia khúc x màu da cam b l ch ít màu l c. Chi u m t tia sáng t ng h p g m 4 thành ph , cam, chàm, tím t m ng trong su t t i m t phân cách v i không khí. Bi t chi t su t c ng trong su i v i các b c x t là n = 1.40, nc = 1.42, nch = 1.46, nt = 1,47 và góc t i i = 45o . S c tách ra kh i tia sáng t ng h A. 3 B. 2 C. 1 D. 4 Chi u t c ra không khí m t chùm tia sáng song song r t h t tia sáng) g m 5 thành ph c , l c màu l i m t phân cách gi ng). Không k c màu l c: , vàng, lam , vàng Lam, tím Chi u m t chùm tia sáng tr ng, song song, h p vào m t bên c a m tinh có góc chi t quang 5,73o i m t ph ng phân giác P c a góc chi t m t màn nh song song v i m t ph ng P và cách P 1,5 m. Tính chi u dài c a quang ph t tia n tia tím. Cho bi t chi t su t c i v i v i tia tím là 1,54. A. 8 mm B. 6 mm C. 5 mm D. 4 mm https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 11. 316 Chi u m t tia sáng tr ng h không khí vào m t b i góc t i b ng 60o . Chi u sâu c c trong b r ng c . Bi t chi t su t c a i v và tia tím l t là d tn 1,33, n 1,34. A. 11,03 mm. B. 40,63 mm. C. 21,11 mm. D. 1,33 mm. 1 – D 2 – B – C – C – A – D – C – C – B - A G i ý gi i c tách ra kh i tia t ng h p khi nó không b ph n x toàn ph n. Góc gi i h n ph n x toàn ph n c a các tia là: o o o o d c ch ti 45,6 , i 44,8 , i 43,2 , i 42,9 . Ta th i b ng 45o , ch không b ph n x toàn ph n nên ló ra không khí. V có m c tách ra. u ki tia sáng ló ra ngoài là không x ng ph n x toàn ph n u ki x ng ph n x toàn ph n là: ghi i i gh 1 sini n ) Vì n < nvàng < nl c < nlam < ntím igh- > igh-vàng > igh-l c > igh-lam > igh-tím. V ph n x toàn ph n nên ngoài không khí ch và vàng B r ng quang ph : d tL h tan r tan r https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 12. GIAO THOA ÁNH SÁNG a 1S 2S D M OI x d1 d2 2 1 a d d d D D i a s ki s 2k 1 2 i CùngCùng GIAO THOA ÁNH SÁNG 317 https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 13. 318 B. Các d ng bài t p D ng 1: a hi ng giao thoa ánh sáng 1. i V n d ng các công th c v nh a hi ng giao thoa sóng. V i bài toán h i kho ng cách gi kho n vân trung tâm. Chú ý: Kho ng cách gi i) liên ti p là n 1 . Kho ng cách gi a vân sáng và vân t i: 1 k i 2 Vân t i th k n m gi a vân sáng b c k - 1 và vân sáng b c k 2. Ví d m u (THPT QG 2018): Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu n sáng phát ra ánh sáng c sóng 500 nm. Kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t m t ph ng ch a hai n màn quan sát là 1 m. Trên màn, kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p b ng 0,50 mm. 1,0 mm. 1,5 mm. 0,75 mm. L Kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p là kho ng vân: D 0,5.1 i 0,5 mm a 1 Trong thí nghi m Yâng v c chi u b c có ng vân trên màn là i. N u t m M trên màn quan sát có vân t i th vân sáng trung tâm) thì hi a ánh sáng t hai khe S1, S2 l n b ng A. 3i. B. C. 2,5i. D. L V trí có vân t i khi hi n c a hai tia sáng t i th a mãn: d 2k 1 2 Vân t i th ba tính t vân sáng trung tâm ng v i giá tr k = 2. d 2.2 1 2,5 . 2 Trong thí nghi m v giao thoa ánh sáng, các khe S1, S2 c chi u b c có 0,5 m . Kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t hai khe t nh v trí vân sáng b c 2 trên màn. ±3 mm ±1,5 mm ±3,75 mm ±2,25 mm L Kho ng vân: D 0,5.3 i 1,5 mm a 1 V trí vân sáng b c hai: s2x 2i 3 mm . https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 14. 319 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe sáng là a = 1 mm, kho ng cách t m t ph ng ch c chi u b ng ánh sáng c sóng 0,6 m . T m M trên màn cách vân sáng trung tâm m t kho ng 7,2 mm có vân sáng b c 4. 6. 2. 3. L Kho ng vân: D 0,6.3 i 1,8 mm a 1 m M có Mx 7,2 mm 4i i M có vân sáng b c 4. . Thí nghi m giao thoa sóng ánh sáng v 0,6 m. Kho ng cách gi a hai vân sáng b c 2 và b c 5 n m cùng bên vân sáng trung tâm là: A. 6 mm B. 3 mm C. 8 mm D. 5 mm L Kho ng vân: D 0,6.1 i 2 mm a 0,3 Kho ng cách gi a vân sáng b n vân sáng b c 5 cùng bên so v i vân trung tâm: L 5i 2i 3i 6 mm A. Trong thí nghi m Y-âng v c sóng 600 nm, kho ng cách gi a hai khe là l,5 mm, khoang cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 3 m. Trên màn, kho ng cách gi a hai vân sáng b c 5 hai phía c a vân sáng trung tâm là: 6,0 mm 9,6 mm 12,0 mm 24,0 mm L Kho ng vân i: D i 1,2 mm a Kho ng cách gi a hai vân sáng b c 5 hai phía c a vân sáng trung tâm: 5L 2x 2.5i 2.5.1,2 12 mm Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng b ng khe Y-âng. Bi t r ng kho ng cách gi a 10 vân sáng liên ti p là 1,8 mm. Kho là A. 0,2 mm B. 0,18 mm C. 0,02 mm D. 0,5 mm L Kho ng cách gi a 10 vân sáng liên ti p: 1,8 L 9i 1,8 mm i 0,2 mm 9 . D ng 2: Tính s vân sáng – t i i a) S vân sáng, t ng giao thoa ng giao thoa có b r i x ng qua vân sáng trung tâm https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 15. 320 Cách 1: Cho x thu n L L x 2 2 vân sáng là s giá tr a k th a mãn: L L k 2i 2i S vân t i là s giá tr a k th a mãn: L 1 L 1 k 2i 2 2i 2 Cách 2: S d ng công th c tính nhanh: S vân sáng: s L n 2. 1 2i v i L 2i là ph a L 2i ví d 10 3,3 3 2.1,5 ) S vân t i: t L n 2 0,5 2i b) S vân sáng, t n MN b t kì T c a M, N so v i vân sáng trung tâm là: M Nx ,x N u M, N n m cùng phía v i vân trung tâm thì: M Nx 0,x 0 N u M, N n m hai phía vân trung tâm thì: M Nx 0,x 0 S vân sáng n MN: N Mx ki x S vân t n MN: N M 1 x k i x 2 Chú ý Khi tính s vân sáng trong kho u) thì trong b ng th c b d u b ng. Gi a 2 vân sáng liên ti p có 1 vân t i. Trên m t kho ng r ng i x ng qua vân sáng trung tâm, s vân sáng luôn là s l , s vân t i luôn là s ch n. 2. Ví d m u Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng v i khe Y-âng, hai khe cách nhau 0,5 c chi u b c sóng 0,5 µm. Các vân giao c h ng trên màn cách hai khe 1 m. Chi u r ng c c trên màn là L = 13 mm. S c trên màn g m: 13 vân sáng và 13 vân t i 14 vân sáng và 13 vân t i 13 vân sáng và 14 vân t i 13 vân sáng và 12 vân t i L Kho ng vân: D i 1 mm a S vân sáng th u ki n: L L ki 6,5 k 6,5 2 2 có 13 giá tr S vân t i th u ki n: L L k 0,5 i 7 k 6 2 2 có 14 giá tr . https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 16. 321 Ti n hành thí nghi m Y-âng v c m t h nh ng vân sáng trên m M, N n m cùng m i v i vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm nh n 12,5 mm và 5,5 mm. S n MN là: A. 4. B. 5. C. 6. D. 8. L Kho ng cách gi a nh ng vân sáng liên ti p là kho ng vân: i = 1,5 mm. M và N n m cùng m t phía vân sáng trung tâm nên ch n: M Nx 12,5 mm , x 5,5 mm . S n MN th a mãn: N Mx ki x 5,5 1,5k 12,5 3,7 k 8,3 k 4;...8 Có 5 giá tr c n MN. . Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v ng cách gi a hai khe là 0,5 mm, kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 1,5 m. Trên màn, g m hai phía so v i vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm l t là 6,8 mm và 5,4 mm. S vân sáng trong kho ng MN là: A. 6. B. 3. C. 7. D. 2. L Kho ng vân: D i 1,8 mm a M và N n m i v i vân sáng trung tâm nên ch n: M Nx 6,8 mm , x 5,4 mm . S vân sáng trong kho ng MN: N Mx ki x 5,4 1,8.k 6,8 3 k 3,8 k 2;...3 Có 6 giá tr c a k th a mãn nên có 6 vân sáng trong kho ng MN. . D i h th ng giao thoa i c 1: Vi t công th c tính kho i: D i a c 2: Vi t công th c tính kho i: 'D' i' a ' c 3: Chia v tri t tiêu nh i. c 4: S d ng bi i toán h u. Chú ý: ng chi t su t n: 0 n v i 0 c sóng trong chân không. 2. Ví d m u Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng v c sóng 1 540 nm c h vân giao thoa trên màn quan sát có kho ng vân i1 i ánh sáng trên b c sóng 2 600 nm thì th c h vân giao thoa trên màn quan sát có khoáng vân i2 là: 0,50 mm 0,45 mm 0,40 mm 0,60 mm https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 17. 322 L Kho u: 1 1 D i a c sóng, kho ng vân: 2 2 D i a Chia v ta c: 2 2 2 2 1 1 1 1 i 600 i i 0,36. 0,4 mm i 540 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v u kho ng vân là 1 mm. Khi i m t ph ng ch kho ng cách gi a màn và hai khe hì kho t kho ng cách gi c sóng c a ánh sáng dùng trong thí nghi m là L Kho u: 1 1 D i 1 mm a n màn ra xa 0,4 m: 2 1D D 0,4 m Kho ng vân lúc sau: 2 2 D i 1,28 mm a Chia v c: 2 2 1 1 1 1 1 i D D 0,41,28 10 D m i D 1 D 7 1 1 i a 1.0,8 0,56 m . 10D 7 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v i ánh sáng ng cách gi a hai khe là 1,2 mm, kho ng vân trên màn là 1 mm. N u t nh ti n màn ra xa m t ph ng ch a hai khe thêm 50 cm thì kho c 0,50 µm. 0,48 µm. 0,60 µm. 0,72 µm. L Kho u: 1 1 D i 1 mm a n màn ra xa 0,5 m thì: 2 1D D 0,5 m Kho ng vân lúc sau: 2 2 D i 1,25 mm a Chia v c: 2 2 1 1 1 1 1 i D D 0,51,25 D 2 m i D 1 D 1 1 i a 1.1,2 0,6 m . D 2 . https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 18. 323 Khi th c hi n thí nghi m giao thoa Y-âng v c trong m t b ch i c kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p là 1,2 mm. Bi t chi t su t c c b ng 4 3 . N u rút h c trong b thì kho ng cách gi a hai vân sáng liên ti p là: 0,9 mm. 0,8 mm. 1,6 mm. 1,2 mm. L G i 0 c sóng trong chân không. Khi làm thí nghi c: 0 n . Kho ng vân: D i a Rút h ng vân: 0 0 D i a Chia v c: 0 0 0 0 0 i i i 4 n i 1,6 mm . i 1,2 1,2 3 . Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v ng cách gi a hai khe h p là a, kho ng cách t m t ph ng ch a hai khe h n màn quan sát là 2 m. Trên màn quan sát, t m M cách vân sáng trung tâm 6 mm, có vân sáng b i kho ng cách gi a hai khe h p m n b ng 0,2 mm sao cho v i thì t i M có vân sáng b c 6. Giá tr c ng: 0,60 m. 0,50 m. 0,45 m. 0,55 m. L V trí vân sáng: s D x k a T bài D x 5 5 6a a 1 mm D a a 0,2 x 6 a 0,2 L i có: D a.x 1.6 x 5 0,6 m a 5D 5.2 D ng 4: Giao thoa v i nhi c i a) Giao thoa v c Khi chi u vào hai khe h c sóng 1 và 2 c 3 lo i vân sáng: vân sáng có màu 1 , vân sáng có màu 2 , vân sáng trùng nhau c a hai b c x 12. Vân sáng trung tâm là vân sáng có màu trùng nhau c a hai b c x . tìm v trí trùng nhau c a hai b c x ta l p t s : 1 1 2 2 i a i b t i gi n). ng cách gi a hai vân sáng liên ti p có màu gi ng vân sáng trung tâm): 12 1 2i b.i a.i https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 19. 324 V trí vân sáng trùng nhau: s 12x ki V trí vân t i trùng nhau: t 12 1 x k i 2 Cho x thu c kho tính s vân sáng trùng. M d S vân sáng c a b c x 1 là 1n , s vân sáng c a b c x 2 là 2n , s vân sáng có màu tr n gi a hai ánh sáng là 12n thì s c trên màn: 1 2 12n n n n S c trên màn: ds 1 2 12n n n 2n S vân sáng có màu 1 là: 1 1 12n n n S vân sáng có màu 2 là: 2 2 12n n n a) Giao thoa v c Khi chi u vào hai khe h c sóng 1 , 2 và 3 c 7 lo i vân sáng: vân sáng có màu 1 , 2 , 3 ; vân sáng trùng nhau c a hai b c x 12 23 13, , ; vân sáng trùng nhau c a 3 b c x : 123 . Vân sáng trung tâm là vân sáng có màu trùng nhau c a ba b c x . tìm v trí trùng nhau c a ba b c x c 1: L p các t s : 2 1 2 3 i a i b i c i d t i gi n) c 2: ng m u s chung các phân s : 2 1 2 3 i a x i b m i i d m c 3: ng cách gi a hai vân sáng liên ti p có màu gi ng vân sáng trung tâm): 123 1 2 3 M d S vân sáng c a b c x 1 là 1n , s vân sáng c a b c x 2 là 2n , s vân sáng c a b c x 3 là 3n , s vân sáng có màu tr n gi a hai ánh sáng là 12 23 13n ,n ,n , s vân sáng có màu tr n gi a 3 ánh sáng là 123n thì s c trên màn: 1 2 3 12 23 13 123n n n n n n n n 2. Ví d m u Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu ng th i 2 b c x có c sóng là 1 0,42 m và 2 0,7 m . Kho ng cách hai khe S1 và S2 là a = 0,8 mm, màn nh cách 2 khe là D = 2,4 m. Tính kho ng cách t vân t i th 3 c a b c x 1 và vân t i th 5 c a b c x 2 cùng phía v i vân trung tâm. 8,15 mm. 9,45 mm. C. 6,30 mm. 6,45 mm. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 20. 325 L Kho ng vân c c: 1 1 D i 1,26 mm a , 2 2 D i 2,1 mm a Vân t i th 3 c a b c x 1 cách vân sáng trung tâm: 1 1d 2,5i 3,15 mm . Vân t i th 5 c a b c x 2 cách vân sáng trung tâm: 2 2d 4,5i 9,45 mm . Hai vân cùng m i v i vân sáng trung tâm nên kho ng cách gi a chúng: 2 1L d d 6,3 mm . . 2 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t n màn là 2 m. Chi ng th i hai b c x c có 1 0,4 m và 2 0,5 m . Bi t b r ng vùng giao thoa trên màn là 9 mm. S v trí vân sáng trùng nhau trên màn c a hai b c x là: 3. 2. 1. 4. L Kho ng vân c c: 1 1 D i 0,8 mm a , 2 2 D i 1 mm a Ta có: 2 1 i 1 5 i 0,8 4 Kho ng vân trùng: 12 2i 4i 4 mm S v trí trùng nhau trên màn: 12 L n 2 1 3 2i 3 Thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách hai khe là a = 0,5 mm, kho ng cách t n màn quan sát là 2 m. Ngu n sáng dùng trong thí nghi m g m hai b c x c sóng 1 450 nm và 2 600 nm . Trên màn quan sát, g i hai m M, N n m cùng m t phía so v i vân trung tâm và cách vân trung tâm l t là 5,5 mm và 22 n MN s c là 9. 16. 13. 7 . L Kho ng vân c c: 1 1 D i 1,8 mm a , 2 2 D i 2,4 mm a Ta có: 2 12 2 1 i 4 i 3i 7,2 mm . i 3 M và N n m cùng m i v i vân sáng trung tâm nên ta ch n: M Nx 5,5mm; x 22mm S vân sáng c a b c x th nh t trên n MN: M 1 1 N 1 1 1x k i x 3,1 k 12,2 k 4;5;...12 n 9 S vân sáng c a b c x th n MN: M 2 2 N 2 2 2x k i x 2,3 k 9,2 k 3;4;...9 n 7 S v n MN: M 12 12 N 12 2 12x k i x 0,7 k 3,1 k 1;2;3 n 3 S c: 1 2 12n n n n 9 7 3 13 . https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 21. 326 4 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu ng th i hai b c x s c, c x c sóng d 750nm và b c x c sóng 450nm. Trên màn quan sát, gi a hai vân sáng g n nhau nh t và cùng màu v i vân sáng trung tâm có s c c a hai b c x trên là và 4 vân lam và 5 vân lam và 2 vân lam và 3 vân lam L Xét t s : d d d i 5 3i 5i i 3 V trí trùng nhau ti p theo k t vân sáng trung tâm là v c 3 và vân lam b c 5 i a hai vân trùng màu v và 4 vân lam c) A. 5 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu n sáng S ng th i ba b c x s c sóng l t là 0,4 ng cách gi a hai khe h p b ng 1 mm. Trên màn cách m t ph ng ch a hai khe h p 1 m, kho ng cách gi a hai vân sáng g n nhau nh t cùng màu v i vân sáng trung tâm b ng A. 6 mm. B. 12 mm. C. 10 mm. D. 5 mm. L Các kho ng vân c a các b c x c: 31 2 1 2 3 DD D i 0,4mm, i 0,5mm,i 0,6mm a a a Chia v : 2 2 1 1 123 1 2 3 2 2 3 3 i i5 15 i 4 i 12 i 15i 12i 10i 6 mm i i5 10 i 6 i 12 . Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng khe h ng th i ba b c x c có 1 2 3 ng gi a hai vân sáng liên ti p có cùng màu v i vân sáng trung tâm, n u vân sáng c a hai b c x trùng nhau ch tính m t vân sáng thì s c là 21. 26. C 23. 27. L Chia v : 12 1 22 2 2 23 2 31 1 1 2 2 2 13 1 3 3 3 3 123 1 2 3 12 23 13 i 4i 3ii i4 12 i 9i 8ii 3 i 9 i i i 3i 2i8 8 i 9 i 9 i 12i 9i 8i 3i i 4i K t u tiên có màu gi ng màu vân sáng trung tâm ng v i các vân c 1 2 3, , b c 12, 9, và 8. ng gi a hai vân sáng liên ti p cùng màu vân sáng trung tâm: 1 2 3n 11,n 8,n 7 V ng v i vân trùng 12 23 13, , b c 3, 1 và 4. 12 23 13n 2,n 0,n 3 S c: 1 2 3 12 23 13 123n n n n n n n n 11 8 7 2 0 3 0 21 . https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 22. 327 D ng 5: Giao thoa v i ánh sáng tr ng i V n d a hi ng giao thoa ánh sáng. M d Khi th c hi n giao thoa ánh sáng v i ánh sáng tr ng thì trên màn, hai bên vân sáng trung tâm ta c các d i màu c u v ng, tím ngoài. B r ng quang ph b c n: max min D L n. . a 2. Ví d m u Trong thí nghi m Y-âng v i ánh sáng tr ng 0,4 m 0,75 m , cho a = 1 mm, D = 2 m. B r ng quang ph liên t c b c 3 là: A. 2,1 mm. B. 1,8 mm. C. 1,4 mm. D. 1,2 mm. L B r ng quang ph b c 3: max min D L 3. . 2,1 mm a A. Chi u vào hai khe Y-âng m t chùm ánh sáng tr c sóng t 390 n 760 nm)Bi t a = 1 mm, D = 2 m nh kho ng cách ng n nh t t n v trí mà t c x cho vân sáng? A. 7,84 mm B. 2,34 mm C. 2,40 mm D. 1,16 mm L Ta có: maxmin min max DD i 0,78mm, i 1,52mm. a a Xét b r ng các quang ph . Quang ph b c 1 tr i dài t v trí: min maxi 0,78mm i 1,52mm Quang ph b c 2 tr i dài v trí: min max2i 1,56mm 2i 3,04mm Quang ph b c 3 tr i dài v trí: min max3i 2,34mm 3i 4,56mm V u tiên có vân trùng nhau là v trí quang ph b c 3 ph lên quang ph b c 2 t i v trí cách vân trung tâm 2,34 mm. Trong thí nghi m Y-âng v c chi u b ng ánh sáng tr ng có c sóng t n 0,76 µm. T i v trí vân sáng b c 4 c c sóng 0,76 µm bao nhiêu vân sáng n a c c khác? 4. 7. 6. 5. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 23. 328 L Chu n hóa: a = 1 mm, D = 1 m. Kho ng vân c a ánh sáng t n 0,76 mm. T i M là v trí vân sáng b c 4 c c sóng 0,76 mm: Mx 4.0,76 3,04 B c x khác cho vân sáng t i M th a mãn: M 3,04 x ki k 4 i k Mà: 0,38 i 0,76 4 k 8 k 5;6;7;8 V a c c khác. . Chú ý: Bài t p trên a thí sinh t c tính b c x c sóng 0,76 m k 4) . V i nh ng bài không cho a và D ta có th chu d dàng tính toán. Chi u sáng hai khe Y-âng b ng ánh sáng h n h t kho ng cách gi a hai khe b ng 0,5 mm, kho ng cách t n màn ch n là 2 m. T m M có hi i hai ngu n b c x cho vân t i n m trùng A. 4. B. 2. C. 5. D. 3. L T m M có vân t i khi hi a hai tia sáng t i M th a mãn: 8 d 2k 1 4 2k 1 2 2 2k 1 Mà: 0,5 0,7 5,2 k 7,5 k 6;7 V i M có 2 b c x cho vân t i. . Trong thí nghi m v giao thoa ánh sáng v i hai khe Y-âng, kho ng cách gi a hai khe a = 2 mm, kho ng cách t i ta chi u sáng hai khe b ng ánh sáng tr ng m 0,75 m m M trên màn nh, cách vân sáng trung tâm 3,3 mm. H i t i M b c x cho vân t c sóng ng n nh t b ng: 0,440 µm 0,400 µm 0,508 µm 0,4 m L B c x cho vân t i t i M: M i .2 6,6 x 2k 1 3,3 2k 1 2 2.2 2k 1 Mà: 0,4 0,75 3,9 k 7,75 k 4;5;6;7 B c x c sóng ng n nh t ng v i k l n nh t: k = 7. 6,6 0,44 m 2.7 1 . Bài t p t ng h p 2 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu c. Kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 1,2 m. Trên màn, kho c sóng c a ánh sáng trong thí nghi m b ng 600 nm. 720 nm. 480 nm. 500 nm. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 24. 329 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu c sóng 600 nm. Kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 2 m. Trên màn, kho ng vân c là 1,5 mm. Kho ng cách gi a hai khe b ng 0,4 mm. 0,9 mm. 0,45 mm. 0,8 mm. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c, kho ng cách gi a hai khe là 1,2 mm. u, thí nghi c ti n hành thí nghi c có chi t su t 4 3 i v kho i so v u, i kho ng cách gi a hai khe h p và gi u ki n khác. Kho ng cách gi a hai khe l ng A. 0,9 mm. B. 1,6 mm. C. 1,2 mm. D. 0,6 mm. Hi ng giao thoa ánh sáng là b ng ch ng th c nghi m ch ng t ánh sáng A. là sóng siêu âm. B. là sóng d c. C. có tính ch t h t. D. có tính ch t sóng. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng th c hi n trong chân không, kho ng cách gi a hai khe là 2 mm, kho ng cách t n màn là 1 c trong thí nghi m trên là h th c có chi t su t 4 n 3 . Kho ng vân ánh ng A. 0,15 mm B. 0,2 mm C. 0,27 mm D. 0,25 mm Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng Y-âng v c kho ng cách gi a 2 khe là 0,6 mm. Kho ng cách t m t ph n màn nh là 2 m. Kho ng cách gi a 5 vân sáng liên ti p trên màn là 8 c sóng. 0,6 µm 0,54 µm 0,4 µm Trong thí nghi m Y-âng v c 2 khe cách nhau 0,5 mm và kho ng cách t n màn quan sát là 2 m. Trên màn quan sát kho ng cách gi a 21 vân liên ti p nhau b ng 4,8 c sóng. 0,25 µm 0,6 µm 0,4 µm Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, 2 khe S1 và S2 cách nhau 1 mm và cách màn h ng 2 m. Chi c sóng 0,5 µm. T i v trí cách vân trung tâm 5 mm có vân: t i th 3. t i th 4. sáng b c 4. sáng b c 5. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c, kho ng cách gi a hai khe là 1 mm, khoáng cách t m t ph ng ch n màn là 2 m. Trong h vân trên màn, vân sáng b c 3 cách c sóng c c dùng trong thí nghi m là: 0,7 µm. 0,5 µm. . 0,6 µm. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c. G i i là kho ng vân, trên màn quan sát, vân t i g n vân sáng trung tâm nh t cách vân sáng trung tâm m t kho ng 2i. 0,5i. 0,25i. i. Ánh sáng dùng trong thí nghi c sóng = 0,45 µm, kho ng cách gi a hai khe là a = 1 mm và kho ng cách t n màn là 2 m. Kho ng cách t vân t i th n vân trung tâm là: 4,85 mm. 4,05 mm. 4,5 mm. 5,4 mm. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, 2 khe S1, S2 c chi ng th i b ng 2 1 2 = 0,4 µm. Kho ng cách hai khe S1S2 = 0,4 mm, kho ng cách t n màn là D = 0,8 m. G i x là t c m kh m nào có t trùng nhau c 1 2 ? x = -4 mm x = - 2 mm C x = 3 mm x = 5 mm https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 25. 330 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, hai khe S1 và S2 cách nhau 0,5 t song song v i m t ph ng ch a hai khe và cách m t ph c dùng trong thí nghi c sóng 0,5 µm. Cho bi t b r ng c a vùng giao thoa trên màn là 49,6 mm. S vân sáng và s vân t i trên màn là: 25 vân sáng; 24 vân t i 24 vân sáng; 25 vân t i 25 vân sáng; 26 vân t i 23 vân sáng; 24 vân t i - p F1, F2 1, F2 c hi n thí nghi c sóng 0,5 m. B r c các vân giao thoa trên màn là 25,38 mm chính gi 53. 51. 50. 49. Trên b r ng 7,2 mm c hai rìa là hai vân sáng). T i v trí cách vân trung tâm 14,4 mm là vân t i th 18 sáng b c 18 sáng b c 16 t i th 6 Trong thí nghi i ta chi c sóng vào hai khe. Kho ng cách gi a hai khe là 0,5 mm. Kho ng cách gi a 11 vân sáng liên ti c là 1,2 cm. N u d n màn ra xa hai khe thê c kho ng cách gi a 11 vân sáng liên ti p là c sóng b ng A. 500 nm B. 600 nm C. 750 nm D. 450 nm Trong m t thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe là 0,5 mm, kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 2 m. Ngu n sáng phát ánh sáng tr ng có c sóng trong kho ng t n 760 nm. M là m m trên màn, cách vân sáng trung tâm 2 cm. Trong các b c x cho vân sáng t i M, b c x c sóng dài nh t là A. 417 nm B. 570 nm C. 714 nm D. 760 nm Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, a = 1 mm, D = 1 m, ánh sáng thí nghi m là ánh sáng tr c sóng t m M cách vân trung tâm 5 mm có m c x cho vân sáng: 5. 6. 4. 7. Trong thí nghi m giao thoa Y-âng, th c hi ng th i v 1 và 2 = 0,6 µm. M là m m thu c vân sáng b c 6 c 1 và O là vân sáng trung tâm. S m n MO là: 10 vân 8 vân 12 vân 9 vân Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, bi t kho ng cách t n m t ph ng hai khe là 2 m, kho ng cách gi a hai khe sáng là 2 c chi u b ng ánh sáng tr c sóng t m trên màn quan sát cách vân tr ng chính gi a 3,3 i ta khoét m t l . Trên bu ng nh c quang ph i ta quan sát th 2 v ch sáng. M t dài màu bi i liên t c t n tím. 4 v ch sáng. M t dài màu bi i liên t c t n l c. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng ,kho ng cách gi a hai khe là 0,5 mm,kho ng cách t hai khe t i màn quan sát là 2 m .Ngu n sáng dùng trong thí nghi m g m 2 b c x có b c sóng 1 450nm và 2 600nm .Trên màn quan sát g i M,N là hai i m cùng m t phía so v i vân trung tâm và cách vân trung tâm l n l t là 5,5 mm và 22 mm.Trên o n MN, s v trí vân sáng trùng nhau c a hai b c x là: A. 2 B. 5 C. 4 D. 3 https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 26. 331 Trong thí nghi m giao thoa khe Y-âng, chi ng th i hai b c x c sóng 1 0,490 m và 2 . Trên màn quan sát trong m t kho ng r có 5 vân sáng cùng màu v m ngoài cùng c a kho ng r ng. Bi t trong kho ng r c c a 1 nhi vân sáng c a 2 c sóng 2 b ng: A. 0,551 m B. 0,542 m C. 0,560 m D. 0,550 m Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa v c, kho c trên màn quan sát là 1,14 mm. Trên màn, t m M cách vân trung tâm m t kho ng 5,7 mm có A. vân t i th 6. B. vân sáng b c 5. C. vân sáng b c 6. D. vân t i th 5. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, hai khe h p cách nhau 1 mm, kho ng cách t hai khe t i màn là 1 m. Chi ng th i hai b c x c sóng 1 = 0,5 m và 2 0,75 m. T i M là vân sáng b c 3 c a b c x 1 và t i N là vân sáng b c 6 c a b c x 2 . S vân sáng trong kho ng gi a M và N là 8. 9. 7. 6. Khi nói v hi ng giao thoa ánh sáng, phát bi i dung sai? T m có vân sáng, l ch pha c a hai sóng k t h p b ng m t s ch n l T m có vân sáng, hi u kho ng cách t n hai ngu n k t h p b ng m t s n c sóng. T m có vân sáng, ánh sáng t hai ngu n k t h ng l n nhau. T m có vân sáng, l ch pha c a hai sóng b ng m t s c sóng. Th c hi n thí nghi m Y-âng v giao thoa v c h vân giao thoa trên màn. N u th b c màu l c thì n lên trên. kho . kho ng vân gi m xu ng. vân trung tâm di c n xu i. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, ngu ng th i hai b c x c ng 1 2. Trên mi n giao thoa b r ng L, c ng v i b c x 1. c ng v i b c x 2 và t ng c ng 25 vân sáng. Trong s các vân sáng trùng nhau trên mi n giao thoa có hai vân sáng trùng nhau u. T s 1 2 b ng A. 2 . 3 B. 1 . 2 C. 1 . 3 18 . 25 Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe là a = 2 mm. Chi u sáng hai khe b ng ánh sáng h n h p g c sóng 500 nm và 660 nm thì thu c h vân giao thoa trên màn, hai vân sáng g n nhau nh t cùng màu v i vân trung tâm cách nhau 9,9 mm. Kho ng cách t m t ph ng ch n màn quan sát là 1,5 m. 1,2 m. 1 m. 2 m. Trong thí nghi m Y-âng v giao thoa ánh sáng ngu n ng th c có c sóng l 1 2 3 = 500 nm. Trong vùng giao thoa trên màn, hi ng a ánh sáng t m M b i M có vân sáng c c 1 2. B. 1 3. 2. 2 3. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 27. 332 Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, ánh sáng dùng trong thí nghi m là ánh sáng tr ng có c sóng t n 750 nm. B r ng quang ph b c 0,7 mm. Khi d n i m t ph ng hai khe m t kho ng 40 cm thì b r ng quang ph b c là 0,84 mm. Kho ng cách gi a hai khe là 1,5 mm. 2 mm. 1 mm. 1,2 mm. 2 – D – D – A – D – A – A – B – D – C – B – B – A – A – B – C – A – C – B – D – C – D – C – B – C – D – C – A – B – B 3 - C G i ý gi i ng chi t su t n: 0 n Kho i nên: 0 0 0 0 DD 1 i' i a a . 1,2. 0,9mm. 4a a 3 Áp d ng công th c tính kho ng vân trong giao thoa sánh sáng 1 1 .D1,2 i 0,12cm 10 a 2 2 .D1,5 i 0,15cm 10 a 1 1 1 1 2 2 1 i D D0,12 4 4 D 120cm i D 0,15 5 D 30 5 1 1 1 1 .D i .a i 500nm a D D = 2 m, a = 0,5mm = 0,5.10-3 m T i M có vân sáng khi: D 5 OM ki k m a k V i 0,38 m 0,76 m c 6,57 k 13,1 k 7;...13 c sóng dài nh t ng v i k nh nh t. V mink 7 0,714 m 714nm Ta có: 0,4 k 0,75D x.a 5 x k 6,7 k 12,5 a kD k k 7,8,9,10,11,12 => có 6 b c x https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 28. 333 Chu n hóa: a = 1 mm, D = 1 m. Kho ng vân: 1 2 1 2 D D i 0,4mm, i 0,6mm. a a Chia v : 1 12 1 2 i 2 i 3i 1,2mm. i 3 M 1 12x 6i 2,4mm 2i . L i có: 1 1 2 2 i 2 4 6i 4i i 3 6 V n OM có 7 vân sáng c a b c x 1 , 5 vân sáng c a b c x 2 c vân sáng trung tâm). V n MO là: 1 2 12n n n n 7 5 3 9 . Ta có: D x 3,3 x k k a k k n 0,75 µm 3,3 0,38 0,75 4,3 k 8,7 k k 5;6;7;8 có 4 giá tr k có 4 v ch. T i v trí hai vân sáng trùng nhau thì 2 2 1 2 1 1 2 2 1 2 1 k 4 x x k k k k 3 1min 2mink 4;k 3 Kho ng vân trùng 1 2 t 1min 2min D D i k k 7,2mm a a các v trí trùng t tx ni 7,2n mm 5,5 7,2n 22 0,76 n 3,056 n 1;2;3... cách vân trung tâm 7,2mm ;14,4mm ;21,6mm) . Do có 5 vân trùng nhau nên t ng s c: 57 + 5 = c. G i x là s vân sáng c a 1 thì s vân sáng c a 2 là x - 4 Ta có: x + x - 4 = 62 x 33. S vân sáng 1 là 33, s vân sáng 2 là 33 - 4= 29 Vì hai vân trùng nhau n m ngoài cùng nên b r ng giao thoa b ng 32 kho ng vân i1 liên ti p và b ng 28 kho ng vân i2 liên ti p : 1 1 2 2 32 32i 28i L 0,56 m . 28 S vân sáng trùng nhau: 12 ds1 ds2n n n n 25 12 6 7 V ng giao thoa có t ng c ng: 12 + 7 = 19 vân sáng c a b c x th nh t và 6 + 7 = 13 vân sáng c a b c x th hai. Vì hai vân trùng nhau n m ngoài cùng nên b r ng giao thoa b ng 18 l n kho ng vân i1 và b ng 12 l n kho ng vân i2. 1 1 1 2. 2 2 i 12 2 L 18i 12i . i 18 3 https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 29. 334 Kho ng vân trùng b ng 9,9 mm. Ta có: 1 1 1 12 1 1 2 2 1 i i .a25 i 33i 9,9 i 0,3 D 1,2 m . i 33 T i M có vân sáng khi: 1,5 d k k Z k V có b c x 1 và 3 th a mãn cho vân sáng t i M. B r ng quang ph b c 1: 1 max min D L . 0,7 1 a Khi d r ng quang ph : 1 max min 1 D' L ' . 0,84 L a 1 max min D 0,4 D' D 0,4 L ' . 2 a Chia v c: 0,84 D 0,4 D 2 m 0,7 D max min 1 .D a 1 mm . L https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 30. 335 CHUYÊ 3 TIA H NG NGO I – TIA T NGO I – TIA X – CÁC LO I QUANG PH A. Lí thuy t tr ng tâm 1. Các lo i quang ph Quang ph liên t c Quang ph v ch phát x Quang ph v ch h p th Là quang ph g m nhi u d i màu t n tím, n i li n nhau m t cách liên t c. Là quang ph g m các v ch màu riêng l cách nhau b ng nh ng kho ng t i. Quang ph liên t c b thi u m t s v ch màu do b ch kim lo i) h p th . Ngu n phát Các ch t r n, l ng và nh ng ch t khí áp su t l n b nung nóng. Ch áp su t th p b kích thích. Chi u ánh sáng tr ng qua m t ch nhi th ngu n phát quang ph liên t c) Tính ch t Ch ph thu c vào nhi mà không ph thu c vào ngu n phát. ng . Quang ph c a các ch t khác nhau thì khác nhau v , , c và i c a các v ch. ng , các v ch t i xu t hi trí các v ch sáng trong quang ph v ch phát x c a ch ng o s c) ng d ng o nhi c a ngu c bi t là các v t xa). nh thành ph n hoá h c c a h p ch t, ng c a ngu n. nh thành ph n hoá h c c a h p ch t, ng c a ngu n. 2. Máy quang ph Là d ng c s d phân tích chùm sáng ph c t p thành nh ng thành ph c khác nhau. C u t o: G m 3 b ph n chính ng chu n tr c: t o ra chùm sáng song song. H tán s c: phân tích chùm sáng. Bu ng nh: h quan sát c ho ng: d a trên hi ng tán s c ánh sáng. 3. Tia h ng ngo i và tia t ngo i Tia h ng ngo i Tia t ngo i Là b c x n t không nhìn th 0,76 m n kho ng vài milimet. Là b c x n t không nhìn th c sóng nh 0,38 m n c 1nm. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 31. 336 Ngu n phát M i v t có nhi trên 0K Các v t b n nhi o C ) Tính ch t + Tính ch t n i b t là tác d ng nhi t. + t s ph n ng hóa h c. + Có th bi u + Có th n trong m t s ch t bán d n. + Tác d ng m nh lên kính nh, làm ion hóa không khí và nhi u ch t khác. + Kích thích s phát quang nhi u ch t s ph n ng hóa h c. + B th c h p th r t m nh. + Có tác d ng sinh lí, h t t bào, làm nám da,.. + Có th c hi ng n ng d ng + S i m. + Dùng trong các b u khi n. + Ch p t t v tinh. + ng d ng trong quân s . + Kh c, d ng c . + Ch a b + Tìm v t n t trên b m t kim lo i. -ghen (tia X) c x n t c sóng t 8 10 m n 11 10 m . Tính ch t: Tính ch t n i b t c a tia X là kh Tác d ng m nh lên phim nh, làm ion hóa không khí. Làm phát quang nhi u ch t. n. Tác d ng sinh lí m nh, h t t bào. ng d ng Chi n, ch n. Tìm các v t n t bên trong s n ph m. Ki m tra hành lí cu Cách t o ra tia X: Cho m t chùm êlectron có t l p vào m t mi ng kim lo t ng l n. n t n t là b ng s p x p và phân lo n t theo th t c sóng gi m d n ho c t n s n. Mi n t n 4 4 3.10 10 Tia h ng ngo i 3 7 10 7,6.10 Ánh sáng nhìn th 7 7 7,6.10 3,8.10 Tia t ngo i 7 9 3,8.10 10 Tia X 8 11 10 10 Tia gamma 11 10 https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 32. 337 B. Các d ng bài t p i Bài t p v ph t nên các em c n : V n d t và phân bi t các lo i quang ph , tia h ng ngo i, tia t ngo i, tia X và các ng d ng c a chúng. N m v n t v n d ng vào làm bài t p. 2. Ví d m u Khi nói v tia h ng ngo i, phát bi u nào sau A. B n ch t c a tia h ng ngo n t . B. Tính ch t n i b t c a tia h ng ngo i là tác d ng nhi t. C. Tia h ng ngo c sóng nh c sóng c a tia X. D. Tia h ng ngo i có kh t s ph n ng hóa h c. L Tia h ng ngo i là b c x n t c sóng l c sóng c a tia X. . Trong b nh vi n có m t lo i t kh trùng nh ng d ng c s d ng nhi u l n. Khi ho ng t phát ra b c x có tác d ng kh trùng là A. Tia h ng ngo i. B. tia gamma. C. tia X. D. tia t ngo i. L , tia t ngo c s ng d kh trùng do có tác d ng sinh lí h t t bào. . Nh n ? - n t c sóng ng ngo i. Tia h ng ngo . Tia h ng ngo i có tác d ng nhi t manh. Tia h ng ngo i, ánh sáng nhìn th ngo - i n t . L Tia h ng ngo i, tia t ngo u là các b c x n t không nhìn th có màu. . Phát bi khi nói v quang ph ? Quang ph v ch c khác nhau thì r t khác nhau v s ng các v ch, v v trí và sáng t i gi a các v ch. Quang ph v ch do ch t r n ho c ch t l ng phát ra khi b nung nóng. Quang ph liên t c do các ch t r n, ch t l ng ho c ch t khí có áp su t l n, phát ra khi b nung nóng. Quang ph v ch là m t h th ng nh ng v ch sáng riêng l i nh ng kho ng t i. L Quang ph v ch phát ra khi ch t khí áp su t th p b kích thích phát ra. Các ch t r n, l ng, khí áp su t cao b nung nóng phát ra quang ph liên t c. 5 Phát bi Ch áp su t th c kích thích b ng nhi n cho quang ph liên t c. Ch c kích thích b ng nhi n luôn cho quang ph v ch. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 33. 338 Quang ph liên t c c Quang ph v ch c L Ch c kích thích b t cho quang ph v ch phát x . Quang ph v ch c Quang ph liên t c không ph thu c vào thành ph n c u t o ngu n phát mà ch ph thu c vào ngu n phát. . Bài t p t ng h p 3 Tính ch t n i b t nh t c a tia h ng ngo i là tác d ng lên kính nh tác d ng nhi t b c và th p th m nh n ngoài Tia t ngo i i m, s có t n s n t c. c ng d ng kh trùng, di t khu n. có kh B c x c sóng trong kho ng t 10-9 n 4.10-7 m là tia X. ánh sáng nhìn th tia t ngo i. tia h ng ngo i. M t trong nh m c a tia t ngo i là: A. c trong chân không B. phát ra t nh ng v t b nung nóng t i 1000o C. C. c sóng l c sóng c a tia t ngo i. D. b c và th p th . Cho các tia sau: tia t ngo i, tia h ng ngo S p x p theo th t c n. A. tia t ngo ng ngo i. B. ngo i, tia h ng ngo i. C. ngo i, tia h ng ngo i. D. ngo i, tia X, tia h ng ngo i. Tia X không có ng d A. Ch a b B. Tìm b t khí bên trong các v t b ng kim lo i C. Chi n, ch n D. S i m Phát bi -ghen có kh làm phát quang m t s ch t. không có kh t khí. có tác d ng sinh lý. Khi nói v tia h ng ngo i và tia t ngo i, phát bi c sóng c a tia h ng ngo i l c sóng c a tia t ngo i. Tia h ng ngo i và tia t ngo hi i v i m i kim lo i. M t v t b nung nóng phát ra tia t ngo t không phát ra tia h ng ngo i. Tia h ng ngo i và tia t ngo u làm ion hóa m nh các ch t khí. Trong các lo -ghen, h ng ngo i, t ngo c màu l c, tia có t n s nh nh t là: tia t ngo i. tia h ng ngo i. t c màu l c. t -ghen. https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019
  • 34. 339 K t lu khi nói v quang ph liên t c? Quang ph liên t c c a m t v t không ph thu c vào nhi t và b n ch t c a v t nóng sáng. Quang ph liên t c c a m t v t ph thu c vào b n ch t c a v t nóng sáng. Quang ph liên t c c a m t v t ph thu c c vào nhi và b n ch t c a v t nóng sáng. Quang ph liên t c c a m t v t ph thu c vào nhi c a v t nóng sáng. 3 – B – C – C – D – B – D – C – A – B - D https://m.me/vnGooda GOODA.VN - THU VIỆN SÁCH QUÝ http://sach.gooda.vn/on-luyen-2019