2. AYET
1. De ki: Allaha ve Peygambere itaat edin. Eer y端z
巽evirirlerse 端phe yok ki Allah k但firleri sevmez. ( Al-i 聴mr但n
Suresi, 32.Ayeti )
2. Ey m端'minler! Allah'a ve Ras短l端ne itaat edin. (Kur'an'脹 ve
旦端tlerini) dinlediiniz halde, Peygamberin emirlerinden y端z
巽evirmeyin. (Enfal Suresi, 20. Ayeti)
3 Kim Peygambere itaat ederse, Allaha itaat etmi olur. (Nisa
S短resi, 80. Ayeti)
4. Andolsun ki, Resulullah, sizin i巽in, Allaha ve ahiret g端n端ne
kavumay脹 umanlar ve Allah脹 巽ok zikredenler i巽in g端zel bir
旦rnektir. (Ahzab Suresi, 21. Ayeti)
3. AYET
5. Ey iman edenler! Allaha itaat edin. Peygambere ve sizden
olan ul端lemre (idarecilere) de itaat edin. Eer bir hususta
anlamazl脹a d端erseniz Allaha ve ahirete ger巽ekten
inan脹yorsan脹z onu Allaha ve Res短le g旦t端r端n (onlar脹n
talimat脹na g旦re halledin); bu hem hay脹rl脹, hem de netice
bak脹m脹ndan daha g端zeldir. (Nis但 Suresi, 59. Ayeti)
6. Hay脹r, Rabbine yemin olsun ki, onlar aralar脹nda 巽脹kan
anlamazl脹klarda seni hakem yap脹p, sonra da senin verdiin
h端kme kar脹 i巽lerinde bir burukluk duymadan tam anlam脹yla
teslim olmad脹k巽a iman etmi olmazlar. (Nis但 S短resi, 65. Ayeti)
7. Allah Res短l端n端n emrine ayk脹r脹 davrananlar, kendilerine bir
bel但n脹n 巽arpmas脹ndan, yahut ac脹 bir azab脹n uramas脹ndan
korksunlar. (N短r S短resi, 63. Ayeti)
4. 聴LG聴L聴 HAD聴SLER
1. Cabir b. Abdullah anlat脹yor: Resulullah (sav) bize hutbe
verdi. Allaha hamdetti Onu 旦vd端 ve sonra 旦yle buyurdu:
Muhakkak ki, s旦zlerin en dorusu Allah脹n kitab脹d脹r. Yollar脹n en
iyisi Muhammed (aleyhissal但tu vessel但m)in yoludur. 聴lerin en
k旦t端s端 de dine ayk脹r脹 olarak sonradan 巽脹kar脹lan脹d脹r. (聴mam
Malik, Muvatta III, 310)
2. 聴mam Malike ulat脹脹na g旦re, Hz. Peygamber (aleyhissal但tu
vessel但m) unu s旦ylemitir: Size iki ey b脹rak脹yorum. Bunlara
uyduunuz m端ddetce asla sap脹tmayacaks脹n脹z: Allah脹n Kitab脹
ve Res短l端n端n s端nneti. (聴mam Malik, Muvatta, Kader 3)
5. 聴LG聴L聴 HAD聴SLER
3. 聴rb但d b. S但riye (rad脹yallahu anh) dedi ki: Bir g端n Res短lullah
(aleyhissal但tu vessel但m) bize sabah namaz脹ndan sonra g旦zleri
yaartan, kalpleri h端z端nlendiren son derece dokunakl脹 bir
konuma yapt脹. yle ki dinleyenlerin g旦zleri yala, kalpleri de
heyecanla doldu. Cemaatten biri: Ey Allah脹n Res短l端, sanki bu,
bir veda konumas脹d脹r, bize ne tavsiye ediyorsunuz? dedi.
Bunun 端zerine Allah Rasul端 u tavsiyelerde bulundu:Size,
Allaha kar脹 sorumluluk bilincinde olmay脹, ba脹n脹zda Habeli bir
k旦le olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.
Zira, sizden hayatta kalanlar benden sonra nice ihtilaflar
g旦recek. Sonradan 巽脹kar脹lm脹 asl脹 olmayan eylerden (但det ve
uygulamalardan) uzak durun. 端nk端 sonradan 巽脹kar脹lm脹 her
ey bidattir. Sizden kim bu d旦nemlere ula脹rsa benim
s端nnetime ve doru yola erdirilmi halifelerin s端nnetine
s脹ms脹k脹 sar脹ls脹n. (Tirmiz樽, 聴lim 16) , (Ebu D但vud, S端nnet 5)
6. SNNET NE DEMEKT聴R?
S端nnet nedir?
S旦zl端kte s端nnet; tutulan yol, davran脹, h端k端m, 但det, kanun
gibi anlamlara gelir.
Din樽 bir terim olarak s端nnet, Peygamberimiz Hz.
Muhammedin s旦z, fiil ve takrirleri/onaylar脹d脹r. Kurandan
sonra dinimizin ikinci kayna脹d脹r.
S旦z, haber anlamlar脹na gelen hadis ise s端nnetle e anlaml脹
say脹labilir.
Hadislerin b端t端n端 s端nneti oluturmaktad脹r.
7. S端nnet ka巽a ayr脹l脹r?
S端nnet, 端巽e ayr脹l脹r: S旦zl端 S端nnet, Fiili S端nnet ve Takriri s端nnet
1.S旦zl端 s端nnet: Hz. Peygamberin herhangi bir konuda yapt脹脹
a巽脹klamalard脹r. G但le Rasululah/Allah脹n el巽isi 旦yle dedi. diye
balayan hadisler bu gruba girer. rnein Ramazan hil但lini
g旦r端nce orucu tutun, evval hilalini g旦r端nce orucu yiyin.
(Buhar樽 Savm 11; M端slim S脹y但m 4, 18.); Bir kimse
uyuyarak ya da unutarak namaz脹n脹 ge巽irirse hat脹rlay脹nca k脹ls脹n.
(Ebu Davud Salat 11; Darim樽 Salat 26.) eklindeki hadisler
s旦zl端 s端nnete 旦rnektir.
8. S端nnet ka巽a ayr脹l脹r?
2.Fiil樽 s端nnet: Herhangi bir konuda Hz. Peygamberin
yapt脹klar脹n脹n sahabe taraf脹ndan g旦r端l端p aktar脹ld脹脹 haberlerdir.
Allah脹n el巽isi abdesti 旦yle al脹rd脹. eklinde nakledilen ifade
buna 旦rnek olarak verilebilir. Sahabenin namaz脹n k脹l脹n脹脹 ve
hacc脹n yap脹l脹脹 ile ilgili olarak Hz. Peygamberden naklettikleri u
haberler fiil樽 s端nnete 旦rnektir: Ben nas脹l namaz k脹l脹yorsam siz
de 旦yle k脹l脹n! (Buhar樽 Ezan 18.), Hacla ilgili ibadetlerinizi
benden 旦renin! (Ahmed b. Hanbel, M端sned, III, 318.)
9. S端nnet ka巽a ayr脹l脹r?
3.Takr樽r樽 s端nnet: Hz. Peygamberin, huzurunda sahabe
taraf脹ndan s旦ylenen s旦zler ya da ilenen davran脹lar脹
reddetmeyip susmas脹, onaylamas脹 veya g端zel kar脹lamas脹d脹r.
rnein su bulunmad脹脹 zaman teyemm端mle namaz k脹lan bir
sahabi, namazdan sonra su bulduu h但lde namaz脹 iade
etmemi, Hz. Peygamber de bunu onaylam脹t脹r.
10. PEYGAMBER聴M聴Z聴N SNNET聴NE
UYMANIN NEM聴
Her eyden 旦nce s端nnet, Peygamberimizin takip ettii yoldur.
Peygamberimizin 聴slam脹 yaay脹 ve uygulay脹 bi巽imidir ve hayat
tarz脹d脹r.
Baka bir ifadeyle s端nnetin i巽erii 旦yledir: Peygamberimiz,
聴slam脹 nas脹l anlam脹, nas脹l yaam脹t脹r, ve yan脹ndaki sahabilerine
nas脹l anlatm脹t脹r? Kuran-脹 nas脹l okumu, nas脹l hayata
ge巽irmitir? Nas脹l namaz k脹lm脹, nas脹l oru巽 tutmu, nas脹l zek但t
vermitir? Nas脹l dua etmi, Allah脹 nas脹l zikretmi, Ona nas脹l
端kretmitir? Rasul端llah Efendimiz nas脹l konumu, neleri
konumu, nerede susmu? Nas脹l yemek yemi, nas脹l su i巽mi,
nas脹l oturmu, nas脹l yatm脹, nas脹l kalkm脹? 聴nsanlarla ilikileri
nas脹l olmu, d端nyay脹 nas脹l g旦rm端, nas脹l deerlendirmitir? 聴te
bunlara benzer sorular脹n cevab脹d脹r s端nnetin i巽erii
11. PEYGAMBER聴M聴Z聴N SNNET聴NE
UYMANIN NEM聴
Demek ki, s端nnet, bizim bir M端sl端man olarak nas脹l
yaayaca脹m脹z脹 g旦steren bir pusulad脹r, bir haritad脹r, bir
k脹lavuzdur, bir yol g旦stericidir, bir rehberdir. Bunun i巽in s端nnet
bilinmeden yola 巽脹k脹lmaz.
Bizler peygamberimizin s端nnetini bilmez ve uygulamazsak
bakalar脹n脹n uydurduu 但det ve uygulamalar hayat脹m脹za girer
ve bidatlerin esiri oluruz.
B聴DAT, s端nnetin terk edilip, onun yerine konan 聴slama ayk脹r脹
davran脹lar, al脹kanl脹klar, kurallar ve ilerdir. Peygamberimiz
bidat hakk脹nda da 旦yle buyuruyor: Her bidat dalalettir,
sapk脹nl脹kt脹r. Her dalalet ve sapk脹nl脹k da cehennem ateindedir.
(M端slim Cuma 43) Yani, 聴slam tamamlanm脹t脹r ve hi巽bir
eksiklii kalmam脹t脹r, b端t端n kurallar脹 da Peygamberimiz
taraf脹ndan tespit edilmitir.
12. PEYGAMBER聴M聴Z聴N SNNET聴NE
UYMANIN NEM聴
聴slam脹 ve s端nneti eksik ve noksan g旦rerek, 聴slama yeni eyler
eklemek, bidatlar katmak dalalettir ve sapk脹nl脹kt脹r.
Bu a巽脹dan O eskidenmi, Hangi 巽ada ya脹yoruz?, imdi
medeni olmak laz脹m, Uygarca yaamak gerek gibi
bahanelerle ve ileri s端r端len gerek巽elerle s端nnetin modas脹n脹n
ge巽tiini s旦yleyip durmak, dinin ikinci kayna脹na dil
uzatmaktan baka bir ey deildir.
B旦ylece, yemek i巽mek bata olmak 端zere b端t端n
davran脹lar脹m脹z脹 s端nnete g旦re yaparsak, Peygamberimizin nas脹l
ilediini 旦rendikten sonra uygularsak, g端nl端k hayat脹m脹z脹n
tamam脹 ibadet haline gelir, yirmi d旦rt saat devaml脹 ibadet
yapm脹 oluruz.
13. PEYGAMBER聴M聴Z聴N SNNET聴NE
UYMANIN NEM聴
S端nnet denince sadece Peygamberimizin yapt脹klar脹 gelmemeli.
S端nnetin kayna脹 端巽t端r:
Peygamberimizin SZLER聴, F聴聴L聴 ve HAL聴
S旦zleri; Peygamberimizin 巽eitli maksat ve vesilelerle s旦yledii
s旦zleridir.
Fiili; Peygamberimizin yapt脹klar脹, ileri, iledikleri, hareketleri
ve uygulamalar脹d脹r.
Hali ise; Peygamberimizin tutumu, davran脹 bi巽imleri, yaant脹s脹
ve insani halleridir.
14. AYET
Kuran da Allah脹n sevgisini Peygamberimize uymaya bal脹yor
ve diyor ki:
De ki, Eer Allah脹 seviyorsan脹z, bana uyun ki, Allah da sizi
sevsin ve g端nahlar脹n脹z脹 ba脹las脹n. Allah 巽ok ba脹lay脹c脹 ve 巽ok
merhamet edicidir. (Al-i 聴mran suresi 31.ayet)