1. ÇORUM ADININ OLUŞUMUÇORUM ADININ OLUŞUMU
Evliya Çelebiye göre ise kentin adının ÇǰܳEvliya Çelebiye göre ise kentin adının Çǰܳ
ve Çevri-Rum deyişlerinin değişmesive Çevri-Rum deyişlerinin değişmesi
sonucudur.sonucudur.
Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi sonrası,Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi sonrası,
Türkmen boylarının Çǰܳ ve yöresini otlakTürkmen boylarının Çǰܳ ve yöresini otlak
ve yayla olarak kullanmıştır.ve yayla olarak kullanmıştır.
Yerli halkın (genelde Hıristiyan'dır) göçeYerli halkın (genelde Hıristiyan'dır) göçe
zorlanmış olması Evliya Çelebiyi bir bakımazorlanmış olması Evliya Çelebiyi bir bakıma
haklı çıkarır gibi olmaktadır.haklı çıkarır gibi olmaktadır.
Çǰܳ'a yarleşen Türkmen boylarının enÇǰܳ'a yarleşen Türkmen boylarının en
önemli işlevlerinden birisi 1. ve 2.haçlıönemli işlevlerinden birisi 1. ve 2.haçlı
seferlerine karşı koymaları ve haçlıseferlerine karşı koymaları ve haçlı
ordularını hırpalamış olmalarıdır.ordularını hırpalamış olmalarıdır.
3. ÇORUM TARİHİÇORUM TARİHİ
Çǰܳ ili Karadeniz bölgesinin İçÇǰܳ ili Karadeniz bölgesinin İç
Anadolu'ya açılan kapısıdır.Anadolu'ya açılan kapısıdır.
Beşbin yıllık tarihi geçmişe sahiptir.Beşbin yıllık tarihi geçmişe sahiptir.
Hititlerin başkentiHititlerin başkenti HattuşaHattuşa BoğazkaleBoğazkale
ilçesindedir.ilçesindedir.
Alaca ilçesiAlaca ilçesi AlacahöyükAlacahöyük ve Ortaköyve Ortaköy
ilçesindekiilçesindeki ŞapinuvaŞapinuva'da Hitit'da Hitit
medeniyetinin çok değerli kalıntılarımedeniyetinin çok değerli kalıntıları
vardırvardır
Çǰܳ tarihi varlığı yanında eşsizÇǰܳ tarihi varlığı yanında eşsiz
doğa güzelliklerine sahiptir.doğa güzelliklerine sahiptir.
7. BO AZKÖYĞBO AZKÖYĞ
(HATTU A )Ş Ş(HATTU A )Ş Ş
Çǰܳ İli, Boğazkale İlçesindedir.Çǰܳ İli, Boğazkale İlçesindedir.
M.Ö. 4000den itibaren aralıksız iskanM.Ö. 4000den itibaren aralıksız iskan
edildiği görülür.edildiği görülür.
Eski Tunç kültürünü yaşamış Asur TicaretEski Tunç kültürünü yaşamış Asur Ticaret
Kolonileri ÇağındaKolonileri Çağında Hattuşaş KARUMHattuşaş KARUM adıylaadıyla
koloni merkezi olmuştur.koloni merkezi olmuştur.
Asıl ve en büyük iskanıAsıl ve en büyük iskanı HititlerdeHititlerde başlar.başlar.
Bu devletin başkentidir.Bu devletin başkentidir.
Hitit şehri aşağı ve yukarı şehir diye ikiyeHitit şehri aşağı ve yukarı şehir diye ikiye
ayrılır.ayrılır.
8. BO AZKÖYĞBO AZKÖYĞ
(HATTU A )Ş Ş(HATTU A )Ş Ş Şehrin etrafı doğal yükseltiler dışındaki yerliŞehrin etrafı doğal yükseltiler dışındaki yerli
toprak setlerle yükseltilmiştir.toprak setlerle yükseltilmiştir.
Bunların üzerine 6 mt. yükseklikte ve 5 mt.Bunların üzerine 6 mt. yükseklikte ve 5 mt.
genişlikte sandık tipi taşlarla çevrilmiş,taşgenişlikte sandık tipi taşlarla çevrilmiş,taş
surlar üzerinde 8 mt. Olduğu sanılan kerpiçsurlar üzerinde 8 mt. Olduğu sanılan kerpiç
sur duvarları zaman içinde yok olmuştur.sur duvarları zaman içinde yok olmuştur.
Şimdi mevcut olan taş sur kısımları bazıŞimdi mevcut olan taş sur kısımları bazı
bölümlerinde çift surla takviye edilmiştir.bölümlerinde çift surla takviye edilmiştir.
Rıhtım denilen taş döşemelerle de takviyeRıhtım denilen taş döşemelerle de takviye
edilen yerler vardır.edilen yerler vardır.
Anıtsal kuleleri yıkılmış olup, bu kulelereAnıtsal kuleleri yıkılmış olup, bu kulelere
çıkan merdiven yerleri halen mevcuttur.çıkan merdiven yerleri halen mevcuttur.
16. ALACAHÖYÜK (Arinna)ALACAHÖYÜK (Arinna)
Höyük alanı tasviye edilip, kum ve kille düzeltildiktenHöyük alanı tasviye edilip, kum ve kille düzeltildikten
sonra yerleşim alanı olarak kullanılmaya başlamıştır.sonra yerleşim alanı olarak kullanılmaya başlamıştır.
En eski kültür katı Kalkolitik (5000-3000),En eski kültür katı Kalkolitik (5000-3000),
Eski Tunç (3000-2000)Eski Tunç (3000-2000)
Hitit Katı (2000-1200),Hitit Katı (2000-1200),
Frig Kültür katı (1200-700) bundan sonra Helenistik,Frig Kültür katı (1200-700) bundan sonra Helenistik,
Roma,Bizans ve Selçuklu iskanları bulunmaktadır.Roma,Bizans ve Selçuklu iskanları bulunmaktadır.
Eski Tunç Devrine tarihlenen 13 tane Kral mezarı,Eski Tunç Devrine tarihlenen 13 tane Kral mezarı,
Eski Tunç 11. veya Eski Tunç 111.ün başlarınaEski Tunç 11. veya Eski Tunç 111.ün başlarına
tarihlendirilmektedir.tarihlendirilmektedir.
Bu mezarlardan saf altından yapılmış kupalar,Bu mezarlardan saf altından yapılmış kupalar,
ibrikler, süs eşyaları, taş, kemer, elbise süslemeleriibrikler, süs eşyaları, taş, kemer, elbise süslemeleri
meteor, demirden yapılmış hançer, Tunç üzerinemeteor, demirden yapılmış hançer, Tunç üzerine
gümüş veya elektron kakmalı boğa ve geyik figürleri,gümüş veya elektron kakmalı boğa ve geyik figürleri,
idoller ve güneş kursları çıkarılmıştır.idoller ve güneş kursları çıkarılmıştır.
23. LAÇİN KAPILIKAYA ANITSALLAÇİN KAPILIKAYA ANITSAL
KAYA MEZARIKAYA MEZARI
Komutan İKEZİOS' a ait Helenistik dönem kayaKomutan İKEZİOS' a ait Helenistik dönem kaya
mezarı vardır.mezarı vardır.
M.Ö II. yy 'a tarihlenmektedir.M.Ö II. yy 'a tarihlenmektedir.
Çay seviyesinden 65 m yükseklikteki kaya mezarınınÇay seviyesinden 65 m yükseklikteki kaya mezarının
yamuk biçimli bir podyum zemini vardır.yamuk biçimli bir podyum zemini vardır.
Bu podyumdan 8 basamaklı merdivenle ikinciBu podyumdan 8 basamaklı merdivenle ikinci
platforma oradan da 12 basamaklı merdivenle mezarplatforma oradan da 12 basamaklı merdivenle mezar
mezar önündeki podyuma geçilmektedir.mezar önündeki podyuma geçilmektedir.
Mezar kapısı üzerine" İKEZİOS " yazısıMezar kapısı üzerine" İKEZİOS " yazısı
okunmaktadır.okunmaktadır.
Mezar odası kare planlı olup, girişin sağ ve solundaMezar odası kare planlı olup, girişin sağ ve solunda
niş şeklinde oyulmuş ölü şekilleri vardır.niş şeklinde oyulmuş ölü şekilleri vardır.
27. KAPLICALARIKAPLICALARI
Hamamlıçay Köy Kaplıcası:Hamamlıçay Köy Kaplıcası:
Bayanlara ve erkeklere ayrı ayrıBayanlara ve erkeklere ayrı ayrı
yüzme havuzu mevcuttur.yüzme havuzu mevcuttur.
10 adet özel kabin vardır.10 adet özel kabin vardır.
Suyu 42 derece sıcaklıkta olup,Suyu 42 derece sıcaklıkta olup,
Romatizmal hastalıklar,Romatizmal hastalıklar,
cilt hastalıkları ve böbrekcilt hastalıkları ve böbrek
taşlarının düşürülmesine iyitaşlarının düşürülmesine iyi
gelmektedir.gelmektedir.
30. ÇORUM LEBLEBİSİÇORUM LEBLEBİSİ
Üne kavuştukça bölgedeki nohut miktarıÜne kavuştukça bölgedeki nohut miktarı
yetersiz kalmıştır.yetersiz kalmıştır.
Diğer bölgelerden de nohut getirilmiş, fakatDiğer bölgelerden de nohut getirilmiş, fakat
Çǰܳ leblebisi ne iriliğinden taviz vermişÇǰܳ leblebisi ne iriliğinden taviz vermiş
ne de o kazandığı ününden.ne de o kazandığı ününden.
Şimdiler de odun ateşinin yerini özel gazlıŞimdiler de odun ateşinin yerini özel gazlı
ocakların aldığı leblebi kavurma makinalarıocakların aldığı leblebi kavurma makinaları
da kullanılsa da yine de ona verilen sevgi veda kullanılsa da yine de ona verilen sevgi ve
emek, tadından bir şey kaybettirmemiştiremek, tadından bir şey kaybettirmemiştir
Çǰܳ leblebisine.Çǰܳ leblebisine.
Ama halen eskisi gibi odun ateşinde imalAma halen eskisi gibi odun ateşinde imal
edilen leblebilerin sayısı da daha fazladır.edilen leblebilerin sayısı da daha fazladır.
