Os Invertebrados. Agrupamento
- 2. ո鰿ٱѱ Invertebrados O Reino Animal podémolo dividir en Vertebrados Cuestións: 1. Que caracteriza ós animais respecto do resto de seres vivos? 2. Que diferenza os animais Invertebrados dos Vertebrados? 3. Pon exemplos de Invertebrados que coñezas. 4. Observa as imaxes da seguinte diapositiva e indica que animais son invertebrados e cales vertebrados.
- 3. 1 3 2 4 5
- 4. 1. QUE CARACTERIZA AOS ANIMAIS 1.1. COMO SON OS ANIMAIS Gran variedade de formas e tamaños, estruturas e comportamento que lles permiten colonizar tódolos medios. Como é o seu Son eucariotas e pluricelulares corpo Acadan un alto grao de complexidade: teñen complexidade órganos e incluso, aparellos e sistemas para desempeñar as súas funcións vitais. Teñen simetría: o seu corpo pódese dividir en simetría varias partes iguais ou só en dúas partes.
- 5. Nutrición: Todos heterótrofos. Poden ser: Nutrición heterótrofos herbívoros, carnívoros ou omnívoros. Ex. 1 e 2 p.79 Relación: A maioría poden desprazarse. Relación Ficha: Cefalización Tenden a Cefalización: o S.N. e os Cefalización sentidos concéntrase na cabeza. Funcións vitais dos Reprodución: Reprodución animais A maioría unisexuais (machos Maioritariamente sexual, sexual En canto o e femias), pero algúns poden algún ten tamén asexual desenvolvemento do ser hermafroditas (individuo (p.e. estrelas de mar, embrión poden ser: con órganos masculinos e platelmintos...) femininos;p.e: caracois. Vivíparos: Ovíparos: poñen Ovovivíparos: Paren crías ovos. P.e. as teñen ovos que vivas. P.e. a aves. quedan no maioría dos mamíferos. interior da nai. P.e. en moitas quenllas e outros
- 6. 1. QUE CARACTERIZA AOS ANIMAIS 1.2. PRINCIPAIS GRUPOS ANIMAIS Como xa dixemos os animais pódense clasificar en dous grandes grupos: os Invertebrados e os Vertebrados. Vertebrados Invertebrados: carecen de columna vertebral e esqueleto interno. Poden ou non ter simetría. Vertebrados:posúen columna vertebral, esqueleto interno e simetría bilateral. Esta división é útil organizativamente, pero non ten sentido biolóxico, xa que todos os Vertebrados proceden dun antecesor común, pero iso non sucede nos Invertebrados. Ficha: Árbore evolutivo dos Animais Ficha I Reforzo
- 7. 1. AS ESPONXAS, OS PÓLIPOS E AS MEDUSAS Son animais moi sinxelos na súa estrutura. Son acuáticos. A maioría son inmóbiles, e por iso, moitos foron considerados na antigüedade plantas. Esponxa Pólipos e medusas
- 8. 2.1. AS ESPONXAS A maioría son mariñas. Viven fixas a rochas en augas pouco profundas. Son filtradores: aliméntanse dos seres vivos microscópicos que hai na auga. A súa armazón utilízase dende sempre para usos de hixiene persoal. Como é o seu corpo: - As paredes do seu corpo está perforadas de poros. - Posúen unha cavidade interna. - Esta cavidade desemboca ao exterior a tarvés dunha abertura superior. - O seu corpo sosténse grazas a pequenas espiñas. Ex.1 p.81
- 9. 2.1. AS ESPONXAS Ex.2 p.81 Como se alimentan: a auga con partículas de alimento en suspensión entra polos poros cara a cavidade interna e é expulsada pola abertura superior. Como se reproducen: Teñen reprodución sexual (producen células sexuais) e tamén poden reproducirse asexualmente a partir de anacos do seu corpo.
- 10. 2.2. OS PÓLIPOS E AS MEDUSAS Teñen forma de saco. A maioría son mariños e ou viven flotando na auga (medusas) ou fixos no sustrato (pólipos). Como é o seu corpo: - Teñen unha cavidade interna que actúa como estómago e que comunica co exterior mediante un orificio rodeado de tentáculos que fai as veces de boca e ano. - Presentan dúas formas corporais: + Forma pólipo: Viven fixos e a boca sitúase na parte superior. Son as hidras, anémonas, corais... + Forma medusa: Flotan nauaga e a súa boca sitúase na parte inferior. - Tanto pólipos como medusas posúen nos seus tentáculos unha células especiais que conteñen veleno e un filamento enrolado.
- 12. 2.2. OS PÓLIPOS E AS MEDUSAS Como se alimentan: Os pólipos e medusas cazan. Cando unha presa achégase demasiado a un tentáculo do animal, as células especiais disparan o seu filamento, a xeito dun resorte, e inxectan o veleno na presa. Esta substancia paraliza ou mata a vitima permitindo que os tentáculos do animal poidan introducila pola boca cara a cavidade interna e alí dixerila. Os restos da dixestión son expulsados polo mesmo orificio que agora actúa como ano. Como se reproducen: Posúen reprodución sexual e asexual ( a partir de nacos do seu corpo: característico nos pólipos) dependendo da especie.
- 13. Asexual Sexual Ex.4 p.81/ Ex.9 p.94 Ficha II Reforzo Cuestión: É verdade que as medusas “pican”?
- 14. 3. OS VERMES Animais de corpo alongado e brando. Sen esqueleto. O termo “vermes” inclúe varios grupos de Invertebrados: - Vermes parasitos planos e cilíndricos. - Ѿñdz ou lombrigas. 3.1 e 3.2 Vermes parasitos: Hainos co corpo plano ou co corpo cilíndrico. Producen distintos tipos de enfermidades. Dentro dos planos o máis importante é a tenia. tenia Dentro dos cilíndricos destacan as lombrigas intestinais
- 15. 3. OS VERMES Como é unha tenia? - Ten entre 2 a 8 m de lonxitude. - Posúe cabeza provista de ganchos e ventosas para suxeitarse ás paredes do intestino. - O resto do corpo está formado por aneis aplanados. - Carece de aparello dixestivo xa que se alimenta, absorbendo a través da súa pel, das substancias intestinais das persoas que parasita. - Transmítese o comer carne de porco ou de vaca contaminada. - A persoa afectada sinte un apetito insaciable e trastornos dixestivos.
- 17. Lombrigas intestinais: vermes parasitos cilíndricos:
- 18. 3. OS VERMES 3.3. Ѿñdz ou lombrigas Teñen boca e ano. Posúen un corpo dividido en segmentos iguais (aneis). aneis En cada anel repítense algúns órganos. P.e.: os excretores, os nervios... A maioría son acuáticos (p.e. Nereis), pero o máis coñecido é a lombriga de terra ou miñoca. Tamén pertencen a este grupo as sambesugas. Como é unha miñoca? - Ten corpo brando e alongado. - En cada anel posúe uns peliños que usa para desprazarse. - É hermafrodita (nunca é a vez macho e femia). - Ten respiración cutánea: o osíxeno penetra a través da súa pel que ten que estar sempre humida. - Coa súa actividade airean e enriquecen o solo, polo que son beneficiosas para a agricultura.
- 19. Ѿñdz
- 20. 3. OS VERMES 3.3. Ѿñdz ou lombrigas) Cuestión: 1. As miñocas nunca se expoñen a acción directa do Sol. A que pensas que é debido? Ex.1 e 2 p.83 Ex.3 p.94 Ficha III Reforzo
- 21. 4. OS MOLUSCOS Hainos acuáticos e terrestres. A maioría posúen unha cuncha que os protexe. En case todos o seu corpo podémolo dividir en tres partes: cabeza, pé e masa visceral. visceral A cabeza posúe os órganos sensoriais. A masa visceral contén os órganos internos (vísceras). O pé é musculoso e ten distintas formas segundo o tipo de molusco. Pode servir para desprazarse, para escavar, para atrapar as presas... Ex.1 p.84 Principais tipos de moluscos: Gasterópodos: caracois, lesmas... Bivalvos: ameixas, mexillóns, ostras... Bivalvos Cefalópodos: polbos, luras (calamares), xibias.... Cefalópodos
- 22. 4. OS MOLUSCOS 4.1. Gasterópodos A maioría teñen unha cuncha externa enrolada en espiral. Posúen un pé musculoso grande que empregan para desprazarse. Teñen cabeza con órganos sensoriais desenvolvidos. Hainos terrestres e respiran por pulmóns; e hainos acuáticos que respiran por branquias. A maioría son herbívoros. Son exemplos: os caracois, as lesmas, as minchas, as lapas...
- 23. 4. OS MOLUSCOS 4.2. Bivalvos Posúen unha cuncha formada por dúas partes chamadas valvas que o animal pode pechar. O pé, con forma de cuña, sérvelles para desprazarse e excavar. Sen cabeza. Son acuáticos e respiran por branquias. Son filtradores: aliméntanse dos seres microscópicos que hai na auga. Son exemplos os mexillóns, as ameixas, os berberechos... Ex. 3 p.84
- 24. 4. OS MOLUSCOS 4.3. Cefalópodos A maioría non teñen cuncha ou posúen unha pequena cuncha interna chamada pluma. (Excepción: Nautilius) O pé está transformado en tentáculos cos que atrapan as presas. Cabeza ben diferenciada e órganos sensoriais moi desenvolvidos, sobre todo a vista. Na boca teñen bico de loro. Son acuáticos e respiran por branquias. Son carnívoros e cazadores. Ex.4 p.94 Ficha IV e V Reforzo
- 25. Pico de loro CEFALÓPODOS NAUTILUS LURA
- 26. 5. OS ARTRÓPODOS Posúen unha coiraza ríxida externa, e dicir, un esqueleto externo. Este esqueleto externo ríxido posúe apéndices articulados (patas, mandíbulas, antenas...) para permitir os movementos destes animais. Son o grupo máis numeroso e variado do Reino Animal. 5.1. Como son os Artrópodos? Como é o seu corpo: O corpo dos artrópodos está dividido en segmentos e pode ter tres formas: - Dividido en cabeza, torax e abdome. P.e.: unha abella. - Dividido en cefalotorax (fusión da cabeza e o torax) e abdome. P.e: unha gamba ou un langostino. - Dividido en cabeza e tronco. P.e: un cempés.
- 27. 5. OS ARTRÓPODOS 5.1. Como son os Artrópodos?
- 28. 5. OS ARTRÓPODOS 5.1. Como son os Artrópodos? Os Ollos dos Artrópodos: Unha das características máis chamativa dos artrópodos é que poden posuír dous tipos de ollos: - Ollos simples: lentes sinxelas coas que distinguen a luz e imaxes pouco definidas. - Ollos compostos: formados por miles de lentes. Obteñen con eles unha visión precisa, en especial de obxectos en movemento.
- 29. 5. OS ARTRÓPODOS 5.1. Como son os Artrópodos? A respiración: - Os acuáticos respiran por branquias, p.e. os crustáceos como os cangrexos, os langostinos ou a centola. - Os terrestres respiran mediante tráqueas, que son uns tubos internos ramificados que levan o aire dende o exterior ata as células internas do animal.
- 30. 5. OS ARTRÓPODOS 5.1. Como son os Artrópodos? A Reprodución: - É sexual. - Son animais ovíparos. - Presentan no seu desenvolvemento un conxunto de modificacións que sofren algunhas especies (non é exclusiva dos artrópodos) dende que nacen ata que chegan a adultos reprodutores.
- 31. 6. OS DISTINTOS GRUPOS DE ARTRÓPODOS 6.1. Arácnidos Son arañas, escorpións e ácaros. Poden posuír veleno. A maioría son terrestres e carnívoros. O seu corpo divídese en cefalotorax e abdome. No abdome: - As arañas teñen as glándulas da tea. - Os escorpións teñen un aguillón con veleno. Teñen catro pares de patas. Teñen ollos simples.
- 32. 6. OS DISTINTOS GRUPOS DE ARTRÓPODOS 6.1. Arácnidos
- 33. 6. OS DISTINTOS GRUPOS DE ARTRÓPODOS 6.2. Crustáceos Son os cangrexos, gambas, lubrigantes... A maioría son mariños e carnívoros. Teñen o corpo dividido en cefalotorax e abdome. O seu esqueleto externo é duro. Teñen antenas e dez ou máis patas, algunha a xeito de pinza. Posúen ollos compostos.
- 34. 6. OS DISTINTOS GRUPOS DE ARTRÓPODOS 6.3. Miriápodos Son os milpés e cempés Son terrestres e carnívoros. O seu corpo está dividido en cabeza e tronco (con moitos aneis). Un par de antenas e un ou dous pares de patas por anel. Algúns son velenosos p.e.: escolopendras. Posúen ollos simples.
- 35. 6. OS DISTINTOS GRUPOS DE ARTRÓPODOS 6.4. Insectos Son as abellas, as avespas, as moscas, os saltóns, os escaravellos.... A maioría son terrestres. Poden ser herbívoros, carnívoros, carroñeiros ou parasitos. Teñen o corpo dividido en cabeza, torax e abdome. Posúen un par de antenas, tres pares de patas, e moitos, un par de ás. Teñen un par de ollos compostos e un número variable de ollos simples. Son os animais máis abundantes do planeta polas súas características ventaxosas: poden voar, comen pouco e reprodúcense rápidamente. Ex.1 e 4 p.89 Ex. 5, 8 e 10 p.94 Ficha VI Reforzo.
- 36. 6. OS DISTINTOS GRUPOS DE ARTRÓPODOS
- 37. 7. OS EQUINODERMOS Son mariños. Algúns viven fixos e outros desprázanse lentamente. Teñen un corpo segmentado con formas diferentes: - Forma globosa: ourizos de mar. - Forma estrelada: estrelas de mar. Non posúen cabeza. Baixo a capa superficial presentan un esqueleto externo dividido en placas e provisto de espiñas. Son ovíparos. A reprodución é sexual, pero algúns, como as estrelas, teñen tamén reprodución asexual por fragmentación ( a partir de anacos do seu corpo). Ficha VII (só apartado B)
- 38. 7. OS EQUINODERMOS Ex.1 p.90
- 41. Bibliografía: Barrio Gómez de Agüero, Jorge et al. 2002. “Ciencias da Natureza”. Oxford Educación. Madrid. Zubiaurre Cortés, Sabino et al. 2011. “Ciencias da Natureza”. Grupo Anaya. Madrid. Webgrafía: www.amarisco.com angustias-blogdequinto.blogspot.com animales--asombrosos.blogspot.com www.asturnatura.com www.aula2005.com benitobios.blogspot.com bioagus.wordpress.com biologiadetodos.blogspot.com www.biologia.edu.ar biologialab.blogspot.com buceantes.blogspot.com www.cabodegata.net cienciasnaturales2oja.blogspot.com cmaps.cmappers.net cuadernodecienciasnaturales.blogspot.com www.dpd.cdc.gov dsantaclarabiologia.galeon.com