3. XIV. Yüzyıl Başında Yakındoğu ve
Avrupa
• Bölgede yer alan başlıca devletler; İlhanlılar, Altın
orda,Memluklar, Bizans'tır.
İlhanlılar ( 1256-1336)
• Hülagü Han tarafından kurulmuş,İran,Irak,Azerbaycan'a
egemen olmuştur.Hülagü döneminde Anadolu Moğol
hakimiyetine girmiş ve bağımlı olmuştur.
• Suriye ve Filistin’i alan ilhanlılar Mısır'a doğru yürürken
Ayn-ı Calud savaşında 1261 ve 1277 Elbistan
savaşlarında Memluklar tarafından yenilgiye
uğratılmıştır.
• Gazan Mahmut Han zamanında İslamiyeti kabul
etmişlerdir.Memluk ve Altın orda devletleriyle
mücadeleleri devleti zayıflatmıştır.
3
4. Altınorda Devleti ( 1241-1502)
Batu Han tarafından kuruldu.
İslamiyet Berke han zamanında yayılmış,
Özbek Han zamanında resmiyet kazan-
mıştır.
Timurla yapılan mücadele kaybedilmiştir.
Altınorda devletinin Timur'a yenilerek za-
yıflaması Rusların işine yaramış,Ruslar gi-
derek güçlenerek topraklarını genişletme-
ye başlamışlardır.
4
8. Memluklar (1250-1517)
• Ayberk tarafından tarafından Mısır'da kuruldu.
• Baybars zamanında Mustansır Mısır da Halife
ilan edilmiştir.Amaç bütün İslam dünyasını
Memluklar etrafında toplamaktır.
• Memluklar, Moğollar ve Haçlılarla mücadele
etmişlerdir. Osmanlılar tarafından yıkıldılar.
(1516 Mercidabık ve 1517 Ridaniye)
• XIV.yy başlarında Yakındoğu'nun en güçlü
devletiydiler.
8
9. Bizans Devleti (395-1453)
XIV.yy başlarında topraklarının büyük bölümünü
kaybetmiş durumdaydı.
İmparatorluğun ticari gelirleri Venedik ve
Ceneviz'in eline geçmişti.
Ordu ve donanma gücü zayıflamış, Anadolu ve
Balkanlarda yerel vali niteliğindeki komutanlar
(Tekfur) merkezi gücü dinlemiyorlardı.
Ayrıca sistemli bir veraset istemi olmadığından
güçlü olan komutanlar yönetimi ele geçirebiliyordu.
9
11. Anadolu'nun Siyasi Durumu
• XVI.yy. başlarında Anadolu'da şu devletler
bulunmaktaydı;
• İlhanlılar : Orta ve Doğu Anadolu'da Anadolu
• Selçuklu Devleti : Moğollara bağımlı yaşıyorlardı.(1308)
• Trabzon Rum İmparatorluğu (Karadeniz Bölgesi)
• 1243 Kösedağ Savaşından sonra ( İlhanlı-Anadolu
Selçuklu Dev.arasında) özellikle uç bölgelerde Anadolu
Selçuklu beylikleri kurulmuştu.
• Anadolu siyasi yönden parçalanmıştı.
11
13. Beyliğin Kısa Zamanda Büyümesinin
Nedenleri
Kurulduğu bölgenin coğrafi yönden önemli
oluşu,
Gaza ve cihat anlayışı
Ahilerin destek vermesi
Padişahların zeki ve yetenekli olması
Balkanların siyasi birlikten yoksun olması
Avrupa’da süren 100 yıl savaşları
Bizans Devletinin taht kavgaları yaşaması
Tımar (Dirlik) sisteminin uygulanması
Nüfus ve iskan siyaseti izlenmesi
13
Devşirme sisteminin uygulanması
14. II.MEHMET
(1451-145)
II.MURAT
(1421-1451) OSMAN BEY
(1299-1326)
KURULUŞ
ÇELEBİ DEVRİ ORHAN BEY
MEHMET
(1413-1421)
PADİŞAHL (1326-1359)
ARI
MURAT
FETRET HÜDAVENDİ
DEVRİ GAR
(1402-1413)
(1359-1389)
YILDIRIM
BAYEZIT
(1389-1402)
14
15. G ü n d ü z A lp
Dündar BEY E rtu ğ ru l G a z i
G ündüz BEY E rtu ğ ru l B E Y O sm an G A Zİ
15
18. Osman Bey Dönemi 1299-1326
Bizanslılardan Karacahisar, Bilecik, Yarhisar,
İnegöl ve Yenişehir’i aldı.
1302 Koyunhisar Savaşında Bizans Tekfurlarını
mağlup etmiştir.
İlk Osmanlı parası basıldı.
Bursa kuşatıldı ancak alınamadı.
Orhan Bey Dönemi 1326-1362
Bursa fethedildi ve başkent yapıldı.
Bizansın iç karışıklıklarından yararlanarak
1353’te Çimpe Kalesi alındı.
Edirne’ye kadar olan topraklar ele geçirildi.
Teşkilatlanma (Sınırların Genişlemesi)
İlk divan örgütü kuruldu.
Yaya ve müsellem ordusu oluşturuldu.
İznik’te ilk medrese açıldı.
21. I. Murat Hüdavendigar 1362-1389
Anadolu’daki Faaliyetler
• Ankara Karamanoğullarından geri alındı.
• Oğlu Yıldırım Bayezıd'ı Germiyan Beyi'nin kızıyla evlendirerek onlardan
Kütahya, Tavşanlı, Simav ve dolayları çeyiz olarak alındı.
• Hamitoğullarından Eğridir ve çevresi satın alındı.
• Karaman Beyi Alaeddin Ali Beyle kızını evlendirerek dostluk kurmaya
çalıştı.
Rumeli'deki Faaliyetler
• 1362 Edirne fethedildi ve başkent yapıldı. Edirne'nin Fethinin Önemi: Sırp
ve Bulgarların Bizans'la bağlantısı kesildi.
• 1364’te Edirne'nin alınmasına karşı Haçlılarla Sırpsındığı Savaşı yapıldı.
Boşnak,Sırp,Macar,Eflak ve Boğdan kuvvetleri mağlup edildi.
• 1371 Çirmen Savaşı ile Makedonya fethedilmiştir.
• 1389 I. Kosova Savaşında Haçlı ordusu mağlup edildi. Balkan
topraklarının güvenliği sağlandı.
Teşkilatlanma
• İlk hazine oluşturuldu.
• Rumeli beylerbeyliği kuruldu.
• İkta sistemi uygulanmaya başladı.
• Pençik sistemi (savaşlarda elde edilen esirlerin beşte biri askere alınırdı.)
uygulanmaya başladı. 21
• Kazaskerlik kurumu oluşturuldu.
26. Yıldırım Beyazıt Dönemi ( 1389-1402)
İstanbul kuşatma altına alınınca Avrupa’da Haçlı ordusu
hazırlandı.
1396 Niğbolu Savaşında Haçlı Ordusu mağlup edildi. Bu
zaferden sonra Bulgaristan tamamen Türk topraklarına katıldı.
İstanbul’u tekrar kuşattı ama Timur tehlikesinden dolayı
kuşatmayı kaldırdı. Anadolu Hisarını yaptı.
Anadolu’daki Faaliyetler
Batı Anadolu'daki beyliklerden Germiyan, Aydın,Saruhan,
Menteşe ve Hamitoğullarına son verildi.
Kadı Burhanettin Beyliği (Eretna devleti) ile yapılan KIRKDİLİM
savaşında Osmanlı kuvvetleri yenildi. Şehzade Ertuğrul şehit
oldu. Kadı Burhaneddin'in Akkoyunlu Devletiyle yaptığı savaşta
ölmesi üzerine bu beyliğin toprakları da Osmanlılara katıldı.
1401 yılında Karamanoğullarına son verildi.Dulkadir oğulları
Beyliği Osmanlılara bağlandı.
26
28. 1396 Niğbolu Savaşından sonra Esir edilen ve
1396 Niğbolu Savaşından sonra Esir edilen ve
fidye karşılığı serbest bırakıldık-tan sonra
fidye karşılığı serbest bırakıldık-tan sonra
padişaha karşı bir daha savaşmamaya yemin
padişaha karşı bir daha savaşmamaya yemin
eden
eden Avrupalı asilzadeler ve şövalyelere
Avrupalı asilzadeler ve şövalyelere
Yıldırım Bayezid şöyle diyordu:
Yıldırım Bayezid şöylediyordu
diyordu:
diyordu
"Ettiğiniz yeminleri size iade ediyorum. Gidiniz,
"Ettiğiniz yeminleri size iade ediyorum. Gidiniz,
yeniden ordular toplayınız ve bizim üzerimize
yeniden ordular toplayınız ve bizim üzerimize
geliniz. Bana bir kere daha zafer kazanmak
geliniz. Bana bir kere daha zafer kazanmak
imkanı sağlamış olursunuz. Zira ben, Allahü
imkanı sağlamış olursunuz. Zira ben, Allahü
tealanın dinini yaymak ve O'nun rızasına
tealanın dinini yaymak ve O'nun rızasına
kavuşmak için dünyaya gelmişim."
kavuşmak için dünyaya gelmişim."
28
33. 1402 Ankara Savaşı
Sebepleri
Yıldırım tarafından toprakları alınan Anadolu Beylerinin Timur'a sığınarak,
onu kışkırtmaları.
Timur tarafından toprakları alınan Irak hükümdarı Celayiroğlu Ahmet ve
Karakoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman'ın Yıldırım'a sığınmaları
Timur'un Çin'e yapacağı sefer öncesinde arkasında güçlü bir devlet
bırakmak istemeyişi.
Cihan hakimiyeti düşüncesinin çatışması
İki hükümdar arasındaki sert mektuplaşmalar
Timur ordularının Sivas’ta katliam yapması
Sonuçları
Osmanlı ordusu savaşta yenildi. Anadolu Moğollar tarafından istila edildi.
Osmanlı Devleti 11 yıl sürecek Fetret devrine girdi. Taht kavgaları başladı.
Timur şehzadelerden Mustafa Çelebi’yi Semerkant’a götürdü.
İstanbul’un fethi 50 sene gecikti.
Anadolu siyasi birliği bozuldu. Beylikler bağımsızlıklarını tekrar kurdular.
Balkanlarda izlenen hoşgörülü siyasetten dolayı toprak kaybı
yaşanmamıştır.
NOT: Timur Çin Seferi esnasında ölmüştür.1405 33
Taht kavgalarını şehzadelerden Çelebi Mehmet kazanmıştır.
37. Çelebi I. Mehmet Dönemi 1413-1421
• Eflak Osmanlılara yeniden bağlandı.
• Venediklilerle ilk deniz savaşı yapıldı.(1416)
(Ancak bu savaşı Venedikliler kazandı.
• Anadolu Türk birliğini yeniden sağlamaya çalıştı.
• Aydın ve Saruhan beyliklerini ortadan kaldırdı.
• Candar ve Menteşe beylikleri Osmanlılara
bağlandı. Karamanoğullarıyla savaştı.
• Şeyh Bedreddin ve Mustafa Çelebi isyanlarını
bastırdı.
37
38. II. Murat Dönemi
Balkanlardaki Gelişmeler
• Edirne-Segedin Antlaşması(1444): Macar, Sırp, Bosna ve Eflak
kuvvetlerinin oluşturduğu Haçlı ittifakına karşı Osmanlı kuvvetleri
başarısız olunca, bu antlaşma imzalanmıştır.
• Osmanlıların bu antlaşmayı imzalamak zorunda kalışlarının bir nedeni de
Karamanoğullarının problem çıkarmasıdır.
• Edirne-Segedin Antlaşmasına göre:
a)- İki taraf 10 yıl savaşmayacak,
b)- Tuna Nehri iki taraf arasında sınır olacaktı.
c)- Sırbistan vergi vermek kaydıyla bağımsız olacak.
NOT: Bu antlaşmadan sonra II.Murat yerini 12 yaşındaki oğlu
II.Mehmet'e (Fatih) bıraktı.
• VARNA SAVAŞI (1444):
Sebep: II. Mehmet'in küçük yaşta tahta geçmesini fırsat bilen Haçlıların
Edirne-Segedin Antlaşmasını bozmaları.
Sonuç: II. Murat tekrar tahta geçerek Haçlı ordusunu Varna'da yendi.
38
39. II.Kosova Savaşı ( 1448 )
• Varna Savaşı’nın kazanılması II. Kosova Savaşı’ na
(1448) neden oldu. Savaşı Osmanlı Devleti kazandı.
Böylece
• Balkanlarda Türk hakimiyeti kesinleşti.
• Haçlılar, Türkler için tehlike olmaktan çıktı.
• Türkler, Avrupa karşısında savunmadan taarruza
• Avrupalılar ise taarruzdan savunmaya geçti.
• Avrupalıların, Türkleri Balkanlar’dan atma ümidi sona erdi.
• Osmanlı Devleti’ nin İslam dünyasında itibari arttı.
II. Murat Dönemindeki Diğer Gelişmeler
Devşirme sistemi kanunlaştı.
Edirne’ de Enderun Mektebi kuruldu.
Arapça ve Farsça tercümeler yapıldı.
39
