Ouderenzorg 3.0; de menselijke factor
- 1. Ouderenzorg in Nederland Veranderende betekenis in de tijd 2000 - . het gewone dagelijkse leven centraal klant en familie bepalen regie; partner in zorg met deskundige hulp familie en vrienden als essentieel onderdeel van het dagelijks leven positieve gezondheid; steeds kijken wat zelf kan, met hulp of middelen kansen activiteiten dagelijks leven benutten klant bepaalt en behoud eigen vaste structuren, schemas identiteit en keuzevrijheid maatschappelijke re-integratie herstellen van menselijke verbindingen ZORG 3.0 Van zorg naar zorgzaamheid, midden in de lokale gemeenschap 1950 - 1975 arts bepaalt klant = pati谷nt zoveel mogelijk zorg uit handen leven in een vaste structuur met vaste schemas en tijden taken van het dagelijks leven weg georganiseerd resultaat: een lege dag cre谷ert onbewust passiviteit familie komt op bezoek zorg overnemen als centrale thema ziekenhuis als model ZORG 1.0 Ziekenzorg uit barmhartigheid als maatschappelijke oplossing 1975 - 2000 multidisciplinair team bepaalt klant wordt bewoner en cli谷ntenraad krijgt invloed op beleid familie op bezoek en helpt bij klusjes wat u zelf nog deed, hoeft u hier niet meer te doen warme, belevingsgerichte zorg vaste dagstructuur ontstaan kleinschalig wonen lege dag invullen met onnatuurlijke georganiseerde activiteiten zoveel mogelijk zorgtaken in zo kort mogelijke tijd als centrale thema ZORG 2.0 Zorg als instituut om zoveel mogelijk zorg en welzijn te bieden Betekenis Dagelijks leven Identiteit
- 2. Zorg 1.0 Focus: Gezondheid en ziekenzorg. Wie heeft het voor het zeggen: De arts. Klant: Is pati谷nt. Familie: Komt op bezoek, net als in het ziekenhuis. Medewerker: Richt zich op persoonlijke verzorging & verpleging, medisch handelen. Pati谷nt heeft geen invloed. Vrijwilligers: Zijn er nauwelijks, zijn niet echt nodig. Het systeem is erop gemaakt om de zorg volledig over te nemen. Gewoon dagelijks leven: Is ver weg. Alle zaken waar wij ons dagelijks leven mee vullen, zijn achter de schermen georganiseerd door het facilitair bedrijf. Het is een schaduwleven, weg van het dagelijks leven. Resultaat: goede zorg passend in tijdsbeeld - een volstrekt lege dag! Structuur: vaste dagstructuur / tijdschema voor het huis en ingericht voor alle bewoners. Elke nieuwe bewoner moet daarin passen. De structuur bepaalt de dag. Individu: geen / sporadisch ruimte voor individuele keuzes / afwijking van de regels van het huis. DNA: barmhartigheid, in bescherming nemen, de zorg overnemen.
- 3. Zorg 2.0 Focus: Gezondheid, met meer erkenning van verlangens en behoeften Wie heeft het voor het zeggen: Het multidisciplinair team. Klant: Wordt bewoner, cli谷ntenraad krijgt invloed op beleid. Familie: Komt op bezoek, wordt gevraagd voor klusjeshulp. Medewerker: Richt zich op persoonlijke verzorging en verpleging, medisch handelen, luistert naar bewoner maar neemt zelf beslissingen. Gewoon dagelijks leven: Is ver weg. Zaken die wij thuis als normaal ervaren, zijn weggeorganiseerd. Dingen die mensen voor de verhuizing nog zelf deden en nu langzamer of moeilijk gaan, worden snel overgenomen. Resultaat een lege dag! Activiteiten begeleiding: Vult de lege dag met zaken die thuis niet altijd gewoon zijn. Op basis wat de meeste mensen leuk vinden. Vrijwilligers: Doen hun intrede, vooral om activiteiten te ondersteunen. Worden geselecteerd op basis van (vooraf bedachte) en geplande activiteiten die moeten worden ingevuld en uitgevoerd. Structuur: vaste dagstructuur / tijdschema per groep / afdeling bewoners. De structuur bepaalt de dag. Individu: enige ruimte voor individuele keuzes / afwijking binnen grenzen van de groep. DNA: zoveel mogelijk goede zorg bieden, daar zijn wij toch voor.
- 4. Zorg 3.0 Focus: hoofdrol voor het gewone leven. Van zorg naar welbevinden Wie heeft het voor het zeggen: De klant & zijn familie bepalen, wij zijn hun partners in de zorg. Balans tussen hun regie en onze deskundigheid. Klant: Is de mens die hulp nodig heeft om het eigen leven te kunnen voortzetten. De familie/naasten horen bij dat eigen leven. Gewoon dagelijks leven: In de woning, dagelijkse woonactiviteiten vullen de dag zoals men dat thuis gewoon is. Actief blijven met het dagelijks leven. Resultaat een rijk gevulde dag, net zoals ik dat thuis deed! Structuur: Ik bepaal zelf zoveel mogelijk wat ik fijn vind. Loslaten vaste opgelegde dagstructuur / tijdschema. De structuur klant bepaalt de dag. Familie, vrienden & naasten: Zijn hier thuis. Met aandacht voor overbelasting. In de vertrouwde rol (partner, dochter, buurman). Zet dat wat samen gedaan werd voort in het verpleeghuis, nieuwe woning. Betekenisvolle relaties behouden; elke dag zo fijn mogelijk samen realiseren wat alleen niet kan Familie en medewerker kennen elkaar, zien elkaar en maken afspraken over de samenwerking waar ze elkaar aan houden.
- 5. Zorg 3.0 Medewerker: Is welkom, geeft ruimte aan de mens, waar zij voor mogen zorgen, heeft constant oog voor het gewone leven, zorgen staat in dienst van het leven. Niets overnemen wat niet hoeft / zelf nog kan. Basishouding is vriendelijk, respectvol & adviserend. Gewoon dagelijks leven: Wonen in een open omgeving die onderdeel is van het dagelijkse maatschappelijke leven, waar mensen elkaar ontmoeten en samenwerken aan talloze maatschappelijke activiteiten van een gemeenschap. Para(medici): Behandeling gericht op wonen en leven, niet op voorkomen en beheersen. In staat om mensen zoveel mogelijk zelf te laten beslissen over hoe ze zelf willen leven. Vrijwilligers: Talentvolle, betrokken mensen uit een gemeenschap krijgen kansen om onderdeel te zijn en te blijven in betekenisvolle relaties of activiteiten in het gewoon dagelijks leven. Activiteiten begeleiding: Vanuit alle betrokkenen in de gemeenschap kunnen bijzondere gezamenlijke activiteiten ontstaan of worden georganiseerd op eigen initiatief. Zoals dat ook kan ontstaan in buurtschappen of verenigingen. DNA: van zorgen voor naar zorgen dat.
Editor's Notes
- #2: Toelichting hoofdlijnen: