Ouwehand Toekomst Passiefbouwen
- 1. Toekomst Passiefbouwen Anders dan gebruikelijk? Deventer, 29 oktober 2009 Ir.Joop Ouwehand
- 2. Waar gaat het over? Saxion en Passiefbouwen Interregproject: Toekomst Passiefhuis Ervaringen met recente projecten Hoe kan het anders?
- 3. Saxion en Passiefbouwen Saxion grote HBO-instelling NO-Nederland Opleidingen voor > 20.000 studenten Onderzoek voor bedrijven en instellingen in lectoraten en kenniskringen Vestigingen in Enschede, Deventer, Apeldoorn KennisCentrum Leefomgeving (KCL) Duurzame Energievoorziening Vernieuwend ondernemen in de bouw Duurzame leefomgeving Passiefbouw, klimaatneu-traal renoveren }
- 4. Toekomst Passiefhuis Centrum voor energie-effici谷nt bouwen Status nu: Euregionaal project Interreg IVa Doelstellingen: Cursusontwikkeling voor uitvoerenden en bouwopleidingen Kennis verzamelen en verspreiden Begeleiding van bedrijven bij uitzetten van innovatiestrategie/innovatietraject Voorlichting over Passiefbouwen Competentiecentrum energie-effici谷nt bouwen
- 5. Ervaringen uit recente projecten Voorbeelden uit nieuwbouw- en renovatie Energetische renovatie bestaande bouw (doelstelling Saxion: documentatie uitvoering) Nieuw woongebouw (rol Saxion: Energiemonitoring) Aandachtspunten/geconstateerde gebreken Schilisolatie Installatietechniek Effect van koudebruggen en schimmelvorming
- 6. Renovatie woonwijk Voor renovatie Label G Na renovatie Label B (EPC-berekeningen)
- 7. Uitgangspunten bij renovatie Schilisolatie bouwbesluit -> Rc min 2,5 m族K / W . Hr++ glas. Waar geen ruimte was voor isolatiemateriaal is niveau verlaagd. CV met HR107 ketel Goede luchtkwaliteit door: Mechanische afzuiging ventilatie. Climarad in de woonkamer (lokale balansventilatie met wtw) ventilatieroosters
- 8. Gevelisolatie (standaard) Luchtspouw 15 mm 50 mm PIR-plaat =0,023 W/mK 70 mm cellenbeton = 0,12 W/mK Dunpleisterlaag. Rc= 2,75 m 族K / W Gevelisolatie (bij te weinig ruimte) 2-laags folie en wol systeem Opbouw: Regels op de muur Isolatiefolie laagdikte 20 mm (2-laags Rc=1,7 m族K/W) Afwerken met gipsplaat. Rc= 2 m族K/W
- 9. Afwerkingsdetails gevel borstwering dakkapel buitenmuur bij trap
- 10. Afwerkingsdetails 300 mm schuimbeton = 0,12 W/mK 50 mm afwerkvloer = 1 W/mK Rc= 2,55 m 族K / W Linaire koudebrug op de randen gevel borstwering dakkapel CV-leidingen op de buitenmuur CV-leidingen op de buitenmuur
- 11. Installatie nieuw woongebouw Oorspronkelijk uitgangspunt EPC = 0,4 Bouwkundig: Passiefhuis Ademend raam niet toegepast; wel balansventilatie Installaties: PVT-panelen (elektriciteit + warmtapwater) Grondgekoppeld warmtepomp w/w (verwarming) toegepast l/w Hr-ketel (gasaansluiting) Zonneboiler
- 12. Installatie nieuw woongebouw Hydraulisch schema Meet- en regelschema
- 13. Installatie nieuw woongebouw CV-ketel en buffervaten Balansventilatie
- 14. Installatie nieuw woongebouw Doelstelling opdrachtgever: monitoring energiegebruik en energielevering Uitvoerend: Saxion; Kenniskring Duurzame Energievoorziening Beoogde afsluiting: April 2010 Huidige status: Trouble shooting installatiefouten
- 15. Installatie nieuw woongebouw Bij controle en testen van het meetsysteem bleek de installatie niet volgens ontwerp te functioneren Ketel drukte de warmtepomp weg Ketel leverde warmte in de warme voorjaarsperiode Zonneboilerpomp had geen elektrische aansluiting Installatieonderzoek nog gaande
- 16. Effecten van koudebruggen Geen ventilatie van ruimte tussen dak(beschot) en ge誰soleerde zoldervloer Schimmelvorming achter een kast door condensatie, te lage wandtemperatuur en ontbrekende ventilatie
- 17. Enkele conclusies Te weinig of ontbrekende controle bij uitvoering van isolatie en installatie leidt tot ongewenste en onnodige fouten. Koudebruggen (in het Duits W辰rmebr端cken) leiden tot ongewenste warmteverliezen in de gebouwschil en kunnen bij dauwpuntonderschrijding tot schimmelvorming leiden. Isolatietechnische werkzaamheden moeten in situaties van koudebruggen gedetailleerd worden uitgewerkt. Niet voldoende gekwalificeerd en/of niet zorgvuldig werkend personeel- zowel in de werkvoorbereiding als uitvoering- is een zekere garantie, dat bovengenoemde fouten ontstaan. Het motto Als het niet ken als het mot, mot het maar als het ken is bij hoogwaardige energetische bouwwijzen niet op zijn plaats.
- 18. Enkele aanbevelingen Zorgvuldige planvoorbereiding en uitwerking van bouwkundige en installatietechnische details. Een bouwteam, dat uitgaat van een integrale voorbereiding en realisatie van het bouwproject. Voorkom beschadigingen aan isolatiematerialen en dampwerende folies. Maak geen onnodige gaten en uitsparingen in isolaties. Zorg voor goede kierdichtingen bij op elkaar aansluitende bouwdelen (kozijnen, vloeren en muren). Goed geschoold personeel is beslist noodzakelijk. Controle tijdens de bouw en op uitvoering van details is belangrijk.
- 19. Het moet dus anders! Dank u voor uw aandacht!