際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Over het striatum, DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme - W. Staal

K
Karakter Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Presentatie van dr. W. Staal tijdens het Voorjaarcongres van de NVvP 2015: Over het striatum DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme

1 of 24
Download to read offline
Over het striatum, DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme 1 april 2015 Wouter Staal, psychiater
4/3/2015www.karakter.com 2 Disclosure belangen spreker Deze sheet is van toepassing bij een externe presentatie op een door NVvP geaccrediteerde bijeenkomst om aan te tonen dat er geen sprake is van belangenverstrengeling (potenti谷le) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financi谷le) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk
Vers van de pers! Recente onderzoeksbevindingen bij autisme spectrum stoornissen 4/3/2015www.karakter.com 3 over het striatum, DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme Br J Psychiatry. 2015 Mar 19. pii: bjp.bp.114.148973. [Epub ahead of print] DRD3 gene and striatum in autism spectrum disorder. Staal WG1, Langen M1, van Dijk S1, Mensen VT1, Durston S1.
4/3/2015www.karakter.com 4 Waar we het over moeten hebben Stereotypie en repetitieve gedragingen Autisme en DRD3 Wat weten we over DRD3? Autisme en het striatum DRD3-Striatum-Stereotypie conclusies
4/3/2015www.karakter.com 5 Stereotypie en repetitief gedrag Paraplu begrip! stereotypie (ritualistische herhaalde beweging) compulsief gedrag (volgens een set van regels) sameness (hekel aan verandering) rituele gedragingen (beperkte alledaagse gedragingen) automutilatie
4/3/2015www.karakter.com 6 Stereotypie en repetitief gedrag
4/3/2015www.karakter.com 7 repetitieve gedragingen en stereotypie Langen M, Durston S, Kas MJ, van Engeland H, Staal WG. The neurobiology of repetitive behavior: ...and men. Neurosci Biobehav Rev. 2010 Feb 12.
Autisme en DRD3 DRD3 SNP rs167771 associatie met autisme in Nederlands en Brits en later ook Spaans sample 4/3/2015www.karakter.com 8 de Krom M, Staal WG, Ophoff RA, Hendriks J, Buitelaar J, Franke B, de Jonge MV, Bolton P, Collier D, Curran S, van Engeland H, van Ree JM. A common variant in DRD3 receptor is associated with autism spectrum disorder. Biol Psychiatry. 2009 Apr 1;65(7):625-30
DRD3 3q13.3:115168458-115218885 5 rs167771 rs963468 rs2134655 9
Staal WG. Autism, DRD3 and repetitive and stereotyped behavior, an overview of the current knowledge. Eur Neuropsychopharmacol. 2014 Sep 1 10
4/3/2015www.karakter.com 11 Wat weten we over DRD3? Hoge expressie in striatum Relatie met EPS Relatie met andere psychiatrische ziektebeelden Geassocieerd met stereotypie bij autisme!
4/3/2015www.karakter.com Wat weten we over DRD3? Hoge expressie in striatum Graff-Guerrero, A., Willeit, M., Ginovart, N., Mamo, D., Mizrahi, R., Rusjan, P.,et al. (2008). Brain region binding of the D2/3 agonist [11C]-(+)-PHNO and the D2/3 antagonist [11C]raclopride in healthy humans. Hum. Brain Mapp. 29, 400410. 12
4/3/2015www.karakter.com Wat weten we over DRD3? Relatie met EPS -spiertrekkingen in het gezicht (rollende ogen, spiertrekkingen van de tong) -krampachtige strekkingen van het lichaam -spierstijfheid -maskerachtige uitdrukking -tremoren 13
4/3/2015www.karakter.com Wat weten we over DRD3? A common variant in DRD3 gene is associated with risperidone-induce d extrapyramidal symptoms P Gass坦, S Mas, M Bernardo, S lvarez, E Parellada and A Lafuente BACK TO ARTICLE Gene SNP Mi nor/major Cases Control OR CI Nomin al P-value COMT rs9332377 T/G 0.11 0.16 0.6 0.20.8 0.0064 DAT rs2975292 G/C 0.33 0.41 0.7 0.40.9 0.0024 DAT rs10052016 G/A 0.25 0.19 1.4 1.02.8 0.0129 DAT rs2617605 G/A 0.06 0.16 0.3 0.10.5 0.0049 DRD3 rs167771 G/A 0.45 0.2 3.3 1.86.9 0.0001 Significant after Bonferroni correction P<7 10-4 . 14
4/3/2015 Staal WG. Autism, DRD3 and repetitive and stereotyped behavior, an overview of the current knowledge. Eur Neuropsychopharmacol. 2014 Sep 1 Relatie met andere psychiatrische ziektebeelden Wat weten we over DRD3? 15
4/3/201516
4/3/201517 Wat weten we over DRD3? Figure 1. Mean score on Insistence on Sameness (IS current), and Social behavior on the ADI-R according to allelic variants of the rs167771 SNP of the DRS3 gene. AA AG GG allelic variants of rs167771 SNP 1 2 3 4 ISfactorcurrent AA AG GG allelic variants of rs167771 SNP 0 5 10 15 20 ADI-RSocialAlgorithmscore4-5years _ _ _ Error bars represent standard error Higher scores represent more severe behavioral deficits Brief report: the dopamine-3-receptor gene (DRD3) is associated with specific repetitive behavior in autism spectrum disorder (ASD). Staal WG, de Krom M, de Jonge MV. J Autism Dev Disord. 2012 May Geassocieerd met stereotypie bij autisme!
Autisme en het striatum 4/3/2015www.karakter.com 18
Autisme en het striatum 4/3/2015www.karakter.com 19 caudate nucleus: green and blue putamen: turquoise and red
Autisme en het striatum 4/3/2015www.karakter.com 20 sample 1 sample 2 7,00 7,20 7,40 7,60 7,80 8,00 8,20 8,40 8,60 sample 1 sample 2 9,50 10,00 10,50 11,00 Putamen Sample 1: p = 0.03 Sample 2: p = 0.55 Caudate nucleus Sample 1: p = 0.008 Sample 2: p = 0.001 = control group = autism group
DRD3, Striatum, Stereotypie 4/3/2015www.karakter.com 21 DRD3
DRD3, Striatum, Stereotypie 4/3/2015www.karakter.com 22 F= 2,582 (df= 4); p=0 ,046 Correlatie stereotype gedragingen en nl. caudatus (R=0.278; p=0,040 (two-tailed)). geen lateralisatie effect Sameness! DRD3
Conclusies 4/3/2015www.karakter.com 23 Stereotyped behavior volume caudate nl. DRD3 gene (rs167771 Movement disorder
Hartelijk Dank voor uw aandacht 4/3/2015www.karakter.com 24

More Related Content

Over het striatum, DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme - W. Staal

  • 1. Over het striatum, DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme 1 april 2015 Wouter Staal, psychiater
  • 2. 4/3/2015www.karakter.com 2 Disclosure belangen spreker Deze sheet is van toepassing bij een externe presentatie op een door NVvP geaccrediteerde bijeenkomst om aan te tonen dat er geen sprake is van belangenverstrengeling (potenti谷le) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financi谷le) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk
  • 3. Vers van de pers! Recente onderzoeksbevindingen bij autisme spectrum stoornissen 4/3/2015www.karakter.com 3 over het striatum, DRD3 en repetitieve en stereotype gedragingen bij autisme Br J Psychiatry. 2015 Mar 19. pii: bjp.bp.114.148973. [Epub ahead of print] DRD3 gene and striatum in autism spectrum disorder. Staal WG1, Langen M1, van Dijk S1, Mensen VT1, Durston S1.
  • 4. 4/3/2015www.karakter.com 4 Waar we het over moeten hebben Stereotypie en repetitieve gedragingen Autisme en DRD3 Wat weten we over DRD3? Autisme en het striatum DRD3-Striatum-Stereotypie conclusies
  • 5. 4/3/2015www.karakter.com 5 Stereotypie en repetitief gedrag Paraplu begrip! stereotypie (ritualistische herhaalde beweging) compulsief gedrag (volgens een set van regels) sameness (hekel aan verandering) rituele gedragingen (beperkte alledaagse gedragingen) automutilatie
  • 7. 4/3/2015www.karakter.com 7 repetitieve gedragingen en stereotypie Langen M, Durston S, Kas MJ, van Engeland H, Staal WG. The neurobiology of repetitive behavior: ...and men. Neurosci Biobehav Rev. 2010 Feb 12.
  • 8. Autisme en DRD3 DRD3 SNP rs167771 associatie met autisme in Nederlands en Brits en later ook Spaans sample 4/3/2015www.karakter.com 8 de Krom M, Staal WG, Ophoff RA, Hendriks J, Buitelaar J, Franke B, de Jonge MV, Bolton P, Collier D, Curran S, van Engeland H, van Ree JM. A common variant in DRD3 receptor is associated with autism spectrum disorder. Biol Psychiatry. 2009 Apr 1;65(7):625-30
  • 10. Staal WG. Autism, DRD3 and repetitive and stereotyped behavior, an overview of the current knowledge. Eur Neuropsychopharmacol. 2014 Sep 1 10
  • 11. 4/3/2015www.karakter.com 11 Wat weten we over DRD3? Hoge expressie in striatum Relatie met EPS Relatie met andere psychiatrische ziektebeelden Geassocieerd met stereotypie bij autisme!
  • 12. 4/3/2015www.karakter.com Wat weten we over DRD3? Hoge expressie in striatum Graff-Guerrero, A., Willeit, M., Ginovart, N., Mamo, D., Mizrahi, R., Rusjan, P.,et al. (2008). Brain region binding of the D2/3 agonist [11C]-(+)-PHNO and the D2/3 antagonist [11C]raclopride in healthy humans. Hum. Brain Mapp. 29, 400410. 12
  • 13. 4/3/2015www.karakter.com Wat weten we over DRD3? Relatie met EPS -spiertrekkingen in het gezicht (rollende ogen, spiertrekkingen van de tong) -krampachtige strekkingen van het lichaam -spierstijfheid -maskerachtige uitdrukking -tremoren 13
  • 14. 4/3/2015www.karakter.com Wat weten we over DRD3? A common variant in DRD3 gene is associated with risperidone-induce d extrapyramidal symptoms P Gass坦, S Mas, M Bernardo, S lvarez, E Parellada and A Lafuente BACK TO ARTICLE Gene SNP Mi nor/major Cases Control OR CI Nomin al P-value COMT rs9332377 T/G 0.11 0.16 0.6 0.20.8 0.0064 DAT rs2975292 G/C 0.33 0.41 0.7 0.40.9 0.0024 DAT rs10052016 G/A 0.25 0.19 1.4 1.02.8 0.0129 DAT rs2617605 G/A 0.06 0.16 0.3 0.10.5 0.0049 DRD3 rs167771 G/A 0.45 0.2 3.3 1.86.9 0.0001 Significant after Bonferroni correction P<7 10-4 . 14
  • 15. 4/3/2015 Staal WG. Autism, DRD3 and repetitive and stereotyped behavior, an overview of the current knowledge. Eur Neuropsychopharmacol. 2014 Sep 1 Relatie met andere psychiatrische ziektebeelden Wat weten we over DRD3? 15
  • 17. 4/3/201517 Wat weten we over DRD3? Figure 1. Mean score on Insistence on Sameness (IS current), and Social behavior on the ADI-R according to allelic variants of the rs167771 SNP of the DRS3 gene. AA AG GG allelic variants of rs167771 SNP 1 2 3 4 ISfactorcurrent AA AG GG allelic variants of rs167771 SNP 0 5 10 15 20 ADI-RSocialAlgorithmscore4-5years _ _ _ Error bars represent standard error Higher scores represent more severe behavioral deficits Brief report: the dopamine-3-receptor gene (DRD3) is associated with specific repetitive behavior in autism spectrum disorder (ASD). Staal WG, de Krom M, de Jonge MV. J Autism Dev Disord. 2012 May Geassocieerd met stereotypie bij autisme!
  • 18. Autisme en het striatum 4/3/2015www.karakter.com 18
  • 19. Autisme en het striatum 4/3/2015www.karakter.com 19 caudate nucleus: green and blue putamen: turquoise and red
  • 20. Autisme en het striatum 4/3/2015www.karakter.com 20 sample 1 sample 2 7,00 7,20 7,40 7,60 7,80 8,00 8,20 8,40 8,60 sample 1 sample 2 9,50 10,00 10,50 11,00 Putamen Sample 1: p = 0.03 Sample 2: p = 0.55 Caudate nucleus Sample 1: p = 0.008 Sample 2: p = 0.001 = control group = autism group
  • 22. DRD3, Striatum, Stereotypie 4/3/2015www.karakter.com 22 F= 2,582 (df= 4); p=0 ,046 Correlatie stereotype gedragingen en nl. caudatus (R=0.278; p=0,040 (two-tailed)). geen lateralisatie effect Sameness! DRD3
  • 23. Conclusies 4/3/2015www.karakter.com 23 Stereotyped behavior volume caudate nl. DRD3 gene (rs167771 Movement disorder