25. 4.Pagkakautang
-Ito ay magdudulot ng pagbaba
sa kaniyang pagkonsumo dahil
nabawasan ang kaniyang
kakayahan na makabili ng
produkto o serbisyo. Tataas
naman ang kakayahan niyang
kumonsumo kapag kaunti na
lamang ang binabayaran niyang
27. Demonstration Effect
-Madaling maimpluwensiyahan ang
tao ng mga anunsiyo sa radyo,
telebisyon, pahayagan, at maging
sa internet at iba pang social media.
-Ginagaya ng mga tao ang kanilang
nakikita, naririnig, at napapanood
sa ibat ibang uri ng media kaya
naman tumataas ang pagkonsumo
dahil sa nasabing salik.
30. Mga Pamantayan sa Pamimili
Katangian ng
matalinong mamimili
-nasusulit ang bawat
sentimong ginagastos
para sa bawat
31. 1. Mapanuri
-Sinusuri ang produktong
bibilhin.
-Tinitingnan ang sangkap,
presyo, timbang, pagkakagawa,
at iba pa.
-Inihahambing ang mga
produkto sa isat isa upang
33. 2. May Alternatibo
o Pamalit
-Humanap ng pamalit o
panghalili na makatutugon
din sa pangangailangang
tinutugunan ng
produktong dating binibili.
38. 4. Makatwiran
Isinasaisip din ang kasiyahan
na matatamo sa pagbili at
paggamit ng produkto pati na
rin kung gaano katindi ang
pangangailangan dito.
Makatwiran ang konsyumer
kapag inuuna ang mga bagay
41. 5. Sumusunod sa Badyet
Ito ay kaugnay ng
pagiging makatwiran ng
matalinong konsyumer.
Tinitimbang niya ang
mga bagay-bagay ayon
sa kaniyang badyet.
43. 6. Hindi Nagpapanic-
buying
-Ang artipisyal na kakulangan na
bunga ng pagtatago ng mga produkto
(hoarding) ng mga nagtitinda upang
mapataas ang presyo ay hindi
ikinababahala ng isang matalinong
konsyumer dahil alam niyang ang
pagpapanic-buying ay lalo lamang
magpapalala ng sitwasyon.
46. 7. Hindi Nagpapadala sa
Anunsiyo.
- Ang pag-endorso ng produkto
ng mga artista ay hindi
nakapagpapabago sa
pagkonsumo ng isang
matalinong konsyumer. Ang
kalidad ng produkto ang
tinitingnan at hindi ang paraan
49. Gawain 4: MATALINO
AKONG KONSYUMER
Ngayong alam mo na ang mga katangian ng
isang matalinong konsyumer, suriin mo naman
ang iyong sarili bilang isang konsyumer.
Mahalagang sagutin mo sa susunod na pahina
ang tsart ng buong katapatan upang magsilbi
itong gabay sa pagpapaunlad ng iyong
katangian bilang konsyumer. Markahan ang
iyong sarili bilang konsyumer. Lagyan ng tsek
( ) ang bawat pamilang:
1 napakatalino 3 di-gaanong matalino 2
51. Pamprosesong Tanong:
1. Kung may mga sagot kang 3
at 4 sa tsart sa bawat isang
katangian, ano-ano ang mga
dapat mong gawin upang
mabago ang mga katangiang
ito?
2. Kung may mga sagot kang 1
at 2 sa tsart, ano ang epekto sa
iyo ng mga katangian mong
53. Republic Act 7394 (Consumer
Act of the Philippines)
a. Kaligtasan at proteksiyon ng
mga mamimili laban sa
panganib sa kalusugan at
kaligtasan.
b. Proteksiyon laban sa
mapanlinlang at hindi
makatarungang gawaing may
kaugnayan sa operasyon ng
mga negosyo at industriya.
54. c. Pagkakataong madinig
ang reklamo at hinaing ng
mga mamimili.
d. Representasyon ng
kinatawan ng mga samahan
ng mamimili sa
pagbalangkas at pagbuo ng
mga patakarang
55. Ang Kagawaran ng Kalakalan
at Industriya (Department of
Trade and Industry)
59. 1. Karapatan sa mga
pangunahing
pangangailangan
May karapatan sa sapat
na pagkain, pananamit,
masisilungan,
pangangalagang
pangkalusugan, edukasyon
62. 2. Karapatan sa
Kaligtasan
May karapatang bigyan
ng katiyakang ligtas at
mapangangalagaan ka laban
sa pangangalakal ng mga
panindang makasasama o
mapanganib sa iyong
65. 3. Karapatan sa
Patalastasan
May karapatang
mapangalagaan laban sa
mapanlinlang, madaya at
mapanligaw na patalastas, mga
etiketa at iba pang hindi wasto at
hindi matapat na gawain. Ito ay
kailangang malaman ng mga
mamimili upang maiwasan ang
73. 4. Karapatang Pumili
May karapatang pumili ng
ibat ibang produkto at
paglilingkod sa halagang
kaya mo. Kung ito ay
monopolisado ng pribadong
kompanya man, dapat na
magkaroon ka ng katiyakan
sa kasiya-siyang uri at
76. 5. Karapatang Dinggin
-May karapatang
makatiyak na ang
kapakanan ng mamimili
ay lubusang isaalang-
alang sa paggawa at
pagpapatupad ng
anumang patakaran ng
80. 7. Karapatan sa Pagtuturo
Tungkol sa Pagiging Matalinong
Mamimili
May karapatan sa consumer
education, nagtatanong at
nagtatanggol sa iyong
karapatan. Ito ay nagtataglay
ng karapatan sa katalinuhan at
kaalaman na kinakailangan
upang makagawa ng
hakbanging makatutulong sa
82. 8. Karapatan sa Isang
Malinis na Kapaligiran
-May karapatan sa kalayaan,
pagkakapantay-pantay at sapat na
mga kalagayan sa buhay na
nagbibigay pahintulot sa isang
marangal at maayos na pagkatao at
ikaw ay may malaking pananagutan
na pangalagaan at pagbutihin ang
iyong kapaligiran para sa kalusugan at
92. Gawain 6: KARAPATAN MO,
IPAGLABAN MO!
Ipagpalagay na ikaw ay nakabili
o nakagamit ng produkto o
serbisyo na binabanggit sa
ibaba. Gumawa ng kaukulang
letter of complaint na
ipararating sa kinauukulang
ahensiya ng pamahalaan.
93. 1. Depektibong cellphone
2. Lip balm na naging sanhi ng
pamamaga ng iyong labi
3. Double dead na karne ng
manok
4. Maling timbang ng asukal
5. Serbisyong hair rebonding
na naging sanhi ng
95. 1. Mapanuring
Kamalayan
- Ang tungkuling
maging listo at mausisa
tungkol sa kung ano ang
gamit, halaga, at kalidad
ng mga paninda at
paglilingkod na ating
100. 2. Pagkilos
- Ang tungkuling maipahayag
ang ating sarili at kumilos
upang makatiyak sa
makatarungang pakikitungo.
Kung tayoy mananatili sa
pagwawalang-bahala, patuloy
tayong pagsasamantalahan ng
104. 3. Pagmamalasakit na
Panlipunan
- Ang tungkuling alamin kung ano
ang ibubunga ng ating
pagkonsumo ng mga kalakal at
serbisyo sa ibang mamamayan,
lalonglalo na ang pangkat ng
maliliit o walang kapangyarihan,
maging ito ay sa lokal, pambansa,
106. 4. Kamalayan sa
Kapaligiran
- ang tungkuling mabatid ang
kahihinatnan ng ating kapaligiran
bunga ng hindi wastong
pagkonsumo. Kailangang
pangalagaan natin ang ating
likas na kayamanan para sa
ating kinabukasan.
108. 5.Pagkakaisa
- Ang tungkuling magtatag
ng samahang mamimili
upang magkaroon ng
lakas at kapangyarihang
maitaguyod at
mapangalagaan ang ating
118. Department of Trade
and Industry (DTI)
- Hinggil sa paglabag sa
batas ng kalakalan at
industriya-maling etiketa
ng mga produkto, madaya
at mapanlinlang na
gawain ng mga
140. Gawain 5: LIGHTS,
CAMERA, ACTION!
Gumawa ng dula-dulaan na magpapakita
ng sumusunod na tema: (Maaaring ang
gawaing ito ay pauna nang ibinigay ng
inyong guro upang mapaghandaan ang
dula-dulaan).
*Unang Pangkat Katangian ng
Matalinong Mamimili .
*Ikalawang Pangkat Mga Karapatan ng
Mamimili
142. Bakit kailangang umiwas sa pagbili ng mga produktong hindi kumpleto ang
label na nakasulat sa pakete, halimbawa manufacturer, expiry date, at ingredients?