2. Pagdulog nosyonal/functional
Estratehiyang komunikatibo
> tunay na paggamit ng wika sa tulong lamang
ng mga kaalaman at tuntuning pambalarila,
ayon sa konteksto ng hangarin, sitwasyon at
pangangailangan.
> learner-centered
3. Komunikatibo ang dulog kapag nalilinang ang
apat na makrong kasanayan ( isama ang
panonood).
PAGBASA: pag-unawa sa istruktura at kahulugan
ng pangungusap at talata
PAGSULAT:lawak ng talasalitaan
PASALITA: Ponolohiya at Wastong pagbigkas
PAKIKINIG: Wastong pagsunod sa panuto at pag-
unawa sa napakinggang teksto
4. Spiral progression o binalangkas na
papaunlad
maingat na binalangkas ang pagtuturo
ng panitikan upang magkaroon ng
lubusang kasanayan (mastery) sa ibat
ibang anyo/uri ng panitikan
(pagtuturo ng panitikan ayon sa bawat
panahon, panitikang panrehiyon, uri o
anyo)
5. Domeyn pangkabatiran/kognitib
Nakatuon sa paglilipat o
transmisyon ng kabatiran at
kasanayan.
Pagkatuto ng batayang kabatiran,
konsepto, paglalahat at mga teorya
bago ang manipulasyon at proseso
sa paggamit ng kabatiran sa mga
sitwasyong lumulunas ng suliranin.
6. 6 NA ANTAS KOGNITIB
KAALAMAN
PAG-UNAWA
APLIKASYON O PAGGAMIT
PAGSUSURI
PAGLILINAW O SINTESIS
EBALWASYON
7. DOMEYN NA PANDAMDAMIN
Nahihinggil sa mga saloobin,
emosyon, kawilihan at
pagpapahalaga
Pumapasok ang pagpapahalagang
pangkatauhan
9. DOMEYN NA SAYKOMOTOR
Itoy mga kasanayang motor at
manipulado na
nangangailangan ng
koordinasyong neuromascular.
Pumapasok ang inaasahang
pagganap
10. PAMAMARAAN
Walang isang pamamaraan lamang
na masasabing sadyang mabisa sa
lahat ng uri ng paksang-aralino isang
pamamaraan kaya na angkop
gamitin sa lahat ng pagkakataon.
11. PABUOD O INDUCTIVE
Tinatawag din itong Herbatian
method; nagsisimula sa nalalaman
patungo sa hindi pa alam;
nagsisimula sa halimbawa patungo
sa tuntunin.
12. 5 pormal na hakbang
PAGHAHANDA(PREPARATION)
PAGLALAHAD(PRESENTATION)
PAGHAHAMBING AT PAGHALAW(COMPARISON AND
ABSTRACTION)
PAGLALAHAT(GENERALIZATION)
PAGGAMIT(APPLICATION)
13. PASAKLAW O DEDUCTIVE
Nagsisimula sa pagbubuo ng tuntunin
patungo sa pagbibigay ng mga halimbawa.
Tinawag din itong rulego rule example.
PANIMULA
PAGBIBIGAY-TUNTUNIN
PAGPAPALIWANAG
HALIMBAWA
PAGSUBOK
16. PAGDULOG KONSEPTWAL
Pagdulog pangkaisipang ginagamit sa pagtuturo
ng Araling Panlipunan.
Nakatutulong sa pagbubuo at pagkakatuto kung
paano matututo (learning how to learn)
Tinatawag din itong concept-centered at spiral
curriculum(payak patungo sa masalimuot na
kaisipan)
Ang paraan ng pagbuo o interdisciplinary o
multidisciplinary-
heograpiya,kasaysayan,pamahalaan,antropolohi
ya,sosyolohiya at ekonomiks.
17. Pagdulog sa Pagtuturo ng Panitikan
Pormalistiko: kasiningan-
banghay,tema,tagpuan,tauhan at
paglikha
Moralistiko
Sosyolohikal
Sikolohikal
Arketipal
18. Dulog sa Pagtuturo ng Wika
Sa akronim na SPEAKING ni Dell
Hymes
Kakakayahang Komunikatibo:
kabatiran sa kayarian ng wika at
tuntuning gramatikal at paggamit ng
angkop na pahayag sa sitwasyon, at
salik sosyo-kultural.
19. COMPETENCE vs PERFORMANCE
Competence: nauukol sa
kaalaman sa wika ng isang tao
Performance: kakayahang
gamitin ang wika sa angkop na
paggagamitan
20. DULOG MICROWAVE
Pagpapaunawang pasalita tulad
ng pamaraang padula-dulaan o
dialogue conversation.
Gumagamit ng mga siklo o cycles
21. halimbawa
M-1 Para kanino ang pulang laso?
Para saan ang pulang laso?
M-2 Para kay Mari
Para sa iyo.
Para sa buhok.
22. HAKBANG
1. Ilahad ang siklo sa isang sitwasyon
2. Bigkasin ng tatlong ulit at ipagaya sa mag-aaral
3. Ibigay ang pagsasanay na ginagamitan ng mga
kayariang pambalarila bago sanayin sa
pagtatanong
4. Magsimula sa payak na tanong at sagot
hanggang sa masalimuot na pag-uusap
5. Magkakaroon ng tanong-sagot na pagsasanay na
sisimulan ng guro hagnggang sa ang lahat ng
mag-aaral ay makapagtanong at makasagot.
23. PANGALAWANG WIKA
Alinmang wikang natutuhan
matapos maunawaan at magamit
ang kanyang sariling wika o unang
wika.
25. Mga Uri ng Pagsulat
Masining: mang-aliw at magpahayag
Akademiko: dumaan sa proseso at kritikal na
pagsusuri
Jornalistik: repleksyon mula sa sariling karanasan
Referensyal:
ulat,tesis,disertasyon,ensayklopedia,diksyunaryo
Komposisyon: pagsasanay ng baguhan
Propesyonal: eksklusiv na pagsulat sa isang tiyak na
propesyon
Suring-basa o suring pelikula
26. URI NG SULATIN
Personal : tala, diary, jornal, liham,
pagbati, talambuhay
Transaksyunal: liham-
pangangalakal, panuto, memo,
plano, proposal, ulat, advertisement
Malikhain: anyo o uri ng panitikan
27. PAGKUHA NG KAHULUGAN
A. Pahiwatig na kontekstwal (Context Clues) ang
isang salita ay hindi iisa ang kahulugan. Nababatay
mangyari pa, ang kahulugan sa konteksto o gamit nito
sa isang pahayag. Mula dito, ang pahiwatig na
kontekstwal ay anyong:
1. Definisyon: Ang kahulugan ay mababasa rin sa
ibang bahagi ng pangungusap.
Hal: Hindi niya masikmura at nakakababa ng
pagkatao ang mahahayap na salitang binigkas ng
kanyang kaaway sa pulitika.
28. 2. Salungatan : Bukod sa kasingkahulugan, higit
na mabuting malaman din naman ang
kahulugan sa pamamagitan ng kasalungat nito.
Hal: Ang kabuktutan ay hindi dapat na magkubli
sa anino ang kabayanihan
3. Pagsusuri : Lubhang kailangan sa paraang ito
ang kakayahang linggwistika upang ganap na
masuri ang salitang binabasa
Hal: Pamanhikan pamanhik + a n (bakit hindi
panhik?) Bakuran bakod + an (bakit hindi
bakud at bakit naging r ang d?)
29. B. Kolokasyon : Iniisip muna rito ang
pangunahing kahulugan ng isang salita
bago pa ang ilang subordineyt na
kahulugan.
Hal: Tiyak na mauuna munang
mabibigyang-kahulugan ang malalim na
hukay bago ang malalim na paghinga
malalim na pagkukuro at malalim na
ang gabi
30. C. Cline : Nababatay ang kahulugan
ng salita sa intensidad ng
kahulugan nito sa pahayag.
Hal : paghanga pagsuyo
pagsinta pagmamahal
pag-ibig pagsamba
31. D. Denotasyon at Konotasyon : Denotasyon
ang tawag sa kahulugang hinango sa
diksyunari, gayong ang konotasyon naman ay
umaangkop sa gamit sa isang pahayag.
Hal: Mabango ang bulaklak ng rosa. (bahagi ng
halaman denotasyon)
Tulad moy isang magandang bulaklak sa
halamanan. (dalaga Konotasyon)
Mabulaklak ang iyong dila, kaibigan!
(mambobola konotasyon
32. PAGLILISTA NG MGA DETALYE
A. SIKWENSYAL: serye ng mga pangyayaring
magkakaugnay sa isat isa
B. KRONOLOHIKAL: anumang bagay na
inilalahad sa isang paraan batay sa isang tiyak
na baryabol tulad ng edad, distansya, tindi,
halaga, lokasyon,posisyon, bilang, dami, atbp
C. PROSIJURAL: serye ng mga gawain upang
matamo ang inaasahang resulta o hangganan
33. PRESENTASYONG BISWAL
MAPA: pinangyarihan ng aksyon
TALAHANAYAN O TABLE: ipinapakita ang
mga paksa at bilang
TSART: itinatala ang mga impormasyon
sa balangkas na paraan.
34. MGA URI NG TSART O GRAP
FLOW: proseso mula umpisa hanggang wakas
PIE: sumusukat at naghahambing sa
pamamagitan ng paghahati-hati nito
BAR: sumusukat ng datos na patayo o
pahalang laban sa pamantayang nagpapakita
ng halaga, bilang, panahon, o dami
LINE: ginagamit sa pagsukat ng pagbabago o
pag-unlad
PICTOGRAPH: inilalarawan ang halaga o bilang
ng aytem para sa paghahambing
35. LUBUSANG PAGKATUTO
Estratehiyang nagdudulot sa mag-aaral ng
matagumpay at lubos na pagkabatid sa araling
inilalahad sa isang maayos at lohikal na
pagkakabuo
36. Ang mga Teorya sa Pagbasa
Teoryang Bottom-up ( Baba-Pataas)
Ito ay isang tradisyunal na pananaw sa pagbasa.
Bunga ito ng influwensya ng teoryang behaviorist
na higit na nagbibigay-fokus sa kapaligiran sa
paglinang ng komprehensyon sa pagbasa.
Ayon sa teoryang ito, ang pagbasa ay ang
pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na
simbulo (stimulus) upang maibigay ang katumbas
nitong tugon (response). Nananalig ang teoryang
ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa
yugtu-yugtong pagkilala ng mga titik sa salita,
parirala at pangungusap ng teksto, bago pa man
ang pagpapakahulugan sa buong teksto (Badayos,
2000).
37. Teoryang Top-Down
Tinatawag din ito itong teoryang inside-out o
conceptually-driven dahil ang kahulugan o
informasyon ay nagsisimula sa mambabasa
patungo sa teksto. Ito ay nagaganap dahil ang
mambabasa ay gumagamit ng kanyang dati
nang kaalaman at mga konseptong nabuo sa
kanyang isipan mula sa kanyang mga
karanasan at pananaw sa paligid. Bunga nito,
nakabubuo siya ng mga palagay at hinuha na
kanyang iniuugnay sa mga ideyang inilalahad
ng awtor ng isang teksto.
38. Teoryang Iskima
Mahalaga ang tungkuling ginagampanan sa pagbasa ng dating
kaalaman ng mambabasa. Ito ang batayang paniniwala ng
teoryang iskima.
Bawat bagong informasyong nakukuha sa pagbabasa ay naidaragdag
sa dati nang iskima, ayon sa teoryang ito. Samakatuwid, bago pa
man basahin ng isang mambabasa ang isang teksto, siya ay may
taglay nang ideya sa nilalaman ng teksto mula sa kanyang iskima
sa paksa. Maaaring binabasa niya na lamang ang teksto upang
patunayan kung ang hinuha o hula niya tungkol sa teksto ay
tama, kulang o dapat baguhin. Dahil dito, masasabing ang teksto
ay isang input lamang sa proseso ng komprehensyon. Hindi teksto
ang iniikutan ng proseso ng pagbasa, kundi ang tekstong nabubuo
sa isipan ng mambabasa.
Tatlong Yugtong Estratehiya sa Pagbasa
1. Bago Bumasa
2. Pinatnubayang Pagbasa
3. Pagkatapos Bumasa
39. Teoryang Interaktiv
Ayon sa teoryang ito, ang teksto ay kumakatawan sa
wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito,
ang isang mambabasa ay gumagamit ng kanyang
kaalaman sa wika at mga sariling konsepto o
kaisipan. Dito nagaganap ang interaksyong awtor-
mambabasa at mambabasa-awtor. Ang
interaksyon, kung gayon, ay may dalawang
direksyon o bi-directional.
Masasabing ang teoryang ito ay isang pagbibigay-
diin sa pag-unawa sa pagbasa bilang isang
proseso at hindi bilang produkto.
40. PANGKSYUNAL NA PAGBABASA
Itoy pagbabasa sa iba-ibang larangan
ng kabatiran tulad ng literatura,
musika, sining, agham,
matematika,agham panlipunan, at
teknolohiya.
Tinatawag din itong pagbasa para sa
tanging layon kung saan nalilinang ang
paggamit ng talaan ng nilalaman,
indeks at glosari, almanak at iba pa.
42. PANG-ALIWAN O PANGKASIYAHAN
Empasis sa kasiyahan o
kaaliwan gaya ng malikhaing
pagkukuwento, sabayang
bigkasan, chamber Theater, at
Readers Theater.
44. Uri ng Pagsusulit ayon sa pamamaraan
A. AYON SA DAMI
DISCRETE-POINT: isa lamang kasanayan ang
sinusukat ng bawat aytem
INTEGRATIBO: sinusubok ang pangkalahatang
kasanayan sa asignatura
45. AYON SA LAYUNIN
DIAGNOSTIC: panuring pagsusulit
PROFICIENCY: naglalayong malaman ang
kakayahan sa isang partikular na larangan
ACHIEVEMENT : naglalayong malaman kung sino
ang natutong ganap, di-gaanong natuto, o
walang natutunan.
APTITUDE: mabatid kung ang isang mag-aaral ay
may iwing kakayahan o kawilihan sa isang
partikular na kurso o career o vocation
46. AYON SA GAMIT NG KINALABASAN NG
PAGSUSULIT
CRITERION-REFERENCED: may itinakdang
pamantayang maabot ang mag-aaral
upang masabing naipasa niya ang
pagsusulit
NORM-REFERENCED: inihahambing ang
bawat mag-aaral sa kapwa mag-aaral
47. PINALATUNTUNANG KAGAMITAN
SLK (SARILING LINANGANG KIT) o KSP (KIT SA
SARILING PAG-AARAL)
> nagtuturo ng sarilinan, kahit walang guro,
kahit sa labas ng paaralan
> ayon sa bilis ng pagkatuto at pag-unlad
48. MODYUL PAMPAGTUTURO
Isang kagamitan sa panariling pag-
aaral ng mga aralin; buo at ganap sa
kanyang sarili na ang pokus ay
matamo ang mga tunguhin sa aralin.
49. BANGHAY NG PAGTUTURO
Balangkas ng mga layunin, paksang-aralin,
kagamitan at mga hakbang na sunud-sunod
na isasagawa sa pagsasakatuparan ng layunin
o ikapagtatamo ng mga inaasahang bunga.
50. SILABUS NG KURSO
Isang balangkas ng mga tunguhin sa kurso,
mga layuning nais matamo, mga inaasahang
bunga, nilalaman, mga pagdulog at
pamaraang isasagawa sa pagtuturo, gawaing
pampagkatuto, paraan ng pagtataya at mga
aklat sanggunian.
53. PAMAHAYAGANG PANGKAMPUS
Iyong kawili-wiling gawaing
pampaaralan ng mga kaanib sa
patnugutan gaya ng
pangangalap, pagbubuo at
paglalahad ng mga balita
55. GENRE SA PAHAYAGAN
BALITA EDITORYAL LATHALAIN
Ulat ng pangyayari Opinyon sa pangyayari Sanaysay sa pangyayari
kaalaman interpretasyon Manlibang o pumukaw-sigla
napapanahon napapanahon Sa anumang panahon
maikli Humigit-kumulang 3,000
salita
Depende sa pangangailangan
Simple,payak,tiyak Mabisa,malakas Mabulaklak,makulay
Walang pamaksa May pamaksa May pamaksa
Ulo ng
balita,pamatnubay,teksto
Panimula: balitang batayan
(newspeg),reaksyon,katawan
,paninindigan,kongklusyon
Pasimula,teksto,katapusan
57. Pahina ng Editoryal/pangulong-tudling
> polyo/folio= bilang ng pahina,pangalan ng
pahayagan, petsa ng pagkalimbag
> watawat/flag= pinaliit na pangalan ng
pahayagan
> kahon ng patnugutan= masthead/staff box
> pangulong tudling
> tudling editoryal/pitak/column
> kartun/cartoon
> panauhing tudling/guest editorial
> liham sa editor
58. PILING LATHALAIN
> tudling ng palagiang lathalain/
regular features column
> natatanging lathalain/special
features
> mga larawan (cuts or illustrations)
59. PALAKASAN/PALARUAN
> balitang pampalakasan
> tudling pampalakasan /sports
commentary
> lathalaing pampalakasa/sports
features
> mga larawan o klitse/cuts