際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
PANITIKANG FILIPINO
PANIMULANG PAG-AARAL NG
PANITIKAN
ANO ANG PANITIKAN?
Ang tunay na panitikan ay yaong walang
kamatayan, yaong nagpapahayag ng
damdamin ng tao bilang ganti niya sa
reaksyon sa kaniyang pang-araw-araw na
pagsusumikap upang mabuhay at lumigaya sa
kaniyang kapaligiran, gayundin ang
pagsusumikap na makita ang maykapal.
-Sa aklat nina Atienza, Ramos, Zalazar, at Nazal na pinamagatang Panitikang Pilipino
Ang panitikan ay ang pagpapahayag
ng damdamin ng tao, sa lipunan, sa
pamahalaan, sa kapaligiran, sa kapwa,
at sa dakilang lumikha.
-Bro. Azarias
Anumang bagay na naisatitik, basta
raw may kaugnayan sa pag-iisip at
damdamin ng tao, maging itoy totoo,
kathang isip, o bungang tulog lamang
ay maaaring tawaging panitikan.
- Webster
Ang panitikan ay kasaysayan ng kaluluwa
ng mga mamayan. Dito nasasalamin ang mga
layunin, damdamin, panaginip, pag-asa,
hinaing, at guniguni ng mga mamamayan na
nakasulat o binabanggit sa magandang,
makulay, makahulugan, matalinhaga, at
masining na mga pahayag.
-Maria Ramos
Mga Paraan Ng Pagpapahayag
1. Pagsasalaysay
2. Paglalahad
3. Paglalarawan
4. Pangangatwiran
PAGSASALAYSAY
Ito ay isang uri ng pagpapahayag na
nagsasalaysay ng isang karanasan.
Hal. Isang Karanasang Hindi Ko
Makakalimutan
Paglalahad
Ito ay isang paraang nagbibigay
katuturan sa ideya o konsepto.
Nagmumungkahi rin ito ng paraan ng
paggawa ng isang bagay, tumatalakay
din ito sa suliranin, nagbibigay
dahilan, at nagpapayo.
Hal. Ano ang panitikan?
Paglalarawan
Itoy isang paraang naglalarawan ng
isang bagay, tao, o lunan. Ang mga
detalye ng mga katangian, o
kapintasan ng tao, o bagay na
namamalas ay nababanggit dito.
Hal. Maynila Kulay Anyo ng Lahi
Pangangatwiran
Naglalayong humikayat sa
bumabasa o sa mga nakikinig
na pumanig sa opinyon ng
nagsasalita o sa sumusulat ang
paraan ito.
Hal. Kailangan Ang Tapat Na
Pagtawag at Pananalig sa Diyos
sa Anumang Oras
BAKIT DAPAT PAG-ARALAN ANG
PANITIKAN?
May limang mahahalagang bagay kung bakit
dapat tayong mag-aral ng panitikan.
1. Upang makilala natin ang ating sarili bilang
Pilipino, at matalos ang ating minanang yaman
ng isip at angking talino ng ating pinanggalingang
lahi.
2. Tulad ng ibang lahi sa daigdig,
dapat nating mabatid na tayoy may
dakila at marangal na tradisyong
siya nating ginawang sandigan ng
pagkabuo ng ibang kulturang
nakarating sa ibang bansa.
3. Upang matanto natin ang
ating mga kakulangan sa
pagsulat ng panitikan at
makapagsanay na itoy
maituwid at mabago.
4. Upang makilala at magamit
ang ating mga kakayahan sa
pagsulat at magsikap na itoy
malinang at mapaunlad.
5. Higit sa lahat bilang mga
Pilipinong nagmamahal sa sariling
kultura ay kailangang maipamalas
ang pagmamalasakit sa ating
sariling panitikan.
MGA KALAGAYANG NAKAPANGYAYARI SA
PANITIKAN
1. KLIMA
2. ANG HANAPBUHAY O GAWAING PANG-
ARAW-ARAW NG TAO
3. ANG POOK NA TINITIRHAN
4. LIPUNAN AT PULITIKA
5. EDUKASYON
1. KLIMA
Ang init o lamig ng panahon, ang
bagyo, unos, baha, at ulan ay
Malaki ang nagagawa sa kaisipan
at damdamin ng manunulat
2. ANG HANAPBUHAY O PANG-
ARAW-ARAW NA GAWAIN
Nagpapasok ng mga salita o kuru-
kuro sa wika at panitikan ng isang
lahi ang tungkol sa hanapbuhay, o
gawaing pang-araw-araw ng mga
tao.
3. ANG POOK NA TINITIRHAN
Malaki ang nagagawa nito
sa isipan at damdamin ng
isang tao.
4. LIPUNAN AT PULITIKA
Nasasalamin sa panitikan ng isang
lahi ang Sistema ng pamahalaan,
ideolohiya at ugaling panlipunan,
gayun din ang kultura ng mga tao.
5. EDUKASYON AT
PANANAMPALATAYA
Kung busog ang kaisipan, dala ng
malawak na edukasyong
natutunan, ang mga itoy
mababakas sa panitikan ng lahi.
ANG IMPLUWENSIYA NG PANITIKAN
1. Ang panitikan ay nagpapaliwanag
ng kahulugan ng kalinangan at
kabihasnan ng lahing pinanggalingan
ng akda.
2. Dahil sa Panitikan nagkakalapit ang
damdamin ng mga tao sa
sandaigdigan.
MGAAKDANG
PAMPANITIKAN NA
NAGDALA NG
IMPLUWENSIYA SA
BUONG DAIGDIG
1. BANAL NA
KASULATAN
O BIBLIYA
2. Koran
3. ILIAD AND
ODYSSEY
4. Mahabharata
5. The
Canterbury
Tales
6. Uncles
Toms Cabin
7. The Divine
Comedy
8. ANG EL CID COMPEADOR
9. ANG AWIT NI ROLAND
10ANG AKLAT NG MGA PATAY
11. ANG AKLAT NG MGAARAW
12. ISANG LIBOT ISANG GABI
PANGKALAHATANG URI NG
PANITIKAN
1. TULUYAN
2. PATULA
MGA AKDANG TULUYAN
1.NOBELA- Itoy isang mahabang
salaysaying nahahati sa mga
kabanata. Ginagalawan ng maraming
tauhan.
Hal. Banaag at Sikat ni Lope K. Santos
2. MAIKLING KUWENTO 
Salaysaying may isa o ilang tauhan
at isang pangyayari sa kakintalan
Hal. Pagbabalik ni Genoveva E.
Matute
3. DULA Itinatanghal sa ibabaw
ng entablado o tanghalan
Hal. Kahapon, Ngayon, at Bukas ni
Aurelio Tolentino.
4. ALAMATSalaysaying hubad
sa katotohanan. Tungkol sa
pinagmulan ang karaniwang
paksa.
Hal. Ang Alamat ng pinya
5. PABULA Ang tauhan ay
mga hayop.
Hal. Ang Pagong at Ang
Unggoy
6. Anekdota Mga likhang isip
lamang ng mga manunulat ang
mga maikling salaysaying ito na
ang tanging layunin ay
makapagbigay aral sa
7. Sanaysay  Itoy
pagpapahayag ng kuru-kuro o
opinyon ng may akda tungkol sa
isang suliranin o pangyayari.
Hal. Ang bahagi ng editoryal
ng isang pahayagan
8. Talambuhay- Itoy tala
ng kasaysayan ng buhay
ng isang tao.
9. Balita- Itoy isang paglalahad ng
mga pang-araw-araw na pangyayari
sa lipunan, pamahalaan, mga
industriya at agham, mga sakuna, at
iba pang paksang nagaganap sa
maging sa ibayong dagat.
10. Talumpati- Itoy isang
pagpapahayag na binibigkas
sa harap ng tagapakinig
11. Parabula- Itoy salaysaying
hango sa bibliya na tulad ng
anekdota. Layunin ay magbigay
ng aral.
MGA AKDANG PATULA
1. Tulang Pasalaysay
a.) Epiko b.) Awit at Kurido
c.) Balad
MGA AKDANG PATULA
2. Tulang Pandamdamin/liriko
a.) Awiting Bayan b.) Soneto
c.) Elihiya d.) Dalit
e.) Pastoral f.) Oda
MGA AKDANG PATULA
3. Tulang pandulaan/pantanghalan
a.) Komedya b.) Melodrama
c.) Trahedya d. Parsa
e.) Saynete
MGA AKDANG PATULA
Tulang Patnigan
a.) Karagatan b. Duplo
c.) Balagtasan
MGA AKDANG PATULA
1. Tulang Pasalaysay
a. Epiko  Nagsasalaysay ng mga
kabayanihang halos hindi
mapaniniwalaan at nauukol sa mga
kababalaghan.
MGA AKDANG TULUYAN
b. Awit at Kurido  Ang mga itoy
may paksang hango sa pangyayaring
tungkol sa pagkamaginoo at
pakikipagsapalaran, at ang mga tauhan ay
mga harit reyna, prinsipet prinsesa.
MGA AKDANG TULUYAN
c. Balad- Ito ay may himig na
awit dahilang ito ay inaawit habang
may nagsasayaw
MGA AKDANG TULUYAN
2. Tulang Pandamdamin/Liriko  Ang
uring ito ay nagpapahayag ng
damdaming maaaring sarili ng
sumulat o ng ibang tao. Karaniwang
maikli, likas at madaling maunawaan.
Tulang pandamdamin/liriko
a. Awiting Bayan  ang karaniwang
paksa ng uring ito ay pag-ibig,
kawalang pag-asa o pamimighati,
pangamba, kaligayahan, pag-asa at
kalungkutan.
Hal. CHIT CHIRIT CHIT
Chitchiritchit alibangbang
Salagintot salagubang
Ang babae sa lansangan
Kung gumiry parang tandang.
Tulang pandamdamin/liriko
b. Soneto- Itoy tulang may labing-
apat na taludtod hinggil sa damdamin
at kaisipan, may malinaw na
kabatiran ng likas na pagkatao, itoy
naghahatid ng aral sa mambabasa.
Tulang pandamdamin/liriko
c. Elihiya Nagpapahayag ng
damdamin o guniguni tungkol sa
kamatayan o kayay tula ng panangis
lalo na sa paggunita ng isang yumao.
Tulang pandamdamin/liriko
d. Dalit Awit na papuri sa diyos o
mahal na Birhen at nagtataglay ng
kaunting pilosopiya sa buhay.
Tulang pandamdamin/liriko
E. Pastoral Itoy may
layuning maglarawan ng tunay
na buhay sa bukid.
Tulang pandamdamin/liriko
F. Oda  Nagpapahayag ng isang
papuri, panaghoy, o iba pang
masiglang damdamin; walang
tiyak na bilang ng pantig o tiyak
na bilang ng talutod.
Tulang padulaan/pantanghalan
a. Komedya  Isang gawa
na ang sangkap ay piling-
pili.
Tulang padulaan/pantanghalan
b. Melodrama  Ito ay
karaniwang ginagamit sa lahat
ng mga dulang musikal,
kasama na ang opera.
Tulang padulaan/pantanghalan
c. Trahedya  Angkop ang uri ng
dulang ito sa mga tunggaliang
nagwawakas sa pagkasawi o
pagkawasak ng pangunahing
tauhan
Tulang padulaan/pantanghalan
d. Parsa  Isang uri ng dula na ang
layunin ay magpasaya sa
pamamagitan ng mga kawing-
kawing na pangyayaring
nakakatawa
Tulang padulaan/pantanghalan
E. Saynete  Ang paksa ng
ganitong uri ng dula ay may
karaniwang pag-uugali ng tao
sa pook.
Tulang patnigan
a.Karagatan  Ito ay batay
sa alamat ng singsing ng
isang prinsesa na naihulog
niya sa dagat.
Tulang padulaan/pantanghalan
b. Duplo  Ito ang humalili
sa karagatan. Itoy
paligsahan ng husay sa
pagbigkas at
Tulang padulaan/pantanghalan
c. Balagtasan  Tagisan ng
talino sa pagbigkas ng tula,
bilang pangangatwiran sa isang
paksang pinagtatalunan.
Saklaw Ng Panitikang Filipino
1. Ang Kasaysayang pinagdaanan
ng Panitikang Filipino mula sa
panahon bago dumating ang mga
kastila hanggang sa kasalukuyan.
Saklaw Ng Panitikang Filipino
2. Ang mga akdang sinulat sa wikang
banyaga ng mga Pilipino at dayuhang
manunulat subalit ang nilalaman ay
tungkol sa mga saloobin, damdamin,
at kalingang Pilipino.
Saklaw Ng Panitikang Filipino
3. Ang mga akdang sinulat ng
ating mga dakilang manunulat na
Pilipino bagamat ang mga paksain
ay sa dayuhan.
Saklaw Ng Panitikang Filipino
4. Higit sa lahat, ang mga akdang
sinulat ng mga manunulat na
Pilipino at ang mga paksay
nahihinggil sa lahit kalingang
Pilipino.

More Related Content

PANITIKAN NG PILIPINAS ALINUSUNOD SA KULTURANG PILIPINO- GELE 103 pptx

  • 3. Ang tunay na panitikan ay yaong walang kamatayan, yaong nagpapahayag ng damdamin ng tao bilang ganti niya sa reaksyon sa kaniyang pang-araw-araw na pagsusumikap upang mabuhay at lumigaya sa kaniyang kapaligiran, gayundin ang pagsusumikap na makita ang maykapal. -Sa aklat nina Atienza, Ramos, Zalazar, at Nazal na pinamagatang Panitikang Pilipino
  • 4. Ang panitikan ay ang pagpapahayag ng damdamin ng tao, sa lipunan, sa pamahalaan, sa kapaligiran, sa kapwa, at sa dakilang lumikha. -Bro. Azarias
  • 5. Anumang bagay na naisatitik, basta raw may kaugnayan sa pag-iisip at damdamin ng tao, maging itoy totoo, kathang isip, o bungang tulog lamang ay maaaring tawaging panitikan. - Webster
  • 6. Ang panitikan ay kasaysayan ng kaluluwa ng mga mamayan. Dito nasasalamin ang mga layunin, damdamin, panaginip, pag-asa, hinaing, at guniguni ng mga mamamayan na nakasulat o binabanggit sa magandang, makulay, makahulugan, matalinhaga, at masining na mga pahayag. -Maria Ramos
  • 7. Mga Paraan Ng Pagpapahayag 1. Pagsasalaysay 2. Paglalahad 3. Paglalarawan 4. Pangangatwiran
  • 8. PAGSASALAYSAY Ito ay isang uri ng pagpapahayag na nagsasalaysay ng isang karanasan. Hal. Isang Karanasang Hindi Ko Makakalimutan
  • 9. Paglalahad Ito ay isang paraang nagbibigay katuturan sa ideya o konsepto. Nagmumungkahi rin ito ng paraan ng paggawa ng isang bagay, tumatalakay din ito sa suliranin, nagbibigay dahilan, at nagpapayo.
  • 10. Hal. Ano ang panitikan?
  • 11. Paglalarawan Itoy isang paraang naglalarawan ng isang bagay, tao, o lunan. Ang mga detalye ng mga katangian, o kapintasan ng tao, o bagay na namamalas ay nababanggit dito.
  • 12. Hal. Maynila Kulay Anyo ng Lahi
  • 13. Pangangatwiran Naglalayong humikayat sa bumabasa o sa mga nakikinig na pumanig sa opinyon ng nagsasalita o sa sumusulat ang paraan ito.
  • 14. Hal. Kailangan Ang Tapat Na Pagtawag at Pananalig sa Diyos sa Anumang Oras
  • 15. BAKIT DAPAT PAG-ARALAN ANG PANITIKAN?
  • 16. May limang mahahalagang bagay kung bakit dapat tayong mag-aral ng panitikan. 1. Upang makilala natin ang ating sarili bilang Pilipino, at matalos ang ating minanang yaman ng isip at angking talino ng ating pinanggalingang lahi.
  • 17. 2. Tulad ng ibang lahi sa daigdig, dapat nating mabatid na tayoy may dakila at marangal na tradisyong siya nating ginawang sandigan ng pagkabuo ng ibang kulturang nakarating sa ibang bansa.
  • 18. 3. Upang matanto natin ang ating mga kakulangan sa pagsulat ng panitikan at makapagsanay na itoy maituwid at mabago.
  • 19. 4. Upang makilala at magamit ang ating mga kakayahan sa pagsulat at magsikap na itoy malinang at mapaunlad.
  • 20. 5. Higit sa lahat bilang mga Pilipinong nagmamahal sa sariling kultura ay kailangang maipamalas ang pagmamalasakit sa ating sariling panitikan.
  • 21. MGA KALAGAYANG NAKAPANGYAYARI SA PANITIKAN 1. KLIMA 2. ANG HANAPBUHAY O GAWAING PANG- ARAW-ARAW NG TAO 3. ANG POOK NA TINITIRHAN 4. LIPUNAN AT PULITIKA 5. EDUKASYON
  • 22. 1. KLIMA Ang init o lamig ng panahon, ang bagyo, unos, baha, at ulan ay Malaki ang nagagawa sa kaisipan at damdamin ng manunulat
  • 23. 2. ANG HANAPBUHAY O PANG- ARAW-ARAW NA GAWAIN Nagpapasok ng mga salita o kuru- kuro sa wika at panitikan ng isang lahi ang tungkol sa hanapbuhay, o gawaing pang-araw-araw ng mga tao.
  • 24. 3. ANG POOK NA TINITIRHAN Malaki ang nagagawa nito sa isipan at damdamin ng isang tao.
  • 25. 4. LIPUNAN AT PULITIKA Nasasalamin sa panitikan ng isang lahi ang Sistema ng pamahalaan, ideolohiya at ugaling panlipunan, gayun din ang kultura ng mga tao.
  • 26. 5. EDUKASYON AT PANANAMPALATAYA Kung busog ang kaisipan, dala ng malawak na edukasyong natutunan, ang mga itoy mababakas sa panitikan ng lahi.
  • 27. ANG IMPLUWENSIYA NG PANITIKAN 1. Ang panitikan ay nagpapaliwanag ng kahulugan ng kalinangan at kabihasnan ng lahing pinanggalingan ng akda.
  • 28. 2. Dahil sa Panitikan nagkakalapit ang damdamin ng mga tao sa sandaigdigan.
  • 29. MGAAKDANG PAMPANITIKAN NA NAGDALA NG IMPLUWENSIYA SA BUONG DAIGDIG 1. BANAL NA KASULATAN O BIBLIYA
  • 36. 8. ANG EL CID COMPEADOR 9. ANG AWIT NI ROLAND 10ANG AKLAT NG MGA PATAY
  • 37. 11. ANG AKLAT NG MGAARAW 12. ISANG LIBOT ISANG GABI
  • 39. MGA AKDANG TULUYAN 1.NOBELA- Itoy isang mahabang salaysaying nahahati sa mga kabanata. Ginagalawan ng maraming tauhan. Hal. Banaag at Sikat ni Lope K. Santos
  • 40. 2. MAIKLING KUWENTO Salaysaying may isa o ilang tauhan at isang pangyayari sa kakintalan Hal. Pagbabalik ni Genoveva E. Matute
  • 41. 3. DULA Itinatanghal sa ibabaw ng entablado o tanghalan Hal. Kahapon, Ngayon, at Bukas ni Aurelio Tolentino.
  • 42. 4. ALAMATSalaysaying hubad sa katotohanan. Tungkol sa pinagmulan ang karaniwang paksa. Hal. Ang Alamat ng pinya
  • 43. 5. PABULA Ang tauhan ay mga hayop. Hal. Ang Pagong at Ang Unggoy
  • 44. 6. Anekdota Mga likhang isip lamang ng mga manunulat ang mga maikling salaysaying ito na ang tanging layunin ay makapagbigay aral sa
  • 45. 7. Sanaysay Itoy pagpapahayag ng kuru-kuro o opinyon ng may akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari.
  • 46. Hal. Ang bahagi ng editoryal ng isang pahayagan
  • 47. 8. Talambuhay- Itoy tala ng kasaysayan ng buhay ng isang tao.
  • 48. 9. Balita- Itoy isang paglalahad ng mga pang-araw-araw na pangyayari sa lipunan, pamahalaan, mga industriya at agham, mga sakuna, at iba pang paksang nagaganap sa
  • 50. 10. Talumpati- Itoy isang pagpapahayag na binibigkas sa harap ng tagapakinig
  • 51. 11. Parabula- Itoy salaysaying hango sa bibliya na tulad ng anekdota. Layunin ay magbigay ng aral.
  • 52. MGA AKDANG PATULA 1. Tulang Pasalaysay a.) Epiko b.) Awit at Kurido c.) Balad
  • 53. MGA AKDANG PATULA 2. Tulang Pandamdamin/liriko a.) Awiting Bayan b.) Soneto c.) Elihiya d.) Dalit e.) Pastoral f.) Oda
  • 54. MGA AKDANG PATULA 3. Tulang pandulaan/pantanghalan a.) Komedya b.) Melodrama c.) Trahedya d. Parsa e.) Saynete
  • 55. MGA AKDANG PATULA Tulang Patnigan a.) Karagatan b. Duplo c.) Balagtasan
  • 56. MGA AKDANG PATULA 1. Tulang Pasalaysay a. Epiko Nagsasalaysay ng mga kabayanihang halos hindi mapaniniwalaan at nauukol sa mga kababalaghan.
  • 57. MGA AKDANG TULUYAN b. Awit at Kurido Ang mga itoy may paksang hango sa pangyayaring tungkol sa pagkamaginoo at pakikipagsapalaran, at ang mga tauhan ay mga harit reyna, prinsipet prinsesa.
  • 58. MGA AKDANG TULUYAN c. Balad- Ito ay may himig na awit dahilang ito ay inaawit habang may nagsasayaw
  • 59. MGA AKDANG TULUYAN 2. Tulang Pandamdamin/Liriko Ang uring ito ay nagpapahayag ng damdaming maaaring sarili ng sumulat o ng ibang tao. Karaniwang maikli, likas at madaling maunawaan.
  • 60. Tulang pandamdamin/liriko a. Awiting Bayan ang karaniwang paksa ng uring ito ay pag-ibig, kawalang pag-asa o pamimighati, pangamba, kaligayahan, pag-asa at kalungkutan.
  • 61. Hal. CHIT CHIRIT CHIT Chitchiritchit alibangbang Salagintot salagubang Ang babae sa lansangan Kung gumiry parang tandang.
  • 62. Tulang pandamdamin/liriko b. Soneto- Itoy tulang may labing- apat na taludtod hinggil sa damdamin at kaisipan, may malinaw na kabatiran ng likas na pagkatao, itoy naghahatid ng aral sa mambabasa.
  • 63. Tulang pandamdamin/liriko c. Elihiya Nagpapahayag ng damdamin o guniguni tungkol sa kamatayan o kayay tula ng panangis lalo na sa paggunita ng isang yumao.
  • 64. Tulang pandamdamin/liriko d. Dalit Awit na papuri sa diyos o mahal na Birhen at nagtataglay ng kaunting pilosopiya sa buhay.
  • 65. Tulang pandamdamin/liriko E. Pastoral Itoy may layuning maglarawan ng tunay na buhay sa bukid.
  • 66. Tulang pandamdamin/liriko F. Oda Nagpapahayag ng isang papuri, panaghoy, o iba pang masiglang damdamin; walang tiyak na bilang ng pantig o tiyak na bilang ng talutod.
  • 67. Tulang padulaan/pantanghalan a. Komedya Isang gawa na ang sangkap ay piling- pili.
  • 68. Tulang padulaan/pantanghalan b. Melodrama Ito ay karaniwang ginagamit sa lahat ng mga dulang musikal, kasama na ang opera.
  • 69. Tulang padulaan/pantanghalan c. Trahedya Angkop ang uri ng dulang ito sa mga tunggaliang nagwawakas sa pagkasawi o pagkawasak ng pangunahing tauhan
  • 70. Tulang padulaan/pantanghalan d. Parsa Isang uri ng dula na ang layunin ay magpasaya sa pamamagitan ng mga kawing- kawing na pangyayaring nakakatawa
  • 71. Tulang padulaan/pantanghalan E. Saynete Ang paksa ng ganitong uri ng dula ay may karaniwang pag-uugali ng tao sa pook.
  • 72. Tulang patnigan a.Karagatan Ito ay batay sa alamat ng singsing ng isang prinsesa na naihulog niya sa dagat.
  • 73. Tulang padulaan/pantanghalan b. Duplo Ito ang humalili sa karagatan. Itoy paligsahan ng husay sa pagbigkas at
  • 74. Tulang padulaan/pantanghalan c. Balagtasan Tagisan ng talino sa pagbigkas ng tula, bilang pangangatwiran sa isang paksang pinagtatalunan.
  • 75. Saklaw Ng Panitikang Filipino 1. Ang Kasaysayang pinagdaanan ng Panitikang Filipino mula sa panahon bago dumating ang mga kastila hanggang sa kasalukuyan.
  • 76. Saklaw Ng Panitikang Filipino 2. Ang mga akdang sinulat sa wikang banyaga ng mga Pilipino at dayuhang manunulat subalit ang nilalaman ay tungkol sa mga saloobin, damdamin, at kalingang Pilipino.
  • 77. Saklaw Ng Panitikang Filipino 3. Ang mga akdang sinulat ng ating mga dakilang manunulat na Pilipino bagamat ang mga paksain ay sa dayuhan.
  • 78. Saklaw Ng Panitikang Filipino 4. Higit sa lahat, ang mga akdang sinulat ng mga manunulat na Pilipino at ang mga paksay nahihinggil sa lahit kalingang Pilipino.