ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji Hemşiresi Pınar Kalkışım tarafından hazırlanmıştır.
Pankreas
Hastalıkları
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Endokrin Fonksiyon
Pankreasta langernans adacıklarından alfa hücreleri
(glukagon) ve beta hücreleri (insülin) vardır.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Ekzokrin Fonksiyon
Pankreasın dış kenarında asini hücreleri bulunur . Sindirim enzimleri
Burdan salgılanır.
Bu enzimleri küçük
kanallar ile virsung
kanalına boşaltırlar.
Virsung kanalı ana
safra kanalı ile
birleÅŸerek ampulla
vaterdan
duedonuma açılır.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Pankreatik Amilaz:
Karbonhidratları
Hidrolize eder.
Tripsinojen: Duedonum
Mukozasından salınan
Enterokinaz ile aktif tripsine
Dönüşür.
Pankreatik Lipaz:
YaÄŸ asitlerini hidrolize
Eder.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Pankreas
Hastalıkları
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Pankreatit:
Pankreasın iltihabi
hastalıklarına pankreatit
denir. Akut ya da kronik
seyreder.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Pankreatit
Akut
Ä°nterstisyel
Pankreatit
Akut
Hemorajik
Pankreatit
Biliyer
Pankreatit
Alkolik
Pankreatit
Kronik
Pankreatit
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
1.Akut Ä°nterstisyel Pankreatit:
Pankreas dokusunda
diffüz enflamasyon ve
ödemle karakterizedir.
Pankreasın anatomik
özellikleri korunmuştur;
pankreas dokusunda
nekroz veya hemoraji
yoktur. Prognozu
hemorajik pankreatitin
prognozu kadar kötü
deÄŸildir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
2.Akut Hemorajik Pankreatit:
Ä°nterstisyel pankreatitin
daha ağır şeklidir.
Pankreas dokusunda
enflamasyon , hemoraji ve
nekroz geliÅŸir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
3.Biliyer Pankreatit:
55-65 yaş arası
kadınlarda daha yaygındır.
Safra taşı veya biliyer
tortuların vater kabarcığını
geçici olarak tıkaması
sonucu geliÅŸir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
4.Alkolik Pankreatit:
Genç erkeklerde
daha yaygındır. Kesin
nedeni bilinmemektedir
ancak büyük olasılıkla
toksik maddelere
maruziyet sonucu ortaya
çıktığı düşünülmektedir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
5. Kronik Pankreatit:
Kronik irreversibl
enflamasyon, fibröz ve
hücre hasarı sonucu
iÅŸlevsel pankreas
dokusunun hasarıyla
karakterizedir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Pankreatit Nedenleri:
• Alkol suistimali (akut ve kronik alkolizm)
• Safra taşları
• Cerrahi girişim (abdominal, kardiyak, kardiopulmoner by-pass)
• Travma (künt, delici)
• ERCP
• İnfeksiyonlar
• Metabolik bozukluklar (gebelik , hiperkalsemi-hiperparatiroidizm)
• Vaskülit
• İlaçlar
• Renal yetmezlik
• Renal TX
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Belirti ve Bulgular:
 Akut epigastrik ağrı: Umbilikal
alanda ortaya çıkar , sabit ve
şiddetlidir, sırta doğru yayılabilir.
Alkol alımı veya yağlı bir öğünü
takiben kısa süreli ağrılar ortaya
çıkabilir.
 Sırtüstü yatış pozisyonunda ağrı
daha şiddetli hissedilir. Hastanın
oturur pozisyon alması, ileri
doğru eğilmesi, dizlerini bükmesi
veya cenin pozisyonunu alması
ağrıyı hafifletir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Bulantı ve kusma şikayetleri
oldukça yaygındır, ağızdan
herhangi bir şey alındığında
bulantı/kusma şiddetlenir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Ateş nadiren 38.8 in üstüne
çıkar, hipotansiyon ve
taşikardi gözükür.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Lökositoz, hiperglisemi,
yüksek serum amilaz ve
lipaz düzeyleri
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Abdominal hassasiyet ,
rijidite, progresif
distansiyon ve bağırsak
seslerinde azalma
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 24 saat içinde
belirgenleşen hafif sarılık
gözlenebilir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Grey Turner
Belirtisi: Karın yan
duvarında mavimsi
bir renk
deÄŸiÅŸikliÄŸidir. Bu
mavimsi renk
deÄŸiÅŸikliÄŸi
kanamaya iÅŸaret
etmektedir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Cullen Belirtisi: Göbek
deliği etrafında mavimsi bir
renk deÄŸiÅŸikliÄŸidir. Cullen
belirtisi kanamaya iÅŸaret
etmektedir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Kolanjiografi
Tomografi
MR
Amilaz ve
Lipaz
Düzeyleri
Anjiografi
Ultrasound
Direkt
Batın
Grafisi
Fizik
Muayene
Kolesistografi
Tanı
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• İleus veya uzun süreli
kusma var ise nazogastrik
tüp takılır; orali stoplanır.
Tedavi Yönetimi
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Hipotansiyon ve şoku
önlemek amacıyla İ.V
hidrasyona başlanır.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Lökositoz, katabolizma
artışı ile ilişkili belirtiler ve
malnütrisyon ile ilişkili
laboratuvar sonuçları
izlenir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Yaşam bulguları, günlük
kilo deÄŸiÅŸimi, saatlik idrar
çıkışı, bağırsak sesleri ve
dışkı düzeni (sıklık, renk,
koku, kıvam) izlenir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Serum amilaz değeri
normal düzeye gerilediği
ve abdominal ağrı geçtiği
zaman oral beslenmeye
başlanır. Oral alıma
baÅŸlayan hasta ,
beslenme konusunda
bilgilendirilir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Enflamasyonun uzadığı
durumlarda total parenteral
beslenmeye başlanır. Total
parenteral beslenmeye
başlanmasıyla vücutta
başlamış olan katabolik
reaksiyonlar kontrol altına
alınır.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Endoskopik transduodenal
sfinkterotomi: Dışarı
atılamayan tıkayıcı safra
taşlarının alınması
amacıyla endoskopik
transduodenal
sfinkterotomi yapılabilir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Akut pankreatit kontrol altına alındıktan sonra taş ile dolu
safra kesesi cerrahi girişimle çıkarılır.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
Pankreas dokusunda
ödem , gerilme ve kimyasal
irritasyon ile iliÅŸkili AÄžRI
Hemşirelik Tanıları
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Yetersiz oral alım ve
malabsorbsiyon ile iliÅŸkili
Vücut Gereksiniminden Az
Beslenme
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Karın boşluğunda sıvı
geçişi ve sıvı alımının
azalması nedeniyle
Dehidretasyon Riski
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
• Malnütrisyon ile ilişkili
Enfeksiyon Riski
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Hastalık süreci ve beklenen
sonuçlar konusunda
açıklama yapılır.
Hasta EÄŸitimi
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Beslenme: Akut faz boyunca oral yolla beslenmenin
kesilme nedeni ve önemi açıklanır. Oral beslenmeye
geçildiğinde alkol tüketimi yasaklanır, hasta küçük
öğünler halinde beslenmesi için teşvik edilir; yağ oranı
düşük bir diyet önerilir.
Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P
 Pankreas salgılarını uyardığı için sigara içilmemesi ve
stresten kaçınılması gerektiği vurgulanır.

More Related Content

Pankreas hastalıkları

  • 1. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi Pınar Kalkışım tarafından hazırlanmıştır. Pankreas Hastalıkları
  • 2. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Endokrin Fonksiyon Pankreasta langernans adacıklarından alfa hücreleri (glukagon) ve beta hücreleri (insülin) vardır.
  • 3. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Ekzokrin Fonksiyon Pankreasın dış kenarında asini hücreleri bulunur . Sindirim enzimleri Burdan salgılanır. Bu enzimleri küçük kanallar ile virsung kanalına boÅŸaltırlar. Virsung kanalı ana safra kanalı ile birleÅŸerek ampulla vaterdan duedonuma açılır.
  • 4. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Pankreatik Amilaz: Karbonhidratları Hidrolize eder. Tripsinojen: Duedonum Mukozasından salınan Enterokinaz ile aktif tripsine Dönüşür. Pankreatik Lipaz: YaÄŸ asitlerini hidrolize Eder.
  • 5. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Pankreas Hastalıkları
  • 6. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Pankreatit: Pankreasın iltihabi hastalıklarına pankreatit denir. Akut ya da kronik seyreder.
  • 7. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Pankreatit Akut Ä°nterstisyel Pankreatit Akut Hemorajik Pankreatit Biliyer Pankreatit Alkolik Pankreatit Kronik Pankreatit
  • 8. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P 1.Akut Ä°nterstisyel Pankreatit: Pankreas dokusunda diffüz enflamasyon ve ödemle karakterizedir. Pankreasın anatomik özellikleri korunmuÅŸtur; pankreas dokusunda nekroz veya hemoraji yoktur. Prognozu hemorajik pankreatitin prognozu kadar kötü deÄŸildir.
  • 9. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P 2.Akut Hemorajik Pankreatit: Ä°nterstisyel pankreatitin daha ağır ÅŸeklidir. Pankreas dokusunda enflamasyon , hemoraji ve nekroz geliÅŸir.
  • 10. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P 3.Biliyer Pankreatit: 55-65 yaÅŸ arası kadınlarda daha yaygındır. Safra taşı veya biliyer tortuların vater kabarcığını geçici olarak tıkaması sonucu geliÅŸir.
  • 11. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P 4.Alkolik Pankreatit: Genç erkeklerde daha yaygındır. Kesin nedeni bilinmemektedir ancak büyük olasılıkla toksik maddelere maruziyet sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir.
  • 12. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P 5. Kronik Pankreatit: Kronik irreversibl enflamasyon, fibröz ve hücre hasarı sonucu iÅŸlevsel pankreas dokusunun hasarıyla karakterizedir.
  • 13. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Pankreatit Nedenleri: • Alkol suistimali (akut ve kronik alkolizm) • Safra taÅŸları • Cerrahi giriÅŸim (abdominal, kardiyak, kardiopulmoner by-pass) • Travma (künt, delici) • ERCP • Ä°nfeksiyonlar • Metabolik bozukluklar (gebelik , hiperkalsemi-hiperparatiroidizm) • Vaskülit • Ä°laçlar • Renal yetmezlik • Renal TX
  • 14. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Belirti ve Bulgular:  Akut epigastrik aÄŸrı: Umbilikal alanda ortaya çıkar , sabit ve ÅŸiddetlidir, sırta doÄŸru yayılabilir. Alkol alımı veya yaÄŸlı bir öğünü takiben kısa süreli aÄŸrılar ortaya çıkabilir.  Sırtüstü yatış pozisyonunda aÄŸrı daha ÅŸiddetli hissedilir. Hastanın oturur pozisyon alması, ileri doÄŸru eÄŸilmesi, dizlerini bükmesi veya cenin pozisyonunu alması aÄŸrıyı hafifletir.
  • 15. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Bulantı ve kusma ÅŸikayetleri oldukça yaygındır, ağızdan herhangi bir ÅŸey alındığında bulantı/kusma ÅŸiddetlenir.
  • 16. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  AteÅŸ nadiren 38.8 in üstüne çıkar, hipotansiyon ve taÅŸikardi gözükür.
  • 17. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Lökositoz, hiperglisemi, yüksek serum amilaz ve lipaz düzeyleri
  • 18. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Abdominal hassasiyet , rijidite, progresif distansiyon ve bağırsak seslerinde azalma
  • 19. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  24 saat içinde belirgenleÅŸen hafif sarılık gözlenebilir.
  • 20. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Grey Turner Belirtisi: Karın yan duvarında mavimsi bir renk deÄŸiÅŸikliÄŸidir. Bu mavimsi renk deÄŸiÅŸikliÄŸi kanamaya iÅŸaret etmektedir.
  • 21. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Cullen Belirtisi: Göbek deliÄŸi etrafında mavimsi bir renk deÄŸiÅŸikliÄŸidir. Cullen belirtisi kanamaya iÅŸaret etmektedir.
  • 22. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Kolanjiografi Tomografi MR Amilaz ve Lipaz Düzeyleri Anjiografi Ultrasound Direkt Batın Grafisi Fizik Muayene Kolesistografi Tanı
  • 23. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Ä°leus veya uzun süreli kusma var ise nazogastrik tüp takılır; orali stoplanır. Tedavi Yönetimi
  • 24. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Hipotansiyon ve ÅŸoku önlemek amacıyla Ä°.V hidrasyona baÅŸlanır.
  • 25. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Lökositoz, katabolizma artışı ile iliÅŸkili belirtiler ve malnütrisyon ile iliÅŸkili laboratuvar sonuçları izlenir.
  • 26. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • YaÅŸam bulguları, günlük kilo deÄŸiÅŸimi, saatlik idrar çıkışı, bağırsak sesleri ve dışkı düzeni (sıklık, renk, koku, kıvam) izlenir.
  • 27. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Serum amilaz deÄŸeri normal düzeye gerilediÄŸi ve abdominal aÄŸrı geçtiÄŸi zaman oral beslenmeye baÅŸlanır. Oral alıma baÅŸlayan hasta , beslenme konusunda bilgilendirilir.
  • 28. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Enflamasyonun uzadığı durumlarda total parenteral beslenmeye baÅŸlanır. Total parenteral beslenmeye baÅŸlanmasıyla vücutta baÅŸlamış olan katabolik reaksiyonlar kontrol altına alınır.
  • 29. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Endoskopik transduodenal sfinkterotomi: Dışarı atılamayan tıkayıcı safra taÅŸlarının alınması amacıyla endoskopik transduodenal sfinkterotomi yapılabilir.
  • 30. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Akut pankreatit kontrol altına alındıktan sonra taÅŸ ile dolu safra kesesi cerrahi giriÅŸimle çıkarılır.
  • 31. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P Pankreas dokusunda ödem , gerilme ve kimyasal irritasyon ile iliÅŸkili AÄžRI HemÅŸirelik Tanıları
  • 32. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Yetersiz oral alım ve malabsorbsiyon ile iliÅŸkili Vücut Gereksiniminden Az Beslenme
  • 33. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Karın boÅŸluÄŸunda sıvı geçiÅŸi ve sıvı alımının azalması nedeniyle Dehidretasyon Riski
  • 34. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P • Malnütrisyon ile iliÅŸkili Enfeksiyon Riski
  • 35. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Hastalık süreci ve beklenen sonuçlar konusunda açıklama yapılır. Hasta EÄŸitimi
  • 36. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Beslenme: Akut faz boyunca oral yolla beslenmenin kesilme nedeni ve önemi açıklanır. Oral beslenmeye geçildiÄŸinde alkol tüketimi yasaklanır, hasta küçük öğünler halinde beslenmesi için teÅŸvik edilir; yaÄŸ oranı düşük bir diyet önerilir.
  • 37. Akdeniz Ãœniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji HemÅŸiresi P  Pankreas salgılarını uyardığı için sigara içilmemesi ve stresten kaçınılması gerektiÄŸi vurgulanır.