�ݺ�ߣ

PERMISIMI I FAKTORIT TË FUQISË

 Burimet e rrymës alternative sigurojnë dy forma energjie:
 Energji “Aktive”, e cila matet në kilowatt orë (kwh) e cila
konvertohet në punë mekanike, nxehtësi, ndriçim etj.
 Energji “Reactive” e cila matet me kvar dhe kjo ndahet në
dy forma.
 Energy “Reaktive” që kërkojnë qarqet induktive
(transformatorët, motorët)
 Energji “Reaktive” që ushqehet (sigurohet) nga qarqet
kapacitive (kapaciteti i kabllove, kondesatorët e fuqisë
etj)
ENERGJIA NË QARQET ALTERNATIVE
 Burimet e rrymës alternative sigurojnë dy forma energjie:
 Energji “Aktive”, e cila matet në kilowatt orë (kwh) e cila
konvertohet në punë mekanike, nxehtësi, ndriçim etj.
 Energji “Reactive” e cila matet me kvar dhe kjo ndahet në
dy forma.
 Energy “Reaktive” që kërkojnë qarqet induktive
(transformatorët, motorët)
 Energji “Reaktive” që ushqehet (sigurohet) nga qarqet
kapacitive (kapaciteti i kabllove, kondesatorët e fuqisë
etj)

PAISJET QË KËRKOJNË ENERGJI
REAKTIVE
 Motorët asinkron (një dhe trefazorë).
 Transformatorët
 Reaktorët
 Llambat neon
 Motorët asinkron (një dhe trefazorë).
 Transformatorët
 Reaktorët
 Llambat neon

PËRCAKTIMI I FAKTORIT TË FUQISË
Faktori i fuqisë është i barabartë me raportin e
fuqisë aktive P (kW) me fuqinë e plotë S (kVA)
PF = P /S
Faktori i fuqisë është i barabartë me raportin e
fuqisë aktive P (kW) me fuqinë e plotë S (kVA)
PF = P /S

SHEMBUJ PËR LLOGARITJEN E
FUQIVE
S 3UIP 3UIcosQ 3UIsin
Tipi i qarkut
Fuqia e plote
S (kVA)
Fuqia aktive P
(kW)
Fuqia reaktive
Q (kvar)
Një fazor (fazë-neutër) S = UI P = UI cosϕ Q = UI sin ϕ
Trefazor me tre ose
katër përcjellës
S = 3UI P = 3UI cosϕ Q = 3UI sin ϕ
Pn=5kW me cosϕ=0,5 10 kVA 5 kW 8.7 kvar
Pn =51kW, cosφ= 0.86
η = 0.91
65 kVA 56 kW 33 kVAr

LLLOGARITJA FAKTIKE E FAKTORI
TË FUQISË
Llogaritja e fuqive për qarkun trefazore të dhënë në tab.
1. Pn fuqia e dobishme në boshtin e motorit 51 kW
2. P1 fuqia aktive që merr motori nga rrjeti
3. Fuqia e plotë
4. Fuqia reactive
n
1
P 51
P 56kW
0,91
  

Llogaritja e fuqive për qarkun trefazore të dhënë në tab.
1. Pn fuqia e dobishme në boshtin e motorit 51 kW
2. P1 fuqia aktive që merr motori nga rrjeti
3. Fuqia e plotë
4. Fuqia reactive
n
1
P 51
P 56kW
0,91
  

P 56
S 65kVA
cos 0,86
  

2 2 2 2
Q S P = 65 56 33 kvar   

PËRCAKTIMI I FAKTORIT TË FUQISË
Teknika e Sigurimit ne Instalimet
Elektrike
7

PSE DUHET TË PËRMISOHET FAKTORI
I FUQISË PF
 Reduktimi i kostos së energjisë

I FUQISË PF
 Reduktimi i madhësisë së kabllit

I FUQISË PF
 Reduktimi i humbjeve (P, kW) në kabëll ( përcjellës)

I FUQISË PF
 Reduktimi i rënies së tensionit

I FUQISË PF
 Rritja e kapacitetit të transformatorëve, linjave etj
 Rritja e kapacitetit të transformatorëve, linjave etj

SI MUND TA PËRMISOJMË FAKTORIN
E FUQISË?
Në sistemin me tension të ulët kompesimi mund të sigurohet
nga:
 Kondesatorë me kapacitet të kostant

E FUQISË?
nga:
 Bateri kondesatorësh e cila rregullon në mënyrë
automatike kërkesën për energji reactive d.m.th
ndryshimin automatic i kapacitetit.
nga:

E FUQISË?
nga:
Kur fuqia reactive e kërkuar për kompensim i kalon 800
kvar, dhe ngarkesa është e vazhdueshme dhe stabëll, më
ekonomike është instalimi i bankës së kondesatorëve në
nivelin me tension të mesëm të tyre.
nga:
Kur fuqia reactive e kërkuar për kompensim i kalon 800
kvar, dhe ngarkesa është e vazhdueshme dhe stabëll, më
ekonomike është instalimi i bankës së kondesatorëve në
nivelin me tension të mesëm të tyre.

KOMPESIMI NË TU NË INSTALIMET
ELEKTRIKE

INSTALIMI I KONDESATORËVE ME
KAPACITET KOSTANT
Kjo mënyrë kompensimi realizon lidhjen e një ose disa
kondesatorëve në system me kapacitet kostant.
Kontrolli ose lidhja e tyre mund të realizohet:
1. Manualisht: me automat ose çelësa
2. Gjysëm –automatik: nga kontaktorët
3. Lidhet direkt me paisjen dhe kyçet e çkyçet bashkë me të
Këto kondesatorë aplikohen:
 Në bornat e paisjes induktive (motorët dhe
transformatorët)
 Në zbarat që ushqejnë një numër të vogël motorësh dhe
paisje induktive ku kompensimi individual është i
kushtueshëm
Kjo mënyrë kompensimi realizon lidhjen e një ose disa
kondesatorëve në system me kapacitet kostant.
Kontrolli ose lidhja e tyre mund të realizohet:
1. Manualisht: me automat ose çelësa
2. Gjysëm –automatik: nga kontaktorët
3. Lidhet direkt me paisjen dhe kyçet e çkyçet bashkë me të
Këto kondesatorë aplikohen:
 Në bornat e paisjes induktive (motorët dhe
transformatorët)
 Në zbarat që ushqejnë një numër të vogël motorësh dhe
paisje induktive ku kompensimi individual është i
kushtueshëm

BATERIA E KONDESATORËVE
AUTOMATIKE
Këto lloj paisjesh sigurojnë një kontroll automatik të
kompensimit në mënyrë që të mbajmë faktorin e fuqisë në
nivelin e përcaktuar. Paisje të tilla instalohen në nyjet e
sistemit ku fuqia aktive dhe ajo reaktive ndryshojnë në
kufinj të gjerë, si për shembull:
 Te zbarat e një boxi kryesor të shpërndarjes
 Në terminalin e një kablli i cili ushqen një ngarkesë me
fuqi relativisht të madhe
Këto lloj paisjesh sigurojnë një kontroll automatik të
kompensimit në mënyrë që të mbajmë faktorin e fuqisë në
nivelin e përcaktuar. Paisje të tilla instalohen në nyjet e
sistemit ku fuqia aktive dhe ajo reaktive ndryshojnë në
kufinj të gjerë, si për shembull:
 Te zbarat e një boxi kryesor të shpërndarjes
 Në terminalin e një kablli i cili ushqen një ngarkesë me
fuqi relativisht të madhe

PRINCIPI I PERDORIMIT TE KOMPENSIMIT
AUTOMATIK
Transformator
rryme
Varmetric rele

ZGJEDHJA E MËNYRËS SË KOMPENSIMIT
Mënyrat e kompensimit mund të jenë:
 Kompensim i përgjithshëm (në pikën fillestare të gjithë
instalimit)
instalimit)

instalimit)
 Kompensimi pjesor (për çdo sektor)
instalimit)
 Kompensimi pjesor (për çdo sektor)

instalimit)
 Kompensimi pjesor (për çdo sector)
 Kompensim lokal (kompensim për çdo paisje të instaluar).
instalimit)
 Kompensim lokal (kompensim për çdo paisje të instaluar).

instalimit)
 Kompensim local (kompensim për çdo paisje të instaluar).
 Kombinimi i tyre.
instalimit)
 Kompensim local (kompensim për çdo paisje të instaluar).
 Kombinimi i tyre.

KU DUHET TË INSTALOHEN
BATERITË E KONDESATORËVE
Kompensimi i përgjithshëm

KOMPENSIMI I PËRGJITHSHËM
Avantazhet:
 Zvogëlimin e tarifave të penaliteteve për rritjen e
konsumimit të fuqisë reactive kvars

Avantazhet:
 Zvogëlon fuqinë e plotë të ngarkesës kVA

Avantazhet:
konsumimit të fuqisë reaktive kvars
 Transformatori i fuqisë është i aftë të përballojë një
ngarkesë më të madhe nëse është e nevojshme.
Avantazhet:
konsumimit të fuqisë reaktive kvars

Avantazhet:
Komente:
 Komponentja reaktive e rrymës do të vazhdojë të
qarkullojë në të gjithë gjatësinë e përcjellësit që nga LV
Avantazhet:
Komente:
 Komponentja reaktive e rrymës do të vazhdojë të

Avantazhet:
Komente:
 Komponentja reactive e rrymës do të vazhdojë të
 Për këtë arsye madhësia e kabllove dhe humbjet e fuqisë
nuk përmisohen në mënyrën e kompensimit global
Avantazhet:
Komente:
 Komponentja reactive e rrymës do të vazhdojë të
 Për këtë arsye madhësia e kabllove dhe humbjet e fuqisë
nuk përmisohen në mënyrën e kompensimit global

Avantazhet
 Zvogëlimin e tarifave të penaliteteve për rritjen e konsumimit të
fuqisë reactive kvars
KOMPENSIMI ME SECTOR

Avantazhet

Avantazhet
 Rritet kapaciteti i Transformatori i fuqisë

Avantazhet
 Madhësia e kabllit kryesor zvogëlohet.
Avantazhet

Avantazhet
 Humbjet në të njëjtin kabëll reduktohen.
Avantazhet

Avantazhet
Komente
 Komponentja reactive e rrymës në të gjithë kabllot e furnizimit të
seksioneve të veçanta nuk ndryshon.
Avantazhet
Komente

Avantazhet
Komente
 Madhësia e kabllit dhe humbjet në të njëjtin kabëll nuk përmisohen.
Avantazhet
Komente

Avantazhet
Komente
 Në rast se do të kemi një ndryshim të madh të ngarkesës gjithmonë
ekziston një risk i mbikompensimit si dhe do të shkaktojë
mbitensione.
Avantazhet
Komente
mbitensione.

Avantazhet
Komente
mbitensione.
Kompensimi sektorial rekomandohet kur instalimet kanë një
shtrirje si dhe në rastin kur ngarkesat në sektorët e
ndryshme ndryshojnë shumë
Avantazhet
Komente
mbitensione.
Kompensimi sektorial rekomandohet kur instalimet kanë një
shtrirje si dhe në rastin kur ngarkesat në sektorët e
ndryshme ndryshojnë shumë

KOMENSIMI INDIVIDUAL
Avantazhet
 Zvogëlimin e tarifave të penaliteteve për rritjen e

Avantazhet
 Zvogëlon fuqinë e plotë të ngarkesës kVA
Avantazhet

Avantazhet
 Humbjet në të gjithë linjat e fuqisë reduktohen
Avantazhet

Avantazhet
Komente
 Rryma reaktive në system zvogëlohet në mënyrë të theksuar
në instalimin elektrik
Avantazhet
Komente
 Rryma reaktive në system zvogëlohet në mënyrë të theksuar
në instalimin elektrik

SI MUND TË PËRCAKTOJMË NIVELIN
OPTIMAL TË KOMPENSIMIT?
 Metoda e thjeshtë
 Metoda e bazuar në shmangien e
penaliteteve
 Metoda e bazuar në reduktimin e
fuqisë maksimale të plotë të
kërkuar (kVA).
 Metoda e thjeshtë
 Metoda e bazuar në shmangien e
penaliteteve
 Metoda e bazuar në reduktimin e
fuqisë maksimale të plotë të
kërkuar (kVA).

KORREKTIMI I FAKTORIT TË FUQISË
NË MOTORËT ASINKRONË

Permisimi i koeficientit te fuqise [compatibility mode]

�ݺ�ߣ

Permisimi i koeficientit te fuqise [compatibility mode]

More Related Content

Permisimi i koeficientit te fuqise [compatibility mode]