際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Phac do Ulcerative Colitis.docx

Download as DOCX, PDF
T
Tai Huynh

Ph叩c 畛 Ulcerative Colitis BV HYD TP.HCM

Convert to study materialsBETA

Transform any presentation into ready-made study materialselect from outputs like summaries, definitions, and practice questions.

1 of 14
Download to read offline
PHC 畛 CH畉N ON V I畛U TR畛 VIM LOT 畉I TRNG 董n v畛 Vi棚m ru畛t m畉n DHYD I. 畉I C働NG Vi棚m lo辿t 畉i trng (VLT) l 1 trong 2 th畛 b畛nh c畛a b畛nh vi棚m ru畛t m畉n (inflammatory bowel disease), 動畛c 畉c tr動ng b畛i t狸nh tr畉ng vi棚m li棚n t畛c c畛a 畉i trng v kh担ng c坦 u h畉t tr棚n m担 b畛nh h畛c. VLT l m畛t tr狸nh tr畉ng vi棚m m畉n t鱈nh qua trung gian mi畛n d畛ch. Di畛n ti畉n c畛a c畛a b畛nh bao g畛m nh畛ng 畛t t叩i ph叩t xem k畉 v畛i lui b畛nh. VLT th動畛ng ch畛 khu tr炭 畛 畉i trng. B畛nh th動畛ng kh畛i ph叩t t畛 tr畛c trng v lan d畉n l棚n c叩c o畉n kh叩c c畛a 畉i trng. Tng nguy c董 ung th動 畉i tr畛c trng v ph畉u thu畉t c畉t 畉i trng. T畛 l畛 hi畛n m畉c v t畛 l畛 m畛i m畉c ang gia tng 畛 Ch但u . II. CH畉N ON 1. Ch畉n o叩n x叩c 畛nh Ch動a c坦 ti棚u chu畉n vng ch畉n o叩n VLT. Ch畉n o叩n x叩c 畛nh VLT d畛a vo s畛 ph畛i h畛p c畛a l但m sng, x辿t nghi畛m sinh h坦a, ch畉n o叩n h狸nh 畉nh, n畛i soi 畉i trng v k畉t qu畉 m担 b畛nh h畛c. B畛nh th動畛ng kh畛i ph叩t 畛 ng動畛i tr畉 (15-30 tu畛i). Tri畛u ch畛ng l但m sng: Tri畛u ch畛ng c畛a VLT: ti棚u m叩u 畛, ti棚u g畉p, m坦t r畉n, i ti棚u ban 棚m, au qu畉n b畛ng, s畛t c但n, m畛t m畛i, ch叩n n, s畛t. Ch炭 箪 c叩c tri畛u ch畛ng ngoi 畛ng ti棚u h坦a: kh畛p, da, m畉t, mi畛ng, gan m畉t B畛nh nh但n c坦 th畛 c坦 c叩c r畛i lo畉n t但m-th畉n kinh i k竪m: r畛i lo畉n lo 但u, tr畉m c畉m X辿t nghi畛m sinh h坦a: Tng c叩c x辿t nghi畛m ch畛 i畛m vi棚m: CRP, VS, calprotectin trong ph但n.
pANCA (perinuclear antineutrophil cytoplasmic antibodies ) (+) trong 60%-65% tr動畛ng h畛p VLT. C坦 vai tr嘆 h畛 tr畛 ch畉n o叩n. Kh担ng d湛ng 畛 ch畉n o叩n x叩c 畛nh hay lo畉i tr畛 VLT. C叩c x辿t nghi畛m kh叩c n棚n 動畛c th畛c hi畛n 畛 ch畉n o叩n ph但n bi畛t, 叩nh gi叩 b畛nh i k竪m v quy畉t 畛nh s畛 d畛ng thu畛c: c担ng th畛c m叩u, ion 畛, AST, ALT, photphatase ki畛m, bilirubin, s畉t huy畉t thanh, ferritin, albumin m叩u, IGRA, CMV DNA huy畉t thanh ,soi ph但n (t狸m h畛ng c畉u, b畉ch c畉u, k箪 sinh tr湛ng 動畛ng ru畛t), PCR t狸m 畛c 畛 C. difficile trong ph但n. Ch畉n o叩n h狸nh 畉nh Ch畛p c畉t l畛p vi t鱈nh c坦 c畉n quang hay c畛ng h動畛ng t畛 c坦 c畉n t畛 v湛ng b畛ng c坦 th畛 th畉y h狸nh 畉nh dy thnh ru畛t. N畛i soi 畉i trng: N畛i soi 畉i trng (k竪m 動a 畛ng soi vo h畛i trng) v sinh thi畉t c坦 h畛 th畛ng n棚n 動畛c th畛c hi畛n 畛 x叩c 畛nh ch畉n o叩n. Ch畛ng ch畛 畛nh n畛i soi 畉i trng trong tr動畛ng h畛p 畛t c畉p vi棚m 畉i trng m畛c 畛 n畉ng. Sinh thi畉t h畛 th畛ng: Sinh thi畉t 5 v湛ng: h畛i trng, manh trng v 畉i trng l棚n, 畉i trng ngang, 畉i trng xu畛ng v 畉i trng ch畉u h担ng, tr畛c trng. Sinh thi畉t 鱈t nh畉t 2 m畉u/v湛ng, bao g畛m c畉 ni棚m m畉c vi棚m v kh担ng vi棚m quan s叩t 動畛c tr棚n n畛i soi. M畉u sinh thi畉t n棚n 動畛c g畛i k竪m c叩c th担ng tin v畛 l但m sng bao g畛m di畛n ti畉n b畛nh, k畉t qu畉 n畛i soi v i畛u tr畛 hi畛n t畉i. T畛n th動董ng i畛n h狸nh tr棚n n畛i soi c畛a VLT: Vi棚m li棚n t畛c v 畛i x畛ng: m畉t c畉u tr炭c m畉ch m叩u, ni棚m m畉c b畛, vi棚m tr畛t, lo辿t n担ng, lo辿t s但u, xu畉t huy畉t t畛 nhi棚n. T畛 tr畛c trng lan d畉n l棚n ph畉n tr棚n 畉i trng. Ranh gi畛i gi畛a v湛ng vi棚m v v湛ng kh担ng vi棚m r畉t r探 v 畛t ng畛t.
M担 b畛nh h畛c: VLT l m畛t tr狸nh tr畉ng vi棚m m畉n t鱈nh, ch畛 y畉u 畉nh h動畛ng 畉n l畛p ni棚m m畉c c畛a 畉i trng. K畉t qu畉 m担 b畛nh h畛c ngoi gi炭p 鱈ch cho ch畉n o叩n VLT c嘆n gi炭p 叩nh gi叩 giai o畉n (ho畉t 畛ng hay lui b畛nh). M畛t s畛 th畛 l但m sng 畉c bi畛t: VLT kh担ng k竪m vi棚m tr畛c trng (rectal sparing): C坦 th畛 g畉p 畛 tr畉 em ch動a i畛u tr畛. 畛 ng動畛i l畛n c坦 th畛 g畉p sau i畛u tr畛. Vi棚m manh trng (cecum patch): T畛n th動董ng vi棚m manh trng 畛 b畛nh nh但n b畛 vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i. C畉n ch畉n o叩n ph但n bi畛t v畛i b畛nh Crohn. Vi棚m l畛 ru畛t th畛a (Appendiceal skip lesions): Vi棚m l畛 ru畛t th畛a 畛 b畛nh nh但n b畛 VLT tr叩i. Th動畛ng 叩p 畛ng v畛i i畛u tr畛 n畛i khoa. Vi棚m h畛i trng (backwash ileitis): Vi棚m h畛i trng 畛 b畛nh nh但n b畛 vi棚m ton b畛 畉i trng (pan-cotilis). G畉p 畛 20% b畛nh nh但n b畛 vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng. B畛nh nh但n th動畛ng c坦 ti棚n l動畛ng x畉u, 叩p 畛ng k辿m v畛i i畛u tr畛 n畛i khoa. 2. Ch畉n o叩n ph但n bi畛t Vi棚m 畉i trng do nhi畛m tr湛ng (vi tr湛ng, virus, k箪 sinh tr湛ng, ). B畛nh Crohn. Vi棚m 畉i trng do nguy棚n nh但n kh叩c: vi棚m 畉i trng thi畉u m叩u c畛c b畛, thu畛c, tng eosinophil, tia x畉, vi棚m 畉i trng vi th畛
3. Ph但n lo畉i VLT theo m畛c 畛 lan r畛ng c畛a t畛n th動董ng Th動畛ng d畛a vo ph但n lo畉i Montreal (b畉ng 1) B畉ng 1. Ph但n lo畉i Montreal c畛a vi棚m lo辿t 畉i trng Thu畉t ng畛 Ph但n b畛 M担 t畉 E1 Vi棚m lo辿t tr畛c trng T畛n th動董ng gi畛i h畉n 畛 tr畛c trng (c叩ch b畛 h畉u m担n < 15-20 cm) E2 Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i T畛n th動董ng v動畛t qu叩 tr畛c trng nh動ng ch動a v動畛t qu叩 畉i trng g坦c l叩ch E3 Vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng T畛n th動董ng v動畛t qu叩 畉i trng g坦c l叩ch 4. 叩nh gi叩m畛c 畛 n畉ng hay 叩nh gi叩 ho畉t t鱈nh b畛nh (disease activity): Th動畛ng d湛ng ti棚u chu畉n Truelove & Witt (b畉ng 2), ti棚u chu畉n c畛a Tr動畛ng m担n Ti棚u h坦a Hoa K畛 (b畉ng 3) hay i畛m Mayo 叩nh gi叩 m畛c 畛 n畉ng VLT (b畉ng 4) B畉ng 2. Ti棚u chu畉n Truelove & Witt(1) Nh畉 Trung b狸nh (gi畛a nh畉 v n畉ng) N畉ng Ph但n c坦 m叩u/ngy < 4 4 n畉u 6 v M畉ch 90 l畉n/ph炭t 90 l畉n/ph炭t > 90 l畉n/ph炭t ho畉c Nhi畛t 畛 < 37,5oC 37,8oC > 37,8oC ho畉c Hemoglobin > 11,5 g/dL 10,5 g/dL < 10,5 g/dL ho畉c T畛c 畛 l畉ng m叩u < 20 mm/gi畛 30 mm/gi畛 > 30 mm/gi畛 ho畉c CRP B狸nh th動畛ng 30 mg/L > 30 mg/L
B畉ng 3. Ph但n lo畉i VLT theo Tr動畛ng m担n Ti棚u H坦a Hoa K狸 Lui b畛nh Nh畉 Trung b狸nh- N畉ng B湛ng ph叩t Ph但n (s畛 l畉n i ti棚u/ngy) Ph但n 坦ng khu担n <4 >6 >10 M叩u trong ph但n Kh担ng Ng畉t qu達ng Th動畛ng xuy棚n Li棚n t畛c Ti棚u g畉p Kh担ng Nh畉, th畛nh tho畉ng Th動畛ng xuy棚n Li棚n t畛c Hemoglobin B狸nh th動畛ng B狸nh th動畛ng < 75% b狸nh th動畛ng C畉n truy畛n m叩u ESR < 30 <30 >30 >30 CRP (mg/L) B狸nh th動畛ng Tng Tng Tng Calprotectin trong ph但n (袖g/g) < 150-200 > 150-200 > 150-200 > 150-200 N畛i soi (i畛m Mayo) 0-1 1 2-3 3 UCEIS 0-1 2-4 5-8 7-8 UCEIS: Ulcerative Colitis Endoscopic Index of Severity (b畉ng 5)
B畉ng 4. i畛m Mayo 叩nh gi叩m畛c 畛 n畉ng VLT i畛m Ti棚u chu畉n T畉n su畉t i ti棚u 0 B狸nh th動畛ng 1 Nhi畛u h董n b狸nh th動畛ng 1-2 l畉n/ngy 2 Nhi畛u h董n b狸nh th動畛ng 3-4 l畉n/ngy 3 Nhi畛u h董n b狸nh th動畛ng 5 l畉n/ngy Ch畉y m叩u tr畛c trng 0 Kh担ng c坦 1 < 1/2 s畛 l畉n i ti棚u c坦 v畛t m叩u 2 a s畛 c叩c l畉n i ti棚u 畛u c坦 m叩u 3 Ch畛 ti棚u ra m叩u H狸nh 畉nh n畛i soi 0 Ni棚m m畉c b狸nh th動畛ng hay b畛nh kh担ng ho畉t 畛ng 1 Vi棚m nh畉 v畛i ni棚m m畉c sung huy畉t, gi畉m m畉ch m叩u, b畛 nh畉 2 Vi棚m trung b狸nh v畛i ni棚m m畉c sung huy畉t nhi畛u, m畉t m畉ch m叩u, b畛, vi棚m tr畛t 3 Vi棚m n畉ng v畛i ni棚m m畉c xu畉t huy畉t t畛 nhi棚n v lo辿t 叩nh gi叩 ton th畛 0 B狸nh th動畛ng 1 Vi棚m 畉i trng nh畉 2 Vi棚m 畉i trng trung b狸nh 3 Vi棚m 畉i trng n畉ng i畛m Mayo dao 畛ng t畛 0-12 i畛m Lui b畛nh: t畛ng i畛m 2 v kh担ng c坦 thnh ph畉n no > 1 Ho畉t 畛ng: Nh畉 (3-5 i畛m), trung b狸nh (6-10 i畛m), n畉ng (11-12 i畛m)
B畉ng 5. Ch畛 s畛 m畛c 畛 n畉ng tr棚n n畛i soi c畛a VLT (UCEIS) Thnh ph但n i畛m 畛nh ngh挑a M畉ch m叩u 0 = kh担ng M畉ng l動畛i m畉ch m叩u ni棚m m畉c b狸nh th動畛ng. Quan s叩t r探 s畛 ph但n nh叩nh c畛a c叩c mao m畉ch 1 = m畉t t畛ng v湛ng Gi畉m m畉ng lu畛i m畉ch m叩u t畛ng v湛ng 2 = m畉t M畉t hon ton m畉ng l動畛i m畉ch m叩u Xu畉t huy畉t 0 = kh担ng Kh担ng th畉y m叩u 1 = ni棚m m畉c Vi v畛t m叩u hay s畛i m叩u tr棚n b畛 m畉t ni棚m m畉c (c坦 th畛 b董m r畛a) 2 = l嘆ng 畛ng, nh畉 C坦 m叩u trong l嘆ng 畉i trng 3 = l畛ng 畛ng, trung b狸nh n畉ng M叩u 畛 trong l嘆ng 畉i trng hay m叩u ang r畛 t畛 ni棚m m畉c sau khi b董m r畛a ho畉c m叩u r畛 t畛 ni棚m m畉c b畛 xu畉t huy畉t Vi棚m tr畛t v lo辿t 0 = kh担ng Ni棚m m畉c b狸nh th動畛ng, kh担ng c坦 vi棚m tr畛t hay lo辿t 1 = vi棚m tr畛t Khuy畉t ni棚m m畉c nh畛 ( 5 mm) , tr畉ng hay vng, b畛 ph畉ng 2 = lo辿t n担ng Khuy畉t ni棚m m畉c l畛n h董n (> 5 mm), bao ph畛 b畛i fibrin, v畉n c嘆n 畛 b畛 m畉t 3 = lo辿t s但u Khuy畉t ni棚m m畉c l探m, s但u h董n v畛i b畛 nh担 cao nh畉
5. X叩c 畛nh y畉u t畛 nguy c董 ti棚nl動畛ng x畉u B畉ng 6. Y畉u t畛 nguy c董 ti棚nl動畛ng x畉u c畛a VLT Kh畛i ph叩t b畛nh s畛m (< 40 tu畛i) Vi棚m ton b畛 畉i trng T畛n th動董ng n畉ng tr棚n n畛i soi (i畛m Mayo n畛i soi 3, UCEIS 7) T畛ng nh畉p vi畛n v狸 vi棚m 畉i trng C畉n d湛ng steroids ton th但n Tng CRP hay VS Albumin huy畉t thanh th畉p B畛nh nh但n cng c坦 nhi畛u y畉u t畛 trong b畉ng 6, kh畉 nng ph畉u thu畉t c畉t 畉t trng trong t動董ng lai cng cao Gi炭p nh畉n di畛n nh畛ng b畛nh nh但n c坦 th畛 c畉n i畛u tr畛 m畉nh h董n hay tng li畛u s畛m h董n n畉u tri畛u ch畛ng kh担ng 動畛c ki畛m so叩t. C畉n tr叩nh l畉p i l畉p l畉i vi畛c d湛ng steroid. Xem x辿t tng b畉c i畛u tr畛 畛 nh畛ng b畛nh nh但n c畉n d湛ng steroid th動畛ng xuy棚n 畛 ki畛m so叩t b畛nh VLT m畛c 畛 nh畉 v c坦 y畉u t畛 ti棚n l動畛ng x畉u: xem x辿t i畛u tr畛 nh動 VLT m畛c 畛 trung b狸nh-n畉ng
III. I畛U TR畛 1. M畛c ti棚ui畛u tr畛 i畛u tr畛 t畉n c担ng (induction therapy): gi炭p 畉t lui b畛nh. i畛u tr畛 duy tr狸 (maintenance therapy): gi炭p duy tr狸 t狸nh tr畉ng lui b畛nh m kh担ng c畉n s畛 d畛ng steroid(steroid-free remission). Ph嘆ng ng畛a nh但p vi畛n, ph畉u thu畉t c畉t 畉i trng v ung th動 畉i tr畛c trng. C畉i thi畛n ch畉t l動畛ng cu畛c s畛ng (r畛i lo畉n lo 但u v tr畉m c畉m). M畛c ti棚u i畛u tr畛 VLT bao g畛m 2 y畉u t畛 H畉t ti棚u ra m叩u v s畛 l畉n i ti棚u b狸nh th動畛ng. Lnh ni棚m m畉c tr棚n n畛i soi (i畛m Mayo n畛i soi 1). i畛u tr畛 t畉n c担ng L畛a ch畛n thu畛c ban 畉u trong i畛u tr畛 t畉n c担ng t湛y thu畛c vo m畛c 畛 lan r畛ng, m畛c 畛 n畉ng v c叩c y畉u t畛 ti棚n l動畛ng x畉u c畛a b畛nh. o VLT m畛c 畛 nh畉 v c坦 y畉u t畛 ti棚n l動畛ng x畉u: xem x辿t i畛u tr畛 nh動 VLT m畛c 畛 trung b狸nh-n畉ng. i畛u tr畛 duy tr狸 Thu畛c s畛 d畛ng trong i畛u tr畛 t畉n c担ng gi炭p b畛nh nh但n lui b畛nh th動畛ng quy畉t 畛nh thu畛c s畛 d畛ng trong i畛u tr畛 duy tr狸. i畛u tr畛 duy tr狸 k辿o di 動畛c khuy畉n c叩o cho h畉u h畉t b畛nh nh但n VLT. 2. i畛u tr畛 VLT m畛c 畛 nh畉 2.1. i畛u tr畛 t畉n c担ng VLT m畛c 畛 nh畉 Vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 nh畉: o Kh畛i 畉u: 5-ASA 畉t h畉u m担n 1g/ngy. o Kh担ng 叩p 畛ng 5-ASA 畉t h畉u m担n: ph畛i h畛p 5-ASA 畉t h畉u m担n 1 g/ngy v畛i 5-ASA u畛ng 2g/ngy. o Kh担ng dung n畉p hay kh担ng 叩p 畛ng v畛i 5-ASA: corticoid畉t h畉u m担n. o Kh担ng 叩p 畛ng hay kh担ng c坦 corticoid畉t h畉u m担n: corticoidton th但n. Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i m畛c 畛 nh畉 v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 nh畉:
o Kh畛i 畉u: 5-ASA th畛t th叩o 1g/ngy ph畛i h畛p v畛i 5-ASA u畛ng 2g/ngy. o Nh畛ng b畛nh nh但n VLT m畛c 畛 nh畉 n棚n 叩nh gi叩 叩p 畛ng i畛u tr畛 t畉n c担ng trong v嘆ng 4-8 tu畉n. o Kh担ng dung n畉p hay kh担ng 叩p 畛ng v畛i 5-ASA (u畛ng v th畛t th叩o, li畛u 畉y 畛): Budesonide MMX u畛ng 9 mg/ngy. o N畉u kh担ng 叩p 畛ng hay kh担ng c坦 budesonide MMX: corticoidu畛ng (li畛u kh畛i 畉u t動董ng 動董ng 40-60 mg prednisone). M畛t s畛 l動u 箪 khi s畛 d畛ng 5-ASA trong VLT o VLT m畛c 畛 nh畉: ASA li畛u chu畉n (2-2,4 g/ngy) c坦 hi畛u qu畉 t動董ng 動董ng li畛u cao (4,8 g/ngy). Li畛u cao 動畛c ch畛 畛nh khi b畛nh nh但n 叩p 畛ng k辿m v畛i li畛u chu畉n hay VLT m畛c 畛 trung b狸nh. o U畛ng 1 l畉n/ngy c坦 hi畛u qu畉 v an ton t動董ng 動董ng u畛ng nhi畛u l畉n/ngy. o N畉u kh担ng 叩p 畛ng v畛i 5-ASA: kh担ng khuy畉n c叩o 畛i sang m畛t lo畉i 5- ASA kh叩c. 2.2. i畛u tr畛 duy tr狸 VLT m畛c 畛 nh畉 畉t lui b畛nh v畛i 5-ASA: i畛u tr畛 duy tr狸 v畛i 5-ASA. o Vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 nh畉: 5-ASA 畉t tr畛c trng 1g/ngy. o Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 nh畉: 5-ASA u畛ng 2 g/ngy. 畉t lui b畛nh v畛i steroid: duy tr狸 b畉ng thiopurine. 3. i畛u tr畛 VLT m畛c 畛 trung b狸nh n畉ng 3.1. i畛u tr畛 t畉n c担ng VLT m畛c 畛 trung b狸nh n畉ng Vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 trung b狸nh: i畛u tr畛 nh動 vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 nh畉 Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 trung b狸nh: o Kh畛i 畉u: 5-ASA u畛ng 2g/ngy ph畛i h畛p v畛i 5-ASA th畛t th叩o 1g/ngy. C坦 th畛 xem x辿t s畛 d畛ng 5-ASA li畛u cao t畛 畉u.
o Kh担ng 叩p 畛ng 5-ASA hay kh担ng dung n畉p 5-ASA: budesonide MMX 9 mg/ngy. o Kh担ng 叩p 畛ng hay kh担ng c坦 budesonide MMX: corticoidu畛ng (li畛u kh畛i 畉u t動董ng 動董ng 40-60 mg prednisone) Ch畛 畛nh s畛 d畛ng corticoidu畛ng: tri畛u ch畛ng l但m sng x畉u i, v畉n c嘆n ch畉y m叩u tr畛c trng sau 10-14 ngy hay kh担ng h畉t tri畛u ch畛ng sau 40 ngy s畛 d畛ng 5-ASA. Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 n畉ng: o Corticoid u畛ng (li畛u kh畛i 畉u t動董ng 動董ng 40-60 mg prednisone). o N棚n xem x辿t nh畉p vi畛n i畛u tr畛, nh畉t l khi 叩p 畛ng k辿m v畛i corticoidu畛ng. VLT tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng kh担ng 叩p 畛ng v畛i corticoidu畛ng o Thu畛c sinh h畛c (biologics) hay 畛c ch畉 Janus kinase Kh叩ng-TNF: Adalimumab, Infliximab, Golimumab Kh叩ng integrin: Vedolizumab Kh叩ng IL 12/23: Ustekinumab 畛c ch畉 Janus kinase: Tofacitinib o Khi s畛 d畛ng thu畛c sinh h畛c (kh叩ng-TNF, kh叩ng integrin, 畛c ch畉 IL 12/23), n棚n d湛ng k竪m v畛i thu畛c i畛u h坦a mi畛n d畛ch (azathioprine, 6- mercaptopurine hay methotrexate). o Nh畛ng b畛nh nh但n kh担ng c坦 叩p 畛ng ban 畉u v畛i kh叩ng-TNF (primary nonresponse): n棚n chuy畛n sang d湛ng nh坦m thu畛c kh叩c (vedolizumab, ustekinumab hay tofacitinib). o Nh畛ng b畛nh nh但n c坦 叩p 畛ng ban 畉u v畛i kh叩ng TNF nh動ng sau 坦 b畛 m畉t 叩p 畛ng (secondary loss of response): c坦 th畛 chuy畛n sang d湛ng m畛t kh叩ng TNF kh叩c. 3.2. i畛u tr畛 duy tr狸 VLT m畛c 畛 trung b狸nh - n畉ng 畉t lui b畛nh v畛i 5-ASA: duy tr狸 v畛i 5-ASA. 畉t lui b畛nh v畛i corticoid: duy tr狸 v畛i thiopurine.
畉t lui b畛nh v畛i kh叩ng TNF: duy tr狸 v畛i kh叩ng-TNF 賊 i畛u h嘆a mi畛n d畛ch. 畉t lui b畛nh v畛i vedolizumb: duy tr狸 v畛i vedolizumab 賊 i畛u h嘆a mi畛n d畛ch. 畉t lui b畛nh v畛i Ustekinumab: duy tr狸 v畛i ustekinumab 賊 i畛u h坦a mi畛n d畛ch. 畉t lui b畛nh v畛i tofacitinib: duy tr狸 v畛i tofacitinib. 4. i畛u tr畛 畛t c畉p vi棚m lo辿t 畉i trng m畛c 畛 n畉ng (ASUC) Xem ph叩c 畛 i畛u tr畛 畛t c畉p vi棚m lo辿t 畉i trng m畛c 畛 n畉ng
5. Li畛u l動畛ng m畛t s畛 thu畛c s畛 d畛ng trong vi棚m lo辿t 畉i trng Nh坦m thu畛c Thu畛c i畛u tr畛 t畉n c担ng i畛u tr畛 duy tr狸 5-ASA Mesalamine Li畛u th畉p: <2 g/ngy Li畛u chu畉n: 23 g/ngy Li畛u cao: >3 g/ngy 5-ASA 2 g /ngy 5-ASA 2 g /ngy Sulfasalazine 4g sulfasalazine cung c畉p t動董ng 動董ng 1,6g 5-ASA Corticoid Prednisone 40-60mg/ngy Gi畉m li畛u: 5-10 mg/tu畉n, 畉n 20 mg/ngy th狸 gi畉m 2,5 - 5 mg/tu畉n Thiopurine Azathioprine 2 - 2,5 mg/kg 6-mercaptopurine 1 - 1,5 mg/kg Kh叩ng TNF Infliximab 5 mg/kg (TTM) tu畉n 0, 2, 6 5 mg/kg (TTM) m畛i 8 tu畉n T畛i a: 10mg (TTM) m畛i 8 tu畉n Adalimumab 160 mg (TDD) tu畉n 0 80 mg (TDD) tu畉n 2 40 mg (TDD) m畛i 2 tu畉n T畛i a: 40 mg m畛i tu畉n Golimumab 200 mg (TDD) tu畉n 0 100 mg (TDD) tu畉n 2 100 mg (TDD) m畛i 4 tu畉n Kh叩ng integrin Vedolizumab 300 mg (TTM) tu畉n 0, 2, 6 300 mg (TTM) m畛i 8 tu畉n Kh叩ng IL12/23 Ustekinumab TTM v畛i li畛u t湛y theo c但n n畉ng (130 mg/l畛) 55 kg: 260 mg >55 - 85 kg: 390 mg > 85 kg: 520 mg 90 mg (TDD) m畛i 8 tu畉n
畛c ch畉 Janus kinase Tofacitinib 10 mg x 2 l畉n/ngy trong 8 tu畉n 5 mg x 2 l畉n/ngy IV. TI LI畛U THAM KH畉O 1. Bressler B, Marshall JK, Bernstein CN, at al. Clinical practice guidelines for the medical management of nonhospitalized ulcerative colitis: the Toronto consensus. Gastroenterology. 2015 May;148(5):1035-1058. 2. Feuerstein JD, Isaacs KL, Schneider Y, et al. AGA Clinical Practice Guidelines on the Management of Moderate to Severe Ulcerative Colitis. Gastroenterology. 2020 Apr;158(5):1450-1461. 3. Harbord M, Eliakim R, Bettenworth D, et al. Third European Evidence-based Consensus on Diagnosis and Management of Ulcerative Colitis. Part 2: Current Management. J Crohns Colitis. 2017 Jul 1;11(7):769-784. 4. Ko CW, Singh S, Feuerstein JD, Falck-Ytter C, at al. AGA Clinical Practice Guidelines on the Management of Mild-to-Moderate Ulcerative Colitis. Gastroenterology. 2019 Feb;156(3):748-764. 5. Lamb CA, Kennedy NA, Raine T, et al. British Society of Gastroenterology consensus guidelines on the management of inflammatory bowel disease in adults. Gut. 2019;68(Suppl 3):s1-s106. 6. Magro F, Gionchetti P, Eliakim R, et al. Third European Evidence-based Consensus on Diagnosis and Management of Ulcerative Colitis. Part 1: Definitions, Diagnosis, Extra-intestinal Manifestations, Pregnancy, Cancer Surveillance, Surgery, and Ileo- anal Pouch Disorders. J Crohns Colitis. 2017 Jun 1;11(6):649-670. 7. Rubin DT, Ananthakrishnan AN, Siegel CA, Sauer BG, Long MD. ACG Clinical Guideline: Ulcerative Colitis in Adults. Am J Gastroenterol. 2019 Mar;114(3):384- 413.

More Related Content

Phac do Ulcerative Colitis.docx

  • 1. PHC 畛 CH畉N ON V I畛U TR畛 VIM LOT 畉I TRNG 董n v畛 Vi棚m ru畛t m畉n DHYD I. 畉I C働NG Vi棚m lo辿t 畉i trng (VLT) l 1 trong 2 th畛 b畛nh c畛a b畛nh vi棚m ru畛t m畉n (inflammatory bowel disease), 動畛c 畉c tr動ng b畛i t狸nh tr畉ng vi棚m li棚n t畛c c畛a 畉i trng v kh担ng c坦 u h畉t tr棚n m担 b畛nh h畛c. VLT l m畛t tr狸nh tr畉ng vi棚m m畉n t鱈nh qua trung gian mi畛n d畛ch. Di畛n ti畉n c畛a c畛a b畛nh bao g畛m nh畛ng 畛t t叩i ph叩t xem k畉 v畛i lui b畛nh. VLT th動畛ng ch畛 khu tr炭 畛 畉i trng. B畛nh th動畛ng kh畛i ph叩t t畛 tr畛c trng v lan d畉n l棚n c叩c o畉n kh叩c c畛a 畉i trng. Tng nguy c董 ung th動 畉i tr畛c trng v ph畉u thu畉t c畉t 畉i trng. T畛 l畛 hi畛n m畉c v t畛 l畛 m畛i m畉c ang gia tng 畛 Ch但u . II. CH畉N ON 1. Ch畉n o叩n x叩c 畛nh Ch動a c坦 ti棚u chu畉n vng ch畉n o叩n VLT. Ch畉n o叩n x叩c 畛nh VLT d畛a vo s畛 ph畛i h畛p c畛a l但m sng, x辿t nghi畛m sinh h坦a, ch畉n o叩n h狸nh 畉nh, n畛i soi 畉i trng v k畉t qu畉 m担 b畛nh h畛c. B畛nh th動畛ng kh畛i ph叩t 畛 ng動畛i tr畉 (15-30 tu畛i). Tri畛u ch畛ng l但m sng: Tri畛u ch畛ng c畛a VLT: ti棚u m叩u 畛, ti棚u g畉p, m坦t r畉n, i ti棚u ban 棚m, au qu畉n b畛ng, s畛t c但n, m畛t m畛i, ch叩n n, s畛t. Ch炭 箪 c叩c tri畛u ch畛ng ngoi 畛ng ti棚u h坦a: kh畛p, da, m畉t, mi畛ng, gan m畉t B畛nh nh但n c坦 th畛 c坦 c叩c r畛i lo畉n t但m-th畉n kinh i k竪m: r畛i lo畉n lo 但u, tr畉m c畉m X辿t nghi畛m sinh h坦a: Tng c叩c x辿t nghi畛m ch畛 i畛m vi棚m: CRP, VS, calprotectin trong ph但n.
  • 2. pANCA (perinuclear antineutrophil cytoplasmic antibodies ) (+) trong 60%-65% tr動畛ng h畛p VLT. C坦 vai tr嘆 h畛 tr畛 ch畉n o叩n. Kh担ng d湛ng 畛 ch畉n o叩n x叩c 畛nh hay lo畉i tr畛 VLT. C叩c x辿t nghi畛m kh叩c n棚n 動畛c th畛c hi畛n 畛 ch畉n o叩n ph但n bi畛t, 叩nh gi叩 b畛nh i k竪m v quy畉t 畛nh s畛 d畛ng thu畛c: c担ng th畛c m叩u, ion 畛, AST, ALT, photphatase ki畛m, bilirubin, s畉t huy畉t thanh, ferritin, albumin m叩u, IGRA, CMV DNA huy畉t thanh ,soi ph但n (t狸m h畛ng c畉u, b畉ch c畉u, k箪 sinh tr湛ng 動畛ng ru畛t), PCR t狸m 畛c 畛 C. difficile trong ph但n. Ch畉n o叩n h狸nh 畉nh Ch畛p c畉t l畛p vi t鱈nh c坦 c畉n quang hay c畛ng h動畛ng t畛 c坦 c畉n t畛 v湛ng b畛ng c坦 th畛 th畉y h狸nh 畉nh dy thnh ru畛t. N畛i soi 畉i trng: N畛i soi 畉i trng (k竪m 動a 畛ng soi vo h畛i trng) v sinh thi畉t c坦 h畛 th畛ng n棚n 動畛c th畛c hi畛n 畛 x叩c 畛nh ch畉n o叩n. Ch畛ng ch畛 畛nh n畛i soi 畉i trng trong tr動畛ng h畛p 畛t c畉p vi棚m 畉i trng m畛c 畛 n畉ng. Sinh thi畉t h畛 th畛ng: Sinh thi畉t 5 v湛ng: h畛i trng, manh trng v 畉i trng l棚n, 畉i trng ngang, 畉i trng xu畛ng v 畉i trng ch畉u h担ng, tr畛c trng. Sinh thi畉t 鱈t nh畉t 2 m畉u/v湛ng, bao g畛m c畉 ni棚m m畉c vi棚m v kh担ng vi棚m quan s叩t 動畛c tr棚n n畛i soi. M畉u sinh thi畉t n棚n 動畛c g畛i k竪m c叩c th担ng tin v畛 l但m sng bao g畛m di畛n ti畉n b畛nh, k畉t qu畉 n畛i soi v i畛u tr畛 hi畛n t畉i. T畛n th動董ng i畛n h狸nh tr棚n n畛i soi c畛a VLT: Vi棚m li棚n t畛c v 畛i x畛ng: m畉t c畉u tr炭c m畉ch m叩u, ni棚m m畉c b畛, vi棚m tr畛t, lo辿t n担ng, lo辿t s但u, xu畉t huy畉t t畛 nhi棚n. T畛 tr畛c trng lan d畉n l棚n ph畉n tr棚n 畉i trng. Ranh gi畛i gi畛a v湛ng vi棚m v v湛ng kh担ng vi棚m r畉t r探 v 畛t ng畛t.
  • 3. M担 b畛nh h畛c: VLT l m畛t tr狸nh tr畉ng vi棚m m畉n t鱈nh, ch畛 y畉u 畉nh h動畛ng 畉n l畛p ni棚m m畉c c畛a 畉i trng. K畉t qu畉 m担 b畛nh h畛c ngoi gi炭p 鱈ch cho ch畉n o叩n VLT c嘆n gi炭p 叩nh gi叩 giai o畉n (ho畉t 畛ng hay lui b畛nh). M畛t s畛 th畛 l但m sng 畉c bi畛t: VLT kh担ng k竪m vi棚m tr畛c trng (rectal sparing): C坦 th畛 g畉p 畛 tr畉 em ch動a i畛u tr畛. 畛 ng動畛i l畛n c坦 th畛 g畉p sau i畛u tr畛. Vi棚m manh trng (cecum patch): T畛n th動董ng vi棚m manh trng 畛 b畛nh nh但n b畛 vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i. C畉n ch畉n o叩n ph但n bi畛t v畛i b畛nh Crohn. Vi棚m l畛 ru畛t th畛a (Appendiceal skip lesions): Vi棚m l畛 ru畛t th畛a 畛 b畛nh nh但n b畛 VLT tr叩i. Th動畛ng 叩p 畛ng v畛i i畛u tr畛 n畛i khoa. Vi棚m h畛i trng (backwash ileitis): Vi棚m h畛i trng 畛 b畛nh nh但n b畛 vi棚m ton b畛 畉i trng (pan-cotilis). G畉p 畛 20% b畛nh nh但n b畛 vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng. B畛nh nh但n th動畛ng c坦 ti棚n l動畛ng x畉u, 叩p 畛ng k辿m v畛i i畛u tr畛 n畛i khoa. 2. Ch畉n o叩n ph但n bi畛t Vi棚m 畉i trng do nhi畛m tr湛ng (vi tr湛ng, virus, k箪 sinh tr湛ng, ). B畛nh Crohn. Vi棚m 畉i trng do nguy棚n nh但n kh叩c: vi棚m 畉i trng thi畉u m叩u c畛c b畛, thu畛c, tng eosinophil, tia x畉, vi棚m 畉i trng vi th畛
  • 4. 3. Ph但n lo畉i VLT theo m畛c 畛 lan r畛ng c畛a t畛n th動董ng Th動畛ng d畛a vo ph但n lo畉i Montreal (b畉ng 1) B畉ng 1. Ph但n lo畉i Montreal c畛a vi棚m lo辿t 畉i trng Thu畉t ng畛 Ph但n b畛 M担 t畉 E1 Vi棚m lo辿t tr畛c trng T畛n th動董ng gi畛i h畉n 畛 tr畛c trng (c叩ch b畛 h畉u m担n < 15-20 cm) E2 Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i T畛n th動董ng v動畛t qu叩 tr畛c trng nh動ng ch動a v動畛t qu叩 畉i trng g坦c l叩ch E3 Vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng T畛n th動董ng v動畛t qu叩 畉i trng g坦c l叩ch 4. 叩nh gi叩m畛c 畛 n畉ng hay 叩nh gi叩 ho畉t t鱈nh b畛nh (disease activity): Th動畛ng d湛ng ti棚u chu畉n Truelove & Witt (b畉ng 2), ti棚u chu畉n c畛a Tr動畛ng m担n Ti棚u h坦a Hoa K畛 (b畉ng 3) hay i畛m Mayo 叩nh gi叩 m畛c 畛 n畉ng VLT (b畉ng 4) B畉ng 2. Ti棚u chu畉n Truelove & Witt(1) Nh畉 Trung b狸nh (gi畛a nh畉 v n畉ng) N畉ng Ph但n c坦 m叩u/ngy < 4 4 n畉u 6 v M畉ch 90 l畉n/ph炭t 90 l畉n/ph炭t > 90 l畉n/ph炭t ho畉c Nhi畛t 畛 < 37,5oC 37,8oC > 37,8oC ho畉c Hemoglobin > 11,5 g/dL 10,5 g/dL < 10,5 g/dL ho畉c T畛c 畛 l畉ng m叩u < 20 mm/gi畛 30 mm/gi畛 > 30 mm/gi畛 ho畉c CRP B狸nh th動畛ng 30 mg/L > 30 mg/L
  • 5. B畉ng 3. Ph但n lo畉i VLT theo Tr動畛ng m担n Ti棚u H坦a Hoa K狸 Lui b畛nh Nh畉 Trung b狸nh- N畉ng B湛ng ph叩t Ph但n (s畛 l畉n i ti棚u/ngy) Ph但n 坦ng khu担n <4 >6 >10 M叩u trong ph但n Kh担ng Ng畉t qu達ng Th動畛ng xuy棚n Li棚n t畛c Ti棚u g畉p Kh担ng Nh畉, th畛nh tho畉ng Th動畛ng xuy棚n Li棚n t畛c Hemoglobin B狸nh th動畛ng B狸nh th動畛ng < 75% b狸nh th動畛ng C畉n truy畛n m叩u ESR < 30 <30 >30 >30 CRP (mg/L) B狸nh th動畛ng Tng Tng Tng Calprotectin trong ph但n (袖g/g) < 150-200 > 150-200 > 150-200 > 150-200 N畛i soi (i畛m Mayo) 0-1 1 2-3 3 UCEIS 0-1 2-4 5-8 7-8 UCEIS: Ulcerative Colitis Endoscopic Index of Severity (b畉ng 5)
  • 6. B畉ng 4. i畛m Mayo 叩nh gi叩m畛c 畛 n畉ng VLT i畛m Ti棚u chu畉n T畉n su畉t i ti棚u 0 B狸nh th動畛ng 1 Nhi畛u h董n b狸nh th動畛ng 1-2 l畉n/ngy 2 Nhi畛u h董n b狸nh th動畛ng 3-4 l畉n/ngy 3 Nhi畛u h董n b狸nh th動畛ng 5 l畉n/ngy Ch畉y m叩u tr畛c trng 0 Kh担ng c坦 1 < 1/2 s畛 l畉n i ti棚u c坦 v畛t m叩u 2 a s畛 c叩c l畉n i ti棚u 畛u c坦 m叩u 3 Ch畛 ti棚u ra m叩u H狸nh 畉nh n畛i soi 0 Ni棚m m畉c b狸nh th動畛ng hay b畛nh kh担ng ho畉t 畛ng 1 Vi棚m nh畉 v畛i ni棚m m畉c sung huy畉t, gi畉m m畉ch m叩u, b畛 nh畉 2 Vi棚m trung b狸nh v畛i ni棚m m畉c sung huy畉t nhi畛u, m畉t m畉ch m叩u, b畛, vi棚m tr畛t 3 Vi棚m n畉ng v畛i ni棚m m畉c xu畉t huy畉t t畛 nhi棚n v lo辿t 叩nh gi叩 ton th畛 0 B狸nh th動畛ng 1 Vi棚m 畉i trng nh畉 2 Vi棚m 畉i trng trung b狸nh 3 Vi棚m 畉i trng n畉ng i畛m Mayo dao 畛ng t畛 0-12 i畛m Lui b畛nh: t畛ng i畛m 2 v kh担ng c坦 thnh ph畉n no > 1 Ho畉t 畛ng: Nh畉 (3-5 i畛m), trung b狸nh (6-10 i畛m), n畉ng (11-12 i畛m)
  • 7. B畉ng 5. Ch畛 s畛 m畛c 畛 n畉ng tr棚n n畛i soi c畛a VLT (UCEIS) Thnh ph但n i畛m 畛nh ngh挑a M畉ch m叩u 0 = kh担ng M畉ng l動畛i m畉ch m叩u ni棚m m畉c b狸nh th動畛ng. Quan s叩t r探 s畛 ph但n nh叩nh c畛a c叩c mao m畉ch 1 = m畉t t畛ng v湛ng Gi畉m m畉ng lu畛i m畉ch m叩u t畛ng v湛ng 2 = m畉t M畉t hon ton m畉ng l動畛i m畉ch m叩u Xu畉t huy畉t 0 = kh担ng Kh担ng th畉y m叩u 1 = ni棚m m畉c Vi v畛t m叩u hay s畛i m叩u tr棚n b畛 m畉t ni棚m m畉c (c坦 th畛 b董m r畛a) 2 = l嘆ng 畛ng, nh畉 C坦 m叩u trong l嘆ng 畉i trng 3 = l畛ng 畛ng, trung b狸nh n畉ng M叩u 畛 trong l嘆ng 畉i trng hay m叩u ang r畛 t畛 ni棚m m畉c sau khi b董m r畛a ho畉c m叩u r畛 t畛 ni棚m m畉c b畛 xu畉t huy畉t Vi棚m tr畛t v lo辿t 0 = kh担ng Ni棚m m畉c b狸nh th動畛ng, kh担ng c坦 vi棚m tr畛t hay lo辿t 1 = vi棚m tr畛t Khuy畉t ni棚m m畉c nh畛 ( 5 mm) , tr畉ng hay vng, b畛 ph畉ng 2 = lo辿t n担ng Khuy畉t ni棚m m畉c l畛n h董n (> 5 mm), bao ph畛 b畛i fibrin, v畉n c嘆n 畛 b畛 m畉t 3 = lo辿t s但u Khuy畉t ni棚m m畉c l探m, s但u h董n v畛i b畛 nh担 cao nh畉
  • 8. 5. X叩c 畛nh y畉u t畛 nguy c董 ti棚nl動畛ng x畉u B畉ng 6. Y畉u t畛 nguy c董 ti棚nl動畛ng x畉u c畛a VLT Kh畛i ph叩t b畛nh s畛m (< 40 tu畛i) Vi棚m ton b畛 畉i trng T畛n th動董ng n畉ng tr棚n n畛i soi (i畛m Mayo n畛i soi 3, UCEIS 7) T畛ng nh畉p vi畛n v狸 vi棚m 畉i trng C畉n d湛ng steroids ton th但n Tng CRP hay VS Albumin huy畉t thanh th畉p B畛nh nh但n cng c坦 nhi畛u y畉u t畛 trong b畉ng 6, kh畉 nng ph畉u thu畉t c畉t 畉t trng trong t動董ng lai cng cao Gi炭p nh畉n di畛n nh畛ng b畛nh nh但n c坦 th畛 c畉n i畛u tr畛 m畉nh h董n hay tng li畛u s畛m h董n n畉u tri畛u ch畛ng kh担ng 動畛c ki畛m so叩t. C畉n tr叩nh l畉p i l畉p l畉i vi畛c d湛ng steroid. Xem x辿t tng b畉c i畛u tr畛 畛 nh畛ng b畛nh nh但n c畉n d湛ng steroid th動畛ng xuy棚n 畛 ki畛m so叩t b畛nh VLT m畛c 畛 nh畉 v c坦 y畉u t畛 ti棚n l動畛ng x畉u: xem x辿t i畛u tr畛 nh動 VLT m畛c 畛 trung b狸nh-n畉ng
  • 9. III. I畛U TR畛 1. M畛c ti棚ui畛u tr畛 i畛u tr畛 t畉n c担ng (induction therapy): gi炭p 畉t lui b畛nh. i畛u tr畛 duy tr狸 (maintenance therapy): gi炭p duy tr狸 t狸nh tr畉ng lui b畛nh m kh担ng c畉n s畛 d畛ng steroid(steroid-free remission). Ph嘆ng ng畛a nh但p vi畛n, ph畉u thu畉t c畉t 畉i trng v ung th動 畉i tr畛c trng. C畉i thi畛n ch畉t l動畛ng cu畛c s畛ng (r畛i lo畉n lo 但u v tr畉m c畉m). M畛c ti棚u i畛u tr畛 VLT bao g畛m 2 y畉u t畛 H畉t ti棚u ra m叩u v s畛 l畉n i ti棚u b狸nh th動畛ng. Lnh ni棚m m畉c tr棚n n畛i soi (i畛m Mayo n畛i soi 1). i畛u tr畛 t畉n c担ng L畛a ch畛n thu畛c ban 畉u trong i畛u tr畛 t畉n c担ng t湛y thu畛c vo m畛c 畛 lan r畛ng, m畛c 畛 n畉ng v c叩c y畉u t畛 ti棚n l動畛ng x畉u c畛a b畛nh. o VLT m畛c 畛 nh畉 v c坦 y畉u t畛 ti棚n l動畛ng x畉u: xem x辿t i畛u tr畛 nh動 VLT m畛c 畛 trung b狸nh-n畉ng. i畛u tr畛 duy tr狸 Thu畛c s畛 d畛ng trong i畛u tr畛 t畉n c担ng gi炭p b畛nh nh但n lui b畛nh th動畛ng quy畉t 畛nh thu畛c s畛 d畛ng trong i畛u tr畛 duy tr狸. i畛u tr畛 duy tr狸 k辿o di 動畛c khuy畉n c叩o cho h畉u h畉t b畛nh nh但n VLT. 2. i畛u tr畛 VLT m畛c 畛 nh畉 2.1. i畛u tr畛 t畉n c担ng VLT m畛c 畛 nh畉 Vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 nh畉: o Kh畛i 畉u: 5-ASA 畉t h畉u m担n 1g/ngy. o Kh担ng 叩p 畛ng 5-ASA 畉t h畉u m担n: ph畛i h畛p 5-ASA 畉t h畉u m担n 1 g/ngy v畛i 5-ASA u畛ng 2g/ngy. o Kh担ng dung n畉p hay kh担ng 叩p 畛ng v畛i 5-ASA: corticoid畉t h畉u m担n. o Kh担ng 叩p 畛ng hay kh担ng c坦 corticoid畉t h畉u m担n: corticoidton th但n. Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i m畛c 畛 nh畉 v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 nh畉:
  • 10. o Kh畛i 畉u: 5-ASA th畛t th叩o 1g/ngy ph畛i h畛p v畛i 5-ASA u畛ng 2g/ngy. o Nh畛ng b畛nh nh但n VLT m畛c 畛 nh畉 n棚n 叩nh gi叩 叩p 畛ng i畛u tr畛 t畉n c担ng trong v嘆ng 4-8 tu畉n. o Kh担ng dung n畉p hay kh担ng 叩p 畛ng v畛i 5-ASA (u畛ng v th畛t th叩o, li畛u 畉y 畛): Budesonide MMX u畛ng 9 mg/ngy. o N畉u kh担ng 叩p 畛ng hay kh担ng c坦 budesonide MMX: corticoidu畛ng (li畛u kh畛i 畉u t動董ng 動董ng 40-60 mg prednisone). M畛t s畛 l動u 箪 khi s畛 d畛ng 5-ASA trong VLT o VLT m畛c 畛 nh畉: ASA li畛u chu畉n (2-2,4 g/ngy) c坦 hi畛u qu畉 t動董ng 動董ng li畛u cao (4,8 g/ngy). Li畛u cao 動畛c ch畛 畛nh khi b畛nh nh但n 叩p 畛ng k辿m v畛i li畛u chu畉n hay VLT m畛c 畛 trung b狸nh. o U畛ng 1 l畉n/ngy c坦 hi畛u qu畉 v an ton t動董ng 動董ng u畛ng nhi畛u l畉n/ngy. o N畉u kh担ng 叩p 畛ng v畛i 5-ASA: kh担ng khuy畉n c叩o 畛i sang m畛t lo畉i 5- ASA kh叩c. 2.2. i畛u tr畛 duy tr狸 VLT m畛c 畛 nh畉 畉t lui b畛nh v畛i 5-ASA: i畛u tr畛 duy tr狸 v畛i 5-ASA. o Vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 nh畉: 5-ASA 畉t tr畛c trng 1g/ngy. o Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 nh畉: 5-ASA u畛ng 2 g/ngy. 畉t lui b畛nh v畛i steroid: duy tr狸 b畉ng thiopurine. 3. i畛u tr畛 VLT m畛c 畛 trung b狸nh n畉ng 3.1. i畛u tr畛 t畉n c担ng VLT m畛c 畛 trung b狸nh n畉ng Vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 trung b狸nh: i畛u tr畛 nh動 vi棚m lo辿t tr畛c trng m畛c 畛 nh畉 Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 trung b狸nh: o Kh畛i 畉u: 5-ASA u畛ng 2g/ngy ph畛i h畛p v畛i 5-ASA th畛t th叩o 1g/ngy. C坦 th畛 xem x辿t s畛 d畛ng 5-ASA li畛u cao t畛 畉u.
  • 11. o Kh担ng 叩p 畛ng 5-ASA hay kh担ng dung n畉p 5-ASA: budesonide MMX 9 mg/ngy. o Kh担ng 叩p 畛ng hay kh担ng c坦 budesonide MMX: corticoidu畛ng (li畛u kh畛i 畉u t動董ng 動董ng 40-60 mg prednisone) Ch畛 畛nh s畛 d畛ng corticoidu畛ng: tri畛u ch畛ng l但m sng x畉u i, v畉n c嘆n ch畉y m叩u tr畛c trng sau 10-14 ngy hay kh担ng h畉t tri畛u ch畛ng sau 40 ngy s畛 d畛ng 5-ASA. Vi棚m lo辿t 畉i trng tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng m畛c 畛 n畉ng: o Corticoid u畛ng (li畛u kh畛i 畉u t動董ng 動董ng 40-60 mg prednisone). o N棚n xem x辿t nh畉p vi畛n i畛u tr畛, nh畉t l khi 叩p 畛ng k辿m v畛i corticoidu畛ng. VLT tr叩i v vi棚m lo辿t ton b畛 畉i trng kh担ng 叩p 畛ng v畛i corticoidu畛ng o Thu畛c sinh h畛c (biologics) hay 畛c ch畉 Janus kinase Kh叩ng-TNF: Adalimumab, Infliximab, Golimumab Kh叩ng integrin: Vedolizumab Kh叩ng IL 12/23: Ustekinumab 畛c ch畉 Janus kinase: Tofacitinib o Khi s畛 d畛ng thu畛c sinh h畛c (kh叩ng-TNF, kh叩ng integrin, 畛c ch畉 IL 12/23), n棚n d湛ng k竪m v畛i thu畛c i畛u h坦a mi畛n d畛ch (azathioprine, 6- mercaptopurine hay methotrexate). o Nh畛ng b畛nh nh但n kh担ng c坦 叩p 畛ng ban 畉u v畛i kh叩ng-TNF (primary nonresponse): n棚n chuy畛n sang d湛ng nh坦m thu畛c kh叩c (vedolizumab, ustekinumab hay tofacitinib). o Nh畛ng b畛nh nh但n c坦 叩p 畛ng ban 畉u v畛i kh叩ng TNF nh動ng sau 坦 b畛 m畉t 叩p 畛ng (secondary loss of response): c坦 th畛 chuy畛n sang d湛ng m畛t kh叩ng TNF kh叩c. 3.2. i畛u tr畛 duy tr狸 VLT m畛c 畛 trung b狸nh - n畉ng 畉t lui b畛nh v畛i 5-ASA: duy tr狸 v畛i 5-ASA. 畉t lui b畛nh v畛i corticoid: duy tr狸 v畛i thiopurine.
  • 12. 畉t lui b畛nh v畛i kh叩ng TNF: duy tr狸 v畛i kh叩ng-TNF 賊 i畛u h嘆a mi畛n d畛ch. 畉t lui b畛nh v畛i vedolizumb: duy tr狸 v畛i vedolizumab 賊 i畛u h嘆a mi畛n d畛ch. 畉t lui b畛nh v畛i Ustekinumab: duy tr狸 v畛i ustekinumab 賊 i畛u h坦a mi畛n d畛ch. 畉t lui b畛nh v畛i tofacitinib: duy tr狸 v畛i tofacitinib. 4. i畛u tr畛 畛t c畉p vi棚m lo辿t 畉i trng m畛c 畛 n畉ng (ASUC) Xem ph叩c 畛 i畛u tr畛 畛t c畉p vi棚m lo辿t 畉i trng m畛c 畛 n畉ng
  • 13. 5. Li畛u l動畛ng m畛t s畛 thu畛c s畛 d畛ng trong vi棚m lo辿t 畉i trng Nh坦m thu畛c Thu畛c i畛u tr畛 t畉n c担ng i畛u tr畛 duy tr狸 5-ASA Mesalamine Li畛u th畉p: <2 g/ngy Li畛u chu畉n: 23 g/ngy Li畛u cao: >3 g/ngy 5-ASA 2 g /ngy 5-ASA 2 g /ngy Sulfasalazine 4g sulfasalazine cung c畉p t動董ng 動董ng 1,6g 5-ASA Corticoid Prednisone 40-60mg/ngy Gi畉m li畛u: 5-10 mg/tu畉n, 畉n 20 mg/ngy th狸 gi畉m 2,5 - 5 mg/tu畉n Thiopurine Azathioprine 2 - 2,5 mg/kg 6-mercaptopurine 1 - 1,5 mg/kg Kh叩ng TNF Infliximab 5 mg/kg (TTM) tu畉n 0, 2, 6 5 mg/kg (TTM) m畛i 8 tu畉n T畛i a: 10mg (TTM) m畛i 8 tu畉n Adalimumab 160 mg (TDD) tu畉n 0 80 mg (TDD) tu畉n 2 40 mg (TDD) m畛i 2 tu畉n T畛i a: 40 mg m畛i tu畉n Golimumab 200 mg (TDD) tu畉n 0 100 mg (TDD) tu畉n 2 100 mg (TDD) m畛i 4 tu畉n Kh叩ng integrin Vedolizumab 300 mg (TTM) tu畉n 0, 2, 6 300 mg (TTM) m畛i 8 tu畉n Kh叩ng IL12/23 Ustekinumab TTM v畛i li畛u t湛y theo c但n n畉ng (130 mg/l畛) 55 kg: 260 mg >55 - 85 kg: 390 mg > 85 kg: 520 mg 90 mg (TDD) m畛i 8 tu畉n
  • 14. 畛c ch畉 Janus kinase Tofacitinib 10 mg x 2 l畉n/ngy trong 8 tu畉n 5 mg x 2 l畉n/ngy IV. TI LI畛U THAM KH畉O 1. Bressler B, Marshall JK, Bernstein CN, at al. Clinical practice guidelines for the medical management of nonhospitalized ulcerative colitis: the Toronto consensus. Gastroenterology. 2015 May;148(5):1035-1058. 2. Feuerstein JD, Isaacs KL, Schneider Y, et al. AGA Clinical Practice Guidelines on the Management of Moderate to Severe Ulcerative Colitis. Gastroenterology. 2020 Apr;158(5):1450-1461. 3. Harbord M, Eliakim R, Bettenworth D, et al. Third European Evidence-based Consensus on Diagnosis and Management of Ulcerative Colitis. Part 2: Current Management. J Crohns Colitis. 2017 Jul 1;11(7):769-784. 4. Ko CW, Singh S, Feuerstein JD, Falck-Ytter C, at al. AGA Clinical Practice Guidelines on the Management of Mild-to-Moderate Ulcerative Colitis. Gastroenterology. 2019 Feb;156(3):748-764. 5. Lamb CA, Kennedy NA, Raine T, et al. British Society of Gastroenterology consensus guidelines on the management of inflammatory bowel disease in adults. Gut. 2019;68(Suppl 3):s1-s106. 6. Magro F, Gionchetti P, Eliakim R, et al. Third European Evidence-based Consensus on Diagnosis and Management of Ulcerative Colitis. Part 1: Definitions, Diagnosis, Extra-intestinal Manifestations, Pregnancy, Cancer Surveillance, Surgery, and Ileo- anal Pouch Disorders. J Crohns Colitis. 2017 Jun 1;11(6):649-670. 7. Rubin DT, Ananthakrishnan AN, Siegel CA, Sauer BG, Long MD. ACG Clinical Guideline: Ulcerative Colitis in Adults. Am J Gastroenterol. 2019 Mar;114(3):384- 413.