Phantichbai24
- 1. Ph但nt鱈chbi 24: CC B畉NG CH畛NG TI畉N HA
C畉U TRC LOGIC
Kh叩ini畛mv畛b畉ngch畛ngti畉nh坦a:
b畉ngch畛ngti畉nh坦alnh畛ngb畉ngch畛ngn坦il棚nquanh畛h畛hnggi畛ac叩cloisinhv畉t.
C叩clo畉ib畉ngch畛ngti畉nh坦a:
- B畉ngch畛ngtr畛cti畉p: l b畉ng ch畛ng ho叩 th畉ch.
- B畉ng ch畛ng gi叩n ti畉p: b畉ng ch畛ng gi畉i ph畉u so s叩nh,b畉ng ch畛ng ph担i sinh
h畛c, 畛a l鱈 sinh v畉t h畛c, sinh h畛c ph但n t畛 v t畉 bo h畛c.
I. B畉ngch畛nggi畉iph畉u so s叩nh
1. C董quant動董ng畛ng:
- L c叩c c董 quan 畛 c叩c loi kh叩c nhau nh動ng 動畛c b畉t ngu畛n t畛 c湛ng m畛t c董
quan 畛 loi t畛 ti棚n, m畉c d湛 hi畛n t畉i ch炭ng th畛c hi畛n c叩c ch畛c nng kh叩c nhau.
V鱈 d畛: Chi tr動畛c c畛a m竪o, v但y tr動畛c c叩 voi, c叩nh d董i, tay ng動畛i 畛u b畉t ngu畛n
t畛 chi tr動畛c c畛a 畛ng v畉t t畛 ti棚n.
2. C董 quan tho叩i h坦a:
C滴ng l c董 quan t動董ng 畛ng, nh動ng nay kh担ng c嘆n ch畛c nng ho畉c ch畛c
nng b畛 ti棚u gi畉m.
VD: Ru畛t th畛a, rng kh担n, x動董ng c湛ng 畛 ng動畛i.
3. C董 quan t動董ng t畛:
L nh畛ng c董 quan th畛c hi畛n c叩c ch畛c nng nh動 nhau 畛 c叩c loi kh叩c nhau
nh動ng kh担ng 動畛c b畉t ngu畛n t畛 m畛t ngu畛n g畛c chung.
V鱈 d畛: c叩nh 畛 c担n tr湛ng, d董i, chim; hm d畉 d滴i v ch但n chu畛t ch滴i.
* S畛 t動董ng 畛ng v畛 畉c i畛m gi畉iph畉u gi畛a c叩c loi l b畉ng ch畛nggi叩n ti畉p
cho th畉y c叩c loi sinh v畉thi畛n nay 畛u 動畛c ti畉n h坦a t畛m畛t t畛 ti棚n chung.
II. B畉ng ch畛ng t畉 bo h畛c v sinh h畛c ph但n t畛
1. B畉ngch畛ngt畉boh畛c
- M畛i c董 th畛 SV 畛u 動畛c c畉u t畉o t畛 t畉 bo. C叩c t畉 bo c畛a t畉t c畉 c叩c loi sinh
v畉t hi畛n nay 畛u s畛 d畛ng chung m畛t lo畉i m達 di truy畛n, 畛u d湛ng 20 lo畉i axit amin
畛 c畉u t畉o n棚n pr担t棚in....
- 2. 2. B畉ng ch畛ng sinh h畛c ph但n t畛:
C叩c loi c坦 h畛 hng cng g畉n th狸 tr狸nh t畛 c叩c a.a hay tr狸nh t畛 nucl棚担tit cng
c坦 xu h動畛ng gi畛ng nhau v ng動畛c l畉i.
=> Ch畛ng t畛 sinh v畉t ti畉n h坦a t畛 m畛t t畛 ti棚n chung.
TR畛NG TM BI
T畉ptrungph但nt鱈chs畛th鱈chnghic畛asinhv畉tv畛im担is畛ngc畛ach炭ng.
PH蕩NG PHP GI畉NG D畉Y:tr畛cquan - SGK - h畛i叩p
M畛畉ubigi畉ng畉tv畉n畛choh畛csinhv畛s畛xu畉thi畛nvt畛nt畉ic畛asinhv畉t
C叩c sinh v畉t hi畛n nay do 但u m c坦?
- Tr動畛c th畉 k畛 XVIII, khoa h畛c ch動a ph叩t tri畛n, con ng動畛i 達 gi畉i th鱈ch s畛
t畛n t畉i c畛a mu担n loi do th動畛ng 畉, ch炭a tr畛i t畉o ra Ngy nay khoa h畛c hi畛n
畉i 達 ch畛ng minh: C叩c loi sinh v畉t hi畛n nay c坦 chung ngu畛n g畛c v 動畛c ph叩t
sinh t畛 gi畛i v担 c董.
Ph畉n s叩u: Ti畉n h坦a - s畉 gi炭p ch炭ng ta t狸m hi畛u v畉n 畛 ny.
Kh叩i ni畛m b畉ng ch畛ng ti畉n h坦a
V狸 ti畉n h坦a ch畛 t畉p trung nhi畛u vo l畛ch s畛 ti畉n h坦a n棚n c畉n c坦 nh畛ng b畉ng
ch畛ng 畛 lm ti畛n 畛 cho n坦.
(?) B畉ng ch畛ng ti畉n h坦a l g狸? N畉u h畛c sinh kh担ng tr畉 l畛i 動畛c th狸 chuy畛n
h動畛ng c但u h畛i
(?) Th担ng qua b叩o, i, phim 畉nh em c坦 th畛 k畛 m畛t vi b畉ng ch畛ng ti畉n h坦a
m em bi畉t?
(?) C坦 m畉y lo畉i b畉ng ch畛ng ti畉n h坦a?
I.B畉ngch畛nggi畉iph畉u so s叩nh
(?) B畉ngch畛nggi畉iph畉u so s叩nhlg狸?
(Ph但nt鱈ch,nghi棚nc畛uc畉ut畉o, so s叩nhs畛t動董ng畛nggi畛ac叩cc董quantr棚nc董th畛 畛
nh畛ng畛ngv畉tkh叩cnhau)
1. C董quant動董ng畛ng
Y棚uc畉uh畛csinhxemh狸nh 24.1 trong SGK vtr畉l畛ic叩cc但uh畛i.
- 3. (?) X動董ng chi c畛a c叩c loi 畛ng v畉t
trong h狸nh t動董ng 畛ng v畛i nhau nh動 th畉 no?
Gi畛ng nhau: 畛u c坦 c叩c x動董ngc叩nh, c畉ng, c畛, bn, ng坦n.
- Kh叩c nhau: Chi ti畉t c叩c x動董ngbi畉n 畛i, h狸nh d畉ng b棚n ngoi r畉tkh叩c nhau
(r畉t r探 畛 x動董ngbn, x動董ng ng坦n).
(?) Nh畛ng bi畉n 畛i 畛 x動董ng bn tay gi炭p m畛i loi th鱈ch nghi nh動 th畉 no?
Quan tr畛ng l lm cho h畛c sinh th畉y 動畛c gi叩 tr畛 th鱈ch nghi c畛a s畛 bi畉n 畛i 畛
x動董ng bn tay.
V鱈 d畛: tay ng動畛i r畉t linh ho畉t v ch畛 c坦 con ng動畛i m畛i c坦 kh畉 nng nh動 v畉y,
ng坦n c叩i cho達i ra 90o c坦 th畛 xoay chuy畛n nhi畛u h動畛ng kh叩c nhau, c坦 th畛 c畉m,
n畉m, ch畉 t畉o c担ng c畛 lao 畛ng
M竪o th狸 m坦ng vu畛t ph叩t tri畛n, x動董ng ng坦n v x動董ng bn th鱈ch nghi v畛i vi畛c
sn b畉t m畛i.
T畛 坦 cho h畛c sinh r炭t ra k畉t lu畉n: th畉 no l c董 quan t動董ng 畛ng?
2. C董quantho叩ih坦a
Cho h畛csinhxemh狸nhv畛rngkh担n, x動董ngc湛ngvru畛tth畛a.
(?) Y棚uc畉uh畛csinhnh畉nx辿tv畛ch畛cnngc畛ax動董ngc湛ng, ru畛tth畛avrngkh担n 畛
ng動畛i.
(?) Nghi棚nc畛u SGK chobi畉tth畉nolc董quantho叩ih坦a?
(?) T畉isaoc董quantho叩ih坦a担ikhic坦h畉inh動ngkh担ngb畛m畉ti?
(V狸sinhv畉ts畛h畛uv畛n gen t畛t畛ti棚nchung, gen
v担h畉iho畉clth畛igiankh担ng畛di畛ch畛nl畛ct畛nhi棚nlo畉ib畛h畉tnh畛ng gen
坦rakh畛iqu畉nth畛)
(?) Amidanc坦ph畉ilc董quantho叩ih坦akh担ng? V狸sao?
- 4. (Amidan畉nhh動畛ng畉n畛 rungc畛agi畛ngn坦i, c坦t叩cd畛ngl畛ngi炭pl畛cvc畉nb畛tb畛i.
Khic畉tamidanth狸畛 rung c畛agi畛ngn坦ich畛y畉u do
thanhqu畉nph叩tra.V狸v畉yamidankh担ngph畉ilc董quantho叩ih坦a)
(?) 畛iv畛i 1 s畛sinhv畉tvi畛cgi畛l畉ic叩cc董quannyc坦t叩cd畛ngnh動th畉no?
V鱈d畛m鱈m畉tth畛 3 畛 chim, manhtrng 畛 畛ngv但tnc畛.
C董quantho叩ih坦agi炭p ta x叩c畛nhm畛iquanh畛h畛hnggi畛ac叩cloi,
lb畉ngch畛ngr探r畛tnh畉tch畛ngt畛nh畛ngloinyb畉tngu畛nt畛m畛tt畛ti棚nchung.
3. C董quant動董ngt畛
(?) Th畉nolc董quant動董ngt畛?
(?) Cho VD v畛c董quant動董ngt畛?
V鱈d畛: c叩nh con tr湛ng, d董i, chim; hmd畉d滴ivch但nchu畛tch滴i
(?) Qua nghi棚nc畛uv畛c董quant動董ng畛ngvc董quantho叩ih坦a,
c叩cemr炭tranh畉nx辿tg狸v畛m畛iquanh畛gi畛ac叩csinhv畉thi畛n nay?
- S畛 t動董ng 畛ng v畛 nhi畛u 畉c i畛m gi畉i ph畉u gi畛a c叩c loi l nh畛ng b畉ng
ch畛ng gi叩n ti畉p cho th畉y c叩c loi sinh v畉t hi畛n nay 動畛c ti畉n ho叩 t畛 m畛t t畛 ti棚n
chung.
C董 quan tho叩i h坦a gi炭p ta x叩c 畛nh m畛i quan h畛 h畛 hng gi畛a c叩c loi, l b畉ng
ch畛ng r探 r畛t nh畉t ch畛ng t畛 nh畛ng loi ny b畉t ngu畛n t畛 m畛t ngu畛n g畛c chung.
Cho h畛c sinh xem m畛t s畛 h狸nh 畉nh v畛 c董 quan t動董ng t畛 達 n棚u v鱈 d畛 畛 tr棚n.
II. B畉ng ch畛ng t畉 bo h畛c v sinh h畛c ph但n t畛
(?) H達y tr狸nh by nh畛ng i畛mgi畛ng nhau trong c畉u t畉o t畉 bo,v畉t ch畉t di
truy畛n, m達 ditruy畛n c畛a c叩c loi sinh v畉t
(?) Ph但n t鱈ch th担ng tin b畉ng 24 ng動畛ic坦 quan h畛 g畉n g滴i nh畉tv畛i loi no
trong b畛 linh tr動畛ng?T畉i sao?
(?) Ph但n t鱈ch tr狸nh t畛 aa trong
c湛ng 1lo畉i protein hay tr狸nh t畛c叩c nucleotit trong c湛ng 1 gen c畛ac叩c loi cho
ph辿p ta k畉t lu畉ng狸 v畛 quan h畛 h畛 hng gi畛ac叩c loi?
- 5. (?) H達y 動a ra c叩c b畉ng ch畛ng ch畛ng minh ty th畛 v l畛c l畉p 動畛c ti畉n h坦a t畛
vi khu畉n?
(?) Khi so s叩nh c叩c b畉ng ch畛ng th狸 b畉ng ch畛ng no 叩ng tin c畉y nh畉t?
PHN TCH HNH 畉NH, B畉NG, S 畛 C TRONG BI
Ph但n t鱈ch v ph藤董ng ph叩p s畛 d畛ng
B畉ng, h狸nh
b畉ng, h狸nh
H狸nh 24.1 SGK trang 105
th畛hi畛nc叩cki畉nth畛c:
- C畉utr炭c chi tr動畛cc畛am竪o, c叩voi,
d董ivng動畛i.
- S畛t動董ng畛ngtrongc畉utr炭cx動董ng chi
g畛mx動董ngc叩nh, c畉ng, c畛, bn, ng坦n.
- S畛kh叩cnhaulchi ti畉t c叩c x動董ngbi畉n
畛i, h狸nh d畉ng b棚n ngoi r畉tkh叩c nhau (r畉t
r探 畛 x動董ngbn, x動董ng ng坦n).
- Nh畛ng bi畉n 畛i 畛 x動董ng bn tay
gi炭p cho sinh v畉t th鱈ch nghi v畛i nh畛ng
i畛u ki畛n v m担i tr動畛ng s畛ng kh叩c nhau.
C叩ch s畛 d畛ng: H畛i HS:
- Cho bi畉t x動董ng chi c畛a c叩c loi
畛ng v畉t trong h狸nh t動董ng 畛ng v畛i nhau
nh動 th畉 no?
- T畉i sao con d董i l畉i c坦 ki畛u khung
x動董ng nh動 v畉y?
- 6. - T畉i sao con ng動畛i c坦 ki畛u khung
x動董ng nh動 v畉y?
- Nh畛ng bi畉n 畛i 畛 x動董ng bn tay
gi炭p m畛i loi th鱈ch nghi nh動 th畉 no?
B畉ng 24: S畛 sai kh叩c v畛 c叩c axit amin
trong chu畛i hem担gl担bin gi畛a c叩c loi
trong b畛 linh tr動畛ng SGK trang 106 th畛
hi畛n c叩c ki畉n th畛c:
C叩c loi 畛u dung chung 20 lo畉i axit
amin 畛 t畉o n棚n protein.
C叩c loi c坦 h畛 hng cng g畉n nhau th狸
s畛 axit amin sai kh叩c cng 鱈t v ng動畛c l畉i.
Tinh tinh c坦 thnh ph畉n axit amin c畉u
t畉o n棚n chu畛i hemoglobin hon ton gi畛ng
v畛i ng動畛i.
C叩chs畛d畛ngb畉ng 24
Ph但n t鱈ch th担ng tin b畉ng 24 cho bi畉t:
C叩c loi trong b畛 linh tr動畛ng c坦 s畛 sai
kh叩c v畛 s畛 axit amin c畉u t畉o n棚n chu畛i
hemoglobin nh動 th畉 no?
Ng動畛ic坦 quan h畛 g畉n g滴i nh畉tv畛i loi
no trong b畛 linh tr動畛ng?T畉i sao?
K畛 NNG RN 蕩畛C CHO HS
K畛nngquans叩t, ph但nt鱈ch, t畛ngh畛p, gi畉ith鱈ch.
K畛nnglmvi畛cv畛i SGK, thuth畉pvx畛l箪th担ng tin.
K畛nngs畛d畛ngng担nng畛ti畉ngVi畛t
CC KHI NI畛M TRONG BI
B畉ngch畛ngti畉nh坦a:
b畉ngch畛ngti畉nh坦alnh畛ngb畉ngch畛ngn坦il棚nquanh畛h畛hnggi畛ac叩cloisinhv畉t.
- 7. C董quant動董ng畛ng: L c叩c c董 quan 畛 c叩c loi kh叩c nhau nh動ng 動畛c b畉t ngu畛n
t畛 c湛ng m畛t c董 quan 畛 loi t畛 ti棚n, m畉c d湛 hi畛n t畉i ch炭ng th畛c hi畛n c叩c ch畛c nng
kh叩c nhau.
C董quantho叩ih坦a: C滴ng l c董 quan t動董ng 畛ng, nh動ng nay kh担ng c嘆n ch畛c nng
ho畉c ch畛c nng b畛 ti棚u gi畉m.
C董 quan t動董ng t畛: L nh畛ng c董 quan th畛c hi畛n c叩c ch畛c nng nh動 nhau 畛 c叩c
loi kh叩c nhau nh動ng kh担ng 動畛c b畉t ngu畛n t畛 m畛t ngu畛n g畛c chung.
XY D畛NG BI T畉P GIO VIN
T狸m phim 畛 cho h畛c sinh xem trong ph畉n chuy畛n ch動董ng.
T狸m m畛t s畛 h狸nh 畉nh v畛 c董 quan t動董ng 畛ng, c董 quan tho叩i h坦a, c董 quan
t動董ng t畛 畛 cho h畛c sinh quan s叩t.