�ݺ�ߣ

(1896 - 1980) पियाजे :बुद्धी पिकासाच्या अिस्था

बुद्धी संिेदक –कारक अिस्था (sensory
Motor Stage):
पिकासाच्या अिस्था :पियाजे
• जन्मािासून २ िर्ााियंत
• भार्ेला महत्ि नसले तरी भार्ा पिकास या
अिस्थेत होतो
• या कालािधीत िस्तू बोध पिकास होतो

क्रियात्मक िूिा अिस्था (Preoperational) : २
ते ७ िर्ा कालािधी
• २ ते ४ ि ४ ते ७ िर्ा दोन भागात पिभागणी
• संबोध ननर्मातीचा काळ . दोन गोष्टीची तुलना
करता येणे .
• प्रत्यक्ष क्रियातून ज्ञान र्मळपिण्यास प्रारंभ.

मूता क्रियात्मक अिस्था : (concrete
Operation Stage) ७ ते १२ िर्ा
• िगीकरण करणे,िम लािणे,संख्या
िािरणे,आकार,लांबी रंदीच्या संकल्िना,मूता
गोष्टीचा पिचार करणे
• नैसर्गाक गोष्टीिरून ननष्कर्ा काढणे

औिचाररक क्रियात्मक अिस्था : (Formal
operation Stage )१२ ते १५-१६ िर्ााचा
कालािधी
• तका ,अनुमान,अमूता गोष्टीचा पिचार क्षमता
• जीिनातील समस्यांना सामोरे जाण्याची क्षमता ,
• सामान्यीकरण करणे, अमूता ि तका शुद्ध पिचार
करणे
• बौद्र्धक पिचाराची अिस्था (Stage of
Cognitive Thought)

शैक्षणणक महत्ि
• अध्यािनाच्या िेळी पिर्शष्ट िम राखला िाहहजे
• अध्यािनाचे मूल्यमािन करािे .नुसत्या शाब्ददक
स्िष्टीकरणािर तो पिर्य समजला असे समजू
नये.
• पिद्यार्थयांच्या चुकीच्या उत्तरांचा र्शक्षकांनी पिशेर्
अभ्यास करािा.चुकांची कारणे शोधून काढािे.
• मुलांची पिचार प्रक्रिया र्भन्न र्भन्न आहे हे लक्षात
ठेिून पिचार प्रक्रिया के िळ ज्ञानािर अिलंबून
नसािे

• पिद्याथांची ज्ञानात्मक िातळी लक्षात घेऊन
प्रत्यक्ष अनुभिातून औचाररक क्रियेला िाि द्यािे
• पिद्याथााची र्शक्षकाशी,र्मत्राशी आंतक्रिा या
घडाव्यात

कोहलबगा यांचा नैनतक पिकासाचा
र्सद्धांत

िातळी िहली :नैनतक िूिा िातळी
(Pre Moral Level )
• ४ ते १० ियोगट
• जे िाईट त्याला र्शक्षा ि जे चांगले त्याला
िाररतोपर्क याची जाणीि ननमााण होते.
• या िातळीत र्शक्षा ि िाररतोपर्क यांना महत्ि
• र्शक्षा चुकपिण्याचा प्रयत्न ि सहकाया – मदत
करणे ि िाररतोपर्क र्मळपिणे या गोष्टींचा
समािेश.

दुसरी िातळी (conventional Level):
• कु टूंब, समाज,राष्र या बाबत ज्या प्रस्थापित
िरंिरा असतात त्या बाबत ननष्ठा बाळगणे
• दुसऱ्याला मदत करणे चांगले ितान मानले जाते
• कायदा ि सुव्यिस्था लक्षात घेऊन त्याचे िालन
करणे
• सामाब्जक,धार्माक िरंिरा पिचारात घेऊन आदर
करणे
• इय्यता १० िी ियंतची अिस्था

नतसरी िातळी
• िरंिरा िश्चात िातळी (Post conventional
level)
• स्ितः स्िीकारलेल्या तत्िात चांगले तत्ि
कोणते,नैनतक तत्ि कोणते हे व्यक्ती ठरपिते
• स्ितंत्र ननणाय घेण्याची क्षमता प्राप्त होते .
• सिा व्यािी नैनतक तत्ि शोधले जाते .

�ݺ�ߣ

Piaget and lawrence kohlberg in marathi

More Related Content

Piaget and lawrence kohlberg in marathi