3. 10 juni 2013
Commissies Ruimte en Milieu (R&M) en Water, Economie en Bestuur (WEB),
de woordvoerders duurzaamheid van Den Helder en Alkmaar
en overige betrokkenen
Jaap Bond
Gedeputeerde voor o.a. Duurzame Energie
Duurzame energie in Noord-Holland, een economisch gedreven programma
om duurzame energie-innovatie en bedrijvigheid te stimuleren
4. Coalitieakkoord 2011-2015 Verantwoord en duidelijk gericht op de toekomst
Duurzame energie benaderen we vanuit de
wisselwerking tussen
economie, ecologie
en de wensen uit de samenleving
5. Wat hebben we beloofd:
Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen
Verduurzaming gebouwde omgeving
Offshore wind (i.p.v. wind op land uitbreiden)
Innovatieve vormen van energie
Oprichten Energy Board
Verduurzaming provinciaal wagenpark
6. Wat hebben we gedaan: verbinden, versterken, samenwerken met andere relevante stakeholders
Beleidskader Wind op Land vastgesteld en in uitvoering
Het Koersdocument Duurzame Energie Noord-Holland, vier speerpunten:
- Zon
- Duurzaam Bouwen
- Offshore wind
- Biomassavergassing
Samenwerking met Energy Valley
De Energy Board opgericht
Energieafspraken met alle Noord-Hollandse gemeenten
Participatiefonds Duurzame Economie
Zonne-lening in ontwikkeling
Green Deals
7. Waarom Zonne-energie?
Noord-Holland is de provincie met de meeste uren zon
Noord-Holland is al lang met het onderwerp bezig wat blijkt uit:
- Zonnehuis in Castricum (1989) nu al 24 jaar storingsvrij elektriciteit uit zonne-energie
- Stad van de Zon (gestart in 1995) in Heerhugowaard
Iedere ge誰nstalleerd Megawatt aan zonnepanelen levert circa 42 banen op
8. 10 activiteiten zonne-energie stimuleringsprogramma:
1 Onderzoek geschikt dakoppervlakte voor PV
2 Vraagbundeling zonnepanelen agrarische sector
3 Informeren NH Ondernemers over PV
4 Herman: zonnestroomverdeler
5 Lokale Duurzame Energie initiatieven Haarlem
6 MRA: Zonne-energie op overheidsgebouwen
7 MRA: stimulering lokale initiatieven
8 UVR Zonne-energie op Publieke Gebouwen
9 Zon op Noord-Holland
10 Vervolg Zonne-energie op scholen
9. Waarom Duurzaam Bouwen?
Circa 40 % energieverbruik vindt plaats in de gebouwde omgeving
In de bestaande bouw kan door isolatie minimaal 30 % worden bespaard
Nieuwbouw moet vanaf 2020 energieneutraal
In potentie veel werkgelegenheid voor bouwsector, maar vraagt wel andere werkwijze
Gemeentelijk spoor:
Met alle Noord-Hollandse gemeenten is een Energie Akkoord gesloten. Deze gemeenten maken
allemaal gebruik van:
- Het Servicepunt Duurzame Energie;
- Uitvoeringsregeling Duurzame Energiemaatregelen bestaande bouw.
Bedrijven spoor:
Project bouwen aan integrale ketensamenwerking (BIK):
Innovatiesnelweg (toelichting projecten door SPDE)
10. Intern spoor:
- Geadviseerd over duurzaamheidsparagraaf Bloemendaler Polder
- Geadviseerd over duurzaamheidsparagraaf RAPs
Ondersteuning diverse projecten:
- Compacte warmteopslag (Icoonwoning, Heerhugowaard)
- 17 energie neutrale woningen (Texel, via co-financiering Waddenfonds)
- Regeling op Texel voor energiebesparing en duurzame energie woningen (TWIN-H)
11. Waarom Biomassavergassing en Groen Gas?
Kansrijk cluster in NHN rondom biomassavergassing
Focusgebied Alkmaar, Boekelermeer
Focus ligt op kennisontwikkeling, innovatie en R&D
Stimuleren van keten rondom Groen Gas (ook vergisting) om de
markt voor groen gas te vergroten
14. Resultaten Biomassavergassingscluster
Twee concrete initiatieven voor een biomassavergasser in Alkmaar. Vergunningen al verleend.
Positief haalbaarheidsonderzoek Expertisecentrum
Ontwikkeling businesscase Expertisecentrum
Vijf partijen ge誰nteresseerd getoond in vestiging in Expertisecentrum
Resultaten Biomassa en Groen Gas buiten het cluster Alkmaar
Agriport A7: Consortium gevormd productie biogas en aanleg biogasleiding potentie Bio-LNG
productie
Agriport A7: Concrete plannen voor vergister (tevens in Hensbroek) cross-over Agri-Energy
Vergister Texel
Haalbaarheidonderzoek naar energie uit Cabomba (Wijdemeren)
Biogast
15. Waarom Offshore-energie?
Havens Amsterdam, IJmuiden en Den Helder
Werkgelegenheid
Groot potentieel voor windparken op zee voor de
Noord-Hollandse kust
18. Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee
Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee
Haalbaarheidsstudie Nearshore
PNH; zienswijze, gastheer conferentie, nauwe contacten
met de ministeries
Fortuin in Windmolens
Nederland gaat zwaar investeren in windmolens op zee
en neemt afscheid van onze kolencentrales.
Bron: Telegraaf, 30 mei 2013.
Fortuin in Windmolens
Nederland gaat zwaar investeren in windmolens op zee
en neemt afscheid van onze kolencentrales.
Bron: Telegraaf, 30 mei 2013.
19. Dutch Ports United
Bestuursconferentie Wind op Zee
Gezamenlijk bidbook havens
Internationale profilering
Unique Selling Points
20. Offshore in uitvoering
Holland Paviljoen
- EWEA Offshore beurs
- 19 - 21 november Offshore windbeurs te Frankfurt
Kenniscentrum Wind op Zee
- Greendeal
- Koppeling markt & onderwijs
- Aantrekkingskracht van de sector
Pioneers in international business
23. Zonne-energie
Project:
Zonne-stroom op scholen
Zonnepanelen gerealiseerd op 104 scholen
Duurzame energie productie: 2.700 GJ per jaar
Jaarlijkse vermeden CO2-uitstoot: 147 ton
Werkgelegenheid: 11,2 FTE
Lespakket Energieke Scholen
Zonnestroom op basisschool Schoter Duijn te Den Helder
32. Verdeling duurzame energieproductie:
Verdeling duurzame energieproductie per categorie
per jaar op basis van alle operationele projecten
2%
84%
6%
8%
2%
66%
4%
28%
Verdeling duurzame energieproductie per categorie
per jaar op basis van alle gerealiseerde en geplande
projecten vanaf 2012
33. Verdeling CO2-reductie per speerpunt:
2%
29%
11%
43%
16%
3%
66%
3%
24%
Invloed per categorie op de jaarlijkse co2-reductie
op basis van alle operationele projecten
Invloed per categorie op de jaarlijkse co2-reductie op
basis van alle gerealiseerde en geplande projecten
vanaf 2012
4%
34. Provincie Noord-Holland
Jaarlijkse duurzame energieproductie: 13,3 PJ
Jaarlijkse energiebesparing: 0,08 PJ
Jaarlijkse CO2-reductie: 122.200 ton
Inclusief geplande projecten: 14,8 PJ
- provincie Friesland: 9,0 PJ
- provincie Groningen: 13,7 PJ
- provincie Drenthe: 18,6 PJ
- provincie Flevoland: 10,6 PJ
- provincie Utrecht: 0,1 PJ
35. Koersdocument Duurzame Energie 2012-2015
Duurzame energie als kansrijke sector voor economische ontwikkeling in Noord-Holland
Zonne-energie Duurzaam Bouwen
(Vooral duurzaam renoveren)
Offshore Windenergie
(incl. kennisontwikkeling)
Biomassavergassing
(Vooral kennisontwikkeling)
Participatiefonds
Duurzame Economie
Noord-Holland
Projecten en activiteiten
Missie
Speer
punten
Partners
en
financiering
Subsidieregeling
Duurzame
Energiepakket
Noord-Holland
Zonne-
lening
Energy Valley Energy Board Servicepunt
Duurzame
Energie Noord-
Holland
ESCO
Service Centrum
85 mio
1=2=4 mio 4 mio
39. Structurele regionale groei (2000-2010)
+18% directe energiebanen (landelijk 7%)
+80% energie gerelateerde bedrijven
> 25 miljard aan energie-investeringen
> 45.000 manjaren werk in nieuwe projecten
Toenemend aandeel groene energie-investeringen
Economische motor
( in mld.)
Energietransitie Duurzame
Energie Energiebesparing
Conventionele energie
40. (Groen) Gas Rotonde Elektriciteitsproductie &
balancering
Energie uit biomassa Slimme energie
Systemen
Energievizier: Europese kracht van de Regio
42. Bestuurlijk Overleg
Provincies & Gemeenten
w.o. Noord-Holland, Alkmaar, Den Helder
Voorzitter: Jaap Bond
Raad van Toezicht
Bedrijven, Kennisinstellingen, Ministerie EZ
Voorzitter: Max van den Berg
Uitvoeringsorganisatie (20 fte)
Clusterorganisatie Stichting Energy Valley
Energy Board
44. idee/concept R&D demo/pilot implementatie uitrol
Varen & Rijden op LNGEnergie uit Water
Groen Gas Hubs
ETP/Warmtenetten
Energy Academy/College Smart Grids
Van programmas naar projecten
56. Resultaten, de oogst na een jaar Energy Board
Koersgeeftduidelijkheid
Meerkansenbenutten
Netwerkenwerktbeter
Beteretoegangtotfinanci谷lefondsen
SamenwerkingmetEnergyValleylevertmeerop
65. Breed en divers netwerk
Provincie, team Duurzame Energie
Maar ook: team Wonen en anderen
Stakeholders zoals woningcorporaties
Grote partijen zoals RUDs en Milieudiensten
Belanghebbenden zoals HVC, KvK, MKB NL en Bouwend Nederland
Belangenverenigingen zoals Milieufederatie, Klimaatverbond, Agentschap NL, Urgenda, etc
Marktpartijen in bouw- en ontwikkeling
67. Duurzame Energie (DE) Monitor
Grafiek realisatieprogramma
Monitoren van projecten in NH
1.400 projecten ingevoerd
opwek- en besparingsprojecten
www.co2-monitoring.nl
68. Projecten 2013
Regioconsulent
Subsidie adviseur
CO2 Monitor
Financieringsconstructies
Woningcorporaties
BespaarDaar
Ondersteuningsvragen (Pampus, Waarland, zonneweides, PV Fonds MV)
Co旦rdinatie en netwerk
Communicatie (Impuls, website, publicaties, factsheets, etc.)
Duurzaam bouwen (Dubo Consulent & Innovatiesnelweg)
Warmtenetten MRA
ESCO Service Center
74. Uitrol warmtenetten stokt
Gebrek aan vertrouwen
Doelstellingen duurzame energie: 16% in 2020
Wordt niet gehaald door huidige inzet
Aanvullende visie nodig
Servicepunt onafhankelijke partij, begeleidt proces
Visie: MRA Warmtenetten
79. Wanneer is een DE project succesvol?
bij een juiste beheersing van technische
risicos die van invloed zijn op de realisatie van
de kostenbesparing.
2
Wanneer de extra investering wordt terugverdiend
uit de besparing op energiekosten, 辿n1
Extra
Investering
Besparing
op
energiekosten
Technische
risicos
Een ESCO
geeft hier invulling aan
#53: Het Servicepunt zorgt voor gedetailleerde kennis over duurzaam bouwen en toetsing van kwaliteit van bouwprojecten. Dit wordt toegelicht in de volgende animatie van een renovatieproject van 5 woningen in Medemblik. Start Animatie! Toegevoegde warde SpDE: kennis inbreng, resultaten monitoren, kwaliteit meten en delen voorbeeld! Volgens de methodiek van BouwTransparant
#66: Door gesprekken wordt behoefte aan kennis inzichtelijk Door nauwe contacten snelle overdracht Goede voorbeelden delen Beleid vertalen in kansen en pilots Opschaling naar gedeelde kennis Hiaten in kansen vullen met visie, strategie en expertise En aanvullende financiering in vorm van Europese subsidies
#68: Monitoren van de afspraken en voortgang van projecten.
#71: Het Servicepunt zorgt voor gedetailleerde kennis over duurzaam bouwen en toetsing van kwaliteit van bouwprojecten. Dit wordt toegelicht in de volgende animatie van een renovatieproject van 5 woningen in Medemblik. Start Animatie! Toegevoegde warde SpDE: kennis inbreng, resultaten monitoren, kwaliteit meten en delen voorbeeld! Volgens de methodiek van BouwTransparant
#73: Constatering: hiaat tussen vraag en aanbod duurzaam bouwen Wel al veel kennis opgebouwd. In combinatie met kwaliteit kunnen twijfels en drempels worden weggenomen. Oplossing: platform waar V&A elkaar ontmoeten Uitwerking: Innovatiesnelweg. Project onder Servicepunt Euro 2 miljoen Europese subsidie (verkregen door het SpDE) innovatieve bouwprojecten ondersteunen en versnellen Voorbeelden: toonaangevend in Nederland
#74: Voorbeeld project: 24 starterswoningen in Heerhugowaard. Ontwikkelaar Timpaan Samen met bouwbedrijf: investeren in kennis duurzaam bouwen Controle volgens methodiek BouwTransparant Goedkope starterswoningen die Energiezunig zijn Binnen 3 maanden alle woningen verkocht (2012!!!!) Goede samenwerking ontwikkelaar, bouwer, gemeente
#75: Het SpDE ontwikkelt samen met alle stakeholders een aanpak voor de uitrol van Warmtenetten in de MRA-regio. De gedeputeerde trekt, samen met toonaangevende bestuurders uit gemeenten als Amsterdam, Zaandam, Amstelveen en Aalsmeer, woningcorporaties, Warmtenet en Alliander aan de realisatie van een unieke aanpak waardoor in potentie 100.000 woningen aangesloten kunnen worden op duurzame warmte uit het warmtenet.
#76: Toekomstvisie : regionaal warmtenet met meerdere aanbieders van warmte
#77: Groen gemarkeerde vlakken arceren kansrijke gebieden voor aansluiting op warmtenetten (o.b.v. onderzoek SDE & Waternet)
#78: Veel gepraat over ESCOs, geen realisatie. Onbekend maakt onbemind. Wat is een ESCO? Wat heb ik er aan? Constatering: procesgeld nodig, gemeenten helpen. Kans: Europa! Gerealiseerd: Europese subsidie (gerealiseerd door adviseurs van SpDE) van 450.000,- Gevolg: versneld werken aan de realisatie van ESCos met een potentieel investeringsvolume van 24 miljoen aan duurzame bouw en renovatie.
