2. GENEL BAKIS
Bir açık hava atlı sporu olan polo, dörder
oyuncudan oluşan iki takım arasında oynanır.
Oyun, chuka adı verilen devrelerden oluşur.
Çoğu maç, her biri ara verilmeden oynanan
yedişer devrelik chukadan oluşur. Amaç diğer
takımdan daha çok sayı yapabilmektir.
Oyuncular, topu karşı takımın kalesine
sürebilmek için tahtadan yapılmış oyun
sopaları kullanır. Polo nefes kesici bir hızda
oynanır ve hem izleyenler hem de oyuncular
için eğlencelidir.
Enes Demirel
3. GENEL BAKIS
1900 yılında olimpiyat oyunlarına dahil edilen
polo, toplamda 5 defa olimpiyatlarda yer
almıştır. Günümüzde olimpiyat oyunlarına
dahil değildir.
Polo, hem pahalı ekipmanları ve geniş bir oyun
alanı gerektirmesi hem de farklı alanlarda üst
düzey performans istemesi sebebiyle pek
tercih edilen bir spor değildir, daha çok elit
kesimin tercih ettiği bir spordur.
Polo Türkiye’de oynanan bir spor olmamasına
karşın diğer Türki devletlerde oynanmakta ve
«Çevgen» olarak adlandırılmaktadır.
Enes Demirel
4. TURLERİ
Birçok farklı spor polo adıyla anılır. At yerine develerin
hatta fillerin üzerinde oynanan polo türleri bile
mevcuttur. Kano polo, bisiklet polo gibi türlerde
genellikle eğlence amaçlı oynanır. Su topu ise (water
polo) olimpiyat seviyesinde rekabete dayanan bir
oyundur.
Arena Polo
Arena polo, aynı temel kurallara sahip olmakla beraber, sporun
kapalı mekanda oynanan versiyonudur. Üçer oyunculu takımlar,
her biri yedi buçuk dakika süren dört chukada karşılaşır.
Oynandığı alan daha küçük olduğu için arena polo, açık havada
oynanan poloya göre daha yavaştır. Ama fiziksel içeriği sayesinde
bu açığı kapatır.
Enes Demirel
7. POLO’NUN TARİHİ
Polo’nun prototipinin ortaya çıkışına ve
kıtalararası yayılma sürecine dair birçok farklı
yoruma rastlanmaktadır. Avrupalı tarihçiler,
Türk toplumlarının Polo’nun gelişimi üzerindeki
tarihi rolünü görmezlikten gelmekte ya da sınırlı
bir rol biçmektedirler.
Enes Demirel
8. Polo’nun Pers/İran kaynaklı
olduğunu savunan görüş.
Birçok resmi kaynak, Polo’nun
ilk olarak MÖ 600’lü yıllarda,
İranlı askerler arasında ortaya
çıkmış bir oyun olduğu
görüşündedir.
POLO’NUN TARİHİ
Polo’nun Türk kaynaklı
olduğunu savunan görüş.
Bazı tarihi kaynaklara göre, Atı
evcilleştiren ilk toplum olan
Türkler, savaşa hazırlanmak için
Polo(Çevgen) sporunu
geliştirmişlerdir.
Enes Demirel
9. POLO’NUN TARİHİ
İranlı şair Firdevsi, M.Ö. 600’de Türklerle, Perslerin
arasında oynandığı var sayılan bir maçı tarif etmiştir.
Bunu söyleyen otoritelerin dışında, dünyanın en ciddi polo
kurumlarının sitelerinde, yine aynı tarihlerde (M.Ö. 600)
Türkler ile Perslerin karşılıklı polo maçı oynadıklarını;
Türklerin Persleri yendiklerini ve bu maçın dünyanın ilk
polo maçı olduğunu yazarlar.
Enes Demirel
11. POLO’NUN TARİHİ
Öyle ya da böyle, Polo ilerleyen yıllarda Asya’nın büyük bir
çoğunluğuna yayıldı. 1850-1860 yılları arasında Hindistan’da görev
yapan İngiliz subayları tarafından fark edilen Polo, zamanla bu
subaylar arasında yaygınlaşmış ve Polo tarihin ilk takımı Silchar
Polo Club kurulmuştur.
İngiliz polo oyuncuları, Hindistan’dan İngiltere’ye dönerken bu
sporu da beraberlerinde getirmişlerdir. Böylelikle Polo’nun dünyaya
yayılma serüveni iyiden iyiye hızlanmıştır.
Zamanla İngiliz Soyluları arasında yaygınlaşmaya başlayan Polo,
İngiltere’nin milli sporu haline gelmiştir.
Enes Demirel
13. POLO’NUN TARİHİ
James Gordon Bennett, poloyu
İngiltere’den New York’a getirir ve
Amerika’nın ilk polo kulübü olan
Westchester Polo Club’ın
kurulmasına öncülük eder.
İlk Westchester Cup maçında
Birleşik Krallık, ABD takımını
yener.
1890
1886
1876
USPA/Birleşik Devletler Polo
Birliği kurulur.
1900
1930
30.000 kişinin üzerinde seyirci,
New York’ta bulunan
Meadowbrook’ daki maçlara
düzenli katılım sağlar.
Polo, Olimpiyatlarda oynanır
(1900, 1908, 1920, 1924, 1936).
Enes Demirel
15. POLO’NUN TARİHİ
Polo 1940’lı yıllarda canlanır ve
özellikle Teksas’ta kovboylar
tarafından sevilir ve benimsenir.
1890
1886
1940
Polonun Olimpiyatlara
dönüşünü desteklemek
amacıyla FIP/Uluslararası Polo
Federasyonu kurulur.
1900
1930
13 yıllık bir aradan sonra
İngiltere, ABD’yi tek puanla
yener ve tarihi kupayı yeniden
eve götürür.
BD polo takımı, Berlin’de FIP
Dünya Kupası’nın galibi olur.
USPA, Westchester Kupası için
İngiltere’den Hurlingham Polo ile
karşılaşır. 70 yıldan sonra ilk kez
Birleşik Devletler’de oynanan bu
maçta tarihi bir çekişme yaşanır.
Enes Demirel
19. Polo, dokuz futbol sahası
genişliğindeki düz çimenlik
bir alanda oynanır.
Place your screenshot here
Oyun Alanı
Enes Demirel
20. Oyun Alanı
Kale
7,3 Metre
uzunluğundaki
kalelerin her iki yanında
hakemler durur.
Saha Kenarı
Atların rahat dönüs yapabilmesi için
saha kenarlarında bosluk bırakılır. Kenar Çizgisi
T Merkezi
Her chuka’nın basında
oyuncular karşılıklı olarak t
noktasının önünde sıralanır.
Yarda Çizgileri
Faul vuruşları genelde bu
çizgilerden yapılır.
Enes Demirel
21. Oyuncu Dizilimi
1 Numara
En deneyimsiz olmasına rağmen,
esas hücum oyuncusudur.
Oyuncu atın hızından yararlanır.
2 Numara
İkincil hücum oyuncusudur. Karşı
takımın yarı alanına girer ve savunmayı
geride bırakarak sayı şansını yakalar.
3 Numara
Takımın en deneyimli oyuncusudur. 3 numara,
oyun kurucu ve savunmayla hücum arasındaki
pivottur. Tüm penaltı atışlarını bu oyuncu
kullanır.
4 Numara
4 numara ya da geri
oyuncusu savunmada
oynar. Atının hızını ve
gücünü, karşı takımın
hücumunu ve golünü
engellemek için
kullanır.
Enes Demirel
22. “Dünyaca ünlü giyim markası U.S. Polo
Assn., Amerika Polo Federasyonu
tarafından Polo oyununu tanıtmak ve ve
bu spora gelir saglamak amacıyla
kurulmuştur.
24. BİNİCİ PROFİLİ
Sopa
Yele
Atların yelesi, binicinin
dizginlemekte kullandığı eline
takılmaması için kırpılır.
Kuyruk
Oyun sopasına
engel olmaması
için örülmüş ve
katlanmıştır.
Polo Sargıları
Atın alt bacağını oyun
sopasından korumayı
amaçlayan
bandajlardır.
Kolan
Eyerin
kaymasına engel
olur ve sabit
durmasını sağlar.
Martingal Kayışı
Ayaklık
SAYILARLA POLO
5Polonun Olimpiyatlara dahil
edilme sayısı
18Polo oyuncusu Adolfo
Cambiaso’nun 10 handikap
puanına ulaştığı yaş. Bunu
başaran en genç oyuncudur.
51Hurlingham Polo Derneği’ne
kayıtlı polo kulübü sayısı.
4307Pakistan’daki Deosai
Platosu’nda bulunan dünyanın en
yüksek polo sahasının rakımı.
Polo, uyumlu çalışma ve ileri
düzeyde binicilik yeteneği gerektiren
zor bir spordur. Oyuncular
başarılarının çoğunu midillilerine
borçludur.
Enes Demirel
25. Gerekli Malzemeler
Polo tehlikeli bir spordur; eyer ve ufak çiviler,
dönüşler ve hızlı kovalamacalar sırasında sabit
durmalıdır. Oyuncular topa vurmak için uzun tahta
sopa kullanır. Vuruş için sopanın ucu değil, uzun
kenarları kullanılır.
Kauçuk Tutacak
Oyuncunun sopayı sıkıca
kavramasını sağlar ve elin
etrafını kavrayan kayış,
oyun sırasında sopanın
düşmesine engel olur.
Bambu Sap
Sap bambudan yapılır ve
sabit ya da esnek olabilir.
Uzunluğu atın boyuna göre
değişebilir.
Tokmaklı Uç
Uç kısım yaklaşık 25cm’dir
ve bir ucu, toprak
hizasında tam vuruş
sağlayacak biçimde
sivridir.
Özel Yapım Top
Katı ve yoğun bir
plastikten yapılmıştır.
Arena polosundaysa
şişirilmiş ve deri toplar
kullanılır.
Polo Eyeri
Oyuncular atlayış eyerine
benzer, dolgulu diz yuvası
olmayan İngiliz eyerleri
kullanır.
Enes Demirel
26. NE GİYERLER?
Her oyuncu başlık, takımının renklerinde ve
üstündeki sayıyla oynadığı pozisyonu belirten polo
tişörtü ve geleneksel polo pantolonu giyer. Binici
çizmelerine mahmuz da dahil olabilir. Bazı
kulüplerde dizlikler zorunludur, eldivenlerse isteğe
bağlıdır.
Yakalı Polo Tişört
Yakalı tişört, takım
renklerindedir ve poloda
olduğu kadar caddelerde
de modadır.
Baş Koruması
Havadaki bir top
oyuncuyu kolaylıkla
sakatlayabilir. Bu
nedenle tüm
oyuncuların bir başlık
takması zorunludur.
Binici Çizmeleri
Bacağa iyi oturan
çizmeler tam diz
hizasındadır ve alt
bacakları oyun sırasında
ortaya çıkabilecek
hasarlardan korur.
Sıkıca
Tutabilmek İçin
Eldivenler
Çoğu oyuncu,
sopayı daha iyi
kavrayabilmek
için en azından
sağ eline eldiven
takar.
Dizlikler
Ata herhangi bir
zarar
vermeksizin
oyuncunun
dizlerini
çarpışmalardan
ve havadaki
toplardan korur.
Enes Demirel
29. OYUNUN KURALLARI
Polonun kuralları karmaşıktır ve takımın renginden
kalenin boyutuna kadar her şeyi kapsar. Farklı
sahalar, oyun mevkilerini de etkiler. Temel amaç
oyuncuların ve midillilerin güvenliğini sağlamaktır.
En sık rastlanan kural biniş ihlali ve sopanın
tehlikeli kullanımına ilişkindir. Kuralları, üç resmi
yetkili saptar. At üzerindeki iki hakem, oyunu
sahanın iki yanından izler. Bir başka hakemse baş
hakemlik görevini üstlenir ve diğer iki hakemin
kararları arasında uyuşmazlık varsa oyunun
tekrarını videodan izleyerek nihai kararı verir.
Enes Demirel
30. OYUNUN KURALLARI
Oyuna Başlamak
Her bir chuka başlangıcında ve atılan
her golün sonrasında, iki takımın
oyuncuları t noktasının önünde
karşılıklı olarak sıralanır. At üzerindeki
hakemlerden biri topu iki takımın
ortasına yuvarlar ve oyun başlar. Top,
kenar çizgilerinden oyun dışına çıkarsa,
iki takım da çıkış noktasından 5
yardalık mesafede yan yana dizilir ve
hakem, oyunu aynı yöntemle başlatır.
Handikap
Polo, farklı yeteneklere sahip
oyunculardan kurulu her iki
takıma da eşit kazanma şansı
verebilmek için bir handikap
sistemi benimsemiştir. Her
oyuncunun bir handikap puanı
vardır. Oyun başlamadan önce
takımdaki her oyuncunun
handikap sayısı toplanır ve
takımın toplamına eklenir. İki
takımın toplam handikapları
arasındaki fark düşük
handikaplı takımın gol avanta-
jı olarak kabul edilir.
Enes Demirel
31. Hücum Vuruşları
Bir oyuncu topa herhangi bir açıdan vurabilir. Bazı
vuruşlar diğerlerine göre çok daha zordur; bu nedenle de
her seviden polo oyuncuları vuruş tekniklerini tahtadan
yapılmış bir atın üstünde çalışırlar. Atın belinin altından
yapılan ve sopanın, midillinin bacağına çarpması
halinde ciddi yaralanmalara neden olabilecek en zor
vuruş «milyoner vuruşu» olarak bilinir.
Forehand
Top, midillinin sağ tarafındayken kullanılan vuruştur.
Top gideceği yönün tersinde bulunmaktadır.
OYUNUN KURALLARI
Ofsayt Forehand
Polonun en güçlü ve en sık
kullanılan vuruşudur.
Enes Demirel
32. Savunma Oyunu
Topu oyun sahasında tutmak için çeşitli savunma teknikleri kullanılır. 4
numaralı, yani gerideki oyuncu savunmanın kilit oyuncusudur; 3
numaralı oyuncunun da desteğiyle sağlam bir savunma sağlar.
Backhandlerin birçoğu, topun kaleye gitmesini engellemek için
kullanılan vuruşlardır.
OYUNUN KURALLARI
Kancalı Sopalar
Bir oyuncu oyun sopasını
kullanarak diğer oyuncunun
hareketini engelleyebilir.
Backhand
Top oyuncunun ve midillinin
sol tarafındayken kullanılır.
Top atın gittiği yönün tersine
gider.
Enes Demirel
33. OYUNUN KURALLARI
Cezalar
Eğer bir oyuncu faul yaparsa, hakemlerden biri serbest vuruşa ya da penaltıya karar verebilir.
Önemsiz fauller, derecesine göre 40 ya da 60 yarda mesafeden kullanılacak serbest vuruşlarla
cezalandırılır. Eğer yapılan faul bir oyuncunun gole gitmesine engel olduysa bu hareket hakem
tarafından 30 yardalık mesafeden kullanılacak bir penaltıyla cezalandırılır. Penaltılar
genellikle takımın en deneyimli oyuncusu olan 3 numaralı oyuncu tarafından kullanılır.
Fauller ve Penaltılar
Polo, midillilerin üstünde dörtnala oynanan zorlu ve fiziğe dayanan bir oyundur. Oyuncuların
ve atların güvenliği önceliklidir. Bu nedenle de, gereksiz güç kullanımı sportmenliğe aykırı bir
davranış olarak kabul edilir. Örneğin, oyuncuların, bir başka oyuncu topun ardındayken
dirseklerini kullanmaları yasaktır.
Enes Demirel
34. Çizgileri Geçmek
Polonun en önemli prensibi
«topun çizgisi»dir. Bir
oyuncunun her vuruşunda
hayali bir çizgi, topun gidiş
yönünü temsil eder ve oyun
alanındaki tüm oyuncular için
geçiş hakkını belirler. Bir oyuncu
topun çizgisine sahip olur; bu
genellikle, topa son vuran
oyuncaya aittir. Top çizgisindeki
bu oyuncunun önüne başka bir
oyuncu geçerse, hakemin faul
kararı üzerine penaltıyla
cezalandırır.
OYUNUN KURALLARI
Penaltı Pozisyonu
Bir oyuncu, sopası omuz
hizasının üstünde ve yanlış
taraftan rakibe yaklaşırsa
penaltı yapmış olur.
Hain Kanca
Eğer bir oyuncu rakibin atına
yaklaşarak onu yakalamak
isterse hakem çapraz aşırma
(cross hook) faulüne karar verir.
Enes Demirel
35. Tehlikeli Binicilik
Tehlikeli binicilik, diğer oyuncuları ve atları ciddi biçimde tehlikede
bırakacak tüm davranışların genel adıdır. Herhangi bir tehlikeli
binicilik örneği sergilenmesi yasaklanmıştır ve gerçekleşmesi
durumunda hakemler tarafından ağır biçimde cezalandırılır.
Tehlikeli biniciliğin örnekleri arasında, dört nala giden bir
oyuncunun önüne geçmek, atı 45 dereceden daha yüksek bir açıyla
sürmek, başka atın yakınına girmek, rakibin midillisinin arka
ayaklarına müdahale etmek ve genel olarak korkutucu biçimde
gitmek vardır.
Kulvardan Çıkmak
Bazı şartlar altında, oyuncular topa vurmaya çalışmaktan ya da
kovalamaktansa diğer oyuncuyu toptan uzaklaştırmayı tercih
edebilir. Bu taktik genellikle takım arkadaşlarından biri bu pası
değerlendirebilecek pozisyona sahipse kullanılır.
OYUNUN KURALLARI
Tehlikeli Oyun
Diğer oyuncuyu kulvarından
çıkarırken dirsek kullanmak
yasaktır.
Enes Demirel
37. Dünya Polo Durumu
Ülke Birincilik İkincilik Üçüncülük
Arjantin 4 1 2
Brezilya 3 3 3
Şili 2 1 1
Polo Dünya Kupası ilk
defa 1987 yılında
yapıldı. En başarılı
uluslar altı madalya ile
Brezilya ve Arjantin
olup, Almanya bu paya
ulaşamadı. Oyunlar
genellikle üç yıllık bir
ara ile organize
edilmektedir.
Enes Demirel
38. Uluslararası Polo
Federasyonu’nun belirlemiş
olduğu en iyi Polo oyuncuları
listesi, oyuncuların handikap
puanlarına göre
yapılmaktadır.
Listenin ilk 100 sırasında 54
oyuncu bulunduran Arjantin,
Polo sporundaki egemenliğini
sağlam temeller üzerine
kurduğunu kanıtlamıştır.
BASARILI POLO OYUNCULARI
54%
17%
13%
16%
Arjantin
Britanya
ABD
Diğer
Enes Demirel