ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Χριστιανισμός και Ελληνισμός.pptx
Χριστιανισμός και Ελληνισμός.pptx

 Στην εικόνα βλέπουμε τη σχολή της Αθήνας. Υπάρχουν πολλοί
φιλόσοφοι που ο καθένας κάνει κάτι διαφορετικό. Δεξιά
φαίνεται πως συνομιλούν και αριστερά κάποιοι διαβάζουν
βιβλία που λογικά είναι χειρόγραφα. Στο περίγραμμα της
εικόνας, τα τοιχώματα είναι περίτεχνα με διάφορα σχέδια.
Σκέφτομαι πως είναι αξιοθαύμαστος πίνακας και αναρωτιέμαι,
τί είχε στο μυαλό του ο ζωγράφος δημιουργώντας τον.
1. Artful thinking: Σχολή της Αθήνας
Χριστιανισμός και Ελληνισμός.pptx

 Η «Σχολή των Αθηνών» είναι ένα από τα διασημότερα έργα του Ιταλού
ζωγράφου και αρχιτέκτονα της πρώιμης Αναγέννησης, Ραφαήλ, ο οποίος
πέθανε το 1520. Εκατομμύρια μάτια έχουν θαυμάσει αυτό το
αριστούργημα της αέναης συνάντησης αρχαίων φιλοσόφων και
μαθηματικών, πολιτικών προσωπικοτήτων και αστρονόμων, την οποία ο
Ραφαήλ συνέλαβε στην περίφημη νωπογραφία του.
 Στο κέντρο εικονίζονται ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης και γύρω σχεδόν
όλοι οι σημαντικοί φιλόσοφοι του αρχαίου κόσμου. Το θέμα που
απέδωσε ο Ραφαήλ μαρτυρεί την αντίληψη των Ανθρωπιστών της
Αναγέννησης, οι οποίοι πίστευαν ότι υπάρχει πνευματική αρμονία
μεταξύ της ελληνικής Φιλοσοφίας και της χριστιανικής διδασκαλίας
1. Artful thinking: Σχολή της Αθήνας

2. Ακούγοντας 2χ10: «Γλωσσολαλιά».
ΓΛΩΣΣΟΛΑΛΙA
Παντελής Θαλασσινός
Α
https://youtu.be/kXeh6jHelb4?feature=shared
ΓΛΩΣΣΟΛΑΛΙΑ
Η γλώσσα που μου δώσατε μελώδισε στο στόμα,
ροδόσταμο που άνθισε στο πατρικό μου χώμα,
θαλασσινή η αύρα της, βουνίσια η πνοή της,
τον κόσμο όλο γύρισε, αλάργεψ’ η φωνή της.
Η ανατολή τη λάτρεψε, η δύση την καρπώθη,
πόθο γλυκό ζωντάνεψε σ’ αυτόν που τη ζυγώθη,
αθανασία γνώρισε στα έργα των ανθρώπων,
φεγγάριασε τη σκοτεινιά ξένων λαών και τόπων.
Γλώσσα μου μυριολάλητη πως να σε ασημώσω
που `σαι διαμάντι αδάμαστο, πέτρα για να στεριώσω,
έχω τον τρόπο μου εγώ την πέτρα να σηκώσω,
και αργυρούς θνητούς να βρω, τη γλώσσα ν’ αρματώσω.
Αίσωπος, Όμηρος, Θαλλής, Ηρόδοτος κι Αισχίνης,
Σόλων, Σωκράτης, Σοφοκλής, Καβάφης κι Ευριπίδης,
Πίνδαρος, Πλάτων, Πλήθωνας, Κάλβος και Καζαντζάκης,
Ερατοσθένης, Ηράκλειτος, Σεφέρης, Καρυωτάκης,
Γκάτσος, Ελύτης, Αξελός, Παπαδιαμάντης, Ζέη
Αναγνωστάκης, Κούμας, Κουν, Μάτεσης, Ωριγένης,
Σικελιανός και Παλαμάς, Γαζής κι Αριστοτέλης,
Παπαντωνίου, Γιανναράς, Βρεττάκος, Καμπανέλλης,
Μαβίλλης, Σεβαστίκογλου, Ξενόπουλος, Διογένης,
και Μυριβίλης, Πιττακός, Δροσίνης, Δημοσθένης,
Επίκουρος, Ησίοδος, Γρυπάρης Καββαδίας,
Αναξαγόρας, Αρίσταρχος, Βενέζης και Βοργίας.
Η γλώσσα που μας δώσατε σμίλεψε το σκαρί μας,
το νου με γνώση μπόλιασε, πότισε την ψυχή μας,
μάγεψε πλανήτες πολλούς, ξελόγιασε την πέννα,
γένος και γης μπερδεύτηκαν, με μιας γενήκαν ένα.
Χαλάλι ήταν οι φθόγγοι της, θέριεψαν μύριες λέξεις,
οι λέξεις έβγαλαν φτερά και γέννησαν τις σκέψεις,
το γόνυ εκράτησαν ορθό στης λευτεριάς το τάμα,
γλωσσολαλιά Ελληνική, της οικουμένης θάμα.
Γλώσσα μου μυριολάλητη μην θαρρείς σε προδώσω,
μην τάχα σε απαρνηθώ, σ’ άλλα καλά να ενδώσω,
λαλιά μου, εσύ, πεντάμορφη, πάντα θα σε χρυσώνω,
που `σαι διαμάντι αδάμαστο, πέτρα για να στεριώνω,
έχω τον τρόπο μου εγώ την πέτρα να σηκώνω
και τους χρυσούς θνητούς να πω, την γλώσσα ν’ αρματώνω.
Ρίτσος, Τερζάκης, Κοραής, Κορνάρος, Πρωταγόρας,
Ψυχάρης, Τσίρκας, Συκουτρής, Χρυσολωράς, και Ρώτας,
Αριστοφάνης, Βάρναλης, Βιζυηνός, Χορτάτσης
και Μακρυγιάννης, Σολωμός, Ρήγας και Σαμαράκης,
Αυγέρης, Ουράνης Μαρκοράς, και Ισοκράτης, Θέσπις,
Ψαθάς και Χριστιανόπουλος, Μουσούρος, Προβελέγγης,
και Θουκυδίδης, Μένανδρος, Δελμούζος, Καρκαβίτσας,
Χείλων, Ροΐδης, Λάσκαρης, Χάκκας, Χατζής, Σκαρίμπας,
Εμπεδοκλής και Πλούταρχος, Κύρος, Πανοπολίτης,
Κόραξ, Βοργίας, Βουτυράς, Σουρής, Βαλαωρίτης,
Ιορδανίδου, Αρβελέρ, Σαπφώ και Αλεξίου,
η Πολυδούρη, η Μιλλιέξ, Δέλτα και Σωτηρίου,
και Ιπποκράτης, Ξενοφών, Πολίτης, Εφταλιώτης,
Αισχύλος, Αινησίδημος, Λυσίας, Μπαμπινιώτης.

 Η σχέση μεταξύ του τραγουδιού και της εικόνας είναι πως και
τα δύο αναφέρονται στην εξέλιξη της γλώσσας και τη σημασία
της στη τέχνη. Στον πίνακα βλέπουμε πως οι άνθρωποι
ασχολούνται με διαφορετικά πράγματα και επιστήμες ο
καθένας. Διάσημοι φιλόσοφοι διαφόρων εποχών, μαθηματικοί
και επιστήμονες από την κλασική αρχαιότητα, απεικονίζονται
να συμμετέχουν όλοι σε μια συνέλευση, σε ένα μεγαλοπρεπές
κτίριο ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.
 Το τραγούδι αναφέρει ανθρώπους που συνέβαλαν στην εξέλιξη
και τη μοναδικότητα της Ελληνικής γλώσσας και πώς τη
χρησιμοποίησαν με τέτοιο τρόπο που προβάλλεται η
σπουδαιότητά της.
2. Ακούγοντας 2χ10: «Γλωσσολαλιά». Ποια
σχέση βρίσκετε ανάμεσα στο τραγούδι και
στον παραπάνω πίνακα;
Η ελληνική ως γλώσσα της Αγίας Γραφής.

1. Εννοιολογικός χάρτης: Η μετάφραση των
Ο’ και η επίδρασή της στην Εκκλησία.


2. Εννοιολογικός χάρτης: Η ιστορία του
Κανόνα της Εκκλησίας. Μέγας Αθανάσιος
 3. Γραφή των
Βυζαντινών: Από τη
μεγαλογράμματη στη
μικρογράμματη
γραφή.

 Η πνευματική ακτινοβολία των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων δεν έπαυσε διαχρονικά
να επιδρά και να συγκινεί όχι μόνον εκείνους που ασχολήθηκαν με τη φιλοσοφία και
τις καλές τέχνες, αλλά και χιλιάδες άλλους που ασχολήθηκαν είτε με τις εικαστικές
και διακοσμητικές τέχνες, είτε άνηκαν στα ευρύτερα στρώματα των ορθόδοξων
λαών.Οι Έλληνες φιλόσοφοι της αρχαιότητας θεωρήθηκαν από τους επιγόνους τους
μακρινοί πρόδρομοι και προάγγελοι του ερχομού του Χριστού στον κόσμο, αφού το
νόημα της διδασκαλίας τους και το βαθύτερο φιλοσοφικό τους έργο οδήγησε και
οδηγεί στη χριστιανική αποκάλυψη. Η αναφορά εξ άλλου του Χριστού στους
Έλληνες όταν θέλησαν να τον ιδούν στην Παλαιστίνη λέγοντάς τους ότι «ελήλυθεν η
ώρα ίνα δοξαστεί ο Υιός του Ανθρώπου», όπως η απορία των Ιουδαίων «μη εις την
διασποράν των Ελλήνων μέλλει πορεύεσθαι και διδάσκειν τους Έλληνας»,
σηματοδοτούν τη σχέση του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού, απόηχος της οποίας
είναι και οι παραστάσεις Ελλήνων φιλοσόφων, Σιβυλλών και εθνικών ποιητών μέσα
σε βυζαντινούς ναούς και μοναστήρια κατά τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς
χρόνους και παρά το έντονο θεοκρατικό χαρακτήρα που επικρατούσε τότε.
4. Γιατί στους νάρθηκες πολλών ναών εικονίζονται
αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι; Να αναφέρετε παρα-
δείγματα τέτοιων ναών και να αναζητήσετε εικόνες.

Τοιχογραφίες αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και
φιλοσόφων στην Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου
αποδεικνύουν την ενότητα Ορθοδοξίας
και Ελληνισμού
Θουκυδίδης, Αριστοτέλης,
Πλάτωνας Ιουστίνος και Όμηρος

Παρεκκλήσιο της Πορταΐτισσας στην Ι. Μ.
Ιβήρων, Άγιον Όρος.
Ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος στο νάρθηκα του
παρεκκλησίου της Πορταϊτίσσης στην Ι. Μ.
Ιβήρων, Άγιον Όρος
Ο Αριστοτέλης στο νάρθηκα του
παρεκκλησίου της Πορταϊτίσσης στην
Ι. Μ. Ιβήρων, Άγιον Όρος

Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Φιλανθρωπηνών
στη λίμνη των Ιωαννίνων
O Σόλωνας, ο Θουκυδίδης, ο Πλούταρχος,
η Σίβυλλα, ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας, ο
Χίλων ο Λακεδαιμόνιος και ο Όμηρος.
Επτά αρχαίοi φιλόσοφοι (Πλάτων,
Απολλώνιος, Σόλων, Αριστοτέλης,
Πλούταρχος, Θουκυδίδης, Χείλων)

Ιερός ναός του Προφήτη Ηλία στη Σιάτιστα
Η σοφή Σίβυλλα Ο Πλούταρχος

Μονή Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής,
επικαλούμενη της Γόλα στη Λακωνία
O Σόλων, ο Θουκυδίδης, ο Πλούταρχος, η «Σιβήλα η σοφή» (Σίβυλλα) με «ανατολίζουσα»
περιβολή. Μετά τη θύρα διακρίνεται ο Αριστοτέλης. Ακολουθεί ο Πλάτων με επίσημο ένδυμα
άρχοντα. Το μέτωπό του εκφράζει βαθιά σκέψη και η στάση του δηλώνει ενορατικότητα. Στο
ειλητάριο, που κρατεί με το δεξί χέρι, αναγνώστηκε η φράση «Ο παλαιός νέος και ο νέος
αρχαίος…». Η παράσταση διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση. Έβδομος στη σειρά ο
Χίλων, ο Λακεδαιμόνιος σοφός.

 https://onedrive.live.com/view.aspx?resid=88C848B9E36D51A
6!1747&cid=88c848b9e36d51a6&authkey=!ANmMsB31EV8q
Zis&CT=1684704783190&OR=ItemsView
 https://docplayer.gr/1213452-Oi-arhaioi-ellines-filosofoi-sti-
vyzantini-kai-metavyzantini-eikonografia.html
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%C
E%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BC%
CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%C
E%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B7_%C
E%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE
Βιβλιογραφία

Έλληνες Φιλόσοφοι στις θέσεις των Αγίων…
Σοφία Αγγελική Δαμοπούλου
B’1
2022-23
Μοναστήρι της Γόλας στη
Λακωνία

More Related Content

Χριστιανισμός και Ελληνισμός.pptx

  • 3.   Στην εικόνα βλέπουμε τη σχολή της Αθήνας. Υπάρχουν πολλοί φιλόσοφοι που ο καθένας κάνει κάτι διαφορετικό. Δεξιά φαίνεται πως συνομιλούν και αριστερά κάποιοι διαβάζουν βιβλία που λογικά είναι χειρόγραφα. Στο περίγραμμα της εικόνας, τα τοιχώματα είναι περίτεχνα με διάφορα σχέδια. Σκέφτομαι πως είναι αξιοθαύμαστος πίνακας και αναρωτιέμαι, τί είχε στο μυαλό του ο ζωγράφος δημιουργώντας τον. 1. Artful thinking: Σχολή της Αθήνας
  • 5.   Η «Σχολή των Αθηνών» είναι ένα από τα διασημότερα έργα του Ιταλού ζωγράφου και αρχιτέκτονα της πρώιμης Αναγέννησης, Ραφαήλ, ο οποίος πέθανε το 1520. Εκατομμύρια μάτια έχουν θαυμάσει αυτό το αριστούργημα της αέναης συνάντησης αρχαίων φιλοσόφων και μαθηματικών, πολιτικών προσωπικοτήτων και αστρονόμων, την οποία ο Ραφαήλ συνέλαβε στην περίφημη νωπογραφία του.  Στο κέντρο εικονίζονται ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης και γύρω σχεδόν όλοι οι σημαντικοί φιλόσοφοι του αρχαίου κόσμου. Το θέμα που απέδωσε ο Ραφαήλ μαρτυρεί την αντίληψη των Ανθρωπιστών της Αναγέννησης, οι οποίοι πίστευαν ότι υπάρχει πνευματική αρμονία μεταξύ της ελληνικής Φιλοσοφίας και της χριστιανικής διδασκαλίας 1. Artful thinking: Σχολή της Αθήνας
  • 6.  2. Ακούγοντας 2χ10: «Γλωσσολαλιά». ΓΛΩΣΣΟΛΑΛΙA Παντελής Θαλασσινός Α https://youtu.be/kXeh6jHelb4?feature=shared
  • 7. ΓΛΩΣΣΟΛΑΛΙΑ Η γλώσσα που μου δώσατε μελώδισε στο στόμα, ροδόσταμο που άνθισε στο πατρικό μου χώμα, θαλασσινή η αύρα της, βουνίσια η πνοή της, τον κόσμο όλο γύρισε, αλάργεψ’ η φωνή της. Η ανατολή τη λάτρεψε, η δύση την καρπώθη, πόθο γλυκό ζωντάνεψε σ’ αυτόν που τη ζυγώθη, αθανασία γνώρισε στα έργα των ανθρώπων, φεγγάριασε τη σκοτεινιά ξένων λαών και τόπων. Γλώσσα μου μυριολάλητη πως να σε ασημώσω που `σαι διαμάντι αδάμαστο, πέτρα για να στεριώσω, έχω τον τρόπο μου εγώ την πέτρα να σηκώσω, και αργυρούς θνητούς να βρω, τη γλώσσα ν’ αρματώσω. Αίσωπος, Όμηρος, Θαλλής, Ηρόδοτος κι Αισχίνης, Σόλων, Σωκράτης, Σοφοκλής, Καβάφης κι Ευριπίδης, Πίνδαρος, Πλάτων, Πλήθωνας, Κάλβος και Καζαντζάκης, Ερατοσθένης, Ηράκλειτος, Σεφέρης, Καρυωτάκης, Γκάτσος, Ελύτης, Αξελός, Παπαδιαμάντης, Ζέη Αναγνωστάκης, Κούμας, Κουν, Μάτεσης, Ωριγένης, Σικελιανός και Παλαμάς, Γαζής κι Αριστοτέλης, Παπαντωνίου, Γιανναράς, Βρεττάκος, Καμπανέλλης, Μαβίλλης, Σεβαστίκογλου, Ξενόπουλος, Διογένης, και Μυριβίλης, Πιττακός, Δροσίνης, Δημοσθένης, Επίκουρος, Ησίοδος, Γρυπάρης Καββαδίας, Αναξαγόρας, Αρίσταρχος, Βενέζης και Βοργίας. Η γλώσσα που μας δώσατε σμίλεψε το σκαρί μας, το νου με γνώση μπόλιασε, πότισε την ψυχή μας, μάγεψε πλανήτες πολλούς, ξελόγιασε την πέννα, γένος και γης μπερδεύτηκαν, με μιας γενήκαν ένα. Χαλάλι ήταν οι φθόγγοι της, θέριεψαν μύριες λέξεις, οι λέξεις έβγαλαν φτερά και γέννησαν τις σκέψεις, το γόνυ εκράτησαν ορθό στης λευτεριάς το τάμα, γλωσσολαλιά Ελληνική, της οικουμένης θάμα. Γλώσσα μου μυριολάλητη μην θαρρείς σε προδώσω, μην τάχα σε απαρνηθώ, σ’ άλλα καλά να ενδώσω, λαλιά μου, εσύ, πεντάμορφη, πάντα θα σε χρυσώνω, που `σαι διαμάντι αδάμαστο, πέτρα για να στεριώνω, έχω τον τρόπο μου εγώ την πέτρα να σηκώνω και τους χρυσούς θνητούς να πω, την γλώσσα ν’ αρματώνω. Ρίτσος, Τερζάκης, Κοραής, Κορνάρος, Πρωταγόρας, Ψυχάρης, Τσίρκας, Συκουτρής, Χρυσολωράς, και Ρώτας, Αριστοφάνης, Βάρναλης, Βιζυηνός, Χορτάτσης και Μακρυγιάννης, Σολωμός, Ρήγας και Σαμαράκης, Αυγέρης, Ουράνης Μαρκοράς, και Ισοκράτης, Θέσπις, Ψαθάς και Χριστιανόπουλος, Μουσούρος, Προβελέγγης, και Θουκυδίδης, Μένανδρος, Δελμούζος, Καρκαβίτσας, Χείλων, Ροΐδης, Λάσκαρης, Χάκκας, Χατζής, Σκαρίμπας, Εμπεδοκλής και Πλούταρχος, Κύρος, Πανοπολίτης, Κόραξ, Βοργίας, Βουτυράς, Σουρής, Βαλαωρίτης, Ιορδανίδου, Αρβελέρ, Σαπφώ και Αλεξίου, η Πολυδούρη, η Μιλλιέξ, Δέλτα και Σωτηρίου, και Ιπποκράτης, Ξενοφών, Πολίτης, Εφταλιώτης, Αισχύλος, Αινησίδημος, Λυσίας, Μπαμπινιώτης.
  • 8.   Η σχέση μεταξύ του τραγουδιού και της εικόνας είναι πως και τα δύο αναφέρονται στην εξέλιξη της γλώσσας και τη σημασία της στη τέχνη. Στον πίνακα βλέπουμε πως οι άνθρωποι ασχολούνται με διαφορετικά πράγματα και επιστήμες ο καθένας. Διάσημοι φιλόσοφοι διαφόρων εποχών, μαθηματικοί και επιστήμονες από την κλασική αρχαιότητα, απεικονίζονται να συμμετέχουν όλοι σε μια συνέλευση, σε ένα μεγαλοπρεπές κτίριο ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.  Το τραγούδι αναφέρει ανθρώπους που συνέβαλαν στην εξέλιξη και τη μοναδικότητα της Ελληνικής γλώσσας και πώς τη χρησιμοποίησαν με τέτοιο τρόπο που προβάλλεται η σπουδαιότητά της. 2. Ακούγοντας 2χ10: «Γλωσσολαλιά». Ποια σχέση βρίσκετε ανάμεσα στο τραγούδι και στον παραπάνω πίνακα;
  • 9. Η ελληνική ως γλώσσα της Αγίας Γραφής.
  • 10.  1. Εννοιολογικός χάρτης: Η μετάφραση των Ο’ και η επίδρασή της στην Εκκλησία.
  • 11.
  • 12.  2. Εννοιολογικός χάρτης: Η ιστορία του Κανόνα της Εκκλησίας. Μέγας Αθανάσιος
  • 13.  3. Γραφή των Βυζαντινών: Από τη μεγαλογράμματη στη μικρογράμματη γραφή.
  • 14.   Η πνευματική ακτινοβολία των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων δεν έπαυσε διαχρονικά να επιδρά και να συγκινεί όχι μόνον εκείνους που ασχολήθηκαν με τη φιλοσοφία και τις καλές τέχνες, αλλά και χιλιάδες άλλους που ασχολήθηκαν είτε με τις εικαστικές και διακοσμητικές τέχνες, είτε άνηκαν στα ευρύτερα στρώματα των ορθόδοξων λαών.Οι Έλληνες φιλόσοφοι της αρχαιότητας θεωρήθηκαν από τους επιγόνους τους μακρινοί πρόδρομοι και προάγγελοι του ερχομού του Χριστού στον κόσμο, αφού το νόημα της διδασκαλίας τους και το βαθύτερο φιλοσοφικό τους έργο οδήγησε και οδηγεί στη χριστιανική αποκάλυψη. Η αναφορά εξ άλλου του Χριστού στους Έλληνες όταν θέλησαν να τον ιδούν στην Παλαιστίνη λέγοντάς τους ότι «ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξαστεί ο Υιός του Ανθρώπου», όπως η απορία των Ιουδαίων «μη εις την διασποράν των Ελλήνων μέλλει πορεύεσθαι και διδάσκειν τους Έλληνας», σηματοδοτούν τη σχέση του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού, απόηχος της οποίας είναι και οι παραστάσεις Ελλήνων φιλοσόφων, Σιβυλλών και εθνικών ποιητών μέσα σε βυζαντινούς ναούς και μοναστήρια κατά τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους και παρά το έντονο θεοκρατικό χαρακτήρα που επικρατούσε τότε. 4. Γιατί στους νάρθηκες πολλών ναών εικονίζονται αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι; Να αναφέρετε παρα- δείγματα τέτοιων ναών και να αναζητήσετε εικόνες.
  • 15.  Τοιχογραφίες αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και φιλοσόφων στην Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου αποδεικνύουν την ενότητα Ορθοδοξίας και Ελληνισμού Θουκυδίδης, Αριστοτέλης, Πλάτωνας Ιουστίνος και Όμηρος
  • 16.  Παρεκκλήσιο της Πορταΐτισσας στην Ι. Μ. Ιβήρων, Άγιον Όρος. Ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος στο νάρθηκα του παρεκκλησίου της Πορταϊτίσσης στην Ι. Μ. Ιβήρων, Άγιον Όρος Ο Αριστοτέλης στο νάρθηκα του παρεκκλησίου της Πορταϊτίσσης στην Ι. Μ. Ιβήρων, Άγιον Όρος
  • 17.  Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Φιλανθρωπηνών στη λίμνη των Ιωαννίνων O Σόλωνας, ο Θουκυδίδης, ο Πλούταρχος, η Σίβυλλα, ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας, ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος και ο Όμηρος. Επτά αρχαίοi φιλόσοφοι (Πλάτων, Απολλώνιος, Σόλων, Αριστοτέλης, Πλούταρχος, Θουκυδίδης, Χείλων)
  • 18.  Ιερός ναός του Προφήτη Ηλία στη Σιάτιστα Η σοφή Σίβυλλα Ο Πλούταρχος
  • 19.  Μονή Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής, επικαλούμενη της Γόλα στη Λακωνία O Σόλων, ο Θουκυδίδης, ο Πλούταρχος, η «Σιβήλα η σοφή» (Σίβυλλα) με «ανατολίζουσα» περιβολή. Μετά τη θύρα διακρίνεται ο Αριστοτέλης. Ακολουθεί ο Πλάτων με επίσημο ένδυμα άρχοντα. Το μέτωπό του εκφράζει βαθιά σκέψη και η στάση του δηλώνει ενορατικότητα. Στο ειλητάριο, που κρατεί με το δεξί χέρι, αναγνώστηκε η φράση «Ο παλαιός νέος και ο νέος αρχαίος…». Η παράσταση διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση. Έβδομος στη σειρά ο Χίλων, ο Λακεδαιμόνιος σοφός.
  • 20.   https://onedrive.live.com/view.aspx?resid=88C848B9E36D51A 6!1747&cid=88c848b9e36d51a6&authkey=!ANmMsB31EV8q Zis&CT=1684704783190&OR=ItemsView  https://docplayer.gr/1213452-Oi-arhaioi-ellines-filosofoi-sti- vyzantini-kai-metavyzantini-eikonografia.html  https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%C E%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BC% CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%C E%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B7_%C E%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE Βιβλιογραφία
  • 21.  Έλληνες Φιλόσοφοι στις θέσεις των Αγίων… Σοφία Αγγελική Δαμοπούλου B’1 2022-23 Μοναστήρι της Γόλας στη Λακωνία