際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Praca semestralna poetyka-poswiatowska

Download as DOC, PDF
Tomasz Nowicki
Tomasz Nowicki
1 of 4
Katarzyna Dominiewska, grupa 2. Analiza i interpretacja wiersza Haliny Powiatowskiej *** (ona jest z nami) z tomu Hymn bawochwalczy. Halina Powiatowska ona jest z nami nasuchuje brzku osy bawi si moimi wosami w twoje palce wpltana soce mikko podkada pod gowy potem troch traw potem jeden kwiat maku jak wykrzyknik czerwony ona przeczy naszym ruchom przygina nas do ziemi zapachem ciepem zatrzymuje wiecznie na chropawej powierzchni ziemi bezwadnych mioci mier
Osoba wypowiadajca si w wierszu m坦wi przez wiksz cz utworu w imieniu jakiego My (ona jest z nami), chocia甜 odzywa si te甜 w pierwszej osobie liczby pojedynczej (bawi si moimi wosami). Z jednej strony jest to liryka opisowa - autorka opowiada o jakim zjawisku, z drugiej strony jednak mo甜emy uzna utw坦r za przykad liryki konfesyjnej, gdy甜 podmiot wypowiadajcy si m坦wi w pierwszej osobie i ujawnia swoje stanowisko dotyczce przedmiotu, o kt坦rym opowiada utw坦r. Cay wiersz jest rozbudowan peryfraz, opisem jakiego zjawiska lub osoby. W trzech zwrotkach m坦wi si o cechach przedmiotu niewymienionego z nazwy. Dopiero pod koniec utworu pada kluczowe okrelenie, sowo, kt坦re wyjania, czym jest opisywana w wierszu posta. Okazuje si, 甜e utw坦r dotyczy mierci. Istotne jest to, 甜e w wierszu Powiatowskiej pojawiaj si obok siebie dwa niezwykle wa甜ne w 甜yciu ludzkim zjawiska - mier i mio. Te pojcia, kt坦re bardzo czsto w historii literatury staway si przedmiotem refleksji poet坦w, w poezji modej artystki bardzo czsto ze sob powizane, waciwie nierozczne. mier upersonifikowana. Osoba m坦wica w wierszu nadaje jej cechy, kt坦re posiada mo甜e tylko czowiek. mier nasuchuje, wpltuje si w czyje palce i bawi si czyimi wosami. Z opisu mo甜emy wywnioskowa tak cech mierci jak opiekuczo, poniewa甜 soce / mikko podkada pod gowy, jakby chciaa posa dwojgu ludziom, o kt坦rych mowa w utworze. Jednoczenie przeczy ruchom i przygina do ziemi to ju甜 cechy powszechnie przypisywane mierci. Mimo to wizerunek mierci w utworze znacznie odbiega od przyjtego wyobra甜enia. mier u Powiatowskiej, co prawda przygina do ziemi, lecz zapachem i ciepem. Ludzie poddaj si jej bez sprzeciwu, bo s bezwadni mioci. Mog zosta wiecznie na powierzchni ziemi chwila bycia kochanym, mimo wiadomoci obecnoci mierci i kruchoci 甜ycia, kt坦re jest jak trawa bd添 kwiat, sprawia, 甜e moment wydaje si wiecznoci. Jednoczenie mamy do czynienia z litot, gdy甜 autorka minimalizuje zjawisko mierci, nie pisze o niej z groz, powag, lecz jakby od niechcenia. Mo甜emy wyobrazi sobie my z wiersza to dwoje kochank坦w. Jest ciepy soneczny dzie. mier tu nie pasuje, towarzystwo kwiatu maku i trawy nie jest dla niej normalnym i stosownym towarzystwem. Kiedy ona przychodzi, nie brzcz osy. Cay wiat przedstawiony w wierszu sprzyja temu, 甜e mier wydaje nam si oswojona i mia. To na pewno nie jest redniowieczna mier, kt坦ra wyglda przera甜ajco i makabrycznie. Autorka polemizuje ze redniowieczn i barokow tradycj ukazywania mierci jako strasznego kociotrupa z kos. Na pokazanie w wierszu
takich wanie obraz坦w mo甜e mie wpyw kontekst biograficzny. Autorka bya przecie甜 niejako przyzwyczajona do mierci, jej 甜ycie byo cay czas zagro甜one przez chorob. Utw坦r Powiatowskiej jest wierszem stroficznym. Strofy s zamknite, zwizane ze sob tematycznie. Autorka u甜ywa wiersza wolnego, biaego. Nie jest to kompozycja monosystemowa skadniowa lub monosystemowa askaniowa, jest to natomiast kompozycja bisystemowa czasem pauza wersyfikacyjna podkrela podziay skadniowe, czsto je jednak ignoruje. Mamy tu do czynienia z klauzul emocyjn. Poprzez takie cicia wersyfikacyjne autorka czsto podkrela jakie sowo, tak jak sowa, kt坦re same tworz jeden wers (soce, czerwony, zapachem, ciepem). Kr坦tkie wersy s jeszcze bardziej zaakcentowane poprzez kontrast z du甜szymi. Ekspozycji prozodyjnej s坦w su甜y tak甜e umieszczenie ich w konkretnym miejscu wersu, w tym przypadku na kocu (sowo mier w ostatniej strofie). Zwizki skadniowe pomidzy czonami syntaktycznymi s osabione, poetka czsto wyr坦甜nia wers kosztem caostek skadniowych. Brak znak坦w interpunkcyjnych sprzyja dwuznacznoci i daje mo甜liwo r坦甜nych interpretacji zda. Szczeg坦lnym przykadem mo甜e by ostatnia strofa. Od tego jak podczas recytacji wstawimy znaki przestankowe i jak zaakcentujemy, zale甜y znaczenie wiersza. Mogoby by tak: Ona przeczy naszym ruchom, przygina nas do ziemi. Zapachem, ciepem - zatrzymuje wiecznie na chropawej powierzchni ziemi. albo tak: Ona przeczy naszym ruchom, przygina nas do ziemi zapachem, ciepem. Zatrzymuje wiecznie na chropawej powierzchni ziemi bezwadnych mioci. Ponadto nie wiemy czy Ona zatrzymuje na chropawej powierzchni ziemi bezwadnych mioci, czy zatrzymuje wiecznie bezwadnych mioci. Nie wiadomo, czy chodzi o to, 甜e oni s zatrzymani na wieczno, czy s po prostu na ca wieczno bezwadni mioci. Interesujce s tak甜e powt坦rzenia w drugie zwrotce. Dwa wersy pod rzd zaczynaj si od sowa potem. Potguje to wra甜enie spokoju w wierszu. Uczucie porzdku i powtarzalnoci odnosimy te甜 dziki temu, 甜e pierwsza i ostatnia zwrotka zaczynaj si tak samo. To te甜 mo甜e mie znaczenie dla interpretacji utworu. mier przecie甜 jest zjawiskiem powtarzalnym i spokojnym. Nigdzie si jej nie spieszy. Jej nadejcie jest nieuniknione.
Dlaczego mamy si jej ba? Jest czym cakiem naturalnym, jak brzczenie osy i to, 甜e zakochani bawi si swoimi wosami. W utworze autorka czsto posuguje si symbolem. Umieszcza, wiele znaczcych podw坦jnie obraz坦w. Trawy, co co atwo si zgina, jest nietrwae, przemijajce (mo甜na tu przywoa wers z psalmu 103 Dni czowieka s jak trawa; kwitnie jak kwiat na polu; ledwie munie go wiatr, a ju甜 go nie ma, i miejsce gdzie by, ju甜 go nie poznaje.). W utworze o mioci i mierci, zjawiskach w potocznym rozumieniu przeciwstawnych, pojawiaj si dwuznaczne symbole, kt坦re maj czasem kilka przeciwstawnych znacze. W strofie drugiej spotykamy obraz maku. Jako kwiat mo甜e symbolizowa zar坦wno rado 甜ycia, jak i szybkie przemijanie; pikno, lecz kruche; wiosn i mio. Mak ze wzgldu na swoje waciwoci uspokajajce, powodowanie snu, mo甜e by symbolem nienia, mierci. Czy mier jest zatem w tym wierszu czym odlegym, nierealnym? Czym, co mo甜e si tylko przyni? Przecie甜 jest wiosna, wieci soce i brzcz osy. Jak w takich warunkach mo甜e pojawi si mier? Mak jest jednoczenie czerwony jak wykrzyknik. Wykrzyknik kojarzy si z czym gonym, a jednoczenie bardzo istotnym, zwaszcza, 甜e jest w kolorze czerwonym. Kolor czerwony symbolizuje agresywno, 甜ywioowo, krew, 甜ycie, ogie, mio, to jednoczenie symbol gniewu i mioci. Dla psychoanalizy czerwie pojawiajca si w snach jest symbolem uczu, co tutaj wydawa by si mogo suszn interpretacj zwaszcza, 甜e wiersz ma nieco oniryczny charakter. Wiersz Powiatowskiej mo甜na por坦wna z takimi utworami jak Napis na statu, abo na obraz mierci Spa Szarzyskiego. Utw坦r barokowego poety tak甜e jest opisem mierci autorka polemizuje z takim jej wizerunkiem, jest daleka od przestrzegania czytelnika przed straszliw i niespodziewan mierci. mier wedug niej jest czym naturalnym, do czego nale甜y si przyzwyczai. Ona nie czyha zaczajona, lecz cay czas towarzyszy czowiekowi. Tw坦rczo poetki mo甜na tak甜e w pewien spos坦b zestawi z poezj Jana Andrzeja Morsztyna ten barokowy tw坦rca te甜 bardzo miao czy w swych utworach mio ze mierci.

More Related Content

Praca semestralna poetyka-poswiatowska

  • 1. Katarzyna Dominiewska, grupa 2. Analiza i interpretacja wiersza Haliny Powiatowskiej *** (ona jest z nami) z tomu Hymn bawochwalczy. Halina Powiatowska ona jest z nami nasuchuje brzku osy bawi si moimi wosami w twoje palce wpltana soce mikko podkada pod gowy potem troch traw potem jeden kwiat maku jak wykrzyknik czerwony ona przeczy naszym ruchom przygina nas do ziemi zapachem ciepem zatrzymuje wiecznie na chropawej powierzchni ziemi bezwadnych mioci mier
  • 2. Osoba wypowiadajca si w wierszu m坦wi przez wiksz cz utworu w imieniu jakiego My (ona jest z nami), chocia甜 odzywa si te甜 w pierwszej osobie liczby pojedynczej (bawi si moimi wosami). Z jednej strony jest to liryka opisowa - autorka opowiada o jakim zjawisku, z drugiej strony jednak mo甜emy uzna utw坦r za przykad liryki konfesyjnej, gdy甜 podmiot wypowiadajcy si m坦wi w pierwszej osobie i ujawnia swoje stanowisko dotyczce przedmiotu, o kt坦rym opowiada utw坦r. Cay wiersz jest rozbudowan peryfraz, opisem jakiego zjawiska lub osoby. W trzech zwrotkach m坦wi si o cechach przedmiotu niewymienionego z nazwy. Dopiero pod koniec utworu pada kluczowe okrelenie, sowo, kt坦re wyjania, czym jest opisywana w wierszu posta. Okazuje si, 甜e utw坦r dotyczy mierci. Istotne jest to, 甜e w wierszu Powiatowskiej pojawiaj si obok siebie dwa niezwykle wa甜ne w 甜yciu ludzkim zjawiska - mier i mio. Te pojcia, kt坦re bardzo czsto w historii literatury staway si przedmiotem refleksji poet坦w, w poezji modej artystki bardzo czsto ze sob powizane, waciwie nierozczne. mier upersonifikowana. Osoba m坦wica w wierszu nadaje jej cechy, kt坦re posiada mo甜e tylko czowiek. mier nasuchuje, wpltuje si w czyje palce i bawi si czyimi wosami. Z opisu mo甜emy wywnioskowa tak cech mierci jak opiekuczo, poniewa甜 soce / mikko podkada pod gowy, jakby chciaa posa dwojgu ludziom, o kt坦rych mowa w utworze. Jednoczenie przeczy ruchom i przygina do ziemi to ju甜 cechy powszechnie przypisywane mierci. Mimo to wizerunek mierci w utworze znacznie odbiega od przyjtego wyobra甜enia. mier u Powiatowskiej, co prawda przygina do ziemi, lecz zapachem i ciepem. Ludzie poddaj si jej bez sprzeciwu, bo s bezwadni mioci. Mog zosta wiecznie na powierzchni ziemi chwila bycia kochanym, mimo wiadomoci obecnoci mierci i kruchoci 甜ycia, kt坦re jest jak trawa bd添 kwiat, sprawia, 甜e moment wydaje si wiecznoci. Jednoczenie mamy do czynienia z litot, gdy甜 autorka minimalizuje zjawisko mierci, nie pisze o niej z groz, powag, lecz jakby od niechcenia. Mo甜emy wyobrazi sobie my z wiersza to dwoje kochank坦w. Jest ciepy soneczny dzie. mier tu nie pasuje, towarzystwo kwiatu maku i trawy nie jest dla niej normalnym i stosownym towarzystwem. Kiedy ona przychodzi, nie brzcz osy. Cay wiat przedstawiony w wierszu sprzyja temu, 甜e mier wydaje nam si oswojona i mia. To na pewno nie jest redniowieczna mier, kt坦ra wyglda przera甜ajco i makabrycznie. Autorka polemizuje ze redniowieczn i barokow tradycj ukazywania mierci jako strasznego kociotrupa z kos. Na pokazanie w wierszu
  • 3. takich wanie obraz坦w mo甜e mie wpyw kontekst biograficzny. Autorka bya przecie甜 niejako przyzwyczajona do mierci, jej 甜ycie byo cay czas zagro甜one przez chorob. Utw坦r Powiatowskiej jest wierszem stroficznym. Strofy s zamknite, zwizane ze sob tematycznie. Autorka u甜ywa wiersza wolnego, biaego. Nie jest to kompozycja monosystemowa skadniowa lub monosystemowa askaniowa, jest to natomiast kompozycja bisystemowa czasem pauza wersyfikacyjna podkrela podziay skadniowe, czsto je jednak ignoruje. Mamy tu do czynienia z klauzul emocyjn. Poprzez takie cicia wersyfikacyjne autorka czsto podkrela jakie sowo, tak jak sowa, kt坦re same tworz jeden wers (soce, czerwony, zapachem, ciepem). Kr坦tkie wersy s jeszcze bardziej zaakcentowane poprzez kontrast z du甜szymi. Ekspozycji prozodyjnej s坦w su甜y tak甜e umieszczenie ich w konkretnym miejscu wersu, w tym przypadku na kocu (sowo mier w ostatniej strofie). Zwizki skadniowe pomidzy czonami syntaktycznymi s osabione, poetka czsto wyr坦甜nia wers kosztem caostek skadniowych. Brak znak坦w interpunkcyjnych sprzyja dwuznacznoci i daje mo甜liwo r坦甜nych interpretacji zda. Szczeg坦lnym przykadem mo甜e by ostatnia strofa. Od tego jak podczas recytacji wstawimy znaki przestankowe i jak zaakcentujemy, zale甜y znaczenie wiersza. Mogoby by tak: Ona przeczy naszym ruchom, przygina nas do ziemi. Zapachem, ciepem - zatrzymuje wiecznie na chropawej powierzchni ziemi. albo tak: Ona przeczy naszym ruchom, przygina nas do ziemi zapachem, ciepem. Zatrzymuje wiecznie na chropawej powierzchni ziemi bezwadnych mioci. Ponadto nie wiemy czy Ona zatrzymuje na chropawej powierzchni ziemi bezwadnych mioci, czy zatrzymuje wiecznie bezwadnych mioci. Nie wiadomo, czy chodzi o to, 甜e oni s zatrzymani na wieczno, czy s po prostu na ca wieczno bezwadni mioci. Interesujce s tak甜e powt坦rzenia w drugie zwrotce. Dwa wersy pod rzd zaczynaj si od sowa potem. Potguje to wra甜enie spokoju w wierszu. Uczucie porzdku i powtarzalnoci odnosimy te甜 dziki temu, 甜e pierwsza i ostatnia zwrotka zaczynaj si tak samo. To te甜 mo甜e mie znaczenie dla interpretacji utworu. mier przecie甜 jest zjawiskiem powtarzalnym i spokojnym. Nigdzie si jej nie spieszy. Jej nadejcie jest nieuniknione.
  • 4. Dlaczego mamy si jej ba? Jest czym cakiem naturalnym, jak brzczenie osy i to, 甜e zakochani bawi si swoimi wosami. W utworze autorka czsto posuguje si symbolem. Umieszcza, wiele znaczcych podw坦jnie obraz坦w. Trawy, co co atwo si zgina, jest nietrwae, przemijajce (mo甜na tu przywoa wers z psalmu 103 Dni czowieka s jak trawa; kwitnie jak kwiat na polu; ledwie munie go wiatr, a ju甜 go nie ma, i miejsce gdzie by, ju甜 go nie poznaje.). W utworze o mioci i mierci, zjawiskach w potocznym rozumieniu przeciwstawnych, pojawiaj si dwuznaczne symbole, kt坦re maj czasem kilka przeciwstawnych znacze. W strofie drugiej spotykamy obraz maku. Jako kwiat mo甜e symbolizowa zar坦wno rado 甜ycia, jak i szybkie przemijanie; pikno, lecz kruche; wiosn i mio. Mak ze wzgldu na swoje waciwoci uspokajajce, powodowanie snu, mo甜e by symbolem nienia, mierci. Czy mier jest zatem w tym wierszu czym odlegym, nierealnym? Czym, co mo甜e si tylko przyni? Przecie甜 jest wiosna, wieci soce i brzcz osy. Jak w takich warunkach mo甜e pojawi si mier? Mak jest jednoczenie czerwony jak wykrzyknik. Wykrzyknik kojarzy si z czym gonym, a jednoczenie bardzo istotnym, zwaszcza, 甜e jest w kolorze czerwonym. Kolor czerwony symbolizuje agresywno, 甜ywioowo, krew, 甜ycie, ogie, mio, to jednoczenie symbol gniewu i mioci. Dla psychoanalizy czerwie pojawiajca si w snach jest symbolem uczu, co tutaj wydawa by si mogo suszn interpretacj zwaszcza, 甜e wiersz ma nieco oniryczny charakter. Wiersz Powiatowskiej mo甜na por坦wna z takimi utworami jak Napis na statu, abo na obraz mierci Spa Szarzyskiego. Utw坦r barokowego poety tak甜e jest opisem mierci autorka polemizuje z takim jej wizerunkiem, jest daleka od przestrzegania czytelnika przed straszliw i niespodziewan mierci. mier wedug niej jest czym naturalnym, do czego nale甜y si przyzwyczai. Ona nie czyha zaczajona, lecz cay czas towarzyszy czowiekowi. Tw坦rczo poetki mo甜na tak甜e w pewien spos坦b zestawi z poezj Jana Andrzeja Morsztyna ten barokowy tw坦rca te甜 bardzo miao czy w swych utworach mio ze mierci.