2. 2000 JAAR VERKEER EN VERVOER IN UTRECHT
ONDERWERPEN
• Van het jaar 0 tot 1842
• Spoorwegen: begin van de moderne tijd
• Wegverkeer van west naar oost
- Dwars door de stad
- Rijksweg 12 en een nieuwe rondweg
- Galecopperbrug: bootreis voor een brug
- Rijksweg A27: schakel tussen de A12 en A28
• Zoektocht naar (verkeers)ruimte
- Wilde plannen voor de binnenstad
- Ruimte voor fietsers en voetgangers
• Het bewogen bestaan van de tram
- Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein
- Twee keer (g)een sneltram door de binnenstad
2
6. SPOORWEGEN: BEGIN VAN DE MODERNE TIJD
• 6 december 1843: opening spoorlijn Amsterdam–Utrecht.
• In 1872 al zes spoorlijnen van en naar Utrecht (zie kaart).
• De volgende 140 jaar alleen nog twee nieuwe spoorwegplannen!
• Spoorwegen en stations worden buiten de stad aangelegd.
• Ministerie van Oorlog bepaalt veelal de ruimtelijke ordening rondom de stad.
6
7. Utrechtse stations door de jaren heen
1903 (Rhijnspoorstation) 1942 (Van Ravensteyn) 1986 (Centraal Station)
1930-1938 (halte Biltstraat) 1947 (halte Lunetten) 1968 (station Overvecht NS)
7
11. Verkeersplein Oudenrijn: draaischijf van Nederland
1952 (rotonde met pompstation) 1959 (‘verlengen’ van weefvakken) 1959 (afsluiting wegens Pinksterdrukte)
1967 (via stuiver tot klaverblad) 1981 (van klaverblad tot klaverturbine)
11
12. Rijksweg 22: eerste rondweg van Nederland
1955-1960 (aansluiting Rijksweg 22) 1955-1960 (Engelenbocht) 1962 (kruising Prins Hendriklaan)
1950-1955 (verkeersplein met twee niveaus) 1970 (verhoging Waterlinieweg en aanleg ‘t Goyplein)
12
13. Galecopperbrug: bootreis voor een brug
1962 (rust en ruimte) 1963 (Pinksterdrukte) 1974 (oud en nieuw)
1974 (bootreis voor een brug) 1975 (oud wordt nieuw) 1976 (bouw derde Galecopperbrug)
13
17. Wilde plannen voor de binnenstad
1969 (verkeersplan Utrechtse binnenstad) 1971 (bouw Catharijnebaan)
1972 (bouw Catharijnebaan)
1967 (Leidseveer en Smakkelaarsbrug) 1970 (maquette Vredenburgviaduct)
17
18. Ruimte voor fietsers en voetgangers
1885 (Maliebaan: oudste fietspad van Nederland) 1955-1960 (Potterstraat) 1997 (Burg. Reigerstraat)
1965 (Steenweg) 1968 (Lange Elisabethstraat) 1965-1970 (Lijsterstraat)
18
19. Ledig erf: hoe een plein veranderd
1859 (Tolsteegbarrière) 1906 (zicht richting Kromme Rijn) 1935 (Vaartse Rijnbrug)
? (schuilkelder WOII onder groen) 1969 (ANWB mast op rotonde) 1991 (zomerconcert)
19
20. HET BEWOGEN BESTAAN VAN DE TRAM
29 april 1879 (eerste paardentramlijn) 20 juni 1906 (eerste elektrische tramlijn)
Blauwe tram naar Zeist 2 mei 1949 (laatste tram) GVB 301 (voormalige GTU 75)
20
21. Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein (SUNIJ)
17 december 1983 (opening sneltramlijn) 2000 (gerenoveerde sneltram)
1982 (Graadt van Roggenweg) 2007 (lagevloertram uit Mulhouse) 2010 (spitstrams uit Wenen)
21
22. Twee keer (g)een sneltram door de binnenstad
Fotomontage tegenstanders ‘De monsterlijke sneltram’ Impressie uit rapportage gemeente
22
24. DANK VOOR JULLIE AANDACHT!
Welk druk kruispunt is dit? Wat was de bijnaam van deze rotonde en waarom?
Foto’s: HUA (Het Utrechts Archief), Ruud Ditewig, Ronald Tamse.
Kaarten: Ruud Ditewig, Dominic Meesters, Ronald Tamse.
StadsOntwikkeling, Ronald Tamse, Juni 2011
24