ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
2000 jaar verkeer en vervoer in Utrecht
                    (3 oktober 2011)




8-5-2006                                         1
2000 JAAR VERKEER EN VERVOER IN UTRECHT


   ONDERWERPEN
   • Van het jaar 0 tot 1842
   • Spoorwegen: begin van de moderne tijd
   • Wegverkeer van west naar oost
   -   Dwars door de stad
   -   Rijksweg 12 en een nieuwe rondweg
   -   Galecopperbrug: bootreis voor een brug
   -   Rijksweg A27: schakel tussen de A12 en A28

   • Zoektocht naar (verkeers)ruimte
   -   Wilde plannen voor de binnenstad
   -   Ruimte voor fietsers en voetgangers
   • Het bewogen bestaan van de tram
   -   Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein
   -   Twee keer (g)een sneltram door de binnenstad




                                                      2
VAN HET JAAR 0 TOT 1842




                          3
Kruispunt van wegen




                      4
Reizen in de 18e en 19e eeuw




                               5
SPOORWEGEN: BEGIN VAN DE MODERNE TIJD




   •   6 december 1843: opening spoorlijn Amsterdam–Utrecht.
   •   In 1872 al zes spoorlijnen van en naar Utrecht (zie kaart).
   •   De volgende 140 jaar alleen nog twee nieuwe spoorwegplannen!
   •   Spoorwegen en stations worden buiten de stad aangelegd.
   •   Ministerie van Oorlog bepaalt veelal de ruimtelijke ordening rondom de stad.


                                                                                      6
Utrechtse stations door de jaren heen




          1903 (Rhijnspoorstation)    1942 (Van Ravensteyn)       1986 (Centraal Station)




       1930-1938 (halte Biltstraat)   1947 (halte Lunetten)   1968 (station Overvecht NS)




                                                                                            7
WEGVERKEER VAN WEST NAAR OOST




                                8
Dwars door de stad




        1935 (Smakkelaarsbrug)




       1925-1932 (Potterstraat)   1924-1925 (Potterstraat)




                                                             9
Rijksweg 12 en een nieuwe rondweg




                                    10
Verkeersplein Oudenrijn: draaischijf van Nederland




     1952 (rotonde met pompstation)           1959 (‘verlengen’ van weefvakken)   1959 (afsluiting wegens Pinksterdrukte)




                        1967 (via stuiver tot klaverblad)                         1981 (van klaverblad tot klaverturbine)



                                                                                                                            11
Rijksweg 22: eerste rondweg van Nederland




   1955-1960 (aansluiting Rijksweg 22)                 1955-1960 (Engelenbocht)            1962 (kruising Prins Hendriklaan)




               1950-1955 (verkeersplein met twee niveaus)               1970 (verhoging Waterlinieweg en aanleg ‘t Goyplein)



                                                                                                                               12
Galecopperbrug: bootreis voor een brug




             1962 (rust en ruimte)     1963 (Pinksterdrukte)                1974 (oud en nieuw)




      1974 (bootreis voor een brug)   1975 (oud wordt nieuw)   1976 (bouw derde Galecopperbrug)




                                                                                                  13
Rijksweg A27: schakel tussen de A12 en A28




                                             14
Een bos moet wijken




                      15
ZOEKTOCHT NAAR (VERKEERS)RUIMTE




                                                      1950 (Neude)




                   1970 (Smakkelaarsveld)         1964 (Vredenburg)
                   inzet: 1955 (Catharijnebrug)




                                                                      16
Wilde plannen voor de binnenstad




    1969 (verkeersplan Utrechtse binnenstad)                                      1971 (bouw Catharijnebaan)




                                               1972 (bouw Catharijnebaan)

   1967 (Leidseveer en Smakkelaarsbrug)                                     1970 (maquette Vredenburgviaduct)



                                                                                                                17
Ruimte voor fietsers en voetgangers




      1885 (Maliebaan: oudste fietspad van Nederland)          1955-1960 (Potterstraat)    1997 (Burg. Reigerstraat)




                1965 (Steenweg)                  1968 (Lange Elisabethstraat)             1965-1970 (Lijsterstraat)



                                                                                                                       18
Ledig erf: hoe een plein veranderd




             1859 (Tolsteegbarrière)    1906 (zicht richting Kromme Rijn)   1935 (Vaartse Rijnbrug)




    ? (schuilkelder WOII onder groen)      1969 (ANWB mast op rotonde)        1991 (zomerconcert)




                                                                                                      19
HET BEWOGEN BESTAAN VAN DE TRAM




           29 april 1879 (eerste paardentramlijn)                     20 juni 1906 (eerste elektrische tramlijn)




      Blauwe tram naar Zeist              2 mei 1949 (laatste tram)              GVB 301 (voormalige GTU 75)



                                                                                                                   20
Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein (SUNIJ)




             17 december 1983 (opening sneltramlijn)                           2000 (gerenoveerde sneltram)




     1982 (Graadt van Roggenweg)           2007 (lagevloertram uit Mulhouse)     2010 (spitstrams uit Wenen)



                                                                                                               21
Twee keer (g)een sneltram door de binnenstad




      Fotomontage tegenstanders   ‘De monsterlijke sneltram’   Impressie uit rapportage gemeente




                                                                                                   22
100 jaar vooruitgang?




            Biltstraat rond 1920   Biltstraat rond 2020




                                                          23
DANK VOOR JULLIE AANDACHT!




                Welk druk kruispunt is dit?   Wat was de bijnaam van deze rotonde en waarom?




     Foto’s:  HUA (Het Utrechts Archief), Ruud Ditewig, Ronald Tamse.
     Kaarten: Ruud Ditewig, Dominic Meesters, Ronald Tamse.


                                                    StadsOntwikkeling, Ronald Tamse, Juni 2011


                                                                                                 24

More Related Content

Presentatie 2000 jaar verkeer en vervoer in utrecht, 2011 10 03, incl ledig erf (nl)

  • 1. 2000 jaar verkeer en vervoer in Utrecht (3 oktober 2011) 8-5-2006 1
  • 2. 2000 JAAR VERKEER EN VERVOER IN UTRECHT ONDERWERPEN • Van het jaar 0 tot 1842 • Spoorwegen: begin van de moderne tijd • Wegverkeer van west naar oost - Dwars door de stad - Rijksweg 12 en een nieuwe rondweg - Galecopperbrug: bootreis voor een brug - Rijksweg A27: schakel tussen de A12 en A28 • Zoektocht naar (verkeers)ruimte - Wilde plannen voor de binnenstad - Ruimte voor fietsers en voetgangers • Het bewogen bestaan van de tram - Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein - Twee keer (g)een sneltram door de binnenstad 2
  • 3. VAN HET JAAR 0 TOT 1842 3
  • 5. Reizen in de 18e en 19e eeuw 5
  • 6. SPOORWEGEN: BEGIN VAN DE MODERNE TIJD • 6 december 1843: opening spoorlijn Amsterdam–Utrecht. • In 1872 al zes spoorlijnen van en naar Utrecht (zie kaart). • De volgende 140 jaar alleen nog twee nieuwe spoorwegplannen! • Spoorwegen en stations worden buiten de stad aangelegd. • Ministerie van Oorlog bepaalt veelal de ruimtelijke ordening rondom de stad. 6
  • 7. Utrechtse stations door de jaren heen 1903 (Rhijnspoorstation) 1942 (Van Ravensteyn) 1986 (Centraal Station) 1930-1938 (halte Biltstraat) 1947 (halte Lunetten) 1968 (station Overvecht NS) 7
  • 8. WEGVERKEER VAN WEST NAAR OOST 8
  • 9. Dwars door de stad 1935 (Smakkelaarsbrug) 1925-1932 (Potterstraat) 1924-1925 (Potterstraat) 9
  • 10. Rijksweg 12 en een nieuwe rondweg 10
  • 11. Verkeersplein Oudenrijn: draaischijf van Nederland 1952 (rotonde met pompstation) 1959 (‘verlengen’ van weefvakken) 1959 (afsluiting wegens Pinksterdrukte) 1967 (via stuiver tot klaverblad) 1981 (van klaverblad tot klaverturbine) 11
  • 12. Rijksweg 22: eerste rondweg van Nederland 1955-1960 (aansluiting Rijksweg 22) 1955-1960 (Engelenbocht) 1962 (kruising Prins Hendriklaan) 1950-1955 (verkeersplein met twee niveaus) 1970 (verhoging Waterlinieweg en aanleg ‘t Goyplein) 12
  • 13. Galecopperbrug: bootreis voor een brug 1962 (rust en ruimte) 1963 (Pinksterdrukte) 1974 (oud en nieuw) 1974 (bootreis voor een brug) 1975 (oud wordt nieuw) 1976 (bouw derde Galecopperbrug) 13
  • 14. Rijksweg A27: schakel tussen de A12 en A28 14
  • 15. Een bos moet wijken 15
  • 16. ZOEKTOCHT NAAR (VERKEERS)RUIMTE 1950 (Neude) 1970 (Smakkelaarsveld) 1964 (Vredenburg) inzet: 1955 (Catharijnebrug) 16
  • 17. Wilde plannen voor de binnenstad 1969 (verkeersplan Utrechtse binnenstad) 1971 (bouw Catharijnebaan) 1972 (bouw Catharijnebaan) 1967 (Leidseveer en Smakkelaarsbrug) 1970 (maquette Vredenburgviaduct) 17
  • 18. Ruimte voor fietsers en voetgangers 1885 (Maliebaan: oudste fietspad van Nederland) 1955-1960 (Potterstraat) 1997 (Burg. Reigerstraat) 1965 (Steenweg) 1968 (Lange Elisabethstraat) 1965-1970 (Lijsterstraat) 18
  • 19. Ledig erf: hoe een plein veranderd 1859 (Tolsteegbarrière) 1906 (zicht richting Kromme Rijn) 1935 (Vaartse Rijnbrug) ? (schuilkelder WOII onder groen) 1969 (ANWB mast op rotonde) 1991 (zomerconcert) 19
  • 20. HET BEWOGEN BESTAAN VAN DE TRAM 29 april 1879 (eerste paardentramlijn) 20 juni 1906 (eerste elektrische tramlijn) Blauwe tram naar Zeist 2 mei 1949 (laatste tram) GVB 301 (voormalige GTU 75) 20
  • 21. Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein (SUNIJ) 17 december 1983 (opening sneltramlijn) 2000 (gerenoveerde sneltram) 1982 (Graadt van Roggenweg) 2007 (lagevloertram uit Mulhouse) 2010 (spitstrams uit Wenen) 21
  • 22. Twee keer (g)een sneltram door de binnenstad Fotomontage tegenstanders ‘De monsterlijke sneltram’ Impressie uit rapportage gemeente 22
  • 23. 100 jaar vooruitgang? Biltstraat rond 1920 Biltstraat rond 2020 23
  • 24. DANK VOOR JULLIE AANDACHT! Welk druk kruispunt is dit? Wat was de bijnaam van deze rotonde en waarom? Foto’s: HUA (Het Utrechts Archief), Ruud Ditewig, Ronald Tamse. Kaarten: Ruud Ditewig, Dominic Meesters, Ronald Tamse. StadsOntwikkeling, Ronald Tamse, Juni 2011 24