ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Expertsessie woningverduurzaming
particulieren o.b.v. ESCo-constructies /
Energieprestatiecontracten
Nico Janssen (Janssen & Johann)
10 januari 2018
voor Oost NL
Janssen &
Wat zijn ESCo’s en Energieprestatiecontracten?
ESCo’s - ESCo staat in het Engels voor Energy Service Company - zijn partijen die op
basis van (langjarige) prestatieovereenkomsten voor klanten verduurzaming van hun
gebouw(en) verzorgen. Dit doen ze door aanleg, onderhoud, exploitatie en beheer
van op verduurzaming gerichte maatregelen en installaties. Binnen de
prestatieovereenkomst garandeert de ESCo over de looptijd van het contract aan de
klant een bepaalde performance van installaties en/of maatregelen, een minimale
energiebesparing of maximaal energiegebruik. Additioneel kunnen afspraken
gemaakt worden over prestaties op het gebied van comfort en/of binnenklimaat.
De ESCo garandeert bijvoorbeeld de klant o.b.v. een Energieprestatiecontract 15 jaar
lang een vermindering van het energiegebruik van 40% t.o.v. het huidige gebruik en
verbetering van de binnenluchtkwaliteit tot maximaal 1000 ppm CO2.
ESCo’s kunnen ook voorfinancieren
Voorfinanciering - Naast het organiseren van verduurzaming van gebouwen en
installaties kunnen ESCo’s, indien gewenst, ook de (voor)financiering van de
maatregelen verzorgen. Terugbetaling van deze voorfinanciering vindt meestal
over de gehele contractduur plaats. De klant betaalt bijvoorbeeld een vaste
maandelijkse (Energieprestatie)vergoeding (EPV) aan de ESCo. Uitgangspunt is
dat deze vergoeding niet hoger is dan de door de ESCo aan de klant
gegarandeerde kostenbesparing op energieverbruik en onderhoud.
Opdracht van de gemeente Nijkerk
1. Onderzoek de haalbaarheid van verregaande verduurzaming
van grondgebonden woningen in eigen bezit (particuliere
woningmarkt) in de gemeente Nijkerk op basis van een ESCo-
constructie, d.w.z. via Energieprestatiecontracten
2. Stel een uitgewerkte ESCo Businesscase op voor woning-
verduurzaming in de particuliere markt in de gemeente Nijkerk
o.b.v. de ESCo-constructie
3. Bereid opzet van een operationele ESCo voor woning-
verduurzaming van particulier eigenaren in de gemeente
Nijkerk voor
Elementen ESCo Haalbaarheidsonderzoek
1. Behoeftenonderzoek woningeigenaren op het gebied van woningverduurzaming en
woningverbetering.
2. Onderzoek naar effectieve marketingaanpakken en strategieën voor werving en
motivatie van particulier woningeigenaren voor woningverduurzaming.
3. Marktonderzoek naar marktpotentieel voor verduurzaming op basis van een
Energieprestatiecontract (via ESCo’s) voor de particuliere (woningeigenaren) markt.
4. Inventarisatie van kansrijke ESCo-modellen voor de particuliere markt.
5. Juridische aspecten van woningverduurzaming in de particuliere markt o.b.v. een
Energieprestatiecontract (ESCo), mèt of zònder voorfinanciering.
6. Inventarisatie van risico’s en risico-mitigerende factoren bij ESCo-
woningverduurzaming voor de particuliere markt.
7. Onderzoek naar financieringsmogelijkheden van ESCo’s voor de particuliere markt.
8. Inventarisatie belemmeringen en kostenverhogende factoren voor woning-
verduurzaming en opzet van een ESCo vanwege Wabo en Wft wetgeving.
Waar hebben woningeigenaren be
hoefte aan?
Geld
Onafhankelijke
expertise
Ontzorgen
Besparingsgarantie
Garanderen
OnderhoudenVerduurzamen
Financieren
(optioneel)
Ontzorgen
Kern van het ESCo aanbod
Energiezuinige
apparatuur
Woning
isolatie
3
2
15
4
Energiezuinig
gedrag bewoners
Integrale verduurzamingsaanpak ESCo
Uitgangspunten ESCo aanpak
1. Integraal: Integrale woningverduurzaming aanpak met no-regret maatregelen, aandacht
voor ventilatie, comfort, woningverbetering e.d. en duurzame energieopwekking.
2. Maatwerk-advies: Alles gebeurt in nauw overleg met de huiseigenaar, o.b.v.
onafhankelijk advies en inhoudelijke deskundigheid.
3. Ontzorgen: De ESCo neemt woningeigenaar alle sores uit handen (planning, uitvoering,
keuring, onderhoud en beheer) en heeft de benodigde deskundigheid in huis.
4. Garanties: De ESCo garandeert voor lange(re) tijd de beloofde energiebesparing,
comfortverbetering, beheer en onderhoud.
5. Financiering (optioneel): De ESCo kan geheel of gedeeltelijk de benodigde investering in
verduurzaming van de woning voorfinancieren. De woningeigenaar betaalt de
investering terug uit de gegarandeerde besparing op energie- en onderhoudlasten.
6. Gedrag: Monitoring van energieverbruik en hulp bij bewustwording van eigen (goed)
gedrag helpt comfort en duurzaamheidsprestaties verder verbeteren.
Bewezen effectieve strategieën voor werving van
klanten / woningeigenaren
1. Maatwerk: Een persoonlijke, maatwerkgerichte aanpak.
2. Flexibiliteit: Veel ruimte voor individuele keuzes qua verduurzaming, materiaalgebruik,
uitvoerders, fasering, gekozen maatregelen, mogelijkheden voor eigen inzet, et cetera.
3. Woningverbetering: Verduurzaming van de woning combineren met zaken als
woningverbetering, levensloopbestendig maken van de woning, inlopen achterstallig
onderhoud, et cetera.
4. Bottom-up aanpak: Laagdrempelig informeren, motiveren en werven van
woningeigenaren via lokale kanalen en bottom-up netwerken van vrijwillig
energieadviseurs / ambassadeurs.
5. Social media: Gebruik van internet en social media marketing om vroegtijdig potentiële
klanten te identificeren en via slimme internetcommunicatie toe te leiden naar het
ESCo verduurzamingsaanbod.
6. Gemeente: Directe betrokkenheid (en geld) van de eigen gemeente bij promotie en
financiering van het ESCo-initiatief en voorfinanciering van bewoners.
Comfortverbetering Goed voor een duurzame wereld
• Geen (koude) tocht meer in de woning
• Behaaglijk warm: geen koude muren, ramen
en vloeren, waardoor geen koude voeten
• Geen last meer van vocht en schimmel
• Gezonde, frisse binnenlucht, geen hoofdpijn
• Snel warm water en een lekkere douche
• Sterk verminderde geluidsoverlast van buiten
• Vermindering van het energieverbruik
• Minder CO2-uitstoot, minder opwarming aarde
• Minder uitstoot van andere schadelijke stoffen
• Minder milieubelastende winning van olie,
kolen en gas e.d.
• Minder steun en afhankelijkheid van discuta-
bele energieleveranciers en foute regimes
• Aanzienlijk lagere energierekening
• Waardestijging van de woning
• Verduurzaming is vaak ook gelijk (groot)
onderhoud aan de woning, waardoor hier
flink veel op uitgespaard kan worden
• ‘Gratis’ verbetering en modernisering van de
woning
Goed voor de portemonnee
• Bij dakisolatie tegelijk de zolder strak trekken
en/of een (nieuwe) dakkapel plaatsen
• Bij vloerisolatie gelijk de keuken aanpakken /
vernieuwen of een uitbouw nemen
• Bij kozijnen vervangen de woning tegelijk
inbraakveilig maken
• De woning levensloopbestendig maken
Woningverbetering
ESCo proposities
Laagdrempelig op klant afgestemd aanbod
Vrijwilliger(s) advies
woningopname en
verduurzamingadvies
Verduurzaming
maatwerkadvies
ESCo woningverduurzaming
Professioneel advies
woningopname en
doorgerekend
verduurzamingadvies
o.b.v. Energieprestatie-
contract
(woningverduurzaming
mét voorfinanciering)
o.b.v. Energiebesparing
garantie
(woningverduurzaming
zónder voorfinanciering)
Woningverbetering i.c.m.
verduurzaming (Energie-
besparingsgarantie of
Energieprestatiecontract)
Woningverduurzaming
door ESCo zonder
garanties en
voorfinanciering
Woningverduurzaming op basis van gedeeltelijke eigen werkzaamheid
Stapsgewijze woningverduurzaming
﹘ Ontzorgen bij aanvragen duurzaamheidssubsidies en BTW-teruggave
﹘ Ontzorgen bij het aanvragen van een Energiebesparingslening of Duurzaamheidslening
﹘ Advisering over financieringsmogelijkheden ESCo-woningverduurzaming
﹘ Ondersteunen woningeigenaar bij aanvraag van tweede hypotheek voor financiering ESCo-verduurzaming
﹘ Regelen vervangende woonruimte wanneer bewoners uit hun woning moeten tijdens verduurzaming
﹘ Opleverkeuring van aangebrachte verduurzamingsmaatregelen
﹘ Coaching van bewoners voor zuiniger energiegedrag (door vrijwillig energiecoaches)
﹘ Inzicht bieden in het energieverbruik en benchmarking t.o.v. andere soortgelijke huishoudens / woningen.
ESCo BetalingsmodelUITGAVENAANENERGIEENONDERHOUDKLANT
TIJD
Start ESCo contract Einde ESCo contract
Huidige energie-,
beheer- en
onderhoudskosten
Resterend
klantvoordeel na
de contracttermijn
Klantvergoeding aan de ESCo
Vergoeding voor investeringen in maatregelen,
administratie, financiering-, risico- en
verzekeringskosten door de ESCo
Looptijd ESCo contract
Nieuwe energie, beheer- en
onderhoudskosten na verduurzaming
door de ESCo
UITGAVENAANENERGIEENONDERHOUDKLANT
TIJD
Start ESCo contract Einde ESCo contract
Huidige energie-,
beheer- en
onderhoudskosten
Resterend
klantvoordeel na
de contracttermijnKlantvergoeding aan de ESCo
Vergoeding voor investeringen in maatregelen,
administratie, financiering-, risico- en
verzekeringskosten door de ESCo
Nieuwe energie, beheer- en
onderhoudskosten na verduurzaming
door de ESCo
ESCo Betalingsmodel
Looptijd ESCo contract
Potentiële aanvullende financiers (fondsen en subsidiegevers):
Eigen bijdrage
woningeigenaar
aan woning-
opnameproces
Overige Eigen bij-
dragen eigenaar,
zoals een
opleververgoeding
Full-service
ontzorgingspremie
Niet aan klant
doorberekende
uitvoerderskorting
Vooruitbetaalde
onderhoudspremie
Vooruitbetaalde
overheadbijdrage
Bijdrage(n) van de
gemeente of
provincie aan de
ESCo
ESCo Verdienmodel
ESCo model I: De woningeigenaar betaalt de ESCo vooraf, uit eigen middelen
ESCo model III: ESCo regelt voorfinanciering via een bank of andere financier(s)
Financiering
(Bank, investor, ...) €
Klant /
gebouweigenaar
ESCo Aannemer
Installateur
Klant /
gebouweigenaar
Financiering
(Bank, eigen geld, …) €
ESCo Aannemer
Installateur
Klant /
gebouweigenaar
ESCo Aannemer
Installateur
Financiering, …. €
ESCo model II: De ESCo financiert maatregelen /dienstverlening aan klant voor
Financiering ESCo-dienstverlening
A: ESCo is een consortium van verduurzamingspartijen die met elkaar ESCo diensten aanbieden
B: De ESCo is een projectontwikkelaar die voor eigen risico ESCo diensten aanbiedt
ESCo Consortium
Aannemer
Klant /
woningeigenaar Installateur
Energie-
deskundige
ESCo
Projectontwikkelaar
Klant /
woningeigenaar
Aannemer
Energiedeskundige
Installateur
C: De ‘ESCo’ is geen ESCo maar een organisatie die ESCo aanbieders faciliteert en ontzorgt
Klant /
woningeigenaar
ESCo Consortium
Aannemer
Installateur
ESCo facilitator
organisatie
Energie-
deskundige
ESCo Aanbieder varianten
Voorfinanciering varianten
Vereisten
ESCo-partij (consortium) financiert de
maatregelen uit eigen middelen voor
 AFM-vergunning als kredietaanbieder
 kredietverstrekking en incasso organisatie
 Beschikbaarheid aanzienlijke hoeveelheid
eigen, vrij kapitaal
ESCo-partij (consortium) leent geld
voor voorfinanciering
 AFM-vergunning als kredietaanbieder
 Kredietverstrekking en incasso-organisatie
 Opzet van een SPV
 Inbreng van aandeel van minimaal 25%
risicodragend (eigen) vermogen in SPV
ESCo werkt samen met een bank of
kredietaanbieder die voorfinanciert
 Tripartiet contract tussen de klant, ESCo en
geldgever waarin de ESCo terugbetaling van
de lening aan de geldgever garandeert
 (Minimaal 25% risicodragende inbreng ESCo)
ESCo werkt met (lokale) overheid
samen die de voorfinanciering verzorgt
 Tripartiet contract tussen de klant, ESCo en
geldgever waarin de ESCo terugbetaling van
de lening aan de geldgever garandeert
 (Kredietverstrekking en incasso-organisatie)
Variant
IIA
IIB
IIIA
IIIB
Woninggebonden versus consumptieve,
persoonsgebonden voorfinanciering
 Kredietwaardigheidstoets o.b.v. Nibud
leennormen, (verwacht) inkomen e.d.
 Kan verstrekt worden naast een hypotheek
 Verplichte kredietwaardigheidscheck bij BKR
 Daarnaast overige kredietwaardigheidstoetsing
 Woningeigenaar is persoonlijk aansprakelijk
 Vooraf afgesproken looptijd lening
 Kan nu al bij / via een bank of kredietaanbieder
die met de ESCo aanbieder samenwerkt
 Bij verhuizing / verkoop van de woning wordt het
contract met de ESCo ontbonden en moet de
lening in zijn geheel worden afgelost
 Geldverstrekker hoeft niet de financier te zijn
 Wordt georganiseerd door de ESCo
 Kan via een gemeentelijke kredietbank lopen
 Kan tripartiet (ESCo en woningeigenaar staan
beiden garant voor de lening)
Woninggebonden financiering Persoonsgebonden (consumptief)
 Onduidelijk of en hoe op kredietwaardigheid
wordt getoetst
 Kan verstrekt worden naast een hypotheek
 BKR Kredietcheck ??
 Overige kredietwaardigheidstoetsing ??
 Lening gekoppeld aan energievoorziening /
netaansluiting woning
 Onduidelijk hoe de aansprakelijkheid
vormgegeven gaat / moet worden
 Vooraf afgesproken looptijd lening ??
 Verschillende wetswijzigingen zijn nog nodig
voordat dit kan / mag
 Bij verhuizing gaat de aflossing automatisch op
de nieuwe eigenaar over
 Geldverstrekker is ??
 Wordt uitgevoerd door de Netbeheerder (maar
wil die wel?)
Wet- en regelgeving waarmee ESCo’s voor de
particuliere markt te maken krijgen
 Natrekking en bestandsdeelvorming van aangebrachte installaties + maatregelen
 ‘Wettelijke’ garanties: Conformiteitsbeginsel
 Wet Van Dam (abonnementen / contracten mogen niet langer dan één jaar lopen)
 Contract / verbintenissenrecht, waaronder kettingbeding
 Voorfinanciering van woningeigenaren
 Adviseren van en bemiddelen in financiële (ESCo) producten
 Vakbekwaamheidseisen van ESCo-adviseurs en bemiddelaars
 Informatievoorziening t.a.v. financiële ESCo-producten (ook Wck)
 Bieden van prestatiegaranties als verzekeringsactiviteit (ook BW)
 Opzet (onafhankelijk) garantiefonds (ook BW)
 ESCo funding
1. Wet op het financieel toezicht (Wft), met de AFM en DNB als toezichthouders:
2. Burgerlijk Wetboek (BW):
3. Omgevingsrecht (Wabo), met de gemeente als ‘toezichthouder’
4. Wet bescherming persoonsgegevens (privacywetgeving), rol ACM
Onzekerheden waar de ESCo aan bloot staat
vanuit de (semi) overheid
Vergunningseisen en kosten Wabo en nieuwe
Omgevingswet verduurzaming (eigen) woningen
Netbeheerkosten stijgen
in 2018 weer fors
Komt er verandering in de strenge Wft
regelgeving t.a.v. opzet van ESCo’s?
Besparingsafspraken
worden niet
waargemaakt
Operationele risico’s
ESCo
Woningeigenaren zijn
niet of onvoldoende in
het ESCo aanbod
geïnteresseerd
De ESCo heeft
onvoldoende buffers om
tegenvallers op te vangen
Operationele risico’s waaraan de ESCo blootstaat
De kosten van ESCo
verduurzaming zijn te
hoog
Maatregelen worden
onvoldoende
onderhouden en
gefinetuned
Besparingsafspraken
worden niet
waargemaakt
De woning is niet goed
(genoeg) in kaart
gebracht
Het rekenprogramma om
maatregelen door te
rekenen is onjuist of (te)
onnauwkeurig
Het energiegedrag van
bewoners is niet goed
(genoeg) in kaart
gebracht
De bewoners veranderen
hun gedrag en gaan meer
energie gebruiken
Aangebrachte
maatregelen zijn kwali-
tatief onvoldoende of
niet goed uitgevoerd
Er treedt snellere
veroudering van
maatregelen op dan
verwacht
Door
weersomstandigheden is
het energiegebruik hoger
dan verwacht
Mogelijke oorzaken dat besparings-afspraken
niet worden waargemaakt
1. Woning en gebruikte installaties en apparatuur, alsmede bewonersgedrag worden van
tevoren (energetisch) nauwkeurig in beeld gebracht.
2. Doorrekening van de woning en het energieverbruik van het huishouden, alsmede het
effect van mogelijke verduurzamingsmaatregelen wordt met het meest nauwkeurig
beschikbare en betaalbare softwarepakket doorgerekend en gesimuleerd.
3. Er zijn duidelijke en simpel te handhaven (contractuele) afspraken over monitoring van
het energiegebruik van het huishouden en wat te doen bij afwijkend bewonersgedrag
en/of verandering van de gezinssituatie / huishoudsamenstelling e.d..
4. In de prestatieafspraken, monitoring en afrekening van het daadwerkelijke
energieverbruik versus de besparingsgarantie wordt afdoende rekening gehouden met
(lokale) weersomstandigheden.
5. Kwaliteit van de uitvoering en kwaliteit van voor verduurzaming gebruikte materialen,
installatie e.d. is geborgd en voldoende hoog.
6. Maatregelen worden gedurende de contractduur voldoende onderhouden en
gefinetuned.
7. Met natuurlijke veroudering wordt in de businesscase voldoende rekening gehouden.
Risico-mitigerende maatregelen
Gedetailleerd woning-
kenmerken + energetisch
gebruikersgedrag dossier
Opstellen ESCo prestatie-
contract, organiseren pro-
ces van contractafsluiting
met klant (en financier)
Regelen garantieverplich-
tingen ESCo richting
woningeigenaar via het
ESCo-garantiefonds
Toezicht op uitvoering door
de aannemer door ESCo,
oplevertoetsing via Bouw-
Transparant methodiek
Feedback en gedrags-
coaching van bewoners,
houden van toezicht op
juiste uitvoering contract
Zorg voor monitoring klant
energieverbruik + toezicht
op onderhoudsafspraken +
jaarlijkse afrekening
Gedetailleerd maatregel-
pakket + doorrekening +
globale kostencalculatie
Tripartiet ESCo-contract
tussen klant, ESCo en
(optioneel) voorfinancier
Werving en selectie van
woningeigenaren
Vaststellen woonwensen +
maatregelpakket, door-
rekenen woningverduur-
zaming businesscase
Opstellen gedetailleerd
woningkenmerken en
energie-gebruikersgedrag
dossier
Goedgekeurde / opge-
leverde verduurzaamde /
verbeterde woning
Tevreden klant en woning
die conform prestatie-
afspraken presteert
Deelname voor deze
woning aan het ESCo
garantiefonds
Jaarlijkse ESCo-prestatie
afrekening tussen klant en
ESCo-consortium
Prospect lijst van
woningeigenaren
STAP 1 STAP 2 STAP 3 STAP 4
STAP 8 STAP 7 STAP 6 STAP 5
ESCo klantactiviteiten proces
Optimalisering
adviseur
ESCo adviseurmodel
Vrijwilligersnetwerk
Werving, training en
aansturing professioneel
energieadviseurs
Contractmanagement
en contractbeheer (o.a.
prestatiecontracten)
Monitoring, coaching en
operationele afhan-
deling contracten
Coördinatie klant-
contact en woning-
opnamen
Beleid en coördinatie
vrijwillig energieadviseurs,
coaches e.d.
Beheer en aansturing
ESCo-garantiefonds,
afrekening prestaties
Promotie ESCo-aanbod
en werving
woningeigenaren
Organisatie uitvoering en
toezicht op de uitvoering
van maatregelen
Selectie aannemers,
aanbesteding verduur-
zamingmaatregelen
Maatwerkadvies - offer-
teproces, incl. doorre-
kening businesscases
Administratie, finance
en risicobeheer (compli-
ance), juridische zaken
Onderhoud van
maatregelen, finetuning
en serviceverlening
ESCo
(directievoering, governance en
juridische structuur)
ESCo bedrijfsmodel
ESCo Model doorrekening Businesscase
ESCo model I: De woningeigenaar betaalt de ESCo vooraf, uit eigen middelen
ESCo model III: ESCo regelt voorfinanciering via een bank of andere financier(s)
Financiering
(Bank, investor, ...) €
Klant /
gebouweigenaar
ESCo Aannemer
Installateur
Klant /
gebouweigenaar
Financiering
(Bank, eigen geld, …) €
ESCo Aannemer
Installateur
ESCo is een projectontwikkelaar die voor eigen risico ESCo diensten aanbiedt
ESCo
Projectontwikkelaar
Klant /
woningeigenaar
Aannemer
Energiedeskundige
Installateur
+
Voorbereiding en
inregelen opzet
ESCo
Jaren
Opzet,professionaliseringenuitrolvanhetaanbod
ESCo pilot
(30 woningen)
Uitrol ESCo
(180 woningen)
Groei ESCo
(300 woningen p.j.)
Voorbereidingsfase
(jaar 1)
Pilotfase
(jaar 2)
Planning opzet ESCo (pilot en uitrol)
Uitrol- en groeifase
(jaar 3 - …)
ESCo resultatenprognose o.b.v.
risicodragende overheidsfinanciering
Financiering jaar 1 : Ontwikkelingssubsidie € 240.000
Financiering jaar 2 - 5 : € 90.0000 achtergestelde overheidslening (rente 10%), € 300.0000 bankfinanciering (3%)
Voorfinanciering : € 5,8 miljoen (tegen 3%)
Voorbeeld ESCo afrekennota aan woningeigenaar
(incl. parameterblad)
Beschikbaar verduurzamingbedrag bij verschillende
voorfinanciering rentes
Bij een maandannuïteit van 80 euro (aflossing + rente)
Mogelijke bronnen voor ESCo funding
 Publieke financiering vanuit gemeenten, provincies en het rijk via subsidies,
risicodragende investeringen, achtergestelde leningen, garanties, gewone leningen en
(innovatie)kredieten.
 Hybride (publiek-private) financiering vanuit provinciale en regionale overheden,
investering- en klimaatfondsen, private investors (venture capitalists) en banken.
 Financiering met durfkapitaal: venture capital en seed capital.
 Commerciële financiering door banken via kredieten, (achtergestelde) leningen e.d. of
microkredietfinanciering via Qredits.
 Financiering via de markt door uitgifte van effecten, zoals aandelen en converteerbare
of achtergestelde obligaties.
 Directe participatie van (bouw)bedrijven.
 Onderhandse of crowdfunding-achtige financiering door niet professionele partijen
zoals (lokale) bewoners en bedrijven, een breder publiek of een (energie)coöperatie.
 Financiële ondersteuning vanuit goede doelen fondsen.
Waarom is nauwe betrokkenheid vanuit de
overheid gewenst, ook in financiering?
 De (lokale) overheid heeft direct belang bij het succes van de ESCo om haar klimaatdoelen te realiseren.
 In de ogen van woningeigenaren is de ESCo / het ESCo aanbod veel betrouwbaarder als de lokale
overheid directe betrokken is waardoor de kans op daadwerkelijke interesse en afname van ESCo-
dienstverlening door woningeigenaren aanzienlijk toeneemt.
 Juist de (lokale) overheid kan de onafhankelijkheid van de ESCo richting aannemers en woning-
eigenaren waarborgen, waardoor de credibility van de ESCo richting woningeigenaren sterk toeneemt.
 De overheid krijgt zo een directe verantwoordelijkheid om via lokale uitvoering van de Wabo /
Omgevingswet verduurzaming van woningen het succes van de ESCo te faciliteren en te stimuleren.
 Door voorfinanciering te organiseren via de lokale of provinciale overheid (en BNG Bank) kan
voorfinanciering tegen aanzienlijk lagere tarieven worden verstrekt waardoor een veel ‘concurrerender’
ESCo-aanbod ontstaat en woningeigenaren hun woning veel verdergaand kunnen verduurzamen dan bij
hogere (rente)tarieven mogelijk zou zijn.
 Zonder ontwikkelingssubsidie vanuit de overheid is de terugverdientijd van de benodigde investering in
opzet en uitrol van de ESCo relatief lang.
 De overheid veroorzaakt immense onzekerheid op gebied van klimaat- en energiebeleid en samen-
hangende kosten, waardoor bedrijven kopschuw zijn om te investeren in een ESCo-initiatief en een
hoge risicopremie vragen. Hierdoor nemen de kosten van de ESCo sterk toe en succeskans af.
 Definitief vaststellen ESCo aanbod
 Organiseren financiering en samenwerking met (publieke) partners
 Vaststellen en inregelen juridische structuur ESCo, inclusief governance
 ESCo-garantiefonds opzetten, inclusief governance
Benodigde opstart acties voor opzet ESCo’s voor
de particuliere markt
Invulling strategische opzet / randvoorwaarden
 Definitieve ESCo-contracten opstellen incl. klantvriendelijke (leesbare) versies
 Verder ontwikkelen, verfijnen, testen van woningopname-protocol en benodigde tools
 Verduurzaming kostencalculatieproces inregelen, inclusief benodigde expertise en software
 Realiseren ESCo-marktcom strategie + aanpak, incl. website, informateriaal, PR e.d.
 Selecteren, werven, opleiden / trainen energieadviseurs en opzet vrijwilligersnetwerk
 Bouwbedrijven, installateurs, leveranciers e.d. selecteren die maatregelen gaan uitvoeren
 Partijen (bouwbedrijven, installateurs e.d.) selecteren die inspectie, onderhoud en
finetuning van maatregelen op zich gaan nemen in de onderhoudsfase
Invulling tactische opzet / randvoorwaarden
Invulling operationele opzet / randvoorwaarden
 Operationele opzet ESCo (huisvesting, ict, administratie, aanname bureaupersoneel e.d.)
Beschikbare, binnen het ESCo Nijkerk project
ontwikkelde (ESCo) tools
 Geverifieerde aanpak voor opzet van een vrijwilligersnetwerk
 Concept ESCo Prestatiecontracten
 Concept Woningopname-protocol
 Rekentools + aanvullende tool om heel exact het warm waterverbruik
(behoefte) uit te rekenen
 Simulatietool om financieel risico van de gehele ESCo-portefeuille door te
rekenen
 Simulatietool om de complete financiële situatie (w&v, balans, kasstromen)
van de ESCo door te rekenen en te benchmarken
 Rekentool om de door de klant / woningeigenaar aan de ESCo te betalen
Energieprestatievergoeding (EPV) uit te rekenen en te simuleren
 Rekentool om klantnota’s door te rekenen en in concept op te stellen
Verder lezen of contact?
ESCo (Nijkerk) Haalbaarheidsstudie
Uitgewerkte ESCo (Nijkerk) Businesscase
Downloadlink: http://www.janssen-johann.eu/wp-content/uploads/2017/12/ESCo-Nijkerk-
Haalbaarheidsstudie.pdf
Artikel over verduurzaming van eigen woningbezit op basis van ESCo’s
Downloadlink: http://www.janssen-johann.eu/wp-content/uploads/2017/12/ESCo-Nijkerk-
Businesscase.pdf
Downloadlink: http://energieslag.rvo.nl/blog/view/51152419/verduurzaming-woningen-in-
eigen-bezit-op-basis-van-esco-constructie-kansrijk
Nico Janssen: nico@janssen-johann.eu | 0031 06 41508452 | www.janssen-johann.eu
Contact
Janssen &

More Related Content

Presentatie Expertsessie ESCo-woningverduurzaming

  • 1. Expertsessie woningverduurzaming particulieren o.b.v. ESCo-constructies / Energieprestatiecontracten Nico Janssen (Janssen & Johann) 10 januari 2018 voor Oost NL Janssen &
  • 2. Wat zijn ESCo’s en Energieprestatiecontracten? ESCo’s - ESCo staat in het Engels voor Energy Service Company - zijn partijen die op basis van (langjarige) prestatieovereenkomsten voor klanten verduurzaming van hun gebouw(en) verzorgen. Dit doen ze door aanleg, onderhoud, exploitatie en beheer van op verduurzaming gerichte maatregelen en installaties. Binnen de prestatieovereenkomst garandeert de ESCo over de looptijd van het contract aan de klant een bepaalde performance van installaties en/of maatregelen, een minimale energiebesparing of maximaal energiegebruik. Additioneel kunnen afspraken gemaakt worden over prestaties op het gebied van comfort en/of binnenklimaat. De ESCo garandeert bijvoorbeeld de klant o.b.v. een Energieprestatiecontract 15 jaar lang een vermindering van het energiegebruik van 40% t.o.v. het huidige gebruik en verbetering van de binnenluchtkwaliteit tot maximaal 1000 ppm CO2.
  • 3. ESCo’s kunnen ook voorfinancieren Voorfinanciering - Naast het organiseren van verduurzaming van gebouwen en installaties kunnen ESCo’s, indien gewenst, ook de (voor)financiering van de maatregelen verzorgen. Terugbetaling van deze voorfinanciering vindt meestal over de gehele contractduur plaats. De klant betaalt bijvoorbeeld een vaste maandelijkse (Energieprestatie)vergoeding (EPV) aan de ESCo. Uitgangspunt is dat deze vergoeding niet hoger is dan de door de ESCo aan de klant gegarandeerde kostenbesparing op energieverbruik en onderhoud.
  • 4. Opdracht van de gemeente Nijkerk 1. Onderzoek de haalbaarheid van verregaande verduurzaming van grondgebonden woningen in eigen bezit (particuliere woningmarkt) in de gemeente Nijkerk op basis van een ESCo- constructie, d.w.z. via Energieprestatiecontracten 2. Stel een uitgewerkte ESCo Businesscase op voor woning- verduurzaming in de particuliere markt in de gemeente Nijkerk o.b.v. de ESCo-constructie 3. Bereid opzet van een operationele ESCo voor woning- verduurzaming van particulier eigenaren in de gemeente Nijkerk voor
  • 5. Elementen ESCo Haalbaarheidsonderzoek 1. Behoeftenonderzoek woningeigenaren op het gebied van woningverduurzaming en woningverbetering. 2. Onderzoek naar effectieve marketingaanpakken en strategieën voor werving en motivatie van particulier woningeigenaren voor woningverduurzaming. 3. Marktonderzoek naar marktpotentieel voor verduurzaming op basis van een Energieprestatiecontract (via ESCo’s) voor de particuliere (woningeigenaren) markt. 4. Inventarisatie van kansrijke ESCo-modellen voor de particuliere markt. 5. Juridische aspecten van woningverduurzaming in de particuliere markt o.b.v. een Energieprestatiecontract (ESCo), mèt of zònder voorfinanciering. 6. Inventarisatie van risico’s en risico-mitigerende factoren bij ESCo- woningverduurzaming voor de particuliere markt. 7. Onderzoek naar financieringsmogelijkheden van ESCo’s voor de particuliere markt. 8. Inventarisatie belemmeringen en kostenverhogende factoren voor woning- verduurzaming en opzet van een ESCo vanwege Wabo en Wft wetgeving.
  • 6. Waar hebben woningeigenaren be hoefte aan? Geld Onafhankelijke expertise Ontzorgen Besparingsgarantie
  • 9. Uitgangspunten ESCo aanpak 1. Integraal: Integrale woningverduurzaming aanpak met no-regret maatregelen, aandacht voor ventilatie, comfort, woningverbetering e.d. en duurzame energieopwekking. 2. Maatwerk-advies: Alles gebeurt in nauw overleg met de huiseigenaar, o.b.v. onafhankelijk advies en inhoudelijke deskundigheid. 3. Ontzorgen: De ESCo neemt woningeigenaar alle sores uit handen (planning, uitvoering, keuring, onderhoud en beheer) en heeft de benodigde deskundigheid in huis. 4. Garanties: De ESCo garandeert voor lange(re) tijd de beloofde energiebesparing, comfortverbetering, beheer en onderhoud. 5. Financiering (optioneel): De ESCo kan geheel of gedeeltelijk de benodigde investering in verduurzaming van de woning voorfinancieren. De woningeigenaar betaalt de investering terug uit de gegarandeerde besparing op energie- en onderhoudlasten. 6. Gedrag: Monitoring van energieverbruik en hulp bij bewustwording van eigen (goed) gedrag helpt comfort en duurzaamheidsprestaties verder verbeteren.
  • 10. Bewezen effectieve strategieën voor werving van klanten / woningeigenaren 1. Maatwerk: Een persoonlijke, maatwerkgerichte aanpak. 2. Flexibiliteit: Veel ruimte voor individuele keuzes qua verduurzaming, materiaalgebruik, uitvoerders, fasering, gekozen maatregelen, mogelijkheden voor eigen inzet, et cetera. 3. Woningverbetering: Verduurzaming van de woning combineren met zaken als woningverbetering, levensloopbestendig maken van de woning, inlopen achterstallig onderhoud, et cetera. 4. Bottom-up aanpak: Laagdrempelig informeren, motiveren en werven van woningeigenaren via lokale kanalen en bottom-up netwerken van vrijwillig energieadviseurs / ambassadeurs. 5. Social media: Gebruik van internet en social media marketing om vroegtijdig potentiële klanten te identificeren en via slimme internetcommunicatie toe te leiden naar het ESCo verduurzamingsaanbod. 6. Gemeente: Directe betrokkenheid (en geld) van de eigen gemeente bij promotie en financiering van het ESCo-initiatief en voorfinanciering van bewoners.
  • 11. Comfortverbetering Goed voor een duurzame wereld • Geen (koude) tocht meer in de woning • Behaaglijk warm: geen koude muren, ramen en vloeren, waardoor geen koude voeten • Geen last meer van vocht en schimmel • Gezonde, frisse binnenlucht, geen hoofdpijn • Snel warm water en een lekkere douche • Sterk verminderde geluidsoverlast van buiten • Vermindering van het energieverbruik • Minder CO2-uitstoot, minder opwarming aarde • Minder uitstoot van andere schadelijke stoffen • Minder milieubelastende winning van olie, kolen en gas e.d. • Minder steun en afhankelijkheid van discuta- bele energieleveranciers en foute regimes • Aanzienlijk lagere energierekening • Waardestijging van de woning • Verduurzaming is vaak ook gelijk (groot) onderhoud aan de woning, waardoor hier flink veel op uitgespaard kan worden • ‘Gratis’ verbetering en modernisering van de woning Goed voor de portemonnee • Bij dakisolatie tegelijk de zolder strak trekken en/of een (nieuwe) dakkapel plaatsen • Bij vloerisolatie gelijk de keuken aanpakken / vernieuwen of een uitbouw nemen • Bij kozijnen vervangen de woning tegelijk inbraakveilig maken • De woning levensloopbestendig maken Woningverbetering ESCo proposities
  • 12. Laagdrempelig op klant afgestemd aanbod Vrijwilliger(s) advies woningopname en verduurzamingadvies Verduurzaming maatwerkadvies ESCo woningverduurzaming Professioneel advies woningopname en doorgerekend verduurzamingadvies o.b.v. Energieprestatie- contract (woningverduurzaming mét voorfinanciering) o.b.v. Energiebesparing garantie (woningverduurzaming zónder voorfinanciering) Woningverbetering i.c.m. verduurzaming (Energie- besparingsgarantie of Energieprestatiecontract) Woningverduurzaming door ESCo zonder garanties en voorfinanciering Woningverduurzaming op basis van gedeeltelijke eigen werkzaamheid Stapsgewijze woningverduurzaming ﹘ Ontzorgen bij aanvragen duurzaamheidssubsidies en BTW-teruggave ﹘ Ontzorgen bij het aanvragen van een Energiebesparingslening of Duurzaamheidslening ﹘ Advisering over financieringsmogelijkheden ESCo-woningverduurzaming ﹘ Ondersteunen woningeigenaar bij aanvraag van tweede hypotheek voor financiering ESCo-verduurzaming ﹘ Regelen vervangende woonruimte wanneer bewoners uit hun woning moeten tijdens verduurzaming ﹘ Opleverkeuring van aangebrachte verduurzamingsmaatregelen ﹘ Coaching van bewoners voor zuiniger energiegedrag (door vrijwillig energiecoaches) ﹘ Inzicht bieden in het energieverbruik en benchmarking t.o.v. andere soortgelijke huishoudens / woningen.
  • 13. ESCo BetalingsmodelUITGAVENAANENERGIEENONDERHOUDKLANT TIJD Start ESCo contract Einde ESCo contract Huidige energie-, beheer- en onderhoudskosten Resterend klantvoordeel na de contracttermijn Klantvergoeding aan de ESCo Vergoeding voor investeringen in maatregelen, administratie, financiering-, risico- en verzekeringskosten door de ESCo Looptijd ESCo contract Nieuwe energie, beheer- en onderhoudskosten na verduurzaming door de ESCo
  • 14. UITGAVENAANENERGIEENONDERHOUDKLANT TIJD Start ESCo contract Einde ESCo contract Huidige energie-, beheer- en onderhoudskosten Resterend klantvoordeel na de contracttermijnKlantvergoeding aan de ESCo Vergoeding voor investeringen in maatregelen, administratie, financiering-, risico- en verzekeringskosten door de ESCo Nieuwe energie, beheer- en onderhoudskosten na verduurzaming door de ESCo ESCo Betalingsmodel Looptijd ESCo contract
  • 15. Potentiële aanvullende financiers (fondsen en subsidiegevers): Eigen bijdrage woningeigenaar aan woning- opnameproces Overige Eigen bij- dragen eigenaar, zoals een opleververgoeding Full-service ontzorgingspremie Niet aan klant doorberekende uitvoerderskorting Vooruitbetaalde onderhoudspremie Vooruitbetaalde overheadbijdrage Bijdrage(n) van de gemeente of provincie aan de ESCo ESCo Verdienmodel
  • 16. ESCo model I: De woningeigenaar betaalt de ESCo vooraf, uit eigen middelen ESCo model III: ESCo regelt voorfinanciering via een bank of andere financier(s) Financiering (Bank, investor, ...) € Klant / gebouweigenaar ESCo Aannemer Installateur Klant / gebouweigenaar Financiering (Bank, eigen geld, …) € ESCo Aannemer Installateur Klant / gebouweigenaar ESCo Aannemer Installateur Financiering, …. € ESCo model II: De ESCo financiert maatregelen /dienstverlening aan klant voor Financiering ESCo-dienstverlening
  • 17. A: ESCo is een consortium van verduurzamingspartijen die met elkaar ESCo diensten aanbieden B: De ESCo is een projectontwikkelaar die voor eigen risico ESCo diensten aanbiedt ESCo Consortium Aannemer Klant / woningeigenaar Installateur Energie- deskundige ESCo Projectontwikkelaar Klant / woningeigenaar Aannemer Energiedeskundige Installateur C: De ‘ESCo’ is geen ESCo maar een organisatie die ESCo aanbieders faciliteert en ontzorgt Klant / woningeigenaar ESCo Consortium Aannemer Installateur ESCo facilitator organisatie Energie- deskundige ESCo Aanbieder varianten
  • 18. Voorfinanciering varianten Vereisten ESCo-partij (consortium) financiert de maatregelen uit eigen middelen voor  AFM-vergunning als kredietaanbieder  kredietverstrekking en incasso organisatie  Beschikbaarheid aanzienlijke hoeveelheid eigen, vrij kapitaal ESCo-partij (consortium) leent geld voor voorfinanciering  AFM-vergunning als kredietaanbieder  Kredietverstrekking en incasso-organisatie  Opzet van een SPV  Inbreng van aandeel van minimaal 25% risicodragend (eigen) vermogen in SPV ESCo werkt samen met een bank of kredietaanbieder die voorfinanciert  Tripartiet contract tussen de klant, ESCo en geldgever waarin de ESCo terugbetaling van de lening aan de geldgever garandeert  (Minimaal 25% risicodragende inbreng ESCo) ESCo werkt met (lokale) overheid samen die de voorfinanciering verzorgt  Tripartiet contract tussen de klant, ESCo en geldgever waarin de ESCo terugbetaling van de lening aan de geldgever garandeert  (Kredietverstrekking en incasso-organisatie) Variant IIA IIB IIIA IIIB
  • 19. Woninggebonden versus consumptieve, persoonsgebonden voorfinanciering  Kredietwaardigheidstoets o.b.v. Nibud leennormen, (verwacht) inkomen e.d.  Kan verstrekt worden naast een hypotheek  Verplichte kredietwaardigheidscheck bij BKR  Daarnaast overige kredietwaardigheidstoetsing  Woningeigenaar is persoonlijk aansprakelijk  Vooraf afgesproken looptijd lening  Kan nu al bij / via een bank of kredietaanbieder die met de ESCo aanbieder samenwerkt  Bij verhuizing / verkoop van de woning wordt het contract met de ESCo ontbonden en moet de lening in zijn geheel worden afgelost  Geldverstrekker hoeft niet de financier te zijn  Wordt georganiseerd door de ESCo  Kan via een gemeentelijke kredietbank lopen  Kan tripartiet (ESCo en woningeigenaar staan beiden garant voor de lening) Woninggebonden financiering Persoonsgebonden (consumptief)  Onduidelijk of en hoe op kredietwaardigheid wordt getoetst  Kan verstrekt worden naast een hypotheek  BKR Kredietcheck ??  Overige kredietwaardigheidstoetsing ??  Lening gekoppeld aan energievoorziening / netaansluiting woning  Onduidelijk hoe de aansprakelijkheid vormgegeven gaat / moet worden  Vooraf afgesproken looptijd lening ??  Verschillende wetswijzigingen zijn nog nodig voordat dit kan / mag  Bij verhuizing gaat de aflossing automatisch op de nieuwe eigenaar over  Geldverstrekker is ??  Wordt uitgevoerd door de Netbeheerder (maar wil die wel?)
  • 20. Wet- en regelgeving waarmee ESCo’s voor de particuliere markt te maken krijgen  Natrekking en bestandsdeelvorming van aangebrachte installaties + maatregelen  ‘Wettelijke’ garanties: Conformiteitsbeginsel  Wet Van Dam (abonnementen / contracten mogen niet langer dan één jaar lopen)  Contract / verbintenissenrecht, waaronder kettingbeding  Voorfinanciering van woningeigenaren  Adviseren van en bemiddelen in financiële (ESCo) producten  Vakbekwaamheidseisen van ESCo-adviseurs en bemiddelaars  Informatievoorziening t.a.v. financiële ESCo-producten (ook Wck)  Bieden van prestatiegaranties als verzekeringsactiviteit (ook BW)  Opzet (onafhankelijk) garantiefonds (ook BW)  ESCo funding 1. Wet op het financieel toezicht (Wft), met de AFM en DNB als toezichthouders: 2. Burgerlijk Wetboek (BW): 3. Omgevingsrecht (Wabo), met de gemeente als ‘toezichthouder’ 4. Wet bescherming persoonsgegevens (privacywetgeving), rol ACM
  • 21. Onzekerheden waar de ESCo aan bloot staat vanuit de (semi) overheid Vergunningseisen en kosten Wabo en nieuwe Omgevingswet verduurzaming (eigen) woningen Netbeheerkosten stijgen in 2018 weer fors Komt er verandering in de strenge Wft regelgeving t.a.v. opzet van ESCo’s?
  • 22. Besparingsafspraken worden niet waargemaakt Operationele risico’s ESCo Woningeigenaren zijn niet of onvoldoende in het ESCo aanbod geïnteresseerd De ESCo heeft onvoldoende buffers om tegenvallers op te vangen Operationele risico’s waaraan de ESCo blootstaat De kosten van ESCo verduurzaming zijn te hoog
  • 23. Maatregelen worden onvoldoende onderhouden en gefinetuned Besparingsafspraken worden niet waargemaakt De woning is niet goed (genoeg) in kaart gebracht Het rekenprogramma om maatregelen door te rekenen is onjuist of (te) onnauwkeurig Het energiegedrag van bewoners is niet goed (genoeg) in kaart gebracht De bewoners veranderen hun gedrag en gaan meer energie gebruiken Aangebrachte maatregelen zijn kwali- tatief onvoldoende of niet goed uitgevoerd Er treedt snellere veroudering van maatregelen op dan verwacht Door weersomstandigheden is het energiegebruik hoger dan verwacht Mogelijke oorzaken dat besparings-afspraken niet worden waargemaakt
  • 24. 1. Woning en gebruikte installaties en apparatuur, alsmede bewonersgedrag worden van tevoren (energetisch) nauwkeurig in beeld gebracht. 2. Doorrekening van de woning en het energieverbruik van het huishouden, alsmede het effect van mogelijke verduurzamingsmaatregelen wordt met het meest nauwkeurig beschikbare en betaalbare softwarepakket doorgerekend en gesimuleerd. 3. Er zijn duidelijke en simpel te handhaven (contractuele) afspraken over monitoring van het energiegebruik van het huishouden en wat te doen bij afwijkend bewonersgedrag en/of verandering van de gezinssituatie / huishoudsamenstelling e.d.. 4. In de prestatieafspraken, monitoring en afrekening van het daadwerkelijke energieverbruik versus de besparingsgarantie wordt afdoende rekening gehouden met (lokale) weersomstandigheden. 5. Kwaliteit van de uitvoering en kwaliteit van voor verduurzaming gebruikte materialen, installatie e.d. is geborgd en voldoende hoog. 6. Maatregelen worden gedurende de contractduur voldoende onderhouden en gefinetuned. 7. Met natuurlijke veroudering wordt in de businesscase voldoende rekening gehouden. Risico-mitigerende maatregelen
  • 25. Gedetailleerd woning- kenmerken + energetisch gebruikersgedrag dossier Opstellen ESCo prestatie- contract, organiseren pro- ces van contractafsluiting met klant (en financier) Regelen garantieverplich- tingen ESCo richting woningeigenaar via het ESCo-garantiefonds Toezicht op uitvoering door de aannemer door ESCo, oplevertoetsing via Bouw- Transparant methodiek Feedback en gedrags- coaching van bewoners, houden van toezicht op juiste uitvoering contract Zorg voor monitoring klant energieverbruik + toezicht op onderhoudsafspraken + jaarlijkse afrekening Gedetailleerd maatregel- pakket + doorrekening + globale kostencalculatie Tripartiet ESCo-contract tussen klant, ESCo en (optioneel) voorfinancier Werving en selectie van woningeigenaren Vaststellen woonwensen + maatregelpakket, door- rekenen woningverduur- zaming businesscase Opstellen gedetailleerd woningkenmerken en energie-gebruikersgedrag dossier Goedgekeurde / opge- leverde verduurzaamde / verbeterde woning Tevreden klant en woning die conform prestatie- afspraken presteert Deelname voor deze woning aan het ESCo garantiefonds Jaarlijkse ESCo-prestatie afrekening tussen klant en ESCo-consortium Prospect lijst van woningeigenaren STAP 1 STAP 2 STAP 3 STAP 4 STAP 8 STAP 7 STAP 6 STAP 5 ESCo klantactiviteiten proces
  • 27. Werving, training en aansturing professioneel energieadviseurs Contractmanagement en contractbeheer (o.a. prestatiecontracten) Monitoring, coaching en operationele afhan- deling contracten Coördinatie klant- contact en woning- opnamen Beleid en coördinatie vrijwillig energieadviseurs, coaches e.d. Beheer en aansturing ESCo-garantiefonds, afrekening prestaties Promotie ESCo-aanbod en werving woningeigenaren Organisatie uitvoering en toezicht op de uitvoering van maatregelen Selectie aannemers, aanbesteding verduur- zamingmaatregelen Maatwerkadvies - offer- teproces, incl. doorre- kening businesscases Administratie, finance en risicobeheer (compli- ance), juridische zaken Onderhoud van maatregelen, finetuning en serviceverlening ESCo (directievoering, governance en juridische structuur) ESCo bedrijfsmodel
  • 28. ESCo Model doorrekening Businesscase ESCo model I: De woningeigenaar betaalt de ESCo vooraf, uit eigen middelen ESCo model III: ESCo regelt voorfinanciering via een bank of andere financier(s) Financiering (Bank, investor, ...) € Klant / gebouweigenaar ESCo Aannemer Installateur Klant / gebouweigenaar Financiering (Bank, eigen geld, …) € ESCo Aannemer Installateur ESCo is een projectontwikkelaar die voor eigen risico ESCo diensten aanbiedt ESCo Projectontwikkelaar Klant / woningeigenaar Aannemer Energiedeskundige Installateur +
  • 29. Voorbereiding en inregelen opzet ESCo Jaren Opzet,professionaliseringenuitrolvanhetaanbod ESCo pilot (30 woningen) Uitrol ESCo (180 woningen) Groei ESCo (300 woningen p.j.) Voorbereidingsfase (jaar 1) Pilotfase (jaar 2) Planning opzet ESCo (pilot en uitrol) Uitrol- en groeifase (jaar 3 - …)
  • 30. ESCo resultatenprognose o.b.v. risicodragende overheidsfinanciering Financiering jaar 1 : Ontwikkelingssubsidie € 240.000 Financiering jaar 2 - 5 : € 90.0000 achtergestelde overheidslening (rente 10%), € 300.0000 bankfinanciering (3%) Voorfinanciering : € 5,8 miljoen (tegen 3%)
  • 31. Voorbeeld ESCo afrekennota aan woningeigenaar (incl. parameterblad)
  • 32. Beschikbaar verduurzamingbedrag bij verschillende voorfinanciering rentes Bij een maandannuïteit van 80 euro (aflossing + rente)
  • 33. Mogelijke bronnen voor ESCo funding  Publieke financiering vanuit gemeenten, provincies en het rijk via subsidies, risicodragende investeringen, achtergestelde leningen, garanties, gewone leningen en (innovatie)kredieten.  Hybride (publiek-private) financiering vanuit provinciale en regionale overheden, investering- en klimaatfondsen, private investors (venture capitalists) en banken.  Financiering met durfkapitaal: venture capital en seed capital.  Commerciële financiering door banken via kredieten, (achtergestelde) leningen e.d. of microkredietfinanciering via Qredits.  Financiering via de markt door uitgifte van effecten, zoals aandelen en converteerbare of achtergestelde obligaties.  Directe participatie van (bouw)bedrijven.  Onderhandse of crowdfunding-achtige financiering door niet professionele partijen zoals (lokale) bewoners en bedrijven, een breder publiek of een (energie)coöperatie.  Financiële ondersteuning vanuit goede doelen fondsen.
  • 34. Waarom is nauwe betrokkenheid vanuit de overheid gewenst, ook in financiering?  De (lokale) overheid heeft direct belang bij het succes van de ESCo om haar klimaatdoelen te realiseren.  In de ogen van woningeigenaren is de ESCo / het ESCo aanbod veel betrouwbaarder als de lokale overheid directe betrokken is waardoor de kans op daadwerkelijke interesse en afname van ESCo- dienstverlening door woningeigenaren aanzienlijk toeneemt.  Juist de (lokale) overheid kan de onafhankelijkheid van de ESCo richting aannemers en woning- eigenaren waarborgen, waardoor de credibility van de ESCo richting woningeigenaren sterk toeneemt.  De overheid krijgt zo een directe verantwoordelijkheid om via lokale uitvoering van de Wabo / Omgevingswet verduurzaming van woningen het succes van de ESCo te faciliteren en te stimuleren.  Door voorfinanciering te organiseren via de lokale of provinciale overheid (en BNG Bank) kan voorfinanciering tegen aanzienlijk lagere tarieven worden verstrekt waardoor een veel ‘concurrerender’ ESCo-aanbod ontstaat en woningeigenaren hun woning veel verdergaand kunnen verduurzamen dan bij hogere (rente)tarieven mogelijk zou zijn.  Zonder ontwikkelingssubsidie vanuit de overheid is de terugverdientijd van de benodigde investering in opzet en uitrol van de ESCo relatief lang.  De overheid veroorzaakt immense onzekerheid op gebied van klimaat- en energiebeleid en samen- hangende kosten, waardoor bedrijven kopschuw zijn om te investeren in een ESCo-initiatief en een hoge risicopremie vragen. Hierdoor nemen de kosten van de ESCo sterk toe en succeskans af.
  • 35.  Definitief vaststellen ESCo aanbod  Organiseren financiering en samenwerking met (publieke) partners  Vaststellen en inregelen juridische structuur ESCo, inclusief governance  ESCo-garantiefonds opzetten, inclusief governance Benodigde opstart acties voor opzet ESCo’s voor de particuliere markt Invulling strategische opzet / randvoorwaarden  Definitieve ESCo-contracten opstellen incl. klantvriendelijke (leesbare) versies  Verder ontwikkelen, verfijnen, testen van woningopname-protocol en benodigde tools  Verduurzaming kostencalculatieproces inregelen, inclusief benodigde expertise en software  Realiseren ESCo-marktcom strategie + aanpak, incl. website, informateriaal, PR e.d.  Selecteren, werven, opleiden / trainen energieadviseurs en opzet vrijwilligersnetwerk  Bouwbedrijven, installateurs, leveranciers e.d. selecteren die maatregelen gaan uitvoeren  Partijen (bouwbedrijven, installateurs e.d.) selecteren die inspectie, onderhoud en finetuning van maatregelen op zich gaan nemen in de onderhoudsfase Invulling tactische opzet / randvoorwaarden Invulling operationele opzet / randvoorwaarden  Operationele opzet ESCo (huisvesting, ict, administratie, aanname bureaupersoneel e.d.)
  • 36. Beschikbare, binnen het ESCo Nijkerk project ontwikkelde (ESCo) tools  Geverifieerde aanpak voor opzet van een vrijwilligersnetwerk  Concept ESCo Prestatiecontracten  Concept Woningopname-protocol  Rekentools + aanvullende tool om heel exact het warm waterverbruik (behoefte) uit te rekenen  Simulatietool om financieel risico van de gehele ESCo-portefeuille door te rekenen  Simulatietool om de complete financiële situatie (w&v, balans, kasstromen) van de ESCo door te rekenen en te benchmarken  Rekentool om de door de klant / woningeigenaar aan de ESCo te betalen Energieprestatievergoeding (EPV) uit te rekenen en te simuleren  Rekentool om klantnota’s door te rekenen en in concept op te stellen
  • 37. Verder lezen of contact? ESCo (Nijkerk) Haalbaarheidsstudie Uitgewerkte ESCo (Nijkerk) Businesscase Downloadlink: http://www.janssen-johann.eu/wp-content/uploads/2017/12/ESCo-Nijkerk- Haalbaarheidsstudie.pdf Artikel over verduurzaming van eigen woningbezit op basis van ESCo’s Downloadlink: http://www.janssen-johann.eu/wp-content/uploads/2017/12/ESCo-Nijkerk- Businesscase.pdf Downloadlink: http://energieslag.rvo.nl/blog/view/51152419/verduurzaming-woningen-in- eigen-bezit-op-basis-van-esco-constructie-kansrijk Nico Janssen: nico@janssen-johann.eu | 0031 06 41508452 | www.janssen-johann.eu Contact Janssen &