際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Presentation1

Download as PPTX, PDF
Lo Ri
Lo Ri
1 of 23
Tema : Arti etrusk dhe ai romak
PAK HISTORI PER ROMEN Roma e lashte ishte nje qyteterim qe u zhvillua pergjate brigjeve te Gadishullit Italik qe ne shekullin X para lindjes se Krishtit. Romaket arriten te dominonin Evropen Jugperendimore, Juglindore dhe te gjithe rajonin mesdhetar me ane te asimilimit kulturor dhe pushtimit.
VAZHDIM... Per shkak te paqendrueshmerise se brendshme dhe sulmeve nga popuj te ndryshem, pjesa Perendimore e perandorise u nda ne mbreteri te pavarura ne shukullin e V pas Krishtit. Perandoria Lindore Romake, qe drejtohej nga Kostandinopoja, i mbijetoi krizes. Megjithate, territoret e saj te fundit u pushtuan nga perandoria Otomane.
PIKTURA ROMAKE Piktura romake shfaq ndikimin grek. Kjo gje duket ne afresket e perdorura per te zbukuruar muret dhe tavanet e vilave ne fshat. Historia e piktures romake ndahet ne kater periudha: 1. Fillimi i shek. II fillimi i shek. I p.e.s 2. Fillimi i shek. I 3. Gjate sundimit te Augustit 4. Shek. I pas Krishtit
Ne periudhen e pare, piktura romake perbehej kryesisht nga imitime ne mermere. Ndonjehere perfshinte edhe vizatime te personazheve mitologjike. Ne periudhen e dyte kemi vizatimin e peisazheve dhe tipareve arkitekturore ne menyre sa me realiste, ne tre dimensione. Ne periudhen e trete, skena arkitekturore, peisazhi apo dizajni abstrakt vendoseshin ne nje sfond monokrom. Ne periudhen e katert, kemi pershkrimin e skenave mitologjike, ndonese u ruajten detajet arkitekturore dhe modelet abstrakte.
Presentation1
SKULPTURA ROMAKE Skulptura romake u mbeshtet tek arti grek klasik dhe helenik. Nepermjet saj, artisti duhet te pershkruaje, te tregoje nje ngjarje. Skulptoret romake arriten rezultate shume origjinale ne portret. Ata arriten te prodhonin fizionomine e portretit, duke i kushtuar nje rendesi vecorive te karakterit.
Presentation1
ARKITEKTURA ROMAKE Arkitektura romake ndryshoi dhe perparoi ne saje te futjes se metodave te reja : harqeve dhe kolonave. Permes tyre, romaket ishin ne gjendje te ndertonin tempuj e ndertesa te medha, qe nuk i kishin ndertuar kurre me pare. Gjate historise, romaket perdoren tre stile per ndertimin e kolonave.
Stili i pare ishte ai dorik. Me teper se terheqes, ky stil i thjeshte ishte i dobishem, pasi sherbente per te mbajtur ndertesa te medha e te renda. Stili jonik, me dekorime ne fund e maje, ishte stili i dyte qe u perdor. Ai kishte te njejtin qellim si stili dorik, por rriti me tej fuqine e nderteses ne te cilen perdorej. Stili korintias ishte mbreti i te gjithe kolonave. Ai bente qe stili dorik dhe jonik te dukeshin te rendomte.
SHTEPITE ROMAKE Sht谷pit谷 e romak谷ve, p谷rpara pushtimit t谷 Lindjes, ishin relativisht t谷 thjeshta. Shum谷 sht谷pi pa p谷rmasa u ngrit谷n m谷 pas, t谷 zbukuruara me kolona, piktura, statuja dhe punime arti t谷 kushtueshme. Hyrja (Vestibulum) ishte nj谷 shesh i rrethuar nga sht谷pi n谷 t谷 tri an谷t dhe faqja e kat谷rt me pamje nga rruga. Ostiumi ishte n谷 p谷rgjith谷si si paradhomat moderne. Prej saj hapej nj谷 der谷 n谷 atrium, q谷 ishte nj谷 dhom谷 e madhe me nj谷 vrim谷 n谷 qend谷r t谷 巽atis谷, p谷rmes s谷 cil谷s uji i shiut mbahej n谷 nj谷 巽istern谷 t谷 vendosur n谷 dysheme. Nga e djathta dhe e majta e atriumit gjendeshin dhoma t谷 quajtura alae dhe tablinumi ishte nj谷 ballkon i ngjitur pas tij. Korridoret nga atriumi p谷r n谷 brend谷si t谷 sht谷pis谷 quheshin fauces. Peristyliumi ishte nj谷 oborr i hapur, i rrethuar nga kolona dhe i zbukuruar me lule dhe shkurre. Peristylium ishte disi m谷 i gjer谷 se atriumi.
Dyshemet谷 ishin t谷 mbuluara me gur谷, mermer ose mozaik谷. Muret ishin t谷 vij谷zuara me rrasa mermeri ose afresko. Prej tavan谷ve t谷 zbuluar dukeshin trar谷t, nd谷rsa sht谷pit谷 m谷 t谷 vogla mbuloheshin me fildish, ar dhe mozaik谷. Dhomat e pasanik谷ve ishin madh谷shtore. N谷 mure kishte afreske q谷 pasqyronin skena nga mitologjia dhe peizazhet greke. N谷 holle gjendeshin skulptura fine, mure mermeri t谷 kushtuesh谷m. Dyert zbukuroheshin me ar, argjend dhe guaska t谷 rralla. N谷 holle kishte gjithashtu edhe rrugica t谷 shtrenjta nga Lindja, dhe n谷 fakt, gjith巽ka tjet谷r q谷 mund t谷 blihej p谷r t'ia shtuar hijeshin谷 dhom谷s.
Presentation1
COLOSEUM Koloseu (amfiteatri flavian) 谷sht谷 nj谷 prej nd谷rtesave m谷 t谷 famshme dhe monumenteve m谷 t谷 q谷ndruesh谷m t谷 kultur谷s antike romake. Emrin Koloseu, nd谷rtesa e famshme e mori prej statuj谷s kolosale t谷 Neros (40m e lart谷), e cila ndodhej pran谷. Teatri gjigand u nd谷rtua duke rrethuar kat谷r kate. Tre katet e para kishin harqe hyr谷se, nd谷rsa kati i kat谷rt p谷rdorte hap谷sira dyersh drejtk谷ndore.
Koloseu mbante 45,000-55,000 spektator谷. Amfiteatri jasht谷 谷sht谷 nd谷rtuar me travertin, shtuf g谷lqeror dhe brenda me tulla. Bazament谷t ishin prej blloqesh mermeri, q谷 peshonin 5 ton. Fillimisht blloqet e m谷dha prej mermeri mbaheshin bashk谷 me k谷mb谷 metali. Ato u z谷vend谷suan me lla巽. Koloseu kishte jo m谷 pak se 76 hyrje t谷 num谷rueshme dhe 4 hyrje plot谷suese, t谷 fshehura p谷r perandorin, njer谷z t谷 tjer谷 t谷 r谷nd谷sish谷m dhe gladiatoret.
Monumenti madh谷shtor brenda ndahej n谷 tri pjes谷: arena, podiumi dhe Kavea. Auditori pas hyrjes n谷 amfiteat谷r, ngjiste shkall谷t e pjerr谷ta p谷r t'u ulur n谷 stolat sipas klas谷s q谷 i p谷rkiste. Si巽 duket, sa m谷 e lart谷 t谷 ishte statusi social aq m谷 i mir谷 ishte vendi ku uleshe. P谷r shembull, grat谷 ( p谷rve巽 bashk谷short谷ve dhe ndoshta familjeve perandorake) dhe t谷 varf谷rit uleshin n谷 stolat prej druri n谷 radh谷n e kat谷rt. N谷 koh谷 t谷 nxeht谷 apo shirash, hapej nj谷 tend谷 shum谷 e madhe me ngjyra p谷r t谷 mbrojtur njer谷zit. Dyshemeja e drunjt谷 mbulonte dhomat e n谷ndheshme, ku q谷ndronin gladiator谷t dhe kafsh谷t para se t谷 dilnin n谷 duel. Koloseu ishte skena e par谷 e perandoris谷 p谷r luftimet mes gladiator谷ve p谷r afro kat谷r shekuj. N谷 nj谷 shfaqje t谷 ekstravaganc谷s dhe bukuris谷 s谷 Rom谷s, gjat谷 ceremonis谷 s谷 hapjes n谷 vitin 80 pas Krishtit,u zhvilluan loj谷ra p谷r 100 dit谷 me radh谷.
Presentation1
ARTI ETRUSK Qysh n谷 shekullin VIII deri n谷 shekullin III para er谷s s谷 re, etrusk谷t sunduan n谷 nj谷 zon谷 t谷 gjer谷 t谷 Italis谷 q谷 ndodhej midis Apenineve veriore, lugin谷s s谷 Teverit dhe detit Tirren, duke i dh谷n谷 jet谷 qytet谷rimit t谷 par谷 t谷 madh n谷 Evrop谷n per谷ndimore. P谷rve巽 bujq谷sis谷 dhe zejtaris谷, etrusk谷t kan谷 ushtruar edhe artin e tregtis谷, duke dh谷n谷 p谷rpar谷si shk谷mbimeve me Azin谷 e Vog谷l dhe Lindjen ku eksportonin m谷 s谷 shumti vaj, ver谷 e grur谷.
MATERIALET E NDRYSHME Metalet (hekuri, ari etj) perdoreshin per prodhimin e statujave. Me i perdoruri ishte bronzi. Argjila perdorej ne statujat qe zbukuronin varret dhe tempujt ose vazot e pikturuara. Alabastri i prere ne tabake te holle perdorej per te zene siperfaqet e dritareve.
QYTETET ETRUSKE Ne fillim, qendrat e banuara perhapeshin ne shesh pa rregull. Me pas, u perdoren mure te medha ne rregullimin e formave. Hyrja ne qytet realizohej nga portat monumentale te perbera nga nje hark. Ne nje vend te dukshem ndodhej Akropoli me tempujt.
PUNOI: Lorena Shtrepi Sabina Laci Mariza Zerellari Kristi Basha Endri Malaj KLASA : X-2
TEMPULLI ETRUSK Tempulli etrusk p谷rb谷hej nga nj谷 ose tri qela (dhoma), t谷 cilave u paraprinte nj谷 portik i zbukuruar me kolona. Themelet p谷rb谷heshin nga gur谷 t谷 fort谷, nd谷rkoh谷 q谷 vet谷 tempulli ishte nd谷rtuar me tulla dhe l谷nd谷 drusore, pra materiale t谷 d谷mtueshme, 巽ka ka b谷r谷 q谷 shpesh t谷 mos ken谷 mb谷rritur deri n谷 dit谷t tona.
Presentation1

More Related Content

Presentation1

  • 1. Tema : Arti etrusk dhe ai romak
  • 2. PAK HISTORI PER ROMEN Roma e lashte ishte nje qyteterim qe u zhvillua pergjate brigjeve te Gadishullit Italik qe ne shekullin X para lindjes se Krishtit. Romaket arriten te dominonin Evropen Jugperendimore, Juglindore dhe te gjithe rajonin mesdhetar me ane te asimilimit kulturor dhe pushtimit.
  • 3. VAZHDIM... Per shkak te paqendrueshmerise se brendshme dhe sulmeve nga popuj te ndryshem, pjesa Perendimore e perandorise u nda ne mbreteri te pavarura ne shukullin e V pas Krishtit. Perandoria Lindore Romake, qe drejtohej nga Kostandinopoja, i mbijetoi krizes. Megjithate, territoret e saj te fundit u pushtuan nga perandoria Otomane.
  • 4. PIKTURA ROMAKE Piktura romake shfaq ndikimin grek. Kjo gje duket ne afresket e perdorura per te zbukuruar muret dhe tavanet e vilave ne fshat. Historia e piktures romake ndahet ne kater periudha: 1. Fillimi i shek. II fillimi i shek. I p.e.s 2. Fillimi i shek. I 3. Gjate sundimit te Augustit 4. Shek. I pas Krishtit
  • 5. Ne periudhen e pare, piktura romake perbehej kryesisht nga imitime ne mermere. Ndonjehere perfshinte edhe vizatime te personazheve mitologjike. Ne periudhen e dyte kemi vizatimin e peisazheve dhe tipareve arkitekturore ne menyre sa me realiste, ne tre dimensione. Ne periudhen e trete, skena arkitekturore, peisazhi apo dizajni abstrakt vendoseshin ne nje sfond monokrom. Ne periudhen e katert, kemi pershkrimin e skenave mitologjike, ndonese u ruajten detajet arkitekturore dhe modelet abstrakte.
  • 7. SKULPTURA ROMAKE Skulptura romake u mbeshtet tek arti grek klasik dhe helenik. Nepermjet saj, artisti duhet te pershkruaje, te tregoje nje ngjarje. Skulptoret romake arriten rezultate shume origjinale ne portret. Ata arriten te prodhonin fizionomine e portretit, duke i kushtuar nje rendesi vecorive te karakterit.
  • 9. ARKITEKTURA ROMAKE Arkitektura romake ndryshoi dhe perparoi ne saje te futjes se metodave te reja : harqeve dhe kolonave. Permes tyre, romaket ishin ne gjendje te ndertonin tempuj e ndertesa te medha, qe nuk i kishin ndertuar kurre me pare. Gjate historise, romaket perdoren tre stile per ndertimin e kolonave.
  • 10. Stili i pare ishte ai dorik. Me teper se terheqes, ky stil i thjeshte ishte i dobishem, pasi sherbente per te mbajtur ndertesa te medha e te renda. Stili jonik, me dekorime ne fund e maje, ishte stili i dyte qe u perdor. Ai kishte te njejtin qellim si stili dorik, por rriti me tej fuqine e nderteses ne te cilen perdorej. Stili korintias ishte mbreti i te gjithe kolonave. Ai bente qe stili dorik dhe jonik te dukeshin te rendomte.
  • 11. SHTEPITE ROMAKE Sht谷pit谷 e romak谷ve, p谷rpara pushtimit t谷 Lindjes, ishin relativisht t谷 thjeshta. Shum谷 sht谷pi pa p谷rmasa u ngrit谷n m谷 pas, t谷 zbukuruara me kolona, piktura, statuja dhe punime arti t谷 kushtueshme. Hyrja (Vestibulum) ishte nj谷 shesh i rrethuar nga sht谷pi n谷 t谷 tri an谷t dhe faqja e kat谷rt me pamje nga rruga. Ostiumi ishte n谷 p谷rgjith谷si si paradhomat moderne. Prej saj hapej nj谷 der谷 n谷 atrium, q谷 ishte nj谷 dhom谷 e madhe me nj谷 vrim谷 n谷 qend谷r t谷 巽atis谷, p谷rmes s谷 cil谷s uji i shiut mbahej n谷 nj谷 巽istern谷 t谷 vendosur n谷 dysheme. Nga e djathta dhe e majta e atriumit gjendeshin dhoma t谷 quajtura alae dhe tablinumi ishte nj谷 ballkon i ngjitur pas tij. Korridoret nga atriumi p谷r n谷 brend谷si t谷 sht谷pis谷 quheshin fauces. Peristyliumi ishte nj谷 oborr i hapur, i rrethuar nga kolona dhe i zbukuruar me lule dhe shkurre. Peristylium ishte disi m谷 i gjer谷 se atriumi.
  • 12. Dyshemet谷 ishin t谷 mbuluara me gur谷, mermer ose mozaik谷. Muret ishin t谷 vij谷zuara me rrasa mermeri ose afresko. Prej tavan谷ve t谷 zbuluar dukeshin trar谷t, nd谷rsa sht谷pit谷 m谷 t谷 vogla mbuloheshin me fildish, ar dhe mozaik谷. Dhomat e pasanik谷ve ishin madh谷shtore. N谷 mure kishte afreske q谷 pasqyronin skena nga mitologjia dhe peizazhet greke. N谷 holle gjendeshin skulptura fine, mure mermeri t谷 kushtuesh谷m. Dyert zbukuroheshin me ar, argjend dhe guaska t谷 rralla. N谷 holle kishte gjithashtu edhe rrugica t谷 shtrenjta nga Lindja, dhe n谷 fakt, gjith巽ka tjet谷r q谷 mund t谷 blihej p谷r t'ia shtuar hijeshin谷 dhom谷s.
  • 14. COLOSEUM Koloseu (amfiteatri flavian) 谷sht谷 nj谷 prej nd谷rtesave m谷 t谷 famshme dhe monumenteve m谷 t谷 q谷ndruesh谷m t谷 kultur谷s antike romake. Emrin Koloseu, nd谷rtesa e famshme e mori prej statuj谷s kolosale t谷 Neros (40m e lart谷), e cila ndodhej pran谷. Teatri gjigand u nd谷rtua duke rrethuar kat谷r kate. Tre katet e para kishin harqe hyr谷se, nd谷rsa kati i kat谷rt p谷rdorte hap谷sira dyersh drejtk谷ndore.
  • 15. Koloseu mbante 45,000-55,000 spektator谷. Amfiteatri jasht谷 谷sht谷 nd谷rtuar me travertin, shtuf g谷lqeror dhe brenda me tulla. Bazament谷t ishin prej blloqesh mermeri, q谷 peshonin 5 ton. Fillimisht blloqet e m谷dha prej mermeri mbaheshin bashk谷 me k谷mb谷 metali. Ato u z谷vend谷suan me lla巽. Koloseu kishte jo m谷 pak se 76 hyrje t谷 num谷rueshme dhe 4 hyrje plot谷suese, t谷 fshehura p谷r perandorin, njer谷z t谷 tjer谷 t谷 r谷nd谷sish谷m dhe gladiatoret.
  • 16. Monumenti madh谷shtor brenda ndahej n谷 tri pjes谷: arena, podiumi dhe Kavea. Auditori pas hyrjes n谷 amfiteat谷r, ngjiste shkall谷t e pjerr谷ta p谷r t'u ulur n谷 stolat sipas klas谷s q谷 i p谷rkiste. Si巽 duket, sa m谷 e lart谷 t谷 ishte statusi social aq m谷 i mir谷 ishte vendi ku uleshe. P谷r shembull, grat谷 ( p谷rve巽 bashk谷short谷ve dhe ndoshta familjeve perandorake) dhe t谷 varf谷rit uleshin n谷 stolat prej druri n谷 radh谷n e kat谷rt. N谷 koh谷 t谷 nxeht谷 apo shirash, hapej nj谷 tend谷 shum谷 e madhe me ngjyra p谷r t谷 mbrojtur njer谷zit. Dyshemeja e drunjt谷 mbulonte dhomat e n谷ndheshme, ku q谷ndronin gladiator谷t dhe kafsh谷t para se t谷 dilnin n谷 duel. Koloseu ishte skena e par谷 e perandoris谷 p谷r luftimet mes gladiator谷ve p谷r afro kat谷r shekuj. N谷 nj谷 shfaqje t谷 ekstravaganc谷s dhe bukuris谷 s谷 Rom谷s, gjat谷 ceremonis谷 s谷 hapjes n谷 vitin 80 pas Krishtit,u zhvilluan loj谷ra p谷r 100 dit谷 me radh谷.
  • 18. ARTI ETRUSK Qysh n谷 shekullin VIII deri n谷 shekullin III para er谷s s谷 re, etrusk谷t sunduan n谷 nj谷 zon谷 t谷 gjer谷 t谷 Italis谷 q谷 ndodhej midis Apenineve veriore, lugin谷s s谷 Teverit dhe detit Tirren, duke i dh谷n谷 jet谷 qytet谷rimit t谷 par谷 t谷 madh n谷 Evrop谷n per谷ndimore. P谷rve巽 bujq谷sis谷 dhe zejtaris谷, etrusk谷t kan谷 ushtruar edhe artin e tregtis谷, duke dh谷n谷 p谷rpar谷si shk谷mbimeve me Azin谷 e Vog谷l dhe Lindjen ku eksportonin m谷 s谷 shumti vaj, ver谷 e grur谷.
  • 19. MATERIALET E NDRYSHME Metalet (hekuri, ari etj) perdoreshin per prodhimin e statujave. Me i perdoruri ishte bronzi. Argjila perdorej ne statujat qe zbukuronin varret dhe tempujt ose vazot e pikturuara. Alabastri i prere ne tabake te holle perdorej per te zene siperfaqet e dritareve.
  • 20. QYTETET ETRUSKE Ne fillim, qendrat e banuara perhapeshin ne shesh pa rregull. Me pas, u perdoren mure te medha ne rregullimin e formave. Hyrja ne qytet realizohej nga portat monumentale te perbera nga nje hark. Ne nje vend te dukshem ndodhej Akropoli me tempujt.
  • 21. PUNOI: Lorena Shtrepi Sabina Laci Mariza Zerellari Kristi Basha Endri Malaj KLASA : X-2
  • 22. TEMPULLI ETRUSK Tempulli etrusk p谷rb谷hej nga nj谷 ose tri qela (dhoma), t谷 cilave u paraprinte nj谷 portik i zbukuruar me kolona. Themelet p谷rb谷heshin nga gur谷 t谷 fort谷, nd谷rkoh谷 q谷 vet谷 tempulli ishte nd谷rtuar me tulla dhe l谷nd谷 drusore, pra materiale t谷 d谷mtueshme, 巽ka ka b谷r谷 q谷 shpesh t谷 mos ken谷 mb谷rritur deri n谷 dit谷t tona.