1. SPOSTRZEGANIE I PERCEPCJA D r Barbara Jankowiak Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii, Wydzia Studi坦w Edukacyjnych UAM
2. MOTTO Mo甜emy patrze oczami i sucha uszami, ale widzimy i syszymy m坦zgiem i umysem. ..
3. DEFINICJA S postrzeganie w szerokim sensie oznacza rejestracj przedmiot坦w i zdarze rodowiska zewntrznego: ich odbi坦r sensoryczny, zrozumienie identyfikacj i okrelenie werbalne oraz przygotowanie do reakcji na nie. Wra 甜 enie jest to dowiadczenie lub recepcja prostych waciwoci bod添c坦w, takich jak np. jasno, kolor, gono lub sia dotyku. Spostrze 甜enie to dowiadczenie zo甜onej charakterystyki bod添c坦w, np. konkretnych przedmiot坦w w otaczajcym rodowisku .
4. SPOSTRZEGANIE 3 ETAPY Odbi坦r wra甜e: energia fizyczna np. fale wietlne i d添wikowe, podlega transformacji na aktywno nerwow kom坦rek kory m坦zgowej. K sztatuje si wewntrzna interpretacja obiektu : powstaj spostrze甜eni a bod添c坦w zewntrznych . Identyfikacja i rozpoznawanie: przypisujemy znaczenie naszym spostrze甜eniom.
5. I. ZUDZENIA OPTYCZNE Zdarza si, 甜e zmysy nas oszukuj powodujc nietrafne doznania ukadu bod添c坦w: DOWIADCZAMY WTEDY ZUDZE! Wystpuj GDY SYTUACJA BOD店COWA JEST WIELOZNACZNA.
20. II. Wra甜liwo na wiato Pod wpywem wiata wiatoczue barwniki zawarte w receptorach ulegaj wybieleniu, co powoduje obni甜enie wra甜liwoci oka. Potrzeba pewnego czasu aby receptory powr坦ciy zn坦w do stanu wyjciowego.
21. POWIDOK = obraz nastpczy a. P owidok ujemny ma posta ciemn ej plam y o ksztacie zbli甜onym do ksztatu 添r坦da wiata. P owsta je na skutek znacznego obni甜enia wra甜liwoci tej okolicy siatk坦wki na kt坦r padao wiato . b. P owidok dodatni wywoany w ciemnoci m a posta jasnego, wieccego ksztatu i powstaje na skutek utrzymywania si wyadowa kom坦rek nerwowych siatk坦wki przez jaki czas po zadziaaniu bod添ca wietlnego.
23. III. Percepcja ruchu M 坦zg otrzymuje informacje o ruchu przedmiot坦w za porednictwem dw坦ch odrbnych system坦w : a. obraz siatk坦wka : jeli nasze oczy pozostaj nieruchome , przedmioty poruszajce si w przestrzeni stymuluj kolejno coraz to nowe miejsca siatk坦wek oczu
24. Percepcja ruchu b. oko gowa : Gdy w polu widzenia znajduje si poruszajcy przedmiot, oczy w spos坦b odruchowy zaczynaj go ledzi. Informacja o ruchu gaek ocznych jest wykorzystywana do oceny zmian poo甜enia tego przedmiotu. Proces ten opiera si na sygnaach pochodzcych z centr坦w m坦zgowych, kt坦re steruj ruchami oczu.
25. IV. Percepcja odlegoci i gbi S postrzegamy wiat jako tr坦jwymiarowy pomimo, 甜e obraz na siatk坦wce jest p aski. Jest to mo甜liwe dziki wykorzystaniu przy ocenie gbi r坦甜nych informacji. Niekt坦re s ju甜 dostpne przy widzeniu jednoocznym inne wystpuj wycznie przy widzeniu binokularnym.
26. Percepcja odlegoci i gbi 1. Podstawowym mechanizmem widzenia g bi jest STEREOPSJA . Oczy s rozdzielone w paszczy添nie poziomej, wic patrz na otaczajce nas przedmioty pod nieco innym ktem. W konsekwencji obrazy przedmiot坦w powstajce na siatk坦wkach obu oczu nie s identyczne. R坦甜nice te wykorzystywane s do oceny gbi
27. Percepcja odlegoci i gbi 2. Inny r坦wnie甜 binokularny mechanizm widzenia g bi oparty jest na informacjach o stanie konwergencji oczu . Wyksztaca si on we wczesnym dziecistwie w drodze kojarzenia okrelonego kta ustawienia oczu z odlegoci przedmiotu.
28. Percepcja odlegoci i gbi 4. P odstaw do oceny g bi mo甜e stanowi np. informacja o rozmyciu obrazu . 5. Nak adanie si obraz坦w gdy jeden przedmiot czciowo zasania drugi znajdujcy si w dalszej odleg oci .
29. Percepcja odlegoci i gbi 6. Informacja o wielkoci obraz坦w siatk坦wkowych przedmiot坦w o znanej nam z dowiadczenia wielkoci stanowi wa甜n wskaz坦wk o odlegoci . P rawo sta oci wielkoci : przedmiot o staej , znanej wielkoci fizycznej jest percypowany jako majcy sta wielko niezale甜nie od dystansu.
