�ݺ�ߣ

Productieve Creativiteit Dany Jacobs Amsterdam 7 februari 2008

Creativiteit en innovatie zijn veel grijpbaarder dan men meestal beweert

Niemand zit te wachten op pure creativiteit Het draait om effectiviteit, toegevoegde waarde, productieve creativiteit

“ maak het jezelf niet te moeilijk” “ maak het jezelf niet te gemakkellijk” de meeste innovatie bouwt voort op iets bekend af en toe zul je met iets meer vernieuwends moeten komen

Wet van Yerkes & Dodson (1908): meer activering leidt niet altijd tot meer prestatie ook Donald Hebb, Daniel Berlyne: hypothese van ‘optimale arousal’ activering (arousal) aandacht - efficiency niet spannend genoeg, vervelend te spannend  stress ‘ optimale arousal’

een leuke paradox: Innovatie moet er vooral uitzien als wat we al kennen innovatie : iets nieuws met een (meestal marginale) toegevoegde waarde

Een iets moeilijker innovatief idee Bijv. om het probleem van de werkloosheid van laaggeschoolden aan te pakken in Noord-Nederland het traditioneel ‘innovatieve’ voorstel: een ICT-cluster

Een soort Las Vegas/Torremolinos in Noord-Nederland

Wat is ‘echte’ innovatie? Alleen radicale innovatie?  99% van de innovatie is (gelukkig) marginaal

een ‘fuzzy’ benadering van innovatie 0 0.5 1.0 electrificatie beperkte stylistische innovatie nieuw automodel nieuwe soort auto’s nieuw autoconcept internet

100% innovatie is ondenkbaar Ludwig Wittgenstein “ Als leeuwen konden spreken, zouden we ze niet begrijpen”

Hoe radicaler en meer omvattend een innovatie, hoe groter de breuk met het bestaande waardensysteem hoe groter dus de onzekerheid en het risico

Hoe meer radicale innovatie aanpakken? Co-evolutionair denken

vanuit evolutionair standpunt gaat het bij succes (succesvolle selectie) om de succesvolle ‘fit’ tussen een innovatie en haar selectie-omgeving survival of the fittest ‘ overleven van de meest passende’

survival of the fittest variatie : recombinatie (99.999...%) + mutaties (toevallige fouten bij het kopiëren) [Schumpeter: innovaties als ‘Neue Kombinationen’] selectie : relatieve (dynamische) ‘fit’ ~ omgeving behoud, replicatie (‘survival’) & soortvorming (‘speciation’ = nieuwe soorten, nieuwe categorieën) evolutie = afstamming met verandering (Darwin)

Wat bepaalt fitness in een economische omgeving? Waarde Eigenschappen v/e product  Cultuur A  V

toegevoegde waarde(n) van een product Relatief voordeel ~ objectief meetbare technische aspecten ~ prestaties Aansluiting bij bestaande waarden ~ subjectieve, niet-technische, culturele aspecten Rogers: factoren die de acceptatie en dus verspreiding van een innovatie stimuleren  ook de relatieve waardering van technische aspecten is cultureel

toegevoegde waarde(n) van een product primaire functie gebruiksgemak, ergonomie, gezonde werkomgeving design = esthetica (smaak, stijl) visuele relatie met waarden (semiotiek) ~ cultuur, gemeenschap(pen) waarden van een merk kwaliteit van het leven ~ fysiek & psychisch welbevinden de koper onderscheiden (status, cultureel kapitaal, individuel & sociale identiteit)

De perfecte match is degene die (net?) niet past fit? het mag wel spannend zijn

Co-evolutionair denken en meebewegen

( Bruno Latour, 1987) ‘ innovator’ sociogram = sociale omgeving technogram = technische omgeving onderhandelen, ‘vertalen’, herdefiniëren sociale constructie van innovatie ~ co-evolutie o experimenteren, ‘trial and error’ productieve creativiteit

( Bruno Latour, 1987) ‘ innovator’ sociogram = sociale omgeving technogram = technische omgeving onderhandelen, ‘vertalen’, herdefiniëren sociale constructie van innovatie ~ co-evolutie o experimenteren, ‘trial and error’ inspelen op veranderingen in de maatschappij productieve creativiteit

een mountain bike in Nederland? het gaat ook om het begrijpen van dromen en fantasieën

innovatie tijdens de ‘diffusie’ potentiële gebruikers ‘ one value fits all’ potentiële gebruikers ~ verschillende waarden I II III (Bela Gold 1983)

Radicale innovatie letterlijk begrijpbaar maken Culturele soortvorming

Hoe radicaler en meer omvattend een innovatie, hoe groter de breuk met het bestaande waardensysteem  belang van soortvorming (en dan helpt het om niet alleen te zijn)

evolutie ~ toenemende differentiatie  nieuwe soorten fietsen  racefietsen  mountain bikes  hybrides  mannenpakken  vrouwenpakken  catsuits  kruideniers  supermarkten  minimarkten postorder  e-shops  e-veilingen  soortvorming

soortvorming & experts Monet Vlaminck Pollock romantische school  impressionisme  fauvisme, expressionisme  abstract expressionisme  pop art 

Nog een keer de ellende opvoeren Selectie- omgevingen begrijpen

hybride selectie Innovaties worden geselecteerd in een complex van selectiesystemen , elk met zijn eigen waardensysteem

selectiesystemen & ‘succescriteria’ de meeste selectiesystemen zijn hybride marktselectie : waarden van consumenten ~ cultuur; invloed van experts, peers hierarchische selectie : organisatie jury’s, wetenschapplijke redacties subsidies hybride selectie : selectie of waardering door experts die voor anderen beslissen (~ informatie-assymmetrie); combinatie van selectiesystemen het systeem begrijpen, de waarden, de selectoren en daartussen strategisch laveren

hybride selectie: waardering via een combinatie van selectie-systemen ondernemingen interne hiërarchische selectie aanbod van innovaties geclusterde consumenten (voor-) selectie door distri-buteurs, experts markt-selectie beïnvloed door experts, opinieleiders, peers gediversificeerd waardensysteem externe hiërarchische selectie (bijv. subsidies) vooral belangrijk bij meer radicale innovatie

waardensystemen en selectiesystemen consu-menten  marktselectie mode-bedrijven stoffen  marktselectie       in de keten  marktselectie machines designers mode-bladen onafhankel. journalisten machines energie expert- invloed papier expert- invloed peer- beïnvloeding grond-stoffen peer- beïnvoeding scholen marktselectie s = hierarchische selectie s s vb. mode en modebladen s

‘ innovator’ Cultuur Techniek onderhandelen, ‘vertalen’, herdefiniëren sociale constructie van innovatie ~ co-evolutie o experimenteren, ‘trial and error’ inspelen op veranderingen in de maatschappij = selectie goed begrijpen productieve creativiteit

inspelen op veranderingen in de maatschappij = selectie goed begrijpen ‘ innovator’ onderhandelen, ‘vertalen’, herdefiniëren sociale constructie van innovatie ~ co-evolutie o experimenteren, ‘trial and error’ productieve creativiteit is (be-)grijpbare creativiteit Techniek Cultuur begrijp je relevante selectoren leer laveren tussen selectie-omgevingen en van de ene naar de andere je hebt bondgenoten nodig: hoe radicaler de innovatie, hoe belangrijker de rol van ‘duidende’ experts en opinieleiders beloon die experts, opinieleiders, etc... maar doe het subtiel ‘ fitness’ is niet plat... maak het spannend

�ݺ�ߣ

Productieve Creativiteit, door Dany Jacobs

More Related Content

Productieve Creativiteit, door Dany Jacobs