Prof. Dr. Yunus Vehbi Sözen - Ağrılı Kalçaya Yaklaşım ve Tedavi Algoritması
- 1. AĞRILI KALÇAYA YAKLAŞIMAĞRILI KALÇAYA YAKLAŞIM VEVE TEDAVİ ALGORİTMASITEDAVİ ALGORİTMASI PROF.DR.YUNUS VEHBİ SÖZENPROF.DR.YUNUS VEHBİ SÖZEN İ.Ü.İ.T.F. ORTOPEDİ VEİ.Ü.İ.T.F. ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ABDTRAVMATOLOJİ ABD
- 2. KALÇA AĞRISIKALÇA AĞRISI • Bu sunumda artrozik olmayan kalçaBu sunumda artrozik olmayan kalça ağrıları ve tedavileri ele alınacaktırağrıları ve tedavileri ele alınacaktır • Ağrının yeri bizi tanıya götürecek enAğrının yeri bizi tanıya götürecek en önemli ipucudurönemli ipucudur • Ağrının lokalizasyonu:Ağrının lokalizasyonu: a) Ön ağrıa) Ön ağrı b) Arka ağrıb) Arka ağrı c) Yan ağrıc) Yan ağrı
- 3. ÖN AĞRIÖN AĞRI • Basit bir travma sonrası başlamış iseBasit bir travma sonrası başlamış ise • Konvansiyonel grafide patoloji yok iseKonvansiyonel grafide patoloji yok ise • Kalça hareketleri ağrılı olmasına rağmenKalça hareketleri ağrılı olmasına rağmen aktif olarak var iseaktif olarak var ise • Basit bir ağrı kesici, istirahat, soğukBasit bir ağrı kesici, istirahat, soğuk uygulama ve rehabilitasyon öneriliruygulama ve rehabilitasyon önerilir
- 4. Kalça AP Grafide BilinmesiKalça AP Grafide Bilinmesi Gereken Önemli Anatomik NoktalarGereken Önemli Anatomik Noktalar
- 5. ÖN AĞRIÖN AĞRI • 2 haftadan uzun sürüyor ise2 haftadan uzun sürüyor ise • Fizik muayene ve radyoloji tekrarlanırFizik muayene ve radyoloji tekrarlanır • Ön tanılar:Ön tanılar: - Stres kırığı- Stres kırığı - Osteonekroz- Osteonekroz - Avasküler nekroz- Avasküler nekroz - L2-L3 radikülopati- L2-L3 radikülopati - Kalça fleksör kas grubunun kronik gerginlik- Kalça fleksör kas grubunun kronik gerginlik ağrısı(inf. İliak spine da avülsiyon kırığı)ağrısı(inf. İliak spine da avülsiyon kırığı) - Tümoral oluşum- Tümoral oluşum
- 6. ÖN AĞRIÖN AĞRI Ön Ağrılara birçok öntanı eklenebilirÖn Ağrılara birçok öntanı eklenebilir Birçoğunun tanısında altın standart MRIBirçoğunun tanısında altın standart MRI tetkiki olmaktadırtetkiki olmaktadır
- 7. ÖN AĞRIÖN AĞRI • Adduktor kas grubunun tendiniti deAdduktor kas grubunun tendiniti de oldukça sıktıroldukça sıktır • Tanısı iyi bir anamnez ve fizik muayene ileTanısı iyi bir anamnez ve fizik muayene ile konulurkonulur • Uzun süren analjezi kullanımı, istirahat veUzun süren analjezi kullanımı, istirahat ve rehabilitasyon ile tedavide başarılı olunurrehabilitasyon ile tedavide başarılı olunur
- 8. ÖN AĞRIÖN AĞRI • İliopsoas veya İliopektineal bursit deİliopsoas veya İliopektineal bursit de oldukça sık kalça önü ağrısı yapabiliroldukça sık kalça önü ağrısı yapabilir • Kalça fleksiyon, internal rotasyon veKalça fleksiyon, internal rotasyon ve abdüksiyonda ağrı provake edilirabdüksiyonda ağrı provake edilir • İstirahat, analjezik kullanımı ve lokalİstirahat, analjezik kullanımı ve lokal steroid enjeksiyonu tedavidesteroid enjeksiyonu tedavide önerilmektedirönerilmektedir
- 10. ÖN AĞRIÖN AĞRI • Abdominal duvar anomalileri, inguinalAbdominal duvar anomalileri, inguinal herniler ve internal oblik kasınherniler ve internal oblik kasın yırtılmalarıda ön ağrı yapabiliryırtılmalarıda ön ağrı yapabilir • Genel cerrahi ile konsülte etmek gerekirGenel cerrahi ile konsülte etmek gerekir
- 11. ÖN AĞRIÖN AĞRI • Ağrı şikayetinin yanısıra kalçada atlamaAğrı şikayetinin yanısıra kalçada atlama veya kalçada takılma hissi olabilirveya kalçada takılma hissi olabilir • Bu durumda ekstraartiküler veyaBu durumda ekstraartiküler veya intraartiküler patolojiler akla gelmelidirintraartiküler patolojiler akla gelmelidir
- 12. ÖN AĞRIÖN AĞRI • Atlama hissi var ise ve fizik muayene ileAtlama hissi var ise ve fizik muayene ile de desteklenebiliyorsade desteklenebiliyorsa • Snapping kalça akla gelmelidirSnapping kalça akla gelmelidir • Analjezik ve konservatif germe egzersizleriAnaljezik ve konservatif germe egzersizleri önerilirönerilir • Gerekirse iliopsoasa yönelik cerrahiGerekirse iliopsoasa yönelik cerrahi girişimler yapılabilirgirişimler yapılabilir
- 13. ÖN AĞRIÖN AĞRI • Kalçada takılma veya kitlenme hissi var iseKalçada takılma veya kitlenme hissi var ise • İntra artiküler patolojiler akla gelmelidirİntra artiküler patolojiler akla gelmelidir • MR artrografi (Gadoliniumlu) altın standartMR artrografi (Gadoliniumlu) altın standart • Olası tanılar: - Kondral fleplerOlası tanılar: - Kondral flepler - Labral yırtıklar- Labral yırtıklar - Serbest cisim- Serbest cisim - Sinovyal kondromatozis- Sinovyal kondromatozis - PVNS (pigmente villonodüler- PVNS (pigmente villonodüler sinovit)sinovit)
- 16. ÖN AĞRIÖN AĞRI • İntraartiküler patolojilerde tanıyıİntraartiküler patolojilerde tanıyı kuvvetlendirmede ve tedaviyikuvvetlendirmede ve tedaviyi gerçekleştirmede günümüzde kullanılangerçekleştirmede günümüzde kullanılan yöntem KALÇA ARTROSKOPİSİDİR.yöntem KALÇA ARTROSKOPİSİDİR.
- 17. ARKA AĞRIARKA AĞRI • Bu bölgenin ağrısını ikiye ayırmakBu bölgenin ağrısını ikiye ayırmak mümkündür:mümkündür: 1) Yayılan ağrı1) Yayılan ağrı 2) Lokalize ağrı2) Lokalize ağrı
- 18. ARKA AĞRIARKA AĞRI • Yayılan ağrı;Yayılan ağrı; - Düz bacak kaldırmada ağrı +- Düz bacak kaldırmada ağrı + - Siyatik sinir trasesi boyunca- Siyatik sinir trasesi boyunca - Lomber diskopati öyküsü- Lomber diskopati öyküsü - Priformis sendromu- Priformis sendromu
- 19. ARKA AĞRIARKA AĞRI • Lokalize ağrı kronik ise;Lokalize ağrı kronik ise; - Sakroilak dejeneratif hastalık- Sakroilak dejeneratif hastalık - Bursitler- Bursitler akut ise;akut ise; - Hamstring grubu gerginlik- Hamstring grubu gerginlik ağrılarıağrıları - Avülsiyon kırıkları- Avülsiyon kırıkları
- 20. ARKA AĞRIARKA AĞRI • Genelde bu grup ağrılarda tanısal yöntemGenelde bu grup ağrılarda tanısal yöntem olarak BT ve MRI ön plana çıkmaktadırolarak BT ve MRI ön plana çıkmaktadır • Tedavi olarak ise daha çok konservatifTedavi olarak ise daha çok konservatif metodlar denenmektedirmetodlar denenmektedir
- 21. ARKA AĞRIARKA AĞRI • Analjezikler, İstirahat ve Fizik TedaviAnaljezikler, İstirahat ve Fizik Tedavi prensipleri uygulanabilirprensipleri uygulanabilir • Sakroileit durumunda etyoloji iyiSakroileit durumunda etyoloji iyi araştırılmalı gerekirse romatoloji ilearaştırılmalı gerekirse romatoloji ile konsülte edilmelidirkonsülte edilmelidir • Lomber bölge için omurga cerrahlarındanLomber bölge için omurga cerrahlarından öneri alınmalıdıröneri alınmalıdır
- 22. YAN AĞRIYAN AĞRI • Bu bölgede akut ve kronik olarak ağrıyıBu bölgede akut ve kronik olarak ağrıyı anamnez ile iyi ayırmak gerekiranamnez ile iyi ayırmak gerekir • Bu iki grubun alt grubu olarak da gerginlikBu iki grubun alt grubu olarak da gerginlik ve mekanik ağrılar olarak sınıflamave mekanik ağrılar olarak sınıflama yapmak mümkündüryapmak mümkündür
- 23. YAN AĞRIYAN AĞRI • Akut gerginlik ağrısı;Akut gerginlik ağrısı; - Abduktor kas grubu gerginliği- Abduktor kas grubu gerginliği - Trokanter avülsiyonu- Trokanter avülsiyonu Bu iki durumda da tedavi istirahat, NSAİİ,Bu iki durumda da tedavi istirahat, NSAİİ, gerekirse lokal enjeksiyon yapılabilirgerekirse lokal enjeksiyon yapılabilir
- 24. YAN AĞRIYAN AĞRI • Akut mekanik ağrıda;Akut mekanik ağrıda; - aklımıza yine intraartiküler ve- aklımıza yine intraartiküler ve ekstraartiküler patolojiler gelmelidir.ekstraartiküler patolojiler gelmelidir. - Ve anlatılan aynı tedavi- Ve anlatılan aynı tedavi algoritmaları uygulanıralgoritmaları uygulanır
- 25. YAN AĞRIYAN AĞRI • Kronik ağrıda akla daha çok trokanterikKronik ağrıda akla daha çok trokanterik ve submedius bursit gelmelidirve submedius bursit gelmelidir • Tedavisinde sıklıkla enjeksiyon yeterliTedavisinde sıklıkla enjeksiyon yeterli olmaktadırolmaktadır
- 26. YAN AĞRIYAN AĞRI • Kronik ağrıda unutulmaması gerekenKronik ağrıda unutulmaması gereken patolojiler ise ;patolojiler ise ; - Snapping iliotibial bant- Snapping iliotibial bant - Meraljia parestetika- Meraljia parestetika - Lomber bölge sorunları- Lomber bölge sorunları
- 27. ARTROZİK OLMAYANARTROZİK OLMAYAN İNTRAARTİKÜLER KALÇA AĞRISIİNTRAARTİKÜLER KALÇA AĞRISI • BÜTÜN BU ANLATILAN AĞRIBÜTÜN BU ANLATILAN AĞRI ETYOLOJİLERİ GENEL OLARAK HİÇETYOLOJİLERİ GENEL OLARAK HİÇ AKILDAN ÇIKARILMAMALIDIRAKILDAN ÇIKARILMAMALIDIR • İNTRAARTİKÜLER PATOLOJİLERİNİNTRAARTİKÜLER PATOLOJİLERİN TANI VE TEDAVİSİNDE ALTINTANI VE TEDAVİSİNDE ALTIN STANDART KALÇA ARTROSKOPİSİDİRSTANDART KALÇA ARTROSKOPİSİDİR