2. Os pronomes son formas gramaticais queOs pronomes son formas gramaticais que
poden desempeñar as mesmas funciónspoden desempeñar as mesmas funcións
sintácticas cós substantivos. Ademais dasintácticas cós substantivos. Ademais da
flexión de xénero e número, presentan a deflexión de xénero e número, presentan a de
persoa.persoa.
3. Series de pronomes:Series de pronomes:
– Serie tónica.Serie tónica.
– Serie átona.Serie átona.
5. As formas tónicas funcionan como:As formas tónicas funcionan como:
– suxeito: Eu teño moito que estudar.suxeito: Eu teño moito que estudar.
– Termo dunha frase preposicional: Isto é paraTermo dunha frase preposicional: Isto é para
min.min.
– Despois dunha conxunción: É tan alto comaDespois dunha conxunción: É tan alto coma
min.min.
6. Nós, vós vs. nosoutros, vosoutrosNós, vós vs. nosoutros, vosoutros
O pronomeO pronome nósnós ee vósvós utilízanse candoutilízanse cando
non coñecemos ás persoas ás que nosnon coñecemos ás persoas ás que nos
referimos. Mentres que os pronomesreferimos. Mentres que os pronomes
nosoutrosnosoutros ee vosoutrosvosoutros utilízanse candoutilízanse cando
coñecemos ás persoas que forman partecoñecemos ás persoas que forman parte
dun grupo.dun grupo.
Ex: Nosoutros, os galegos que estudamosEx: Nosoutros, os galegos que estudamos
no Cañada Blanch somos moi listos.no Cañada Blanch somos moi listos.
8. Uso das formas de P3 de CDUso das formas de P3 de CD
-No, -na, -nos, -nas: detrás de formas-No, -na, -nos, -nas: detrás de formas
verbais rematadas en ditongo:verbais rematadas en ditongo:
Comeu a mazá, comeunaComeu a mazá, comeuna
-lo, -la, -los, -las: despois de formas-lo, -la, -los, -las: despois de formas
verbais rematadas en –r ou –s, detrás deverbais rematadas en –r ou –s, detrás de
nos, vos, lles ou despois do adverbio u?nos, vos, lles ou despois do adverbio u?
- Colles o libro, cóllelo- Colles o libro, cóllelo
o, a, os, as: no resto dos casoso, a, os, as: no resto dos casos
9. Contraccións da serie átonaContraccións da serie átona
OO AA OsOs AsAs
MeMe MoMo MaMa MosMos masmas
CheChe ChoCho ChaCha ChosChos chaschas
LleLle LloLlo LlaLla LlosLlos LlasLlas
NosNos NoloNolo NolaNola NolosNolos nolasnolas
VosVos VoloVolo VolVol VolosVolos VolasVolas
LlesLles LleloLlelo LlelaLlela LlelosLlelos LlelasLlelas
10. Colocación dos pronomes átonosColocación dos pronomes átonos
EncliseEnclise (colocación do pronome despois do verbo)(colocación do pronome despois do verbo)
--Na oración simpleNa oración simple ;; ex:ex: Díxolle que non iría
--En xeral coas formasEn xeral coas formas algún, outro, unalgún, outro, un ee osos
demaisdemais; ex:; ex: Os demais dexeronlle que non foran
--Coas formasCoas formas cada, varios certocada, varios certo;; ex:ex: Varios deles
fartáronse de mexillóns
--Coa maior parte de locucións adverbiais eCoa maior parte de locucións adverbiais e
adverbios de lugar e tempoadverbios de lugar e tempo ; ex:; ex: Hoxe en día estúdase
pouco
--As oracións coordinadas compórtanse comoAs oracións coordinadas compórtanse como
simplessimples; ex:; ex: Non facía moita calor, pero bañáronse todos
os días.
11. Proclise:Proclise: (colocación do pronome antes do verbo)(colocación do pronome antes do verbo)
--Nas oracións desiderativaseNas oracións desiderativase; ex:; ex: oxalá ma dera o
diñeiro
--Cando a oración vai introducida por un exclamativo ouCando a oración vai introducida por un exclamativo ou
interrogativointerrogativo; ex:; ex: Quen me pinta
--Nas oracións negativasNas oracións negativas:: Nunca me caeu ben
--Cos indefinidos (ningún, nada, ninguén…);Cos indefinidos (ningún, nada, ninguén…); ex:ex:
Nada me gusta de ti..
--Cos adverbios (acaso, ata,case,disqueCos adverbios (acaso, ata,case,disque …);…); ex:ex: Seica
che van pegar.
--Nas oracións subordinadasNas oracións subordinadas; ex:; ex: Pinto a pizarra porque
me gusta
12. Varias posibilidadesVarias posibilidades
Un infinitivo ou xerundio, formando parte dunhaUn infinitivo ou xerundio, formando parte dunha
perífrase verbal, o pronome pode ir en dúas posicións:perífrase verbal, o pronome pode ir en dúas posicións:
– A) detrás do verbo auxiliar; ex: Vaille dicir que veñaA) detrás do verbo auxiliar; ex: Vaille dicir que veña
– B) detrás do verbo auxiliado; ex:Vai dicirlle que veñaB) detrás do verbo auxiliado; ex:Vai dicirlle que veña
Se entre a forma conxugada e un infinitivo hai algúnSe entre a forma conxugada e un infinitivo hai algún
elemento de relación (preposición ou conxunción),elemento de relación (preposición ou conxunción),
danse tres posibilidadesdanse tres posibilidades
– A) despois do auxiliarA) despois do auxiliar
– B) despois da partículaB) despois da partícula
– C) despois do auxiliadoC) despois do auxiliado
13. Outros usos do pronome CIOutros usos do pronome CI
Pronome de solidariedade:Serve para implicar oPronome de solidariedade:Serve para implicar o
interlocutor no contido da enunciación,interlocutor no contido da enunciación,
procurando a súa complicidadeprocurando a súa complicidade
Só se poden usar as formas de segunda persoa;Só se poden usar as formas de segunda persoa;
ex:ex: estache un día explendido.
As veces poden aparecer duas formas deAs veces poden aparecer duas formas de
solidariedade no mesmo enunciado;ex:solidariedade no mesmo enunciado;ex: non che
lle sei se estará na casa
Noutras ocasións o pronome de solidariedadeNoutras ocasións o pronome de solidariedade
pode aparecer xunto co de complementopode aparecer xunto co de complemento
indirecto; ex:indirecto; ex: a min no che me gusta moito o fútbol
15. Dativo de intereseDativo de interese
Serve para sinalar a persoa que resultaServe para sinalar a persoa que resulta
particularmente afectada pola acciónparticularmente afectada pola acción
verbal. Presenta as formas átonas deverbal. Presenta as formas átonas de
complemento indirecto, en calqueracomplemento indirecto, en calquera
persoa gramatical.persoa gramatical.
Exemplos:Exemplos:
16. Formas reflexivasFormas reflexivas
1ª Persoa1ª Persoa
Singular | PluralSingular | Plural
2ª persoa2ª persoa
Singular | PluralSingular | Plural
3ªpersoa3ªpersoa
Singular | PluralSingular | Plural
Me/ NosMe/ Nos Te/vosTe/vos SeSe
Min comigo/Min comigo/
nos connosconos connosco
Ti contigo/ vósTi contigo/ vós
convoscoconvosco
Si consigoSi consigo
17. Uso das formas reflexivasUso das formas reflexivas
Non son posibles construciNon son posibles construcións reflexivasóns reflexivas
nas que a acción se exerza sobre unhanas que a acción se exerza sobre unha
parte do suxeito: *Laveime as mans; si,parte do suxeito: *Laveime as mans; si,
lavei as manslavei as mans