際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

MBROJTJE NE PUNE

SUT-FAS
SUT-FAS

This project ,told you how to protect in you danger work , all the equipment which you must have with yourself . Student project

1 of 10
Downloaded 48 times
UNIVERSITETI SHTETEROR I TETOVES FAKULTETI I SHKENCAVE TE ZBATUARA DEGA -NDERTIMTARI Elaborat nga l谷nda : Mbrojtja N谷 Pun谷 Bart谷s i l谷nd谷s: Kandidati: Prof.Dr. Sulejman Meta Rilind Selmani Tetov谷 2013
PERMBAJTJA : Mbrojtja e pun谷s n谷 p谷rgjith谷si ..3 Elementet mbrojt谷se ...4 Fatkeq谷sit n谷 Republik谷n e Maqedonis谷....5 Si mbrohen puntor谷t e l谷nduar..6 Fatkeq谷sia n谷 fsh.Trebosh .......7 Fatkeq谷sit Natyrore.7 Fatkeq谷sit e Tjera.....7 Pakujdesia ..8 Ngjarja Fatkeqe...8 Elementet dyshuese t谷 ngjarjes....10 Detyra baz谷 p谷r mbrojtje nga fatkeq谷sit e ndryshme....10
1.0 Hyrje e P谷rgjithshme Mbrojtja n谷 pun谷 谷sht谷 nj谷 shkenc谷 n谷 vete e cila karakterizohet me at谷 se sh谷njestra kryesore 谷sht faktori njeri .Krijes谷 q谷 paraqet nj谷 konstrukt me elemente konstruktive t谷 nd谷rlikuara por t谷 mobilizuara ne m谷nyr谷 perfekte, e cila 谷sht谷 e ndjeshme nga l谷ndimet dhe d谷mtimet aksidentale pa dashje ose ndryshe pa paramendim dhe nga mos kalkulimi I rezikut n谷 t谷 cilin e nd谷rmer. Sipas mendimit tim cdo hap q谷 b谷jm谷 n谷 jet谷n tonsi pasues ka rezikun. N谷 t谷 shumt谷n e rastesve si 谷sht谷ky faktor i vet谷dijshem t谷 mbrohet nga s谷mundjet e ndryshme t谷 padukshme e nuk 谷sht谷 I vet谷dijshem t谷 mbrohet nga reziqet e shumta n谷 vendet e p谷rditshme t谷 pun谷s. Aksidente t谷 panum谷rta fatkeqe nd谷gjohen n谷p谷r medimuet,redaksit e ndryshme dhe q谷 I shohim cdo dit谷 duke l谷n谷 pasoja t谷 m谷dha dhe duke shkaktuar edhe vdekjen e k谷saj krijese t谷 but谷 port 谷 udh谷hequr nga njer谷z tiran t谷 cil谷t p谷r p谷rfitimet dhe interest e tyre dalin nga vetvetja ku arijn谷 deri te th谷nia madh谷shtore, Homo hominis lupos est(gj.latine), njeriu p谷e njeriun 谷sht谷 ujk. Mbrojtja ka efikasitetin m谷 t谷 madh tel njerzit t谷 cil谷t e kan谷 n谷 dor谷 fatin e tyre,jet谷n e tyre dhe timonin e jet谷s.Ne asnj谷 m谷nyr谷 nuk duhet ta n谷nvlersojn veten por edhe nj谷koh谷sisht duhet t谷 jen谷 t谷 vetdijsh谷m se deri ku arin teza e dijes s谷 tyre,p谷rshkak se nj谷 puntor I cili nuk posedon trajnim t谷 mjaftuesh谷m per makineri apo p谷r teknologjin m谷 t谷 sofistikuar nuk duhet as t谷 afrohet e jo ta p谷rdor at谷 p谷rshkak se ajo paraqet nj谷 rezik potencial p谷r individin dhe grupin shoq谷ror q谷 e rethon . Miliona njer谷z n谷 ruzullin tok谷sor nuk korespondojn谷 pun谷 t谷 dobishme a thua vall谷 ato nuk jan谷 n谷 rezik nga l谷ndimet apo d谷mtimet .JO nuk duhet ta mendojm谷 at谷 n谷 asnj谷 m谷nyr谷 sepse mbrojtja nga reziqet nuk paraqet pun谷n si objektin kryesor t谷 l谷ndimit,por n谷 pergjith谷si ato formojn谷 nj谷 t谷r谷si si p.sh rrug谷,shkoll谷,ship etj. Jeta 谷sht谷 si nj谷 trungu I tr谷ndafilit i mbushur me gj谷mba q谷 paraqesin sfidat me t谷 cilat duhet t谷 p谷rballet individi. Athua vall谷 vdekja paraqet petalet e tij dhe clirimin nga problemet , n谷 asnj谷 m谷nyr谷 n谷se ke nj谷 arsye p谷r tu dor谷zuar nga jeta gjej edhe 99 t谷 tjera p谷r t谷 vazhduar e p谷r t谷 shijuar at谷. E them nga nj谷 p谷rvoj e hidhur n谷 t谷 cil谷n kam qen d谷shmitar okular se si nj谷 familje mund谷 t谷 zhduket p谷r nj谷 cast dhe e kam zgjedhur si nj谷 tem谷 kryesore p谷r ta shyrtuar m谷 detalisht duke dh谷n谷 nj谷 shembull p谷r t谷 gjith me titull :
PSIMI ME VDEKJE NGA PAKUJDESIA 1.1 Elementet Mbrojt谷se N谷 Pun谷 Produkte Mbrojtese te Kokes dhe te syrit.(helmete, syze pune, maska pluhuri, veshore, mbrojtes veshi) Produkte Mbrojtese te Trupit. (c'do lloj rrobe e punes, lloj veshje dimerore trecerekeshe, jelek, produkte reflektive etj.) Produkte Mbrojtese te Dores. (c'do lloj doreza te punes,doreza pune mbrojtese kimike,doreza disposable njeperdorimshe etj.) Produkte kunder Renies. (rripa te sigurimit, lanyarda, litar si dhe kanxha.) Produkte Mbrojtese te Kembes. (kepuce pune te standartit S1 DHE S3, cizme te standartit S5.) Produkte Sigurimi te Trafikut.( kona te trafikut barriere ndarese te rruges, rrjete sigurie,shirit kufizimi etj.) 1.1 Paisjet e duhura gjat puneve ne kantier e tj. 1.2Fatkeq谷sit N谷 Republik谷n e Maqedonis谷 Ulet numri i l谷ndimeve t谷 pun谷tor谷ve n谷 vendet e pun谷s.K谷shtu njoftuan zyrtar谷t me rastin e sh谷nimi t谷 jav谷s s谷 siguris谷 n谷 pun谷.K谷t谷 vit, ndryshe nga viti i kaluar jan谷 p谷rgjysmuar rastet e vdekjes s谷 pun谷tor谷ve n谷 pun谷. Drejtuesit e shoqat谷s p谷r mbrojtje n谷 pun谷 thon谷 se t谷 gjith谷 faktor谷t n谷 vend duhet t谷 angazhohen p谷r p谷rmir谷simin edhe m谷 tej t谷 kushteve t谷 pun谷tor谷ve q谷 t谷 raste t谷 k谷tilla t谷 mos ndodhin asnj谷her谷.
"Statistikat tregojn谷 se edhe n谷 Maqedoni ka raste t谷 vdekjeve n谷 vendin e pun谷s.Aksidentet ndodhin. Sipas Ligjit p谷r Siguri dhe Sh谷ndet n谷 Pun谷, 谷sht谷 p谷rcaktuar edhe 巽do pun谷 q谷 bart me vete rreziqe t谷 caktuar", tha Milan Petkovski, kryetar i Shoqat谷s p谷r siguri n谷 pun谷. "Statistikat tregojn谷 se n谷 vitin 2010 dhe 2011 ka pasur nga 12 l谷ndime me pasoja fatale p谷r pun谷tor谷t gjat谷 kryerjes s谷 detyrave t谷 tyre n谷 pun谷.N谷 vitin 2012 numri 谷sht谷 zvog谷luar, pra ka pasur pes谷 l谷ndime, por q谷 kan谷 p谷rfunduar me vdekje. Kjo m谷 tej na shtyn q谷 t谷 vazhdojm谷 ti realizojm谷 aktivitetet. M谷 t谷 k谷naqur do t谷 jemi kur do t谷 kemi statistik谷 pa asnj谷 t谷 l谷nduar me pasoja vdekjen", u shpreh Spiro Ristovski minist谷r i Pun谷s dhe Politik谷s Sociale Ministri Ristovski p谷r dimrin q谷 vjen dhe p谷r t谷 cilin parashikohen temperaturat tejet t谷 ul谷ta ka b谷r谷 t谷 ditur se do t谷 merren t谷 gjitha masat e p谷r mbrojtje, dhe do t谷 ket谷 kontrolle t谷 p谷rforcuara. do pun谷dh谷n谷s, q谷 nuk do ti respekton do t谷 sanksionohet. 1.2. Statistikat e pesimeve me vdekje ne pune gjat 4 viteve 1.3 Por si mbrohen punetoret te cilet jane te lenduar rende ne vendin e punes ose jane te paafte per pune. Duhet te permiresohet funksionimi i institucioneve shteterore edhe ne kete pjese do me thene inspektimet perkatese gjykatat kompetente prokuroret duhet te iniciojne akuza ne drejtim te punedhenesve jokmopetente. Sindikata mund te beje presion te beje gjithcka cka eshte e mundshme me qellim qe ti perfaqesoje si duhet punetoret e demtuar. Megjithate masat sanksionuese kunder punedhenesve te papergjegjshem duhet ti marrin institucionet pergjegjese. Nje edukim me i mire per nje mbrojtje me te mire Ne kuader te ndryshimit te kesaj gjendjeje ekspertet maqedonas per sigurine e shendetit ne pune tashme jane perfshire ne realizimin e projektit Ndertimi i Rrjetit per Sigurine e Shendetit ne Pune ne vendet e Evropes Juglindore dhe Turqi. Ai financohet nga fondet e BE-se. Projekti ka te beje me pershpejtimin e edukimit jo vetem te mjekeve specialiste ne mjekesine e punes por edhe per inxhiniere per sigurine ne pune dhe per te mbrojtur personat pergjegjes per sigurine e punetoreve 0 5 10 15 2010 2011 2012 2013 P谷simi me vdekje P谷simi me vdekje
ne firma. Ata konsiderojne se urgjentisht duhet te behet edhe vleresimi i rrezikut per cdo pune dhe me e rendesishmja eshte qe punetori te jete i informuar dhe i trajnuar sic duhet me qellim qe te mbrohet nga lendimet ne pune. Ekspertet shpjegojne se te dhenat jane mjaft te ndryshme nga inspektimi i Punes dhe Shoqata Maqedonase per Sigurine e Shendetit. Me funksionimin e kartes elektronike dhe sistemit te integruar per informim ne shendetesi vitin e ardhshem ata presin qe te marrin shifra reale per lendime te punetoreve ne vendin e punes ne Maqedoni.Pra Sindikata 谷sht谷 perkushtuar maksimalisht me qellim qe te shmangen ose minimizohen te gjitha shkaqet dhe pasojat lidhur me shendetin e punonjesve. 2.0 Fatkeq谷sia n谷 fshatin Trebosh t谷 Tetov谷s 23.KORIK.2013 nje dit谷 vere e nxeht谷 me diell. Gjith bujqit vraponin per te korur te mbjellurat e tyre p谷r t谷 siguruar kafshat谷n e goj谷s dhe ekzistenc谷n e tyre,dhe asnj谷ri prej tyre nuk e mendonte se mund t谷 ndodh nj谷 fatkeq谷si e till sa q谷 t谷 zhdukte nj谷 familje t谷 t谷ere, por ashtu 谷sht jeta nje prov e vogel t谷 cil谷n duhet ta kaloj secili .Fatkeq谷sit mund t谷 jen谷 t谷 formave t谷 ndryshme por edhe mund t谷 jen谷 me l谷ndime t谷 renda ose t谷 lehta.Sic e kam p谷rmendur edhe m谷 lart se reziku t谷 vin pas n谷 cdo hap t谷 jet谷s por ato mund ti kalojm me v谷mendje t谷 vecant dhe n谷 asnje m谷nyr谷 nuk duhet t谷 nd谷rmarim veprime pa mos ua llogarit pasojat. Q谷llimi I mbrojtjes nga fatkeq谷sit e ndryshme 谷sht谷 parandalimi dhe zvog谷limi I numrit t谷 fatkeq谷sive dhe pengimi ose zvog谷limi I viktimave dhe I pasojave t谷 tjera. Sistemi I mbrojtjes nga l谷ndimet dhe fatkeq谷sit p谷rmban kto pika : 1. Programimin 2. Planifikimin 3. Organizimin 4. Aft谷simin 5. Kordinimin 6. Realizimin dhe 7. Mbikqyrjen e t谷 gjithava masave dhe t谷 aktiviteteve p谷r mbrojtje dhe shp谷tim nga fatkeq谷sit natyrore dhe nga fatkeq谷sit e tjera . 2.1 Fatkeq谷sit谷 natyrore n谷nkupton t谷rmetet, v谷rshimet, rr谷shqitjet e bor谷s, bora e madhe, era e fort谷, breshri, akulli, that谷sira, paraqitja masive e s谷mundjeve ngjit谷se te njer谷zit, te shtaz谷t dhe te bim谷t dhe fatkeq谷si t谷 tjera, q谷 i shkakton natyra.
2.2 Fatkeq谷sit谷 e tjera n谷nkupton fatkeq谷sit谷 e m谷dha n谷 trafikun rrugor, ajror dhe hekurudhor, zjarret, fatkeq谷sit谷 n谷 xeherore, shkat谷rrimi i digave dhe fatkeq谷sit谷 e tjera ekologjike dhe industriale, q谷 i shkakton njeriu me pun谷 dhe me sjellje, gjendja e jasht谷zakonshme, emergjente, temperaturat e larta, kolapsi teknik i sistemeve energjike te furnizimit me rryme, telekomunikacioni dhe teknologjis谷 informative, aktet terroriste dhe m谷nyrat e tjera t谷 rrezikimit masiv. Kur b谷het nj谷 g谷rshetim I gjat n谷 mes k谷tyre kategorive dhe nga pakujdesit e njer谷zve shkaktohet nj谷 katastrof qe l谷n pasoja t谷 m谷dha duke mos haruar asnj谷her .po at谷 dit谷 do t谷 ndodh ky g谷rshetim I lart谷p谷rmendur . 2.3 Pakujdesia Shum her谷 po kaloja n谷 at谷 rrug谷 po at谷 dit谷 dhe shum sende dalloja dhe v谷shtroja duke u menduar kalonte rruga . N谷 dalje t谷 asaj ruge pash nj谷 bujk I cili po pastronte arren nga disa mbeturina t谷 ndryshme t谷 cilat I kishe sjell uji I cili kishe dep谷rtuar n谷 aren e tij ,k谷shtu ai I mblidhte ato mbeturina I grumbulloi dhe I mblodhi t谷 gjitha n谷 nj谷 vend por jo ne arren e tij por n谷 kanalin n谷 t谷 cilin kalonte uji I cili ishe tha nga t谷 nxehtit. Po n谷 at谷 kanal gjendeshin drunj por plepa t谷 m谷dhej. Pas nj谷 kohe t谷 shkurt谷r bujku I pakujdessh谷m ua v谷ndoj zjarin t谷 gjith mbeturinave q谷 I kishe grumbulluar jasht谷 ar谷s s谷 tij,shum njer谷z kalonin dhe e paralajmronin p谷r d谷min q谷谷sht谷 duke e shkaktuar me at谷 zjar po ai njeri kokfort dhe I pa nd谷rgjegjsh谷m shikoi pun谷n dhe interesin e tij ,duke mos nd谷gjuar ask谷nd. Me kalimin e koh谷s ndryshoi edhe moti nga ai I nxeht谷 I fort谷 filloi t谷 frynte nj谷 err谷 e leht谷 jugu ku at谷 zjarin e drejtonte n谷 drejtime t谷 ndryshme. Mbrita deri n谷 qendre谷n e qytetit p谷r t谷 kryer disa pun dhe do u kthehesha pasi ti p谷rfundoja ato, por nuk m谷 shkoi mendja se do humbja nj谷 dit谷 t谷 t谷r谷 dhe pasi kaloi nj谷 koh e gjat谷 vendosa t谷 kthehem n谷 sht谷pi. Pash se kishe filluar nje shii I fort谷 dhe ajo er谷 e leht谷 ishe kthyer n谷 nj谷 stuhi e fort谷 t谷 cil谷et s谷bashku kishin formuar nj谷 fortun谷 q谷 t谷 trembte dhe t谷 jepte nj谷 ndjesi t谷 keqe. Vendosa q谷 rrugen ta boj n谷 drejtimin m谷 t谷 shkurt谷r dhe nj谷koh谷sisht kasha frig nga ajo fortune edhe pse gjendesha Brenda n谷vetur . 2.4 Ndodhia e ngjarjes Kur arita n谷 rrug谷n Tetov谷-Trebosh pash nj谷 num谷r te madh t谷 veturave q谷 ishin ndalur dhe I kishin t谷 ndezur t谷 gjitha sinjalet por mendoja se kjo 谷sht谷 nj谷 pun谷 shqiptari dhe ka ndonj谷 g谷zim familjar das谷m ose dicka tjet谷r, dhe fillova ti parakaloj t谷 gjitha ato vetura ku arita deri te kthesa q谷 ishe 100 m larg vendgjarjes t谷 cil谷n nuk e dija se cka po ndodh. Vazhdoja t谷 ecja me vetur谷 dhe shikoja
drunj谷t t谷 cil谷t nga era e fort谷 deg谷t e plepave binin deri n谷 rrugen ku kalonin veturat dhe u coheshin p谷rs谷ri t谷 cil谷t u nvareshin nga drejtimi I er谷s s谷 fort dhe shiut . Kur papritmas nd谷gjova nj谷 ze drith谷rus duke th谷ritur q谷 ta largoj vetur谷n dhe t谷 parkohem dikund e hapa dritaren dhe pyeta se cka ka ndodhur nj谷 njeri I cili po mbante koken me dor谷n e tij dhe menj谷her ai mu p谷rgjigj q谷 ta largoj vetur谷n p谷r ta liruar vendin e ambulanc谷s q谷 do vije se ka r谷n谷 nj谷 plep mbi vetur ,ku n谷 at vetur ka qen nj谷 bur谷 dhe nj谷 grua por duke mos anashkaluar dhe f谷miun e tyre vajz谷n 6 vjecare q谷 ishe gjendur n谷 sediljen e pasme . Pasi m谷 tha ai individi ashtu menj谷her e largova vetur谷n dhe dola prej atje ku edhe shkova deri te vendgjarja ku kishte ndodhur, kishin kaluar vet谷m 10 min nga rasti dhe ishte po ai plepu I ar谷s se atij bujkut ku era e ka dergu zjarin n谷 drejtimin e pleput dhe e kisht谷 djegur po thuajse gjysm谷n e tij ku ne ndikimin e er谷s dhe shiut q谷 formojn s谷 bashku nj谷 fortune te fort谷 kishe ra plepu mbi veturen e tipit ( BMW-325 Cabrio Coupe). Kishte aq shum njer谷z n谷 vendgjarje sa q谷 shumica ishin shikus si puna ime ,pjesa tjet谷r ishin bashkfamiljar谷t dhe bashkfshatar谷t e tij t谷 cil谷t e qanin dhe shum pak prej tyre t谷 cil谷t ishin t谷 gjindsh谷m dhe mor谷n aksionin p谷r largimin e pleput t谷 r谷nd谷 nga vetura pasi pan se nuk kishe ndonj谷 nd谷rhyrje motorike p谷r t谷 larguar plepin nga vetura u detyruan ta largojn谷 me dor谷. Kur e larguan plepin kaluan pothuajse 20 min ende nuk kishe aritur ekipi I ndihm谷s s谷 shpejt por fal谷 disa njer谷zve q谷 bonin pun谷n e atij ekipi . Kur e larguan plepin nga vetura cka me pa nje pamje t谷 trishtueshme q谷 nuk do e haroj sa t谷 jet谷 jeta pasi shoferi ishe aq I d谷mtuar sa q谷 nuk l谷vizte dhe mendonim se ishe vdekur, por ai merte frym shum ngadal谷 dhe t谷 gjith u frik谷soheshin se mos ka dicka t谷 pkutur dhe nuk e preknin ta leviznin, shumica b谷rtisnin thirni edhe nj谷h谷er ndihm谷n e shpejt e cila nuk gjendej askund. 2.4.1 Ardhja e ekipit t谷 emergjenc谷s M谷 n谷 fund pas disa minutave ariti ekipi I ndihm谷s s谷 shpejt t谷 cil谷t menjeher filluan t谷 mernin shoferin ku at谷 nuk mundinin ta levizin pasi I kishin ngecur k谷mb谷t Brenda pasi nj谷 njeri m谷 I moshuar e mori nj谷 shkop ku e ngriti at pjes谷n per tja liruar k谷mb谷t ku ai personi I mbuluar n谷 gjak dhe I demtuar n谷 gjith fytyr谷n nuk l谷vizte fare . Duke u mar ekipi I ndihm谷s s谷 shpejt me at shoferin shkoi nj谷 njeri p谷r ta nxjer gruan e k谷tij t谷 pafatit nga sediljet e pasme e cila ishe e paprekur dhe asnje pik gjaku nuk I delte nga askund e cila u cu si me u zgju prej gjumit dhe ai person e kapu p谷r dore dhe ajo doli me k谷mb谷t e veta. E nd谷gjova duke I th谷n atij personit se: Gruaja :A kemi aritur n谷 shpi ? Personi nr.1 : Po,Po n谷 shpi jena !? I cili nuk e vazhdoj m谷 tutje dhe e d谷rgoj n谷 kombin e emergjenc谷s . Erdhi radha ta nxjerim edhe nj谷 person tjet谷r e cila u gjendeshe n谷 sediljen e pasme ku ishe voglushja e vog谷l 6 vjecare ku e mori n谷 krah nj谷 njeri ishe e mbuluar n谷 gjak e gjitha por nuk u dukte pamja shum qart nga vendi ku isha une ku nuk hezitova dhe u afrova ta shikoj m谷 qart dhe nj谷 person I tha : Personi nr.1 : Shpejto ! Shpejto !ta v谷ndosim vajzen n谷 kombin e emergjenc谷s ! Personi nr.2 : Nuk ka nevoj谷 m谷 se vajz谷s I mungon gjysma e kok谷s..!
Ishe nje moment shokues p谷r t谷 gjith pjesmarsit n谷 vendin e ngjarjes kur t谷 gjith e pam dhe nuk dinim se cka t谷 bojm vajzes I ishe humbur gjysma e kafkes nga prerja e teneqes s谷 vetur谷s kur mbi t谷 ka r谷n plepi. Ku nj谷ri prej tyre k谷rkonte nj谷 mbules per ta mbuluar vajz谷n q谷 t谷 mos traumatizohen njer谷zit p谷reth ku un menj谷her reagova: Une : nxjere maicen dhe mbuloe dhe nj谷ri nuk hezitoi dhe menj谷her e hoqi maicen dhe e mbuloi vajz谷n I cili e v谷ndosi p谷rs谷ri ne sediljen e pasme t谷 vetur谷s p谷rshkak se nuk dinin se cka t谷 bojn me trupin e pa jet谷 t谷 asaj voglushes. E m谷 n谷 fund erdh谷n edhe zjarfik谷sit t谷 cil谷t u desh谷n ta largojn vetur谷n nga ruga t谷 marin kufom谷n ta d谷rgojn n谷 morg deri sa pjestar谷t tjer t谷 familjes ta k谷rkojn dhe k谷shtu rjedhin sende dhe lindin pyetje t谷 shumta,elemente t谷 dyshimta : 2.5 Elementet dyshuese 1. A do ishe m谷 ndryshe sikurse t谷 mos ishe ndezur ai zjar ? 2. A do ishe m谷 ndryshe qe vetura t谷 mos ishe CABRIO po t谷 ishe normal ? 3. A do ishe m谷 ndryshe sikurse t谷 vije ekipi I emergjenc谷s m谷shpejt ? 4. A do ishe m谷 ndryshe sikurse shoferi t谷 kishe vozitur m谷ngadal ? 5. A do ishe m谷 ndryshe sikurse ato t谷 lenin pun谷t deri sa t谷 p谷rfundonte stuhia ? 3.0 Detyra baz谷 p谷r mbrojtje nga fatkeq谷sit e ndryshme Detyrat baz谷 t谷 sistemit t谷 mbrojtjes dhe t谷 shp谷timit nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera Detyrat baz谷 t谷 sistemit t谷 mbrojtjes dhe t谷 shp谷timit nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera, sipas k谷tij ligji, jan谷: i. zbulimi, p谷rcjellja dhe hulumtimi i rreziqeve nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera, ii. parandalimi i fatkeq谷sive natyrore dhe i fatkeq谷sive t谷 tjera, iii. v谷shtrimi, lajm谷rimi, alarmimi dhe informimi i publikut p谷r rreziqet e mundshme dhe dh谷nia e udh谷zimeve p谷r mbrojtje, shp谷tim dhe ndihm谷,
iv. arsimimi dhe aft谷simi p谷r mbrojtje, shp谷tim dhe ndihm谷, v. organizimi i mbrojtjes dhe i gatishm谷ris谷 emergjente, si dhe m谷nyrat e tjera p谷r mbrojtje, shp谷tim dhe ndihm谷, vi. vet谷mbrojtja, vet谷 ndihma, ndihma reciproke (n谷 vazhdim: mbrojtja personale dhe reciproke), vii. aktivizimi i forcave p谷r mbrojtje dhe shp谷tim dhe i mjeteve p谷r realizimin e masave mbrojt谷se, viii. shp谷timi dhe ndihma, ix. evitimi i pasojave nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera, deri te sigurimi i kushteve elementare p谷r jet谷, x. mbik谷qyrja e realizimit t谷 rregullave p谷r mbrojtje dhe shp谷tim nga fatkeq谷sit谷natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera.

More Related Content

MBROJTJE NE PUNE

  • 1. UNIVERSITETI SHTETEROR I TETOVES FAKULTETI I SHKENCAVE TE ZBATUARA DEGA -NDERTIMTARI Elaborat nga l谷nda : Mbrojtja N谷 Pun谷 Bart谷s i l谷nd谷s: Kandidati: Prof.Dr. Sulejman Meta Rilind Selmani Tetov谷 2013
  • 2. PERMBAJTJA : Mbrojtja e pun谷s n谷 p谷rgjith谷si ..3 Elementet mbrojt谷se ...4 Fatkeq谷sit n谷 Republik谷n e Maqedonis谷....5 Si mbrohen puntor谷t e l谷nduar..6 Fatkeq谷sia n谷 fsh.Trebosh .......7 Fatkeq谷sit Natyrore.7 Fatkeq谷sit e Tjera.....7 Pakujdesia ..8 Ngjarja Fatkeqe...8 Elementet dyshuese t谷 ngjarjes....10 Detyra baz谷 p谷r mbrojtje nga fatkeq谷sit e ndryshme....10
  • 3. 1.0 Hyrje e P谷rgjithshme Mbrojtja n谷 pun谷 谷sht谷 nj谷 shkenc谷 n谷 vete e cila karakterizohet me at谷 se sh谷njestra kryesore 谷sht faktori njeri .Krijes谷 q谷 paraqet nj谷 konstrukt me elemente konstruktive t谷 nd谷rlikuara por t谷 mobilizuara ne m谷nyr谷 perfekte, e cila 谷sht谷 e ndjeshme nga l谷ndimet dhe d谷mtimet aksidentale pa dashje ose ndryshe pa paramendim dhe nga mos kalkulimi I rezikut n谷 t谷 cilin e nd谷rmer. Sipas mendimit tim cdo hap q谷 b谷jm谷 n谷 jet谷n tonsi pasues ka rezikun. N谷 t谷 shumt谷n e rastesve si 谷sht谷ky faktor i vet谷dijshem t谷 mbrohet nga s谷mundjet e ndryshme t谷 padukshme e nuk 谷sht谷 I vet谷dijshem t谷 mbrohet nga reziqet e shumta n谷 vendet e p谷rditshme t谷 pun谷s. Aksidente t谷 panum谷rta fatkeqe nd谷gjohen n谷p谷r medimuet,redaksit e ndryshme dhe q谷 I shohim cdo dit谷 duke l谷n谷 pasoja t谷 m谷dha dhe duke shkaktuar edhe vdekjen e k谷saj krijese t谷 but谷 port 谷 udh谷hequr nga njer谷z tiran t谷 cil谷t p谷r p谷rfitimet dhe interest e tyre dalin nga vetvetja ku arijn谷 deri te th谷nia madh谷shtore, Homo hominis lupos est(gj.latine), njeriu p谷e njeriun 谷sht谷 ujk. Mbrojtja ka efikasitetin m谷 t谷 madh tel njerzit t谷 cil谷t e kan谷 n谷 dor谷 fatin e tyre,jet谷n e tyre dhe timonin e jet谷s.Ne asnj谷 m谷nyr谷 nuk duhet ta n谷nvlersojn veten por edhe nj谷koh谷sisht duhet t谷 jen谷 t谷 vetdijsh谷m se deri ku arin teza e dijes s谷 tyre,p谷rshkak se nj谷 puntor I cili nuk posedon trajnim t谷 mjaftuesh谷m per makineri apo p谷r teknologjin m谷 t谷 sofistikuar nuk duhet as t谷 afrohet e jo ta p谷rdor at谷 p谷rshkak se ajo paraqet nj谷 rezik potencial p谷r individin dhe grupin shoq谷ror q谷 e rethon . Miliona njer谷z n谷 ruzullin tok谷sor nuk korespondojn谷 pun谷 t谷 dobishme a thua vall谷 ato nuk jan谷 n谷 rezik nga l谷ndimet apo d谷mtimet .JO nuk duhet ta mendojm谷 at谷 n谷 asnj谷 m谷nyr谷 sepse mbrojtja nga reziqet nuk paraqet pun谷n si objektin kryesor t谷 l谷ndimit,por n谷 pergjith谷si ato formojn谷 nj谷 t谷r谷si si p.sh rrug谷,shkoll谷,ship etj. Jeta 谷sht谷 si nj谷 trungu I tr谷ndafilit i mbushur me gj谷mba q谷 paraqesin sfidat me t谷 cilat duhet t谷 p谷rballet individi. Athua vall谷 vdekja paraqet petalet e tij dhe clirimin nga problemet , n谷 asnj谷 m谷nyr谷 n谷se ke nj谷 arsye p谷r tu dor谷zuar nga jeta gjej edhe 99 t谷 tjera p谷r t谷 vazhduar e p谷r t谷 shijuar at谷. E them nga nj谷 p谷rvoj e hidhur n谷 t谷 cil谷n kam qen d谷shmitar okular se si nj谷 familje mund谷 t谷 zhduket p谷r nj谷 cast dhe e kam zgjedhur si nj谷 tem谷 kryesore p谷r ta shyrtuar m谷 detalisht duke dh谷n谷 nj谷 shembull p谷r t谷 gjith me titull :
  • 4. PSIMI ME VDEKJE NGA PAKUJDESIA 1.1 Elementet Mbrojt谷se N谷 Pun谷 Produkte Mbrojtese te Kokes dhe te syrit.(helmete, syze pune, maska pluhuri, veshore, mbrojtes veshi) Produkte Mbrojtese te Trupit. (c'do lloj rrobe e punes, lloj veshje dimerore trecerekeshe, jelek, produkte reflektive etj.) Produkte Mbrojtese te Dores. (c'do lloj doreza te punes,doreza pune mbrojtese kimike,doreza disposable njeperdorimshe etj.) Produkte kunder Renies. (rripa te sigurimit, lanyarda, litar si dhe kanxha.) Produkte Mbrojtese te Kembes. (kepuce pune te standartit S1 DHE S3, cizme te standartit S5.) Produkte Sigurimi te Trafikut.( kona te trafikut barriere ndarese te rruges, rrjete sigurie,shirit kufizimi etj.) 1.1 Paisjet e duhura gjat puneve ne kantier e tj. 1.2Fatkeq谷sit N谷 Republik谷n e Maqedonis谷 Ulet numri i l谷ndimeve t谷 pun谷tor谷ve n谷 vendet e pun谷s.K谷shtu njoftuan zyrtar谷t me rastin e sh谷nimi t谷 jav谷s s谷 siguris谷 n谷 pun谷.K谷t谷 vit, ndryshe nga viti i kaluar jan谷 p谷rgjysmuar rastet e vdekjes s谷 pun谷tor谷ve n谷 pun谷. Drejtuesit e shoqat谷s p谷r mbrojtje n谷 pun谷 thon谷 se t谷 gjith谷 faktor谷t n谷 vend duhet t谷 angazhohen p谷r p谷rmir谷simin edhe m谷 tej t谷 kushteve t谷 pun谷tor谷ve q谷 t谷 raste t谷 k谷tilla t谷 mos ndodhin asnj谷her谷.
  • 5. "Statistikat tregojn谷 se edhe n谷 Maqedoni ka raste t谷 vdekjeve n谷 vendin e pun谷s.Aksidentet ndodhin. Sipas Ligjit p谷r Siguri dhe Sh谷ndet n谷 Pun谷, 谷sht谷 p谷rcaktuar edhe 巽do pun谷 q谷 bart me vete rreziqe t谷 caktuar", tha Milan Petkovski, kryetar i Shoqat谷s p谷r siguri n谷 pun谷. "Statistikat tregojn谷 se n谷 vitin 2010 dhe 2011 ka pasur nga 12 l谷ndime me pasoja fatale p谷r pun谷tor谷t gjat谷 kryerjes s谷 detyrave t谷 tyre n谷 pun谷.N谷 vitin 2012 numri 谷sht谷 zvog谷luar, pra ka pasur pes谷 l谷ndime, por q谷 kan谷 p谷rfunduar me vdekje. Kjo m谷 tej na shtyn q谷 t谷 vazhdojm谷 ti realizojm谷 aktivitetet. M谷 t谷 k谷naqur do t谷 jemi kur do t谷 kemi statistik谷 pa asnj谷 t谷 l谷nduar me pasoja vdekjen", u shpreh Spiro Ristovski minist谷r i Pun谷s dhe Politik谷s Sociale Ministri Ristovski p谷r dimrin q谷 vjen dhe p谷r t谷 cilin parashikohen temperaturat tejet t谷 ul谷ta ka b谷r谷 t谷 ditur se do t谷 merren t谷 gjitha masat e p谷r mbrojtje, dhe do t谷 ket谷 kontrolle t谷 p谷rforcuara. do pun谷dh谷n谷s, q谷 nuk do ti respekton do t谷 sanksionohet. 1.2. Statistikat e pesimeve me vdekje ne pune gjat 4 viteve 1.3 Por si mbrohen punetoret te cilet jane te lenduar rende ne vendin e punes ose jane te paafte per pune. Duhet te permiresohet funksionimi i institucioneve shteterore edhe ne kete pjese do me thene inspektimet perkatese gjykatat kompetente prokuroret duhet te iniciojne akuza ne drejtim te punedhenesve jokmopetente. Sindikata mund te beje presion te beje gjithcka cka eshte e mundshme me qellim qe ti perfaqesoje si duhet punetoret e demtuar. Megjithate masat sanksionuese kunder punedhenesve te papergjegjshem duhet ti marrin institucionet pergjegjese. Nje edukim me i mire per nje mbrojtje me te mire Ne kuader te ndryshimit te kesaj gjendjeje ekspertet maqedonas per sigurine e shendetit ne pune tashme jane perfshire ne realizimin e projektit Ndertimi i Rrjetit per Sigurine e Shendetit ne Pune ne vendet e Evropes Juglindore dhe Turqi. Ai financohet nga fondet e BE-se. Projekti ka te beje me pershpejtimin e edukimit jo vetem te mjekeve specialiste ne mjekesine e punes por edhe per inxhiniere per sigurine ne pune dhe per te mbrojtur personat pergjegjes per sigurine e punetoreve 0 5 10 15 2010 2011 2012 2013 P谷simi me vdekje P谷simi me vdekje
  • 6. ne firma. Ata konsiderojne se urgjentisht duhet te behet edhe vleresimi i rrezikut per cdo pune dhe me e rendesishmja eshte qe punetori te jete i informuar dhe i trajnuar sic duhet me qellim qe te mbrohet nga lendimet ne pune. Ekspertet shpjegojne se te dhenat jane mjaft te ndryshme nga inspektimi i Punes dhe Shoqata Maqedonase per Sigurine e Shendetit. Me funksionimin e kartes elektronike dhe sistemit te integruar per informim ne shendetesi vitin e ardhshem ata presin qe te marrin shifra reale per lendime te punetoreve ne vendin e punes ne Maqedoni.Pra Sindikata 谷sht谷 perkushtuar maksimalisht me qellim qe te shmangen ose minimizohen te gjitha shkaqet dhe pasojat lidhur me shendetin e punonjesve. 2.0 Fatkeq谷sia n谷 fshatin Trebosh t谷 Tetov谷s 23.KORIK.2013 nje dit谷 vere e nxeht谷 me diell. Gjith bujqit vraponin per te korur te mbjellurat e tyre p谷r t谷 siguruar kafshat谷n e goj谷s dhe ekzistenc谷n e tyre,dhe asnj谷ri prej tyre nuk e mendonte se mund t谷 ndodh nj谷 fatkeq谷si e till sa q谷 t谷 zhdukte nj谷 familje t谷 t谷ere, por ashtu 谷sht jeta nje prov e vogel t谷 cil谷n duhet ta kaloj secili .Fatkeq谷sit mund t谷 jen谷 t谷 formave t谷 ndryshme por edhe mund t谷 jen谷 me l谷ndime t谷 renda ose t谷 lehta.Sic e kam p谷rmendur edhe m谷 lart se reziku t谷 vin pas n谷 cdo hap t谷 jet谷s por ato mund ti kalojm me v谷mendje t谷 vecant dhe n谷 asnje m谷nyr谷 nuk duhet t谷 nd谷rmarim veprime pa mos ua llogarit pasojat. Q谷llimi I mbrojtjes nga fatkeq谷sit e ndryshme 谷sht谷 parandalimi dhe zvog谷limi I numrit t谷 fatkeq谷sive dhe pengimi ose zvog谷limi I viktimave dhe I pasojave t谷 tjera. Sistemi I mbrojtjes nga l谷ndimet dhe fatkeq谷sit p谷rmban kto pika : 1. Programimin 2. Planifikimin 3. Organizimin 4. Aft谷simin 5. Kordinimin 6. Realizimin dhe 7. Mbikqyrjen e t谷 gjithava masave dhe t谷 aktiviteteve p谷r mbrojtje dhe shp谷tim nga fatkeq谷sit natyrore dhe nga fatkeq谷sit e tjera . 2.1 Fatkeq谷sit谷 natyrore n谷nkupton t谷rmetet, v谷rshimet, rr谷shqitjet e bor谷s, bora e madhe, era e fort谷, breshri, akulli, that谷sira, paraqitja masive e s谷mundjeve ngjit谷se te njer谷zit, te shtaz谷t dhe te bim谷t dhe fatkeq谷si t谷 tjera, q谷 i shkakton natyra.
  • 7. 2.2 Fatkeq谷sit谷 e tjera n谷nkupton fatkeq谷sit谷 e m谷dha n谷 trafikun rrugor, ajror dhe hekurudhor, zjarret, fatkeq谷sit谷 n谷 xeherore, shkat谷rrimi i digave dhe fatkeq谷sit谷 e tjera ekologjike dhe industriale, q谷 i shkakton njeriu me pun谷 dhe me sjellje, gjendja e jasht谷zakonshme, emergjente, temperaturat e larta, kolapsi teknik i sistemeve energjike te furnizimit me rryme, telekomunikacioni dhe teknologjis谷 informative, aktet terroriste dhe m谷nyrat e tjera t谷 rrezikimit masiv. Kur b谷het nj谷 g谷rshetim I gjat n谷 mes k谷tyre kategorive dhe nga pakujdesit e njer谷zve shkaktohet nj谷 katastrof qe l谷n pasoja t谷 m谷dha duke mos haruar asnj谷her .po at谷 dit谷 do t谷 ndodh ky g谷rshetim I lart谷p谷rmendur . 2.3 Pakujdesia Shum her谷 po kaloja n谷 at谷 rrug谷 po at谷 dit谷 dhe shum sende dalloja dhe v谷shtroja duke u menduar kalonte rruga . N谷 dalje t谷 asaj ruge pash nj谷 bujk I cili po pastronte arren nga disa mbeturina t谷 ndryshme t谷 cilat I kishe sjell uji I cili kishe dep谷rtuar n谷 aren e tij ,k谷shtu ai I mblidhte ato mbeturina I grumbulloi dhe I mblodhi t谷 gjitha n谷 nj谷 vend por jo ne arren e tij por n谷 kanalin n谷 t谷 cilin kalonte uji I cili ishe tha nga t谷 nxehtit. Po n谷 at谷 kanal gjendeshin drunj por plepa t谷 m谷dhej. Pas nj谷 kohe t谷 shkurt谷r bujku I pakujdessh谷m ua v谷ndoj zjarin t谷 gjith mbeturinave q谷 I kishe grumbulluar jasht谷 ar谷s s谷 tij,shum njer谷z kalonin dhe e paralajmronin p谷r d谷min q谷谷sht谷 duke e shkaktuar me at谷 zjar po ai njeri kokfort dhe I pa nd谷rgjegjsh谷m shikoi pun谷n dhe interesin e tij ,duke mos nd谷gjuar ask谷nd. Me kalimin e koh谷s ndryshoi edhe moti nga ai I nxeht谷 I fort谷 filloi t谷 frynte nj谷 err谷 e leht谷 jugu ku at谷 zjarin e drejtonte n谷 drejtime t谷 ndryshme. Mbrita deri n谷 qendre谷n e qytetit p谷r t谷 kryer disa pun dhe do u kthehesha pasi ti p谷rfundoja ato, por nuk m谷 shkoi mendja se do humbja nj谷 dit谷 t谷 t谷r谷 dhe pasi kaloi nj谷 koh e gjat谷 vendosa t谷 kthehem n谷 sht谷pi. Pash se kishe filluar nje shii I fort谷 dhe ajo er谷 e leht谷 ishe kthyer n谷 nj谷 stuhi e fort谷 t谷 cil谷et s谷bashku kishin formuar nj谷 fortun谷 q谷 t谷 trembte dhe t谷 jepte nj谷 ndjesi t谷 keqe. Vendosa q谷 rrugen ta boj n谷 drejtimin m谷 t谷 shkurt谷r dhe nj谷koh谷sisht kasha frig nga ajo fortune edhe pse gjendesha Brenda n谷vetur . 2.4 Ndodhia e ngjarjes Kur arita n谷 rrug谷n Tetov谷-Trebosh pash nj谷 num谷r te madh t谷 veturave q谷 ishin ndalur dhe I kishin t谷 ndezur t谷 gjitha sinjalet por mendoja se kjo 谷sht谷 nj谷 pun谷 shqiptari dhe ka ndonj谷 g谷zim familjar das谷m ose dicka tjet谷r, dhe fillova ti parakaloj t谷 gjitha ato vetura ku arita deri te kthesa q谷 ishe 100 m larg vendgjarjes t谷 cil谷n nuk e dija se cka po ndodh. Vazhdoja t谷 ecja me vetur谷 dhe shikoja
  • 8. drunj谷t t谷 cil谷t nga era e fort谷 deg谷t e plepave binin deri n谷 rrugen ku kalonin veturat dhe u coheshin p谷rs谷ri t谷 cil谷t u nvareshin nga drejtimi I er谷s s谷 fort dhe shiut . Kur papritmas nd谷gjova nj谷 ze drith谷rus duke th谷ritur q谷 ta largoj vetur谷n dhe t谷 parkohem dikund e hapa dritaren dhe pyeta se cka ka ndodhur nj谷 njeri I cili po mbante koken me dor谷n e tij dhe menj谷her ai mu p谷rgjigj q谷 ta largoj vetur谷n p谷r ta liruar vendin e ambulanc谷s q谷 do vije se ka r谷n谷 nj谷 plep mbi vetur ,ku n谷 at vetur ka qen nj谷 bur谷 dhe nj谷 grua por duke mos anashkaluar dhe f谷miun e tyre vajz谷n 6 vjecare q谷 ishe gjendur n谷 sediljen e pasme . Pasi m谷 tha ai individi ashtu menj谷her e largova vetur谷n dhe dola prej atje ku edhe shkova deri te vendgjarja ku kishte ndodhur, kishin kaluar vet谷m 10 min nga rasti dhe ishte po ai plepu I ar谷s se atij bujkut ku era e ka dergu zjarin n谷 drejtimin e pleput dhe e kisht谷 djegur po thuajse gjysm谷n e tij ku ne ndikimin e er谷s dhe shiut q谷 formojn s谷 bashku nj谷 fortune te fort谷 kishe ra plepu mbi veturen e tipit ( BMW-325 Cabrio Coupe). Kishte aq shum njer谷z n谷 vendgjarje sa q谷 shumica ishin shikus si puna ime ,pjesa tjet谷r ishin bashkfamiljar谷t dhe bashkfshatar谷t e tij t谷 cil谷t e qanin dhe shum pak prej tyre t谷 cil谷t ishin t谷 gjindsh谷m dhe mor谷n aksionin p谷r largimin e pleput t谷 r谷nd谷 nga vetura pasi pan se nuk kishe ndonj谷 nd谷rhyrje motorike p谷r t谷 larguar plepin nga vetura u detyruan ta largojn谷 me dor谷. Kur e larguan plepin kaluan pothuajse 20 min ende nuk kishe aritur ekipi I ndihm谷s s谷 shpejt por fal谷 disa njer谷zve q谷 bonin pun谷n e atij ekipi . Kur e larguan plepin nga vetura cka me pa nje pamje t谷 trishtueshme q谷 nuk do e haroj sa t谷 jet谷 jeta pasi shoferi ishe aq I d谷mtuar sa q谷 nuk l谷vizte dhe mendonim se ishe vdekur, por ai merte frym shum ngadal谷 dhe t谷 gjith u frik谷soheshin se mos ka dicka t谷 pkutur dhe nuk e preknin ta leviznin, shumica b谷rtisnin thirni edhe nj谷h谷er ndihm谷n e shpejt e cila nuk gjendej askund. 2.4.1 Ardhja e ekipit t谷 emergjenc谷s M谷 n谷 fund pas disa minutave ariti ekipi I ndihm谷s s谷 shpejt t谷 cil谷t menjeher filluan t谷 mernin shoferin ku at谷 nuk mundinin ta levizin pasi I kishin ngecur k谷mb谷t Brenda pasi nj谷 njeri m谷 I moshuar e mori nj谷 shkop ku e ngriti at pjes谷n per tja liruar k谷mb谷t ku ai personi I mbuluar n谷 gjak dhe I demtuar n谷 gjith fytyr谷n nuk l谷vizte fare . Duke u mar ekipi I ndihm谷s s谷 shpejt me at shoferin shkoi nj谷 njeri p谷r ta nxjer gruan e k谷tij t谷 pafatit nga sediljet e pasme e cila ishe e paprekur dhe asnje pik gjaku nuk I delte nga askund e cila u cu si me u zgju prej gjumit dhe ai person e kapu p谷r dore dhe ajo doli me k谷mb谷t e veta. E nd谷gjova duke I th谷n atij personit se: Gruaja :A kemi aritur n谷 shpi ? Personi nr.1 : Po,Po n谷 shpi jena !? I cili nuk e vazhdoj m谷 tutje dhe e d谷rgoj n谷 kombin e emergjenc谷s . Erdhi radha ta nxjerim edhe nj谷 person tjet谷r e cila u gjendeshe n谷 sediljen e pasme ku ishe voglushja e vog谷l 6 vjecare ku e mori n谷 krah nj谷 njeri ishe e mbuluar n谷 gjak e gjitha por nuk u dukte pamja shum qart nga vendi ku isha une ku nuk hezitova dhe u afrova ta shikoj m谷 qart dhe nj谷 person I tha : Personi nr.1 : Shpejto ! Shpejto !ta v谷ndosim vajzen n谷 kombin e emergjenc谷s ! Personi nr.2 : Nuk ka nevoj谷 m谷 se vajz谷s I mungon gjysma e kok谷s..!
  • 9. Ishe nje moment shokues p谷r t谷 gjith pjesmarsit n谷 vendin e ngjarjes kur t谷 gjith e pam dhe nuk dinim se cka t谷 bojm vajzes I ishe humbur gjysma e kafkes nga prerja e teneqes s谷 vetur谷s kur mbi t谷 ka r谷n plepi. Ku nj谷ri prej tyre k谷rkonte nj谷 mbules per ta mbuluar vajz谷n q谷 t谷 mos traumatizohen njer谷zit p谷reth ku un menj谷her reagova: Une : nxjere maicen dhe mbuloe dhe nj谷ri nuk hezitoi dhe menj谷her e hoqi maicen dhe e mbuloi vajz谷n I cili e v谷ndosi p谷rs谷ri ne sediljen e pasme t谷 vetur谷s p谷rshkak se nuk dinin se cka t谷 bojn me trupin e pa jet谷 t谷 asaj voglushes. E m谷 n谷 fund erdh谷n edhe zjarfik谷sit t谷 cil谷t u desh谷n ta largojn vetur谷n nga ruga t谷 marin kufom谷n ta d谷rgojn n谷 morg deri sa pjestar谷t tjer t谷 familjes ta k谷rkojn dhe k谷shtu rjedhin sende dhe lindin pyetje t谷 shumta,elemente t谷 dyshimta : 2.5 Elementet dyshuese 1. A do ishe m谷 ndryshe sikurse t谷 mos ishe ndezur ai zjar ? 2. A do ishe m谷 ndryshe qe vetura t谷 mos ishe CABRIO po t谷 ishe normal ? 3. A do ishe m谷 ndryshe sikurse t谷 vije ekipi I emergjenc谷s m谷shpejt ? 4. A do ishe m谷 ndryshe sikurse shoferi t谷 kishe vozitur m谷ngadal ? 5. A do ishe m谷 ndryshe sikurse ato t谷 lenin pun谷t deri sa t谷 p谷rfundonte stuhia ? 3.0 Detyra baz谷 p谷r mbrojtje nga fatkeq谷sit e ndryshme Detyrat baz谷 t谷 sistemit t谷 mbrojtjes dhe t谷 shp谷timit nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera Detyrat baz谷 t谷 sistemit t谷 mbrojtjes dhe t谷 shp谷timit nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera, sipas k谷tij ligji, jan谷: i. zbulimi, p谷rcjellja dhe hulumtimi i rreziqeve nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera, ii. parandalimi i fatkeq谷sive natyrore dhe i fatkeq谷sive t谷 tjera, iii. v谷shtrimi, lajm谷rimi, alarmimi dhe informimi i publikut p谷r rreziqet e mundshme dhe dh谷nia e udh谷zimeve p谷r mbrojtje, shp谷tim dhe ndihm谷,
  • 10. iv. arsimimi dhe aft谷simi p谷r mbrojtje, shp谷tim dhe ndihm谷, v. organizimi i mbrojtjes dhe i gatishm谷ris谷 emergjente, si dhe m谷nyrat e tjera p谷r mbrojtje, shp谷tim dhe ndihm谷, vi. vet谷mbrojtja, vet谷 ndihma, ndihma reciproke (n谷 vazhdim: mbrojtja personale dhe reciproke), vii. aktivizimi i forcave p谷r mbrojtje dhe shp谷tim dhe i mjeteve p谷r realizimin e masave mbrojt谷se, viii. shp谷timi dhe ndihma, ix. evitimi i pasojave nga fatkeq谷sit谷 natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera, deri te sigurimi i kushteve elementare p谷r jet谷, x. mbik谷qyrja e realizimit t谷 rregullave p谷r mbrojtje dhe shp谷tim nga fatkeq谷sit谷natyrore dhe nga fatkeq谷sit谷 e tjera.